རིགས་སློབ། མཚོ་སྒོ་འཇམ་དབྱངས།
དེང་ཡང་འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གྱི་དྲག་པོའི་དུག་རླུང་དེ་ཡོངས་སུ་འཇུག་འགྲིལ་བ་དང་དུས་མཚུངས་སུ་དུས་རིམ་འདྲ་མིན་ནང་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་མང་གཙོའི་སྐོར་གྱི་རླབས་རྒྱུན་དེ་ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་ཏུ་གྱུར། དཔེར་ན་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་མཁས་ཅན་ཧིན་ཐིལགྱི་མང་གཙོའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་དོན་ནང། དུས་རབས་༢༠ པའི་ལོ་རབས་༥༠ མཇུག་ནས་༦༠ སྟོད་བར་དུ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་བྱ་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་མང་གཙོའི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་དང་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་འཕེལ་རྒྱས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཡིན་པ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཅིག་ཏུ་ཡང། སྐྱོན་བྲལ་ཡང་དག་པའི་སྲིད་གཞུང་ནི་གཅིག་ཀྱང་མེད་ན་ཡང་མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་ཁ་ཕྱོགས་ཉེ་ཤོས་དེ་མང་གཙོ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེའི་ཕྱིར་མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ནང་ཆེས་མཐོའི་གོ་ས་ཟིན་པའི་ཡང་དག་ཤོས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དང་མངོན་འདོད་ཆེ་ཤོས་དེ་ལ་མང་གཙོ་ཞེས་བརྗོད་ན་འང་ཆོག་པ་འདྲ། མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་འདི་དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་བཟང་ཤོས་སམ་དགེ་ཚན་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་མཁས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་མ་ཟད་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་མཆུན་པོ་གཏོར་བཞིན་ཡོད། དེས་མ་ཟད་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གི་མི་མང་ཁྲི་སྟོང་མང་པོས་ལམ་སྲོལ་འདི་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུའི་སླད་དུ་ཐབས་རྩོད་བྱས་ཏེ་ཐ་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆེས་རྩབའི་ལུས་སྲོག་གི་འགྲོ་གྲོན་ཡང་ཕངས་མེད་གཏང་བའི་གཏམ་རྒྱུད་སྣ་ཚོགས་ཞིག་ང་ཚོའི་རྣ་བས་ཉན་ན་གོ་རྒྱུ་དང་མིག་གིས་བལྟས་ན་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན།
སྤྱིར་མང་གཙོའི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་ཡང་དག་པ་ཡོང་མིན་གྱི་ཚད་འཛིན་ས་གཙོ་བོ་ནི་མི་མང་གི་དོན་དུ་མི་མང་གིས་བཙུགས་པའི་གཞུང་འདིས་མི་མང་གི་བློ་འདོད་དང་འཚམས་པའི་དགོས་མཁོ་སྐྲུན་མཁན་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་མིན་ལ་འཇོག་དགོས་པར་སེམས། རང་ཅག་རྣམས་ལ་དེ་འདྲའི་ཀྱག་ཀྱོག་གི་ལམ་བུ་དེ་འདྲ་བརྒྱུད་མི་དགོས་པར་༧སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཐུགས་བརྩེ་ཟབ་མོས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་མང་གཙོའི་གནས་ཚད་དང་གོ་རྟོགས་སྨིན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བཙན་ཐབས་ཀྱིས་མང་གཙོ་དེ་ང་ཅག་རྣམས་ལ་དུས་དང་འཚམ་པའིགསོལ་བསྩལ་གནང་བ་ཞིག་རེད། མདོར་ན་མང་གཙོ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཡོང་བར་མགོ་ཁྲིད་མཐོ་དམན་སུ་ཡིན་རུང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགན་ཆེ་ཤོས་འཁྱེར་མཁན་དེ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་དང་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་སོགས་མིན་པར་དུས་ནས་དུས་སུ་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཅིག་ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་རེད།
བཙན་བྱོལ་ནང་གི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ།
བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་དེ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་འགན་འཁུར་དགོས་སྟབས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་ལ་ཐུགས་བཞེད་ཟབ་མོའི་ཐོག་ཕྱི་ལོ་༡༩༦༠ལོ་ནང་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་མང་གཙོའི་གཞུང་ཞིག་ཡོང་ཕྱིར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་གསར་འཛུགས་གནང་བ་མཟད་མ་འོངས་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་ཡང་གཏན་འབེབས་གནང། སྐབས་དེར་༧གོང་ས་མཆོག་ནས་ཐུགས་ཐག་ཆོད་པོས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་འོས་ཤོག་སུམ་ཆ་གཉིས་ལོངས་ཚེ་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་དབང་ལ་ངེས་པར་དུ་འགྱུར་བ་གཏང་ཆོག་ཅེས་མ་འོངས་རྩ་ཁྲིམས་ནང་དུ་བཀོད་དུ་བཅུག་ཡོད། འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་དང་འགྲོ་བ་མིའི་དགོས་མཁོ་ཟམ་མི་ཆད་པར་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