འཇམ་དཔལ་ཚུལ་ཁྲིམས།
ཉེ་སྔོན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་འོས་གཞི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཟིན་ནས་མི་རིང་བར་དངོས་གཞིའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་བྱ་འཆར་ཡོད་པས་འདི་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་དོན་ཞིག་བརྗོད་འདོད། ང་ཚོ་དམངས་གཙོ་ལ་ཕྱིན་པ་འདི་གོམ་ཁ་དལ་རུང་། གོམ་པའི་ཁ་ཕྱོགས་འཁྱུག་མེད་པར་འདོད། འོན་ཀྱང་འདིའི་ནང་དུ་ནང་གི་གོ་རྟོགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ན་ཚོད་སྨིན་མེད་པ་སྨྲོས་པས་མི་ལང་ཞིང་། དེ་ཕར་ཞོགས། ཕྱིའི་འགྲོ་ལུགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་ལེགས་བཅོས་གཏོང་དགོས་ས་རེ་ཟུང་འདུག (ཉེ་ཆར་ཁོ་བོས་བྲིས་པའི་“དམངས་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར་བྱ་རན།”་ཞེས་པ་དེ་ཀློག་པར་ཞུ)། ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་འདི་ཡང་དེའི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པར་འདོད། ད་དུང་ནུབ་ཕྱོགས་ལ་ཕྱིན་ཚར་བའི་བོད་མི་དང་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གི་བོད་མིའི་འོས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་མི་མཚུངས་། གཞིས་བཞུགས་ཆོལ་གསུམ་ལས་དབུས་གཙང་གི་མི་ཉུང་ཤོས་དང་མདོ་སྨད་མང་ཤོས་ཡིན་ཀྱང་འདིར་འཐུས་མི་གྲངས་གཅིག་པ་ཡིན་པ་སོགས་སོ།
ད་ལྟ་འདིར་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་སྐོར་འདི་ཅུང་གནང་ཆེ་བས་ཅུང་ཟད་ཞུ། ཆོལ་གསུམ་གང་རུང་ལ་མ་འདུས་པའི་བོད་མི་ཞིག་མེད་པས་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་སུ་ཞིག་གི་སྐུ་ཚབ་བྱེད། ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཁོ་རང་ཚོས་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞིག་འདྲེན། ཆོས་རྒྱུ་སྤྱི་འཐུས་མི་དགོས་ཟེར་མཁན་ཚོས་རྒྱུ་མཚན་གང་འདྲེན། འདི་དག་ལ་དབྱེ་ཞིབ་སྟབས་བསྡུས་ཤིག་བྱ་འདོད། སྔར་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་དགོས་མིན་གྱི་ཐོག་ལ་འོས་འཕངས་བས་གྲངས་ཀ་འདྲ་མཉམ་དུ་གྱུར་བའི་སྐབས་སུ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཚོགས་འདུ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མཁན་ཡིན་བཞིན་དུ་འོས་ཤོག་འཕངས་ནས་མཐར་འོས་གྲངས་གཅིག་གིས་མང་བར་གྱུར་ནས་ཆོས་ལུགས་སྤྱི་འཐུས་དགོས་པར་གྱུར་རོ། ཞེས་པ་ཞིག་དྲན་པར་གནས།
དེས་ན་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་དགོས་པར་འདོད་མཁན་དག་དང་མི་དགོས་ཟེར་མཁན་དག་གིས་འདོད་ཕྱོགས་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་རེ་དྲངས་ནས་དེ་དག་ལ་ཅུང་ཞིག་བརྟག་ནཿ
དང་པོ་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་དགོས་ཏེ།
གཅིག རང་ཅག་གི་གཞུང་འདི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་གཞུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུང་།
གཉིས། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་ཁག་གི་བར་ལ་ཀྱི་རྙོག་དྲ་དེ་ཅུང་གཏིང་ཟབ་མོ་ཡིན་པས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གྲུབ་ཆའི་ནང་དུ་ཆོས་རྒྱུད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་ཡོད་ན་དགེ་མཚན་ཆེ་ཞེས་གསུང་།
