(དུས་བབ་ནས་བླངས།)
ཚེ་རིང་རྒྱལ་གྱིས་བསྒྱུར།
ཉིན་ཞཱང་། འདས་པའི་ཟླ་བཞིའི་སྔོན་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་འགན་དབང་རྩིས་སྤྲོད་གནང་བ་ནས་བཟུང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ནང་འགྱུར་བ་ག་རེ་བྱུང་སོང་ངམ།
༸གོང་ས་མཆོག དམིགས་བསལ་གྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་མ་སོང་། རྒྱུ་མཚན་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ནས་བཟུང་ང་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དེ་འོས་བསྡུ་བྱས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་གནང་ནས་ལོ་བཅུ་ཕྱིན་པ་རེད། དུས་ཡུན་དེའི་རིང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་དོན་དང་ཐག་གཅོད་གཙོ་བོ་མི་མང་གིས་བདམས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལས་ངོས་ཀྱིས་བྱེད་ཀྱི་མེད། དེར་བརྟེན། ངོས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ནང་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་བྱུང་མ་སོང་། ཡིན་ནའང་། ངོས་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་ཆ་ཚང་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་རྗེས་བློ་བདེ་བག་ཕེབས་ཀྱི་སེམས་ཚོར་བྱུང་སོང་། ད་ལྟ་ངོས་ཀྱིས་དུས་ཚོད་དང་ནུས་པ་གང་ཡོང་བཏོན་ཏེ། རང་ཉིད་འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་སྒྲུབ་འོས་པའི་གལ་ཆེའི་ལས་འགན་དག་གནང་གི་ཡིན། ངོས་ཀྱི་བསམ་པར་མིའི་འཚོ་བར་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་བཞིན་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་མཐར་ཐུག་དེ་ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་ན་ཡོད་པ་རེད། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་དེ་ལྟར་བསམ་གྱི་མི་འདུག ཁོ་ཚོས་བསམ་པར་དངུལ་དང་ཕྱི་དངོས་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་ཁོ་ན་ནི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་རྩར་འཛིན་གྱི་འདུག དེ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་རེད། དེར་བརྟེན། ཁོ་ཚོ་ཆོས་ལ་དད་པ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ལ་མ་ལྟོས་པར། མི་མང་ལ་སློབ་སྟོན་གནང་རྒྱུ་དེ་ངོས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན། ངོས་ཀྱིས་སྒྲུབ་བཞིན་པའི་ལས་དོན་གཉིས་པ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་བར་མཐུན་འབྲེལ་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ད་ལྟ་ངོས་ཀྱིས་ལས་དོན་འདི་གཉིས་ཀྱི་ཐད་དུས་ཚོད་མང་ཙམ་གཏོང་གི་ཡིན།
ཉིན་ཞཱང་། སྐུ་ཉིད་རྒས་ཡོལ་གནང་བ་འདིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་བར་གྱི་འབྲེལ་མོལ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་སྲིད་དམ། མ་འོངས་པར་སྐུ་ཉིད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་རིམ་འདི་ལས་ཕྱིར་འབུད་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།
༸གོང་ས་མཆོག ཐེ་གཏོགས་གནང་གི་མིན། ངོས་ཀྱིས་དེའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་འགན་འཁྱེར་རྒྱུ་མིན། ཡིན་ནའང་། མགོ་ཁྲིད་གསར་པར་ངོས་ཀྱི་རོགས་རམ་གནང་དགོས་བྱུང་ཚེ། ངོས་ག་དུས་ཡིན་ཡང་རོགས་རམ་གནང་ན་འགྲིག་གི་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། སྐུ་ཉིད་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་བར་ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུའི་རིང་འབྲེལ་བ་གནང་ཡོད་པ་རེད། ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུའི་ཉམས་མྱོང་ཁྲོད་སྐུ་ཉིད་ལ་ངོས་ཟིན་ག་རེ་ཐོབ་སོང་ངམ།
