རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་ནས
༡༩༡༩ ལོར་མིའི་རིགས་ཞིབ་འཇུག་པ་དང་ཕྱི་གླིང་གྲུབ་ཆེན་མ་སྦི་ལ་བ་ཏི སི་ཀིའི་རྗེས་སུ་འཇུག་མཁན་ཨི་ཝམ་སི དབེན་འཛི་ལགས་འབྲས་ལྗོངས་སྒང་ཏོག་ཏུ་ལྗོངས་རྒྱུའི་སྐབས་ཤིག རྙིང་ཧྲུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་བོད་ཡིག་གི་གླེགས་བམ་སྣ་རིང་ཞིག བོད་དུ་འགྲུལ་བསྐྱོད་དུ་ཕྱིན་ནས་ཕྱིར་ཕེབས་མ་ཐག་པའི་དབྱིན་ཇིའི་དམག་མི་ཞིག་གི་ས་ནས་ལག་སོན་བྱུང་འདུག། ཨ་རི་བ་ཁོས་བོད་སྐད་མི་ཤེས་ལ་བོད་ཡིག་ལ་དེ་བས་ཀྱང་རྒྱུས་མངའ་མེད། ཡིན་ནའང་ཁོས་ལག་སོན་བྱུང་བའི་བོད་ཡིག་གི་གླེགས་བམ་དེ་བོད་གྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་དཔེ་ཆ་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་འདུག།
དེ་ནས་ཁོང་འབྲས་ལྗོངས་མ་ཧ་ར་ཛ་བུ་ཆུང་སློབ་གྲའི་སློབ་སྤྱི་ཀ་རྫི་ཟླ་བ་བསམ་འགྲུབ་ཡོད་སར་བཅར་ནས་གླེགས་བམ་དེ་ཡང་སྙིང་གང་ཡིན་བཀའ་འདྲི་ཞུས་འདུག ཟླ་བ་བསམ་འགྲུས་གླེགས་བམ་དེ་མཇལ་མ་ཐག་དེ་ནི་རང་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་པ་ཟད་རང་གིས་བླ་མ་དམ་པའི་དྲུང་ནས་ཟས་ཆོས་གང་དེའི་སྐོར་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གྱི་གདམས་ངག་ཞུས་མྱོང་བའི་ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་བ་རང་གྲོལ་སྟེ་མིང་གཞན་ཀར་གླིང་ཞི་ཁྲོ་འམ་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ཡིན་པ་མཁྱེན་ནས་ཨ་རི་བ་ལ་དེ་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར། ཨ་རི་བ་ཁོང་འདོད་ཐོག་ལ་རྟ་རྒྱུག་པ་ལྟར་དགའ་སྤྲོ་རབ་ཏུ་འཕེལ་ནས་ཟབ་ཆོས་གང་དེ་དབྱིན་སྐད་ནང་ཡིག་སྒྱུར་རམ་འདེགས་ཡོང་མིན་ཞུས་བར། ཟླ་བ་བསམ་འགྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཁས་ལེན་མཛད་འདུག དེ་ནས་ཟླ་བ་གཉིས་ཙམ་རིང་ཞོགས་རྒྱུན་ལྟར་ཟླ་བ་བསམ་འགྲུབ་ལས་ཤག་ཏུ་མ་ཕེབས་སྔོན་གྱི་དུས་ཚོད་གསེར་ལྟ་བུ་སྤྱད་དེ་ཨ་རི་བ་དང་ལྷན་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་དབྱིན་ཡིག་ནང་ཡིག་སྒྱུར་མཛད་འདུག ཟླ་བ་བསམ་འགྲུབ་ནི་ནང་ཆོས་ལ་མཁྱེན་རྒྱ་གང་ལེགས་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཐོག དབྱིན་ཇིའི་སྐད་ལའང་བྱང་ཆ་མི་དམན་པ་ཡོད་འདུག ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་གསང་བ་ཞེས་བའི་རྩོམ་མཁན་ཧྥ་རན་སའི་བོད་རིག་ཞིབ་འཇུག་བུད་མེད་ཨ་ལི་ཁུ་ རྫན་ཊི་ར སྒྲེ་ཝེ་ཊི ནིལ དང་།རྒྱ་གར་དབྱིན་ཇིའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་དང་ཧིན་རྡུའི་གསང་སྔགས་ཉམས་ཞིབ་མཁས་བ་ཆེན་པོ་འཇོན ཝོ་སྒྲི་རོ་ཧྥུ་གཉིས་ལའང་དེ་སྔོན་སྐད་བསྒྱུར་རོགས་རམ་བྱས་མྱོང་འདུག་པས།ཁོང་ལ་ཟབ་ཆོས་དབྱིན་སྒྱུར་ཐད་མཁྱེན་ཡོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་འདུག སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་བསམ་འགྲུབ་ལགས་ཕྱིས་སུ་ཀ་ལི་ཀ་ཏ་མཐོ་རིམ་སློབ་གླིང་དུ་བོད་རིག་སློབ་དཔོན་དུ་བཞུགས་ནས་སྤྱི་ལོ་༡༩༢༢་ལོར་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་འདུག
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་དབྱིན་སྒྱུར་འགོ་བཙུགས་ནས་ལོ་ངོ་དགུ་ཙམ་གྱི་རྗེས་ཏེ་༡༩༢༧ལོར་དབྱིན་འགྱུར་མ་དེ་ལོན་ཊོན་བ་གླང་ར་ཁ་མཐོ་སློབ་ཁང་གིས་དཔེ་སྐྲུན་གནང་འདུག དབྱིན་འགྱུར་མ་དེའི་ཁ་བྱང་བོད་དེབ་ཀྱི་མིང་དང་ཡོངས་སུ་མི་མཐུན་པར་བོད་དེབ་གཤིན་པོ་རྗེས་འཛིན་ཞེས་གསོལ་འདུག དེ་ཡང་དབྱིན་འགྱུར་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ལ་མཚན་འདི་ལྟར་གསོལ་དོན་ནི་ཨེ་རྗེབ་གཤིན་པོ་རྗེས་འཛིན་གྱི་དེབ་ཞེས་པ་ཕྱི་གླིང་བའི་ཁྲོད་གྲགས་ཆེ་བ་དང་། དཔེ་དེབ་དེའང་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་བར་ཚེ་འདས་ལམ་སྟོན་དང་ཤི་བོ་རྗེས་འཛིན་གྱི་དེབ་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། གཉིས་ནས་གསང་སྔགས་རྣལ་འབྱོར་མ་སྦི་ལ་བ་ཏི སི་ཀི་ཡིས་མོ་རང་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དག་གི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་ཟབ་ཆོས་ཀྱི་མན་ངག་ཐོབ་ཚུལ་དང་།བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་བོད་རིགས་མ་ཡིན་པར་མི་རིགས་དཀར་པོ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད་པས། ཨེ་ཝམ་སི དབེན་འཛི་ལགས་ཀྱིས་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་འདི་ཡོ་རོབ་གདོད་མའི་ཟབ་ཆོས་ཤེས་རིག་ནས་མཆེད་པ་ཞིག་ཡིན་རེ་འཆང་ཏེ་མཚན་དེ་འདྲ་ཞིག་བཏགས་འདུག
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་དབྱིན་འགྱུར་མ་པར་ཐེངས་དང་པོའི་དཔེ་སྐྲུན་སྔོན་གླེང་ནང་་ཨེ་ཝམ་སི དབེན་འཛི་ལགས་ནས་ཁོང་ཆེས་མཐོ་བའི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཡུལ་དང་ཁ་ཆེའི་ཡུལ། འབྲས་མོ་ལྗོངས་སུ་ཤར་ཕྱོགས་ཟབ་ཆོས་གཞུང་ལུགས་མཁས་ཆེན་དང་གྲུབ་ཆེན་མང་བོ་ལ་མཇལ་ནས་གླེང་མོལ་མཛད་སྐབས། སྐྱེས་ཆེན་ཁོང་ཚོས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཟབ་ཆོས་དེ་དག་ནུབ་གླིང་གི་གདོད་མའི་ཤེས་རིག་དང་འདྲ་བར་གཟིགས་འདུག་ཅེས་དང་། ཁོང་ཚོས་ཟབ་ཆོས་དེ་དག་དང་ཐོག་ནུབ་ནས་ཤར་ལ་མཆེད་དམ། ཡང་ན་ཤར་ནས་ནུབ་ཏུ་མཆེད་པ་གང་ཡིན་གདེང་ཚོད་མེད་ཚུལ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པས། ཨེ་ཝམ་སི དབེན་འཛི་ལགས་ཀྱིས་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱི་ཟབ་ཆོས་འདི་དབྱིན་སྐད་ནང་སྒྱུར་སྒྲིག་བྱས་པའི་ཀུན་སློང་གི་ཟུར་གཅིག་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཐུབ།
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་དབྱིན་འགྱུར་མ་ད་བར་ཁྱོན་བསྡོམས་པར་ཐེངས་ལྔ་བྱས་ཤིང་། ༡༩༢༧ ལོར་པར་ཐེངས་དང་པོ་དང་།དེ་ནས་པར་ཐེངས་གཉིས་པ༡༩༤༩ལོ་དང་། པར་ཐེངས་གསུམ་པ་༡༩༥༧ ལོ། པར་ཐེངས་བཞི་བ་༡༩༥༧ལོ དང་།དེ་ནས་༡༩༦༠ ལོར་རྒྱབ་ཤོག་དཀྱུས་མའི་པར་ཐེངས། ༢༠༠༠ལོར་པར་ཐེངས་ལྔ་བ་ཐོན་ནས་། ད་བར་ཁྱོན་དཔེ་དེབ་ཐེར་འབུམ་མང་པོ་པར་ཏུ་བསྐྲུན་པར་མ་ཟད། ཡོ་རོབ་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཞན་དག་ཏུའང་བསྒྱུར་ནས་ཀློག་མཁན་ས་ཡ་མང་པོ་ལ་བག་ཆགས་མི་དམན་པ་བཞག་ནས། བོད་བརྒྱུད་ནང་ཆོས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་འདྲེན་པའི་སྐྱ་རེངས་ལྟ་བུར་གྱུར།
པར་ཐེངས་དང་པོའི་ནང་ཨེ་ཝམ་སི་ དབེན་འཛི་ལགས་ཀྱི་སྔོན་གླེང་དང་། ཁོའི་གྲོགས་པོ་དབྱིན་ཇི་བ་སྐབས་དེར་ཡོ་རོབ་པའི་ཁྲོད་ཧིན་རྡུའི་གསང་སྔགས་ལ་ཉམས་ཞིབ་འབྲས་བུ་འབུར་ཐོན་ཅན་སྐུ་ཞབས་འཇོན་ ཝོ་སྒྲི་རོ་ཧྥུ ་ལགས་ཀྱིས་༡༩༢༥ལོ་ནས་མཛད་གྲུབ་ཟིན་པའི་སྔོན་གླེང་་ལྡེབས་ངོས་ཉི་ཤུ་ཅན་དང་། དེའི་འཕྲོར་སྒྱུར་བ་བོ་ཁོང་གིས་སྐྱེས་འཆི་བར་དོ་དང་ཕུང་བོའི་ཐིམ་རིམ། འཆི་བ་འོད་གསལ་འཆར་སྟངས་དང་།ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་དུས་རིམ་ཉིན་ཞག་ཞེ་དགུའི་རིང་གཤིན་པོའི་རྣམ་ཤེས་ལ་ཞི་དྲག་གི་མྱོང་སྣང་ཤར་ཚུལ། བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཟབ་ཆོས་དང་དེ་གཏེར་ནས་འདོན་པ་པོ་རིག་འཛིན་ཀར་མ་གླིང་་བའི་ལོ་རྒྱུས་མདོ་ཙམ། བར་དོརཐོས་་གྲོལ་གྱི་གཏེར་ཆོས་ཟབ་མོ་དབྱིན་ཡིག་ནང་ཇི་ལྟར་བསྒྱུར་སྒྲིག་གནང་བའི་འགྲེལ་བརྗོད་ཕྲན་ཚེགས་བཅས་འཁོད་པའི་ལྡེབས་ངོས་༨༠ལྡན་པའི་སྔོན་འགྲོའི་འགྲེལ་བརྗོད་སྔོན་ཏུ་བཏིང་ཏེ། བོར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱི་འགྱུར་དངོས་བམ་པོ་དང་པོ་དང་།བམ་པོ་གཉིས་་བ་ཞེས་ཁྱོན་བམ་པོ་གཉིས་སུ་བགོས་ཏེ། བམ་པོ་དང་བོའི་ལྡེབས་ངོས་༦༦་ནང་འཆི་ཁའི་བར་དོ་དང་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་སྐོར་དང་། བམ་པོ་གཉིས་བའི་་ལྡེབས་ངོས་༣༣་ནང་སྲིད་པའི་བར་དོའི་སྐོར་དང་། དེ་ནས་མཇུག་ཏུ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་གསོལ་འདེབས་དང་བར་དོའི་སྨོན་ལམ་ཐོར་བུ། བར་དོ་རིམ་དྲུག་གི་རྩ་བ་བཅས་ལྡེབས་ངོས་༡༢་ཙམ་ཟུར་བཀོད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བཅུག་ནས། ཡོ་གའི་སྐོར། རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་། བཟློ་སྔགས་ཀྱི་སྐོར། བླ་སློབ་དང་དབང་གི་སྐོར། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐོར། བྱང་བརྒྱུད་དང་ལྷོ་བརྒྱུད་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་དང་ཡི་ཤུ་མ་ཤུ་ཀའི་ཆོས་ཀྱི་སྐོར། དུས་རབས་དཀྱིལ་མའི་ཡི་ཤུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འདི་ཕྱིའི་ལས་དང་དེའི་མཇུག་འབྲས་ཅི་འབྱུང་སྐོར་བཅས་ལྡེབས་ངོས་༢༧་ཙམ་མཇུག་སྣོན་དུ་བཅུག་ཏེ། བོད་དེབ་གཤིན་པོ་རྗེས་འཛིན་ཁྱོན་ལྡེབས་ངོས་༢༥༠་ལས་བརྒལ་བའི་སྤྱི་ཁོག་གྲ་རྒྱས་ཕུག་པའི་སྟེང་། སྲིད་པ་འཁོར་ལོ་དང་ལོ་ཙཱ་བ་ཟུང་གི་མཉམ་གཤིབས་འདྲ་རིས་སོགས་འདྲ་པར་ཁ་ཤས་བར་བཅུག་དང་། དེབ་ཀྱི་ཁོག་འབུགས་དང་ཟུར་བཀོད་མཇུག་སྣོན་སོགས་ཀྱི་ཤོག་ལྷེ་མང་ཆེི་བའི་གཤམ་དུ་དཀའ་གནད་གསེལ་འགྲོལ་གྱི་མཆན་བུ་གང་རྒྱས་ཡིག་ཆུང་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་ནས། བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་འདོན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་རྩ་ཊིག་སྦྲགས་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་ལྗིད་ཏིག་ཏིག་གི་རྡོག་ཁྲེས་དང་བཅས་ཕྱི་གླིང་གི་ཀློག་མཁན་ཚོའི་དྲུང་དུ་སླེབས་འདུག
བོད་དེབ་གཤིན་པོ་རྗེས་འཛིན་གྱི་ཞུགས་རྐྱེན་ལས། ༡༩༦༤ ལོར་སེམས་གྱི་མྱོང་བ་ཞེས་བའི་བརྩམས་ཆོས་སྐད་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཐོན། དེ་ནི་ཉལ་ཐ་LSD་བསྟེན་སྦྱོར་གྱི་ལམ་ནས་སེམས་ཀྱི་འཕྲུལ་མྱོང་སྣ་ཚོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་སྟངས་གསལ་བའི་རྒྱུས་སྟོན་དཔེ་དེབ་ཞིག་ཡིན་འདུག། དཔེ་དེབ་འདི་ངོ་སྤྲོད་ནང་ ཨེ་ཝམ དབེན་འཛི་ལགས་ནི་ཤར་ནུབ་བར་ཤར་བསྐྱོད་སྦྲེལ་ཟམ་ལྟ་བུའི་མཁས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་ཆེ་བསྟོད་ཕུལ་འདུག།
༡༩༦༩ལོར་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ཨི་ལི་རྫ་སྦི་ཐི་ཞེས་པས་འཆི་བའི་གནས་སྐབས་དང་ཤུལ་ལུས་ཚོའི་ཆེད་དམིགས་པའི་ཆེས་རྒྱུག་ཆེ་བའི་དཔེ་དེབ་འཆི་བ་དང་འཆི་བའི་གནས་སྐབས་ཞེས་པ་ཐོན། དེ་ནས་༡༩༧༥ ལོར་མོས་འཆིེ་བ། འཕེལ་རིམ་གྱི་རྩེ་མོར་སྙེག་པ་ཞེས་པའི་ནང་ ཨེ་ཝམ་སི དབེན་འཛི་ལགས་ཀྱི་བོད་དེབ་གཤིན་པོ་རྗེས་འཛིན་ཟེར་བའི་དེབ་ནི་དེང་སང་ཡིེ་ཤུའི་གསུང་རབ་སྦལ་སྦི་ཕར་ཕུད། ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཁྲོད་ཉོ་མཁན་ཆེས་མང་ཤོས་དེ་ཆགས་འདུག་ཞེས་འཁོད་ཡོད་འདུག
དེ་ནས་༡༩༧༥ ལོར་ཆོས་རྒྱམ་དྲུང་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཁོའི་སློབ་བུ་ཞིག་ནས་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལ་འགྱུར་གསར་བ་ཞིག་མཛད་ནས་དཔེ་སྐྲུན་གནང་འདུག། ཆོས་རྒྱམ་དྲུང་པ་རིན་ཆེ་ནི་སྐྱེས་དགུ་མདོ་ཟུར་མང་དགོན་དང་དེའི་བུ་དགོན་དང་བཅས་པའི་དགོན་བདག་དང་བཀའ་རྒྱུད་པའི་སྐྱེས་སྤྲུལ་ཞིག་རེད་འདུག། དྲུག་ཅུ་རེ་གྲངས་ནང་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ནུབ་ཕྱོགས་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་གཞུང་ལ་སྦྱངས། ཕྱིས་སུ་བདུན་ཅུའི་ནང་ཨ་རིར་གནས་སྤོར་བྱས་ནས་ཁ་ལོ་ར་སྒྲོ་མངའ་སྡེ་ནང་གཞི་ཆགས། ཁོང་ནི་ཨ་རི་ནང་ཡོད་པའི་ནང་བའི་སློབ་གྲ་ཆེན་མོ་ན་རོ་བ་མཐོ་སློབ་ཁང་ཞེས་བ་གསར་འཛུགས་བྱེད་མཁན་དང་། དབྱིན་ཡིག་ནང་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྐོར་བརྩམས་དེབ་གདེང་འཇོག་མཐོན་པོ་ཡོད་མཁན། ཨ་རི་ནང་ནང་བའི་སྒོམ་གྱི་ཉམས་ལེན་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་གསང་སྔགས་དང་ཤམ་བྷ་ལའི་སྐོར་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སློབ་བུ་ཚོར་འཆད་འཁྲིད་གནང་མཁན་ཐོག་མའི་གྲས་ཡིན། ཁོང་གི་ཞིབ་གསལ་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་རང་རྣམ་བོད་དུ་སྐྱེས་བ་ཞེས་བ་དང་ཁོའི་གསང་ཡུམ་སྒྲ་ཡ་ན སྨུག་པོས་མཛད་པའི་འབྲུག་གི་ང་རོ ་ཞེས་བ་གཉིས་ཀྱི་ནང་གསལ།
