གནས་ཚུལ་མཁོ་གཏོང་བ། ཨ་རིག་འགྱུར་མེད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོའི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རེས་གཟའ་སྤེན་པ།
དེ་རིང་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་དགུ་བའི་སྟེང་ངྷ་ས་བོད་ཀྱི་གསོལ་མགྲོན་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་ནང་ “ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་” བསྐོང་ཚོགས་བྱས་པ་དང་། ཚོགས་འདུའི་སྟེང་བཞུགས་སྒར་ངྷ་ས་ཁུལ་གྱི་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པ་ཁག་ཅིག་འདུ་འཛོམས་གནང་སྟེ། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ “རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་རྒྱབ་མདུན་ལ་ལྟ་བ་” ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞི་དཀྱིལ་སྙིང་དུ་བཟུང་སྟེ་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཟུར་བ་མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་ཡོད་པའི་ནང་ “བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་བསྐོང་ཚོགས་གནང་བར་ཡི་རངས་ཀྱིས་དགའ་བསུ་དང་ཤེས་འཚམས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན” ཞེས་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཁོང་གི་གསུང་འཕྲིན་ནང་མུ་མཐུད་དེ་བཀོད་དོན།
“ཟད་མཐའ་མེད་པའི་དཀའ་རྙོག་དང་། གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་གི་ཉེན་ཁ་ཚུན་ལ་མ་འཛེམས་པར་གཞིས་བཞུགས་བོད་རིགས་རྒན་གཞོན་དུ་མས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ལེགས་བྱང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་སླད་བཤད་སྒྲུབ་འཆད་ཉན་དང་། སྐད་ཡིག་བདག་གཅེས། འབྲི་རྩོམ། རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་ལ་ཉེ་བའི་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་རིགས་མཁོ་སྒྲུབ། གནའ་རྫས་སྲུང་སྐྱོབ། བཀའ་བསྟན་དཔེ་བསྡུར་དག་ཞུས་དཔར་སྐྲུན་སོགས་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་བ་མང་པོ་བསྒྲུབས་དང་སྒྲུབ་བཞིན་པ་ནི་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་མཚོན་རྟགས་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་འོས་སུ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན། འུ་ཅག་བྱེས་འཁོད་ཀྱི་མི་རང་དབང་ལྡན་ཞིང་། ཉེན་ཁ་མེད་པ། མཐུན་རྐྱེན་སྒྲུབ་སླ་བའི་གནས་བབ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་བྱ་བ་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་མ་བྱུང་ཡང་། མཚུངས་པ་གནང་དགོས་པ་ནི་སྐབས་བབ་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་འགན་ཞིག་ཡིན་པ་བསྙོན་དུ་མེད། དེས་ན་བྱེས་འཁོད་བོད་རིགས་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་འགན་རང་ངོས་ཟིན་པ་གནང་སྟེ་སྙིང་ལ་རུས་པ་སྦྱར་བའི་ཉེན་ཚབས་གཅོང་ནད་ལྟ་བུ་ཞིག་ང་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་མངོན་གསལ་མེད་པར་ཁུ་སིམ་གྱིས་ཞུགས་ཟིན་པ་འདི་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེར་མཐོང་།” ཞེས་གསུངས་ཡོད།
