དཔལ་ལྡན་རྒྱལ།
དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་། རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་དམ་དྲག་བྱེད་གྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མང་པོ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན།བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སུ་ཞིག་གིས་གླེང་བ་དང་རྩོད་ལེན་བྱས་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེར་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་། རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་འདི་ནི། བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་རྩོམ་པ་པོ་ཚོས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་གྲགས་ངང་གླེང་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པའི་མངོན་རྟགས་རེད།
རྒྱ་ནག་དབང་འཛིན་པས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་ཐེའུ་རང་ངམ། བཀྲ་ཤིས་རབ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས“ཁྲག་ཡིག”ཅེས་པའི་དེབ་དེའི་ནང་བཀོད་དོན། ༼ བླ་སྲོག་གི་ཕྱི་ནང་ཡོད་ཚད་ལ་ལྕག་ཚན་གྱིས་བྲབ་པའི་དམིགས་བསལ་བའི་ལོ་ཟླ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན། ཅིས་ཀྱང་མི་བཤད་ཐུ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་སྐད་ཆ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ངེས་པས་ན། ཁོ་བོ་ནས་ཀྱང་སྨྲ་སྒོ་རང་ས་ནས་བསྡམས་ཏེ་འདུག་པ་ལས་སྨྲ་བ་གྲོལ་ཏེ་སུ་ཞིག་བཅད་པ་ཡིན་ན་རིན་དོད་ཆེ་བར་འདོད་པའི་གདམ་ག་ཞིག་ལ་འཕྲེང་ཏེ། ད་གཟོད་རང་གི་ན་ཚོད་ལས་ཀྱང་གཉོམ་ལག་མ་རྒྱས་པའི་དེབ་ཆུང་འདི་ཆེད་དུ་སྟོང་ལོ་བརྒྱད་དགུ་གཉིས་ཀྱི་སོ་མཚམས་སུ་ཁྲག་གི་ཐིགས་པ་བཞིན་གཏར་བ་ལགས་སོ།༽ ཞེས་ངག་གི་སྨྲ་སྒོ་སུ་ཞིག་གིས་གཅོད་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་སྔོན་རྟོགས་ཀྱིས་སྨྲ་སྒོ་གྲོལ་ནས་“ཁྲག་ཡིག”ཅེས་པའི་དེབ་དེ་བྲིས་འདུག དེབ་དེའི་ནང་༢༠༠༨ལོར་བོད་མི་མང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་སྨྲ་སྒོ་དུས་གཏན་དུ་གཅོད་ཐུབ་མིན་མི་ཤེས་ནའང་། ཁོང ༢༠༠༩ལོའི་་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེས་༢༦ཉིན་འཛིན་བཟུང་གིས་ཟླ་གཅིག་རིང་བཀག་ཉར་རྗེས་གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ནའང། ད་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་བཞི་པའི་ཚེས་༦ཉིན་བསྐྱར་དུ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཏེ། ནང་མིས་ཀྱང་ཁོང་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཤེས་རྟོགས་མེད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད། ཡང་ད་ལོའི་ཟླ་བ་བཞི་བའི་ཚེས་༢༣་ཉིན་ཟི་ལིང་ཉེན་རྟོག་པས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་ལ་ངན་སྐུལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ནས་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་བཀྲ་རྒྱའམ་ཞོགས་དུང་ལགས་ཀྱིས། “གནམ་ས་གོ་འབྱེད་།”ཅེས་པའི་དེབ་དེའི་ནང་དུ།“རྩོམ་འདི་བཀྲམ་པའི་རྗེས་ལ། ནམ་ཞིག་མི་ཡུལ་གྱི་ཚ་དམྱལ་དང་གྲང་དམྱལ་དུ་སྡོད་ལོས་དགོས་སྙམ་སྟེ་འཇིགས་སྐྲག་ཆེ་མོད། ཁ་ཡི་རྐྱེན་ལས་མགོ་བོ་ཤོར་ནའང་ལམ་འདི་རང་གིས་བདམས་པ་ཡིན་ཕྱིར་རང་འགན་རང་གིས་འཁུར་རྒྱུ་ཡིན་ནོ།།”ཞེས་བཀོད་འདུག་པས་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་གིས་དེབ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་བཀྲམ་རྗེས་ཁོང་ལ་མཇུག་འབྲས་ཡག་པོ་ཞིག་མི་ཡོང་བའང་ཤེས་ཡོད།
སྤྱིར་བོད་ནང་དུ་མི་མང་གིས་ཁྲོམ་ལམ་དུ་བོད་རང་བཙན་ཡིན། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོའི་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པར་ཤོག་ཅེས་སྐད་འབོད་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་ལོ་ཁ་ཤས་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་དང་། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐོང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ཀྱི་དེབ་ཆུང་དེ་ཉར་བ་ཙམ་གྱིས་ལོ་ཁ་ཤས་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་པའི་ཡི་གེ་ཤོག་ཐེར་གཅིག་རྩིག་ངོས་སུ་སྦྱར་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ལོ་ཁ་ཤས་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད། འདས་པའི་ལོ་ཟླའི་ནང་ཁ་གཡང་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དེ། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོའི་སེམས་ཁོངས་སུ་འཛུལ། བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་། 
