འདུས་བྱུང་ཕུན་ཚོཌ་ཚེ་རིང་།(འཇར་མན། )
བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་མིའི་ཁོངས་སྨན་པ་རྟའུ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་མཆོག་བོད་མདོ་སྟོད་ཁོངས་སུ་འཁྲུངས་ཤིང་༡༩༥༩
ལོར་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ནང་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས། བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་རྗེས་ལོ་གཉིས་རིང་ཀ་བློན་ཕུག་དུ་ཡོད་པའི་(St. Augustin
School)སློབ་གྲྭའི་ནང་སློབ་སྦྱོང་གནང་། དེ་རྗེས་སེམ་ལར་དབུས་བོད་སློབ་དུ་སློབ་སྦྱོང་གནང་བ་རེད། ༡༩༦༣་སྟེ་ཁོང་དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་ལ་ཕེབས་སྐབས་རྗར་མ་ནིའི་ནང་བོད་ཀྱི་ཕྲུག་གུ་ཁག་ཅིག་ལྷན་དུ་སློབ་སྦྱོང་གནང་བར་ཕེབས་ཡོད། མཐར་གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་རྗར་མ་ནིའི་ནང་ཐོན་རྗེས་རྗར་མན་གྱི་གནའ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཡོ་རོབ་གནང་ཆེས་སྔ་ཤོས་གྲས་དང་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཧལ་རྡེ་རྦག་(Heildelberg,
University)ནང་ནུབ་ཕྱོགས་གསོ་རིག་ལ་སློབ་སྦྱོང་གནང་། ༡༩༧༩ལོར་གསོ་རིག་སློབ་མཐར་བྱུང་རྗེས་རྗར་མ་ནའི་གྲོང་ཁྱེར་སྣ་མང་ནང་སྨན་པའི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་གནང་མྱོང་། ༡༩༨༩ནས་བཟུང་རྗར་མན་གྲོང་ཁྱེར་རྦོན(Bonn)གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཁོངས་གཏོགས་སྨན་ཁང་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ཁོག་ནད་སྡེ་ཚན་ནང་སྨན་པ་རྒན་གྲས་ཀྱི་(Senior Doctor) ལས་འགན་གནང་བཞིན་ཡོད། ཁོང་གིས་ཆེད་ལས་སྨན་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་ཞོར་དུ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་ལས་ཀ་ཆེ་ཆུང་སྣ་ཚོགས་གནང་གིན་ཡོད་ལ། དེའི་ཁྲོད་ལས་རྗར་མན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་(www.tibet-initiative.de)དེ་བཞིན་གསར་བཙུགས་ཀྱི་གྲོས་འདོན་གནང་བ་དང་ཚོགས་པ་དེའི་འགན་འཁུར་ལོ་ཤས་གནང་མྱོང་། ཁོང་གིས་སྙན་རྩོམ་བྲིས་པ་དང་། གཞས་གསར་རྩོམ་གནང་བ། གཞས་གཏོང་བ་བཅས་ལས་སྤྲིན་འཁོར་ཞེས་པ་དེ་མིག་སྔར་ཐེངས་བཞི་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་བ་རེད། རྒྱ་ཆེའི་ཤ་ཁྲག་གཅིག་པའི་བོདརིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་དང་ལྷག་དོན་གཞི་ལུས་བོད་པའི་གནང་ཁོང་གི་སྤྲིན་འཁོར་དང་པོའི་གཞས་༼གནམ་གོང་གི་ཉི་ཟླ་༽ཞེས་པ་དེ་ཧ་མ་གོ་མཁན་ཧ་ལམ་མེད། སྤྲིན་འཁོར་ཚོང་འགྲེམས་ཡག་པོ་བྱུ་བས་དེའི་ཡོངས་འབབ་རྣམས་བོད་གཞུང་ཤེས་རིག་ཁང་དང་བོད་ཁྱིམ་ལ་ཕུལ་གནང་ཡོད། ༡༩༩༥ ལོར་ཁོང་དང་ཁོང་གི་སྐུ་ཟླ་ཆོས་ཉིད་ལྷ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རྟ་བྲག་ཚོགས་པ་གསར་བཙུགས་གནང་ཞིང་ཚོགས་པ་དེའི་ལས་གཞིའི་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་བུ་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་དང་སློབ་གྲྭ་སོགས་ཡོད་པ་ལས་མདོ་སྟོད་སྨད་གཉིས་སུ་སློབ་གྲྭ་ཁག་གཉིས་ཡོད།
༢༠༠༨ནས་བཟུང་རྣམ་གྲངས་ཁག་གི་ལས་འགན་རྣམས་ས་གནས་མི་སྣ་ཁག་ལ་སྤྲད་ཡོད། འདས་པའི་མི་ལོ་བཅུ་བཞིའི་རིང་ཁོང་ནི་ཨ་རིའི་རྒྱང་སྲིང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་(VOA)དང་ཨེ་ཤི་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་(RFA)གི་གསོ་རིག་དང་། རང་བྱུང་ཚན་རིག ཚན་རིག་དང་ནང་པའི་མཚན་མའི་ལྟ་བའི་བར་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་སྐོར་བཅའ་འདྲི་ཞུ་ཡུལ་གྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཁོང་ནི་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཆེ་ལ་སྐྱེས་སྟོབས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཕྱུག་པའི་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་བོད་རིགས་མི་སྣ་བློ་གྲོས་ཅན་ཞིག་རེད།
རྗར་མན་བོད་ཀྱི་ཁང་པ།
ལེཌ་བྱང་འབྲེལ་མཐུད་པ།
འདུས་བྱུང་ཕུན་ཚོཌ་ཚེ་རིང་།
Puntsok Tsering Duechung
tsering@tibethaus.com
འདི་ནི་དྲྭ་རྒྱའི་འབྲེལ་འཐུད་དེ་ཡིན།
http://kalontripa.org/endorse/see-all-nominees/112.html
དཔེ་ཡག་པོ་འདུག ཁོང་བཀའ་ཁྲིར་ཕེབས་ནས་སྤྱི་འཐུས་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀླད་ཁྲག་རྒྱས་ཡོད་མཁན་ཚོའི་མགོ་ལ་གཤགས་བཅོས་ཏན་ཏན་ཞིག་གནང་རོགས། ད་དུང་ཁ་ལ་བདག་བཟུང་མེད་པར་དཀྲུགས་ཤིང་ཁོ་ནར་འབད་མཁན་གྱི་སྤྱི་འཐུས་སྨྱོན་པ་ཚོའི་ལྕེ་ཡང་གཅོད་རོགས། རིག་འཚོ་མི་ཟིན་པའི་སྤྱི་སྨོན་སྤྱོད་ཅན་ཚོའི་མགོ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་གཉིད་སྨན་ཡག་པོ་རེའང་དགོས་འདུག ད་དུང་སྡོམ་པ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གྲྭ་བ་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་མཇེ་གཏུངས་བཞག་ན་དག་དག་རེད། གྲྭ་འཐུས་འདི་ཚོས་བུ་མོ་ཚོ་འགུག་ཆེད་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཕོ་གསར་འཁྲབ་ཁུལ་བྱས་ནས་བོད་དོན་རྩེད་སྤྱད་བྱེད་ཀྱི་འདུག ད་བཀའ་ཁྲི་ཡག་ཤོས་རག་འདུག ཁོང་ལ་ཐོབ་པར་ཤོག ད་དུང་ཞུ་རྒྱུར། ཁོང་ལ་འོས་ཐོབ་ནས་རྡ་སར་ཕེབས་སྐབས་གོང་གི་གཤགས་བཅོས་བྱེད་ཆས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཚང་མ་ལུས་བར་ཁྱེར་ནས་ཡོང་རོགས།