༡༩༩༢ ལོར་རྙིང་མའི་སྐྱེས་སྤྲུལ་བསོད་རྒྱལ་རིན་པོ་ཆེས་དབྱིན་ཡིག་ནང་བོད་པས་ཚེ་འདི་དང་འཆི་བར་ལྟ་ལྟངས་ཞེས་བའི་བརྩམ་དེབ་ཁ་གསལ་ཞིང་གོ་བདེ་བ་ཞིག་ཕྱི་གླིང་བའི་འཆི་བ་ལ་ལྟ་སྟངས་དང་འཆི་ལ་ཉེ་བའི་མྱོང་སྣང་སོགས་ལ་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་ནས་མཛད་འདུག། བསོད་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་དེབ་དེ་ཕྱི་གླིང་བའི་ཁྲོད་བྱ་ཚོགས་གློ་བུར་དཀྲོག་པའམ། སྣུམ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལ་མེ་མཆེད་པ་ལྟར་ཉིན་ཞག་གཅིག་གི་དུས་ཡུན་ནང་སྐད་གྲགས་ཆོད་ཅིང་། ད་བར་དཔེ་དེབ་ཁ་གྲངས་ས་ཡ་མང་པོ་པར་སྐྲུན་དང་། ཡིག་རིགས་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ནང་བསྒྱུར་འདུག
༡༩༩༤ལོར་སླར་ཡང་ཨ་རི་བ་ བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རིག་པའི་མཁས་དབང་ར་སྦིར་ ཐུར་མིན་ལགས་ཀྱིས་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལ་འགྱུར་གསར་བ་ཞིག་མཛད་འདུག ར་སྦུར ཐུར་མིན་ལགས་ནི་ཨ་རིའི་བོད་རིག་མཁས་བ་རྒན་གྲས་ཤིག་དང་། དྲུག་ཅུ་རེ་གྲངས་ནང་ཧར་ཝུར་སློབ་གྲ་ཆེན་མོའི་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་དུས་སོག་པོ་དགེ་བཤེས་དབང་རྒྱལ་སར་ཕེབས་ནས་ནང་བའི་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་དང་། ཕྱིས་སུ་རྒྱ་གར་དུ་ཕྱིན་ནས་ཏ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་བའི་དྲུང་ནས་སྡོམ་པ་ཞུས་ཏེ་རེི་ཞིག་གྲ་བའང་བྱས། རྗེས་སུ་ཕྱིར་ཨ་རིར་ཕེབས་ནས་མུ་མཐུད་ནང་ཆོས་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་འཆད་རྩོམ་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས། ད་ལམ་ཁོང་ནི་ཀ་ལིམ་སྦི་ཡ་སློབ་གྲ་ཆེནམོའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རིག་པའི་རྒྱུན་བཞུགས་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་དང་རྗེ་ཙོང་ཁ་བའི་སྐོར་ཆེད་དམིགས་ཞིབ་འཇུག་མཁས་པ་ཡིན། ཁོང་བོད་ཡིག་དང་དབུས་སྐད་ལ་ཆུ་རྒྱུག་རྒྱུག་ཡིན་པའི་ཐོག དབྱིན་ཡིག་ནང་ནང་ཆོས་སྐོར་ལ་བརྩམས་དེབ་མང་པོ་ཡོད།
གོང་དུ་གསལ་བའི་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོའི་སྔ་ཕྱི་འགྱུར་གྲངས་ཁ་ཤས་དང་དེའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་བརྩམས་ཆོས་དག་ལས་གཞན། ཨ་རིའི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་མཁན་རེ་ཆར་སྒར་ལགས་ཀྱིས་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆ་ཚངལྗགས་ཀློག་སྒྲ་འཇུག་བྱས་པ། ཡང་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་བརྙན་རིས་དང་ཟུང་དུ་སྦྲག་ནས་དེབ་གཟུགས་སུ་ཐོན་པ། ལ་དགས་ཀྱི་ཡུལ་རྒྱབ་ལྗོངས་སུ་བྱས་ཤིང་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་གཞི་བྱས་བརྙན་འཁོར་བཏོན་པ། ཇ་གོ་སྦུ་ཡི་སྐས་འཛེགས་བྱས་པའི་ཀློག་བརྙན་ཡང་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱིས་སེམས་ཤུགས་སྦར་ཡོད་ཚུལ། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཅོང་ནད་སྨན་ཁང་ཧོ་སི་ཕུ་སི་ཁ་ཤས་ནང་ནད་པ་འཆི་ཁར་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱེར་ཀློག་བྱེད་བཞིན་པ། ཨེ་ཝམ་སི དབེན་འཛི་ཁོང་འདའ་ཁ་མའི་ཞལ་ཆེམས་སུའང་ཁོང་འཆི་ཁར་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱེར་ཀློག་ཡོང་རེ་ཞུ་སྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱིས་ཁོང་ལ་ཚེ་མཇུག་སྐྱེལ་མ་བྱས་པ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་པ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་དགའ་སྣང་ཡོད་མཁན་ཚོའི་ཁྲོད་དེ་སྔ་བོད་དུ་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་སྙན་གྲགས་རྒྱས་ཤིང་དོ་སྣང་བྱེད་ཡུལ་ཅིག་ཏུ་གྱུར།
ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ངས་ཀྱང་ད་ལྟ་རང་གིས་འཆད་ཁྲིད་བྱས་པའི་ཆོས་ཚན་འགའ་ཕྱོགས་སྒྲིག་གིས་བོད་པའི་འཚོ་བ་དང་འཆི་བ་ཞེས་པའི་དེབ་ཆུང་ཞིག་དབྱིན་དགེ་དང་མཉམ་དུ་དབྱིན་ཡིག་ཏུ་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་བཞིན་ཡོད། རིང་མིན་དཔར་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཕྲ་མོ་ཞིག་ཀྱང་བདོག ཡིན་ན་ཡང་མི་གྲགས་འགུལ་མེད་པ་ཞིག་གིས་གྲགས་འགུལ་གསར་བ་ཞིག་འཇོག་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཅི་ཡང་མེད།
ཨེ་རྗེབ་པའི་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ལམ་གཤིན་སྒྲོལ་གྱི་གཞུང་གྲགས་ཆེན་དབྱིན་འགྱུར་མ་དེ་འདི་ན་འདུག
http://www.aldokkan.com/religion/dead1.htm
དྲ་གྲོགས་རི་སྤྱང་གིས་དཔྱད་རྩོམ་འདིར་བཀོད་གནང་བར་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་ཡིན། ཕལ་ཆེར་ངའི་རེ་བཏོན་ཡོད་པ་དེ་མཐོང་སོང་བས་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ཨ་ལ་ཀུ་རེ་ཡིན།
ཀླུ་སྨྱོན་གྱི་འཆི་བའི་སྐོར་གྱི་དཔེ་དེབ་འདོན་རྒྱུར་ངས་ཀྱང་རེ་བ་བྱས་བསྡད་ཀིན་ཡིན་ད། ཨོ་རེད། ཁ་ཉིན་འདས་ལོག་སྐོར་གྱི་དེབ་འགའི་མཆན་བྱང་ཁྱོད་ལ་བསྐུར་ཟིན་པ་འབྱོར་ཡོད་ཤག
ད་དུང་དེབ་འགའི་མཚན་བྱང་ཡོད་པ་མགྱོགས་པོར་སྐུར་ཡོང་ངེས།
གལ་ཆེའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཟུར་ཞིག་གསལ་པོ་ཆགས་སོང་། རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
རྗེས་ཕྱོགས་ཕྱི་རྒྱལ་བའི་མི་མིང་དང་དཔེ་དེབ་སོགས་དབྱིན་ཡིག་མཉམ་སྦྱར་གྱིས་འབྲི་འགོད་ཐུབ་ཚེ་དམིགས་བསལ་ཕན་ཐོགས་ཤིག་ཡོང་སྙམ་བཅས།
ཀླུ་སྨྱོན་ལགས་ཀྱིས་དཔེ་དེབ་དེ་ལེགས་འགྲུབ་ཡོང་བར་སྨོན། སྒུག་ནས་འདུག
བཟོད་རྒྱམ་ལགས། ཁྱོས་བསྐུར་པ་དེ་དག་གཅིག་ཀྱང་མ་འབྱོར། ཁྱོས་ཁ་བྱང་ག་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་དུ་བསྐུར་པ་ཡིན་ནམ།
མྱི་ལྡང་། ཁྱོས་ང་ལ་ཡི་གེ་བསྐུར་ས་ནོར་འདུག ངའི་གློག་ཡིག་ཁ་བྱང་ནི་kawakarpo@yahoo.comཡིན། ཀླུ་འབུམ་ཡ་ཧོ་དེ་ཕལ་ཆེར་ཀླུ་འབུམ་བཀྲ་ཤིས་ཡིན་སྲིད། ཁོས་ཀླུ་ཞེས་པའི་དྲ་མིང་ཞིག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གིན་འདུག སུས་ཀླུ་འབུམ་ཡ་ཧོ་ངའི་རེད་ཟེར།
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་དབྱིན་འགྱུར་མ་དེ་མ་ཡིག་དང་བསྡུར་ན་དེའི་ནང་དུ་ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཁོ་ཚོས་བསམ་པས་དང་དུ་ལེན་དུ་མི་ཐུབ་པ་རྣམས་མ་བསྒྱུར་བ་ལྟ་བུའི་ལྷག་ཆད་ཅན་ཞིག་རེད་ཅེས་བཤད་མཁན་བྱུང་།
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་སྐོར་ཆོས་ཚན་བཅུ་གྲངས་ལྷག་ཡོད་པ་གོ་ཐོས་བྱུང་། དེ་ལས་ཆོས་ཚན་ཁ་ཤས་མ་གཏོགས་བསྒྱུར་ཡོད་ཚོད་མི་འདུག ཁ་སྣོན་མང་ཙམ་བྱས་འདུག་པ་བདེན་པར་མ་ཟད། འགྱུར་དང་པོའི་ཚིག་དོན་གྱི་འགྱུར་ཐད་དོགས་སློང་བྱེད་མཁན་ཡང་མང་པོ་འདུག
ལོ་མང་སྔོན་་ཕྱི་རྒྱལ་བས་ཚུར་དེབ་འདིའི་སྐོར་མང་པོ་ཞིག་གླེང་ཡོང་བས། སྣ་རིང་ཞིག་ཉོས་ནས་བཀླགས་་པ་ཡིན། ད་ལྟ་གང་ཡང་དྲན་གི་མི་འདུག ངས་གོང་གི་མཆན་འདི་དབྱིན་ཡིག་ལ་གཞི་བྱས་བརྒྱབ་པ་ཡིན། དེ་དུས་མ་ཕྱི་དང་བསྡུར་ན་བསམས་ཏེ་བོད་དཔེ་བཙལ་ཡང་ལག་སོན་མ་བྱུང་། ཡུལ་འདིར་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་དཔེ་ཚོགས་ལྟེ་གནས་ཟེར་བ་ནས་མ་ཕྱི་རེག་ཐབས་བྱས་ཀྱང་དེ་ཡང་བྱུང་མ་སོང་།
ཨ་ཀི་ཁ་བ་དཀར་བོས་འདིའི་སྐོར་ཏན་ཏན་མཁྱེན་ཀི་རེད་བསམས།
ངས་ད་ལྟ་རང་གྲོགས་པོ་ཞིག་གི་ཚོང་ཁང་ནས་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་དབྱིན་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་པ་ཞིག་མཐོང་བྱུང་། དེ་ནི་ཐོས་གྲོལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དབྱིན་འགྱུར་དང་། གོང་ས་མཆོག་གིས་དཀའ་གནད་རིགས་ལ་འགྲེལ་བཤད་གནང་ཞིང་། དིལ་མགོ་མཁྱེན་བརྩེ་དང་ཁམས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ། གཟན་དཀར་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་བྱས་པ་ཞིག་རེད་ལ། སྐད་གྲགས་ཅན་གྱི་མཚོ་བྱ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་ཉིས་སྟོང་བདུན་ལོར་པར་དུ་བསྐྲུན་པ་ཞིག་རེད། དེབ་དེ་ཕར་བལྟས་ཚོད་ཀྱིས་ལོས་བཟང་བསམས།
ལྐུ་སྨྱོན་ལགས། ངས་སྐུར་སའི་ཁ་བྱང་དེའི་སྟེང་ཀ་སྔོན་ཁྱོད་ལ་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་བསྐུར་བ་དེ་ཁྱོད་དྲ་ཐོག་ཏུ་བཞག་འདུག་མོད། ཨོ་རེད། ད་དེ་ཁྱོད་མིན་དང་ཡིན་རྒྱུ་རེད། lhuboom@yahoo.com
འདིའི་ཐོག་ཏུ་བསྐུར་བ་ཡིན།
ད་གང་ལྟར་ཁྱད་མི་འདུག་མི་འདུག ངས་ཡང་བསྐྱར་གོང་གི་ཁྱ་བྱང་ཐོག་གཏང་ཆོག
བར་དོ་ཐོས་ཆེན་མོའི་བོད་ཡིག་གི་དཔེ་ཆ་དེར་ངས་ཀྱང་ལོ་གསུམ་སྔོན་ནས་བལ་ཡུལ་ནས་རག་ཐབས་བྱས་ཏེ་བཀླགས་མྱོང་། བར་དོ་སྐོར་གྱི་གློག་བརྙན་ཞིག་ཀྱང་འདི་ཕྱོགས་ན་ལྟ་རྒྱུ་འདུག བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་རེད་ཟེར་གི གློག་བརྙན་དེའི་མིང་ཡང་གོང་ནས་རི་སྤྱང་ལགས་ཀྱིས་བཀོད་པའི་དཔེ་འདིའི་མིང་དང་གཅིག་པ་རེད The Tibetan book of dead.འདི་འདྲ་ཞིག་བྲིས་འདུག
ཀླུ་སྨྱོན་ཟེར་བ་ཡིན་ཝེ།
ཁྱོའི་རྩོམ་ཡིག་དྲ་ཐོག་ཏུ་འཇོག་མཁན་ང་མིན། ཀླུ་འབུམ་བཀྲ་ཤིས་ཡིན་རྒྱུ་རེད།
དྲ་ངོས་འདིར་ཀླུ་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཀླུ་འབུམ་བཀྲ་ཤིས་རེད། དེ་ང་མིན།
ཨོ་ཡ་ད་སྐྱོན་མི་འདུག ངས་ད་ལྟ་རང་ཁྱོད་ཀྱི་འཕྲིན་བྱང་ནང་དུ་བསྐུར་ཟིན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིག་ལྟོས་དང་འབྱོར་ཡོད་ངེས་ཡིན། གཞན་ད་དུང་འགའ་ཡོད་འདུག་པ་སང་ཉིན་ཞིག་ལ་སྐུར་ཡོང་།
འབྱོར་སོང་། ལན་ཞིག་ཀྱང་བསྐུར་པ་ཡིན།
བཟོད་རྒྱམ་ལགས།
ཁ་སང་ཉིད་ཀྱིས་མཆན་ཞིག་ནང་ང་ལ་འཚམས་འདྲི་བྱས་འདུག ལན་ཞིག་ཕུལ་ཡོད་དེ་ཁྱོས་རིག་ཡོད་ས་མ་རེད། ད་འདིར་ཡང་བསྐྱར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་བ་ཡིན།
ད་ཁྱེད་ཨ་ཀི་ཁ་བ་དཀར་པོ་དང་་གྲོགས་པོ་ཆགས་ཡོད་ཀི འདི་དགའ་ནི་གཟིག་རེད།
ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་གླེང་མོལ་ལ་ཉན་ན་བསོད་མོ་གཟིག་རེད།
ད་ཡང་གཤར་རན་སོང་། རྗེས་མ་གཟིག་འ་ཡང་འདིར་སྐོར་ར་རྒྱག་ཡ།
བཀུར་འོས་པའི་དྲ་གྲོགས་རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱི་མཆན་བུ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ངས་མཐོང་སོང་། ཕལ་ཆེར་རྩོམ་ཡིག་འདིའི་མཆན་བུ་གསུམ་པ་དེའི་ནང་དུ་ཁྱེད་ལ་ལན་ཞིག་བཞག་ཡོད་བསམས་སོང་། ཁྱེད་ཀྱིས་སླར་ཡང་བདག་ལ་གསུང་ལན་གནང་བར་སྙིང་ནས་དགའ། ཨ་ཁུ་ཁ་བ་ངེད་གཉིས་མཚམས་ལན་རེར་བཟའ་བ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནི་ཞིག་ལ་རིག་ག མི་རྐྱང་གི་བསམ་བློ་ཟེར་བ་འདི་འདྲ་ཞིག་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་རྩོམ་ཡིག་རེ་མུ་མཐུད་ནས་དྲ་ཐོག་ཏུ་སྤེལ་གིན་སྡོད་ཡ། རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་ཁྱོད་དང་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས། ཁ་བའམ་ཀླུ་སྨྱོན་སོགས་དྲ་གྲོགས་འགའ་ཡོད་པ་ཁྱེད་ཚོའི་རྩོམ་ཡིག་བཀླགས་ན་ང་ལ་བློར་སྐྱེད་འདྲ་ཞིག་སྟེར་གི དངོས་གནས་ཡིན། ཁ་ཡག་མིན། དེ་མིནཁོམ་སྐབས་རེ་བཙལ་ཏེ་རྩོམ་ཐུང་རེ་དྲ་ཐོག་ཏུ་འཇུག་རྒྱུ་སེམས་སུ་ཟུངས་ཤིག རྗེས་སུ་ཡང་ཡང་མཇལ་བར་སྨོན། དབེ་མོ་བྱོས།
རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་ལགས་ཀྱིས་དེ་དུས་མ་ཕྱི་དང་བསྡུར་ན་བསམས་ཏེ་བོད་དཔེ་བཙལ་ཡང་ལག་སོན་མ་བྱུང་། ཡུལ་འདིར་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་དཔེ་ཚོགས་ལྟེ་གནས་ཟེར་བ་ནས་མ་ཕྱི་རེག་ཐབས་བྱས་ཀྱང་དེ་ཡང་བྱུང་མ་སོང་། གསུངས་འདུག་པས་འདིར་ཕུལ་ཡོད།
༄༅།།ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས།།
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་བཞུགས།།
With the blessings and the most valuabale support of Ven. Nupa Rinpoche, we are glad to present Rinpoche’s recitation of the so-called Tibetan Book of the Dead, alongside with the Tibetan text and several translations into Western languages. Special thanks to the respective owners of copyrights for their permissions to reproduce their texts on this website, in the name of all those who will sooner or later have to prepare themselves for death, and who may benefit in some way or other from reading and listening to these instructions…
Audio recitation of “The Tibetan Book of the Dead”
by Nupa Rinpoche:
ཀ༽ སྐུ་གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གསོལ་འདེབས་དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ལྡེབ།
[KA] – The Volume of Self-Liberation without Abandoning the Three Kinds of Sufferings by Practicing the Guru-Yoga of the Three Kayas.