གསུམ། བོད་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཆོས་ཁོ་ན་ཡིན། ཆོས་མེད་ན་བོད་ལ་རིག་གཞུང་ཀྱང་མེད། དེས་ན་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་འདིས་གལ་འགང་རང་བཞིན་འདི་སྟོན་དགོས་སོ་ཞེས་གསུང་།
དང་པོ་འདི་ནི་གཞི་རྩའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་གོ་བ་སྐོན་ཐུབ་པ་ཞིག་མིན། འོན་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ལྟ་བ་དེ་སྔར་ནས་གསལ་སྟོན་བྱས་ཟིན་པས་མང་དུ་འཆད་པར་མི་སྤྲོ་ཡང་། མདོར་ན་ཇི་སྲིད་གང་ཟག་གཅིག་གིས་ཆོས་སྲིད་མཉམ་དུ་སྒྲུབ་པ་ན་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀ་རྣལ་མར་མི་འཁྱོལ་བར་བདག་འདོད། དེའི་ཕྱིར་སྲིད་དོན་གྱི་ལས་ཀའི་ནང་དུ་ཆོས་པ་ཐེ་བྱུས་བྱེད་མཁན་མེད་ན་དགའ་བསམ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ཡིན་པས་འདིར་སྤྲོ་མི་འོས། གང་ལྟར་ཅི་སྟེ་རང་རེའི་གཞུང་འདི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་དུ་མུ་མཐུད་དེ་འགྲོ་རྒྱུར་བོད་མི་མང་གིས་བདམ་ན་སྐྱོན་ཆེར་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཡང་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་འདིས་དེའི་ཕྱོགས་ནས་དགེ་མཚན་འདོན་པ་ལས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་སྐྱོན་འབྱུང་རྒྱུ་ཡིན་པ་འོག་ཏུ་གསལ།
གཉིས་པ་འདི་ནི་ཅུང་ལྗིད་ཁོག་ཏིག་པའི་གླེང་ཕྱོགས་ཤིག་ཡིན་པས་ཤར་མར་འཕེན་ཆོག་པ་ཞིག་ཀྱང་མིན། འོ་ན་བྱེད་དགོས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ནཿ ཡང་ལྗིད་བཅལ་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་ལུགས་དང་གྲུབ་མཐའི་རྩོད་རྙོག་འདི་རིགས་ནི་མགོ་འབུས་སུ་མ་བཅུག་པར་མགོ་མནན་ནས་གོང་འཕེལ་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཐབས་བྱས་ན་ལེགས་ཤོས་སུ་ཡོད་པ་ལས་གདོང་དང་གདོང་ཐུག་གིས་ཐག་ཆོད་ཡོང་བ་ཞིག་དང་རྙོག་དྲ་སེལ་ཡོང་བ་ཞིག་ཧ་ལམ་མེད་སྙམ། འཛམ་གླིང་ན་ཅོག་ཙེའི་མདུན་དུ་བསྡད་ནས་ཐག་ཆོད་མི་ཐུབ་པའི་རྩོད་རྙོག་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་འདིའི་རིགས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བདག་འདོད། མགོ་མནན་ནས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་ནས་མགོ་གནོན་པ་མིན་པར་གླེང་སློང་མི་བྱེད་པ་དང་ཕོགས་ཐུག་མི་གཏོང་བའི་ཐབས་ལམ་ཁོ་ན་ལ་བཤད་པ་ཡིན། ལུས་ཐོག་གི་རྨ་ངན་ཇི་ཙམ་འཕྲུག་ན་ཟ་འཕྲུག་ཇེ་ཟ་ཡིན་པ་དང་། ཇི་ཙམ་འཕྲུག་པའི་གྲངས་ལ་རྨ་ལ་དེ་ཙམ་གནོད་པ་ལས་དྲག་པར་ཕན་མི་སྲིད། དེ་ལས་ཟ་འཕྲུག་ལང་རུང་མགོ་གཡེང་དུ་བཅུག་ནས་བརྗེད་དུ་བཅུག་ན་ཟ་འཕྲུག་དེ་ཡང་ཇེ་ཆུང་ནས་ཇེ་ཆུང་འགྱུར་བ་ཡིན། ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་རྙོག་དྲ་འདི་ཡང་འདི་དང་ཡོངས་སུ་འདྲ་བར་བདག་འདོད། ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་འདི་ནི་ཏག་ཏག་རྨ་རྙིང་ལ་འདྲད་ཙམ་འདྲད་ཙམ་གྱིས་རྗེད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་འདྲ་སེ་བ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་།