༸གོང་ས་མཆོག ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུའི་བརྒྱུད་རིམ་ཡོད་པ་རེད། ངོས་ཟིན་དང་པོ། སྔོན་ཆད་ངོས་རང་མ་ཁི་སི་རིང་ལུགས་ལ་མོས་གུས་ཡོད། སྐབས་དེར་ངོས་རང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ནང་ཞུགས་འདུན་ཆེན་པོ་བྱུང་། ༼བཞད་མོ་བཞད༽ དཔལ་འབྱོར་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ངོས་ཐད་ནས་བཤད་ན། ངོས་རང་ད་ལྟའང་མ་ཁི་སི་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ཡིན། འདི་ནི་ཤུགས་རྐྱེན་གཅིག་རེད། དེའི་རྗེས། ལོ་རབས་ ༥༠ པའི་དུས་དཀྱིལ་ནས་གནས་སྟངས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་སོང་། ཁོ་ཚོས་ཁ་ནས་བཤད་པ་སྙན་མོ་ཡིན་ནའང་། ལག་ནས་སྒྲུབ་པ་དེ་ལྡོག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་གསལ་བོ་རེད། ངོས་རང་གཡོ་རྫུན་ལ་དགའ་བོ་མེད། ཁོ་ཚོས་འདས་པའི་ལོ་ ༥༠ ནང་དྲག་གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱས་པ་རེད། དེར་བརྟེན། ངོས་རང་སེམས་གཏིང་ནས་དམངས་གཙོ་དང་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་དང་དགའ་མོས་བྱུང་སོང་།
ཉིན་ཞཱང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མོ་ཙེ་ཏུང་ནས་ཧོ་ཅིན་ཐའོ་བར་གྱི་རྒྱ་ནག་མགོ་ཁྲིད་རིམ་པ་བཞི་བོར་འབྲེལ་བ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལ་མི་འགྱངས་པར་ཞི་ཅིན་ཕེན་རྒྱ་ནག་གི་ཆེས་མཐོའི་མགོ་ཁྲིད་དུ་བསླེབ་འཆར་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཉིད་ཁོའི་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་ཚུལ་དང་། ཡང་ན་ཐུགས་རེ་ག་འདྲ་ཡོད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག ངོས་རང་ཞིས་ཅིན་ཕེན་ལ་རྒྱུས་ཆེན་པོ་མེད། ཡིན་ནའང་། ངོས་རང་དང་ཁོའི་ཕ་ལགས་ཧ་ཅང་འདྲིས་པོ་ཡོད། ཁོང་ནི་མི་ཧ་ཅང་གི་བཟང་པོ་དང་ལྟ་བ་གུ་ཡངས་ཅན་ཞིག་ཡིན། ཡིན་ནའང་། ངོས་རང་ཞིས་ཅིན་ཕེན་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱུང་མ་མྱོང་། མི་རེ་འགས་བཤད་ན། ཞིས་ཅིན་ཕེན་ནི་གཞོན་དུས་ཀྱི་ཞིས་ཀྲུང་ཞོན་དང་འདྲ་བར་བསམ་བློ་གུ་ཡངས་པོ་ཡོད་པ་རེད་ཟེར། འོན་ཀྱང་། ངོས་རང་ཁོ་ལ་རྒྱུས་མངའ་མེད།
ཉིན་ཞཱང་། རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དངུལ་འབོར་ཆེན་བཏང་སྟེ་བོད་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཡོད་པར་རློམ་གྱིན་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོ་ད་དུང་འདོད་བློ་ཚིམ་གྱི་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་པ་ཤེས་ཀྱི་མེད་པ་རེད། སྐུ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པར་བོད་རིགས་མི་མང་གིས་བཀའ་དྲིན་བསམ་ཤེས་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ཏུ་མི་མཐོང་ངམ།
༸གོང་ས་མཆོག དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་མཐོང་མ་སོང་། ང་ཚོ་ཚང་མ་མི་རེད། རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་མཚོན་ན་ཡང་གཅིག་མཚུངས་རེད། ཟ་འཐུང་དང་ཁང་ཁྱིམ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འདང་གི་མ་རེད། ང་ཚོ་ནི་འགྲོ་བ་མི་རེད། ང་ཚོར་དེ་ཁོ་ན་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དགའ་མོས་བྱ་སའི་རིན་ཐང་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གར་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་བློན་ཝ་ཤིན་ཊོན་དུ་འཚམས་གཟིགས་སྐབས་སུ། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་ནི་རྒྱ་ནག་དང་བསྡུར་ན་སྐྱོ་བོ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གར་ལ་རྒྱ་ནག་ཏུ་མེད་པའི་དམངས་གཙོ་དང་། རང་དབང་། ཁྲིམས་ལུགས། ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་། པར་སྐྲུན་རང་དབང་སོགས་གཞི་རྩའི་རིན་ཐང་མང་པོ་ཡོད། ཅེས་གསུངས་མྱོང་བ་ལྟར། འདི་དག་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་རིན་ཐང་རེད། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་ཝུན་ཇ་པའོ་ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་གནས་མང་པོ་ཞིག་ཏུ། འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནས་རྒྱ་ནག་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ཆབ་སྲིད་བཅོས་བསྒྱུར་བྱ་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་བསྒྲགས་པ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཁོ་རང་དང་མཚུངས་པར་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་ནང་རང་དབང་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
དེར་བརྟེན། བོད་མིའི་ངོས་ཐད་ནས་བཤད་ནའང་། བོད་མི་ཚོ་ཡང་མི་གཞན་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། ང་ཚོ་རང་དབང་ལ་དགའ་མོས་ཡོད། ད་ལྟ་བཀག་སྡོམ་འོག་སྡོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་མི་ཚང་མ་སྐྱིད་པ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ང་ཚོ་བོད་པར་རང་གི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ཡོད་ལ། ང་ཚོའི་སྐད་དང་ཡི་གེའི་ནང་དུ་བརྗོད་བྱ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རིག་གནས་འདི་དག་ལ་བཀག་སྡོམ་ཆེན་པོ་བཟོས་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་ཚོས་བོད་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་སྒོ་རྒྱག་རྩིས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་བོད་མི་རིགས་ལ་མཚོན་ན་གནོད་འཚེ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། འཚོ་གོས་དང་ཁང་ཁྱིམ་ནི་གཞི་རྩའི་དགོས་མཁོ་ཞིག་རེད། ཡིན་ནའང་། གཙོ་བོ་ནི་ང་ཚོའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རེད། ང་ཚོར་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་དང་བསམ་བློའི་དཔལ་ཡོན་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་ཁོ་ཚོས་ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་དེ་དག་སྣང་མེད་གཡུགས་པ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ལ་མཚོན་ནའང་སེམས་ཚོར་ག་འདྲ་ཞིག་སྐྱེས་སྲིད་རྒྱུ་རེད་དམ།
ཉིན་ཞཱང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཆེ་ཤོས་ཨང་གཉིས་པ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཉིད་བསམ་བློའི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་གདེང་འཇོག་ཅི་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།
༸གོང་ས་མཆོག ངོས་རང་གི་ཤེས་རྟོག་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་དག་ལ་གཞིགས་ན། རྒྱ་གཞུང་དམར་ཤོག་པའི་མི་སྣ་མང་པོ་ཚུད་པའི་རྒྱ་རིགས་མང་པོ་ཞིག་གི་ནང་བསམ་བློའི་རིན་ཐང་ལ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་དང་དོད་ཡོང་བཞིན་འདུག ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་རྒྱ་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ངོས་ལ་ཐུག་ཏུ་བསླེབས་སོང་། ཁོང་ཚོས་ངོས་རང་མཐོང་བ་དང་རང་དབང་མེད་པར་མིག་ཆུ་གཏོང་གི་འདུག ཁོང་ཚོར་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་དད་གུས་ཡོད་པ་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་འདུག གོ་ཐོས་སུ་རྒྱ་ནག་ཏུ་ནང་པ་སངས་པ་དུང་ཕྱིར་ ༣ ཙམ་ཡོད་ཚོད་འདུག གང་ལྟར་རྒྱ་ནག་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ནའང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། ངོས་རང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ནས་ ༡༩༥༥ ལོའི་བར་རྒྱ་ནང་བསྡད་སྐབས་དེར། རྒྱ་ནག་ཏུ་དགོན་པ་ཧ་ཅང་མང་པོ་འདུག འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གི་དངོས་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཚད་ཧ་ཅང་མཐོན་པོར་བསླེབས་ཡོད་པ་རེད། མི་མང་ལ་ཆ་རྐྱེན་ཡོད་ཚད་འཛོམས་ཡོད་པ་རེད། དངུལ་སྒོར་ཁྲི་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཁོ་ཚོར་ད་དུང་ཅི་ཞིག་འདང་གི་མེད་པའི་སེམས་ཚོར་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་ཚོའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་འགའ་ཤས་ཀྱིས་གཞི་ནས་ནང་བསམ་བློའི་ངོས་ཀྱི་རིན་ཐང་འཚོལ་སྙེགས་བྱེད་མགོ་རྩོམ་བཞིན་འདུག དེ་བཞིན། རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་ཡང་གནས་རིམ་མཐོན་པོར་བསླེབས་ཡོད་ནའང་། ད་དུང་མི་མང་ལ་ཅི་ཞིག་གིས་འདང་གི་མེད་པའི་སེམས་ཚོར་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དངུལ་སྒོར་ཁོ་ན་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འདང་གི་མ་རེད། དེང་སྐབས་མང་ཚོགས་ཁྲོད་རུལ་སུངས་ཀྱི་གནད་དོན་ཤུགས་ཆེན་འདུག གནད་དོན་དེ་ཡིས་མི་མང་ལ་བསམ་བློའི་ཀུན་སྤྱོད་ཡག་པོ་ཞིག་མེད་པ་དེ་མངོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། རྒྱ་ནག་གི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་རང་ཉིད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཁོས་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་སེམས་ཁུར་བྱ་དགོས་པ་རེད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག རྒྱ་རིགས་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་སེམས་ཁུར་བྱེད་ཀྱི་མི་འདུག དེར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་སེམས་ཁུར་བྱ་དགོས་པ་རེད། ངས་བསམ་ན། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་མཚོན་ནས་བཤད་ན། བོད་པའི་ནང་ཆོས་དང་བོད་པའི་རིག་གཞུང་གིས་རྒྱ་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཁྲི་སྟོང་མང་པོར་ཕན་ཐོགས་དང་སྤྱོད་སྒོ་ཡོད་པ་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། ད་ལོ་ནས་བཟུང་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུའི་ནང་དམངས་གཙོའི་ཚ་རླབས་ཤིག་འཕྱུར་བཞིན་པ་འདིའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཐད་སྐུ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཞིག་ཡོད། སྐུ་ཉིད་གཟིགས་ཚུལ་ལ་དམངས་གཙོའི་ཚ་རླབས་འདིས་རྒྱ་ནག་དང་བོད་མི་རིགས་ལ་རྟོག་སད་ག་འདྲ་ཞིག་བསྐྱེད་སྲིད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག བྷར་ལིན་རྩིག་གྱང་འགྱེད་པ་ནས་བཟུང་། སྒེར་གཅོད་ལམ་ལུགས་ལ་མ་འོངས་པར་ལམ་ཁ་མེད་པ་དེ་ང་ཚོས་མཐོང་ཐུབ་པ་ལྟར་རེད། འཛམ་གླིང་ནི་ཅིས་ཀྱང་མི་མང་ལ་དབང་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོ་ཡང་མི་མང་ལ་དབང་དགོས་པ་ལས། ཆབ་སྲིད་ཤོག་པ་རེ་ཟུང་དང་། རྒྱལ་བོ་དང་དབུ་ཁྲིད་རེ་ཟུང་ལ་དབང་གི་མ་རེད། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱང་མི་མང་ལ་དབང་དགོས་པ་རེད། དེར་བརྟེན། རྒྱལ་ཁབ་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་ཐབས་ཆེས་ལེགས་ཤོས་ནི་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས། མི་དམངས་རང་གིས་རང་ལ་བདག་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་དེ་རེད། འདི་ནི་ཆེས་ལེགས་པའི་ཐབས་ལམ་དེ་རེད། མ་འོངས་པར་འཛམ་གླིང་ཡོངས་རྫོགས་སྔར་ལས་ལྷག་པར་གུ་ཡངས་པོ་དང་དམངས་གཙོ་ཅན་དུ་འགྱུར་ངེས་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་དག་གིས་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུའི་ནང་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས་ཐད་སྐུ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག ཐོག་མར་གནས་ཚུལ་འདི་ཧ་ཅང་རྙོག་འཛིང་ཅན་ཞིག་རེད། ང་ཚོས་ཞིབ་འཇུག་ལེགས་པོ་གནང་རྗེས་ཐག་གཅོད་དགོས། དཔེར་ན། ཨི་རག་དང་ཨབ་གྷན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་ཀྱིན་པ་དེའི་ཀུན་སློང་ཡག་པོ་འདུག