དེ་བཞིན་ཁོང་གི་གསུང་འཕྲིན་དེའི་ནང་ད་དུང་ “བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཕུགས་དམིགས་ཇི་འདྲ་ཞིག་བཟུང་རུང་། དེའི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་གཉིས་ཀའི་ནང་བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་ཆོས། ཐུན་མིན་རིག་གཞུང་དང་ལེགས་བྱང་བཅས་ངེས་པར་དུ་ཚུད་དགོས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་ཚོར་མ་བརླགས་པ་དགོས་རྒྱུ།
རང་དོན་རང་གཅེས། རང་སྐད་རང་སྤྱོད། རང་ཆས་རང་གྱོན་གྱི་ཀུན་སྤྱོད་རང་གིས་བཟུང་སྟེ་གཞན་ལའང་བསྐུལ་འདེབས་ཐུབ་པ་གནང་རྒྱུ། བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་རིང་གནས་ཁག་ལ་ཐུགས་སྣང་དང་། གསན་བསམ། འབྲི་རྩོམ། བགྲོ་གླེང་སོགས་ཤེས་ཡོན་གྱི་བྱ་བར་རྒྱུན་འགྲུས” བྱ་དགོས་པ་སོགས་དོན་ཚན་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད།
མཇུག་གི་དོན་ཚན་བརྒྱད་པར། “ལྷག་པར་ཚོགས་ཐེངས་འདིའི་བརྗོད་གཞི་ 《རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་རྒྱབ་མདུན་ལ་ལྟ་བ་》 ཞེས་པ་འདིའི་ཐད་རྒྱལ་སྤྱིའི་བྱུང་རབས་ནང་སྔར་མ་གྲགས་པའི་བོད་རིགས་ན་གཞོན་སེར་སྐྱ་ཧ་ཅང་མང་པོས་གཞན་ལ་འཚེ་བ་མེད་པར་རང་གི་གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་དོན་སླད་དྭང་བླངས་དགའ་སྤྲོའི་ངང་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་བསམ་དང་། སྙིང་སྟོབས། ཆོད་སེམས། བློས་བཏང་། ངལ་བ་དང་ལེན་བཅས་ཀྱི་གནས་ཚད་ང་ཚོའི་བསམ་སྤྱོད་གཉིས་ཀའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ངོས་འཛིན་དང་འབྲེལ། ཁོང་ཚོའི་བློས་གཏོང་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཐབས་ལམ་ཇི་ཡོད་དང་། དེ་འདྲའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་སྤྱོད་ལ་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ཁོང་ཚོའི་རེ་འདུན་བསྒྲུབ་ཐབས་ཇི་ཡོད་སྐོར་ཟབ་ཡངས་དཀྱེལ་ཆེའི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཞིབ་འཇུག་བགྲོ་གླེང་གཏིང་ཟབ་ངོས། བྱེས་འབྱོར་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་ལམ་སྟོན་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱུང་ན་དགེ་མཚན་ཆེ་བར་མཐོང་” ཞེས་གསལ་ཡོད་པ་རེད།
དེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་གོ་སྒྲིག་ཞུ་མཁན་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་རམ་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ་འབོད་པས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུ་འདི་གོ་སྒྲིག་ཞུ་དགོས་པའི་སྐོར་ལ་བརྗོད་དོན།
” གཅིག བཙན་བྱོལ་གྱི་ལོ་ལྔ་བཅུར་ཕྱི་མིག་བལྟས་ན། སྤྱིར་ཤེས་ཡོན་པ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པ་ཟུར་དུ་འཚོགས་ཏེ་དམིགས་བསལ་གྱིས་ནུས་པ་བཏོན་རིགས་མེད་སྟབས། ཤེས་ཡོན་པ་ཁེ་གཙང་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་འདོན་སའི་སྡིངས་ཆ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
གཉིས། ལོ་རབས་བདུན་བཅུའི་ནང་བཙན་བྱོལ་ནས་འགོ་བཙུགས་པའི་བོད་རིགས་པའི་ཚོགས་འདུའི་ནང་། དེང་སྐབས་ཚོགས་ཞུགས་མི་སྣ་ཚུན་ལ་རྒྱ་ནག་གི་སྟངས་འཛིན་སླེབ་ཀྱིན་ཡོད་སྟབས། བཙན་བྱོལ་གྱི་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པ་རྣམས་རང་མགོ་རང་ཐོན་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་རིག་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་གཏོང་ཐུབ་ཆེད།