དཔེ་ཡག་པོ་འདུག ཁོང་བཀའ་ཁྲིར་ཕེབས་ནས་སྤྱི་འཐུས་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཀླད་ཁྲག་རྒྱས་ཡོད་མཁན་ཚོའི་མགོ་ལ་གཤགས་བཅོས་ཏན་ཏན་ཞིག་གནང་རོགས། ད་དུང་ཁ་ལ་བདག་བཟུང་མེད་པར་དཀྲུགས་ཤིང་ཁོ་ནར་འབད་མཁན་གྱི་སྤྱི་འཐུས་སྨྱོན་པ་ཚོའི་ལྕེ་ཡང་གཅོད་རོགས། རིག་འཚོ་མི་ཟིན་པའི་སྤྱི་འཐུས་སྨྱོ་སྤྱོད་ཅན་ཚོའི་མགོ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་གཉིད་སྨན་ཡག་པོ་རེའང་དགོས་འདུག ད་དུང་སྡོམ་པ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གྲྭ་བ་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་མཇེ་གཏུབ་བཞག་ན་དག་དག་རེད། གྲྭ་འཐུས་འདི་ཚོས་བུ་མོ་ཚོ་འགུག་ཆེད་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཕོ་སར་འཁྲབ་ཁུལ་བྱས་ནས་བོད་དོན་རྩེད་སྤྱད་བྱེད་ཀྱི་འདུག ད་བཀའ་ཁྲི་ཡག་ཤོས་རག་འདུག ཁོང་ལ་ཐོབ་པར་ཤོག ད་དུང་ཞུ་རྒྱུར། ཁོང་ལ་འོས་ཐོབ་ནས་རྡ་སར་ཕེབས་སྐབས་གོང་གི་གཤགས་བཅོས་བྱེད་ཆས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཚང་མ་ལུས་བར་ཁྱེར་ནས་ཡོང་རོགས།
བསྟན་འཛིན་མགོན་པོ་དང་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་གཉིས་ལ་སྨྱོ་སྨན་ཡག་པོ་རེ་དང་། གྲྭ་འཐུས་ཚོར་ཞེ་སྡང་གི་ཁྲག་ཤེད་མར་གཅོག་བྱེད་ཀྱི་སྨན་ཡག་པོ་རེ་དང་། གཞན་གྱི་བྲན་དུ་གྱུར་བའི་སྤྱི་འཐུས་ཕྱོགས་རེས་ཀྱི་མིག་གཅིག་རེ་ལས་མེད་པའི་ལོང་བ་ཚོར་ཡོ་རོབ་ནས་མིག་རྫུན་མ་ཡག་པོ་རེ་ཁྱེར་ནས་ཡོང་རོགས། ད་དུང་མི་ངན་སྤྱི་འཐུས་འདི་ཚོས་བཟོས་པའི་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་བར་གྱི་རྨ་ཁ་བཙེམ་བྱེད་ཀྱི་ཁབ་སྐུད་མཁྲེགས་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཁྱེར་ནས་ཡོང་རོགས། འདི་ནི་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་འུ་ཐག་ཐབས་ཟད་དུ་གྱུར་བའི་བོད་མི་ཉམས་ཆུང་ཞིག་གི་སེམས་གཏིང་ནས་བཏོན་པའི་རེ་བ་ཡིན།
ཁོང་ཨེམ་ཆི་ཞིག་དང་གླུ་གཞས་གཏོང་མཁན་ཞིག་ལས་།ཆབ་སྲིད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཧ་གོ་མ་སོང།
བོད་ཀྱི་སྨན་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་དུ་ཕེབས་ན་ཡག་པོ་འདུག་གཱ
ཁོང་རྗེས་མའི་འཕྲོད་སྟེན་བཀའ་བློན་གནང་ན་ནད་པ་མང་པོ་དྲག་སྐྱེད་ཡོང་བའི་རེ་བ་འདུག་ གང་ཡིན་ཞེ་ན་ཨེམ་རྗེའི་སྨན་དང་ཁབ་ཀྱི་སྨན་བཅོས་མཉམ་དུ་གཞས་དང་ཞབ་དྲོའང་ཞོར་ཞོར་ལ་གཏོང་གི་གཏོང་གི་བྱས་ན་ནད་པ་ཚང་མ་སྐྱིད་ཐག་ཆོད་ནས་ན་ཚ་སིང་དྲག་འགྲོ་ཐུབ་པ་མ་ཟད་ སྨན་ཁང་ནང་ཞས་ཉན་ཆེད་ནད་པ་རྫུས་མའངམང་པོ་ཁེངས་པའི་ཉེན་ཁའང་ཡོང་ཉེན་འདུག་ད་
