ཀླུ་སྨྱོན།
ལོ་གསར་ཤོག་སྦག་གི་མེ་ཏོག་སྙིང་རྗེ་བོ། །
རྒྱལ་ཁབ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་སར་འཐོར་སོང་མོད། །
ཁ་བ་རི་བ་ཡི་རྨི་ལམ་རྙིང་བ་འདི། །
ད་དུང་མག་མོག་ཅིག་ཡིན་པས་སྐྱོ་བ་ལ། །
ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་རྨངས་ནས་མ་བརྡིབས་སྔོན། །
སྤྱན་རས་གཟིགས་མགོན་གྱི་སྤྱན་ཟུང་མ་བཙུམས་གོང་། །
ཕ་ཡུལ་གངས་ལྗོངས་ཀྱི་མ་འོངས་བདེ་ཐབས་དེ། །
རང་གཞན་གཉིས་སྐྱིད་ཅིག་ཡོང་ན་དགའ་བ་ལ། །
ཁྲག་གིས་བྲིས་པ་ཡི་ལོ་རྒྱུས་འཇིགས་པོ་འདི། །
འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔང་རྟགས་གསོན་པོ་འདི། །
མི་རིགས་རྩ་སྟོང་གི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་འདི། །
བསམ་བཞིན་མིག་ཆུ་དེ་ཁྲག་ཏུ་འཛགས་པ་འདི། །
གངས་རིའི་ཁོང་གསེང་གི་སེང་གེ་དཀར་མོའི་ཁྱུས། །
གསེར་འབྲུག་སྡེར་ལྔ་ཡི་སྲིད་ཁྲི་འཕྲོགས་པའི་གཏམ། །
གནའ་བོའི་གླེགས་བམ་གྱི་ཁྲོད་དུ་ཉལ་བ་འདི། །
དེ་རིང་ཡང་སྐྱར་ཅིག་མ་བཀླགས་ཐབས་མེད་སོང་། །
གཡག་རྒོད་ངར་མ་ཡི་རྭ་རྩེའི་མེ་ལྕེ་ཡིས། །
མཐའ་མིའི་རྒྱལ་ཁམས་དེ་ཐལ་བར་བསྲེགས་བྱས་ཤིང་། །
རྟ་མཆོག་རྒོད་པོ་ཚོའི་རྨིག་ལྕགས་མཁྲེགས་པོ་ཡིས། །
དགྲ་བོའི་ཀླད་ཞོ་དེ་གཏོར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་དྲན། །
རལ་བ་ནག་པོ་ཡི་སྤྲིན་པ་གསིགས་པའི་ཁྲོད། །
སྡང་མིག་དམར་པོ་ཡི་གློག་འོད་འཁྱུགས་བྱས་ཏེ། །
མདའ་མདུང་རལ་གྲི་ཡི་ཐོག་སེར་མཚོན་ཆ་ཡིས། །
ཕས་རྒོལ་དགྲ་དཔུང་དེ་བརླགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དྲན། །
རྗེ་ནི་ལྷ་སྲས་ཏེ་སྲོང་བཙན་ཁྲི་སྲོང་སོགས། །
བློན་ནི་ངར་མ་སྟེ་སྟོང་བཙན་སྟག་སྒྲ་སོགས། །
ལས་ནི་གཡུལ་འགྱེད་དེ་རྒྱ་དུར་ཐང་ཆེན་སོགས། །
དེ་རིང་དྲན་པ་སྟེ་དྲན་པའི་ཀློང་ན་ཉལ། །
དཔའ་བོར་དཔའ་རྟགས་ཏེ་གོ་ས་སྤར་བ་དང་། །
སྡར་མར་སྡར་རྟགས་ཏེ་ཝ་རྔ་འདོགས་པ་སོགས། །
བཟང་བསྟོད་ངན་སྨད་ཀྱི་དམག་ཁྲིམས་བཙན་པོ་དེ། །
ད་ལྟ་མཁར་རྙིང་དང་གྱང་རལ་ཁྲོད་དུ་ཐིམ། །
དགྲ་ཐབས་བཙན་པོ་ཡིས་རྒྱལ་ཁམས་སྤ་བཀོངས་ཏེ། །
རང་ལ་དགོས་པ་ཡི་ཆོས་རིག་གདན་དྲངས་པའི། །
འགྲན་མེད་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་མཛད་རྗེས་བཟང་པོ་དེ། །
ད་ལྟ་པོ་ཏ་ལའི་ཞོལ་དུ་སྐྱིད་ཆུས་གླེང་། །
ཆོས་ཕྱིར་བླ་མ་གཅིག་གདན་འདྲེན་བྱེད་པའི་ཆེད། །
རྒྱལ་པོའི་སྐུ་སྲོག་ཀྱང་བཏང་བའི་སྙིང་སྟོབས་དང་། །
སྲིད་ཕྱིར་གོམ་གང་གི་རང་ས་བསྲུང་བའི་ཆེད། །
ཤི་གསོན་ཁྲག་དམར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རིང་མོ་བྲིས། །
རྗེ་ཡི་མཚན་སྙན་གྱིས་རྒྱལ་ཁམས་ཟིལ་གྱིས་མནན། །
འབངས་ཀྱི་འབད་བརྩོན་གྱིས་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་བཞེངས། །
རྗེ་འབངས་དམ་ཚིག་གི་འོ་ཆུ་འདྲེས་པ་ཡིས། །
བསྲུབ་མེད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡི་གེ་རྡོ་ལ་བྲིས། །
དེ་རིང་རྗེ་འབངས་ཀུན་རྒྱ་ཡི་བཙན་འོག་དང་། །
གཞན་གྱི་ཡུལ་ལུང་དུ་མགོ་འཕངས་ཉམས་དམའ་ཞིང་། །
གཞན་དབང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་རང་ཇུས་འཛིན་པ་འདིས། །
སྙིང་ཁོང་ཆུ་བཞིན་དུ་གྲང་ཡང་ཅི་ཞིག་བྱ། །
ལོ་རེར་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་མི་ཚེར་གདོང་གཏད་ནས། །
རང་སྲོག་བློས་བཏང་གིས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཁྲོད། །
ཁྲག་དམར་རྐང་རྗེས་ཀྱི་རི་མོ་འགོད་པ་ཡི། །
མི་བུ་དེ་དག་གི་སྐྱིད་སྡུག་སུ་ལ་རེ། །
དུག་སྦྲུལ་ནག་པོ་དང་འདྲ་བའི་ལྕགས་ལམ་ཞིག །
སྲིད་པའི་གངས་རྒན་ཚོའི་ཀློང་དུ་བརྐྱངས་ནས་བཟུང་། །
ཉིན་མོར་བཤང་ཚོང་དང་དམག་མི་བོད་དུ་འདྲེན། །
མཚན་མོར་རིན་བྲལ་གྱི་གཏེར་དངོས་རྒྱ་རུ་དབོར། །
གསེར་གྱི་གཟེངས་རྟགས་དང་ཤོག་བུའི་གྲོས་ཆོད་ལ། །
རྒྱལ་ཁའི་འཛུམ་མདངས་དེ་བཅོལ་བའི་རང་རིགས་འདིས། །
དགྲ་ཐབས་འཛམ་གླིང་ན་ཆེ་བའི་རྒྱ་ནག་ལས། །
རྒྱལ་བའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་དེ་རིང་གང་ནས་འཚོལ། །
ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་དེ་རྨི་ལམ་རིང་མོ་ཡིས། །
བསྐྱལ་བའི་དེ་རིང་གི་གནམ་ལོ་གསར་བའི་ནང་། །
གངས་ལྗོངས་བསྟན་འགྲོ་ཡི་བདེ་ཐབས་ཉག་གཅིག་སྟེ། །
དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཡང་ཡི་ཆད་ཐེངས་དགུ་བྱུང་། །
ཆོལ་ཁ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཞེན་ནག་པོ་འདི། །
དམྱལ་བ་མནར་མེད་ཀྱི་མེ་ལ་བསྲེགས་བྱས་ཏེ། །
རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་ཞི་བདེའི་གླུ་དབྱངས་འདི། །
གཞིས་བྱེས་བོད་འབངས་ཀྱི་མགྲིན་པར་འཁྱིལ་ན་ལེགས། །
གང་ལྟར་རེ་འདུན་དེ་ལྷ་འདྲེར་འབུལ་བ་ལས། །
ཆབ་སྲིད་རྩ་དོན་དེ་མི་ལ་ཐུག་ཡོད་པའི། །
ཡིད་ཆེས་རང་ཉིད་ལ་མ་བཅོལ་དེ་སྲིད་དུ། །
གངས་ལྗོངས་དོན་ཆེན་དེ་འགྲུབ་པའི་ཐབས་ལམ་དཀོན། །
ཡིན་ཡང་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་འོ་མ་དཀར་པོ་འདི། །
དམ་ཚིག་གཙང་མ་ཡི་སྣོད་དུ་འཁྱིལ་བའི་ཕྱིར། །
གངས་ལྗོངས་མགོན་པོ་ཡི་བཀའ་གསུང་སྤྱི་བོ་རུ། །
ལོས་བཀུར་སྤྱན་རས་གཟིགས་མི་ཡི་ཟོལ་འཛིན་རེད། །
གོང་ས་ཆེན་པོ་ཡི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་བརྟན་ཅིང་། །
བོད་འབངས་མགོ་ནག་ཚོའི་ཆོས་སྲིད་ལེགས་ཚོགས་འཕེལ། །
ཡངས་པའི་འཛམ་གླིང་འདིར་ནད་མུག་འཁྲུག་རྩོད་མེད། །
བདེ་སྐྱིད་དབྱར་མཚོ་ལྟར་རྒྱས་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །
ང་ཕོད་གྲོངས་པའི་གཏམ་དེ་བོད་ཕྱི་ནང་ཀུན་ཏུ་གྲགས་པ་དང་བོད་མི་དག་གིས་དེ་ལ་གདེང་འཇོག་སྣ་ཚོགས་བྱེད་བཞིན་འདུག་ལ། ཐོག་མར་ཁོང་ལ་དམའ་འབེབས་དང་ཚིག་མཚོན་འདེབས་མཁན་མང་མོད། ཕྱིས་སུ་ཁ་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ནས་ཆེ་བསྟོད་དང་བྱས་རྗེས་ཁོ་ན་བཤད་མཁན་གྱིས་ཁེངས་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་ད་ཆ་ཁོང་ལ་ཉེས་པའི་ཆ་ཕྲན་བུ་བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀུན་གྱིས་ཁ་རྡུང་གཏོང་གིན་འདུག
དོན་ངོ་མར་ད་ཆ་དཔྱད་པ་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁོང་ནི་བོད་མིའི་དཀྱིལ་ནས་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང་། དཔའ་སྟོབས་ཆེ་བ། ལ་རྒྱ་ཆེ་བ། སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་བོད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཁོག་ཏུ་བཅངས་ནས་བོད་མིའི་དོན་ཁོ་ནར་འབད་པ་མཛད་མཁན། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགག་རྩའི་དུས་སྐབས་གང་ན་ཐུག་ཀྱང་བོད་ཀྱི་དོན་དུ་དྲང་གཏམ་བརྗོད་ནུས་མཁན། བོད་ཀྱི་དོན་དུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཅོག་ཙེ་བརྡུང་ཕོད་མཁན། བོད་ཀྱི་དོན་དུ་ཆབ་མདོར་གོ་མཛོད་མེ་བསྲེགས་བཏང་མཁན་སོགས་སུ་བཤད་ནས་ཆེ་བསྟོད་ནམ་མཁར་མི་གཤོང་བ་བྱེད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་59འོས་ལངས་སྐབས་སུ་རྒྱ་མིའི་དམག་ཁང་ལ་རྒྱབ་རྟེན་བཅོལ་དུས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ཡི་གེ་ཞིག་སྤྲིངས་པ་དེ་ཡང་གོང་ས་དབུས་པའི་བོད་གཞུང་ལ་གསང་བརྡ་སྐྱེལ་བར་བརྗོད་པ་སོགས་ང་ཕོད་ཀྱིས་གང་བྱས་ཚང་མ་བོད་ལ་ཕན་པ་དང་བོད་ལ་བསམ་པ། བོད་པ་གཅེས་པ་ཁོ་ནར་སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་ཅི་འདྲའི་དགོད་ཤོར་དགོས་པ་ཞིག་རེད་ཨང་།
ཉིན་ཤས་གོང་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་གྱི་གཏམ་གླེང་ལེ་ཚན་ནང་དུ་ཡང་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་དང་གཞན་གཅིག་གིས་དོན་ལ་སྨིན་པའི་དཔྱད་པ་འོས་འཚམ་ཞིག་གནང་བ་དང་ཕུད། ང་ཕོད་ལ་བསྟོད་བསྔགས་ཁོ་ནས་ཁེངས་པ་དང་། སྐུ་མགྲོན་གྱིས་རང་གི་དཔོག་ཚོད་བཞིན་དཔྱད་པ་འཚམ་པོ་ཞིག་བྱས་ནས་དགོས་ངེས་ཀྱི་བསམ་གཞིགས་བྱ་གཞི་དང་དོགས་གཞི་འཇོག་བསམས་རུང་། ལེ་ཚན་གཙོ་སྐྱོང་པས་དོན་ཁ་བསྟོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཁྲིད་གང་ཐུབ་བྱས་(ང་ཕོད་འཇིགས་མེད་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཡིན་པའི་དབང་གིས་སྒེར་གྱི་ངོ་སྲུང་ཆེད་དུ་ཡིན་གྱི་མ་རེད་པཱ)པས་མཐའ་མཇུག་གདེང་འཇོག་དེ་ཆེ་བསྟོད་ཐལ་ཆ་ཆེ་བའི་རྗེས་སུ་རྒྱུགས་པས། སྐུ་མགྲོན་གྱི་ཐོག་མའི་སྐུལ་སློང་དང་གདེང་འཇོག་ཆུ་ཚད་ལེགས་པོ་ཡོད་མོད་ཀྱང་། ལེ་ཚན་འགོ་ནས་མཇུག་བར་བསྟོད་པ་ཁོ་ན་བྱ་རྒྱུ་དམིགས་པ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དཔྱད་གླེང་གི་ཆུ་ཚད་དེ་ཡང་རིམ་པ་ཁ་ཤས་མར་ཆག་པས་ཡིད་ཕམ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་སོང་།
ང་ཕོད་ཀྱི་བྱས་རྗེས་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཁས་ལེན་དགོས་པ་ནི་བོད་གཞུང་གི་གསལ་བསྒྲགས་ནང་དུ་ཁ་གསལ་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་ལྷག་པའི་མཛད་རྗེས་བོད་གཞུང་གིས་མ་མཁྱེན་པ་ཡོད་ན། གསལ་འདེབས་དང་ཡོངས་གྲགས་བྱས་ཆོག རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ལྟ་བུ་དོན་དངོས་སུ་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་དཔྱད་གདེང་མ་ཡིན་པས་སྐུ་མགྲོན་རང་རང་སོ་སོའི་ལྟ་བ་གཙིགས་ཆེར་འཛིན་གལ་ཆེ་ལ། བོད་མིའི་ཁྲོད་དུ་ཡང་ང་ཕོད་ལ་ལྟ་སྟངས་ཐ་དད་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་གནས་ཡོད་པ་དེ་དོན་དངོས་ཡིན་པས་ཕྱོགས་དེ་གསལ་སྟོན་ཐོག ཅུང་ཟད་གཙོ་འཛིན་གྱི་ལྟ་བས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ཙམ་གྱི་ཆོག་པ་ཡིན། ཡིན་ནའི་དོན་དངོས་གང་ཡིན་མ་ཤེས། རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་གྱིས་ཐལ་ཆ་ཆེ་བའི་གདེང་འཇོག་བྱས་པ་དེ་ཡིས་བོད་མི་ཕྱི་ནང་ཀུན་གྱི་ཀླད་པ་རྙོག་ཏུ་འཇུག་འདུག