གསུམ། ད་ལྟའི་བར་དུ་བཙན་བྱོལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚང་མའི་ནུས་པ་ཁ་འཐོར་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེར་ཤེས་ཡོན་པ་ཕན་ཚུན་ངོ་འཕྲོད་པ་དང་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ཐུབ་ཆེད་” བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྡིངས་ཆ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར།
ཉིན་དེར་ལོ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་དུ་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་སྟེ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཤེས་རབ་ཚེ་རྡོར་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གནང་དགོས་པའི་སྐོར་ལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། “སྐབས་དེར་ངས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བྱེད་དོན་ང་ལ་ངོ་ཚ་བ་དང་སེམས་སྐྱོ་བའི་གནས་སྟངས་གཉིས་བྱུང་བས་ཡིན། ངོ་ཚ་དོན་བོད་གཞིས་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གིས་ལས་འགུལ་རླབས་ཆེན་སྤེལ་ཡོང་སྐབས། རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྟབས་གཞིས་ལུས་བོད་མིར་ངོ་ཚ་བ་དང་། སེམས་སྐྱོ་དོན་བོད་ནང་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་སྤེལ་དགོས་ཐུག་ནའང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བཅས་ཀྱིས་རོགས་སྐྱོར་མི་བྱེད་པར་སྣང་མེད་དུ་བཞག་པ་དེར་སེམས་སྐྱོ་བྱུང་། དེར་བརྟེན་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་བ་ཡིན” ཞེས་སོགས་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྐུ་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་བའི་སྔ་ཕྱིའི་གནས་བབ་རྣམས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།
བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་འདི་ཉིད་དེ་རིང་དང་སང་ཉིན་ཉིན་རྒྱབ་བར་ཉིན་གཉིས་རིང་འཚོག་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ཚོགས་འདུའི་སྟེང་གླེང་སློང་བྱུང་བའི་གྲུབ་དོན་རྣམས་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཕབས་ནས་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་དང་། གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་སེམས་ཁམས་དང་སྤོབས་པ་ལ་གོ་ཐོས་རགས་ཙམ་བྱུང་བར་རེ་ནས་སྒུག་ཡོད་དོ།
འོ་འོ་་་་་ཤེས་ཡོན་པ་ཧ་ཅང་མང་ཚོད་འདུག་ག ངོ་མས་ངོ་ལྤགས་ཞེས་པ་མཐུག་གི
ཤེས་ཡོན་པར་ངོས་འཛིན་མཁན་དང་འདོད་མཁན་ཚང་མ་འདྲ་འདྲ་ཞིག་རེད།
ང་ནི་ཡི་དམ། ང་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་སྟེ། ང་ནི་ཤེས་ཡོན་ཅན། ང་ནི་བླ་མ་འོ།
བགྲོ་གླེང་གནང་བ་དག་ཡག་པོ་རེད་དེ། ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པ་དེ་ཚོ། ཧུ་ར་འཇའ་པེས་བརྩམས་གནང་བའི་སྒྲུང་ཐུང་<>ཚང་གི་གླུ་པ་དེ་འདྲ་མིན་པའི་རེ་བ་ཡོད།
ཡག་པོ་རེད།
ང་ཚོ་འདི་ལྟར་འགུལ་དགོས་པ་ལས་སྡོད་ཚོད་ཡོད་པ་མ་རེད་དོ།།
ཡང་སང་ཉིན་ག་རེ་གོ་གྲབས་ཡོད་འགྲོ།
བླ་མས་མཁྱེན་ནོ།།
ཤར་ཁུགས་ཀྱིས་འཇོན་འདུག
འདི་ནང་ཕེབས་མཁན་རྣམ་པ་སུས་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་ཅི་ལས་ལྟ་རྒྱུ་ཙམ་ལས་དངོས་སུ་ཁྱོད་ཀྱི་ལས་ཀ་ལས་བརྒྱ་ཆ་ ༥ ཡས་མས་ལས་འཇོན་གི་མ་རེད།