ཅི་ཙམ་སྔར་གྱི་ནད་རྙིང་སྔོག་ན་ལང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། དེ་གླེང་སློང་མི་བྱེད་པར་རྩིས་མེད་ཀྱིས་བསྐྱུར་ན་དུས་ཚོད་དང་མི་རབས་འགྲོ་རིམ་བཞིན་རྔམ་ཇེ་ཞན་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བདག་འདོད། གཉིས་ནས་གཞུང་གི་ནང་དུ་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཡོད་པས་གཞུང་གི་བཀའ་འོག་ཏུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ངེས་པ་འང་མེད་དེ། སྟབས་ཉེས་ན་གཞུང་ལ་མཛད་དཀའ་བྱེད་པའི་རྒྱུད་ལམ་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མི་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་མེད། དེ་ལྟར་དགེ་དང་སྐྱོན་སྡུར་ན་ཧ་ལམ་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་མེད་པ་འདི་དགེ་མཚན་ཆེ་བར་བསམ་པ་ཡིན།
གསུམ་པ་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་ནུས་ལྡན་ཞིག་འཐོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མེད། ཆོས་ལུགས་གོང་འཕེལ་ནི་གཙོ་བོ་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གོང་འཕེལ་དུ་སོང་མིན་ལ་བལྟ་དགོས་ཤིང་། དེ་ནི་གྲོས་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡེ་ནས་མེད། ཆོས་ཆོས་ཀྱི་ས་ནས་འཕེལ་དུ་བཅུག་ན་སྲིད་དོན་གྱི་དྲི་མས་མ་སླད་པའི་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་འབྱུང་བའི་རེ་བ་དེ་བས་ཆེ།
གཉིས་པ་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་མི་དགོས་ཏེ། གཅིག གལ་སྲིད་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་ལྔ་ལ་སྤྱི་འཐུས་དགོས་ན་ཇོ་ནང་དང་ཞི་བྱེད་སོགས་ལྟ་ཅི་སྨྲོས། ཁ་ཆེ་དང་ཡེ་ཤུ་སོགས་ལ་ཡང་དགོས་པར་མ་ཟད། མཐའ་ན་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་པ་ལ་ཡང་དགོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་མི་འོས་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་། དེར་མ་ཟད་ད་དུང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མི་སྣ་ལ་རྐུབ་སྟེགས་ཟུར་དུ་དགོས་ན་ལས་གནས་གཞན་པ་དཔེར་ནཿ ཚོང་པ། དགེ་རྒན། ཚན་རིག་པ། སྒྱུ་རྩལ་བ། རྩེད་མོ་བ་སོགས་འཚོ་ཐབས་གཞན་དང་གཞན་པ་དག་ལ་ཡང་དགོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་།
གཉིས། སྔར་ནས་ད་བར་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལ་ཕོངས་ཕོངས་གང་གིས་ཡང་མ་ཕོངས་བས་ཆོས་ལུགས་སྤྱི་མཐུས་མི་དགོས་སོ་ཞེས་ཟེར་།
གསུམ། དམངས་གཙོའི་གཞི་རྩའི་བལྟ་གྲུབ་དང་མི་མཐུན་པས་མི་འོས་ཟེར།
དང་པོ་འདི་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་མི་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཐད་ཀར་འགྲོ་བ་ཡང་མིན། འོན་ཀྱང་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་བཞག་ན་ཉ་ཉོག་འདི་འདྲ་ཞིག་འབྱུང་རྒྱུ་ཡོད་པས་དོན་དུ། སོ་ཡང་མེད་ལ་ཧྲིན་ཡང་མེད། མིག་ཀྱང་མེད་ལ་ལང་ཏོག་ཀྱང་མེད། ཅེས་པ་བཞིན་རྙོག་དྲའི་འབྱུང་ཁུངས་མེད་ན་རྙོག་དྲ་མི་འབྱུང་བར་བསམ་འདུག ལར་ནས་རྙོག་དྲ་ལས་གཡོལ་བ་ནི་རྙོག་དྲ་སེལ་བའི་ཐབས་མཆོག་མིན་ན་ཡང་། དགོས་མེད་ཀྱི་རྙོག་དྲ་ཐོད་དུ་ལེན་དགོས་དོན་མེད་པ་ནི་བདེན་པ་རེད། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གནའ་མིའི་གཏམ་དཔེརཿ ས་ཡི་རྡོ་བླངས་ནས་རང་གི་མགོ་ལ་བཞུས། ཟེར་བ་དེ་ཡིན་པས་སེམས་རྣལ་དུ་གནས་པའི་མི་ཞིག་གིས་དེ་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད། དེ་བཞིན་ཚོང་པ་སོགས་ལ་ཡང་སྤྱི་འཐུས་དགོས་པར་འགྱུར་བའི་རིག་པ་འདི་ནི་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་མི་དགོས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བགྲང་རུང་དེ་ལྡོག་ཕྱོགས་སུ་ཡང་འདྲེན་གཏུབ་པ་ཡིན།