ང་ཕོད་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་ཐད་སྲིད་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་དང་སྲིད་དོན་ལ་སྣང་འཇོག་ཆེ་བ་ཚོ་ཕུད་པའི་ཕྱི་བཞུགས་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེ་ལས་ང་ཕོད་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ཆེ་ཕྲ་བྱུང་མྱོང་བའི་བོད་ནང་དང་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཞུགས་མཁན་ཚོས་གསུང་བའི་བཀའ་མོལ་ལ་བདེན་ཁ་ཆེ་བ་ཡོད་པ་ནི་བརྗོད་མེད་རེད། ང་རང་བོད་དུ་ཡུན་རིང་བསྡད་མྱོང་ལ། རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་མང་པོ་ཡང་བརྒྱུད་མྱོང་བའི་མི་ཞིག་ཡིན། ཕྱི་བཞུགས་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དེ་49ལོར་བཙུགས་པ་ནས་ད་ལྟ་བར་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིན་ཡོད་མོད། དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་དེ་ནི་ངོ་རིས་དང་ངོ་བོ་མང་པོ་བརྗེས་པའི་སྲིད་གཞུང་དཔྱིད་ཀའི་གནམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་གོ་གཏན་ནས་ཚོས་ཀྱི་མི་འདུག མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་འགྱུར་བ་བྱུང་བར་གཏན་ནས་མ་བལྟས་པར་ང་ཕོད་ཀྱི་གཏམ་དེ་ཚོ་ཉན་དུས་ཁོང་རང་དཔའ་ཆེ་མདོག་དང་ལ་རྒྱ་ཆེ་མདོག་ཐ་ན་བོད་མིའི་དོན་དུ་རྩོད་ནུས་མཁན་འཛིང་ཕོད་མཁན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་ང་ཕོད་ཀྱི་གཏམ་སྤྱོད་མང་པོ་ཞིག་སྲིད་ཀྱི་རླུང་བུའི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། དེས་ན་ངས་འདིར་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་འགྱུར་བ་སྐོར་མདོ་ཙམ་བཤད་པར་འདོད།
དེང་གི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་དེ་ནི་1949ལོར་སྐྱེས་པ་དང་། མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་གཙོ་བདག་བྱས་ནས་རྒྱུ་ནོར་མཉམ་བདག་གི་ལྟ་བ་བཟུང་སྟེ་འབྱོར་མེད་གྲལ་རིམ་གྱིས་སྲིད་དབང་འཛིན་པ་རེད། ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་པའི་དུས་དཀྱིལ་ནས་འགོ་ཚུགས་ཏེ་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ཐུབ་ཕྱིར། དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཁ་སྔོན་རྒྱལ་ཁབ་བཙུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ནུས་པ་ཆེན་པོ་བཏོན་པའི་དམངས་གཙོའི་ཤོག་ཁག་དག་ལ་རྡུང་རྡེག་བཏང་བ་དང་། དམངས་གཙོ་དང་འདྲ་མཉམ་རང་དབང་ལ་དད་མོས་ཆེ་བའི་ཤེས་ལྡན་པའི་དཔུང་ཁག་ལངས་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་བཟོས་པ་རེད། དེ་རྗེས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ནང་ཁུལ་དུ་དབང་ཆ་འཕྲོག་རྩོད་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་བས་མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་རང་གི་རྒྱལ་པོའི་གོ་གནས་མི་ཤོར་བའི་ཆེད་དུ་1966ལོར་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོ་བསླངས་ནས་ནང་ཁུལ་གྱི་རང་ལ་ངོ་ལོག་འདོད་མཁན་དང་དབང་ཆ་ཆེ་བ་ཚང་མ་གསོད་དགོས་པ་བསད། གནས་དབྱུང་གཏོང་དགོས་པ་གནས་དབྱུང་བཏང་། སྡུག་ཐང་གཅོད་དགོས་པར་སྡུག་པོ་བཏང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་མའོ་ཡིས་རྡིབ་འདོད་པའི་ཀྲོའུ་ཨེན་ལེ་སྲིད་ཕྱོགས་ནས་གནས་དབྱུང་བཏང་མ་ཐུབ་པས་མཐར་འཆི་བདག་གི་ཞགས་པ་མའོ་ཡིས་བཟུང་ནས་གཤིན་རྗེའི་དྲུང་དུ་བསྐྱལ་རྗེས་1976ལོར་མའོ་ཡང་རང་གི་ལས་འགན་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ཀྲོའུ་ཤི་རྗེས་བློ་ཁ་ཚིམ་པོའི་ངང་ནས་དབང་ཆ་ཧྭ་གོ་ཕེང་ལ་བཞག་ནས་ཀྲོའུ་ཡི་རྗེས་སུ་འབྲངས། མའོ་ཡིས་གཙོ་བདག་བྱས་པའི་རིང་དུ་རྒྱ་ནག་དེ་ནི་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་དང་མང་ཚོགས་འཚོ་བ་སྐྱོ་བ། སྲིད་ཇུས་གཡོན་ཐལ་ཆེ་བ། ལས་གང་ཞིག་བྱས་ཀྱང་མགོ་འབུར་བ་ཙམ་གྱིས་ཞྭ་མོ་ཆེ་ཐག་ཆོད་ཅིག་གིས་སྒུག་བསྡད་ཡོད་པའི་དུས་ཤིག་ཡིན། 1978ལོར་ཏེང་གིས་གཙོས་པའི་མའོ་ཡི་མགོ་གནོན་བྱས་པའི་དཔོན་ཧྲག་རྙིང་པ་དག་གིས་བསྐྱར་དུ་དབང་ཆ་ཚུར་འཕྲོག་པ་དང་བསྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་ཀྱི་ཁ་ལོ་འཛིན། ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་སྐབས་དེར་ཧུ་ཡོ་པང་གིས་གཙོ་བདག་བྱས་པ་དང་ཁོ་པས་གུང་ཁྲན་ལྟ་བ་གཙང་མ་ཞིག་སྐྱོང་འདོད་པ་དང་དམངས་གཙོ་དང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་སོགས་པ་དོན་དུ་གནས་པ་ཞིག་བྱེད་འདོད་པའི་བསམ་སྤྱོད་མང་པོ་སྤེལ། ཁོ་པས་དབང་ཆ་འཛིན་པའི་རིང་དུ་སྲིད་ཇུས་ལྷུག་ཆ་ཆེ་ཤོས་དང་། དམངས་དང་མི་རིགས་ལ་ཕན་པའི་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ལ་ཆ་འཇོག་ཆེ་བ། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཡང་གྲོས་མོལ་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་ལྷག་བསམ་ཡོད་ལ་དོན་དུ་བབ་པའི་བྱ་བ་ཡང་མང་པོ་སྒྲུབ་ཡོད། དེ་རྗེས་ཧུ་ཡོ་པང་གི་ལས་ཀ་སྤེལ་ཚུལ་དེར་དཔོན་ཧྲག་རྙིང་པ་ཏེང་ལ་སོགས་པ་མ་འདོད་པར་ཁོ་པ་གནས་དབྱུང་བཏང་ལ་ཀྲོ་ཙེ་དབྱང་གཙོ་བདག་ལ་བསྐོས། སྐབས་དེར་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་དམངས་གཙོའི་ལམ་དུ་འགྲོ་འདོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་སྔར་གྱི་དབང་ཆ་སྒེར་གཅོད་ལ་བློ་གཏོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ནས་ཁྱོད་ཤི་ང་གསོན་གྱི་འགལ་ཟླ་རྣོ་ངར་ཞིག་གྲུབ། མཐའ་མཇུག་89ལོའི་སློབ་མའི་ལས་འགུལ་ཐོག་འགལ་ཟླ་དེ་མངོན་གསལ་ཕྱིར་ཐོན་པ་དང་ངོ་གཏུག་གདོང་ལེན་གྱི་འཐབ་རྩོད་བྱས་མཐར་ཏེང་གིས་གཙོས་པའི་དཔོན་རྙིང་རྒན་གྲས་ཕྱོགས་ཀྱིས་དྲག་དམག་སྤྱད་ནས་དམངས་གཙོའི་སྲོག་ཁ་བཅད། ལོ་རབས་དགུ་བཅུའི་རིང་དང་ཉིས་སྟོང་ལོའི་རིང་དུ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་སླར་ཡང་གོམ་པ་ཕྱིར་བཤོལ་གྱིས་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱལ་གཏོང་བའི་ལས་ཁོ་ནར་ཞུགས་ནས་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་ནས་ད་བར་བསྡད་པ་རེད། དེའི་རིང་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ནི་རང་འཚོ་གནས་དང་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ཐུབ་ཕྱིར། རང་ལ་ཕོག་ཐུག་དང་ཉེན་ཁ་ཕྲན་བུ་བཟོ་མཁན་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་འཆམ་ལ་ཕབ་ནས་སྙིང་རྗེ་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་སྨྱོ་ཧམ་ཆེན་པོས་རྡུང་རྡེག་དང་རྩ་མེད་བཟོ་བ་རེད། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་དབུས་གཞུང་དེའི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་ཤིག་རེད། དེ་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་དཔགས་ནས་ང་ཕོད་ཀྱི་གཏམ་སྤྱོད་ལ་གདེང་འཇོག་བྱས་ན་ང་ཕོད་ཀྱི་ངོ་རིས་ཅུང་ཁ་གསལ་བ་ཞིག་མཐོང་ཐུབ་པ་རེད། འདིར་གཙོ་དོན་ཁ་ཤས་ཤིག་གླེང་རྒྱུ་ཡིན།
༡༽51ལོར་ཆབ་མདོའི་དམག་ཤོར་བ་དང་དེ་རྗེས་བོད་གཞུང་གི་བཀའ་བློན་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་པེ་ཅིང་དུ་གྲོས་མོལ་བྱེད་པར་ཕྱིན། སྐབས་དེ་དུས་ང་ཕོད་གཙོས་པ་ནི་བོད་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཡིན་པ་དང་པེ་ཅིང་དུ་གྲོས་མོལ་བྱེད་རིང་དུ་བོད་ལ་ཁེ་ཕན་གང་ཆེ་རྩོད་པའི་ལས་བརྩམས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མགོ་གནོན་དང་ཁ་དང་ཞལ་ཐུག་པའི་ལས་གཏུམ་པོ་རྩོམ་དུས། ཁོང་ཚོས་ཐམ་ག་གསར་པ་བརྒྱབ་པ་དང་མིང་འབྲི་ནོར་བྱས་པའི་མི་འདོད་པ་དང་ཕྱིས་སུ་གྲོས་མཐུན་རྩིས་མེད་གཏོང་བར་རྩོད་གཞི་བཞག་པ་རེད། འོན་ཀྱང་སྐབས་དེ་དུས་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ཕེབས་ངེས་པ་དང་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དབང་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཙན་གྱིས་འཇུག་ངེས་པ་སོགས་གཏན་ནས་ཤེས་ཀྱི་མེད་པར། དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་སྐབས་དེའི་ང་ཕོད་ཀྱིས་གྲོས་མཐུན་དེ་བཞག་ཡང་བོད་དེ་རྒྱ་མིས་བཙན་ལེན་བྱས་པ་ཞིག་དང་བོད་དེ་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གོ་བབ་འདྲ་བའམ་ཅུང་དམའ་ཡང་སྐད་ཆ་བཤད་ས་དང་ལངས་ས་རྩོད་ས་ཞིག་ཡོད་ལ། རང་རང་ལ་བདག་པའི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་ཡོད་པར་སྙམ་བཞིན་ཡོད། དེ་སྔོན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཡོངས་སུ་དབང་དུ་བསྡུས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་མིས་སྲིད་དབང་གི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མྱོང་གཏན་ནས་མེད་པས། ཕྱིས་སུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་དེང་གི་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་ང་ཕོད་སྐྱེས་ཕལ་དེས་ག་ལ་བསམ་ཚོད་བྱེད་ཐུབ། དེས་ན་ང་ཕོད་ཀྱི་ཐམ་ག་དངོས་མ་བཏབ་པ་དེས་ཕྱིས་སུ་བོད་དོན་རྩོད་པར་ཕན་པ་དང་གླེང་གཞི་ཞིག་ཡོད་མོད། དེ་ནི་ཁོང་རང་ཆབ་སྲིད་པ་ཞིག་གི་སྤྱང་གྲུང་དང་བློ་རིག་ཡིན་ལ། སྐབས་དེ་དུས་གྲོས་མོལ་ལ་ཕེབས་མཁན་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་པ་ཀུན་གྱི་བྱས་པ་ཞིག་ལ་དྲངས་ཆོག་པ་ཡིན།