ཡག་པོ་འདུག རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་མ་ཟད་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ། ད་ནི་ང་ཚོས་ཕན་ཚུན་ལ་ཁ་རྡུང་གཏོང་ནས་མི་འདུག་པར་རང་རང་ས་ནས་འགུལ་དགོས་པར་འདོད།
ཤར་ཁུག་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
རང་ཉིད་ཀྱི་ངོས་ནས་བཤད་ན་དངོས་གནས་ཡག་པོ་རེད། མ་འོངས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཟབ་མོ་རེད།
ཡིན་ནའང་ལས་རིམ་མང་པོ་ཞིག་འགོ་འཛུགས་དུས་དཀའ་ངལ་དག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་ཏུ་འདོད་མོད། རྒྱུན་འཛིན་དུས་དེ་ལས་ལྷག་པའི་རྙོག་འཛིང་ཅན་གྱི་བྱ་བར་འཕྲད་པ་ངས་མ་བཤད་ཀྱང་ཤེས་ནི་རེད།
དེར་བརྟེན་ཁྱོད་ཚོའི་ལས་རིམ་འདི་རྒྱུན་འཐུད་དེ་གོ་སྒྲིག་པ་ཚོའི་འདོད་མོས་དང་ཤེས་ཡོན་པའི་འདོད་ལོ་ཁེངས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐུབ་པས་སྨོན།
འགྱུར་ཐུབ་པར་སྨོན།
ཐེངས་འདིའི་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་བཀའ་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཡིག་ཐོག་གི་བཀའ་སློབ་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་ཡོད་ལ། བཀའ་ཟུར་མཆོག་གི་ཡིག་ཐོག་གསུང་འཕྲིན་ནང་། བྱེས་འཁོད་བོད་མི་རྣམས་རང་དབང་གུ་ཡངས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལུང་ཁག་གི་ནང་། དེང་རབས་སྤྱི་ཚོགས་དཔལ་ཡོན་ནས་བྱུངབའི་གོ་ལ་གཅིག་སྒྱུར་དང་ཁྲོམ་རྭའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་འོག བོད་དང་བོད་མིིའི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རང་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་གཞིས་ཀྱི་གནས་བབ་ལས་ཀྱང་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བར་མངོན། ཟེར་བའི་གསུང་འདི་ལ་གོ་བ་ཅི་ལྟར་ལེན་དགོས། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ལམ་སྟོན་དང་མ་དཔེ་གང་འདྲ་ཞིག་འགྱོགས་མིན་དང་བཞག་ཡོད་མེད་དེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དེ་བྱུང་བརྒྱུད་ལས་ཀྱང་ཅུང་ཙམ་ར་འཕྲོད་རྒྱུ་རེད།གལ་སྲིད་གོང་གི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལ་གནོན་ཤུགས་ཟེར་བ་དང་རྒྱུ་མཚན་འདིའི་དབང་གིས་བཙན་པྱོལ་བོད་མིའི་འགྲོ་འདུག་གི་དཀའ་ངལ་ལ་ལྗིད་ཁོག་ཆེན་པོ་ལྡན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདི་ལྟ་བུའི་གནོན་ཤུགས་དཔང་གིས་གཞིས་བཞུགས་བོད་མིར་ཚོར། ཁྱེད་རྣམ་པས་བཙན་བྱོལ་བོད་མའི་དཀའ་སྡུག་ལ་བསམ་ཤེས་གནང་རོགས་ཟེར་རྒྱུ་ཡིན་ན།ཁམས་གསུམ་སྲིད་པ་འཁོར་བའི་གཞི་ཡིན་པ་དང་།ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མེད་པས་སྟོན་པའི་བདེན་བཞིའི་རྣམ་བཞག་ལ་བློ་སྦྱངས་པས་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་པས་ཁྱབ ཅེས་གསུང་པ་མ་ཡིན་ནམ།ཁྱབ་པར་ཐལ།ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱབ་ཡོད་པའི་ཕྱིར།ཞེས་རྟགས་དང་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་བཀོད་མི་འདུག་གམ།རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གསུང་འདི་འཇོན་སྟངས་ཞིག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་རེད།དེའི་དབང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་བླ་མ་ལྔ་བཅུ་བ་ལས། རིགས