གཉིས་པ་འདི་ཡང་གོང་གི་དང་པོ་དང་འདྲ་བར་འདིར་གཞི་རྩའི་བལྟ་གྲུབ་གྱིས་གནད་དོན་འདྲེས་ཡོད་པས་ལན་དོན་མཐུན་ཞིག་སུའི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་ཐེབས་དཀའ་། ལྷག་པར་དུ་འདིའི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་ཞེ་མཁོན་གྱི་རྣམ་པ་ཡང་ཐིམ་ཡོད་པས་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་མི་དགོས་པར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུད་རིམ་ནང་དུ་རིགས་མཐུན་པ་དག་གི་ངོ་ལ་མ་གཏོགས་སྔ་རྒོལ་དང་ཕྱི་རྒོལ་གཉིས་ཀར་ཟུགས་ཐུབ་པའི་ནུས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་དུ་མི་འགྲོ།
གསུམ་པ་འདི་ལ་ཞིབ་ཆ་ཞིག་མ་བྱས་ན་འདི་ཡང་བདེན་བརྫུན་གཉིས་སུ་འདྲེན་གཏུབ་པར་སྙམ། ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་འདི་དག་གང་ཟག་བྱེ་བྲག་དག་གི་འཐུས་ཚབ་ཏུ་མ་སོང་བར་ཆོས་རྒྱུད་ཁག་དེ་དག་གི་འཐུས་འཚབ་ཏུ་སོང་ན་དམངས་གཙོའི་ལྟ་བ་དང་འགལ་འགྲོ་བའི་གླན་ཀ་གང་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ་མོད། ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་འདི་དག་དོན་ལག་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་གང་ཟག་དག་གི་འཐུས་ཚབ་ཏུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་དེ་ནི་ངོ་མ་དམངས་གཙོའི་ལྟ་བ་དང་འགལ་ཡོད་སྙམ།
དེ་ལས་ཀྱང་མངོན་གསལ་དོད་པ་ཞིག་ནི་ཆོས་རྒྱུད་ཁག་གི་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་ཆོས་རྒྱུད་ཁག་ཏུ་གཏོགས་པའི་མི་རྣམས་ཁོ་ན་མ་གཏོགས་ཆོས་དད་མེད་པའི་མི་བུ་དག་གི་ངོ་ཚབ་ཏུ་ནི་ལག་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་ཀྱང་མི་འགྲོ། དེའི་དབང་གིས་ཆོས་མེད་སྨྲ་བ་དག་ལ་ངོ་ཚབ་གཅིག་གམ་གཉིས་ཀྱིས་ཉུང་དུ་སོང་བ་ཡིན་པས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ངོ་ཚབ་དོ་མི་མཉམ་པ་དེ་ལས་ཀྱང་གསལ་བོར་གྱུར་བ་ཡིན། འདི་ནི་དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འགལ་བའི་གནད་དོན་དེ་ཡིན། བྱས་ན་རང་རེའི་བོད་པའི་ནང་དུ་ཆོས་དད་མེད་མཁན་གྱི་གང་ཟག་སུ་ཡོད་དམ། ཞེས་བྲིས་ན་ངས་དེ་ལ་ལན་མི་འདེབས་སོ།
སྐབས་དོན་བདག་གིས་གླེང་འདོད་པ་ནིཿ བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་ལ་བསྡད་པའི་མཉམ་མྱོང་ལས་ཁོ་བར་ཞུ་རྒྱུ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་འདི་ནམ་རྒྱུན་བྱེད་མི་ཉན་པར་ཀུན་གྱི་ཁ་ན་རླུང་གྲགས་པའི་ཆོལ་ཁ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་འདི་དག་གོང་སྤེལ་གཏོང་བྱེད་ཅིག་གམ། དམའ་མཐར་ཡང་གསོན་པོར་གནས་སུ་འཇུག་བྱེད་ཅིག་ཏུ་གྱུར་འདུག་པས་ཀྱང་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་མི་དགོས་ཞུ་བ་ཡིན།
སྤྱིར་ན་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་ལ་འོས་ཤོག་འཕེན་པའི་ཐོབ་ཐང་གྲ་བཙུན་རྣམས་ལ་མ་གཏོགས་མེད་པར་སྔར་ནས་བཟོས་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་དེ་ད་དུང་མི་སྐྱའི་ནང་དུ་མེད་པར་གཏོང་ཐུབ་མི་འདུག ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་སྐྱ་ལ་འོས་ཤོག་འཕེན་པའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་ན་ཡང་ཁོ་ཚོའི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་མཉམ་མེད་གསོན་པོར་གནས་སུ་བཅུག་འདུག