བ་དང་བསྟུན་ཆེས་མཐོའི་བརྒྱུད་རིམ་མང་པོཞིག་གིས་ཐོག་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་སྐུ་དངོས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་ཡང་རིམ་བཞིན་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ་དུ་ཕྱིན། དེ་སྔ་བོད་དུ་༧གོང་ས་མཆོག་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་མ་བཞེས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་བོད་ནང་དུ་ཡང་རྒྱལ་ཚབ་སོགས་བསྐོ་སྲོལ་ཡོད་པ་འདྲ་ཡང་། དེ་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་འོས་བསྡུའི་ལམ་ནས་བསྐོ་གཞག་བྱེད་པའི་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་མིན། ཡིན་ན་འང་དེའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་དུ་མང་གཙོའི་བསམ་བློ་དང་འདུ་ཤེས་མངོན་ཐུབ་པ་དེ་གསལ་པོ་རེད།
བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཡོང་ཐབས།
འགྲོ་བ་མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་བཅོས་མིན་གྱི་རྨི་ལམ་ནི་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་འདི་ཡིན་ལ། འདི་ལས་གཞན་དུ་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པའི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ད་བར་ང་ཚོས་བཙལ་ཀྱང་རྙེད་ཐུབ་མེད། དེས་ན་ང་ཚོས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་མང་གཙོ་ལོངས་སུ་སྤྱད་པའི་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་རྨང་གཞིར་བཞག་པའི་ཐོག་རྒྱ་གར་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་གཙོའི་འགྲོ་སྟངས་ལ་ང་ཚོས་ངེས་ཤེས་བརྟན་པོ་རྙེད་པའི་སྒོ་ནས་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་མང་གཙོའི་གོ་རྟོགས་གོང་སྤེལ་དང་། མ་འོངས་དྭངས་གཙང་མཆོག་གྱུར་གྱི་རེ་སྨོན་དེ་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཆེད་དུ་མདུན་སྐྱོད་ཀྱི་བསམ་བློའི་སྒུལ་ཤུགས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་ཏེ་འཐབ་རྩོད་གང་ཡིན་ངོས་འཛིན་གསལ་བོ་བྱས་ནས་དམིགས་བསལ་སྲིད་ཇུས་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱི་བྱ་ཐབས་ཁག་ལ་སེམས་ནུས་གཅིག་སྒྲིལ་དང་། མཐུན་སྒྲིལ་གོང་འཕེལ། དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན། གསར་གཏོད། རང་མགོ་རང་མཐོན། ཆིག་སྒྲིལ་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་། དཔལ་འབྱོར། རིག་གནས། གཞིས་ཆགས་ས་བརྟན། དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁང་། རྒན་གསོ་ཁང་། བུ་གསོ་ཁང་། འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་ཁང་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་གཞག་ཁག་དབྱར་གྱི་མཚོ་མོ་རྒྱས་པ་ལྟར་དུ་ནུས་པ་གོང་འཕེལ་དུ་གཏོང་རྒྱུ་བཅས་ནི་དུས་སྐབས་གསར་བའི་གཞོན་སྐྱེ་རྣམས་ཀྱི་ལྡོག་ཏུ་མེད་པའི་འོས་འགན་ཞིག་ཡིན་ལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཚད་ལྡན་ཡོང་བའི་ཐབས་ལམ་ཡག་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། དེ་ཡང་སྟབས་བདེ་ཙམ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་ན་དུས་རབས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་མང་གཙོ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་མཁན་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་ཀྱི་དགོ་མཁོ་སྟེ། དགོས་མཁོ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་དུ་མུ་མཐུད་མདུན་སྐྱོད་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་མང་གཙོའི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་རང་གི་མགོ་ཁྲིད་རང་གིས་འོས་འདེམས་བྱེད་པ་དང་། རང་གི་མངོན་འདོད་རང་གིས་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ལ་ཟེར་ཞིང་། མདོར་ན་འདིའི་ས་མཚམས་དང་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན། ཕན་ནུས་སོགས་ལ་གོ་རྟོགས་ཡོད་པ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་དགོས་གལ་ཆེ།
ཆབ་སྲིད་འགན་དབང་དབུ་ཁྲིད་ལ་སྩལ་བར་ཤེས་ཡོན་པ་རྣམས་ཀྱི་འགན་ཁུར་དང་འདུ་ཤེས་གསར་པ་གང་ཞིག་ཁྱེར་དགོས། རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་གཙོའི་འགྲོ་ལུགས་ལྟར་ན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་དེ་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་འགན་ཁུར་དགོས་པ་ལས་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་དང་ཆོས་ལུགས་མི་སྣས་བདག་དབང་བཟུང་བའི་ལམ་སྲོལ་དེ་འདྲ་མེད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་བ་༨ པའི་ཚེས་༨ ཉིན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་གཞི་རྩར་བཟུང་བའི་ཆོས་སྲིད་བཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྐུ་དབང་ཡོངས་རྫོགས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་སྩལ་བ་དེས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་འདོད་མེད་པ་དང་། སེམས་ཤུགས་ཆག་པ། བོད་མིའི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་བློས་བཏང་བ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་ཡིན་པར་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོར་གཟིགསཏེ། ཁོང་ཉིད་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མི་དགོས་པར་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་ཁྲིད་སོ་སོས་ཆབ་སྲིད་འགན་དབང་ཡོངས་རྫོགས་འགན་ཁུར་དགོས་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། རང་ཡུལ་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་ཡང་རྒྱ་གར་དང་ཨ་རི་ལྟ་བུའི་མང་གཙོའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞིག་ཡོང་དགོས་ན། ཕྱི་ལོ་༡༦༤༢ ལོར་༧གོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་དབུ་བརྙེས་པ་ནས་བཟུང་༧་རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་ནས་བདག་དབང་བཟུང་བའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་ཡོངས་སུ་མཇུག་བསྒྲིལ་བ་དེ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། དེས་ཤེས་ཡོན་པ་རྣམས་ལ་ཐུན་མོང་གི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་ཞིག་དང་། ཤེས་ཡོན་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་གསར་པ། འགན་ཁྲིད་གསར་པ་ཞིག་ཀྱང་རང་སར་བབས་ཡོད། དེའིཕྱིར་ད་ཐེངས་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་ནས་བདག་དབང་བཟུང་བའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་དུས་རབས་མཇུག་བསྒྲིལ་བ་དེ་བོད་མི་ཡོངས་ལ་ཐུན་མོང་གི་འདུ་ཤེས་ཆེ་ཤོས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན།
འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་པའི་དུས་རབས་གསར་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཡར་ཐོན་ཅན་ཚོའི་བསམ་བློའི་ནུས་ཤུགས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྱུར་བཞིན་པའི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐུན་སྦྱོར་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། མདོར་ན་གདོང་དམར་བ་ཡོངས་ནས་མ་འོངས་འདུན་ལམ་གྱི་ཆེད་དུ་ནུས་པ་ཆིག་སྒྲིལ་ཐོག་གོམ་པ་མདུན་ནས་མདུན་དུ་སྤོ་དགོས་པ་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུག་ས་བརྟན་ཡོང་སླད་དུ་བོད་མི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཡོངས་ནས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་མུ་མཐུད་བསྐྱོད་རྒྱུའི་འགན་འཁྲི་ཡོད་དགོས། བོད་མི་མི་རེ་ངོ་རེས་རྣམ་དཔྱོད་དང་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྩལ་བཏོན་ཏེ་མང་གཙོ་གཞི་ཙར་བཟུང་བའི་དབུ་མའི་ལམ་ལ་བརྩོན་ལེན་བྱེད་པ་ནི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་རྣམ་དཔྱོད་ཡིན་པ་དང་། མང་གཙོར་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་ནི་དུས་རབས་གསར་པའི་བློ་སྟོབས་དང་མེས་བུའི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། ད་དུང་ཆེས་ཉེ་ས་ནས་བརྗོད་ན་ང་ཚོ་དང་རྒྱ་གུང་ཁྲན་བར་གྱི་ལོ་ངོ་དུ་མའི་དབར་གྱི་རྩོད་གཞིའི་རྩ་དོན་ངོ་མ་དེའང་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ་དང་དུས་རབས་དང་མཐུན་པའི་རང་དབང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་འཛུགས་ཐུབ་མིན་ལ་རག་ལས་ཡོད་པར་སེམས། དེའི་ཕྱིར་ང་ཅག་ད་དུང་ཡ་ང་བའི་ལོ་ཟླར་དུས་ཡུན་རིང་པོར་ལུས་ཚེ་མུ་མཐུད་འཛིན་སྐྱོང་བཅོས་བསྐྱུར་དང་མང་གཙོ་དར་སྤེལ་བཏང་སྟེ་བོད་མི་རྣམས་རྨོངས་གཉིད་ཀྱི་དྲ་བ་ལས་མྱུར་དུ་བྲལ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཅི་ནས་ཀྱང་གནང་དགོས་ལ། བོད་མིའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བྱམས་བརྩེའི་གཤིས་ཀ་དང་རིག་གནས་གང་ཡོད་རྣམས་ཉར་ཚགས་བྱས་ཏེ་འཛམ་གླིང་གི་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་ལ་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་སྐོང་དགོས་པ་མ་ཟད་བོད་མི་གཞི་བྱེས་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་བའི་རྨི་ལམ་དེ་མྱུར་དུ་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། འདི་ནི་བོད་ནང་ལ་ཡོད་པའི་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་རྣམས་ཀྱིས་འབུལ་རྒྱུའི་ལེགས་སྐྱེས་རྩ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན།།
༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཅིག་ཏུ་ཡང། སྐྱོན་བྲལ་ཡང་དག་པའི་སྲིད་གཞུང་ནི་གཅིག་ཀྱང་མེད་ན་ཡང་མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་ཁ་ཕྱོགས་ཉེ་ཤོས་དེ་མང་གཙོ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག ་་་་ཟེར།
གོང་ས་མཆོག་ནས་དམངས་གཙོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལས་མང་མང་མང་མང་གཙོ་ཞེས་པ་ནམ་ཡང་གསུངས་མེད་དོ།