རྩོམ་པ་པོ། མགར་རྩེ་འཇིགས་མེད།
༄༅། ། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང༌།
བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནི་དྭངས་ཤིང་གཙང་ལ། ཐོན་ཁུངས་མང་བ། ས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་དྲོད་གྲང་ལྡན་པས་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་སྐད་གྲགས་ཆེ་ཞིང་བཙན་རྒྱལ་རང་ལུགས་མང་བོས་ཧམ་འཛིན་བྱེད་འདོད་པའི་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་ས་ཆ་ཞིག་ཡིན་པ་གཟུར་གནས་ཤེས་ལྡན་ཡོངས་ཀྱིས་མཁྱེན་གསལ་རེད།
༡ ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བཞུར་རྒྱུན་ཁྲོད་དུ་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱིས་རི་བོ་ཕལ་ཆེར་ལྷ་རུ་བཀུར་ཞིང༌། གཙང་བོ་ཕལ་ཆེར་མཆོད་པར་བརྩིས་ཏེ་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་རིག་གི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་བྱས་ཡོད་ཀྱང༌། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་བོད་དུ་སླེབས་རྗེས་ཁོ་ཚོས་ཁ་ནས་མི་དམངས་ཀྱིས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་དགོས་ཞེས་བཤད་ཞོར་ལ་ལག་ནས་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་བཅོམ་བྱེད་མགོ་བརྩམས།
༢ བོད་པ་ཚོས་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོར་ཁར་མ་ཟས། རྒྱབ་ལ་མ་གོན་པར་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་གཏེར་ཁ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོ་བདག་སྐྱོང་གང་ལེགས་གནང་ཡོད་ཀྱང༌། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་ད་སྐབས་བོད་ཁམས་ཡོངས་སུ་གཏེར་བརྐོའི་ས་ཚིགས་ཉིས་སྟོང་ལྷག་བཙུགས་ཏེ། བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་ཡ་ང་བའི་གཏོར་བཅོམ་བྱེད་ཀྱི་འདུག
༣ མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་ཡར་སྔོན་དུ་བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་ཚང་མ་དྭངས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་གཙང་ཆབ་ཚང་མ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་བྱས་ཆོག་ཆོག་ཡིན་མོད། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་བོད་དུ་སླེབས་པ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་གཙང་བོ་ཕལ་ཆེར་ལ་དུག་རྫས་ཀྱི་སྦགས་བཙོག་བཟོས་མེད་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་ཚོད་དུ་བཏང་འདུག
༤ བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ནས་བརྒྱུད་པའི་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོར་ལྷ་རུ་བཀུར་བའི་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་སོགས་བོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རི་དང་གཉན་རི་རྩ་ཆེན་གྲགས་ཆེན་ཁག་ཀྱང་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་སྔོག་འདོན་གཏོར་བཅོམ་བྱེད་གང་ཐུབ་བྱེད་ཀྱི་འདུག་པ་མཐོང་བ་མངོན་གསལ་རེད།
༥ བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་དང༌། ཡར་ཀླུང་གཙང་བོ། རྒྱལ་མོ་རྔུལ་ཆུ་སོགས་བོད་ཁམས་ཀྱི་གཙང་བོ་གྲགས་ཆེན་ཁག་ནི་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་དེང་སྐབས་ཆུ་གློག་གི་མཛོད་ཁང་བརྒྱ་ཕྲག་མང་བོའམ་ཡང་ན་མི་རིགས་གྲངས་མེད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་འཇིགས་སྣང་སྟེར་བའི་མེ་མདའི་འཐབ་ར་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་འདུག
༦ བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་དྭངས་གཙང་གི་གནས་མཆོག་ཅིག་གམ་ཡང་ན་ལྷ་རི་དང་བླ་མཚོས་ཁེངས་པའི་ལྷ་ཚོགས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་ཡིན་མོད། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་བོད་དུ་སླེབས་པ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནི་དུག་རྫས་དང་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་ནད་ཁང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་བཏང༌།
༧ བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་རླུང་རྟ་དང་དར་ལྕོག་གིས་བཀང་བའི་ཆེས་ལྷིང་འཇགས་ཀྱིཕ་གཞིས་དྲོན་མོ་དག་ལ་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་མཐའ་ན་ས་རིན་འོས་འཚམ་ཞིག་ཀྱང་མི་སྟེར་བར་འདྲེ་མོ་ལག་རིང་སོགས་ཆེས་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་འཕྲུལ་འཁོར་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྔོག་འདོན་བྱེད་ཀྱི་འདུག
༨ དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་ས་གནས་གཏེར་ལེན་རྫོང་གི་གསེར་གྱི་གཏེར་འདོན་ས་ཚིགས་གཅིག་ནས་ལོ་རེར་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་དམངས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་བདུན་ཅུའི་རིན་ཐང་སྔོག་གི་ཡོད་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད། ཡིན་ནའང་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་ས་གནས་མི་དམངས་ལ་དུང་ཕྱུར་གཅིག་ཀྱང་སྟེར་གྱི་མེད། རྨ་ཆུ་རྫོང་གི་གཏེར་འདོན་ས་ཚིགས་ཤིག་ནས་ལོ་གཅིག་ལ་དམངས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་བརྒྱ་ལྷག་གི་རིན་ཐང་སྔོག་འདོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ཁྲོད་ནས་ས་གནས་མི་དམངས་ལ་ས་རིན་འོས་འཚམ་ཞིག་ཀྱང་མི་སྟེར་བ་ས་གནས་མི་དམངས་ཀྱིས་གླེང་བཞིན་འདུག