ངའི་ཉེ་སྐོར་ན་དོན་དུ་སྐྱབས་འགྲོའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་ཅིག་ཀྱང་སྐྱོར་རྒྱུ་མེད་མཁན་མི་སྐྱ་དག་གི་སེམས་སྦུག་ཏུ་ང་ཆེ་གེ་མོའི་ཆོས་ལུགས་པ་ཡིན། འདི་ང་དང་ཆོས་རྒྱུད་གཅིག་པ་རེད། ཁོ་མ་རེད། ཅེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཤིག་མིད་པའི་སྲུབ་ན་འདོན་ཆོག་ཆོག་ཉར་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་མང་དུ་མཐོང་སོང་། དེ་ཡང་ཝ་ར་ན་སི་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པའི་མི་དག་གི་ནང་དུ་གནས་ལུགས་དེ་མང་དུ་གནས། མི་ཞིག་གིས“ང་ལ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་མེད་མ་གཏོགས། དངོས་གནས་བྱས་ན་གཞིས་ཆགས་འདིའི་ནང་དུ་སུ་ང་ཡི་ཆོས་ཡིན་དང་སུ་མིན་ངས་ཏག་ཏག་ཧ་གོ་གི་ཡོད་ད།”་ཞེས་ཟེར་། སྐད་ཆ་འདི་ལ་གཅིག་གཞིགས་དང་། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་མེད་ཟེར་ཀྱང་དོན་དུ་སུ་དང་སུ་ཞིག་ཆོས་ལུགས་གང་དང་གང་ལ་གཏོགས་པ་སྔ་ས་ནས་རྒྱུས་ལོན་བྱས་ཚར་འདུག་པས་དེ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཞེན་ཁོག་གི་གཞི་མ་བརྟན་པོར་བཏིང་ཚར་བ་རང་རེད་འདུག ད་དུང་སྐད་ཆ་འདི་ཙམ་མིན་པར་བར་བར་ན་ཚོར་སྣང་དེ་འདྲ་འདྲེན་པའི་སྐད་ཆ་མང་དུ་གོ་རྒྱུ་ཡོད། གོ་སྐབས་དང་ཕོགས་ཐུག་མ་བྱུང་བ་ཙམ་ལས་ས་བོན་གསོན་པོ་ཞིག་ག་དུས་ཡང་འབར་ཆོག་ཆོག་ཏུ་ཡོད་པར་མཐོང་།
འོ་ན་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་མེད་པར་བཏང་ན་མི་སྐྱའི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་ཞེན་ཁོག་མེད་པར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ནཿ དེ་འདྲའི་ཁ་ཕོ་ནི་ཤོད་ག་ལ་ནུས། འོན་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོའི་ནང་ནས་གཅིག་མེད་པར་བཏང་བར་ནི་ངེས་པར་འདོད།
གནད་དོན་དངོས་ནི་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཐུས་ཀྱིས་སུ་ཞིག་གི་སྐུ་ཚབ་བྱེད་དམ། ཞེས་པ་འདི་རེད། དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འགལ་ན་ཡང་འདི་ནས་འགལ་གྱི་ཡོད། སྤྱིར་སྤྱི་མཐུས་འདི་དག་གིས་རང་རང་གི་སྡེ་ཁག་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ཡང་། ལག་ལེན་ཐོག་གང་ཟག་སྒེར་གྱི་ངོ་ཚབ་ཏུ་འགྱུར་། གང་ཟག་སྒེར་གྱི་ངོ་ཚབ་ཏུ་གྱུར་ན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་གང་ཟག་སོ་སོར་ངོ་ཚབ་མང་ཉུང་ཤོར་བ་ཡིན་པས་དམངས་གཙོའི་བལྟ་གྲུབ་དང་མི་མཐུན་པ་འདི་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། དཔེར་ནཿ ས་སྐྱའི་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་ས་སྐྱ་བའི་བསྟན་པའི་འཐུས་ཚབ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ཀྱང་། ལག་ལེན་ཐོག་དེ་མིན་པར་ས་སྐྱ་བའི་མི་མང་གི་འཐུས་ཚབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ། དཔེ་དེ་བཞིན་ཆོས་ལུགས་གཞན་དག་ལ་འབྱོར་།
ད་དུང་ཇེ་བཙོག་ཏུ་བཏང་ན་ད་སྐབས་ཆོས་རྒྱུད་ཁག་གི་སྤྱི་འཐུས་དག་ལས་མང་ཕྱོགས་ཁམས་ནས་ཡིན་པས་ན་དེ་ཚོས་རང་རང་གི་ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ངོ་ཚབ་བྱེད་པ་ལས་ཁམས་པའི་ངོ་ཚབ་བྱེད་པའི་སྣང་ཚུལ་མང་དུ་མཐོང་། དེ་ཚོ་དམངས་གཙོའི་ལྟ་བ་དང་འགལ་བའི་ཆ་དེ་ཡིན། གྲ་གཟུགས་སྲིད་སྟེགས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་འཁྲབ་པ་དེ་འོས་པོ་ཡོད་དང་མེད་ཀྱི་སྐོར་ལ་ནི་ད་དུང་གླེང་སློང་ཡང་བྱས་མེད།