༢༽59ལོར་ང་ཕོད་རྒྱ་མིའི་དམག་ཁང་ལ་རྒྱབ་རྟེན་བཅོལ་རྗེས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་སྤྲིངས་ནས་རང་ཉིད་གང་དུ་བསྡད་ཡོད་མེད་དང་ས་ཁྲ་བཅས་པ་གོང་ས་མཆོག་ལ་ཞུས་པ་རེད། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་ཕྱོགས་འཐེན་ཐུབ་པ་བྱུང་ན་བོད་ཀྱི་མང་ཚོགས་རྒྱ་ཕྱོགས་སུ་འཐེན་ཐུབ་པར་ངོས་འཛིན་པ་དང་། དེ་ནས་རྒྱ་ལ་རྒྱབ་གཏོད་བྱེད་མཁན་བོད་གཞུང་གི་ལས་སྣ་དང་བོད་མི་དག་གཙང་མ་བཟོ་རྩིས་ཡོད། གནས་བབ་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཡི་གེ་དེ་འདྲ་ཞིག་བཏང་བ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་སྐུལ་སློང་འོག་བཏང་བ་ཡིན་པ་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་ནུས་ཏེ། ང་ཕོད་ཀྱིས་རང་དང་ནང་མིའི་སྲོག་འགོ་རྒྱ་དམག་ལ་བཅོལ་ཡོད་པའི་འཆི་གསོན་གྱི་གནས་བབ་ཛ་དྲག་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ། རྒྱ་གཞུང་ལ་རྒྱབ་གཏོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་གཞུང་ལ་གསང་བརྡ་བཏང་བ་རེད་ཟེར་བ་ནི་ཁུངས་ལུང་མེད་པ་ཞིག་རེད། ང་ཕོད་ཀྱིས་འཕྲིན་འདི་གཏོང་བའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ང་བདེ་འཇགས་ཆེ་ས་འདི་ལ་བསྡད་ཡོད། གོང་ས་མཆོག་ཉེན་གཡོལ་དུ་ཕེབས་འདོད་ན་ང་སྡོད་སར་ཕེབས་ཤོག་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་ཕྱོགས་སུ་འཐེན་གང་ཐུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། ཐ་ན་མཐའ་མའི་གདོང་གཏུག་མ་བྱས་གོང་དུ་ཡང་ང་ཕོད་བརྒྱུད་ནས་རང་གི་ཧམ་སེམས་དེ་འགྲུབ་ཐབས་བྱས་པ་ཞིག་རེད།
༣༽ལོ་རབས་དྲུག་ཅུའི་ནང་དུ་པན་ཆེན་མཆོག་གིས་བོད་མིར་སྡུག་པོ་འདི་འདྲ་ཐུག་པ་དང་བོད་མིའི་ཁེ་དབང་ཐམས་ཅད་ཤོར་བ་མཐོང་དུས་རང་གི་བདེ་སྡུག་ལ་མ་བསམས་པར་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་བདུན་བྲིས་ནས་ཡིག་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ལ་རྩོད་པ་གནང་བ་རེད། སྐབས་དེར་ང་ཕོད་ཀྱིས་པན་ཆེན་ལ་གོ་བསྐོན་བསླབ་བྱ་བྱས་པ་ལས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཙམ་ཡང་བྱས་མེད། ང་ཕོད་ནི་རང་གི་སྲོག་འགོ་ཐོན་ན་ཆ་ལུགས་ཉེས་ཀྱང་ཉེས་པའི་བསམ་བློ་དེ་རང་སེམས་ལ་ངེས་ཡོད། པན་ཆེན་མཆོག་འདི་ལྟར་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བསམ་པ་ཆེ་དྲག་པས་བཙོན་ལ་ལྷུང་། འབའ་པ་ཕུན་དབང་ཡང་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་འདུག་ཟེར་བའི་ཉེས་པ་ཕོག་ནས་བཙོན་དུ་འཕེན། འབའ་པ་ཕུན་དབང་གི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུ་ཁོང་རང་ལ་མ་ཉེས་ཁ་གཡོགས་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་དེའི་ནང་ང་ཕོད་ཀྱང་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། དེ་ལས་ང་ཕོད་ཀྱིས་འབའ་པ་ཕུན་དབང་ལ་དཀར་འདོན་བྱེད་རོགས་བྱས་མེད་པ་དང་ཐ་ན་དྲང་པོའི་གཏམ་ཞིག་ཀྱང་བཤད་ཕོད་མེད་པ་རེད། དེ་ལས་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་ངོ་ལ་བལྟས་ནས་རང་མགོ་གང་ཐོན་གྱི་ལས་ཀའི་ཚུགས་ཀ་འཛིན་པ་གསལ་པོ་རེད།
༤༽ རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་རིང་དུ་བོད་ཀྱི་དབང་གྲགས་ཆེ་བའི་མི་དྲག་ཚང་མར་རྡུང་རྡེག་དང་སྡུག་གཅོད་ཕོག་པའི་རིང་དུ་ང་ཕོད་གཅིག་པུ་གོད་ཆག་དེ་ལས་ཐར་བ་རེད། བཤད་ཡམས་ལ་ང་ཕོད་ནི་ཀྲོ་ཨེན་ལེས་སྐྱོབ་སོང་བར་གྲགས། དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཀྲོ་ཡིས་ང་ཕོད་གཅིག་པུ་སྐྱོབ་པ་ལས་བོད་ཀྱི་མི་དྲག་གཞན་པ་ཚོ་མི་སྐྱོབ་དོན་གང་ཡིན་ནམ། བོད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་སྲིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མི་སྣ་ཆེ་བ་གསུམ་ལས་ཁོང་གཅིག་པུ་སྐྱོན་གང་ཡང་མེད་པར་བདེ་བར་གནས་ཐུབ་དོན་གང་ཡིན་ནམ།
༥༽ ལོ་རབས་བདུན་ཅུའི་རྗེས་ནས་བརྒྱད་ཅུའི་རིང་དུ་པན་ཆེན་དང་ཕུན་དབང་སོགས་པ་དཀར་འདོན་བྱས་པ་དང་གཅིག བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་བར་གྲོས་མོལ་འགོ་ཚུགས་པ་དང་གཉིས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་སྲིད་ཇུས་དོན་ལ་གནས་འདོད་པའི་ཧུ་ཡོ་པང་གི་གུ་ཡངས་བའི་སྲིད་ཇུས་དང་གསུམ། བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་འབྱུང་ངེས་པའི་དུས་ལ་སླེབས་དང་བཞི། ཆ་རྐྱེན་བཞི་འཛོམས་པའི་གནས་སྐབས་དེར་ང་ཕོད་ཀྱིས་མི་རིགས་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་པ་སོགས་རང་གི་གོ་གནས་དེས་བྱེད་འོས་པ་དང་བྱེད་དགོས་པའི་ལས་ཀ་ཁ་ཤས་བསྒྲུབས་ཡོད།
༦༽ 89ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་སློབ་མའི་ལས་འགུལ་ཚུགས་པ་དང་མཐར་དྲག་གནོན་གྱི་རྨེག་མེད་བཏང་མོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་དང་མི་དམངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ལ་སྙིང་རླུང་ལངས་ནས་བསྡད་ཡོད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྲིད་དབང་དེ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བསྡམས་དཀྱིགས་བྱས་ནས་ཆར་རླུང་ནང་ཚུད་པ་དང་ཉིན་ཞིག་ཐོར་ཞིག་འགྲོ་ཉེན་ཆེ་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཤར། 89ལོར་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ནོར་ཝེའི་བྱ་དགའ་ཐོབ་དུས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ཕོད་ལ་རྒོལ་གཏམ་འཕངས་སུ་བཅུག་མོད། ཁོང་གིས་རང་ཉིད་ལ་ལམ་ཞིག་བཞག་ཕྱིར་གཏམ་བཤད་ཀྱི་བར་དུ་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་མ་གསལ་བཤད་བྱས་པ་དང་། མི་རིགས་ཁེ་དབང་རྣོ་ངར་ཆེན་པོས་རྩོད་མཁན་པན་ཆེན་མཆོག་གློ་བུར་དུ་སྐུ་གཤེགས་པ་དང་གཅིག། བོད་ནང་དུ་འོས་ལངས་བྱུང་བར་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དང་གཉིས། རྒྱ་ནག་དམངས་གཙོའི་ལས་འགུལ་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དང་གསུམ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བླ་ལྷག་བྱུང་བ་དང་བཞི། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དབང་ཕྱི་སྡོམ་ནང་འགལ་གྱི་རྣམ་པར་ལྷུང་བ་དང་ལྔ་བཅས་ཀྱི་མི་རིགས་ཀྱི་ཁེ་དབང་རྩོད་དྲག་པའི་དབང་གི་89ལོར་་རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་མཆོག་ཁྲི་འདོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་འཁྱོག་བཤད་བྱས་པར་ཁུངས་ལུང་བཙན་པའི་བསེད་དཀྲོལ་བྱས་པ་དང༌། བོད་ནི་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་དང་གྲོས་མཐུན་བཞག་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་པའི་དམིགས་བསལ་གནས་བབ་ངོས་འཛིན་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ། 91ལོར་དབུས་གཞུང་ལ་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་གྱི་དོན་ཚན་སྤྱི་དང༌བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་འགྱུར་བ་མི་གཏོང་བའི་དོན་ཚན་ཁག་ལག་བསྟར་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་བྱས་ལ། དེའི་རིང་དུ་རང་གི་བུ་གཅིག་རྒྱ་གར་དུ་བཏང་ནས་བོད་གཞུང་ལ་ལས་ཀ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་རེད། དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ལ་བལྟ་མཁས་ལ་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་རང་འཚོ་རང་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་གཙོར་འཛིན་པའི་ང་ཕོད་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གདོང་གཏུག་བརྒྱབ་ནས་ལས་ཀ་རྩོམ་པ་ཐེངས་གཉིས་པ་རེད་ལ། དེ་ཡང་ཕྱིས་སུ་རང་ལ་ཕྱིར་བཤོལ་བྱེད་ས་ཡོད་པ་ཞིག་བཟོས་པ་རེད།
༧༽ ལོ་རབས་དགུ་བཅུ་པ་དང་ད་བར་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བློ་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་ཀྱིས་རང་སྲིད་བརྟན་པོ་ཡོང་ཕྱིར་བསླུ་དགོས་པ་བསླུས། ཁེ་ཕན་གཏོང་དགོས་པ་བཏང་བ་སོགས་བྱས་ནས་མཐར་རུལ་སུངས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་མི་དམངས་ཕོངས་ལ་སྲིད་གཞུང་ཕྱུག་པའི་ལམ་ལ་བསྐྱོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་བཀག་སྡོམ་མང་པོ་ལས་སྒྲོལ་ནས་རྒྱ་ནག་དཔལ་འབྱོར་ཁེ་ཕན་སྟོབས་འབྱོར་རྒྱལ་ཁབ་དག་དང་མཉམ་དུ་ལོངས་སུ་སྤྱད་བཞིན་ཡོང་བ་རེད། དེའི་རིང་སྲིད་དབང་ཅུང་བརྟན་པ་དང་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་བོད་དོན་ཟུར་དུ་བཞག་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་འདོད་མེད་པའི་གནས་བབ་དེ་འདྲའི་འོག རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོ་སྲུང་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚབ་དང་ཁ་ཙམ་གྱི་གྲོས་མོལ་བྱེད་རིང་དུ་གོ་གནས་གལ་ཆེན་བཟུང་བའི་ང་ཕོད་ཀྱིས་ནུས་པ་གང་ཡང་བཏོན་མེད། པན་ཆེན་གཤེགས་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་གིས་གྲང་བསང་བཏང་བའི་འབའ་པ་ཕུན་དབང་གིས་བོད་དོན་གྲོས་མོལ་ཐད་ལ་རང་ནུས་གང་ལྕོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་གཙོ་བདག་ལ་འཕྲིན་ཡིག་སྤྲིངས་བ་དང་། དཔོན་རིགས་ཁག་ལ་འཕྲིན་ཡིག་བཏང་ནས་བོད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པའི་ཧུར་བརྩོན་ཆེན་པོས་སྐུལ་ལྕག་བཏང་མོད། ང་ཕོད་ནི་དོན་གང་ཞིག་ལ་མགོ་འཁོར་གྱིན་ཡོད་པ་སུ་ལ་ཡང་བཤད་རྒྱུ་མེད་ལ། བོད་དོན་ཐད་བཀའ་བློན་ང་ཕོད་ལགས་ཀྱི་བཀའ་མོལ་གང་ཡང་ཐོས་རྒྱུ་མི་འདུག
