རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ།

རྨ་མགུར་སངས་རྒྱམ་གྱིས་བསྒྱུར།

སྤྱི་ལོ་༢༠༡༢་ལོའི་ཟླ་༡་ཚེས་༢༢་ཉིན་དུ་སྤེལ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོང་ཐང་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པའི་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོའི་ནང་དུ་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་རང་དང་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཆ་འགོག་ཐབས་སུ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའི་སྒོ་ནས་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་མི་སྣ་དེ་ཚོ་མི་མངོན་པར་བཟོ་བའི་གཞུང་གི་བྱེད་ཐབས་བཀོལ་བ་དེ་ནི་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༡་ལོའི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་གཏོར་བཤིག་བཏང་བའི་ལས་དོན་ཚབས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་བརྗོད་ཡོད། དེའི་སྙན་ཐོ་ནང་དུ་ཨ་རབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་སུ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཟིང་འཁྲུག་གི་དོན་རྐྱེན་ཚུད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དགུ་བཅུ་ལྷག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱས་ཡོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པས། རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གི་ནག་ཉེས་ལས་དོན་གྱི་ཁྲིམས་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་ནང་དུ་གཞུང་དང་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་པ་རྣམས་མི་མངོན་པར་བཟོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་བཀོད་པའི་འཇིགས་སྐུལ་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱོད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་བཤད་ཡོད།
དབུས་ཤར་ས་ཁུལ་དུ་ཨ་རབ་ཀྱི་དཔྱིད་ཀའི་ཟིང་འཁྲུག་གི་ནང་དུ་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱི་དབང་ཤུགས་ཉམས་པའི་ཚོར་སྣང་དང་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་འགོ་ཁྲིད་འཕོ་འགྱུར་གཏོང་བའི་ཐོག་མའི་གོ་རིམ་དག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོར་ཞེད་སྣང་དང་བློ་འཚབ་བྱུང་བ་རེད། གོ་རིམ་འདི་དག་གི་བརྒྱུད་རིམ་དང་འཕེལ་རྒྱས་ལས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་རང་གི་མཁྲེགས་བཟུང་གི་སྲིད་ཇུས་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་དང་། ཚོགས་པ་འཛུགས་པ་དང་བསམ་བརྗོད་སོགས་ཀྱི་རང་དབང་ལ་གུས་ཞབས་དགོས་པར་སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་ཤུགས་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་རེ་འདུན་འདོན་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཡོད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པའི་རྒྱ་ནག་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་སོབ་ཧི-རི་ཆར་སྒྲི་སན་(Sophie Richardson)་ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་པའི་མི་སྣ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་མཐུན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་པར་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གིས་རྣོ་ངར་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་དྲག་གནོན་བྱས་པ་ནི་ལོ་རྗེས་མ་དེར་རྒྱ་ནག་གི་མང་ཚོགས་དང་། གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་པ་རྣམས་ལ་གང་འདྲ་ཞིག་འབྱུང་བར་འཇིགས་སྣང་སྐུལ་བའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན། སྤྱི་ལོ་༢༠༡༢་ལོའི་ནང་དུ་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་དང་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་གྱི་ཆིངས་ཡིག་འཇོག་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁོར་ཡུག་ཇེ་སྡུག་དུ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ཐད་ཀའི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་གྱི་འགན་ལེན་ཞིག་ཏུ་འདོན་དགོས་པའི་དུས་ལ་བབས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད།