་པ་ཡིས་ནི་མི་ནུས་ན།།མིནུས་དེ་ལ་ཚིག་གིས་སྦྱོངས།།ཞེས་པའི་ལུང་འདི་མི་འདྲེན་མཐའ་མེད་དུ་གྱུར་སོང་བ་ལགས་ན།རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ལུང་རིག་སྟག་སེང་འགྱིངས་བསྣོལ་ཀྱིས་རྩོད་སྤོང་ཞིག་ཐད་ཀར་གནང་རོགས་གནང་དང་།བདེན་སྟོབས་རིག་པའི་རལ་གྲི་ཞིག་འདི་ན་རྣོ་དབལ་མ་ཉམས་པར་གནས་ཡོད་ལགས།གཞན་འགྲན། གཞན་རེ། གཞན་དཔེར་ལྟ་བའི་བསམ་སྤྱོད་བཞི་པོ་འདིས་བྱེས་འབྱོར་བོད་རིགས་ཕུང་ལ་སྦྱར་བའི་ཉེན་ཚབས་གཅོང་ནད་ལྟ་བུ་ཞིག ང་ཚོའི་ཁྲོད་མངོན་གསལ་མེད་པར་ཁུ་སིམ་གྱིས་ཞུགས་ཟིན་པ་འདི་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་དགོས་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེར་མཐོིང་། ཞེས་སོགས་བཀོད་འདུག་བས།འདི་སུས་ལན་པ་རེད།བློ་གནད་དུ་མ་གནས་པའི་གསུང་འདི་གད་མ་འཇོན་རོགས།ཁྱེད་ལ་མཁས་དབང་གི་མཚན་གྱིས་ཟུར་རྒྱན་མེད་ན་མི་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་སྔ་ཐོས་མྱོང་ཡོད།ལྡན་མིན་མི་ཤེས་ཧ་ལམ་བདེན་པ་འདྲ།རྒྱ་མཚན་མེད་པ་མིན་དེ།ཐེངསམརེ་རེ་བཞིན་ཁྱེད་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཉེས་སྐྱོན་བགྲང་ཡོང་སྐབས་སྐྱོན་གང་ཡོད་མཐའ་དག་མཐར་འདོན་བྱེད་གང་ཐུབ་གནང་བཞིན་འདུག ས་པན་གྱིས་མཁས་གང་ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན།།ཅི་བཞིན་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་འདོད།། བྱེ་བྲག་སྦྱངས་པས་དོན་རྟོགས་པ།།དེ་ཡང་དེ་ལ་མཁས་ཞེས་བྱ།།ཞེས་པའི་གསུང་འདི་ཆེད་དམིགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་བཀའ་བབས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ལུང་བསྟན་དང་བཅས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་སྒེར་ཆོས་སུ་གནང་བ་འདྲ།རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ།ཁྱེད་ལ་སྐྱོན་རྟོགས་དང་སྐྱོན་འདོན་གྱི་བྱེ་བྲག་རིགས་ལམ་ཐུན་མིན་མངའ་པའི་ཕྱིར།ཁྱབ་པར་ཐལ།ཁྱབ་པ་ཟུར་བལྟས་ལེབ་མཐོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར།ཟམ་གདོང་བླ་མ། གོར་རོ་རོ་རོ། འཁོར་གསུམ།ཀི་ཧི་ཧི་ཧི།ཁྱོ་ཚ།དེ་ཡིན་དེ་ཁྱེད་ལ་སྐྱོན་འདོན་གྱི་བློ་རྩལ་ཉག་གཅིག་ཙམ་ལས་སྐྱོན་སྤངས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་སྣ་གཅིག་མེད་པ་དང་སྐྱོན་སྤངས་ཐབས་ལམ་རྩ་བ་ནས་་བཏོན་མ་མྱོང་པའི་ཕྱིར།བདེན་ས་ཁག་གི་མཁན་པོ་ལས་ཀྱི་སྣེ་བ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་མཐའ་འདིར་ཟུར་ཙམ་ལ་ཐུགས་གཞིགས་གཏོད་དངོས་པར་མ་གྱུར་རམ།འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཀྱི་སྡེ་ལ་དོ་འཕོགས་མི་འབྱུང་ཆེད་ངག་ཐལ་བར་སོང་ན་གཤེངས་སུ་གསོལ། དེ་ཡང་ཡིན་དེ་བོད་ཀྱི་དམ་པ་གོང་མ་རྨམས་ཀྱིས་བླངས་དོར་ཤེས་ན་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའི་ལུང་དོན་ཡོད་པར་ཐལ། ཡོད་པའི་ཕྱིར།འོ་ལགས་སོ།དེ་ཡང་ཡོད་དེ།དམ་པའི་མཚན་ཉིད་འཇོག་སྐབས། གཞན་དོན་བྱེད་ན་བཟང་བ་ཡིན།།ལུས་ངག་དག་ན་བཙུན་པ་ཡིན།། བླངས་དོར་ཤེས་ན་མཁས་པ་ཡིན།།འདི་གསུམ་ཚང་ན་དམ་པ་ཡིན།།ཞེས་པའི་གསུངས་ཀྱི་ལུང་ཡོད་པའི་ཕྱིར།ཁྱབ་པ་ཁས།དེར་ཐལ་ཁྱེད་ལ་སྐྱོན་འདོན་གྱི་བློ་སྣ་གཅིག་པུ་ལས་སྐྱོན་སྤངས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་སྣ་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར།དེར་ཐལ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ས་པན་གྱི་བྱེ་བྲག་སྦྱངས་བའི་དོ་གོ་བ།།དེ་ཡང་དེ་ལ་མཁས་ཞེས་བྱ།།ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ཚང་མ་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ནས་ཁྱེད་ལ་ཚང་ཡོད་པའི་ཕྱིར།།ཀི་ཧོ་ཧོ་ཧོ།་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཚ་ཚ་ཚ། ཁྱེད་ལ་བྱེ་བྲག་སྐྱོན་འདོན་གྱི་ཆ་ཁོ་ནའི་ཡོན་ཏན་ལས་གཞན་སྐྱོན་སྤངས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་སྣ་གཅིག་སྟོན་རྒྱུ་མེད་པ་ཁས།གཞན་ཡང་ཡོད་དེ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཞིབ་མོ་རྣམ་ཐག་གི་རིགས་པ་འདི་འབབ་ཏེ།ཁྱེད་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་རྩལ་སྤྲུགས་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མའི་སྐྱོ་ཆ་འདོན་ཐེངས་རེ་རེར་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བཟང་སྤྱོད་གྱང་རིམ་རེ་ཉམས་པར་འགྱུར་འགྲོ་བ་སྟེ།བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་སྐྱོན་གྱི་གོང་བུ་ཉག་གཅིག་ཏུ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྒྲུབ་ཡོད་པ་དང་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་དབང་གིས་མང་ཚོགས་ལ་ཡོན་ཏན་སྣ་གཅིག་མཐོང་བའི་མཐོང་ལམ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ཚང་མའི་ཡིད་མུག་སྟེ་སྤྱི་ཚོགས་གཡོ་སྒྱུ་ཁོ་ནི་ལམ་ལ་ཁ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་བ་མ་ལགས་སམ།་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བློ་གནད་དུ་ཕོབ་ལ་གསུང་བཤད་གནང་རོགས།བྱེས་འཁོད་བོད་མི་རྣམས་རང་དབང་གུ་ཡངས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལུང་ཁག་གི་ནང་། དེང་རབས་སྤྱི་ཚོགས་དཔལ་ཡོན་ནས་བྱུངབའི་གོ་ལ་གཅིག་སྒྱུར་དང་ཁྲོམ་རྭའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་འོག བོད་དང་བོད་མིིའི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རང་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་གཞིས་ཀྱི་གནས་བབ་ལས་ཀྱང་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བར་མངོན།འདི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྲི་བཞིན་འདུག་གམ།དེ་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།དེ་སྔ་༡༩༨༠གྱ་གྲངས་ནང་ང་བོད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་སུ་ཐོག་མར་འོས་འདེམས་བྱས་བྱུང་བར་།སྐབས་དེར་ངས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ང་རྟ་ལས་བབས་ནས་བོང་བུར་མི་ཞོན་ཞེས་སྤྱི་འཐུས་སུ་མ་ཞུགས་པར་དགོངས་པ་ཞུས་པ་ལགས་ན།འདི་ངའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་ཞེས་གསུང་འཇོན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།ཡང་དེའི་རྗེས་ཡང་བསྐྱར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བར་ང་ཉ་སྤུ་མེད་ཀྱི་རྒྱབ་ནས་ཁྱེད་རང་ཚོས་སྡེ་བ་གཞུང་ལ་བལ་ཁྲལ་འཇལ་དགོས་ཞེས་ན་འདི་ཁྱེད་རང་ཚོས་བཙན་གཏམ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་པའི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྤྱི་འཐུས་མ་མི་འདུག་པའི་འོས་བསྡུ་ལས་ཁུངས་ལ་ཕུལ་བའི་སྙན་ཞུ་དེ།དོན་ངོ་མས་ཁྱེད་རང་གིས་སྡེ་བ་གཞུང་ལ་བཅིངས་པའི་ཁྱེད་རང་ལྟར་གྱི་ལྷག་བསམ་དེ་མ་ཡིན་པར་སྨོན།དེ་ཡིན་ཏེ།བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོལ་ཁྱེད་ཀྱི་སྙན་ཞུ་འདི་ལེགས་བཤད་ཉག་གཅིག་དང་བྱེད་ཐབས་ལེགས་སུ་ཀུན་ཀྱིན་མོས་འཛིན་གྱིས་གྱིས་དེ་ཐབས་མཆོག་ཞིག་ཏུ་རྩིས་ཏེ།ཀུན་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་འདིའི་རིགས་ཆེད་སྤྱོད་འབའ་ཞིག་བྱེད་པའི་མ་ཁྱེད་རང་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར།གཞན་ཡང་ཡོད་དེ།སྒེར་གྱི་འཁོན་རྩོད་སྤྱི་པའི་ཆིག་བསྒྲིལ་གྱི་འགལ་རྐྱེན་དུ་མ་སོང་བ་གནང་དགོས།ཞེས་པའི་སྒྲུབ་ངག་འདིས་ཟུར་ངོས་གཞན་ཞིག་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཁོན་རྩོད་གྱི་གཞི་རུ་གྱུར་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་ཕངས་མི་འདུག་གམ།་བཀའ་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཁུག་རྟ་ལྟ་བུའི་མི་གྲལ་འགོར་མ་འཐེན།ཁྱེད་རང་ལ་བོད་ལ་ཤ་ཚ་ངོ་མ་ཡོད་ན།ཁྱེད་རང་གིས་ཁོ་ལྟ་བུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཁོ་ནར་བེད་སྤྱོད་ཙམ་དུ་དགོངས་ཡོད་ན་ཡང་།བྱེད་ཐབས་འདི་རིགས་ཀྱི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བག་ཆགས་ངན་པ་འཇོག་བཞིན་འདུག་པས་དགེ་བ་ལས་དགག་བྱ་ཤུགས་ཆེ་བ་འདི་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག་་བཀའ་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་སྐྱོན་རྟོགས་མཁན་པོ་མཆོག ཁ་ཆེ་ཕ་ལུས་ཤ་ཚའི་ཚིག་ལུད་ཡོད།།ཉན་དང་མི་ཉན་སྐྱོན་རྟོགས་མཁན་པོས་བལྟས།།ཁ་བརྡའི་དྲ་བ་ནང་ན་ཁ་རྒོད་མང་།།ཁ་ཚིག་དོན་ལྡན་སྨྲ་ན་འདི་ལ་ཤོག
རེབ་ཀོང་ཁོག་གི་མེ་ཏོག་དཀར་པོ་དེས།།རོང་བོ་དཀོན་ནས་ཐལ་འགྱུར་འཕངས་རབས་ཐོས།།འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་གཞོན་ནུ་ཟླ་མེད་དེས།།།འབྲས་སྤུངས་དགོན་ནས་དགེ་བཤེས་བཏང་སོང་ཟེར།།ཀ་རྡོ་ཕྱག་གཉེར་བ་ཡང་རིག་སྨྲ་བ།།ཡིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་སྔ་ཐོས་མྱོང་ཡོད།།ད་དུང་དགོན་སྡེ་ལྷ་རམས་པས།།གྲ་ས་གསུམ་ལ་གྲ་སྐོར་གྲུབ་ནས་ཡོད།།རིག་པའི་རྩོད་སྦྱངས་བྱེད་ན་འདི་རུ་ཤོག། རིག་པའི་མཁན་པོ་འདི་ན་བཞུགས་ལགས་ན།།ཤམ་ཐབས་ལྡོག་པ་བརྒྱབ་ནས་ཕེབས་ཤོག་ལགས།།ཡང་གཅིག་ཆད་འདུག་ཨ་ལག་ཀླུ་སྨྱོན་ཡང་།།ཆོས་བརྒྱུད་བཞི་བོ་འགྲིམས་པའི་གྲལ་མཐའ་ནས།།གཟན་ཤམ་བརྗེ་བོ་བརྒྱབ་པའི་གྲ་ཆས་ཀྱི།།འབོག་བསྟན་མཐུག་པོ་རྩོག་ལ་དེ་འཁུར་ནས།།རྩོད་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་ཉན་གི་ཤོག་ལ་ཆོག། ད་དུང་བརྗེད་འདུག་དགེ་འདུན་རབ་གསལ་ཡང་།།རིགས་ལམ་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་མི་ཤེས་ཏེ།།གྲ་ས་ཝ་ན་འགྲིམས་པའི་དན་རྟགས།།རིགས་པའི་ལམ་ནས་འདྲེན་རྒྱུར་སྐད་བཏངགཡོད།།ཡང་གཅིག་ཆད་འདུག་ཧོར་གཙང་འཇིག་མེད་ཡང་།།བསྡུས་རར་སྦྱངས་མྱོང་ཡོད་པས་འདིར་ཤོག་དང་།།ཁྱོད་ཡང་ཁྱོད་དང་འཚམས་པའི་རྩོད་སྒོར་ཡོད།།མདོར་ན་ཕྱོགས་མཐའ་ཁག་ན་བཞུགས་པའི་སྐྱེས་བོ་ཀུན།། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་རྩོད་པའི་ཐབས་ལམ་ཐད།།འདི་ན་རིགས་པས་མགྲོན་བརྡ་བཏང་ཡོད་ན།།ཐལ་འགྱུར་རིག་ལམ་འཁུར་ལ་ད་ཕེབས་ཤོག། འཁོར་གསུམ་རྐེད་པར་བཅིངས་ནས་འདིར་སྒུགཡོད།།མངྒ་ལམ།།