༨༽08ལོར་བོད་དུ་འོས་ལངས་59ཚུན་གྱི་ཤུགས་དྲག་ཆེ་ཤོས་དེ་བྱུང་བ་དང་། ང་ཕོད་མི་མཐོང་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་མིང་ཐོག་ནས་རྒོལ་གཏམ་ཚ་ཐག་ཆོད་ཅིག་བཏང་སོང་། ཀུན་གྱིས་ཟེར་ན་སྐབས་དེ་དུས་ང་ཕོད་བསྙུན་གཞི་བཞེས་ནས་མི་ངོ་མི་ཆོད་པའི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པར་གྲགས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་མིང་གཡར་སྤྱོད་བྱས་པར་བཤད་ཡོད། དོན་དེ་ལས་ང་ཕོད་ཡང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆ་སྤྱོད་བདེ་པོ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་དང་ཁོང་རང་ལ་ཡང་བཤོད་དཀའ་བའི་སྙིང་ནད་ཅིག་ཡོད་ངེས་པ་རེད།
༩༽ 09ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་ང་ཕོད་སྐུ་ཞིང་ལ་ཕེབས་པ་རེད། པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གློ་བུར་གཤེགས་པས་ཁོང་གི་རང་རྣམ་མཐོང་རྒྱུ་མེད་མོད། ཁོང་གི་ཕྱག་ལས་ཁག་ལས་ཁོང་ནི་བོད་ལ་ཤ་ཞེན་ཆེ་བ་དང་ལ་རྒྱ་བརྩི་མཁན་རྒྱ་གཞུང་ལ་གཉའ་མི་གུག་མཁན་ཐུགས་དྲང་པོ་ལྷག་བསམ་དཀར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ཚང་མས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། འབའ་པ་ཕུན་དབང་གིས་རང་ཉིད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས། རང་གི་གང་བྱས་གང་བསམ་རང་ཉིད་རིག་པ་གསལ་དུས་རང་དབང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་མཁན་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་ལེགས་པར་བཤད་ཡོད། འོན་ཀྱང་ང་ཕོད་ཀྱིས་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཟེར་བའི་དེབ་ཅིག་བཞག་མེད། ཀུན་གྱིས་བཤད་པར་བལྟས་ན། ང་ཕོད་ཀྱིས་རང་གི་རྟོགས་བརྗོད་བྲི་ཡི་ཡོད་པར་བརྗོད་མོད། ཁོ་རང་གི་ཐུགས་ལ་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་བྲི་འདོད་པའི་བསམ་པ་བྱུང་ནས་ཁོང་རང་རང་གིས་ལོ་རྒྱུས་བྲི་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་ཁོང་རང་རིག་པ་གསལ་དུས་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་ཕན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་བཞག་ཐུབ་ན་བསམས་ནས་སྐུལ་སློང་བྱས་ནས་བྲི་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན་པ་ད་ཆ་སུ་ཡིས་ཀྱང་བཤད་དཀའ། དོན་དུ་ཁོང་སྐུ་གཤེགས་ཚར་ཀྱང་ཁོང་གི་རྟོགས་བརྗོད་དེབ་མི་རྣམས་ཀྱི་མིག་མདུན་དུ་མཐོང་རྒྱུ་མེད། དེ་ཡང་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་བོད་གཞུང་གཉིས་ཀར་ཕན་པ་མ་སྒྲུབ་ལ་གནོད་ཡང་མི་བསྐྱལ་བའི་བྱེད་སྟངས་ཤིག་རེད། ལངས་ཕྱོགས་མི་གསལ་བའི་དོན་དེས་ཀུན་གྱིས་ཁོང་གི་བྱེད་སྟངས་ལ་རང་ལ་དཔགས་པའི་ཚོད་དཔག་དང་འགྲེལ་བརྗོད་རེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། དེས་ཁོང་དང་ཁོང་གི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ལ་ཕན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
མདོར་ན་ང་ཕོད་ངག་དབང་འཇིགས་མེད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགག་རྩ་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱུད་མྱོང་བའི་མི་དྲག་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་གཞུང་དུས་སུ་བཀའ་བློན་གནང་མྱོང་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འོག་ཏུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་སྟེར་བའི་གོ་གནས་མཐོ་ཤོས་ཐོབ་མྱོང་བ། དགུང་གྲངས་བརྒྱ་ཡི་རིང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་མང་པོ་འཕྲད་ཡང་སྡུག་གཅོད་ཆེན་པོ་མྱངས་མེད་ལ་རང་མགོ་ཡག་པོ་ཐོན་པ། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མི་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐད་ལ་རྩོད་གླེང་དང་དོགས་གཞི་མང་པོ་བཞག་ནས་ཁ་ངོ་མི་གསལ་བ་ཞིག་རེད། དེས་ན་ཁོང་ནི་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་ང་ཚོས་རང་སྣང་གང་བཤད་བྱེད་མི་ཉན་པར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ལ་གཞིགས་ནས་བཤད་དགོས། ལེགས་པ་རྐྱང་རྐྱང་བཤད་ན་མི་འགྲིག་ལ་ཉེས་པ་རྐྱང་རྐྱང་བགྲང་ཡང་ཐལ་ཆ་ཆེ། དུས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་མི་སྣའི་གཤིས་ཚུགས་བསམ་སྤྱོད་ལ་དཔྱད་དཔོག་གིས་གདེང་ཞིག་བརྒྱབ་ན་ཅུང་འཚམ་པ་ཡོད་ངེས། མ་མཐར་ཡང་གཞན་གྱི་ཟེར་སྒྲོས་རྗེས་ལ་རང་བློ་ཤོར་གྱི་མ་རེད།
ངའི་མཆན་གསལ་གྱི་མི་འདུག བསྐྱར་དུ་གཅིག་བཀོད་ཡོད།
ང་ཕོད་གྲོངས་པའི་གཏམ་དེ་བོད་ཕྱི་ནང་ཀུན་ཏུ་གྲགས་པ་དང་བོད་མི་དག་གིས་དེ་ལ་གདེང་འཇོག་སྣ་ཚོགས་བྱེད་བཞིན་འདུག་ལ། ཐོག་མར་ཁོང་ལ་དམའ་འབེབས་དང་ཚིག་མཚོན་འདེབས་མཁན་མང་མོད། ཕྱིས་སུ་ཁ་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ནས་ཆེ་བསྟོད་དང་བྱས་རྗེས་ཁོ་ན་བཤད་མཁན་གྱིས་ཁེངས་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་ད་ཆ་ཁོང་ལ་ཉེས་པའི་ཆ་ཕྲན་བུ་བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀུན་གྱིས་ཁ་རྡུང་གཏོང་གིན་འདུག
དོན་ངོ་མར་ད་ཆ་དཔྱད་པ་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁོང་ནི་བོད་མིའི་དཀྱིལ་ནས་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང་། དཔའ་སྟོབས་ཆེ་བ། ལ་རྒྱ་ཆེ་བ། སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་བོད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཁོག་ཏུ་བཅངས་ནས་བོད་མིའི་དོན་ཁོ་ནར་འབད་པ་མཛད་མཁན། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགག་རྩའི་དུས་སྐབས་གང་ན་ཐུག་ཀྱང་བོད་ཀྱི་དོན་དུ་དྲང་གཏམ་བརྗོད་ནུས་མཁན། བོད་ཀྱི་དོན་དུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཅོག་ཙེ་བརྡུང་ཕོད་མཁན། བོད་ཀྱི་དོན་དུ་ཆབ་མདོར་གོ་མཛོད་མེ་བསྲེགས་བཏང་མཁན་སོགས་སུ་བཤད་ནས་ཆེ་བསྟོད་ནམ་མཁར་མི་གཤོང་བ་བྱེད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་59འོས་ལངས་སྐབས་སུ་རྒྱ་མིའི་དམག་ཁང་ལ་རྒྱབ་རྟེན་བཅོལ་དུས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ཡི་གེ་ཞིག་སྤྲིངས་པ་དེ་ཡང་གོང་ས་དབུས་པའི་བོད་གཞུང་ལ་གསང་བརྡ་སྐྱེལ་བར་བརྗོད་པ་སོགས་ང་ཕོད་ཀྱིས་གང་བྱས་ཚང་མ་བོད་ལ་ཕན་པ་དང་བོད་ལ་བསམ་པ། བོད་པ་གཅེས་པ་ཁོ་ནར་སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་ཅི་འདྲའི་དགོད་ཤོར་དགོས་པ་ཞིག་རེད་ཨང་།
ཉིན་ཤས་གོང་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་གྱི་གཏམ་གླེང་ལེ་ཚན་ནང་དུ་ཡང་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་དང་གཞན་གཅིག་གིས་དོན་ལ་སྨིན་པའི་དཔྱད་པ་འོས་འཚམ་ཞིག་གནང་བ་དང་ཕུད། ང་ཕོད་ལ་བསྟོད་བསྔགས་ཁོ་ནས་ཁེངས་པ་དང་། སྐུ་མགྲོན་གྱིས་རང་གི་དཔོག་ཚོད་བཞིན་དཔྱད་པ་འཚམ་པོ་ཞིག་བྱས་ནས་དགོས་ངེས་ཀྱི་བསམ་གཞིགས་བྱ་གཞི་དང་དོགས་གཞི་འཇོག་བསམས་རུང་། ལེ་ཚན་གཙོ་སྐྱོང་པས་དོན་ཁ་བསྟོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཁྲིད་གང་ཐུབ་བྱས་(ང་ཕོད་འཇིགས་མེད་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཡིན་པའི་དབང་གིས་སྒེར་གྱི་ངོ་སྲུང་ཆེད་དུ་ཡིན་གྱི་མ་རེད་པཱ)པས་མཐའ་མཇུག་གདེང་འཇོག་དེ་ཆེ་བསྟོད་ཐལ་ཆ་ཆེ་བའི་རྗེས་སུ་རྒྱུགས་པས། སྐུ་མགྲོན་གྱི་ཐོག་མའི་སྐུལ་སློང་དང་གདེང་འཇོག་ཆུ་ཚད་ལེགས་པོ་ཡོད་མོད་ཀྱང་། ལེ་ཚན་འགོ་ནས་མཇུག་བར་བསྟོད་པ་ཁོ་ན་བྱ་རྒྱུ་དམིགས་པ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དཔྱད་གླེང་གི་ཆུ་ཚད་དེ་ཡང་རིམ་པ་ཁ་ཤས་མར་ཆག་པས་ཡིད་ཕམ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་སོང་།
ང་ཕོད་ཀྱི་བྱས་རྗེས་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཁས་ལེན་དགོས་པ་ནི་བོད་གཞུང་གི་གསལ་བསྒྲགས་ནང་དུ་ཁ་གསལ་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་ལྷག་པའི་མཛད་རྗེས་བོད་གཞུང་གིས་མ་མཁྱེན་པ་ཡོད་ན། གསལ་འདེབས་དང་ཡོངས་གྲགས་བྱས་ཆོག རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ལྟ་བུ་དོན་དངོས་སུ་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་དཔྱད་གདེང་མ་ཡིན་པས་སྐུ་མགྲོན་རང་རང་སོ་སོའི་ལྟ་བ་གཙིགས་ཆེར་འཛིན་གལ་ཆེ་ལ། བོད་མིའི་ཁྲོད་དུ་ཡང་ང་ཕོད་ལ་ལྟ་སྟངས་ཐ་དད་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་གནས་ཡོད་པ་དེ་དོན་དངོས་ཡིན་པས་ཕྱོགས་དེ་གསལ་སྟོན་ཐོག ཅུང་ཟད་གཙོ་འཛིན་གྱི་ལྟ་བས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ཙམ་གྱི་ཆོག་པ་ཡིན། ཡིན་ནའི་དོན་དངོས་གང་ཡིན་མ་ཤེས། རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་གྱིས་ཐལ་ཆ་ཆེ་བའི་གདེང་འཇོག་བྱས་པ་དེ་ཡིས་བོད་མི་ཕྱི་ནང་ཀུན་གྱི་ཀླད་པ་རྙོག་ཏུ་འཇུག་འདུག