༩ མདོར་ན་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་བོད་དུ་སླེབས་པ་ནས་བོད་ཀྱི་གཏེར་ཁ་སྣ་ཚོགས་སྔོག་འདོན་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཏེ་ད་ལྟའི་བར་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་གི་དུས་ཡུན་ཁྲོད་དུ་ཨ་སྒོར་ཐེར་ཆེན་མང་བོ་ཁྱེར་བ་ང་ཚོས་རྩིས་གྲངས་ལོན་དཀའ་བའི་གནས་སུ་ཐོན་ཡོད་ཀྱང་ད་དུང་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་ང་ཚོས་བོད་ཀྱི་དབུལ་ཕོངས་བཅོས་བསྒྱུར་བྱས་ཚུལ་གླེང་བ་ལས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་གྱི་ཆ་ཤས་ཙམ་ཡང་གླེང་མ་མྱོང་བ་མ་ཟད། ད་དུང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་འཆར་གཞིའི་ཁོག་རྩིས་གཏོང་གི་འདུག
༄༅། ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང༌།
༡ བོད་མི་རིགས་ལ་མཚོན་ན་རང་གི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཐུ་བྷོད་བཙན་རྒྱལ་དམག་དཔུང་ཞེས་འཛམ་གླིང་ན་སྐད་གྲགས་ཆེ་བའི་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་བཙུགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དྲི་མ་མེད་པ་གླེང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་རང་སྐྱ་ཐུབ་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ཡང༌། མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་ཡར་སྔོན་དུ་བོད་མི་རིགས་ནི་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གི་མངའ་འོག་ཏུ་བཅུག་པ་ནས་རང་གི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་ཁེ་དབང་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཅོམ་པ་ནི་རིག་གནས་བཙན་འཛུལ་གྱི་བརྙས་བཅོས་བཟོད་ཐབས་བྲལ་བ་ཞིག་རེད།
༢ བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་པ་ཞིག་གམ་ཡང་ན་བསམ་བློ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རང་གི་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནི་འཆི་ལ་ཉེ་བའི་ནད་པ་ཞིག་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ཚེ་ད་གཟོད་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་པར་ནུས་སམ།
༣ པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གི་ཁ་ནས་སྐད་ཡིག་འདྲ་མཉམ་ཡིན། རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་ནས་རང་གི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་ན་ཆོག་ཅེས་ལག་ལེན་མེད་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་རྫུན་མ་འགའ་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་འདིས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཚེ་སྲོག་ལ་དུག་ཆུ་སྣུན་པ་རེད་ཅེས་བཤད་ན་སྐད་ཆ་རྒྱུ་འབྲས་ཤིག་ཡིན།
༤ ད་དུང་སྐད་ཆ་རྒྱུ་འབྲས་ཤིག་གསལ་བོར་བཤད་ན་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་ཚེ་སྲོག་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གི་རྩ་བའི་དམིགས་འབེན་དང་འཆར་གཞི་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་གསལ་བོར་བཤད་ན། ཁོ་ཚོས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་ཐུབ་ཚེ། བོད་མི་རིགས་ཞེས་པ་འདི་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་བའམ་རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོའི་ངོ་བོར་བདེ་ལེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཐུབ་པས་ཡིན།
༥ པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་དུས་ཡུན་ཁྲོད་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་སྲིད་གཞུང་ཁག་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལག་ལེན་དངོས་ཐོག་ཅིག་དུས་ཚོད་གཅིག་ལའང་བྱས་མ་མྱོང་བའི་དོན་དངོས་ལོ་རྒྱུས་ནི་ཁོ་བོའི་སྐད་ཆ་འདིའི་བདེན་དཔང་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ཡིན།
༦ ཀུན་གཟིགས་བཅུ་བ་མཆོག་གིས་དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་ཚེ་སྲོག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཕྱག་ལས་རབ་དང་རིམ་པ་གནང་མོད། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་དེ་ལ་ལྐོག་ནས་བར་ཆད་རབ་དང་རིམ་པ་ཞིག་བཏང་བས་ཁོང་གི་ཕྱག་ལས་ལེགས་འགྲུབ་ཡོང་མ་ཐུབ། དཔེར་ན་ཁོང་གིས། བོད་རིགས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དམའ་འབྲིང་བར་དུ་རྒྱ་ཡིག་དང་དབྱིན་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་མི་བྱ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་རླབས་ཆེན་བཟོས་མོད། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁོང་ཞི་བའི་དབྱིངས་སུ་གཞོལ་མ་ཐག་ཏུ་སློབ་ཆུང་ལོ་རིམ་དང་བོ་ནས་རྒྱ་ཡིག་འཁྲིད་རྒྱུའི་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པ་དེ་ལྟ་བུ་རེད།
མདོར་བསྡུས་ན་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མ་ཟད་མི་རིགས་གྲངས་ཉུང་ཚང་མ་གོ་སྐོན་བློ་འགུག་བྱས་ཏེ། སྐད་ཡིག་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་བཟོས་ཡོད་པ་ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུའི་ཆབ་སྲིད་ལག་ལེན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་རགས་ཙམ་དཔག་ན་ཤེས་ཐུབ།
མུ་འགོད།
སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་གཙང་ཞིང་དྭངས་བའི་གདོད་མའི་རང་འབྱུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབས་དང་། བོད་མི་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་ཁོག་པའི་སྙིང་དང་སྤྲལ་བའི་མིག་ལྟར་གཅེས་པའི་བསྲེས་ལྷད་མ་བཞུགས་པའི་བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་སྐད་ཡིག་སྤུས་གཙང་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབས་ལེགས་པར་ཡོང་བའི་རེ་བ་དང་སྨོན་ལམ་ཞུ། །