ཡག་པོ་རེད། རང་རང་ས་ནས་གང་འཇོན་གྱི་འགུལ་བསྐྱོད་རེ་བསྐྱོན་པ་དེ་ཡང་ཡག་པོ་རེད། ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ད་ཐེངས་སྐུ་ངོ་ཁུགས་རྟ་མཆོག་གིས་འཇོན་འདུག ཨོ་བརྗེད་ཟིག དོན་གྱི་མཚན་ནས་སྨོས་ན་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་རིན་པོ་ཆེས་ལས་འགུལ་འདི་མགོ་རྩོམ་ནས་མཇུག་ལེགས་པོ་ཞིག་ཡོང་བར་སྨོན།
དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་རང་མི་རིགས་ལ་ཕན་པའི་བྱ་ལས་གང་སྤེལ་ལམ་དུ་འགྲོ་བར་སྨོན།།
རྒད་པོ་ཁ་སྤུ་ཅན་ཚོར་ན་གཞོན་ཟེར།།
རྒད་མོ་གཉེར་མ་ཅན་ཚོར་སྒེག་མ་ཟེར།།
ཤེས་རབ་ཚེ་རྡོར་ཤེས་ཡོན་ཅན་ལ་བརྩི།།
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ་སྨྱོས་པ་མ་ལགས་སམ།།
ཁ་ཡག་ངོ་དགའ་འཁྲབ་ན་ཟམ་གདོང་དགྱེས།།
ཚོགས་འདུར་སྐུ་གཙོ་མེད་ན་སེམས་པ་སྐྱོ།།
དབུ་མ་ཏང་གི་འགོ་གཙོ་ཤར་ཕྱོགས་པ།།
མགོ་མེད་ལས་རིགས་བསྒྲུབ་རྒྱུར་ཚོད་འཛིན་མཛོད།།
ཡི་རང་གཙང་མའི་ངང་ནས་་་་་་ཁྱེད་རྣམས་པར་ཁ་དྲོ་ཟེར་གྱིན།
ཚང་མས་མུ་མཐུད་དུ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་བསམ་ཚུལ་འདོན་པར་འདིར་ཕེབས་རོགས།
ཡག་པོ་འདུག བསམ་ཚུལ་བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡག་པོ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་འཇོན་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཤར་ཁུག་ལགས་སུ་བསྔགས་བརྗོད་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གི་དུས་འདིར་ང་ཚོས་རང་རང་འཇོན་ཚོད་དཔག་ཚོད་ཀྱི་འགུལ་བསྐྱོད་ཅིག་བརྒྱབ་དགོས་རེད།གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀས་འགུལ་བསྐྱོད་ཆེ་ཙམ་བརྒྱབ་དགོས་རེད།མུ་མཐུད་ནས་རྣམ་པ་ཅི་འདྲ་ཡིན་ནའང་འགྲིགས།
དེ་མིན་གོང་དུ་མདོ་ཁམས་པ་ཟེར་བ་དེ་ནི་རང་གི་མི་འཇོན་གཞན་གྱི་བྱས་ན་མ་འགྲིགས་མ་འཐུས་ཚུལ་གཞི་གཅིག་བརྗོད་མཁན་མི་བུ་དེ་དག་གིས་མི་རིགས་འདི་ཕུངས་སུ་བཅིག་གི་རེད།
ཧྲ་གི
ལས་འགུལ་འདི་དྲ་བ་ས་གནས་གང་ས་ནས་བསྡུ་སྐོང་བྱ་ཐུབ་ན་ག་འདྲ་མི་ལེགས་སམ།
རྒྱ་ཡིས་བརྒྱ་བཤད། སྟོང་གིས་སྟོང་བཤད་ཀྱང་མ་བྱས་པ་ལས་བྱས་པ་ཡག མ་གཞི་དྲ་ཐོག་ཏུ་སྐབས་དོན་དང་འབྲེལབ་མེད་པའི་ཡག་ངོ་བསྟོད་དང་ངན་རབས་ཐུ་རབས་འགོད་པ་ནི་རང་ཉིད་ལ་འབྲི་རྒྱུའི་རིགས་ལམ་དང་ཤེས་ཚད་སོགས་ཀྱིས་མ་འདང་བ་ཡིན་པས་དེ་རིགས་དྲ་འབུ་ཚད་ལྡན་དག་ཏུ་བརྩིས་ན་འགྲིག ལས་འགུལ་གང་ཞིག་འགོ་རྩོམ་དུས་གང་ཞིག་ནས་ངན་བཤད་ཅིག་ཡོང་ངེས་པ་ནི་ནད་རྙིང་ཡིན་པས་དེ་བཅོས་རྒྱུ་མེད་པའི་ན་ཚའི་ཁོངས་སུ་བརྩི་པ་ལས་དེ་ལ་ནད་བཅོས་བྱེད་རྒྱུ་ཟེར་ན་རང་ཉིད་གཡང་ལ་ལྷུང་གཡང་ལ་ཟགས་བྱེད་ཅིག་ལས་གཡང་ནས་ཐར་ཐབས་ཤིག་གཏན་ནས་མིན།
ཧ་ཧ་ཧ་རྡོ་རྗེ་ཟེར་མཁན་ཞིག་ཆང་གིས་བཟི་འདུག་བཟི་བཏམ་བགད་མོ་ཤོར་བ་མང་པོ་བཤད་བཞིན་འདུག བསམ་བློ་ཡག་པོ་བཏང་ན་ཤ་ཚ་དགོས་བ་ཞིག་འདུག་སྙིང་རྗེ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
རང་ཉིད་གཡང་ལ་ཟག་དང་མི་ཟག་གཙོ་བོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་དེ་དག་བདེན་པ་ཡིན་མིན་ལ་ཐུག་ཡོད། བླ་མ་ཡིན་ནའང་སྐྱོན་ཀུན་ཟད་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་མིན་པར་བརྟེན་་ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་ལ་ནོར་
འཁྲུལ་དུ་ནོར་འཁྲུལ་ངོ་ཤེས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།
ཅི་མཛད་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་མོས་གུས་ཀྱིས། བླ་མའི་བྱིན་རླབས་སེམས་ལ་འཇུག་པར་ཤོག་ཅེས་པའི་སྨོན་ལམ་དེ་དོན་ངོ་མའི་རྨོངས་དད་ཅིག་རེད་ཨ།