ང་ཕོད་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་ཐད་སྲིད་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་དང་སྲིད་དོན་ལ་སྣང་འཇོག་ཆེ་བ་ཚོ་ཕུད་པའི་ཕྱི་བཞུགས་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེ་ལས་ང་ཕོད་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ཆེ་ཕྲ་བྱུང་མྱོང་བའི་བོད་ནང་དང་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཞུགས་མཁན་ཚོས་གསུང་བའི་བཀའ་མོལ་ལ་བདེན་ཁ་ཆེ་བ་ཡོད་པ་ནི་བརྗོད་མེད་རེད། ང་རང་བོད་དུ་ཡུན་རིང་བསྡད་མྱོང་ལ། རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་མང་པོ་ཡང་བརྒྱུད་མྱོང་བའི་མི་ཞིག་ཡིན། ཕྱི་བཞུགས་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དེ་49ལོར་བཙུགས་པ་ནས་ད་ལྟ་བར་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིན་ཡོད་མོད། དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་དེ་ནི་ངོ་རིས་དང་ངོ་བོ་མང་པོ་བརྗེས་པའི་སྲིད་གཞུང་དཔྱིད་ཀའི་གནམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་གོ་གཏན་ནས་ཚོས་ཀྱི་མི་འདུག མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་འགྱུར་བ་བྱུང་བར་གཏན་ནས་མ་བལྟས་པར་ང་ཕོད་ཀྱི་གཏམ་དེ་ཚོ་ཉན་དུས་ཁོང་རང་དཔའ་ཆེ་མདོག་དང་ལ་རྒྱ་ཆེ་མདོག་ཐ་ན་བོད་མིའི་དོན་དུ་རྩོད་ནུས་མཁན་འཛིང་ཕོད་མཁན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་ང་ཕོད་ཀྱི་གཏམ་སྤྱོད་མང་པོ་ཞིག་སྲིད་ཀྱི་རླུང་བུའི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། དེས་ན་ངས་འདིར་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་འགྱུར་བ་སྐོར་མདོ་ཙམ་བཤད་པར་འདོད།
དེང་གི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་དེ་ནི་1949ལོར་སྐྱེས་པ་དང་། མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་གཙོ་བདག་བྱས་ནས་རྒྱུ་ནོར་མཉམ་བདག་གི་ལྟ་བ་བཟུང་སྟེ་འབྱོར་མེད་གྲལ་རིམ་གྱིས་སྲིད་དབང་འཛིན་པ་རེད། ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་པའི་དུས་དཀྱིལ་ནས་འགོ་ཚུགས་ཏེ་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ཐུབ་ཕྱིར། དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཁ་སྔོན་རྒྱལ་ཁབ་བཙུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ནུས་པ་ཆེན་པོ་བཏོན་པའི་དམངས་གཙོའི་ཤོག་ཁག་དག་ལ་རྡུང་རྡེག་བཏང་བ་དང་། དམངས་གཙོ་དང་འདྲ་མཉམ་རང་དབང་ལ་དད་མོས་ཆེ་བའི་ཤེས་ལྡན་པའི་དཔུང་ཁག་ལངས་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་བཟོས་པ་རེད། དེ་རྗེས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ནང་ཁུལ་དུ་དབང་ཆ་འཕྲོག་རྩོད་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་བས་མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་རང་གི་རྒྱལ་པོའི་གོ་གནས་མི་ཤོར་བའི་ཆེད་དུ་1966ལོར་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོ་བསླངས་ནས་ནང་ཁུལ་གྱི་རང་ལ་ངོ་ལོག་འདོད་མཁན་དང་དབང་ཆ་ཆེ་བ་ཚང་མ་གསོད་དགོས་པ་བསད། གནས་དབྱུང་གཏོང་དགོས་པ་གནས་དབྱུང་བཏང་། སྡུག་ཐང་གཅོད་དགོས་པར་སྡུག་པོ་བཏང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་མའོ་ཡིས་རྡིབ་འདོད་པའི་ཀྲོའུ་ཨེན་ལེ་སྲིད་ཕྱོགས་ནས་གནས་དབྱུང་བཏང་མ་ཐུབ་པས་མཐར་འཆི་བདག་གི་ཞགས་པ་མའོ་ཡིས་བཟུང་ནས་གཤིན་རྗེའི་དྲུང་དུ་བསྐྱལ་རྗེས་1976ལོར་མའོ་ཡང་རང་གི་ལས་འགན་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ཀྲོའུ་ཤི་རྗེས་བློ་ཁ་ཚིམ་པོའི་ངང་ནས་དབང་ཆ་ཧྭ་གོ་ཕེང་ལ་བཞག་ནས་ཀྲོའུ་ཡི་རྗེས་སུ་འབྲངས། མའོ་ཡིས་གཙོ་བདག་བྱས་པའི་རིང་དུ་རྒྱ་ནག་དེ་ནི་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་དང་མང་ཚོགས་འཚོ་བ་སྐྱོ་བ། སྲིད་ཇུས་གཡོན་ཐལ་ཆེ་བ། ལས་གང་ཞིག་བྱས་ཀྱང་མགོ་འབུར་བ་ཙམ་གྱིས་ཞྭ་མོ་ཆེ་ཐག་ཆོད་ཅིག་གིས་སྒུག་བསྡད་ཡོད་པའི་དུས་ཤིག་ཡིན། 1978ལོར་ཏེང་གིས་གཙོས་པའི་མའོ་ཡི་མགོ་གནོན་བྱས་པའི་དཔོན་ཧྲག་རྙིང་པ་དག་གིས་བསྐྱར་དུ་དབང་ཆ་ཚུར་འཕྲོག་པ་དང་བསྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་ཀྱི་ཁ་ལོ་འཛིན། ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་སྐབས་དེར་ཧུ་ཡོ་པང་གིས་གཙོ་བདག་བྱས་པ་དང་ཁོ་པས་གུང་ཁྲན་ལྟ་བ་གཙང་མ་ཞིག་སྐྱོང་འདོད་པ་དང་དམངས་གཙོ་དང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་སོགས་པ་དོན་དུ་གནས་པ་ཞིག་བྱེད་འདོད་པའི་བསམ་སྤྱོད་མང་པོ་སྤེལ། ཁོ་པས་དབང་ཆ་འཛིན་པའི་རིང་དུ་སྲིད་ཇུས་ལྷུག་ཆ་ཆེ་ཤོས་དང་། དམངས་དང་མི་རིགས་ལ་ཕན་པའི་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ལ་ཆ་འཇོག་ཆེ་བ། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཡང་གྲོས་མོལ་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་ལྷག་བསམ་ཡོད་ལ་དོན་དུ་བབ་པའི་བྱ་བ་ཡང་མང་པོ་སྒྲུབ་ཡོད། དེ་རྗེས་ཧུ་ཡོ་པང་གི་ལས་ཀ་སྤེལ་ཚུལ་དེར་དཔོན་ཧྲག་རྙིང་པ་ཏེང་ལ་སོགས་པ་མ་འདོད་པར་ཁོ་པ་གནས་དབྱུང་བཏང་ལ་ཀྲོ་ཙེ་དབྱང་གཙོ་བདག་ལ་བསྐོས། སྐབས་དེར་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་དམངས་གཙོའི་ལམ་དུ་འགྲོ་འདོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་སྔར་གྱི་དབང་ཆ་སྒེར་གཅོད་ལ་བློ་གཏོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ནས་ཁྱོད་ཤི་ང་གསོན་གྱི་འགལ་ཟླ་རྣོ་ངར་ཞིག་གྲུབ། མཐའ་མཇུག་89ལོའི་སློབ་མའི་ལས་འགུལ་ཐོག་འགལ་ཟླ་དེ་མངོན་གསལ་ཕྱིར་ཐོན་པ་དང་ངོ་གཏུག་གདོང་ལེན་གྱི་འཐབ་རྩོད་བྱས་མཐར་ཏེང་གིས་གཙོས་པའི་དཔོན་རྙིང་རྒན་གྲས་ཕྱོགས་ཀྱིས་དྲག་དམག་སྤྱད་ནས་དམངས་གཙོའི་སྲོག་ཁ་བཅད། ལོ་རབས་དགུ་བཅུའི་རིང་དང་ཉིས་སྟོང་ལོའི་རིང་དུ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་སླར་ཡང་གོམ་པ་ཕྱིར་བཤོལ་གྱིས་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱལ་གཏོང་བའི་ལས་ཁོ་ནར་ཞུགས་ནས་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་ནས་ད་བར་བསྡད་པ་རེད། དེའི་རིང་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ནི་རང་འཚོ་གནས་དང་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ཐུབ་ཕྱིར། རང་ལ་ཕོག་ཐུག་དང་ཉེན་ཁ་ཕྲན་བུ་བཟོ་མཁན་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་འཆམ་ལ་ཕབ་ནས་སྙིང་རྗེ་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་སྨྱོ་ཧམ་ཆེན་པོས་རྡུང་རྡེག་དང་རྩ་མེད་བཟོ་བ་རེད། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་དབུས་གཞུང་དེའི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་ཤིག་རེད། དེ་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་དཔགས་ནས་ང་ཕོད་ཀྱི་གཏམ་སྤྱོད་ལ་གདེང་འཇོག་བྱས་ན་ང་ཕོད་ཀྱི་ངོ་རིས་ཅུང་ཁ་གསལ་བ་ཞིག་མཐོང་ཐུབ་པ་རེད། འདིར་གཙོ་དོན་ཁ་ཤས་ཤིག་གླེང་རྒྱུ་ཡིན།
༡༽51ལོར་ཆབ་མདོའི་དམག་ཤོར་བ་དང་དེ་རྗེས་བོད་གཞུང་གི་བཀའ་བློན་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་པེ་ཅིང་དུ་གྲོས་མོལ་བྱེད་པར་ཕྱིན། སྐབས་དེ་དུས་ང་ཕོད་གཙོས་པ་ནི་བོད་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཡིན་པ་དང་པེ་ཅིང་དུ་གྲོས་མོལ་བྱེད་རིང་དུ་བོད་ལ་ཁེ་ཕན་གང་ཆེ་རྩོད་པའི་ལས་བརྩམས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མགོ་གནོན་དང་ཁ་དང་ཞལ་ཐུག་པའི་ལས་གཏུམ་པོ་རྩོམ་དུས། ཁོང་ཚོས་ཐམ་ག་གསར་པ་བརྒྱབ་པ་དང་མིང་འབྲི་ནོར་བྱས་པའི་མི་འདོད་པ་དང་ཕྱིས་སུ་གྲོས་མཐུན་རྩིས་མེད་གཏོང་བར་རྩོད་གཞི་བཞག་པ་རེད། འོན་ཀྱང་སྐབས་དེ་དུས་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ཕེབས་ངེས་པ་དང་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དབང་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཙན་གྱིས་འཇུག་ངེས་པ་སོགས་གཏན་ནས་ཤེས་ཀྱི་མེད་པར། དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་སྐབས་དེའི་ང་ཕོད་ཀྱིས་གྲོས་མཐུན་དེ་བཞག་ཡང་བོད་དེ་རྒྱ་མིས་བཙན་ལེན་བྱས་པ་ཞིག་དང་བོད་དེ་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གོ་བབ་འདྲ་བའམ་ཅུང་དམའ་ཡང་སྐད་ཆ་བཤད་ས་དང་ལངས་ས་རྩོད་ས་ཞིག་ཡོད་ལ། རང་རང་ལ་བདག་པའི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་ཡོད་པར་སྙམ་བཞིན་ཡོད། དེ་སྔོན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཡོངས་སུ་དབང་དུ་བསྡུས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་མིས་སྲིད་དབང་གི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མྱོང་གཏན་ནས་མེད་པས། ཕྱིས་སུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་དེང་གི་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་ང་ཕོད་སྐྱེས་ཕལ་དེས་ག་ལ་བསམ་ཚོད་བྱེད་ཐུབ། དེས་ན་ང་ཕོད་ཀྱི་ཐམ་ག་དངོས་མ་བཏབ་པ་དེས་ཕྱིས་སུ་བོད་དོན་རྩོད་པར་ཕན་པ་དང་གླེང་གཞི་ཞིག་ཡོད་མོད། དེ་ནི་ཁོང་རང་ཆབ་སྲིད་པ་ཞིག་གི་སྤྱང་གྲུང་དང་བློ་རིག་ཡིན་ལ། སྐབས་དེ་དུས་གྲོས་མོལ་ལ་ཕེབས་མཁན་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་པ་ཀུན་གྱི་བྱས་པ་ཞིག་ལ་དྲངས་ཆོག་པ་ཡིན།
༢༽59ལོར་ང་ཕོད་རྒྱ་མིའི་དམག་ཁང་ལ་རྒྱབ་རྟེན་བཅོལ་རྗེས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ཕྱག་ཡིག་ཅིག་སྤྲིངས་ནས་རང་ཉིད་གང་དུ་བསྡད་ཡོད་མེད་དང་ས་ཁྲ་བཅས་པ་གོང་ས་མཆོག་ལ་ཞུས་པ་རེད། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་ཕྱོགས་འཐེན་ཐུབ་པ་བྱུང་ན་བོད་ཀྱི་མང་ཚོགས་རྒྱ་ཕྱོགས་སུ་འཐེན་ཐུབ་པར་ངོས་འཛིན་པ་དང་། དེ་ནས་རྒྱ་ལ་རྒྱབ་གཏོད་བྱེད་མཁན་བོད་གཞུང་གི་ལས་སྣ་དང་བོད་མི་དག་གཙང་མ་བཟོ་རྩིས་ཡོད། གནས་བབ་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཡི་གེ་དེ་འདྲ་ཞིག་བཏང་བ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་སྐུལ་སློང་འོག་བཏང་བ་ཡིན་པ་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་ནུས་ཏེ། ང་ཕོད་ཀྱིས་རང་དང་ནང་མིའི་སྲོག་འགོ་རྒྱ་དམག་ལ་བཅོལ་ཡོད་པའི་འཆི་གསོན་གྱི་གནས་བབ་ཛ་དྲག་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ། རྒྱ་གཞུང་ལ་རྒྱབ་གཏོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་གཞུང་ལ་གསང་བརྡ་བཏང་བ་རེད་ཟེར་བ་ནི་ཁུངས་ལུང་མེད་པ་ཞིག་རེད། ང་ཕོད་ཀྱིས་འཕྲིན་འདི་གཏོང་བའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ང་བདེ་འཇགས་ཆེ་ས་འདི་ལ་བསྡད་ཡོད། གོང་ས་མཆོག་ཉེན་གཡོལ་དུ་ཕེབས་འདོད་ན་ང་སྡོད་སར་ཕེབས་ཤོག་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་ཕྱོགས་སུ་འཐེན་གང་ཐུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། ཐ་ན་མཐའ་མའི་གདོང་གཏུག་མ་བྱས་གོང་དུ་ཡང་ང་ཕོད་བརྒྱུད་ནས་རང་གི་ཧམ་སེམས་དེ་འགྲུབ་ཐབས་བྱས་པ་ཞིག་རེད།
༣༽ལོ་རབས་དྲུག་ཅུའི་ནང་དུ་པན་ཆེན་མཆོག་གིས་བོད་མིར་སྡུག་པོ་འདི་འདྲ་ཐུག་པ་དང་བོད་མིའི་ཁེ་དབང་ཐམས་ཅད་ཤོར་བ་མཐོང་དུས་རང་གི་བདེ་སྡུག་ལ་མ་བསམས་པར་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་བདུན་བྲིས་ནས་ཡིག་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ལ་རྩོད་པ་གནང་བ་རེད། སྐབས་དེར་ང་ཕོད་ཀྱིས་པན་ཆེན་ལ་གོ་བསྐོན་བསླབ་བྱ་བྱས་པ་ལས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཙམ་ཡང་བྱས་མེད། ང་ཕོད་ནི་རང་གི་སྲོག་འགོ་ཐོན་ན་ཆ་ལུགས་ཉེས་ཀྱང་ཉེས་པའི་བསམ་བློ་དེ་རང་སེམས་ལ་ངེས་ཡོད། པན་ཆེན་མཆོག་འདི་ལྟར་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བསམ་པ་ཆེ་དྲག་པས་བཙོན་ལ་ལྷུང་། འབའ་པ་ཕུན་དབང་ཡང་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་འདུག་ཟེར་བའི་ཉེས་པ་ཕོག་ནས་བཙོན་དུ་འཕེན། འབའ་པ་ཕུན་དབང་གི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུ་ཁོང་རང་ལ་མ་ཉེས་ཁ་གཡོགས་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་དེའི་ནང་ང་ཕོད་ཀྱང་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། དེ་ལས་ང་ཕོད་ཀྱིས་འབའ་པ་ཕུན་དབང་ལ་དཀར་འདོན་བྱེད་རོགས་བྱས་མེད་པ་དང་ཐ་ན་དྲང་པོའི་གཏམ་ཞིག་ཀྱང་བཤད་ཕོད་མེད་པ་རེད། དེ་ལས་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་ངོ་ལ་བལྟས་ནས་རང་མགོ་གང་ཐོན་གྱི་ལས་ཀའི་ཚུགས་ཀ་འཛིན་པ་གསལ་པོ་རེད།
ད་དུང་ཏོག་ཙམ་ལྷག་སོང་། མུ་མཐུད་བཀོད་ཡོད།
༤༽ རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་རིང་དུ་བོད་ཀྱི་དབང་གྲགས་ཆེ་བའི་མི་དྲག་ཚང་མར་རྡུང་རྡེག་དང་སྡུག་གཅོད་ཕོག་པའི་རིང་དུ་ང་ཕོད་གཅིག་པུ་གོད་ཆག་དེ་ལས་ཐར་བ་རེད། བཤད་ཡམས་ལ་ང་ཕོད་ནི་ཀྲོ་ཨེན་ལེས་སྐྱོབ་སོང་བར་གྲགས། དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཀྲོ་ཡིས་ང་ཕོད་གཅིག་པུ་སྐྱོབ་པ་ལས་བོད་ཀྱི་མི་དྲག་གཞན་པ་ཚོ་མི་སྐྱོབ་དོན་གང་ཡིན་ནམ། བོད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་སྲིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མི་སྣ་ཆེ་བ་གསུམ་ལས་ཁོང་གཅིག་པུ་སྐྱོན་གང་ཡང་མེད་པར་བདེ་བར་གནས་ཐུབ་དོན་གང་ཡིན་ནམ།
༥༽ ལོ་རབས་བདུན་ཅུའི་རྗེས་ནས་བརྒྱད་ཅུའི་རིང་དུ་པན་ཆེན་དང་ཕུན་དབང་སོགས་པ་དཀར་འདོན་བྱས་པ་དང་གཅིག བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་བར་གྲོས་མོལ་འགོ་ཚུགས་པ་དང་གཉིས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་སྲིད་ཇུས་དོན་ལ་གནས་འདོད་པའི་ཧུ་ཡོ་པང་གི་གུ་ཡངས་བའི་སྲིད་ཇུས་དང་གསུམ། བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་འབྱུང་ངེས་པའི་དུས་ལ་སླེབས་དང་བཞི། ཆ་རྐྱེན་བཞི་འཛོམས་པའི་གནས་སྐབས་དེར་ང་ཕོད་ཀྱིས་མི་རིགས་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་པ་སོགས་རང་གི་གོ་གནས་དེས་བྱེད་འོས་པ་དང་བྱེད་དགོས་པའི་ལས་ཀ་ཁ་ཤས་བསྒྲུབས་ཡོད།
༦༽ 89ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་སློབ་མའི་ལས་འགུལ་ཚུགས་པ་དང་མཐར་དྲག་གནོན་གྱི་རྨེག་མེད་བཏང་མོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་དང་མི་དམངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ལ་སྙིང་རླུང་ལངས་ནས་བསྡད་ཡོད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྲིད་དབང་དེ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བསྡམས་དཀྱིགས་བྱས་ནས་ཆར་རླུང་ནང་ཚུད་པ་དང་ཉིན་ཞིག་ཐོར་ཞིག་འགྲོ་ཉེན་ཆེ་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཤར། 89ལོར་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ནོར་ཝེའི་བྱ་དགའ་ཐོབ་དུས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ཕོད་ལ་རྒོལ་གཏམ་འཕངས་སུ་བཅུག་མོད། ཁོང་གིས་རང་ཉིད་ལ་ལམ་ཞིག་བཞག་ཕྱིར་གཏམ་བཤད་ཀྱི་བར་དུ་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་མ་གསལ་བཤད་བྱས་པ་དང་། མི་རིགས་ཁེ་དབང་རྣོ་ངར་ཆེན་པོས་རྩོད་མཁན་པན་ཆེན་མཆོག་གློ་བུར་དུ་སྐུ་གཤེགས་པ་དང་གཅིག། བོད་ནང་དུ་འོས་ལངས་བྱུང་བར་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དང་གཉིས། རྒྱ་ནག་དམངས་གཙོའི་ལས་འགུལ་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དང་གསུམ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བླ་ལྷག་བྱུང་བ་དང་བཞི། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དབང་ཕྱི་སྡོམ་ནང་འགལ་གྱི་རྣམ་པར་ལྷུང་བ་དང་ལྔ་བཅས་ཀྱི་མི་རིགས་ཀྱི་ཁེ་དབང་རྩོད་དྲག་པའི་དབང་གི་89ལོར་་རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་མཆོག་ཁྲི་འདོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་འཁྱོག་བཤད་བྱས་པར་ཁུངས་ལུང་བཙན་པའི་བསེད་དཀྲོལ་བྱས་པ་དང༌། བོད་ནི་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་དང་གྲོས་མཐུན་བཞག་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་པའི་དམིགས་བསལ་གནས་བབ་ངོས་འཛིན་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ། 91ལོར་དབུས་གཞུང་ལ་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་གྱི་དོན་ཚན་སྤྱི་དང༌བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་འགྱུར་བ་མི་གཏོང་བའི་དོན་ཚན་ཁག་ལག་བསྟར་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་བྱས་ལ། དེའི་རིང་དུ་རང་གི་བུ་གཅིག་རྒྱ་གར་དུ་བཏང་ནས་བོད་གཞུང་ལ་ལས་ཀ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་རེད། དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ལ་བལྟ་མཁས་ལ་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་རང་འཚོ་རང་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་གཙོར་འཛིན་པའི་ང་ཕོད་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གདོང་གཏུག་བརྒྱབ་ནས་ལས་ཀ་རྩོམ་པ་ཐེངས་གཉིས་པ་རེད་ལ། དེ་ཡང་ཕྱིས་སུ་རང་ལ་ཕྱིར་བཤོལ་བྱེད་ས་ཡོད་པ་ཞིག་བཟོས་པ་རེད།
༧༽ ལོ་རབས་དགུ་བཅུ་པ་དང་ད་བར་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བློ་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་ཀྱིས་རང་སྲིད་བརྟན་པོ་ཡོང་ཕྱིར་བསླུ་དགོས་པ་བསླུས། ཁེ་ཕན་གཏོང་དགོས་པ་བཏང་བ་སོགས་བྱས་ནས་མཐར་རུལ་སུངས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་མི་དམངས་ཕོངས་ལ་སྲིད་གཞུང་ཕྱུག་པའི་ལམ་ལ་བསྐྱོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་བཀག་སྡོམ་མང་པོ་ལས་སྒྲོལ་ནས་རྒྱ་ནག་དཔལ་འབྱོར་ཁེ་ཕན་སྟོབས་འབྱོར་རྒྱལ་ཁབ་དག་དང་མཉམ་དུ་ལོངས་སུ་སྤྱད་བཞིན་ཡོང་བ་རེད། དེའི་རིང་སྲིད་དབང་ཅུང་བརྟན་པ་དང་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་བོད་དོན་ཟུར་དུ་བཞག་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་འདོད་མེད་པའི་གནས་བབ་དེ་འདྲའི་འོག རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོ་སྲུང་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚབ་དང་ཁ་ཙམ་གྱི་གྲོས་མོལ་བྱེད་རིང་དུ་གོ་གནས་གལ་ཆེན་བཟུང་བའི་ང་ཕོད་ཀྱིས་ནུས་པ་གང་ཡང་བཏོན་མེད། པན་ཆེན་གཤེགས་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་གིས་གྲང་བསང་བཏང་བའི་འབའ་པ་ཕུན་དབང་གིས་བོད་དོན་གྲོས་མོལ་ཐད་ལ་རང་ནུས་གང་ལྕོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་གཙོ་བདག་ལ་འཕྲིན་ཡིག་སྤྲིངས་བ་དང་། དཔོན་རིགས་ཁག་ལ་འཕྲིན་ཡིག་བཏང་ནས་བོད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པའི་ཧུར་བརྩོན་ཆེན་པོས་སྐུལ་ལྕག་བཏང་མོད། ང་ཕོད་ནི་དོན་གང་ཞིག་ལ་མགོ་འཁོར་གྱིན་ཡོད་པ་སུ་ལ་ཡང་བཤད་རྒྱུ་མེད་ལ། བོད་དོན་ཐད་བཀའ་བློན་ང་ཕོད་ལགས་ཀྱི་བཀའ་མོལ་གང་ཡང་ཐོས་རྒྱུ་མི་འདུག