ཁ༽ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གསོལ་འདེབས་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལྡེབ།
[KHA] – The Volume of the Great Liberation through Hearing: The Prayer for the Bardo of Dharmata.
ག༽ ཁྲོ་བོའི་བར་དོ་འཆར་ཚུལ་བསྟན་པ་ལྡེབ།
[GA] – The Volume that comments upon how the Bardo of the Wrathful Deities is Experienced.
ང༽ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ར་མདའ་སྤྲན་པའི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།
[NGA] – The Volume which contains the Aspiration Prayer which Warns the Helpers: the Buddhas and Bodhisattvas.
ཆ༽ བར་དོ་འཕྲང་གྲོལ་གྱི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།
[CHA] – The Volume which contains the Aspiration Prayer which is the Eye of a Needle [lit.: narrow pass] to the Bardos.
ཇ༽ བར་དོའི་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལས་སྲིད་པ་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད་ལྡེབ།
[JA] – The Volume which Points out the Bardo of Becoming from the Great Liberation through Hearing in the Bardo.
ཏ༽ བར་དོའི་སྨོན་ལམ་འཇིགས་སྐྱོབས་ལྡེབ།
[TA] – The Volume which Protects from Fear – the Aspiration Prayer of the Bardo.
༄༅།།ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས༎
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་བཞུགས༎
{1}
༄༅།གཏེར་ཆེན་ཀརྨ་གླིང་པའི་ཟབ་གཏེར་དུ་སྤྱན་དྲངས་པའི་ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས་ཐོས་གྲོལ་སྐོར་གྱི་དཀར་ཆག་
ཀ༽ སྐུ་གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གསོལ་འདེབས་དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ལྡེབ་༣།
ཁ༽ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གསོལ་འདེབས་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལྡེབ།༣༦
ག༽ ཁྲོ་བོའི་བར་དོ་འཆར་ཚུལ་བསྟན་པ་ལྡེབ།༢༡
ང༽ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ར་མདའ་སྤྲན་པའི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།༣
ཅ༽ བར་དོ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་རྩ་ཆིག་ལྡེབ།༣
ཆ༽ བར་དོ་འཕྲང་གྲོལ་གྱི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།༤
ཇ༽ བར་དོའི་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལས་སྲིད་པ་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད་ལྡེབ།༣༥
ཉ༽ བདག་གྲོལ་ཕུང་པོ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༢༤
ཏ༽ བར་དོའི་སྨོན་ལམ་འཇིགས་སྐྱོབས་ལྡེབ།༣
ཐ༽ ཆོས་སྤྱོད་བག་ཆགས་རང་གྲོལ་ལྡེབས།༢༦
ད༽ བརྒྱ་པྱག་སྡིག་སྒྲིབ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༥
{2}
ན༽ ཞི་ཁྲོའི་ཀློང་བཤགས་བརྫོད་པ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༢༤
པ༽ རིག་པ་ངོ་སྤྲོད་གཅེར་མཐོང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༥
ཕ༽ འཆི་ལྟས་མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༢༥
བ༽ འཆི་བསླུ་འཇིགས་པ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༡
མ༽ སྲིད་པ་བར་དོའི་དགེ་སྡིག་རང་གཟུགས་བསྟན་པའི་གདམས་པ་སྲིད་པ་བར་དོ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༨
ཙ༽ སྲིད་པ་བར་དོའི་དགེ་སྡིག་རང་གཟུགས་བསྟན་པའི་ལྷན་ཐབས་ལྡེབ། བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་ཤོག་གྲངས།༢༧༥
སྤྱི་ལོ་ 1985 ཟླ་ ཆོས་ རྒྱ་གར་མངའ་སྡི་ཆེན་མོ་ ཤཧཏ་དཱར་ནས་འཕྲུལ་པར་སྤེལ་བ་དགེ།
{3}
ཀ
༁༔ ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས༔ སྐུ་གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་
གསོལ་འདེབས་དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་བཞུགས་སོ༔
{4}
༁ྃ ༔༁ཀཱ༁༔ རྣམ་དག་ཆོས་དབྱིངས་ཁྱབ་བརྡལ་ཕོ་བྲང་དུ༔ སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་སྐུའི་
བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོས་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་འདེབས༔ མ་རིག་གཏི་མུག་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ནས༔
རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མ་བཅོས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ༔ ཆོས་སྐུའི་བྱིན་རླབ་ཀ་དག་རང་དབང་ཞུ༔ གསལ་དག་ཡེ་ཤེས་བདེ་
ཆེན་ཕོ་བྲང་དུ༔ མ་འགགས་བདེ་ཆེན་ལོངས་སྐུའི་བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོ་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་
{5}
༁ྃ༔ ༔འདེབས༔ འདོད་ཆོགས་ཞིན་པ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ནས༔ རང་རིག་ཡེ་ཤེས་བདེ་ཆེན་རང་གྲོལ་
དུ༔ ལོངས་སྐུའི་བྱིན་རླབ་ལྷུན་གྲུབ་རང་དབང་ཞུ༔ སྐྱོན་མེད་རྣམ་དག་པདྨའི་ཕོ་བྲང་དུ༔ ངེས་མེད་རང་ཤར་
སྤྲུལ་སྐུའི་བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོས་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་འདེབས༔ ལོག་རྟག་ཞེ་སྡང་མ་སྤང་རང་
གྲོལ་ནས༔ རང་སྟང་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་རང་གསལ་དུ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་བྱིན་རླབ་རང་གྲོལ་རང་དབང་ཞུ༔ ཡང་
{6}
དག་འོད་གསལ་རང་རིག་ཕོ་བྲང་དུ༔ ཕྱོགས་མེད་བདེ་ཆེན་སྐུ་གསུམ་བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོས་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་འདེབས༔
ཐ་དད་གཟུངས་འཛིན་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ནས༔ རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་དུ༔ བདེ་ཆེན་སྐུ་གསུམ་བྱིན་རླབས་རང་དབང་ཞུ༔ རང་
སེམས་ཐ་བྲལ་ཆོས་སྐུར་མ་རྟོག་པས༔ གཏི་མུག་རྨོངས་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡི༔ སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ༔
དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ རང་རིག་བདེ་ཆེན་ལོངས་སྐུར་མ་རྟོག་པས༔ འདོད་ཆགས་སྲེད་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་
པ་ཡིས༔ འདོད་ལོག་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ༔ དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལོངས་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ རང་སེམས་ཤར་གྲོལ་སྤྲུལ་སྐུར་མ་
{7}
༁༔ ༔མ་རྟོག་པས༔ སྡང་སེམས་གཉིས་སྣང་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡི༔ ལོག་རྟོག་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ༔
དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ རང་སེམས་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་མ་རྟོག་བས༔ དེར་འཛིན་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་
པ་རྣམས༔ སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་འགྲོ་ཀུན་སྙིང་རེ་རྗེ༔ དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་གྱི༔ སྐུ་
གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གསོལ་འདེབས༔ དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ༔ ཨོ་རྒྱན་གྱི་མཁན་པོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་སྦྱར་བ༔ ཇི་སྲིད་འཁོར་བའི་འཇིག་རྟེན་མ་སྟོང་བར༔ དེ་སྲིད་
དམ་ཆོས་འདི་ནི་མ་རྫོགས་སོ༔ གྲུབ་ཐོབ་ཀརྨ་གླིང་པས་སྒོམ་པོ་གདར་གྱི་རི་བོ་ལྷ་བྲན་གར་བྱེད་པ་འདྲེ་བ་ནས་གདན་དྲངས་པའོ༎ ༎
{9}
ཁ
༄༅༔ ༔ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གསལ་འདེབས་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུངས་སོ༔
{10}
༄༅༅༔ ༔ཆོས་སྐུ་སྣང་བ་མཐབ་ཡས་འོད་དཔག་མེད༔ ལོངས་སྤྲོད་
རྫོགས་སྐུ་པདྨ་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ༔ པདྨ་འབྱུང་གནས་སྤྲུལ་སྐུ་འགྲོ་བའི་མགོན༔
སྐུ་གསུམ་བླ་མ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ རྣལ་འབྱོར་འབྲིང་རྣམ་
{11}
༄༅༔ ༔བར་དོར་གྲོལ་བའི་ཐབས༔ ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ༔
སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་རྫེས་དང་གསུམ་ཡིན་ནོ༔ དང་པོ་སྔོན་འགྲོའི་དུས་ཅན་གྲོལ་བ་ནི༔ ་ ཁྲིད་ཀྱི་
རིམ་པ་ཐོག་མར་ཉམས་སུ་བླངས༔ དབང་པོ་རབ་རྣམས་ཁྲིད་ཀྱིས་ངེས་པར་གྲོལ༔ དེས་མ་
{12}
གྲོལ་ན་འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ༔ འཕོ་བ་དྲེན་པ་རང་གྲོལ་ཉམས་སུ་བླངས༔ དེས་ནི་རྣལ་འབྱོར་འབྲིང་རྣམས་
ངེས་པར་གྲོལ༔ དེས་མ་གྲོལ་ན་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ལ༔ ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱའོ༔ དེ་ལ་དང་པོ་
རྣལ་འབྱོར་པས༔ འཆི་བབ་རྟག་པ་རྣམས་འཆི་ལྟས་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལྟརབ་རྟག་པར་བྱའོ༔ དེས་ན་ངེས་
པར་འཆི་བའི་རྟགས་རྣམས་ཚང་བའི་ཚེ༔ འཕོ་བ་དྲེན་པ་རང་གྲོལ་བཏབ་པར་བྱའོ༔ དེས་ན་འཕོ་བ་ཐེབས་
{13}
༄༅༔ ༔ན་ཐོས་གྲོལ་ཀློག་མི་དགོས་སོ༔ གལ་ཏེ་འཕོ་བ་མ་ཐེབ་ན་ཐོས་གྲོལ་འདི་རོའི་རྩར་སྒྲ་དག་ལ་ཚིག་
གསལ་བར་ཀློག་པར་བྱའོ༔ རོ་མེད་ན་ཚེ་འདས་ཀྱི་མལ་སའམ་འདུག་སར་བསྡད་ལ༔ བདེན་པའི་སྟོབས་བརྫོད་ལ་
རྣམ་ཤེས་བཀུག་ནས༔ མདུན་དུ་ཉན་པར་དམིགས་ཤིང་ཀློག་པར་བྱའོ༔ འདིའི་དུས་ཉེ་དུ་དང་སེམས་ལ་བརྩེ་
བའི་མཛའ་བོ་ཆོས་དུ་སྐད་དང་༔ སྨྲེ་སྔགས་ཡེ་ནས་འདུན་དུ་མི་རུང་བས་དམ་བསྒྲགས་པའོ༔ རོ་ཡོད་ན་ཕྱི་
{14}
དབུགས་ཆད་པའི་མཚམས་སུ་བླ་མའམ་མཆེད་གྲོགས་སམ༔ དད་པ་ཐོབ་པ༔ ཡིད་མཐུན་པའི་གྲོགས་མཆེད་ལ་སོགས་པས༔ རྣ་བར་མཆུ་
མ་རིག་ཙམ་དུ་གཏད་ལ༔ ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ཀློག་པར་བྱའོ༔ དེ་ལ་ཐོས་གྲོལ་དངོས་བཤད་པ་ནི༔ དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་
པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབུལ༔ མ་འབྱོར་ན་དམིགས་པའི་རྟེན་གང་འབྱོར་བཤམས་ལ༔ ཡིད་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྤྲུལ་ལ་མཆོད༔ དེ་ནས་སངས་
རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ར་མདའ་སྦྲན་པའི་སྨོན་ལམ་འདི་ལན་གསུམ་མམ་བདུན་དུ་འདོན༔ དེ་ནས་བར་དོ་འཇིགས་སྐྱོབ་
མའི་སྨོན་ལམ་དང་༔ བར་དོ་འཕྲང་སྒྲོལ་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་༔ བར་དོའི་རྩ་ཚིག་རྣམས་དབྱངས་དང་བཅས་ཏེ་རྣ་བར་བཏབ༔ དེ་ནས་ཐོས་
{15}
༄༅༔ ༔གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ལན་བདུན་ནམ་གསུམ་སྐབས་དང་སྦྱར་ལ་ཀློག་པ་ནི༔ འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ་འོད་གསལ་ངོ་སྤྲོད་པ་དང་
ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ལ་ངོ་སྤྲོད་གསོལ་འདེམས་ཆེན་མོ་གདབ་པ་དང་༔ སྲིད་པ་བར་དོ་ལ་མངལ་སྒོ་དགག་ཐབས་བསྟན་པ་དང་གསུམ་མོ༔ དང་
པོ་འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ་འོད་གསལ་དོ་སྤྲད་པ་ནི༔ འདིར་གང་ཟག་གོ་བ་བཟང་ཡང་ངོ་མ་འཕྲོད་པ་དང་༔ ངོ་འཕྲོད་ཀྱང་གོམ་འདྲིས་ཆུང་བ་
རྣམས་དང་༔ སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཉམས་ཁྲིད་མ་མྱོང་བའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་བཏབ་པས༔ གཞིའི་འོད་གསལ་ངོ་འཕྲོད་དེ་བར་དོ་མེད་པར་
ཡར་གྱི་ཟང་ཐལ་ལ་ཆོས་སྐུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཐོབ་བོ༔ གདབ་ལུགས་ནི་རང་གི་ཁྲིད་ཞུས་བའི་རྩ་བའི་བླ་མ་འཛོམ་ན་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ༔ དེ་མ་འཛོམ་ན་
{16}
མཆེད་གྲོགས་དམ་ཚིག་གཅིག་པའཾ༔ དེ་ཡང་མ་འཛོམས་ན་ཆོས་རྒྱུད་གཅིག་པའི་བཤེས་གཉེན་པའམ༔ དེ་རྣམས་གང་ཡང་མ་འཛོམས་ན༔
ཡི་གེ་སྒྲ་དག་ལ་ཚིག་གསལ་བར་འདོན་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཚར་མང་དུ་ཀློག་གོ༔ དེས་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་པའི་དོན་དྲན་ནས༔ དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞིའི་འོད་
གསལ་ངོ་འཕྲོད་དེ་གྲོལ་བར་ཐེ་ཚེམ་མེ་དོཿ གདབ་པའི་དུས་ནི། ཕྱི་དབུགས་ཆད་ནས་རླུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དྷུ་ཏཱིར་ཐིམ་པ་དང་༔ ཤེས་པ་འོད་གསལ་
སྤྲོས་བྲལ་དུ་ལྷག་གིས་འཆར་རོ༔ དེ་ནས་རླུང་ལོག་སྟེ་རྩ་གཡས་གཡོན་དུ་བྲོས་བས་བར་དོའི་སྣང་བ་ལམ་གྱིས་འཆར་བས༔ རྩ་གཡས་
གཡོན་དུ་མ་ཤོར་བའི་བར་དེར་གདབ་བོ༔ ཡུན་ནི་ནང་དབུགས་གནས་ཀྱི་བར་དེར་ཟན་གཅིག་ཟ་ཡུན་ཙམ་གཅིག་ཡིན་ནོ༔ གདབ་ལུགས་ནི་
{17}
༄༅༔ ༔དབུགས་ཆད་ལ་ཁད་པའི་དུས་ན་འཕོ་བ་ཐེབས་ན་རབ༔ མ་ཐེབ་ན་འདི་སྐད་དོ༔ ༈ ཀྱཻ༔ རིགས་ཀྱི་བུ་ཆེ་གེ་མོ་ཁྱོད་ད་དེའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅིག་ད་ནི་ལཾ་
བཙལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་འདུག་པས༔ ཁྱོད་རང་དབུགས་ཆད་མ་ཁད་དུ་ཁྱོད་ལ་བར་དོ་དང་པོའི་འོད་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་
པའི་དོན་དེ་ཕྱི་དབུགས་ཆད་པ་དང་༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྟོང་རྗེན་རྗེན་པ༔ གསལ་སྟོང་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་རིག་པ་
ཕྱིར་མེད་པ་རྫེན་པ་གཅིག་འཆར་ནས་འོང་ངོ་༔ དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་རང་གིས་རང་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ལ་དེའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅིག༔ ངས་ཀྱང་དེའི་
དུས་སུ་ངོ་སྤྲད་དོ༔ ཞེས་ཕྱི་དབུགས་མ་ཆད་པའི་གོང་ནས་རྣ་བར་ལན་མང་དུ་བཤད་ལ་ཡིད་ལ་འཇགསསུ་བཅུག་གོ༔ དེ་ནས་
{18}
ཕྱི་དབུགས་ཆད་པའི་གྲབས་འདུག་ན༔ བློ་གཡས་པ་ས་ལ་ཕབ་ནས་སེངྒེའི་འདུག་སྟངས་བྱས་ལ་རྩ་རྦ་རླབས་རྩིར་བ་ཡིན་ཏེ༔ གཉིད་ལོག་རྩ་
གཉིས་འཕར་འཕྲོ་ཆད་ནས་དྲག་ཏུ་མནན་ནོ༔ དེ་ནས་རླུང་དྷུ་ཏི་ནས་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་ཚངས་བུག་གི་ལམ་དུ་ཐོན་ངེས་སོ༔ ངོ་སྤྲོད་ཀྱང་འདིའི་དུས་
སུ་གདབ་བོ༔ འདིའི་དུས་སུ་བར་དོ་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་ཞེས་ཀྱང་བྱ༔ ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཅིག་འགྲོ་བ་ཀུན་
གྱི་རྒྱུད་ལ་འཆེར་ཏེ༔ དེ་ཡང་ཕྱི་དབུགས་ཆད༔ ནང་དབུགས་མཆད་ཀྱི་བར་དེར༔ རླུང་ཨཱ་ཝ་དྷཱུ་ཏིར་ཐིམ་པའི་བར་ཡིན་ཏེ༔ དེ་ལ་ཕལ་
པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་བརྒྱལ་ཟེར་རོ༔ ཡུན་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ༔ རྟེན་བཟང་ངན་དང་༔ རྩ་རླུང་གི་རིམ་པ་ཡིན་ཏེ༔ ཉམས་ལེན་དུམ་པ་རེ་ཡོད་
{19}
༄༅༔ ༔པ་དང་༔ ཞི་གནས་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་དང་༔ རྩ་བཟང་བའི་རིགས་ལ་ནི་ཡུན་རིང་གནས་པ་ཡང་ཡོང་ངོ་༔ དེ་ལ་ངོ་སྤྲོད་ནན་ཏན་
བསྐྱེད་ལ་དབང་པོའི་བུ་གར་ཆུ་སེར་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ་སྐྱར་ལ་གསལ་གདབ་བོ༔ སྡིག་པོ་ཆེ་དང་༔ རྩ་ངན་པའི་རིགས་ལ་ནི་ཡུད་པར་སེ་གོལ་
རེའི་ཡུན་ལས་མི་གནས་པ་ཡང་འོང་༔ ལ་ལ་ཟན་ཟ་ཡུན་རེ་གནས་པ་ཡོད༔ མདོ་རྒྱུད་ཕལ་ཆེར་ན་ཞག་ཕྱེད་དང་བཞིར་བརྒྱལ་གསུངས་པས༔
ཕལ་ཆེར་ནི་ཞག་ཕྱེད་དང་བཞིར་གནས་པས་འོད་གསལ་ངོ་སྤྲོད་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱའོ༔ གདབ་ལུགས་ནི༔ རང་གི་ཐུབ་ན་རང་གིས་གོང་
ནས་འཕེན་པ་བཏང་༔ རང་གིས་མི་ནུས་ན་ནི༔ བླ་མའམ༔ སློབ་མའམ༔ མཆེད་གྲོགས་བློ་སེམས་འདྲེས་པ་གཅིག་རྩར་བཞག་ཏེ༔ དེས་
{20}
ད་དི་ས་ཆུ་ལ་ཐིམ་པའི་རྟགས་གདའོ༔ ཞེས་རྟགས་རྣམས་རིམ་བ་ལྟར་གསལ་བཏབ་ལ༔ རྟགས་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་རྫོགས་ལ་ཁད་པ་
དེར༔ སེམས་བསྐྱེད་འདི་ལྟར་ཕོག་པར་བྱའོ༔ ཀཻ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་པའམ༔ བླ་མ་ཡིན་ན་དྲུང་པ་ལགས༔ ཐུགས་བསྐྱེད་མ་ཡེངས་པར་
མཛོད་འཚེལ༔ ཞེས་སྙན་དུ་སྐད་ཆུང་དུས་ཞུས༔ མཆེད་གྲོགས་དང་གཞན་རྣམས་ལ་མིང་ནས་བོས་ལ་འདི་སྐད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ད་
ནི་འཆི་བ་དེ་འོང་བར་འདུག་གིས༔ ཁྱོད་རང་སེམས་བསྐྱེད་འདི་ལྟར་དུ་མཛོད་ཅིག༔ ཀྱེ་མ་བདག་ནི་འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་ནས་འདུག་གིས་
ད་རིས་འཆི་བ་ལ་བརྟེན་ནས༔ བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྫེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བསྒོམ་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཐུགས་བསྐྱེད་དེ༔ ན་མཁའ་དང་
{21}
༄༅༔ ༔མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བློ་བསྐྱེད་པ་དང་༔ ཁྱད་པར་དུ་
ད་རེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་འཆི་བ་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་ངོ་ཤེས་བར་བྱས་ཏེ༔ དེའི་ངང་ལས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཆོག་
གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ༔ དེ་ལྟར་མ་ཐོབ་ཀྱང་བར་དོ་ལ་བར་དོ་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ལ༔ བར་དོར་ཟུང་འཛུག་ཕྱག་རྒྱ་
ཆེན་པོའི་སྐུམ་ངོན་དུ་བྱས་ནས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་སྣང་བས༔ ན་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་
བྱའོ་སྙམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་འདུན་པ་དང་མ་བྲལ་བར་ཁྱེད་རང་སྔར་གང་ལ་གོམས་པའི་གདམས་ངག་དེའི་ཉམས་ལེན་དྲན་པར་
{22}
མཛོད་ཅིག༔ ཅེས་རྣ་བར་མཆུ་གཏད་ལ་ཚིག་གསལ་བར་བཤད༔ སྐད་ཅིག་ཀྱང་ཡེངས་སུ་མི་འཇུག་པར་ཉམས་ལེན་གསལ་གདབ༔ དེ་ནས་
ཕྱི་དབུགས་ཆད་ཚར་བ་དང་༔ རྩ་གཉིད་ལོག་གཉིས་དྲེག་ཏུ་མནན་ལ༔ ཚིག་གིས་འདི་སྐད་གསལ་གདབ་བོ༔ བླ་མའམ༔ རང་ལས་ཆེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བ་
ཡིན་ན༔ དྲུད་པ་ལགས༔ ཁྱེད་རང་ལ་ད་ལྟ་གཞིའི་འོད་གསལ་འཆར་ནས་ཡོད་དོ༔ ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཉམས་ལན་གྱི་ཐོག་ཏུ་འཇོག་པར་ཞུ་ཞེས་ཞུའོ༔ གཞན་ཐམས་
ཅད་ལ་འདི་སྐད་ངོ་སྤྲད་དོ༔ ཀཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཆེ་གེ་མོ་ཁྱོད་ཉོན་ཅིག་ཨང་༔ ཁྱོད་ལ་ད་ལྟ་ཆོས་ཉིད་དག་པའི་འོད་གསལ་འཆར་ནས་ཡོད་དོ༔ ངོ་ཤེས་
བར་གྱིས་ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་རང་གི་ད་ལྟའི་ཤེས་རིག་ངོ་བོ་སིང་ངེ་བ་འདི༔ དངོས་པོ་དང་མཚན་མཁ་དོག་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་
{23}
༄༅༔ ༔སྟོང་སར་ངེ་བར་འདུག་པ་འདི་ཀ༔ ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡིན་ནོ༔ ཁྱོད་རང་གི་ཤེས་རིག་གི་ངོ་བོ་སྟོང་པའོ༔ སྟོང་པ་ཕྱལ་ཆད་
དུ་མ་སོང་པོ་བར་རང་གི་ཤེས་རིག་མ་འགགས་པར་གསལ་ལེ༔ སིང་ང་༔ ཝལ་ལེ་བ་འདི་ཀ་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡིན་ནོ༔ རང་གྱི་རིག་པའི་ངོ་བོ་
དངོས་པོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་དང་༔ རང་གི་ཤེས་རིག་ཝལ་ལེ་གསལ་བར་འདུག་པ་འདི་གཉིས་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པར་འདུག་པ་འདི་ཀ་
སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ༔ རང་གི་རིག་པ་གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད་འོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་བཞུགས་པ་འདི་ལ༔ སྐྱེ་ཤི་མེད་པ་སངས་རྒྱས་འོད་
མི་འབྱུར་བ་ཡང་འདི་ཀ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ངོ་ཤེས་བྱས་ཆོག་གོ༔ རང་གི་ཤེས་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ༔ སང་ངེ་བ་འདི་སངས་རྒྱས་སུ་ངོ་ཤེས་ན༔ རང་གི་
{24}
རིགས་པ་ལ་རང་ལྟ་བ་སྟེན༔ སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ༔ ཞེས་ལན་གསུམ་མམ༔ བདུན་གྱི་བར་ལ་སྒྲ་དག་ལ་ཚོག་གསལ་བར་
བརྫོད་དོ༔ དེས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་པ་ལྟར་དྲེན་ལ༔ གཉིས་པ་རང་རིག་རྫེན་པ་འོད་གསལ་དུ་ངོ་འཕྲོད༔ གསུམ་པ་རང་གི་ཤེས་
ནས་ཆོས་སྐུ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ་གྲོལ་བར་ངེས་སོ༔ དེས་འོད་གསལ་དང་པོ་ལ་ངོ་འཕྲོད༔ ཡང་གླ་ཏེ་འོད་གསལ་དང་པོ་དེ་ལ་ངོས་
མ་ཟིན་དོགས་ན༔ ཡང་འོད་གསལ་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཆར་ཏེ༔ དེ་ཡང་དུས་ནི་ཕྱི་དབུགས་ཆད་ནས་ཟན་ཅིག་ཟ་ཡུན་ལྷག་ཙམ་སོང་ནས་འོང་
ངོ་༔ ལས་བསང་ངན་གྱིས་རྩ་གཡས་གཡུན་གང་རུང་གཅིག་རླུང་ཤོར་ནས༔ སྒོ་གང་རུང་གཅིག་ནས་ཐོན༔ ཤེས་པ་གསལ་ལམ་གྱིས་འོང་ངོ་༔ དེ་ཡང་
{25}
༄༅༔ ༔ཟན་ཟ་ཡུན་ཟེར་ཡང་རྩ་བཟང་ངན་དང་༔ ཉམས་ལེན་ཡོད་མེད་དང་བསྟུན་ནོ༔ དེའི་ཚེ་རྣམ་ཤེས་ཕྱིར་ཐོན་པ་དང་༔ ཤི་བ་ཡིན་ནམ་
མ་ཤི་བ་ཡིན་སྙམ་དུ་ངོ་མི་ཤེས། ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ་ཡང་སྔར་བཞིན་མཐོང་ནས་ཡོད༔ དུ་རྒོད་ཀྱང་ཐོས་སོ༔ ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྟང་དྲག་པོ་ཡང་མ་ཤར༔
གཤིན་རྗེའི་འཇིཌ་སྐྲག་ཀྱང་མ་སླེབ་བའི་བར་དེར་ཡང་གདམས་དག་གདབ་སྟེ༔ དེ་ལ་ཡང་རྫོགས་རིམ་པ་དང་བསྐྱེད་རིམ་པ་གཉིས་སོ༔ རྫོགས་རིམ་པར་
ཡིན་ན་ནི་མིང་ནས་ལན་གསུམ་འབོད་ལ༔ གོང་གི་འོད་གསལ་ངོ་སྤྲད་དེ་སྐྱར་ནས་གདབ་བོ༔ བསྐྱེད་རིམ་ཡིན་ན་ཁོང་རང་གི་ལྷ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བསྒོམ་ཁོག་
དང་བསྟུན་ནས་མངོན་རྟོགས་ཀློགས་ཏེ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་རང་གི་ཡི་དམ་འདི་སྒོམས་ཤིག༔ མ་ཡེངས་ཤིག། འདུན་པ་དྲག་པོ་ཡི་དམ་ལ་
{26}
གདོན་ཅིག༔ སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་སྒོམས་ཤིག༔ གདོས་བཅས་ཅན་དུ་མ་སྒོཾས་ཤིག༔ ཅེས་གསལ་གདབ་བོ༔ སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ་ཡིན་
ན་ཇོ་བོ་ཐུགས་རྫེ་ཆེན་པོ་སྒོམས་ཤིག༔ ཅེས་ངོ་སྤྲད་དོ༔ དེ་ལྟར་ངོ་སྤྲད་པས་བར་གོ་ངོས་མི་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཟིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ༔ དེ་ཡང་གསོན་
བོའི་དུས་སུ་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་ཀྱང་གོམས་འདྲིས་ཆུང་ན་བར་དོར་རང་གིས་གསལ་མི་ཐེབས་པས༔ བླ་མའམ༔ མཆེད་གྲོགས་ཀྱིས་ངེས་པར་གསལ་འདེབས་
དགོས་སོ༔ ཡང་གོམས་འདྲིས་ཡོད་ཀྱང་འཆི་ཁར་ནད་དྲག་པོས་འཁྲུལ་ནས༔ དྲན་པས་མི་ཟིན་པའི་རིགས་ལ་ཡང་གདམས་པ་འདི་ཤིན་ཏུ་དགོས་སོ༔
སྔར་ལམ་གྱིས་གོམས་འདྲིས་ཡོད་ཀྱང་༔ སྡོམ་པ་ཤར་བདང་༔ རྩ་བའི་དམ་ཚིག་ཉམས་ནས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་རིཌ་ལ་འདི་ཅི་ནས་ཀྱང་དགོ་སོ༔ བར་དོ་
{27}
༄༅༔ ༔དག་པོ་ཐེ་བས་ན་རབ༔ དེ་མ་ཐེབས་ན་བར་དོ་གཉིས་པལ་གསལ་གདབ་བས༔ རིགས་སད་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། དེ་ཡང་བར་དོ་གཉིས་པ་མ་
དག་པའི་སྒྱུ་ལུས་ཞེས་བྱབ༔ ཤིའམ་མ་ཤི་ངོ་མི་ཤེས་པའི་གསལ་ལམ་པ་གཅིག་འོང་༔ དུས་དེར་གདམས་པ་ཐེབས་ན་ཆོས་ཉིད་མ་བུ་འཕྲེད་ནས་ལསཀྱི་
ཁ་བསྒྱར་དུ་མེད་དོ༔ དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཀྱི་མུན་བ་བཅོམ་པ་བཞིན་དུ་ལམ་གྱི་འོད་གསལ་གྱིས་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་བཅོམ་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་
བར་དོ་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལུས་སུ་ལམ་གྱིས་འཆར་བ་ཡིན་ཏེ༔ ཤེས་པ་སྔར་བཞིན་དུ་ཐོ་ཡུག་ཏུ་འཁོར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་གདམས་ངག་འདི་ཐེབས་
ན་དོན་འགྲུབ་སྟེ༔ ད་དུང་ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་མ་ཤར་བས་གང་དུ་ཡང་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་བོ༔ དེ་ལྟར་གཞིའི་འོད་གསལ་ངོ་མ་འཕྲོད་ཀྱང་༔ བར་དོ་གཉིས་
{28}
པའི་འོད་གསལ་ངོ་འཕྲོད་དེ་གྲོལ་ལ༔ དེར་ཡང་མཁྲོལ་ན༔ དེ་ནས་བར་དོ་གསུམ་པ་ཡང་ཟེར༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོ་འཆེར་དེ༔ བར་དོ་གསུམ་པ་
ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་བྱ་བ་ཤར་དུ་འོང་བས༔ འདིའི་དུས་སུ་ཆོས་ཉིད་བར་སོའི་ངོ་སྤྲོད་ཆེན་པོ་ཀློག་པ་གལ་ཆེ་སྟེ༔ སྟོབས་དང་ཕན་ཡོན་ཤིན་
ཏུ་ཆེའོ༔ དེ་ཙ་ན་ཉི་དུས་དུ་སྐད་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཟས་སྐལ་བཅད༔ གོས་བཤུས༔ མལ་ས་འཆག་པ་ལ་སོགས་རང་གིས་ཁོང་རྣམས་མཐོང་
ཡང་༔ ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་རང་མ་མཐོང་༔ ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་རང་ལ་བོས་བ་ཐོས་ཀྱང་༔ རང་གི་ཁོང་རྣམས་ལ་བོས་པ་མ་ཐོས་བས༔ སྙིང་མི་གདའ་
ཕྱད་དེ་འགྲོའོ༔ དེའི་ཚེ་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་ཤར་ནས༔ འཇིགས་སྐྲག་དངངས་གསུམ་གྱིས་འོ་བརྒྱལ་ནས་འོངས་པས༔ འདིའི་
{29}
༄༅༔ ༔དུས་སུ་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད་ཆེན་མོ་གདབ་པར་བྱ་སྟེ༔ ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་བོས་ལ་སྒྲ་དག་ཅིང་ཚག་
གསལ་བར་འདི་སྐད་དུ་བཤད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ མ་ཡེངས་པར་མདུན་པ་དྲག་པོས་ཉོན་ཅིག༔ བར་དོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཡིན་ཏེ༔ རང་བཞིན་
སྐྱེས་གནས་ཀྱི་བར་དོ་དང་༔ རྨི་ལམ་བར་དོ་དང་༔ ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གཏན་གྱི་བར་དོ་དང་༔ ཆི་ཁའི་བར་དོ་དང་༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོ་
དང་༔ ལུགས་འབྱུང་སྲིད་པའི་བར་དོ་དེ་དྲུག་གོ༔ རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་ལ་བར་དོ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ༔ འཆི་ཁའི་བར་དོ་དང་༔ ཆོས་ཉིད་
བར་དོ་དང་༔ སྲིད་པ་བར་དོ་དང་གསུམ་འཆར་བ་ལས༔ ཁ་སང་ཕན་ཆད་འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་ཤར་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ངོས་
{30}
མ་ཟིན་པས༔ འདིར་འཁྱམས་དགུས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ༔ ད་ནི་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་དང་༔ སྲིད་པ་བར་དོ་གཉིས་འབྱུང་སྟེ༔ བདག་གིས་ངོ་སྤྲད་བ་
རྣམས་ཁྱོད་རང་མ་ཡེངས་པར་ངོས་ཟིན་པར་གྱིས་ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ད་ནི་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སླེབ་པ་ཡིན་ནོ༔ འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་ནི་
འགྲོ་སྟེ༔ ཁྱོད་ཅིག་པོ་ནི་མ་ཡིན༔ ཀུན་ལ་འབྱུང་བས་ཚེ་འདི་ལ་ཆགས་པ་དང་ཞིན་པ་ནི་མ་བྱེད་ཅིག༔ ཆགས་པ་དང་ཞེན་པ་བྱས་ཀྱང་
སྡོད་དབང་ནི་མེད༔ ཁྱོད་རང་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ལས་མི་འོང་༔ མ་ཆགས་ཤིག་མ་ཞེན་ཅིག༔ དཀོན་མཆོག་གསུམ་དྲན་པར་གྱིས་
ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་སྣང་བ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་ཇི་ལྟར་ཤར་ནས་བྱུང་ཡང་༔ ཁྱོད་རང་ཚིག་འདི་མ་བརྗེད་པར་གྱིས་ལ་
{31}
༄༅༔ ༔ཚིག་དོན་ཡིད་ལ་དྲན་བཞིན་དུ་སོང་ཞིག༔ དེས་ངོ་འཕྲོད་པའི་གནད་ཡོད་དོ༔ ཀྱེ་མ་བདག་ལ་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ཤར་དུས་
འདིར༔ ཀུན་ལ་དངངས་སྐྲག་འཇིགས་སྣང་སྤངས་བྱས་ནས༔ གང་སྣང་རང་ཤར་རིག་པར་ངོ་ཤེས་བྱ༔ བར་དོའི་སྣང་ཚུལ་ཡིན་པར་
ཤེས་པར་བྱ༔ དོན་ཆེན་འགག་ལ་ཐུགས་པའི་དུས་ཚོད་འདིར༔ རང་སྣང་ཞི་ཁྲོའི་ཚོགས་ལ་འཇིགས་མི་བྱ༔ དེ་སྐད་ངག་ནས་ལྷང་ལྷང་
བརྗོད་ལ༔ ཚིག་དོན་ཡིད་ལ་དྲན་བཞིན་དུ་སོང་ཞིག༔ དེས་འཇིགས་སྐྲག་གི་སྣང་པ་ཇི་ལྟར་ཤར་ཡང་རང་སྣང་དུ་ངེས་པར་ངོ་འཕྲོད་པའི་
གནད་ཡོད་པས་མ་བརྗེད་ཅིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་དང་སེམས་བྲལ་བའི་དུས་སུ༔ ཆོས་ཉིད་དག་པའི་སྣང་བ་ཕྲལ་དྭངས་པ༔
{32}
གསལ་ལ་འཚོར་བ་རང་བཞིན་བཀྲག་གསལ་ལ་ཉམས་ང་བ༔ སོས་ཁའི་ཐང་ལ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན་མེ་རེ་རེ་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔ དེ་ལ་མ་འཇིགས་
ཤིག་མ་སྐྲག་ཅིག༔ མ་དངངས་ཤིག༔ དེ་ནི་ཀྱོད་རང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་མདངས་ཡིན་པས་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ འོད་ཀྱི་ནང་ནས་
ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་སྒྲ་སྒྲ་དག་ལ་ལྡིར་ཆེ་བ༔ འབྲུག་སྟོང་དུས་གཅིག་ལ་འདིར་བཙམ་དུ་དི་རི་རི་འོད་ངོ་༔ དེ་ཡང་ཁྱོད་རང་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་སྒྲ་
ཡིན་པས༔ དེ་ལ་མ་འཇིགས་ཤིག༔ མ་སྐྲག་ཅིག༔ མ་དངངས་ཤིག༔ ཁྱོད་ལ་བག་ཆགས་ཡིད་ཀྱི་ལུས་བྱ་བ་གཅིག་ཡོད་ཀྱིས༔ རྡོས་
བྱས་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་ནི་མེད་པས༔ སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་གང་བྱུང་ཡང་ཁྱོད་ལ་གནོད་པ་མི་འོང་སྟེ༔ ཁྱོད་ལ་འཆི་རྒྱུ་མེད་དོ༔ ཁྱོད་རང་གི་
{33}
༄༅༔ ༔རང་སྣང་དུ་ངོ་ཤེས་པ་ཀྱང་གྱིས་ཆོག་གོ༔ བར་དོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཅིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ་ད་ལྟ་རང་སྟན་དུ་ངོ་