ངོས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་བྷཱུ་ཤི་ངོ་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད། ཁོང་མི་ཡག་པོ་ཞིག་རེད། ཁོང་གི་ཀུན་སློང་ཡག་པོ་ཡོད་པ་དེ་ངོས་ཀྱིས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་པའི་ཐབས་ལམ་གྱི་ཐད་ནས་གནད་དོན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལྷག་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན། ང་ཚོས་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་བལྟས་ཏེ་ཐག་གཅོད་དགོས་པ་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། ཐེངས་འདིར་ཁྱེད་རང་ཝ་ཤིན་ཊོན་དུ་གནས་བཞུགས་ཀྱི་དུས་ཡུན་ད་དུང་ཉིན་བཞི་འདུག ཉེ་བའི་ཆར་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོས་ཁྱེད་ཉིད་ཨོ་བྷ་མ་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱི་གདན་ཞུ་གནང་མ་སོང་། དེའི་ཐད་སྐུ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཞིག་ཡོད།
༸གོང་ས་མཆོག ཐེངས་འདིར་ཨ་རིར་བཅར་བའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁོ་ནའི་ཆེད་ཡིན། ངོས་རང་དང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གཉིས་འདྲིས་པོ་ཡོད། གལ་སྲིད་ཐུག་འཕྲད་ཀྱི་གོ་སྐབས་འདྲ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དགའ་འོས་པ་ཞིག་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་པེ་ཅིན་བར་ཐེངས་མང་པོར་འབྲེལ་མོལ་གནང་ཟིན་པ་རེད། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་དཔོན་རིགས་དང་འབྲེལ་མོལ་མུ་མཐུད་གནང་དགོས་པའི་དོན་སྙིང་ཅི་ཞིག་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་གནང་དང་མ་གནང་གང་ལྟར་ཡང་། ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ན་དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་ལྷག་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་མི་མང་དང་རྒྱ་མིི་རིགས་ཚང་མས་ཤེས་གསལ་ལྟར་རེད། ཁོ་ཚོས་དཀའ་ངལ་འདི་ངེས་པར་དུ་སེལ་ཐབས་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། གལ་སྲིད་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་ཤེས་བཞིན་དུ་སེལ་ཐབས་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡང་ན། བཙན་གནོན་དྲག་ཤུགས་ཁོ་ན་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་ནི་ལྐུགས་རྟགས་ཚ་བོ་ཞིག་རེད། དུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་ཙམ་མ་གཏོགས་གང་ལྟར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལུགས་མཐུན་གྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་བཙལ་ཏེ་དཀའ་ངལ་འདི་སེལ་ཐབས་བྱ་དགོས་ཆགས་ཡོད། དེར་བརྟེན། ངོས་ཀྱི་བསམ་པར་དེ་ནི་དུས་ཚོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཙམ་མ་གཏོགས། ནམ་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་གིས་དཀའ་ངལ་འདི་ངོས་ལེན་གྱིས་ཐག་གཅོད་ངེས་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་རྒས་ཡོལ་བྱས་པ་བསྒྲགས་ཟིན་པ་རེད། འོ་ན། མ་འོངས་པར་ཉིད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་གང་དེས་རྣམ་པ་གང་རུང་གི་ཐོག་ནས་ཆབ་སྲིད་ལས་དོན་ཁྲོད་ཚབ་ཞུགས་གནང་གི་མ་རེད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག གནང་གི་མ་རེད། ངོས་རང་རྒས་ཡོལ་བྱས་པ་འདིས་དུས་རབས་བཞིའི་རིང་གི་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་འགན་འཁུར་བའི་ལམ་ལུགས་དེ་དོན་གྱིས་མཇུག་སྒྲིལ་བ་ཞིག་རེད། ངོས་ཀྱིས་གོང་དུ་གླེང་ཟིན་པ་ལྟར། བོད་དེ་བོད་མི་དམངས་ལ་དབང་གི་རེད། བོད་གཞུང་དང་། ཡང་ན་བོད་དང་བོད་མིར་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་སྒྲིག་འཛུགས་ཚང་མས་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཐོག་ཏུ་བསྐྱོད་དགོས་པ་རེད། དེ་ཡང་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་སྤོབས་པའི་ངང་ནས་ལོ་ངོ་ ༤༠༠ ལྷག་གི་ལམ་སྲོལ་འདི་ངོས་ཀྱིས་མཇུག་བསྡུས་པ་ཡིན། གལ་སྲིད་མི་མང་གིས་ལམ་སྲོལ་འདི་དགོས་ཀྱི་འདུག་བསམ་ན་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་གི་རེད། ཡིན་ནའང་། ད་ལྟ་དང་མ་འོངས་གང་གི་ཆར་ཡང་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་དེའི་ནང་ཚབ་ཞུགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་གནང་གི་མིན།