༨༽08ལོར་བོད་དུ་འོས་ལངས་59ཚུན་གྱི་ཤུགས་དྲག་ཆེ་ཤོས་དེ་བྱུང་བ་དང་། ང་ཕོད་མི་མཐོང་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་མིང་ཐོག་ནས་རྒོལ་གཏམ་ཚ་ཐག་ཆོད་ཅིག་བཏང་སོང་། ཀུན་གྱིས་ཟེར་ན་སྐབས་དེ་དུས་ང་ཕོད་བསྙུན་གཞི་བཞེས་ནས་མི་ངོ་མི་ཆོད་པའི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པར་གྲགས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་མིང་གཡར་སྤྱོད་བྱས་པར་བཤད་ཡོད། དོན་དེ་ལས་ང་ཕོད་ཡང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆ་སྤྱོད་བདེ་པོ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་དང་ཁོང་རང་ལ་ཡང་བཤོད་དཀའ་བའི་སྙིང་ནད་ཅིག་ཡོད་ངེས་པ་རེད།
༩༽ 09ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་ང་ཕོད་སྐུ་ཞིང་ལ་ཕེབས་པ་རེད། པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གློ་བུར་གཤེགས་པས་ཁོང་གི་རང་རྣམ་མཐོང་རྒྱུ་མེད་མོད། ཁོང་གི་ཕྱག་ལས་ཁག་ལས་ཁོང་ནི་བོད་ལ་ཤ་ཞེན་ཆེ་བ་དང་ལ་རྒྱ་བརྩི་མཁན་རྒྱ་གཞུང་ལ་གཉའ་མི་གུག་མཁན་ཐུགས་དྲང་པོ་ལྷག་བསམ་དཀར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ཚང་མས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། འབའ་པ་ཕུན་དབང་གིས་རང་ཉིད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས། རང་གི་གང་བྱས་གང་བསམ་རང་ཉིད་རིག་པ་གསལ་དུས་རང་དབང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་མཁན་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་ལེགས་པར་བཤད་ཡོད། འོན་ཀྱང་ང་ཕོད་ཀྱིས་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཟེར་བའི་དེབ་ཅིག་བཞག་མེད། ཀུན་གྱིས་བཤད་པར་བལྟས་ན། ང་ཕོད་ཀྱིས་རང་གི་རྟོགས་བརྗོད་བྲི་ཡི་ཡོད་པར་བརྗོད་མོད། ཁོ་རང་གི་ཐུགས་ལ་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་བྲི་འདོད་པའི་བསམ་པ་བྱུང་ནས་ཁོང་རང་རང་གིས་ལོ་རྒྱུས་བྲི་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་ཁོང་རང་རིག་པ་གསལ་དུས་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་ཕན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་བཞག་ཐུབ་ན་བསམས་ནས་སྐུལ་སློང་བྱས་ནས་བྲི་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན་པ་ད་ཆ་སུ་ཡིས་ཀྱང་བཤད་དཀའ། དོན་དུ་ཁོང་སྐུ་གཤེགས་ཚར་ཀྱང་ཁོང་གི་རྟོགས་བརྗོད་དེབ་མི་རྣམས་ཀྱི་མིག་མདུན་དུ་མཐོང་རྒྱུ་མེད། དེ་ཡང་ང་ཕོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་བོད་གཞུང་གཉིས་ཀར་ཕན་པ་མ་སྒྲུབ་ལ་གནོད་ཡང་མི་བསྐྱལ་བའི་བྱེད་སྟངས་ཤིག་རེད། ལངས་ཕྱོགས་མི་གསལ་བའི་དོན་དེས་ཀུན་གྱིས་ཁོང་གི་བྱེད་སྟངས་ལ་རང་ལ་དཔགས་པའི་ཚོད་དཔག་དང་འགྲེལ་བརྗོད་རེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། དེས་ཁོང་དང་ཁོང་གི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ལ་ཕན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
མདོར་ན་ང་ཕོད་ངག་དབང་འཇིགས་མེད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགག་རྩ་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱུད་མྱོང་བའི་མི་དྲག་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་གཞུང་དུས་སུ་བཀའ་བློན་གནང་མྱོང་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འོག་ཏུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་སྟེར་བའི་གོ་གནས་མཐོ་ཤོས་ཐོབ་མྱོང་བ། དགུང་གྲངས་བརྒྱ་ཡི་རིང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་མང་པོ་འཕྲད་ཡང་སྡུག་གཅོད་ཆེན་པོ་མྱངས་མེད་ལ་རང་མགོ་ཡག་པོ་ཐོན་པ། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མི་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐད་ལ་རྩོད་གླེང་དང་དོགས་གཞི་མང་པོ་བཞག་ནས་ཁ་ངོ་མི་གསལ་བ་ཞིག་རེད། དེས་ན་ཁོང་ནི་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་ང་ཚོས་རང་སྣང་གང་བཤད་བྱེད་མི་ཉན་པར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ལ་གཞིགས་ནས་བཤད་དགོས། ལེགས་པ་རྐྱང་རྐྱང་བཤད་ན་མི་འགྲིག་ལ་ཉེས་པ་རྐྱང་རྐྱང་བགྲང་ཡང་ཐལ་ཆ་ཆེ། དུས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་མི་སྣའི་གཤིས་ཚུགས་བསམ་སྤྱོད་ལ་དཔྱད་དཔོག་གིས་གདེང་ཞིག་བརྒྱབ་ན་ཅུང་འཚམ་པ་ཡོད་ངེས། མ་མཐར་ཡང་གཞན་གྱི་ཟེར་སྒྲོས་རྗེས་ལ་རང་བློ་ཤོར་གྱི་མ་རེད།
རིང་ཙམ་ཆགས་སོང་། དགོངས་འགལ་མེད་པ་ཞུ།
འདི་རྦད་དེ་རིང་དྲག་འདུག སྡོམ་ཞིག་མ་བརྒྱབ་ཐབས་མེད་རེད་འདུག
མདོར་ན་ང་ཕོད་གིས་སྤྱི་དང་སྒེར་གཉིས་ལས་སྒེར་དང་། རང་དང་གཞན་གཉིས་ལས་རང་བདམས་པ་རེད།
མེ་ལྕེ་དང་དྲག་རླུང་འདྲ་བའི་ལས་འགུལ་དེ་དག་ནས་ང་ཕོད་ག་འདྲ་བྱས་ནས་ཐར་ཡོང་བ་རེད་དམ།
ཐ་ན་ཁོ་རང་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཐམས་པ་སྡོད་ཐུབ་པ་དེའང་སྤྱི་དོན་གཡུགས་ནས་རང་མགོ་སྲུང་བའི་གྲུབ་འབྲས་རེད།
སྨྱོན་པ་ཡི་ཁ་ན་གཏམ་སྙན་འདུག །
བསམ་པ་དེ་བཟང་བ་ཧ་གོ་སོང་། །
བོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་འདྲ་དགོས། །
འདོད་པ་དེ་འགྲུབ་པའི་སྨོན་ལམ་འདེབས། །
སྐུ་ཞབས་ལ་ལ་ནས ཡག་པོ་བྲིས་འདུག་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ ང་ཕོད་འཇིགས་མེད་ཆེ་ཆུང་གཉིས་གིས་བོད་མི་རིགས་ལ་བསམ་པ་དཀར་བའི་ལས་བྱེད་རབ་མེད་གི་ ཡིན་ཡང་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་་་་་་་་་་གང་ཤེས་་་་་་་་་ མགོ་འཐོམ་བཅུག་གི་འདུག་ག བོད་གི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོ་ཡོད་ཚད་བློས་བཏང་ནས་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ་ཇི་ཙམ་སོང་ན་ཡང་རྗེས་དྲིན་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་གོ་རྒྱུ་མེད་གི་ཡ
དེ་རིང་ད་ཨ་ཁུ་ཀླུ་སྨྱོན་ལགས་ནས་སྙན་ངག་ཡག་པོར་བྲིས་འདུག་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ཨ་ལགས་ཀླུ་སྨྱོན་གྱི་སྙན་ངག་དང་ལོ་སར་ལ་འཚམ་འདྲི་ཞུ་འདོད་ཡོད་འོན་ཏེ་་་་་་
ལ་ལ་ཟེར་བ་འདིས་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་ལ་གནས་ལུགས་ཅན་མང་དུ་མཐོང་བས་ངས་ང་ཕོད་ལ་འཛིན་པའི་བསམ་བློ་འདི་ཡང་ཅུང་ཟད་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་དགོས་པ་འདྲ།
ཨ་ཁུ་ཀླུ་སྨྱོན་ལགས་ནས་སྙན་ངག་ཡག་པོར་བྲིས་འདུག
ངོ་མ་སྙན་ངག་ཟེར་ནོ་བྲིས་འདུག་གོ་ཀློག་ཀློག་གི་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་དེ་དྲན་ནས་སྤོབས་པ་སྐྱེ་ཡོང་གི་ལ་ཡང་ད་ལྟའི་གནས་བབས་བཤད་ཡོང་དུས་ངོ་མ་སྐྱོ་ནི་ཞིག་རེད་འདི་སྙན་ངག་བཟང་བའི་རྟགས་ཡིན་རྒྱུ་ར།
ཨ་ལགས་འདི་ད། ལོ་སར་ལ་ཡང་རྒད་པོ་རྒད་མི་ཆོ་མཉམ་དུ་སྐྱིད་སྐྱིད་གཏོང་གི་མི་འགྲོ་བར་རྩོམ་ཡིག་བྲིས་བསྡད་ནས་ཆི་བྱེད། ལོ་སར་ལ་ང་ནི་ནེའུ་ཡོག་ལ་སོང་ནས་ནེའུ་ཡོད་གི་ལྟད་མོ་དེ་ཚོར་བལྟས་པ་ཡིན། ངས་ཆང་བཅད་བཏང་ནོ་ད་མ་འགྲིག་ཟིག རྗེས་མ་ཁྱོད་ཚང་གི་ལ་ཆང་མ་གཅོད་ཀོ ནེ་པ་ལེ་ཤར་བའི་གྲྭ་བ་དེ་ཚོ་ད་སྐྱིད་ཟིག ཆང་ངེས་པར་དུ་འཐུང་དགོས་གི རྗེས་མ་ད་ཤར་བའི་གྲྭ་བ་བྱེད་དགོས་གི ཁེ་སང་མང་པོ་འདུག
ཀླུ་སྨྱོན། ད་ཐེངས་ད་འགྲིག་མེད། ནེའུ་ཡོག་ནས་གནམ་གཤིས་དེ་ཀླད་ཀོར་འོག་ལ་སོང་ནས་ངའི་མཇེ་ངན་དང་རླུག་ངན་ཚང་མ་འགུལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅིག་ཆགས་ཚར་འདུག ད་བུ་མོ་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཨ་ལི་ཁྱུང་གི་ལྕེ་འདྲ་བོ་འཁྱགས་པ་ཆགས་ཡོད་ཁོ་ཐག་ཡིན།
།སྙན་པའི་ཚིག་གི་ཤིས་བརྗོད་རིང་མོ་ཞིག
།སྙན་ངག་ཁ་ལ་བབས་པའི་གྲུབ་ཐོབ་ཞིག
།སྙན་ཀྱང་རྣ་བར་གཟན་པའི་ཚིག་མདའ་ཞིག
།སྙན་སྙན་གླུ་རུ་ལེན་པའི་སྨྱོན་པ་ཞིག
།སྙན་དང་མི་སྙན་བསྲེས་པའི་ཡོ་ལིང་གིས།
།སྙན་པའི་དྲ་རྒྱ་གང་བའི་དོ་ར་འདིར།
།སྙན་ངག་གར་དགུའི་ཉམས་འགྱུར་ངོམ་པ་འདིས།
།སྙན་ངག་མི་ཤེས་མཁན་ཡང་སྤྲོ་བ་བསྲིངས།
།ཚིག་ཞིག་ཁ་ནས་ལུད་པ་ཙམ་ཉིད་ནས།
།ཚིག་མདའ་གཞན་ལ་གཏད་པའི་ལས་མིན་པར།
།ཚིག་དོན་གནད་ལ་ཁེལ་བའི་གཏམ་བཟང་གི
།ཚིག་ཉུང་དོན་ལྡན་ཡང་ཡང་ཉན་པར་འདོད།
།ཡིད་ལ་གང་ཤར་བྲིས་ན་མཐའ་མེད་ཀྱང་།
།བཞིན་བཟང་དྲ་གྲོགས་རྣམས་ཀྱི་མར་སྣེ་ནས།
།ནོར་ཕྱུགས་མི་ཚེར་སྐྱོང་བའི་རྒན་པོ་ཡི།
།བུ་དེས་སྙན་ཚིག་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཕུལ།
ཁ་སང་ཟིག་ནས་འུ་གཉིས་ཀའི་སྤྱི་མའི་མཛེས་མ་དེ་རིག་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་སོང་སྟེ། སྡེ་ཕོ་གསར་འགྲན་སྡུར་གི་གཟུ་དཔང་བྱེད་ཀི་བུད་སོང་ཟིག སྡེ་ཝུ་ཆང་ད་འཐུང་ཀི་ཡོད་ནི་རེད། སྡེ་སྐྱིད་པོ་ར་གཏོང་གི་ཡོད་ནོ་རེད། ང་གཉིས་ལ་ཅིག་ལྟོས་དང་། འོག་ན་རླིག་པ་འཁྱག་པ་ཆགས། །སེམས་ན་ཆགས་པ་འཁྱག་པ་ཆགས། །ཁ་ན་ཐར་པ་འཁྱག་པ་ཆགས། རང་རེ་གཉིས་ཀ་འཁྱག་པ་ཆགས།
༄༅། །བླ་མ་དང་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟེན་ཚུལ་བློ་ལྡན་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བ། །
ན་མོ་མ་ཧྰ་གུ་རུ་བུདྡྷ་ཛྙྰ་ན་ཡེ། །
ཀ་དག་ཆོས་དབྱིངས་བླ་མ་ཀུན་ཏུ་བཟང་། །
ལྷུན་གྲུབ་འོད་གསལ་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །
དཔག་ཡས་ཕན་བདེའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ། །
སྐུ་གསུམ་དོན་གྱི་བླ་མར་རྟག་ཏུ་འདུད། །
བླ་མ་མ་བསྟེན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཚུལ། །
ལོ་རྒྱུས་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་དག་ན་མེད། །
མཐོང་ཆོས་སུ་ཞིག་རང་བཟོ་ཕོ་ཚོད་ཀྱིས། །