མ་ཤེས་ན༔ མི་ཡུལ་དུ་བསྒོམ་སྒྲུབ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་༔ ད་ལྟའི་གདམས་པ་འདི་དང་མ་འཕྲད་ན༔ འོད་ཀྱིས་འཇིགས་སོ༔ སྒྲས་དངངས་
སོ༔ ཟེར་གྱིས་སྐྲག་གོ༔ གདམས་བའི་གནས་འདི་མ་ཤེས་ན་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་ངོ་མ་ཤེས་ན་འཁོར་བར་འཁྱམ་མོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་
བུ༔ ཞག་ཕྱེད་དང་བཞིའི་བར་དུ་བརྒྱལ་ནས་འགྲོ་སྟེ༔ བརྒྱལ་བསངས་པ་དང་ང་ལ་ཅི་བྱུང་བ་སྙམ་བའི་སྣང་བ་འབྱུང་སྟེ༔ ཁྱོད་
ཀྱི་བར་དོར་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེའི་ཚེ་འཁོར་བའི་རུ་ལོག་ནས༔ སྣང་བ་ཐོམས་ཅད་འོད་དང་སྐུ་རུ་འཆར་རོ༔
{34}
ནཾ་མཁའ་ཐམས་ཅད་ཁ་དོག་མཐིང་ཁར་འཆར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་དབུས་ཕྱོགས་ཐིག་ལེ་བརྡལ་བaའི་ཞིང་ཁམས་ནས༔ བཅོས་ལྡན་
རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྐུ་མདོག་ཀར་པོ་སེདྒེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པ༔ ཕྱག་ན་འཁོར་རྩིབས་བརྒྱད་བསྣམས་པ༔ ཡུམ་ནམ་ཁའི་དབིངས་
ཕྱུག་མ་དང་ཞལ་སྦྱར་ནས་རང་ལ་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔ རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱུང་པོ་གནས་སུ་དག་པ༔ འོད་མཐིང་ཁ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་
ཤེས་ཁ་དོག་མཐིང་ཁ༔ གསལ་ལ་དྭངས་པ༔ སྐྲག་ལ་མཆོར་བ་གཅིག་རྣམས་པར་སྣང་མཛོད་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཁྱོད་རང་གི་
མདུན་དུ་མིག་གིས་མི་བཟོད་པ་ཙམ་དུ་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔ དེ་དང་མཉམ་དུ་ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་སྐྲག་མེད་ཅིག་ཀྱང་མདུན་དུ་ཟུག་ནས་འོངོ་༔
{35}
༄༅༔ ༔དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་ལས་ངན་གྱིས་དབང་གིས་འོད་མཐིང་ཁ་བཀྲག་དང་ལྡན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཁྱོད་
འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པ་སྐྱེས་ནས་བྲོས་ཤིང་༔ ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་བཀྲག་མེད་དེ་ལ་ཁྱོད་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་ནས་འོང་གི༔ དེ་ཙ་ན་ཁྱོད་
འོད་མཐིང་ཁ་གསལ་ལ་འཚེར་བ་དྭངས་ལ་བཀྲག་ཆེ་བ་མཆོག་གི་འོད་གསལ་དེ་ལ་མ་དངངས་ཤིག༔ མ་བཀྲག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་འོད་ཟེར་ཆོས་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་དད་པ་དང་མོས་པ་དུང་དུང་གྱིས་ཤིག༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་
སྣང་མཛོད་ཀྱི་ཐུགས་རྫེའི་འོད་ཟེར་ཡིན་ནོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་སྙམ་པའི་མོས་པ་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
{36}
འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛོད་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ཁྱོད་བར་དོའི་འཕྲང་ལ་བསུ་བ་ལ་ལོངས་པ་ཡིན་ནོ༔ རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ཐུགས་རྫེའི་འོད་ཟེར་ཡིན་ནོ༔
ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་བཀྲག་མེད་དེ་ལ་དགའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག༔ མ་ཆགས་ཤིག་མ་ཞེན་ཅིག༔ དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་གཏི་མུག་དྲག་པོ་བསགས་པའི་བག་
ཆགས་ཀྱི་བསུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་ཆགས་ན་ནི་ཁྱོད་ལྷའི་གནས་སུ་འཁྱམས་ཏེ༔ རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁྱམས་ནས་ཐར་པའི་ལམ་དགག་པའི་
བར་ཆད་ཡིན་པས༔ དེ་ལ་མིག་མ་ལྟ་བར་འོད་མཐིང་ཁ་བཀྲག་མདངས་ཅན་དེ་ལ་མོས་པ་གྱིས་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛོད་ལ་
འདུན་པ་དྲག་པོ་གཏོད་ལ༔ སྨོན་ལམ་འདི་སྐད་བདག་གིས་ལད་མོ་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ ཀྱཻ་མ་གཏི་མུག་དྲག་པོས་འཁོར་བར་
{37}
༄༅༔ ༔འཁྱམས་བའི་ཚེ༔ ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་འོད་ལམ་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་རྣམས་པར་སྣང་མཛད་ལམ་སྣ་དྲོངས༔
ཡུམ་མཆོག་དབྱིངས་ཕྱུག་མ་ཡིས་རྒྱབ་ནས་སྐྱོར༔ བར་དོ་འཇིགས་པའི་འཕྲང་ལས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ༔ ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་
རྒྱས་ས་རུ་སྐྱོལ༔ ཞེས་མོས་གུས་དྲག་པོས་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་དུ་བདའ་པས༔ རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་འཇའ་འོད་དུ་ཐིམ་ནས༔
དབུས་ཕྱོགས་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ༔ ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རུ་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ༔ ཡང་གལ་ཏེ་ངོ་སྤྲད་ཀྱང་ཞི་
སྡང་དང་སྡིག་སྒྲིབ་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འོད་དང་ཟེར་ལ་བཀྲག་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་ན་ཡང་འཁྲུལ་ན༔ ཞག་གཉིས་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ལྟ་
{38}
ཚོགས་དང་༔ དམྱལ་བའི་ངན་གཉིས་བསུ་བ་ལ་འོང་སྟེ༔ ཡང་ངོ་སྦྲད་བ་ནི༔ ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་འབོད་ལ་འདི་སྐད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུམ་
ཡེངས་པར་ཉོན་ཅིག༔ ཞག་གཉིས་པལ་འབྱུང་བ་ཆུ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་འོད་དཀར་པོ་འཆར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་
དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས་ནས༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་མི་བསྐྱོད་པ་སྐུ་མཐིང་ཁ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་པ་བསྣམས་པ༔ གླང་པོ་ཆེའི་
གདང་ལ་བཞུགས་པ༔ ཡུམ་སངས་རྒྱས་སྤྱན་མ་དང་ཞལ་སྦྱར་ནས་རང་ལ་འཆར་རོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སའི་སྙིང་པོ་དང་༔ བྱམས་པ་མཻ་ཏྲི་
གཉིས་ལ༔ སེམས་མ་ལཱ་སྱ་མ་དང་པུཥྤེ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐོར་ནས་འཇེའ་དང་འོད་ཀྱི་ཀླུང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དྲུག་ཏུ་འཆར་ནས་འོང་ངོ་༔
{39}
༄༅༔ ༔གཟུགས་ཀྱི་ཕྱུང་པོ་གནས་སུ་དག་པ༔ འོད་དཀར་པོ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དཀར་ལ་མཚེར་བ༔ གསལ་ལ་དྭངས་པ་གཅིག་
རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཁྱོད་རང་གི་མདུན་དུ་མིག་གིས་མི་བཟོད་པ་ཙམ་དུ་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔ དེ་དང་མཉམ་དུ་དམྱལ་བའི་
འོད་དུང་ཁ་བཀྲག་མེད་ཅིག་ཀྱང་མདུན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་དང་གཤིབས་མར་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔ དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་ཞེ་སྡང་གི་དབང་གིས་འོད་
དཀར་པོ་བཀྲག་མདངས་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཁྱོད་འཇིགས་པ་དང་༔ སྐྲག་པ་སྐྱེས་ནས་བྲོས་ཤིང་༔ དམྱལ་བའི་འོད་དུ་ཁ་བཀྲག་མེད་དེ་
ལ་ཁྱོད་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་ནས་འོང་གི༔ དེ་ཙ་ན་ཁྱོད་འོད་དཀར་པོ་དཀར་ལ་འཚེར་བ་གསལ་ལ་དྭངས་པ་དེ་ལམ་ཇིགས་པར་
{40}
ཡེ་ཤེས་སུ་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེ་ལ་དད་པ་དང་མོས་པ་དུང་དུང་གྱིས་ཤིག༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་
ཡིན་ནོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་སྙམ་པའི་མོས་པ་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་ཁྱོད་བར་དོའི་
འཕྲང་ལ་བསུ་བ་ལ་ཡོངས་པ་ཡིན་ནོ༔ རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་གྱི་ལྕགས་ཀྱུ་ཡིན་པས་མོས་པ་གྱིས་ཤིག༔ དམྱལ་བའི་འོད་དུ་ཁ་
བཀྲག་མེད་དེ་ལ་དགའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག༔ དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཞེ་སྡང་དྲག་པོས་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཀྱི་བསུ་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་ཆགས་ན་ནི་
དམྱལ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་སྟེ༔ སྡུག་བསྔལ་སྲན་མི་བཟོད་པའི་འདམ་དུ་ཚུད་དེ༔ ཐར་པའི་དུས་མ་འབྱུང་གྱིས༔ དེ་ནི་ཐར་པའི་ལམ་དགག་པའི་
{41}
༄༅༔ ༔བར་ཆད་ཡིན་པས༔ མིག་མ་བལྟ་བར་ཞི་སྡང་སྤོངས་ཤིག༔ དེ་ལ་མ་ཆགས་ཤིག༔ མ་ཞེན་ཅིག༔ འོད་དཀར་པོ་གསལ་
ལ་མཚེར་བ་དེ་ལ་མོས་པ་གྱིས་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་བདུན་པ་དྲག་པོ་གཏོད་ལ༔ སྨོན་ལམ་འདི་སྐད་དུ་ཐོབ་ཅིག༔ ༈ཀྱཻ་
མ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་ཚེ༔ མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་འོད་ལམ་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་ལམ་
སྣ་དྲོངས༔ ཡུམ་མཆོག་སངས་རྒྱས་སྤྱན་མས་རྒྱབ་ནས་བསྐྱོར༔ བར་དོ་འཇིགས་པའི་འཕྲད་ལས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ༔ ཡང་དག་རྫོགས་པའི་
སངས་རྒྱས་ས་རུ་སྐྱོལ༔ ཞེས་མོས་གུས་དྲག་པོས་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་དུ་བཏབ་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་
{42}
ཀར་འཇའ་འོད་དུ་ཐིམ་ནས༔ ཤར་ཕྱོགས་མ་ངོན་བར་དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས་སུ༔ ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ༔
ཡང་དེ་ལྟར་དུ་ངོ་སྤྲད་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་སྡིག་སྒྲིབ་ཆེ་བའི་གང་ཟག་ལ་ལ་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་གྱི་ལྕགས་ཀྱུ་ལ་འཛིགས་ཏེ་བྲོས་པས༔ ཡང་ཞག་
གསུམ་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་ལྷ་ཚོགས་དང་༔ མིའི་འོད་ལས་གཉིས་བསུ་བ་ལ་འོངས་ཏེ༔ ཡང་ངོ་སྤྲད་པ་ནི༔ ཚེ་
འདས་ཀྱི་མིང་ནས་འབོད་ལ་འདི་སྐད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུམ་ཡེངས་པར་ཉོན་ཅིག༔ ཞག་གསུམ་པ་ལ་འབྱུང་བས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་
འོད་སེར་པོ་འཆར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་ལྷོ་ཕྱོགས་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་ཞིང་ཁམས་སེར་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་སྐུ་
{43}
༄༅༔ ༔མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བསྣམས་པ༔ རྟ་མཆོག་གི་གདན་ལ་བཞུགས་པ༔ ཡུམ་མཆོག་མཱ་མ་ཀི་དང་ཞལ་སྦྱར་
ནས་རང་ལ་འཆར་འོང་ངོ་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་ཁའི་སྙིང་པོ་དང་༔ ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་གཉིས་ལ༔ སེམས་མ་མཱ་ལྱམ་དང་དྷུ་པེ་མ་གཉིས་
ཀྱིས་བསྐོར་ནས༔ འཇའ་དང་འོད་ཀྱི་ཀློང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྐུ་དྲུག་ཏུ་འཆར་ནས་འོང་ངོ་༔ ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དབྱིངས་སུ་དག་བ༔ འོད་སེར་
པོ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེར་ལ་མཚེར་བ་ཐིག་ལེ་དང་ཐིག་ཕྲན་གྱིས་བརྒྱན་པ༔ གསལ་ལ་དྭངས་པ་མིག་གིས་བལྟ་མི་བཟོད་པ་གཅིག༔
རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཁྱོད་རང་གི་མདུན་དུ་སྙིང་གི་ཐད་ཀར་མིག་གིས་བལྟ་མི་བཟུད་པ་ཙམ་དུ་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔
{44}
དེ་དང་མཉམ་དུ་མིའི་འོད་སྔོན་པོ་བཀྲག་མེད
ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས།།
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་བཞུགས།།
With the blessings and the most valuabale support of Ven. Nupa Rinpoche, we are glad to present Rinpoche’s recitation of the so-called Tibetan Book of the Dead, alongside with the Tibetan text and several translations into Western languages. Special thanks to the respective owners of copyrights for their permissions to reproduce their texts on this website, in the name of all those who will sooner or later have to prepare themselves for death, and who may benefit in some way or other from reading and listening to these instructions…
Audio recitation of “The Tibetan Book of the Dead”
by Nupa Rinpoche:
ཀ༽ སྐུ་གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གསོལ་འདེབས་དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ལྡེབ།
[KA] – The Volume of Self-Liberation without Abandoning the Three Kinds of Sufferings by Practicing the Guru-Yoga of the Three Kayas.
ཁ༽ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གསོལ་འདེབས་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལྡེབ།
[KHA] – The Volume of the Great Liberation through Hearing: The Prayer for the Bardo of Dharmata.
ག༽ ཁྲོ་བོའི་བར་དོ་འཆར་ཚུལ་བསྟན་པ་ལྡེབ།
[GA] – The Volume that comments upon how the Bardo of the Wrathful Deities is Experienced.
ང༽ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ར་མདའ་སྤྲན་པའི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།
[NGA] – The Volume which contains the Aspiration Prayer which Warns the Helpers: the Buddhas and Bodhisattvas.
ཆ༽ བར་དོ་འཕྲང་གྲོལ་གྱི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།
[CHA] – The Volume which contains the Aspiration Prayer which is the Eye of a Needle [lit.: narrow pass] to the Bardos.
ཇ༽ བར་དོའི་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལས་སྲིད་པ་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད་ལྡེབ།
[JA] – The Volume which Points out the Bardo of Becoming from the Great Liberation through Hearing in the Bardo.
ཏ༽ བར་དོའི་སྨོན་ལམ་འཇིགས་སྐྱོབས་ལྡེབ།
[TA] – The Volume which Protects from Fear – the Aspiration Prayer of the Bardo.
༄༅།།ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས༎
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་བཞུགས༎
{1}
༄༅།གཏེར་ཆེན་ཀརྨ་གླིང་པའི་ཟབ་གཏེར་དུ་སྤྱན་དྲངས་པའི་ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས་ཐོས་གྲོལ་སྐོར་གྱི་དཀར་ཆག་
ཀ༽ སྐུ་གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གསོལ་འདེབས་དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ལྡེབ་༣།
ཁ༽ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གསོལ་འདེབས་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལྡེབ།༣༦
ག༽ ཁྲོ་བོའི་བར་དོ་འཆར་ཚུལ་བསྟན་པ་ལྡེབ།༢༡
ང༽ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ར་མདའ་སྤྲན་པའི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།༣
ཅ༽ བར་དོ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་རྩ་ཆིག་ལྡེབ།༣
ཆ༽ བར་དོ་འཕྲང་གྲོལ་གྱི་སྨོན་ལམ་ལྡེབ།༤
ཇ༽ བར་དོའི་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལས་སྲིད་པ་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད་ལྡེབ།༣༥
ཉ༽ བདག་གྲོལ་ཕུང་པོ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༢༤
ཏ༽ བར་དོའི་སྨོན་ལམ་འཇིགས་སྐྱོབས་ལྡེབ།༣
ཐ༽ ཆོས་སྤྱོད་བག་ཆགས་རང་གྲོལ་ལྡེབས།༢༦
ད༽ བརྒྱ་པྱག་སྡིག་སྒྲིབ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༥
{2}
ན༽ ཞི་ཁྲོའི་ཀློང་བཤགས་བརྫོད་པ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༢༤
པ༽ རིག་པ་ངོ་སྤྲོད་གཅེར་མཐོང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༥
ཕ༽ འཆི་ལྟས་མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༢༥
བ༽ འཆི་བསླུ་འཇིགས་པ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༡
མ༽ སྲིད་པ་བར་དོའི་དགེ་སྡིག་རང་གཟུགས་བསྟན་པའི་གདམས་པ་སྲིད་པ་བར་དོ་རང་གྲོལ་ལྡེབ།༡༨
ཙ༽ སྲིད་པ་བར་དོའི་དགེ་སྡིག་རང་གཟུགས་བསྟན་པའི་ལྷན་ཐབས་ལྡེབ། བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་ཤོག་གྲངས།༢༧༥
སྤྱི་ལོ་ 1985 ཟླ་ ཆོས་ རྒྱ་གར་མངའ་སྡི་ཆེན་མོ་ ཤཧཏ་དཱར་ནས་འཕྲུལ་པར་སྤེལ་བ་དགེ།
{3}
ཀ
༁༔ ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས༔ སྐུ་གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་
གསོལ་འདེབས་དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་བཞུགས་སོ༔
{4}
༁ྃ ༔༁ཀཱ༁༔ རྣམ་དག་ཆོས་དབྱིངས་ཁྱབ་བརྡལ་ཕོ་བྲང་དུ༔ སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་སྐུའི་
བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོས་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་འདེབས༔ མ་རིག་གཏི་མུག་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ནས༔
རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མ་བཅོས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ༔ ཆོས་སྐུའི་བྱིན་རླབ་ཀ་དག་རང་དབང་ཞུ༔ གསལ་དག་ཡེ་ཤེས་བདེ་
ཆེན་ཕོ་བྲང་དུ༔ མ་འགགས་བདེ་ཆེན་ལོངས་སྐུའི་བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོ་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་
{5}
༁ྃ༔ ༔འདེབས༔ འདོད་ཆོགས་ཞིན་པ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ནས༔ རང་རིག་ཡེ་ཤེས་བདེ་ཆེན་རང་གྲོལ་
དུ༔ ལོངས་སྐུའི་བྱིན་རླབ་ལྷུན་གྲུབ་རང་དབང་ཞུ༔ སྐྱོན་མེད་རྣམ་དག་པདྨའི་ཕོ་བྲང་དུ༔ ངེས་མེད་རང་ཤར་
སྤྲུལ་སྐུའི་བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོས་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་འདེབས༔ ལོག་རྟག་ཞེ་སྡང་མ་སྤང་རང་
གྲོལ་ནས༔ རང་སྟང་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་རང་གསལ་དུ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་བྱིན་རླབ་རང་གྲོལ་རང་དབང་ཞུ༔ ཡང་
{6}
དག་འོད་གསལ་རང་རིག་ཕོ་བྲང་དུ༔ ཕྱོགས་མེད་བདེ་ཆེན་སྐུ་གསུམ་བླ་མ་ལ༔ བདག་ཉིད་མོས་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་འདེབས༔
ཐ་དད་གཟུངས་འཛིན་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ནས༔ རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་དུ༔ བདེ་ཆེན་སྐུ་གསུམ་བྱིན་རླབས་རང་དབང་ཞུ༔ རང་
སེམས་ཐ་བྲལ་ཆོས་སྐུར་མ་རྟོག་པས༔ གཏི་མུག་རྨོངས་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡི༔ སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ༔
དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ རང་རིག་བདེ་ཆེན་ལོངས་སྐུར་མ་རྟོག་པས༔ འདོད་ཆགས་སྲེད་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་
པ་ཡིས༔ འདོད་ལོག་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ༔ དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལོངས་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ རང་སེམས་ཤར་གྲོལ་སྤྲུལ་སྐུར་མ་
{7}
༁༔ ༔མ་རྟོག་པས༔ སྡང་སེམས་གཉིས་སྣང་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡི༔ ལོག་རྟོག་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ༔
དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ རང་སེམས་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་མ་རྟོག་བས༔ དེར་འཛིན་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་
པ་རྣམས༔ སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་འགྲོ་ཀུན་སྙིང་རེ་རྗེ༔ དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་ཤོག༔ ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་གྱི༔ སྐུ་
གསུམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གསོལ་འདེབས༔ དུག་གསུམ་མ་སྤང་རང་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ༔ ཨོ་རྒྱན་གྱི་མཁན་པོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་སྦྱར་བ༔ ཇི་སྲིད་འཁོར་བའི་འཇིག་རྟེན་མ་སྟོང་བར༔ དེ་སྲིད་
དམ་ཆོས་འདི་ནི་མ་རྫོགས་སོ༔ གྲུབ་ཐོབ་ཀརྨ་གླིང་པས་སྒོམ་པོ་གདར་གྱི་རི་བོ་ལྷ་བྲན་གར་བྱེད་པ་འདྲེ་བ་ནས་གདན་དྲངས་པའོ༎ ༎
{9}
ཁ
༄༅༔ ༔ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གསལ་འདེབས་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུངས་སོ༔
{10}
༄༅༅༔ ༔ཆོས་སྐུ་སྣང་བ་མཐབ་ཡས་འོད་དཔག་མེད༔ ལོངས་སྤྲོད་
རྫོགས་སྐུ་པདྨ་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ༔ པདྨ་འབྱུང་གནས་སྤྲུལ་སྐུ་འགྲོ་བའི་མགོན༔
སྐུ་གསུམ་བླ་མ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ རྣལ་འབྱོར་འབྲིང་རྣམ་
{11}
༄༅༔ ༔བར་དོར་གྲོལ་བའི་ཐབས༔ ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ༔
སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་རྫེས་དང་གསུམ་ཡིན་ནོ༔ དང་པོ་སྔོན་འགྲོའི་དུས་ཅན་གྲོལ་བ་ནི༔ ་ ཁྲིད་ཀྱི་
རིམ་པ་ཐོག་མར་ཉམས་སུ་བླངས༔ དབང་པོ་རབ་རྣམས་ཁྲིད་ཀྱིས་ངེས་པར་གྲོལ༔ དེས་མ་
{12}
གྲོལ་ན་འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ༔ འཕོ་བ་དྲེན་པ་རང་གྲོལ་ཉམས་སུ་བླངས༔ དེས་ནི་རྣལ་འབྱོར་འབྲིང་རྣམས་
ངེས་པར་གྲོལ༔ དེས་མ་གྲོལ་ན་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ལ༔ ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱའོ༔ དེ་ལ་དང་པོ་
རྣལ་འབྱོར་པས༔ འཆི་བབ་རྟག་པ་རྣམས་འཆི་ལྟས་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལྟརབ་རྟག་པར་བྱའོ༔ དེས་ན་ངེས་
པར་འཆི་བའི་རྟགས་རྣམས་ཚང་བའི་ཚེ༔ འཕོ་བ་དྲེན་པ་རང་གྲོལ་བཏབ་པར་བྱའོ༔ དེས་ན་འཕོ་བ་ཐེབས་
{13}
༄༅༔ ༔ན་ཐོས་གྲོལ་ཀློག་མི་དགོས་སོ༔ གལ་ཏེ་འཕོ་བ་མ་ཐེབ་ན་ཐོས་གྲོལ་འདི་རོའི་རྩར་སྒྲ་དག་ལ་ཚིག་
གསལ་བར་ཀློག་པར་བྱའོ༔ རོ་མེད་ན་ཚེ་འདས་ཀྱི་མལ་སའམ་འདུག་སར་བསྡད་ལ༔ བདེན་པའི་སྟོབས་བརྫོད་ལ་
རྣམ་ཤེས་བཀུག་ནས༔ མདུན་དུ་ཉན་པར་དམིགས་ཤིང་ཀློག་པར་བྱའོ༔ འདིའི་དུས་ཉེ་དུ་དང་སེམས་ལ་བརྩེ་
བའི་མཛའ་བོ་ཆོས་དུ་སྐད་དང་༔ སྨྲེ་སྔགས་ཡེ་ནས་འདུན་དུ་མི་རུང་བས་དམ་བསྒྲགས་པའོ༔ རོ་ཡོད་ན་ཕྱི་
{14}
དབུགས་ཆད་པའི་མཚམས་སུ་བླ་མའམ་མཆེད་གྲོགས་སམ༔ དད་པ་ཐོབ་པ༔ ཡིད་མཐུན་པའི་གྲོགས་མཆེད་ལ་སོགས་པས༔ རྣ་བར་མཆུ་
མ་རིག་ཙམ་དུ་གཏད་ལ༔ ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ཀློག་པར་བྱའོ༔ དེ་ལ་ཐོས་གྲོལ་དངོས་བཤད་པ་ནི༔ དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་
པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབུལ༔ མ་འབྱོར་ན་དམིགས་པའི་རྟེན་གང་འབྱོར་བཤམས་ལ༔ ཡིད་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྤྲུལ་ལ་མཆོད༔ དེ་ནས་སངས་
རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ར་མདའ་སྦྲན་པའི་སྨོན་ལམ་འདི་ལན་གསུམ་མམ་བདུན་དུ་འདོན༔ དེ་ནས་བར་དོ་འཇིགས་སྐྱོབ་
མའི་སྨོན་ལམ་དང་༔ བར་དོ་འཕྲང་སྒྲོལ་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་༔ བར་དོའི་རྩ་ཚིག་རྣམས་དབྱངས་དང་བཅས་ཏེ་རྣ་བར་བཏབ༔ དེ་ནས་ཐོས་
{15}
༄༅༔ ༔གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ལན་བདུན་ནམ་གསུམ་སྐབས་དང་སྦྱར་ལ་ཀློག་པ་ནི༔ འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ་འོད་གསལ་ངོ་སྤྲོད་པ་དང་
ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ལ་ངོ་སྤྲོད་གསོལ་འདེམས་ཆེན་མོ་གདབ་པ་དང་༔ སྲིད་པ་བར་དོ་ལ་མངལ་སྒོ་དགག་ཐབས་བསྟན་པ་དང་གསུམ་མོ༔ དང་
པོ་འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ་འོད་གསལ་དོ་སྤྲད་པ་ནི༔ འདིར་གང་ཟག་གོ་བ་བཟང་ཡང་ངོ་མ་འཕྲོད་པ་དང་༔ ངོ་འཕྲོད་ཀྱང་གོམ་འདྲིས་ཆུང་བ་
རྣམས་དང་༔ སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཉམས་ཁྲིད་མ་མྱོང་བའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་བཏབ་པས༔ གཞིའི་འོད་གསལ་ངོ་འཕྲོད་དེ་བར་དོ་མེད་པར་
ཡར་གྱི་ཟང་ཐལ་ལ་ཆོས་སྐུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཐོབ་བོ༔ གདབ་ལུགས་ནི་རང་གི་ཁྲིད་ཞུས་བའི་རྩ་བའི་བླ་མ་འཛོམ་ན་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ༔ དེ་མ་འཛོམ་ན་
{16}
མཆེད་གྲོགས་དམ་ཚིག་གཅིག་པའཾ༔ དེ་ཡང་མ་འཛོམས་ན་ཆོས་རྒྱུད་གཅིག་པའི་བཤེས་གཉེན་པའམ༔ དེ་རྣམས་གང་ཡང་མ་འཛོམས་ན༔
ཡི་གེ་སྒྲ་དག་ལ་ཚིག་གསལ་བར་འདོན་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཚར་མང་དུ་ཀློག་གོ༔ དེས་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་པའི་དོན་དྲན་ནས༔ དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞིའི་འོད་
གསལ་ངོ་འཕྲོད་དེ་གྲོལ་བར་ཐེ་ཚེམ་མེ་དོཿ གདབ་པའི་དུས་ནི། ཕྱི་དབུགས་ཆད་ནས་རླུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དྷུ་ཏཱིར་ཐིམ་པ་དང་༔ ཤེས་པ་འོད་གསལ་
སྤྲོས་བྲལ་དུ་ལྷག་གིས་འཆར་རོ༔ དེ་ནས་རླུང་ལོག་སྟེ་རྩ་གཡས་གཡོན་དུ་བྲོས་བས་བར་དོའི་སྣང་བ་ལམ་གྱིས་འཆར་བས༔ རྩ་གཡས་
གཡོན་དུ་མ་ཤོར་བའི་བར་དེར་གདབ་བོ༔ ཡུན་ནི་ནང་དབུགས་གནས་ཀྱི་བར་དེར་ཟན་གཅིག་ཟ་ཡུན་ཙམ་གཅིག་ཡིན་ནོ༔ གདབ་ལུགས་ནི་
{17}
༄༅༔ ༔དབུགས་ཆད་ལ་ཁད་པའི་དུས་ན་འཕོ་བ་ཐེབས་ན་རབ༔ མ་ཐེབ་ན་འདི་སྐད་དོ༔ ༈ ཀྱཻ༔ རིགས་ཀྱི་བུ་ཆེ་གེ་མོ་ཁྱོད་ད་དེའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅིག་ད་ནི་ལཾ་
བཙལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་འདུག་པས༔ ཁྱོད་རང་དབུགས་ཆད་མ་ཁད་དུ་ཁྱོད་ལ་བར་དོ་དང་པོའི་འོད་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་
པའི་དོན་དེ་ཕྱི་དབུགས་ཆད་པ་དང་༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྟོང་རྗེན་རྗེན་པ༔ གསལ་སྟོང་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་རིག་པ་
ཕྱིར་མེད་པ་རྫེན་པ་གཅིག་འཆར་ནས་འོང་ངོ་༔ དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་རང་གིས་རང་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ལ་དེའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅིག༔ ངས་ཀྱང་དེའི་
དུས་སུ་ངོ་སྤྲད་དོ༔ ཞེས་ཕྱི་དབུགས་མ་ཆད་པའི་གོང་ནས་རྣ་བར་ལན་མང་དུ་བཤད་ལ་ཡིད་ལ་འཇགསསུ་བཅུག་གོ༔ དེ་ནས་
{18}
ཕྱི་དབུགས་ཆད་པའི་གྲབས་འདུག་ན༔ བློ་གཡས་པ་ས་ལ་ཕབ་ནས་སེངྒེའི་འདུག་སྟངས་བྱས་ལ་རྩ་རྦ་རླབས་རྩིར་བ་ཡིན་ཏེ༔ གཉིད་ལོག་རྩ་
གཉིས་འཕར་འཕྲོ་ཆད་ནས་དྲག་ཏུ་མནན་ནོ༔ དེ་ནས་རླུང་དྷུ་ཏི་ནས་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་ཚངས་བུག་གི་ལམ་དུ་ཐོན་ངེས་སོ༔ ངོ་སྤྲོད་ཀྱང་འདིའི་དུས་
སུ་གདབ་བོ༔ འདིའི་དུས་སུ་བར་དོ་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་ཞེས་ཀྱང་བྱ༔ ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཅིག་འགྲོ་བ་ཀུན་
གྱི་རྒྱུད་ལ་འཆེར་ཏེ༔ དེ་ཡང་ཕྱི་དབུགས་ཆད༔ ནང་དབུགས་མཆད་ཀྱི་བར་དེར༔ རླུང་ཨཱ་ཝ་དྷཱུ་ཏིར་ཐིམ་པའི་བར་ཡིན་ཏེ༔ དེ་ལ་ཕལ་
པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་བརྒྱལ་ཟེར་རོ༔ ཡུན་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ༔ རྟེན་བཟང་ངན་དང་༔ རྩ་རླུང་གི་རིམ་པ་ཡིན་ཏེ༔ ཉམས་ལེན་དུམ་པ་རེ་ཡོད་
{19}
༄༅༔ ༔པ་དང་༔ ཞི་གནས་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་དང་༔ རྩ་བཟང་བའི་རིགས་ལ་ནི་ཡུན་རིང་གནས་པ་ཡང་ཡོང་ངོ་༔ དེ་ལ་ངོ་སྤྲོད་ནན་ཏན་
བསྐྱེད་ལ་དབང་པོའི་བུ་གར་ཆུ་སེར་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ་སྐྱར་ལ་གསལ་གདབ་བོ༔ སྡིག་པོ་ཆེ་དང་༔ རྩ་ངན་པའི་རིགས་ལ་ནི་ཡུད་པར་སེ་གོལ་
རེའི་ཡུན་ལས་མི་གནས་པ་ཡང་འོང་༔ ལ་ལ་ཟན་ཟ་ཡུན་རེ་གནས་པ་ཡོད༔ མདོ་རྒྱུད་ཕལ་ཆེར་ན་ཞག་ཕྱེད་དང་བཞིར་བརྒྱལ་གསུངས་པས༔
ཕལ་ཆེར་ནི་ཞག་ཕྱེད་དང་བཞིར་གནས་པས་འོད་གསལ་ངོ་སྤྲོད་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱའོ༔ གདབ་ལུགས་ནི༔ རང་གི་ཐུབ་ན་རང་གིས་གོང་