ཡག་པོ་འདུག་བརྒྱ་ཆའི་དགུ་བཅུ་ངོས་ལེན་ཡོད།
ཞེ་དྲགས་ཡག་པོ་གསུུངས་ཤག་སྲིད་ཀྱི་ཀླད་སྟོང་ཚོས་སྲིད་ལ་ཐེ་གཏོགས་མ་བྱེད་ན་ལེགས།
རིག་གཞུང་ཟེར་བ་དེ་ལས་རྩོལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་ ལས་མེད་བསོད་སྙོམས་སློང་མཁན་གྱི་ཁེངས་ན་ལུང་པར་ཡོང་སྒོ་ག་ནས་ཡོང་གི་རེད་ ཆོས་ཟེར་བ་དེ་ཕལ་ཆེར་དགོས་མེད་གཅིག་ཆགས་འགྲོ་གི་ཡོད་རེད་ ག་ཚོད་སྙན་པོ་བཤད་ཀྱང་སྲིད་དོན་དང་གྲལ་རིམ་དབྱེ་འགྱེད་གྱི་ལག་ཆ་ཞིག་རེད་
དབྱིན་ཇིའི་གཏམ་དཔེ་ལས་རིག་གཞུང་ངམ་ལེགས་བྱང་ཡག་ཤོས་དེ་ཞིང་ལས་རེད་
བཙན་བྱོལ་ནང་དབུས་གཙང་མང་ཤོས་རེད་ དབུས་གཙང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་འོས་ཤོག་མང་ཤོས་དེ་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ལས་འོས་ཤོག་མང་བ་རེག་གི་ཡོད་རེད་ མི་འགའ་ཤས་འོས་ཤོག་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་གི་སྤྱི་འཐུས་ཆགས་འགྲོ་གི་ཡོེག་རེད་ འདི་ཚོ་བརྒྱ་དཔོན་ཞིག་ལས་སྡུག་གི་རེད་ དམངས་གཙོར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་མཁན་འདི་ཚོ་རེད་
དེ་བཞིན་ང་ཚོས་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་རྩོད་ཀྱི་ཡོད་ན་སྤྱི་འཐུས་ནང་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཞེས་པ་དགོས་གལ་ཆེ་བ་མ་མཐོང་ འགོག་རྐྱེན་བཟོ་རྒྱུ་རང་རེད་ ང་ཚོ་དངོས་ཡོད་ཡིན་ན་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་བྱེད་དགོས་པ་ལས་རྒྱ་དམར་གཞུང་ལ་ཞེ་པོ་བསྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་འདུག་གམ་
དྲ་གྲོགས་སྲིད་པ་རྡོ་རྗེ་ལགས།
ཁྱེད་ཀྱིས་མི་འགའ་ཞིག་འོས་ཤོག་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་གིས་སྤྱི་འཐུས་ཆགས་འགྲོ་བ་ནི་དམངས་གཙོའི་འགོག་རྐྱེན་ཡིན་གསུང་བ་ནི་ཆོལ་གསུམ་གྱི་སྤྱི་འཐུས་ལ་གསུང་བ་ཡིན་ན་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་ཐུགས་ཉམས་མ་བཞག་པས་རེད། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་འདི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གི་གཞུང་ཡིན་ནམ་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་གཞུང་ཡིན། དེ་བརྗེད་མི་ཉན། སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཞིག་ལ་གཞུང་ཞིག་གང་ནས་ཡོང་། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པས་དེའི་སྲིད་གཞུང་བྲོས་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་གཞུང་དང་སྐུ་ཚབ་དངོས་དེ་ཡིན། དབུས་གཙང་ལ་གྲངས་མང་གསུང་བ་དེ་གང་ལ་གསུང་བ་ཡིན། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གྲངས་ལ་དགོངས་པ་འདྲ་བས་ཁྱེད་རང་རྩ་བ་ནས་འཁྱུག་འདུག
དེ་བཞིན་མི་རིགས་ས་ཁུལ་རང་སྐྱོང་རྩོད་ན་ཆོལ་གསུམ་མི་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་གང་ཡིན། དངོས་ཡོད་རྩོད་ན་རྒྱ་དམར་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མི་དགོས་ཟེར་བ་འདིའི་དོན་གང་ཡིན། རྒྱ་དམར་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ནམ་སྐྱོན་སྐྱོན་དུ་བརྗོད་མི་རིགས་པ་ཡིན། མི་ཤེས་ཤེས་མདོག་གི་བཤད་སྟངས་འདྲ་བོ་ཞིག་འདུག