སྤྱི་ལོ་༢༠༡༡་ལོའི་ཟླ་༢་བའི་ནང་དུ་འགོ་བརྩམས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བདེ་འཇགས་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་པ་ཨེ་ཝེ་ཝེ་ཚུད་པའི་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་མང་བོ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ཁོ་ཚོ་ལ་དྲང་བདེན་གྱི་ཐག་གཅོད་དང་ཁྲིམས་མཐུན་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་གང་ཡང་མེད་པར་བདུན་ཕྲག་ཁ་ཤས་རིང་ལ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བཟོས་པ་རེད། མི་ཁ་ཤས་གློད་གྲོལ་བཏང་བའི་རྗེས་སུ་ཁོ་ཚོས་བཤད་པ་ལྟར་ན་བཀག་ཉར་ཁང་དུ་བསྡད་པའི་རིང་དུ་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་གཉིད་ཁུག་ཏུ་མི་འཇུག་པ་དང་ཚ་ནན་གྱི་འདྲི་གཅོད་གཏོང་བ། ཚིག་རྩུབ་ཀྱི་ཞེད་སྣང་གི་འོག་ཏུ་སྡོད་དུ་བཅུག་པར་བཤད་ཡོད།
སྤྱི་ལོ་༢༠༠༨་ལོའི་ནང་དུ་བོད་མཐོ་སྒང་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ངོ་རྒོལ་ལ་དྲག་གནོན་ཚབས་ཆེན་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་ལ་བརྟེན་ནས། སྤྱི་ལོ་༢༠༡༡་ལོའི་ནང་དུ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། མཚོ་སྔོན་དང་། སི་ཁྲོན། ཀན་སུའུ། ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་བཅས་ཀྱི་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་ཁག་གི་གནས་བབ་ནི་ཧ་ཅང་གིས་དམ་དྲག་གི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད། རྒྱ་ནག་གི་བདེ་འཇགས་དམག་དཔུང་རྣམས་ཤུགས་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་དེའི་ནང་དུ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་གཏན་སྡོད་བྱེད་པ་དང་། འགོ་ཁྲིད་མི་སྣ་ཚོས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་སྐོར་བ་དང་གསར་འགོད་ལས་རིགས་པ་རྣམས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་དུ་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱེད་པར་ཤུགས་ཆེན་པོས་མུ་མཐུད་དུ་དམ་བསྒྲགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཆབ་སྲིད་དང་། ཆོས་ལུགས། རིག་གཞུང་། དཔལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་ཡིན་པར་དོགས་གཞི་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་ཚང་མ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དུ་གཏོང་བའི་ནག་ཉེས་ལ་བརྩི་བཞིན་ཡོད།
ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་རྣམས་ཚུད་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཆ་༨༠་ལ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་གནས་ཡུལ་བསྐྱར་བཅོས་དང་སྡོད་ཁང་གསར་རྒྱག་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་གྲོང་རྡལ་གསར་བ་འཛུགས་སྐྲུན་མུ་མཐུད་དུ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་དུ་བོད་རིགས་མི་དམངས་ལ་ཚད་མཐོ་བའི་རང་སྐྱོང་ཞིག་སྤྲོད་དགོས་པའི་རེ་འདུན་ལ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བརྡ་ལན་གང་ཡང་སྤྲད་མེད། རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གསར་དུ་འདེམ་ཐོན་བྱུང་བའི་མགོ་ཁྲིད་བློ་བཟང་སེང་གེ་དང་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་མི་བྱེད་པར་བཤད་པ་དང་། ད་དུང་ཁོ་ཚོས་ཏ་ལའི་བླ་མའི་སྤྲུལ་སྐུ་རྗེས་མ་ལ་མིང་དང་གོ་གནས་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད།
སྤྱི་ཟླ་༨་པའི་ནང་དུ་སི་ཁྲོན་གྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་ཀིརྟི་དགོན་པ་ནས་ཡིན་པའི་བོད་རིགས་གྲྭ་བ་གསུམ་ཀྱིས་སྤྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་དུ་གྲྭ་བ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་རང་ལུས་མེར་བསྲེག་གཏོང་བར་རོགས་རམ་བྱས་ཡོད་པར་བཤད་དེ་ཧ་ཅང་གིས་ཁྲིམས་ཆད་ལྗིད་མོ་བཀལ་ཡོད། སྤྱི་ཟླ་༡༡་པའི་བར་དུ་བོད་རིགས་ཨ་ནེ་གཅིག་དང་གྲྭ་བ་བཅུ་ལས་མང་བ་ཞིག་གིས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རང་དབང་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མངོན་ཏེ་རང་ལུས་མེར་བསྲེག་ཏུ་བཏང་བ་རེད། །