ནས་འཕེན་པ་བཏང་༔ རང་གིས་མི་ནུས་ན་ནི༔ བླ་མའམ༔ སློབ་མའམ༔ མཆེད་གྲོགས་བློ་སེམས་འདྲེས་པ་གཅིག་རྩར་བཞག་ཏེ༔ དེས་
{20}
ད་དི་ས་ཆུ་ལ་ཐིམ་པའི་རྟགས་གདའོ༔ ཞེས་རྟགས་རྣམས་རིམ་བ་ལྟར་གསལ་བཏབ་ལ༔ རྟགས་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་རྫོགས་ལ་ཁད་པ་
དེར༔ སེམས་བསྐྱེད་འདི་ལྟར་ཕོག་པར་བྱའོ༔ ཀཻ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་པའམ༔ བླ་མ་ཡིན་ན་དྲུང་པ་ལགས༔ ཐུགས་བསྐྱེད་མ་ཡེངས་པར་
མཛོད་འཚེལ༔ ཞེས་སྙན་དུ་སྐད་ཆུང་དུས་ཞུས༔ མཆེད་གྲོགས་དང་གཞན་རྣམས་ལ་མིང་ནས་བོས་ལ་འདི་སྐད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ད་
ནི་འཆི་བ་དེ་འོང་བར་འདུག་གིས༔ ཁྱོད་རང་སེམས་བསྐྱེད་འདི་ལྟར་དུ་མཛོད་ཅིག༔ ཀྱེ་མ་བདག་ནི་འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་ནས་འདུག་གིས་
ད་རིས་འཆི་བ་ལ་བརྟེན་ནས༔ བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྫེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བསྒོམ་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཐུགས་བསྐྱེད་དེ༔ ན་མཁའ་དང་
{21}
༄༅༔ ༔མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བློ་བསྐྱེད་པ་དང་༔ ཁྱད་པར་དུ་
ད་རེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་འཆི་བ་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་ངོ་ཤེས་བར་བྱས་ཏེ༔ དེའི་ངང་ལས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཆོག་
གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ༔ དེ་ལྟར་མ་ཐོབ་ཀྱང་བར་དོ་ལ་བར་དོ་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ལ༔ བར་དོར་ཟུང་འཛུག་ཕྱག་རྒྱ་
ཆེན་པོའི་སྐུམ་ངོན་དུ་བྱས་ནས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་སྣང་བས༔ ན་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་
བྱའོ་སྙམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་འདུན་པ་དང་མ་བྲལ་བར་ཁྱེད་རང་སྔར་གང་ལ་གོམས་པའི་གདམས་ངག་དེའི་ཉམས་ལེན་དྲན་པར་
{22}
མཛོད་ཅིག༔ ཅེས་རྣ་བར་མཆུ་གཏད་ལ་ཚིག་གསལ་བར་བཤད༔ སྐད་ཅིག་ཀྱང་ཡེངས་སུ་མི་འཇུག་པར་ཉམས་ལེན་གསལ་གདབ༔ དེ་ནས་
ཕྱི་དབུགས་ཆད་ཚར་བ་དང་༔ རྩ་གཉིད་ལོག་གཉིས་དྲེག་ཏུ་མནན་ལ༔ ཚིག་གིས་འདི་སྐད་གསལ་གདབ་བོ༔ བླ་མའམ༔ རང་ལས་ཆེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བ་
ཡིན་ན༔ དྲུད་པ་ལགས༔ ཁྱེད་རང་ལ་ད་ལྟ་གཞིའི་འོད་གསལ་འཆར་ནས་ཡོད་དོ༔ ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཉམས་ལན་གྱི་ཐོག་ཏུ་འཇོག་པར་ཞུ་ཞེས་ཞུའོ༔ གཞན་ཐམས་
ཅད་ལ་འདི་སྐད་ངོ་སྤྲད་དོ༔ ཀཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཆེ་གེ་མོ་ཁྱོད་ཉོན་ཅིག་ཨང་༔ ཁྱོད་ལ་ད་ལྟ་ཆོས་ཉིད་དག་པའི་འོད་གསལ་འཆར་ནས་ཡོད་དོ༔ ངོ་ཤེས་
བར་གྱིས་ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་རང་གི་ད་ལྟའི་ཤེས་རིག་ངོ་བོ་སིང་ངེ་བ་འདི༔ དངོས་པོ་དང་མཚན་མཁ་དོག་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་
{23}
༄༅༔ ༔སྟོང་སར་ངེ་བར་འདུག་པ་འདི་ཀ༔ ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡིན་ནོ༔ ཁྱོད་རང་གི་ཤེས་རིག་གི་ངོ་བོ་སྟོང་པའོ༔ སྟོང་པ་ཕྱལ་ཆད་
དུ་མ་སོང་པོ་བར་རང་གི་ཤེས་རིག་མ་འགགས་པར་གསལ་ལེ༔ སིང་ང་༔ ཝལ་ལེ་བ་འདི་ཀ་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡིན་ནོ༔ རང་གྱི་རིག་པའི་ངོ་བོ་
དངོས་པོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་དང་༔ རང་གི་ཤེས་རིག་ཝལ་ལེ་གསལ་བར་འདུག་པ་འདི་གཉིས་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པར་འདུག་པ་འདི་ཀ་
སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ༔ རང་གི་རིག་པ་གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད་འོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་བཞུགས་པ་འདི་ལ༔ སྐྱེ་ཤི་མེད་པ་སངས་རྒྱས་འོད་
མི་འབྱུར་བ་ཡང་འདི་ཀ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ངོ་ཤེས་བྱས་ཆོག་གོ༔ རང་གི་ཤེས་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ༔ སང་ངེ་བ་འདི་སངས་རྒྱས་སུ་ངོ་ཤེས་ན༔ རང་གི་
{24}
རིགས་པ་ལ་རང་ལྟ་བ་སྟེན༔ སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ༔ ཞེས་ལན་གསུམ་མམ༔ བདུན་གྱི་བར་ལ་སྒྲ་དག་ལ་ཚོག་གསལ་བར་
བརྫོད་དོ༔ དེས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་པ་ལྟར་དྲེན་ལ༔ གཉིས་པ་རང་རིག་རྫེན་པ་འོད་གསལ་དུ་ངོ་འཕྲོད༔ གསུམ་པ་རང་གི་ཤེས་
ནས་ཆོས་སྐུ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ་གྲོལ་བར་ངེས་སོ༔ དེས་འོད་གསལ་དང་པོ་ལ་ངོ་འཕྲོད༔ ཡང་གླ་ཏེ་འོད་གསལ་དང་པོ་དེ་ལ་ངོས་
མ་ཟིན་དོགས་ན༔ ཡང་འོད་གསལ་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཆར་ཏེ༔ དེ་ཡང་དུས་ནི་ཕྱི་དབུགས་ཆད་ནས་ཟན་ཅིག་ཟ་ཡུན་ལྷག་ཙམ་སོང་ནས་འོང་
ངོ་༔ ལས་བསང་ངན་གྱིས་རྩ་གཡས་གཡུན་གང་རུང་གཅིག་རླུང་ཤོར་ནས༔ སྒོ་གང་རུང་གཅིག་ནས་ཐོན༔ ཤེས་པ་གསལ་ལམ་གྱིས་འོང་ངོ་༔ དེ་ཡང་
{25}
༄༅༔ ༔ཟན་ཟ་ཡུན་ཟེར་ཡང་རྩ་བཟང་ངན་དང་༔ ཉམས་ལེན་ཡོད་མེད་དང་བསྟུན་ནོ༔ དེའི་ཚེ་རྣམ་ཤེས་ཕྱིར་ཐོན་པ་དང་༔ ཤི་བ་ཡིན་ནམ་
མ་ཤི་བ་ཡིན་སྙམ་དུ་ངོ་མི་ཤེས། ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ་ཡང་སྔར་བཞིན་མཐོང་ནས་ཡོད༔ དུ་རྒོད་ཀྱང་ཐོས་སོ༔ ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྟང་དྲག་པོ་ཡང་མ་ཤར༔
གཤིན་རྗེའི་འཇིཌ་སྐྲག་ཀྱང་མ་སླེབ་བའི་བར་དེར་ཡང་གདམས་དག་གདབ་སྟེ༔ དེ་ལ་ཡང་རྫོགས་རིམ་པ་དང་བསྐྱེད་རིམ་པ་གཉིས་སོ༔ རྫོགས་རིམ་པར་
ཡིན་ན་ནི་མིང་ནས་ལན་གསུམ་འབོད་ལ༔ གོང་གི་འོད་གསལ་ངོ་སྤྲད་དེ་སྐྱར་ནས་གདབ་བོ༔ བསྐྱེད་རིམ་ཡིན་ན་ཁོང་རང་གི་ལྷ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བསྒོམ་ཁོག་
དང་བསྟུན་ནས་མངོན་རྟོགས་ཀློགས་ཏེ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་རང་གི་ཡི་དམ་འདི་སྒོམས་ཤིག༔ མ་ཡེངས་ཤིག། འདུན་པ་དྲག་པོ་ཡི་དམ་ལ་
{26}
གདོན་ཅིག༔ སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་སྒོམས་ཤིག༔ གདོས་བཅས་ཅན་དུ་མ་སྒོཾས་ཤིག༔ ཅེས་གསལ་གདབ་བོ༔ སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ་ཡིན་
ན་ཇོ་བོ་ཐུགས་རྫེ་ཆེན་པོ་སྒོམས་ཤིག༔ ཅེས་ངོ་སྤྲད་དོ༔ དེ་ལྟར་ངོ་སྤྲད་པས་བར་གོ་ངོས་མི་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཟིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ༔ དེ་ཡང་གསོན་
བོའི་དུས་སུ་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་ཀྱང་གོམས་འདྲིས་ཆུང་ན་བར་དོར་རང་གིས་གསལ་མི་ཐེབས་པས༔ བླ་མའམ༔ མཆེད་གྲོགས་ཀྱིས་ངེས་པར་གསལ་འདེབས་
དགོས་སོ༔ ཡང་གོམས་འདྲིས་ཡོད་ཀྱང་འཆི་ཁར་ནད་དྲག་པོས་འཁྲུལ་ནས༔ དྲན་པས་མི་ཟིན་པའི་རིགས་ལ་ཡང་གདམས་པ་འདི་ཤིན་ཏུ་དགོས་སོ༔
སྔར་ལམ་གྱིས་གོམས་འདྲིས་ཡོད་ཀྱང་༔ སྡོམ་པ་ཤར་བདང་༔ རྩ་བའི་དམ་ཚིག་ཉམས་ནས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་རིཌ་ལ་འདི་ཅི་ནས་ཀྱང་དགོ་སོ༔ བར་དོ་
{27}
༄༅༔ ༔དག་པོ་ཐེ་བས་ན་རབ༔ དེ་མ་ཐེབས་ན་བར་དོ་གཉིས་པལ་གསལ་གདབ་བས༔ རིགས་སད་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། དེ་ཡང་བར་དོ་གཉིས་པ་མ་
དག་པའི་སྒྱུ་ལུས་ཞེས་བྱབ༔ ཤིའམ་མ་ཤི་ངོ་མི་ཤེས་པའི་གསལ་ལམ་པ་གཅིག་འོང་༔ དུས་དེར་གདམས་པ་ཐེབས་ན་ཆོས་ཉིད་མ་བུ་འཕྲེད་ནས་ལསཀྱི་
ཁ་བསྒྱར་དུ་མེད་དོ༔ དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཀྱི་མུན་བ་བཅོམ་པ་བཞིན་དུ་ལམ་གྱི་འོད་གསལ་གྱིས་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་བཅོམ་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་
བར་དོ་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལུས་སུ་ལམ་གྱིས་འཆར་བ་ཡིན་ཏེ༔ ཤེས་པ་སྔར་བཞིན་དུ་ཐོ་ཡུག་ཏུ་འཁོར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་གདམས་ངག་འདི་ཐེབས་
ན་དོན་འགྲུབ་སྟེ༔ ད་དུང་ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་མ་ཤར་བས་གང་དུ་ཡང་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་བོ༔ དེ་ལྟར་གཞིའི་འོད་གསལ་ངོ་མ་འཕྲོད་ཀྱང་༔ བར་དོ་གཉིས་
{28}
པའི་འོད་གསལ་ངོ་འཕྲོད་དེ་གྲོལ་ལ༔ དེར་ཡང་མཁྲོལ་ན༔ དེ་ནས་བར་དོ་གསུམ་པ་ཡང་ཟེར༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོ་འཆེར་དེ༔ བར་དོ་གསུམ་པ་
ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་བྱ་བ་ཤར་དུ་འོང་བས༔ འདིའི་དུས་སུ་ཆོས་ཉིད་བར་སོའི་ངོ་སྤྲོད་ཆེན་པོ་ཀློག་པ་གལ་ཆེ་སྟེ༔ སྟོབས་དང་ཕན་ཡོན་ཤིན་
ཏུ་ཆེའོ༔ དེ་ཙ་ན་ཉི་དུས་དུ་སྐད་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཟས་སྐལ་བཅད༔ གོས་བཤུས༔ མལ་ས་འཆག་པ་ལ་སོགས་རང་གིས་ཁོང་རྣམས་མཐོང་
ཡང་༔ ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་རང་མ་མཐོང་༔ ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་རང་ལ་བོས་བ་ཐོས་ཀྱང་༔ རང་གི་ཁོང་རྣམས་ལ་བོས་པ་མ་ཐོས་བས༔ སྙིང་མི་གདའ་
ཕྱད་དེ་འགྲོའོ༔ དེའི་ཚེ་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་ཤར་ནས༔ འཇིགས་སྐྲག་དངངས་གསུམ་གྱིས་འོ་བརྒྱལ་ནས་འོངས་པས༔ འདིའི་
{29}
༄༅༔ ༔དུས་སུ་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད་ཆེན་མོ་གདབ་པར་བྱ་སྟེ༔ ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་བོས་ལ་སྒྲ་དག་ཅིང་ཚག་
གསལ་བར་འདི་སྐད་དུ་བཤད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ མ་ཡེངས་པར་མདུན་པ་དྲག་པོས་ཉོན་ཅིག༔ བར་དོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཡིན་ཏེ༔ རང་བཞིན་
སྐྱེས་གནས་ཀྱི་བར་དོ་དང་༔ རྨི་ལམ་བར་དོ་དང་༔ ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གཏན་གྱི་བར་དོ་དང་༔ ཆི་ཁའི་བར་དོ་དང་༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོ་
དང་༔ ལུགས་འབྱུང་སྲིད་པའི་བར་དོ་དེ་དྲུག་གོ༔ རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་ལ་བར་དོ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ༔ འཆི་ཁའི་བར་དོ་དང་༔ ཆོས་ཉིད་
བར་དོ་དང་༔ སྲིད་པ་བར་དོ་དང་གསུམ་འཆར་བ་ལས༔ ཁ་སང་ཕན་ཆད་འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་ཤར་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ངོས་
{30}
མ་ཟིན་པས༔ འདིར་འཁྱམས་དགུས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ༔ ད་ནི་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་དང་༔ སྲིད་པ་བར་དོ་གཉིས་འབྱུང་སྟེ༔ བདག་གིས་ངོ་སྤྲད་བ་
རྣམས་ཁྱོད་རང་མ་ཡེངས་པར་ངོས་ཟིན་པར་གྱིས་ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ད་ནི་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སླེབ་པ་ཡིན་ནོ༔ འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་ནི་
འགྲོ་སྟེ༔ ཁྱོད་ཅིག་པོ་ནི་མ་ཡིན༔ ཀུན་ལ་འབྱུང་བས་ཚེ་འདི་ལ་ཆགས་པ་དང་ཞིན་པ་ནི་མ་བྱེད་ཅིག༔ ཆགས་པ་དང་ཞེན་པ་བྱས་ཀྱང་
སྡོད་དབང་ནི་མེད༔ ཁྱོད་རང་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ལས་མི་འོང་༔ མ་ཆགས་ཤིག་མ་ཞེན་ཅིག༔ དཀོན་མཆོག་གསུམ་དྲན་པར་གྱིས་
ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་སྣང་བ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་ཇི་ལྟར་ཤར་ནས་བྱུང་ཡང་༔ ཁྱོད་རང་ཚིག་འདི་མ་བརྗེད་པར་གྱིས་ལ་
{31}
༄༅༔ ༔ཚིག་དོན་ཡིད་ལ་དྲན་བཞིན་དུ་སོང་ཞིག༔ དེས་ངོ་འཕྲོད་པའི་གནད་ཡོད་དོ༔ ཀྱེ་མ་བདག་ལ་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ཤར་དུས་
འདིར༔ ཀུན་ལ་དངངས་སྐྲག་འཇིགས་སྣང་སྤངས་བྱས་ནས༔ གང་སྣང་རང་ཤར་རིག་པར་ངོ་ཤེས་བྱ༔ བར་དོའི་སྣང་ཚུལ་ཡིན་པར་
ཤེས་པར་བྱ༔ དོན་ཆེན་འགག་ལ་ཐུགས་པའི་དུས་ཚོད་འདིར༔ རང་སྣང་ཞི་ཁྲོའི་ཚོགས་ལ་འཇིགས་མི་བྱ༔ དེ་སྐད་ངག་ནས་ལྷང་ལྷང་
བརྗོད་ལ༔ ཚིག་དོན་ཡིད་ལ་དྲན་བཞིན་དུ་སོང་ཞིག༔ དེས་འཇིགས་སྐྲག་གི་སྣང་པ་ཇི་ལྟར་ཤར་ཡང་རང་སྣང་དུ་ངེས་པར་ངོ་འཕྲོད་པའི་
གནད་ཡོད་པས་མ་བརྗེད་ཅིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་དང་སེམས་བྲལ་བའི་དུས་སུ༔ ཆོས་ཉིད་དག་པའི་སྣང་བ་ཕྲལ་དྭངས་པ༔
{32}
གསལ་ལ་འཚོར་བ་རང་བཞིན་བཀྲག་གསལ་ལ་ཉམས་ང་བ༔ སོས་ཁའི་ཐང་ལ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན་མེ་རེ་རེ་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔ དེ་ལ་མ་འཇིགས་
ཤིག་མ་སྐྲག་ཅིག༔ མ་དངངས་ཤིག༔ དེ་ནི་ཀྱོད་རང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་མདངས་ཡིན་པས་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ འོད་ཀྱི་ནང་ནས་
ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་སྒྲ་སྒྲ་དག་ལ་ལྡིར་ཆེ་བ༔ འབྲུག་སྟོང་དུས་གཅིག་ལ་འདིར་བཙམ་དུ་དི་རི་རི་འོད་ངོ་༔ དེ་ཡང་ཁྱོད་རང་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་སྒྲ་
ཡིན་པས༔ དེ་ལ་མ་འཇིགས་ཤིག༔ མ་སྐྲག་ཅིག༔ མ་དངངས་ཤིག༔ ཁྱོད་ལ་བག་ཆགས་ཡིད་ཀྱི་ལུས་བྱ་བ་གཅིག་ཡོད་ཀྱིས༔ རྡོས་
བྱས་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་ནི་མེད་པས༔ སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་གང་བྱུང་ཡང་ཁྱོད་ལ་གནོད་པ་མི་འོང་སྟེ༔ ཁྱོད་ལ་འཆི་རྒྱུ་མེད་དོ༔ ཁྱོད་རང་གི་
{33}
༄༅༔ ༔རང་སྣང་དུ་ངོ་ཤེས་པ་ཀྱང་གྱིས་ཆོག་གོ༔ བར་དོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཅིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ་ད་ལྟ་རང་སྟན་དུ་ངོ་
མ་ཤེས་ན༔ མི་ཡུལ་དུ་བསྒོམ་སྒྲུབ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་༔ ད་ལྟའི་གདམས་པ་འདི་དང་མ་འཕྲད་ན༔ འོད་ཀྱིས་འཇིགས་སོ༔ སྒྲས་དངངས་
སོ༔ ཟེར་གྱིས་སྐྲག་གོ༔ གདམས་བའི་གནས་འདི་མ་ཤེས་ན་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་ངོ་མ་ཤེས་ན་འཁོར་བར་འཁྱམ་མོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་