ས་ལམ་ཡོན་ཏན་སྐྱེས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། །
འདི་ལྟར་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི། །
མ་རིག་དབང་གིས་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་འདིར། །
གྲོགས་མེད་ལོང་བ་ཐང་དཀྱིལ་ལྷག་དང་མཚུངས། །
དེས་ན་དེད་དཔོན་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་རིགས། །
དེད་དཔོན་མ་བསྟེན་རིན་ཆེན་གླིང་བགྲོད་ནས། །
ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བླངས་བའི་ལོ་རྒྱུས་མེད། །
དེ་ཕྱིར་བཤེས་གཉེན་གྲོགས་བཟང་ལེགས་བསྟེན་ནས། །
ཐར་དང་ཀུན་མཁྱེན་ལམ་ལ་བགྲོད་པར་ནུས། །
རིས་ཆད་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་ངན་དྲག་པོ་ཡིས། །
དང་པོའི་ལས་ཅན་གྲོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བསླ་བས། །
ཙནྡན་ཚལ་དང་གསེར་གླིང་དཔེ་བཞིན་དུ། །
མཚན་ལྡན་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་སྟེན་ཅིག་ཨང་། །
མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་དག་ལས་བཤད་པ་བཞིན། །
བླ་མའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་ཚང་བ་ནི། །
སྙིགས་ལྔའི་དུས་སུ་རྙེད་པར་དཀའ་ན་ཡང་། །
ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་མ་ནོར་སྟེན་ཅིག་ཨང་། །
ངེས་འབྱུང་བྱང་སེམས་དག་པའི་སྡོམ་པ་བཙུན། །
མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་རྒྱ་མཚོའི་ཆོ་ག་མཁས། །
སྤངས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་ཀུན་རྫོགས་བླ་མ་དེ། །
སྙིང་དང་སྲོག་ལས་གཅེས་པར་སྟེན་ཅིག་ཨང་། །
ཁྱད་པར་མན་ངག་སྟོན་པའི་བླ་མ་ནི། །
དབང་ཐོབ་དམ་ལྡན་ཐུགས་རྒྱུད་ཤིན་ཏུ་ཞི། །
གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་རྒྱུད་དོན་ཀུན་ཏུ་མཁྱེན། །
བསྙེན་སྒྲུབ་རྟགས་རྫོགས་གཞན་དོན་རྟག་ཏུ་མཛད། །
ཆོས་བརྒྱད་དང་བྲལ་ནན་ཏན་དམ་ཆོས་འཛིན། །
ཐབས་མཁས་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་དེ་ལ་བསྐུལ། །
བརྒྱུད་གསུམ་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ལྡན་པ་ཞིག །
མཆོག་ཐུན་དངོས་གྲུབ་རྩ་བ་སྟེན་ཅིག་ཨང་། །
ཚེ་འདིར་ཞེན་ཆགས་ཆེ་བའི་འཁོར་འཛིན་གཅིག །
རྙེད་དང་བཀུར་སྟིས་སྦོས་པའི་རྒྱགས་ཆེན་གཉིས། །
ཁྲོམ་པའི་རུས་སྦལ་དཔེ་བཞིན་མཐོང་ཆུང་གསུམ། །
བསྟེན་ན་རྨོངས་དད་ཡིན་པས་སྤོངས་ཤིག་ཨང་། །
མདོ་རྒྱུད་ཐོས་བསམ་མེད་པའི་བླུན་པོ་གཅིག །
དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་མེད་པའི་ཚུལ་འཆལ་གཉིས། །
བྱམས་བརྩེ་དྲང་བདེན་མེད་པའི་བླ་གཟུགས་གསུམ། །
སྨྱོན་པའི་ལམ་མཁན་ཡིན་པས་སྤོངས་ཤིག་ཨང་། །
ཁྱད་པར་དམ་ཉམས་ལས་འབྲས་མེད་པ་ཚོ། །
ལོང་བའི་དེད་དཔོན་ནོར་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། །
གཏན་གྱི་སྐྱབས་གནས་དམ་པར་བརྟག་དཔྱོད་ནས། །
དལ་འབྱོར་མི་ལུས་སྙིང་པོ་ལོངས་ཤིག་ཨང་། །
དམ་པའི་ཡོན་ཏན་ཚང་བའི་བླ་མ་ནི། །
སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །
གདུལ་བྱའི་སྣང་ངོར་མི་ཡི་ཚུལ་བྱོན་པས། །
དཀོན་མཆོག་དགུ་ལྡན་ངོ་བོར་སྟེན་ཅིག་ཨང་། །
ངེས་དོན་ཆོས་སྐུ་དྲང་དོན་སྤྲུལ་བའི་སྐུ། །
འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་སྒྲོལ་བའི་གྲུ་ཆེན་ཡིན། །
ཐར་བའི་ལམ་བཟང་སྟོན་པའི་དེད་དཔོན་ཡིན། །
ལས་ཉོན་མེ་ཚོགས་འཇོམས་པའི་བདུད་རྩི་ལགས། །
མ་རིག་མུན་པ་སེལ་བའི་ཉི་ཟླ་དངོས། །
ཡིད་བཞིན་ནོར་དང་བུམ་པ་བཟང་པོ་བཞིན། །
གང་འདོད་རེ་བ་བསྐོང་བའི་བླ་མ་ལ། །
དད་གསུམ་མི་ཕྱེད་འདུན་པས་སྟེན་ཅིག་ཨང་། །
བླ་མ་སངས་རྒྱས་ལྟ་བའི་ངེས་ཤེས་གཅིག །
གདམས་ངག་བདུད་རྩི་འཐུང་བའི་དད་བརྩོན་གཉིས། །
དམ་ཚིག་ངོ་ལྐོག་མེད་པའི་དགེ་འདུན་གསུམ། །
བྱུང་ན་དེ་ནི་སྐལ་བཟང་སྐྱེས་བུ་ལགས། །
ལས་ཉོན་དགྲ་ལ་འཇིགས་པའི་སྐལ་བཟང་ཚོས། །
ནད་པས་སྨན་པ་མགྲོན་པོས་སྐྱེལ་མ་དང་། །
འཇིགས་པས་རམ་ཟླ་ཚོང་པས་དེད་དཔོན་དང་། །
གྲུ་པས་མཉན་པ་བཞིན་དུ་སྟེན་ཅིག་ཨང་། །
འཕྲལ་རྐྱེན་ངན་པས་མ་བསྒྱུར་མོས་གུས་བརྟན། །
ལུས་སྲོག་གཅེས་པར་མི་ལྟ་རིམ་གྲོ་དང་། །
ཅི་གསུང་བཀའ་སྒྲུབ་རང་དོན་མི་སེམས་པ། །
སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་ཡང་དག་ལམ་ལ་འགྲོ། །
དད་དང་ཤེས་རབ་སྡོམ་ལྡན་སྙིང་རྗེ་ཆེ། །
སྒོ་གསུམ་ཞི་དུལ་ཁྲེལ་ཡོད་ངོ་ཚ་ཤེས། །
ཁོང་ཡངས་གཏོང་ཕོད་དག་སྣང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ། །
མཉེས་གསུམ་དག་པས་དཀོན་མཆོག་བཞི་བར་མཆོད། །
དེ་ལྟར་བླ་མ་བརྟག་བསྟེན་ཚུལ་ཤེས་ན། །
རྫིང་བུ་མཆོག་ལ་བསྟེན་པའི་ངང་པ་དང་། །
བུང་བ་མེ་ཏོག་བཅུད་ལ་རོ་མྱོང་བཞིན། །
སྐྱོ་ངལ་མེད་པས་ཐུགས་དགོངས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །
དམ་པ་དེ་ལ་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་གཉིས་པོ། །
དོན་མཐུན་སྤྱོད་པས་ངལ་བ་འབྲས་ཅན་ཡིན། །
མངག་གཞུག་བང་ཕྱིན་ཕྱག་དར་ཚུན་ཆོད་ཀྱང་། །
སྨིན་གྲོལ་ལམ་གྱི་ཚོགས་བསགས་ཁོ་ན་ལགས། །
དེས་ན་བྱང་སེམས་རྟག་ཏུ་ངུ་བཞིན་དང་། །
ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་མནྡ་ར་ཝ་བཞིན། །
བླ་མ་སངས་རྒྱས་མཐོང་ན་སྨིན་གྲོལ་མཆོག །
བསླུ་མེད་སྐྱབས་གནས་དམ་པའི་དངོས་གྲུབ་ལགས། །
དེའི་ཕྱིར་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་ནས། །
བླ་མ་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་གསུངས་པ་དང་། །
སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་བླ་མ་ཡོངས་སུ་བསྔགས། །
ཕྱི་ནང་བསྐྱེད་རྗོགས་རྒྱ་མཚོའི་སྙིང་པོ་ལགས། །
བླ་མ་བཞུགས་ལ་བཀུར་སྟི་རིམ་འགྲོ་དང་། །
ངོ་ལྐོག་མེད་པར་དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་དང་། །
མོས་གུས་དད་པའི་སྣང་བ་རྟག་འགྲོགས་ནས། །
བླ་མའི་དགོངས་སྤྱོད་རྣམ་དག་སློབས་ཤིག་ཨང་། །
ཐོག་མར་ཐོས་བསམ་ཡང་དག་མཛད་དང་གཅིག །
བར་དུ་བསྒོམ་པས་ཆགས་སྡང་སེལ་དང་གཉིས། །
ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་ཡེ་ཤེས་འཁྲུངས་དང་གསུམ། །
དམ་ཆོས་རྣམ་དག་སྙིང་ནས་སྒྲུབས་ཤིག་ཨང་། །
ཕྱི་ཡི་བླ་མ་མཆོག་གསུམ་གཙུག་ཏུ་བཀུར། །
ནང་གི་བླ་མ་རྩ་གསུམ་རྒྱུན་དུ་བསྟེན། །
དོན་གྱི་བླ་མ་སྐུ་གསུམ་མངོན་དུ་བྱས། །
མཚུངས་མེད་བླ་མའི་རྣམ་ཐར་སྐྱོངས་ཤིག་ཨང་། །
འདིར་སྨྲས་དགེ་བས་བདག་གཞན་འགྲོ་བ་ཀུན། །
ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཐུགས་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། །
ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་བསྟན་འགྲོའི་དོན། །
གང་བསམ་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །
ཅེས་པ་འདི་ན་རབ་རྒྱན་མེ་ཁྱི་ཟླ་བཞི་བའི་ཚེས་བཅུ་ཉིན་དབྱིན་རྒན་འཕགས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་གྲོགས་རིག་པའི་རྡོ་རྗེ།ཨ་ནེ་དམ་ཆོས་སྒྲོལ་མ་དང་དྷརྨྰ་ར་ཛའི་མཁན་པོ་དོན་གྲུབ་སོགས་ཀྱིས་དེང་དུས་བླ་མ་འདྲ་མིན་མང་པོ་འདུག་པས་བླ་མ་ཡང་དག་དང་དེ་བསྟེན་ཚུལ་ཅི་འདྲ་ལགས་ཞེས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བ་དང་རང་གི་ཕ་གཅིག་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་དྲན་བཞིན་ཐོལ་བྱུང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་གྲལ་མཐའ་འཁོད་པའི་གྲྭ་གཟུགས་གྱི་ན་བ་དཔལ་དགྱེས་པ་རྡོ་རྗེས་ཨ་རིའི་དྷརྨྰ་ཀིརྟི་ཆོས་ཚོགས་ཁང་དུ་བྲིས་པ་ཤྲྰི་སརྦ་བི་ཛ་ཡནྟུ། །
༢༠༠༦ ༦ ༦ལའོ། །
དགྱེས་རྡོར་གྱི་རྩོམ་ཡིག་འདི་དག་དྲ་དཔོན་བརྒྱུད་རྩོམ་ཡིག་གི་གྲལ་དུ་བཀོད་པའམ་ཡང་ན་རང་ཉིད་སྒེར་གྱི་པོད་ཁུག་གཅིག་བཟོས་ན་མི་ལེགས་སམ། དེ་ལྟར་མིན་ན་མཆན་རྩོམ་གཉིས་པོ་འབྲེལ་མེད་དུ་གྱུར་ནས་ཀློག་པ་པོ་ལ་ཉོབ་སྣང་སྟེར་བའི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་གོ་མ་ཆགས།
ཕྻི་ལོའི་་ལོ་གསར་གྻི་་ལདེའུ་་དྼིཇབ་དང་་དྼིས་ལན།
དྼི་བ།
མགོ་སེར་་འཇིགས་ནས་་ཕྻི་ལུགས་་ལོ་གསར་་གཏོང་སཀབས་བྼལ། །
མེས་པོར་་ཞེན་ལོག་་རགྻ་མིའི་་ལོ་གསར་་གཏོང་སཀལ་་དབེན། །
མི་རིགས་་ཁྻད་གསོད་་བོད་ཀྻི་་ལོ་གསར་་གཏོང་ས་་མེད། །
མི་རིགས་་གང་དང་་ཡུལ་དེ་་རགྻལ་སའི་་མིང་ཅི་་ལགས། །
ལན།
རཙ་ཆེའི་་དངོས་རཉིང་་རཙ་གཏོར་་སྼོལ་བཟང་་སནུབ་མཁན་་དམག །
ཕྻི་རགྻལ་་ཁྼིམས་ལདན་་ཡུལ་ཁག་་འཇིགས་མཁན་་དེང་གི་་ཏང་། །
བསད་བརདུངས་་བཙན་འཁྼིད་་ད་ལཏའི་་རགྻ་ནག་་གཞུང་འོག་་གི །
ཆོས་ལདན་་བོད་རིགས་་བོད་ཀྻི་་རགལ་ས་་ལཧ་སར་་གྼགས། །
བསྐྱར་འབྲི།
ཕྱི་ལོའི་ལོ་གསར་གྱི་ལྡེའུ་དྲི་བ་དང་དྲིས་ལན།
དྲི་བ།
མགོ་སེར་་འཇིགས་ནས་་ཕྱི་ལུགས་་ལོ་གསར་་གཏོང་སྐབས་་བྲལ། །
མེས་པོར་་ཞེན་ལོག་་རྒྱ་མིའི་་ལོ་གསར་་གཏོང་སྐབས་་དབེན། །
མི་རིགས་་ཁྱད་གསོད་་བོད་ཀྱི་་ལོ་གསར་་གཏོང་ས་་མེད། །
མི་རིགས་་གང་དང་་ཡུལ་དེའི་་རྒྱལ་སའི་་མིང་ཅི་ལགས། །
ལན།
རྩ་ཆེའི་་དངོས་རྙིང་་རྩ་གཏོར་་སྲོལ་བཟང་་སྣུབ་མཁན་་དམག །
ཕྱི་རྒྱལ་་ཁྲིམས་ལྡན་་ཡུལ་ཁག་་འཇིགས་མཁན་་དེང་གི་ཏང་། །
བསད་བརྡུངས་་བཙན་འཁྲིད་་ད་ལྟའི་་རྒྱ་ནག་་གཞུང་འོག་་གི །
ཆོས་ལྡན་་བོད་རིགས་་བོད་ཀྱི་་རྒྱལ་ས་་ལྷ་སར་་གྲགས། །
གྲགས་ཅན་རྩོམ་པ་པོ་སྨྱོན་པའི་མིང་ཅན་གྱིས་ཐེངས་འདིའི་བྲིས་རྩོམ་ལ་ཟིན་བྲིས་སྤེལ་མཁན་མང་པོ་འདུག་ལ་ཁ་ཤས་ཀྱིས། ང་ཕོད་སྐོར་མང་པོ་ཞེ་དྲག་བྲིས་འདུག ངས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ལས་ད་ལྟ་འབྲི་བའི་དུས་ཚོད་རག་གི་མི་འདུག