ཉིན་ཞཱང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་འདི་བདམས་པ་ཡིན། དུས་ཚོད་འདིའི་སྔོན་ཙམ་དང་ཡང་ན་རྗེས་གང་རུང་ཞིག་ལ་མཇུག་སྒྲིལ་ན་མི་ཆོག་གམ།
༸གོང་ས་མཆོག ངས་བཤད་ཟིན་པ་ཡིན། གོ་བབ་འདི་དགོས་མཁོ་ཆགས་ཡོད་པའི་དུས་རབས་སྔ་ས་ནས་འདས་ཟིན་པ་རེད། ངེས་པར་བསྒྲུབ་འོས་པའི་ལས་དོན་ནི་འོས་འདེམས་བརྒྱུད་ནས་བོད་དེ་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཡུལ་གྲུ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་དགོས་པ་རེད། འོས་འདེམས་ནི་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་གཞི་རྩ་རེད། དེར་བརྟེན། ངོས་ནས་ད་དུང་ངང་སྒུག་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མཐོང་གི་མི་འདུག ངོས་རང་ལ་ལམ་སྲོལ་འདི་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་རྒྱུའི་འདུན་པ་ཆུང་དུས་ནས་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་བོད་ལམ་སྲོལ་དེར་རྗེས་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཡོད་པས་ངེས་པར་དུ་བཅོས་སྒྱུར་གཏོང་དགོས་པ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟ་ངོས་རང་ཧ་ཅང་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད།
ཉིན་ཞཱང་། འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་དང་ས་གནས་ཀྱི་གདོད་མའི་རིག་གནས་ཡོད་ཚད། ཁྲོམ་རའི་དཔལ་འབྱོར་དང་། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་གཅིག་གྱུར་ཅན་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཅན་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཁྲོད་ཤུལ་མེད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་ལའང་དེ་བཞིན་གྱི་གནས་བབ་འཕྲད་རྒྱུར་ཐུགས་འཚབ་ཡོང་གི་འདུག་གམ།
༸གོང་ས་མཆོག བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དེ། ང་ཚོས་བརྗོད་ཀྱིན་པའི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་རིག་གཞུང་འདི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གནས་ཡོད་པ་རེད། ནང་ཆོས་ནི་ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་གཙོ་བོ་མི་སྒེར་སོ་སོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་གནས་ཡོད་པ་རེད། ངོས་དུས་རྒྱུན་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ནི་དྲག་སྤྱོད་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་དང་། ཞི་བདེ་ཅན་གྱི་རིག་གནས། བྱམས་བརྩེ་ཅན་གྱི་རིག་གནས་ཤིག་ཏུ་དབྱེ་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ནི་བོད་མི་གཅིག་པུས་མོས་འདུན་ཁོ་ན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། མི་རིགས་ཚང་མས་མོས་འདུན་དང་མཐུན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེང་སྐབས། འཛམ་གླིང་མི་མང་ནང་དྲག་སྤྱོད་དང་མགོ་སྐོར། བཤུ་གཞོག་བཅས་ལ་དགའ་མོས་མེད་མཁན་སྔར་བས་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཁྲོད་བརྩེ་བ་དང་། ལྷག་བསམ། དྲང་བདེན་བཅས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ངོས་ཀྱི་བསམ་པར་འདི་ལྟའི་རིག་གཞུང་ནི་འཛམ་གླིང་མི་མང་ལ་སྤྱོད་སྒོ་ཡོད་པའི་རིག་གནས་ཤིག་རེད། གལ་སྲིད། རྒྱ་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཁྲི་སྟོང་མང་པོས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཁོང་ཚོར་ཡང་ཕན་ཐོག་འབྱུང་ངེས་རེད་འདོད།