བུ༔ ཞག་ཕྱེད་དང་བཞིའི་བར་དུ་བརྒྱལ་ནས་འགྲོ་སྟེ༔ བརྒྱལ་བསངས་པ་དང་ང་ལ་ཅི་བྱུང་བ་སྙམ་བའི་སྣང་བ་འབྱུང་སྟེ༔ ཁྱོད་
ཀྱི་བར་དོར་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེའི་ཚེ་འཁོར་བའི་རུ་ལོག་ནས༔ སྣང་བ་ཐོམས་ཅད་འོད་དང་སྐུ་རུ་འཆར་རོ༔
{34}
ནཾ་མཁའ་ཐམས་ཅད་ཁ་དོག་མཐིང་ཁར་འཆར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་དབུས་ཕྱོགས་ཐིག་ལེ་བརྡལ་བaའི་ཞིང་ཁམས་ནས༔ བཅོས་ལྡན་
རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྐུ་མདོག་ཀར་པོ་སེདྒེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པ༔ ཕྱག་ན་འཁོར་རྩིབས་བརྒྱད་བསྣམས་པ༔ ཡུམ་ནམ་ཁའི་དབིངས་
ཕྱུག་མ་དང་ཞལ་སྦྱར་ནས་རང་ལ་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔ རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱུང་པོ་གནས་སུ་དག་པ༔ འོད་མཐིང་ཁ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་
ཤེས་ཁ་དོག་མཐིང་ཁ༔ གསལ་ལ་དྭངས་པ༔ སྐྲག་ལ་མཆོར་བ་གཅིག་རྣམས་པར་སྣང་མཛོད་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཁྱོད་རང་གི་
མདུན་དུ་མིག་གིས་མི་བཟོད་པ་ཙམ་དུ་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔ དེ་དང་མཉམ་དུ་ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་སྐྲག་མེད་ཅིག་ཀྱང་མདུན་དུ་ཟུག་ནས་འོངོ་༔
{35}
༄༅༔ ༔དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་ལས་ངན་གྱིས་དབང་གིས་འོད་མཐིང་ཁ་བཀྲག་དང་ལྡན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཁྱོད་
འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པ་སྐྱེས་ནས་བྲོས་ཤིང་༔ ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་བཀྲག་མེད་དེ་ལ་ཁྱོད་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་ནས་འོང་གི༔ དེ་ཙ་ན་ཁྱོད་
འོད་མཐིང་ཁ་གསལ་ལ་འཚེར་བ་དྭངས་ལ་བཀྲག་ཆེ་བ་མཆོག་གི་འོད་གསལ་དེ་ལ་མ་དངངས་ཤིག༔ མ་བཀྲག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་འོད་ཟེར་ཆོས་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་དད་པ་དང་མོས་པ་དུང་དུང་གྱིས་ཤིག༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་
སྣང་མཛོད་ཀྱི་ཐུགས་རྫེའི་འོད་ཟེར་ཡིན་ནོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་སྙམ་པའི་མོས་པ་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
{36}
འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛོད་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ཁྱོད་བར་དོའི་འཕྲང་ལ་བསུ་བ་ལ་ལོངས་པ་ཡིན་ནོ༔ རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ཐུགས་རྫེའི་འོད་ཟེར་ཡིན་ནོ༔
ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་བཀྲག་མེད་དེ་ལ་དགའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག༔ མ་ཆགས་ཤིག་མ་ཞེན་ཅིག༔ དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་གཏི་མུག་དྲག་པོ་བསགས་པའི་བག་
ཆགས་ཀྱི་བསུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་ཆགས་ན་ནི་ཁྱོད་ལྷའི་གནས་སུ་འཁྱམས་ཏེ༔ རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁྱམས་ནས་ཐར་པའི་ལམ་དགག་པའི་
བར་ཆད་ཡིན་པས༔ དེ་ལ་མིག་མ་ལྟ་བར་འོད་མཐིང་ཁ་བཀྲག་མདངས་ཅན་དེ་ལ་མོས་པ་གྱིས་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛོད་ལ་
འདུན་པ་དྲག་པོ་གཏོད་ལ༔ སྨོན་ལམ་འདི་སྐད་བདག་གིས་ལད་མོ་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ ཀྱཻ་མ་གཏི་མུག་དྲག་པོས་འཁོར་བར་
{37}
༄༅༔ ༔འཁྱམས་བའི་ཚེ༔ ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་འོད་ལམ་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་རྣམས་པར་སྣང་མཛད་ལམ་སྣ་དྲོངས༔
ཡུམ་མཆོག་དབྱིངས་ཕྱུག་མ་ཡིས་རྒྱབ་ནས་སྐྱོར༔ བར་དོ་འཇིགས་པའི་འཕྲང་ལས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ༔ ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་
རྒྱས་ས་རུ་སྐྱོལ༔ ཞེས་མོས་གུས་དྲག་པོས་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་དུ་བདའ་པས༔ རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་འཇའ་འོད་དུ་ཐིམ་ནས༔
དབུས་ཕྱོགས་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ༔ ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རུ་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ༔ ཡང་གལ་ཏེ་ངོ་སྤྲད་ཀྱང་ཞི་
སྡང་དང་སྡིག་སྒྲིབ་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འོད་དང་ཟེར་ལ་བཀྲག་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་ན་ཡང་འཁྲུལ་ན༔ ཞག་གཉིས་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ལྟ་
{38}
ཚོགས་དང་༔ དམྱལ་བའི་ངན་གཉིས་བསུ་བ་ལ་འོང་སྟེ༔ ཡང་ངོ་སྦྲད་བ་ནི༔ ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་འབོད་ལ་འདི་སྐད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུམ་
ཡེངས་པར་ཉོན་ཅིག༔ ཞག་གཉིས་པལ་འབྱུང་བ་ཆུ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་འོད་དཀར་པོ་འཆར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་
དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས་ནས༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་མི་བསྐྱོད་པ་སྐུ་མཐིང་ཁ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་པ་བསྣམས་པ༔ གླང་པོ་ཆེའི་
གདང་ལ་བཞུགས་པ༔ ཡུམ་སངས་རྒྱས་སྤྱན་མ་དང་ཞལ་སྦྱར་ནས་རང་ལ་འཆར་རོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སའི་སྙིང་པོ་དང་༔ བྱམས་པ་མཻ་ཏྲི་
གཉིས་ལ༔ སེམས་མ་ལཱ་སྱ་མ་དང་པུཥྤེ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐོར་ནས་འཇེའ་དང་འོད་ཀྱི་ཀླུང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དྲུག་ཏུ་འཆར་ནས་འོང་ངོ་༔
{39}
༄༅༔ ༔གཟུགས་ཀྱི་ཕྱུང་པོ་གནས་སུ་དག་པ༔ འོད་དཀར་པོ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དཀར་ལ་མཚེར་བ༔ གསལ་ལ་དྭངས་པ་གཅིག་
རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཁྱོད་རང་གི་མདུན་དུ་མིག་གིས་མི་བཟོད་པ་ཙམ་དུ་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔ དེ་དང་མཉམ་དུ་དམྱལ་བའི་
འོད་དུང་ཁ་བཀྲག་མེད་ཅིག་ཀྱང་མདུན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་དང་གཤིབས་མར་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔ དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་ཞེ་སྡང་གི་དབང་གིས་འོད་
དཀར་པོ་བཀྲག་མདངས་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཁྱོད་འཇིགས་པ་དང་༔ སྐྲག་པ་སྐྱེས་ནས་བྲོས་ཤིང་༔ དམྱལ་བའི་འོད་དུ་ཁ་བཀྲག་མེད་དེ་
ལ་ཁྱོད་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་ནས་འོང་གི༔ དེ་ཙ་ན་ཁྱོད་འོད་དཀར་པོ་དཀར་ལ་འཚེར་བ་གསལ་ལ་དྭངས་པ་དེ་ལམ་ཇིགས་པར་
{40}
ཡེ་ཤེས་སུ་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེ་ལ་དད་པ་དང་མོས་པ་དུང་དུང་གྱིས་ཤིག༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་
ཡིན་ནོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་སྙམ་པའི་མོས་པ་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་ཁྱོད་བར་དོའི་
འཕྲང་ལ་བསུ་བ་ལ་ཡོངས་པ་ཡིན་ནོ༔ རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་གྱི་ལྕགས་ཀྱུ་ཡིན་པས་མོས་པ་གྱིས་ཤིག༔ དམྱལ་བའི་འོད་དུ་ཁ་
བཀྲག་མེད་དེ་ལ་དགའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག༔ དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཞེ་སྡང་དྲག་པོས་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཀྱི་བསུ་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་ཆགས་ན་ནི་
དམྱལ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་སྟེ༔ སྡུག་བསྔལ་སྲན་མི་བཟོད་པའི་འདམ་དུ་ཚུད་དེ༔ ཐར་པའི་དུས་མ་འབྱུང་གྱིས༔ དེ་ནི་ཐར་པའི་ལམ་དགག་པའི་
{41}
༄༅༔ ༔བར་ཆད་ཡིན་པས༔ མིག་མ་བལྟ་བར་ཞི་སྡང་སྤོངས་ཤིག༔ དེ་ལ་མ་ཆགས་ཤིག༔ མ་ཞེན་ཅིག༔ འོད་དཀར་པོ་གསལ་
ལ་མཚེར་བ་དེ་ལ་མོས་པ་གྱིས་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་བདུན་པ་དྲག་པོ་གཏོད་ལ༔ སྨོན་ལམ་འདི་སྐད་དུ་ཐོབ་ཅིག༔ ༈ཀྱཻ་
མ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་ཚེ༔ མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་འོད་ལམ་ལ༔ བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་ལམ་
སྣ་དྲོངས༔ ཡུམ་མཆོག་སངས་རྒྱས་སྤྱན་མས་རྒྱབ་ནས་བསྐྱོར༔ བར་དོ་འཇིགས་པའི་འཕྲད་ལས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ༔ ཡང་དག་རྫོགས་པའི་
སངས་རྒྱས་ས་རུ་སྐྱོལ༔ ཞེས་མོས་གུས་དྲག་པོས་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་དུ་བཏབ་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་
{42}
ཀར་འཇའ་འོད་དུ་ཐིམ་ནས༔ ཤར་ཕྱོགས་མ་ངོན་བར་དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས་སུ༔ ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ༔
ཡང་དེ་ལྟར་དུ་ངོ་སྤྲད་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་སྡིག་སྒྲིབ་ཆེ་བའི་གང་ཟག་ལ་ལ་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་གྱི་ལྕགས་ཀྱུ་ལ་འཛིགས་ཏེ་བྲོས་པས༔ ཡང་ཞག་
གསུམ་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་ལྷ་ཚོགས་དང་༔ མིའི་འོད་ལས་གཉིས་བསུ་བ་ལ་འོངས་ཏེ༔ ཡང་ངོ་སྤྲད་པ་ནི༔ ཚེ་
འདས་ཀྱི་མིང་ནས་འབོད་ལ་འདི་སྐད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུམ་ཡེངས་པར་ཉོན་ཅིག༔ ཞག་གསུམ་པ་ལ་འབྱུང་བས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་
འོད་སེར་པོ་འཆར་རོ༔ དེའི་དུས་སུ་ལྷོ་ཕྱོགས་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་ཞིང་ཁམས་སེར་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་སྐུ་
{43}
༄༅༔ ༔མདོག་སེར་པོ་ཕྱག་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བསྣམས་པ༔ རྟ་མཆོག་གི་གདན་ལ་བཞུགས་པ༔ ཡུམ་མཆོག་མཱ་མ་ཀི་དང་ཞལ་སྦྱར་
ནས་རང་ལ་འཆར་འོང་ངོ་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་ཁའི་སྙིང་པོ་དང་༔ ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་གཉིས་ལ༔ སེམས་མ་མཱ་ལྱམ་དང་དྷུ་པེ་མ་གཉིས་
ཀྱིས་བསྐོར་ནས༔ འཇའ་དང་འོད་ཀྱི་ཀློང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྐུ་དྲུག་ཏུ་འཆར་ནས་འོང་ངོ་༔ ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དབྱིངས་སུ་དག་བ༔ འོད་སེར་
པོ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེར་ལ་མཚེར་བ་ཐིག་ལེ་དང་ཐིག་ཕྲན་གྱིས་བརྒྱན་པ༔ གསལ་ལ་དྭངས་པ་མིག་གིས་བལྟ་མི་བཟོད་པ་གཅིག༔
རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཁྱོད་རང་གི་མདུན་དུ་སྙིང་གི་ཐད་ཀར་མིག་གིས་བལྟ་མི་བཟུད་པ་ཙམ་དུ་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔
{44}
དེ་དང་མཉམ་དུ་མིའི་འོད་སྔོན་པོ་བཀྲག་མེད་གཅིག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་དང་གཤིབ་མར་ཁྱོད་རང་གི་སྙིང་ཁར་ཟུག་ནས་འོང་ངོ་༔ དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་
ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་གིས་འོད་སེར་པོ་བཀྲང་མདངས་ཅན་དེ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་སྐྱེས་ནས་བྲོས་སུ་འོང་གྱིས༔ མིའི་འོད་སྔོན་པོ་བཀྲག་མེད་དེ་ལ་ཁྱོད་
དགའ་བ
རི་སྤྱང་ལགས་སུ་ཐོས་གྲོལ་རག་མིན་གསུངས་འདུག འདིར་བཤུ་འཇུག་བྱས་ཀྱང་མང་སྐྱོན་ཇི་ཡིན་ཕྱིན་མི་འདུག ཐུགས་གལ་མཆིས་ཚེ་དྲྭ་ཐིག་འདིར་གློག་འཕྲིན་ཁ་བྱང་དགོད་ཐབས་འདུག་ན་གློག་རྡུལ་ཡིག་གཞིར་ཡོད་པའི་བར་དི་ཐོས་གྲོལ་༼༄༅།།ཟབ་ཆོས་ཞི་ཁྲོ་དགོངས་པ་རང་གྲོལ་ལས།།
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་བཞུགས།།༽འདི་འབུལ་ངེས།
མིག་དམར་རྡོ་རྗེ་ལགས། ཀྱེད་ཀྱི་ཡི་གེར་དག་ཆ་མེད་པ་དང་གློག་མི་བདེ་བ་མ་ཟད་དོན་ཡང་གོ་དཀའ་ཙམ་འདུག ཕལ་ཆེར་འདིར་ཁ་བྱང་བཀོད་ན་གོང་གི་དེབ་དེ་ཡིག་ལམ་ནས་ཁ་བྱང་ཐོག་ཏུ་སྐུར་ཡོང་གི་ཡིན་ཟེར་བ་འདྲ། ཐུགས་རྗེ་གཟིགས། ང་ཡང་ད་ལྟ་དྲ་ཐོག་ན་ཡོད། སྐུར་ཆོག་ན་ང་ལ་ཡང་དགོས་མཁའམ་ཡང་ན་ལྟ་འདོད་ཆེ་བས་སྐུར་རོགས་གནོངས། ssopa23@yahoo.com.hk
གཅན་བཟོད་རྒྱམ་ལགས།
ཁྱེད་ནས་སྐྱོན་སེལ་དགོངས་འཆར་གསུངས་པར་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ངོས་རང་སློབ་ཐོན་ཤེས་ཡོན་ཅན་དེ་འདྲ་མིན། གོང་གི་མཆན་དེ་བྲིས་ནས་བསྐྱར་དུ་བཀླགས་རྒྱུ་མ་བྱུང་། དེར་རྟེན་དྲྭ་ཐོག་ལ་དྲྭ་ཐིག་དང་། བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ལ་བར་དི་ཐོས་གྲོལ་ཞེས་འགོད་ནོར་བྱུང་འདུག རྩ་བའི་ཡི་གེ་བྲིས་པའི་རྗེས་ལ་གཟབ་ནན་གྱིས་མ་བཀླགས་ན་ནོར་འཁྲུལ་མང་པོ་ཡོང་གི་འདུག ཉིད་ཀྱི་མཆན་འདིར་ཡང་༼ཁྱེད་ཀྱི་ཟེར་རྒྱུར་ཀྱེད་ཀྱི་བཀོད་པ་ལྟ་བུ་ཤེས་བཞིན་ཡིག་ནོར་ཡོང་བར་ཀུན་གྱིས་ཐུགས་སྣང་ཡོང་བ་ཞུ།
བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱི་དཔེ་ཆ་ཁྱེད་ཀྱི་གློག་འཕྲིན་ཁ་བྱང་ཐོག་ཕུལ་ཡོད། ཐུགས་སྣང་བར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཡོད།
མཁྱེན་ལྡན་དྲྭ་གྲོགས་རྣམས་ལ་ཞུ་རྒྱུར། རང་རེ་བོད་ཀྱི་ཁ་རྒྱུན་ལ་༼ཆུ་གྲུ་ལུས༽ཟེར་བའི་ཚིག་འདི་ལས་དོན་མ་འགྲུབ་པ་དང་དོན་མེད་པ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་པ་དཔེར་ན། དེ་རིང་དོན་དག་ཆུ་གྲུ་ལུས་ཤིག་མ་བྱུང་། མི་འདི་ལ་འཇོན་ཐང་ཆུ་གྲུ་ལུས་ཤིག་མི་འདུག་སོགས་བརྗོད་སྲོལ་ཡོད། ཆུ་གྲུ་ལུས་ཟེར་བའི་ཚིག་འདི་ལ་དེ་མིན་འགྲེལ་བཤད་བྱ་རྒྱུ་ཡོད་མིན་སྐོར་ལ་དགོངས་ཚུལ་རེ་གསུངས་རོགས་གནོངས།
ངའི་ངོ་ཤེས་ཁམས་པ་འགའ་ཡོད་པས་མནའ་སྐྱལ་དུས་འདི་འདྲ་ཞིག་ཟེར་གིན་འདུག དེ་ཡིན་རྒྱུ་མ་རེད་དམ།