དཔེ་ཡག་པོ་འདུག ཁོང་བཀའ་ཁྲིར་ཕེབས་ནས་སྤྱི་འཐུས་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀླད་ཁྲག་རྒྱས་ཡོད་མཁན་ཚོའི་མགོ་ལ་གཤགས་བཅོས་ཏན་ཏན་ཞིག་གནང་རོགས། ད་དུང་ཁ་ལ་བདག་བཟུང་མེད་པར་དཀྲུགས་ཤིང་ཁོ་ནར་འབད་མཁན་གྱི་སྤྱི་འཐུས་སྨྱོན་པ་ཚོའི་ལྕེ་ཡང་གཅོད་རོགས། རིག་འཚོ་མི་ཟིན་པའི་སྤྱི་སྨོན་སྤྱོད་ཅན་ཚོའི་མགོ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་གཉིད་སྨན་ཡག་པོ་རེའང་དགོས་འདུག ད་དུང་སྡོམ་པ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གྲྭ་བ་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་མཇེ་གཏུངས་བཞག་ན་དག་དག་རེད། གྲྭ་འཐུས་འདི་ཚོས་བུ་མོ་ཚོ་འགུག་ཆེད་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཕོ་གསར་འཁྲབ་ཁུལ་བྱས་ནས་བོད་དོན་རྩེད་སྤྱད་བྱེད་ཀྱི་འདུག ད་བཀའ་ཁྲི་ཡག་ཤོས་རག་འདུག ཁོང་ལ་ཐོབ་པར་ཤོག ད་དུང་ཞུ་རྒྱུར། ཁོང་ལ་འོས་ཐོབ་ནས་རྡ་སར་ཕེབས་སྐབས་གོང་གི་གཤགས་བཅོས་བྱེད་ཆས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཚང་མ་ལུས་བར་ཁྱེར་ནས་ཡོང་རོགས།
ཁོང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ལ་ཕེབས་རོགས། དེའི་མཉམ་དུ་ཁྱི་སྨྱོན་སྨན་ཞིག་ཀྱང་ཁུར་རོགས།
གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཁྱི་སྨྱོན་ཁ་ཤས་ཡོད་པས་འདི་ཚོས་བོད་རིགས་མི་མང་ལ་སོ་རྒྱག་གི་འདུག་་་་་་་་་་་་
མི་མང་པོ་ཁྱི་སྨྱོ་ན་བའི་ཉེན་ཁ་འདུག་་་་་་་་་་སྨན་པ་དེ་མགྱོགས་པོ་དྷ་སར་ཕེབས་རོགས་ཞུ།
༄༎ གོང་གི་རྟའུ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ལགས་སུ་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་ལ་ཕེབས་པ་དགའ་བསུ་ཞུ། ཁོང་གི་ཤེས་ཡོན་དང་ལྷག་བསམས་ལ་གང་ཡང་ཞུ་ཡ་མེད། ཁོང་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་འོས་ཤོས་སུ་མཐོང་།
གོང་དུ་དྲ་གྲོགས་གངས་བུ་ནས་གསུངས་པ་བཞིན།
རྟའུ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ལགས་སུ་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་ལ་ཕེབས་པ་དགའ་བསུ་ཞུ། ཁོང་གི་ཤེས་ཡོན་དང་ལྷག་བསམ་ལ་གང་ཡང་ཞུ་ཡ་མེད། ཁོང་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་འོས་ཤོས་སུ་མཐོང་།
གོང་དུ་དྲ་གྲོགས་གངས་བུ་ནས་གསུངས་པ་བཞིན།
རྟའུ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ལགས་སུ་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་ལ་ཕེབས་པ་དགའ་བསུ་ཞུ། ཁོང་གི་ཤེས་ཡོན་དང་ལྷག་བསམས་ལ་གང་ཡང་ཞུ་ཡ་མེད། ཁོང་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་འོས་ཤོས་སུ་མཐོང་།