གཞན་ཡང་། བོད་པའི་ནང་ཆོས་ནི་ཆོས་ལུགས་ཁོ་ན་ཙམ་དང་དད་མོས་ཁོ་ན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ནང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་དང་བྱམས་བརྩེ་སོགས་ལ་འགྲེལ་བཤད་སྐྱོན་མཁན་ཞིག་ཆགས་ཡོད། འཛམ་གླིང་གི་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་ཚན་རིག་པ་དག་གིས་བོད་པའི་ནང་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཁྲོད་བརྩེ་བ་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གི་ཐད་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་འདུག དེར་བརྟེན། ཚན་རིག་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ནས་བོད་པའི་ནང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།
འདས་པའི་ལོ་ ༣༠ རིང་། ངོས་རང་དང་ཚན་རིག་པ་ཚོའི་བར་འབྲེལ་འདྲིས་ཟབ་མོ་བྱུང་། བརྩེ་བ་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་སྐོར་ལ་དེང་སྐབས་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་དག་ལའང་། ད་དུང་མ་འདང་ས་མང་པོ་ཞིག་ལྷག་བསྡད་ཡོད་པ་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་རེད། བོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་ནང་དུ་དེ་དག་ལ་འགྲེལ་བཤད་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ད་དུང་མི་འདང་ས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ན། ནང་ཆོས་ལ་ཚན་རིག་གི་ཕྱོགས་ནས་ལེགས་ཆ་ལེན་རྒྱུ་ཧ་ཅང་པོ་ཡོད་པ་རེད། བོད་པའི་ནང་བའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དང་དེང་རབས་ཚན་རིག་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་པ་ཡིན་ན། ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད།
ཉིན་ཞཱང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ལ་གསུང་བཤད་ཅི་ཞིག་གནང་འདུན་ཡོད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ལ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་ལྷག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ནི་བརྩོན་སེམས་ཅན་ཞིག་རེད་ལ། སྤྱི་ཡོངས་ནས་བཤད་ན་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་མོས་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཤིག་རེད། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཁོང་ཚོར་གུས་བཀུར་དང་བརྩི་འཇོག་གནང་གི་ཡོད། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་དཔལ་ཡོན་འཚོལ་སྒྲུབ་བྱེད་པ་དང་མཉམ་དུ། རང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རིན་ཐང་དེ་དག་ཀྱང་མ་བརྗེད་པ་གནང་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
(ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་ཡིག་དྲ་བའི་མ་ཡིག་ལ་གཞི་འཛིན་དགོས།)
བོད་བསྒྱུར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
བོད་བསྒྱུར་གནང་བ་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་ཆབས་གཅིག སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་འདིའི་ནང་ལ་རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་ཆ་ལ་ནོར་འཁྲུལ་མང་དག་ཅིག་བྲིས་འདུག སོང་ཙང་རྗེས་སོར་དེ་འདྲ་ཕབ་བསྒྱུར་གནང་སྐབས་དག་ཆ་ལ་དོ་སྣང་ཆེ་ཙམ་གནང་ཐུབ་ན་དངོས་གནས་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་རེད། དེ་མིན་ན་ང་ཚོས་དག་ཆ་ལ་སྣང་མེད་གཏོང་བ་ཡིན་ན་ནོར་བ་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་འགྲོ་ཡི་འདུག་ལགས།
ཚེ་རིང་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་བོད་བསྒྱུར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
མུ་མཐུད་དེ་འདི་འདྲའི་རྩོམ་ཡིག་ཁག་གསར་དུ་གང་ཐོན་མགྱོགས་མྱུར་ངང་བསྒྱུར་ནས་དྲ་ཐོག་ཏུ་བཀོད་ན་ཕན་རླབས་ལྡན།