ཁྱེད་རང་གི་གོ་བ་རྟོགས་ཀྱི་མེད་ན་བཞག་ན་འགྲིག་གི་རེད་ ཨུཚུགས་ཡོག་མ་རེད་ ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཞེས་པ་འདི་བོད་མི་རིགས་དོན་དུ་གནད་དོན་གལ་ཆེན་གང་ཡང་མ་རེད་ འདི་སོག་པོའི་བོད་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་པའི་ལག་ཆ་ཞིག་རེད་ ང་ཚོའི་སྟོབས་ཤུགས་མ་རེད་ བསྐྱོན་གནད་རེད་
དེ་དང་རྒྱ་གར་ཨ་ཙ་རའི་ཆོས་ལུགས་ལ་དངས་དོད་ཞེ་པོ་བྱས་བསྡད་ན་ཡོང་རྒྱུ་འདི་མ་གཏོགས་ཡོག་མ་རེད་
དམངས་གཙོ་ཡང་དག་ཞེས་པ་དེ་ག་རེ་ལ་གོ་དགོས་པ་རེད་ ད་ཆ་ང་ཚོ་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་དམངས་གཙོ་རྫུན་མ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འདུག་གམ་ ག་དུས་ཡིན་ཡང་༧རྒྱ་ལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཅེས་བཤད་སྡད་པ་འདི་དམར་ཤོག་གི་འགོ་གཙོ་གཅིག་ལྟ་བུ་བཟོ་གི་མི་འདུག་གམ་ བསམ་བློའི་གནས་ཚད་ད་དུང་སླེབས་མེད་པ་རེད་
ཡག་པོ་འདུག
འདི་ལ་གནད་དོན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་དགོས། སོག་བོད་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་པའི་ལག་ཆ་ཡིན་མིན་ཇི་ལྟར་ཡང་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་འདི་སྡེ་ཚན་གསུམ་དུ་འབྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི་སྐད་རིགས་སྡེ་ཚན་གསུམ་ཡོད་པ་འདིས་བདེན་དཔང་བྱེད་པ་རེད། གཅིག་རེད།
གཉིས་པ་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཞེས་པ་འདི་བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་གཅིག་གྱུར་བྱེད་པའི་བརྡ་ཆད་སྲ་མོ་ཞིག་རེད། གཉིས་ཡིན།
གསུམ་པ་ནི་འདིས་རྒྱ་མིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སྐྱར་འབྲི་བྱེད་པ་འདི་ལ་མགྲམ་ལྕགས་ཚ་ཐག་ཆོད་རེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མ་ལབ་ན། འོ་ན་སྲིད་པ་རྡོ་རྗེ་ཞེས་ལབ་དགོས་སམ། དམངས་གཙོའི་གོ་དོན་ངོ་མ་ཁྱེད་རང་གིས་གོ་མི་འདུག ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་གོང་དུ་བཀུར་བ་འདི་བཙན་དབང་གཏོང་མཁན་སུ་ཡང་མེད་པར་མི་དམངས་ཀྱི་རང་མོས་ཐོག་ནས་གོང་བཀུར་ཞུས་པ་ཞིག་རེད། འདི་ལྟ་བུ་ལ་དམངསགཙོ་ཡང་དག་པ་ཟེར་བ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཆོལ་ཁ་ཞེས་པ་འདི་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པའི་དབང་ཡོན་བར་མ་ལ་ཡུལ་མངའ་རིས་གུང་ཐང་མན་ནས་། སོག་ལ་སྐྱ་བོ་ཡན་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་ཆོལ་ཁ་དང། སོག་ལ་སྐྱ་བོ་མན་ནས་རྨ་ཆུའི་ཁུག་པ་ཡན་བར་མགོ་ནག་མིའི་ཆོལ་ཁ། རྨ་ཆུའི་ཁུག་པ་མན་ནས་རྒྱ་ཡི་མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་ཡན་བར་དུད་འགྲོ་རྟའི་ཆོལ་ཁ་དང་གསུམ་པོ་དེ། མི་རྟ་ཆོས་གསུམ་གྱི་འབུལ་བའི་ལུགས་སུ་བྱས་ནས་ཕུལ་བར་བཤད། དེ་སོག་པོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆ་ཡིན་མིན་མི་ཤེས་ཀྱང་། བོད་ས་ཧམ་བཟུང་བྱས་པ་དོ་བདག་ལ་རང་འཇགས་ཕྱིར་སྤྲོད་བྱས་པ་དངོས་བདེན་རེད། འོན་ཀྱང་སོག་པོ་འདི་བོད་ལ་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་གནོད་ཆེན་པོ་སྐྱེལ་མཁན་ཞིག་རེད།