རྩོམ་པ་པོ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བསམ་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་རང་ཉིད་བློས་བཏང་གི་སྙིང་སྟོབས་འདིས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་འགོ་ཚུགས་མ་ཐག་རྩོམ་པ་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་པ་རེད། ན་ནིང་རང་དབང་མེད་པའི་སྙན་ཞུ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བཀྲམས་མཁན་རྗེས། གང་སར་ཉེན་ཡོལ་དུ་གནས་ཡོད་པའི་སྒྱིས་ཚང་སྐལ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་། རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་དམ་དྲག་དང་། འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པའི་ཐད།
ཕྱི་སྡོད་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐྱབས་ལགས་དང་ལྷན་དུ་གླེང་མོལ་ཞུས་ཡོད། བཅར་འདྲི་ལ་གསན་རོགས་གནོངས།
ཡག་པོ་རེད། ཡིན་ཡང་ཁོང་ཚོ་མི་མང་གི་རྗེས་སུ་ལུས་འདུག་པས་རྗེས་ལུས་རེད། གང་ལྟར་རྗེས་སུ་སྐྱོང་མཁན་ཡོད་པར་སྨོན།
བོད་པ་ལགས། ཁོང་ཚོའི་མང་ཚིག་ནང་ལ་སུ་དང་སུ་ཡོད། ཡང་མི་མང་གི་རྗེས་སུ་ལུས་སྟངས་ཁ་གསལ་ཙམ་བྱུང་ན་མི་ལེགས་སམ།
གཞིས་ཀྱི་སྐྱ་སེར་དབྱེར་མེད་ཀྱིས་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་དམར་ཕྱོགས་ཀྱི་རིང་ལུགས་འོག་ཏུ་ཁ་ཆེམས་བཞག་སྟེ་བཤད་ཐུབ་པ་དང་འབྲི་ཐུབ་པ། སྒྲུབ་ཐུབ་པ་སོགས་ང་ཚོ་བྱེས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་་ལ་མིག་དཔེ་གང་མང་ཞིག་བསྟན་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་ཤར་ནུབ་མི་རིགས་གང་འཚམ་ཤིག་ཀྱང་ཧང་སངས་པའི་གནས་སུ་མཆིས་ཡོད་ནའང༌། བྱེས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཁག་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་མང་ཚོགས་ལ་ཁ་བདེ་བོ་དང་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་གྱི་ལས་འགུལ་ལ་གྲོས་འཆར་སོགས་གང་མང་བཞག་ཡོད་ནའང༌། ལག་ལེན་ལ་བསྟར་རྒྱུ་ཕར་ཞོག ད་དུང་བོད་ཀྱི་ས་གནས་དག་གི་བོད་པ་རྣམས་བོད་རྒྱ་གང་ཡིན་ཡང་མི་ཤེས་པའི་ཚོད་དུ་ཡོད་པ་ལ། ཐེ་བོ་སྨད་ཀྱི་མི་དམངས་ལ་ངོ་གནོང་གི་མི་འདུག་གམ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོར་བྱེས་ཀྱི་བོད་མི་གཅིག་གིས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་རང་སྲོག་དོར་བ་དཔའ་བོ་ཐུབ་བསྟན་དངོས་གྲུབ་མ་གཏོགས་སུ་ཡོད་དམ། ཐ་ན་སྐྱབས་མགོན་མཆོག་གི་གསུངས་ལག་བསྟར་བྱ་མཁན་རང་མི་རིགས་དང་ཕྱིའི་མི་རིགས་སོགས་སུ་གང་མཆིས་སམ། དངོས་ནས་གཞིས་ཀྱི་མི་དམངས་ལ་མིག་གི་བལྟ་དགོས་པ་གང་ཞིག བྱེས་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་དང་སྐྱ་སེར་གང་ཡིན་རུང་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་དང་མཚུངས་པའི་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་རན་ལ་ཐོན་འདུག་བསམས་ཀྱི་ཡོད། བསམས་པ་གང་ཞིག་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་དགོས་ཀྱི་འདུག
བོད་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་པ་དང་བོད་མི་བོད་དོན་གླེང་མཁན་ཚང་མས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་སྙན་ཞུ་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་བདུན་གྱི་བརྗོད་སྟངས་ལ་དམིགས་དཔེ་ལྟ་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཤོས་རེད། ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་བདུན་ནི་སྐབས་དེའི་བོད་མིའི་བདེ་སྡུག་གླེང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། བོད་ཀྱི་་དཀའ་ངལ་མ་སེལ་བར་བསྟེན་དགོས་པའི་བོད་དོན་རྩོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་མཐར་ཐུག་དེ་གསལ་བོ་བསྟན་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད། ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་གསུམ་ནི་། དང་པོ་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་། གཉིས་པ་མི་རིགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་གསལ་བོར་བྲིས་བདེ་སྡུག་གི་སྙན་ཞུ་རིང་པོ་ཞིག་རེད། གསུམ་པ་བོད་ནང་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་རྣམས་ཐེར་འདོན་བྱས་ཏེ་ཡོ་སྲིང་དགོས་པའི་ཁྲིམས་རྩོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐད་ཀད་ཁྱད་ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཐོག་ནས་རྩོད་པ་བརྒྱབ་པ་ཞིག་རེད། ཡིག་ཆ་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཐུབ་པ་ཙམ་མ་རེད།
དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་ལགས།
ཐུགས་རྗེ་ཆེ།