ཧ་ཧ། སྲིད་པ་རྡོ་རྗེ་ཞེས་པ་འདི་རང་འདོད་མ་ཁེངས་པའི་ཧམ་སེམས་ཅན་ཞིག་རེད་འདུག ༼ད་ཆ་ང་ཚོ་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་དམངས་གཙོ་རྫུན་མ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འདུག་གམ་ ག་དུས་ཡིན་ཡང་༧རྒྱ་ལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཅེས་བཤད་སྡད་པ་འདི་དམར་ཤོག་གི་འགོ་གཙོ་གཅིག་ལྟ་བུ་བཟོ་གི་མི་འདུག་གམ་ ༽་ལྟོས་དང་། ཁོ་པའི་ཧམ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཆ་འདི་གང་གི་དོན་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནམ། ཁྱེད་རང་གིས་བྱས་བཞག་པ་དང་འཇོན་བཞག་པ་གང་ཡོད་སྟོན་དང། ཁྱེད་རང་གི་གྲོད་ཁོག་འདི་ཡང་སོ་སོས་རྒྱོང་མི་ཐུབ་པར་གཞན་བརྟེན་ཅན་ཞིག་ཡིན་བཟོ་མཆིས། ཁྱེད་རང་གི་སྐད་ཆ་འདི་རྫབ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་འདུག སྤྱིར་བཏང་ཁྱེད་རང་གིས་འཇོན་ན་འཛམ་གླིང་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདི་ཙམ་རེད། སུས་སུ་ལ་བཀག་འགོག་བྱེད་མཁན་མི་འདུག འཇོན་ཐང་སྟོན་ན་འགྲིགས། སོ་སོས་མ་འཇོན་པ་གཞན་ལ་ལེ་འདའ་མ་བྱེད་ལོ། །
ཨ་ཁ། ཡང་འདི་ན་གཅིག་སླེབས་འདུག ལྟོས་དང་། ༼དེ་དང་རྒྱ་གར་ཨ་ཙ་རའི་ཆོས་ལུགས་ལ་དངས་དོད་ཞེ་པོ་བྱས་བསྡད་ན་ཡོང་རྒྱུ་འདི་མ་གཏོགས་ཡོག་མ་རེད་༽ཁྱེད་རང་རྒྱ་གར་ཨ་ཙ་རའི་ཆོས་ལ་དང་འདོད་མེད་མཁན་ཞིག་གི་བྱས་རྗེས་དྲུད་ཤུལ་གང་ཡོད་སྟོན་དང་། ཡ། སྟོན་དང་། སྟོན་དང་། སྟོན་དང་། ཡ་མི་འདུག་གས། ད་ཁོང་བཞུགས་མེད་པ་འདྲ། ཁོང་ཨ་ཁུ་སྟོན་པའི་རྟ་བྲོ་དང་ཆ་་རེད། གཅིག་འདིའི་ནང་ལ་གང་ཡང་མེད་ཟེར། གཞན་དེ་སྟོང་པ་ཡིན་ཟེར། གང་ལྟར་དོན་ལ་གཉིས་ཀ་སྟོང་པ་རེད།
འཇམ་དཔལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་གསུངས་པར་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་མདོག་ཁ་བོ་རེད།
༼སྔར་ནས་ད་བར་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལ་ཕོངས་ཕོངས་གང་གིས་ཡང་མ་ཕོངས་བས་ཆོས་ལུགས་སྤྱི་མཐུས་མི་དགོས་སོ་ཞེས་ཟེར་།༽
ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལ་ཇི་ལྟར་ཕོངས་ཚུལ་གསལ་ཁ་ཞིག་བཏོད་ན་ལེགས་པོ་འདུག
དེ་ཡི་སྐོར་ལ་གསལ་ཁ་ཞིག་འདོན་རོགས།
དྲ་གྲོགས་ལ་སྟོད་ལགས།
སྤྱིར་ན་ཁོ་བོའི་དེ་གཞན་གྱི་ཚིགས་དྲངས་པ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་འདི་གོང་དུ་ཞུས་པ་བཞིན་བལྟ་གྲུབ་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པས་ཀུན་གྱིས་མོས་མཐུན་ཡོད་པ་ཞིག་མིན་ན་ཡང་འདི་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་དག་གིས་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར་འདྲེན་གྱི་འདུག་སྙམ།
དེ་ཡང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་འདི་སྔར་སྟོབས་ཤུགས་ཨེ་ཤ་ཡའི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། ནང་ཆོས་དར་བའི་རྗེས་སུ་རིམ་བཞིན་ཉམས་རྒུད་སོང་བ། ལྷག་པར་དུ་བོད་ལ་ནང་ཆོས་དར་ནས་བཟུང་བོད་མི་ཚོས་ནང་ཆོས་མ་གཏོགས་གཞན་གང་ལ་ཡང་གལ་ཆེན་དུ་མི་འཛིན་བའི་བསམ་བློ་ཞིག་བྱུང་བའི་དབང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཉམས་པ་རེད་ཟེར། དེ་ཙམ་མ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ཧ་ཅང་མང་པོ་རེད། དཔལ་དོན་འགྲུབ་རྒྱལ་ནས་བཟུང་འདི་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པ་འདི་ཡོངས་གྲགས་རེད་ལགས།
ངས་རྟོགས་དཔྱོད་ཀྱི་རིག་པ་ཞིག་བཏང་ན་སྲིད་པ་རྡོ་རྗེ་ཟེར་མཁན་འདི་དོལ་རྒྱལ་བ་ཞིག་ཡིན་ཐག་ཆོད། རྒྱུ་མཚན་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཨ་ཙ་རའི་ཆོས་ལ་དད་པ་བྱས་ནས་གང་ཡོང་། ཟེར་དོན་དང་ཚིག་འགྲོས་གཞན་ལ་བསམ་ན་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་དེ་འདྲ་ཞིག་དྲན་ཡོང་།