ནམ་མཁའ།
འཛམ་གླིང་གི་ཤེས་གསལ་ལྟར་ལོ་རབས་བརྒྱད་བཅུའི་མཇུག་ནས་བཟུང་༧གོང་ས༧མཆོག་གིས་སི་ཊ་སི་སྦག་གི་ཞི་བའི་དོན་ཚན་ལྔ་རྒྱ་ནག་གི་མདུན་ཅོག་སྟེང་ལ་བཞག་སྟེ། གྲོས་མོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ཡག་པོ་ཞིག་སོན་པའི་རེ་བ་བོད་གཞི་བྱེས་གཉིས་ཀྱིས་ཤུགས་ཆེན་ཞིག་བྱས་པ་རེད།
དེ་དུས་ཕྲན་ཡང་བོད་ན་ཡོད་པས་ཤེས་ཡོན་ཅན་མང་པོ་ཞིག་གིས་དེའི་སྐོར་ལབ་གླེང་བྱེད་དུས་།དེར་ཉན་འདོད་ཡང་སྐད་ཆ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་བྱུང་། དེ་རིང་བཞིན་གསལ་བོ་ཞིག་ཤེས་ཀྱི་མེད་ན་ཡང་གང་ལྟར་ལས་དོན་ཡག་པོ་འགྲུབ་ས་རེད་སྙམ་པའི་དགའ་བའི་ཚོར་བ་ཞིག་སྐྱེས་མྱོང་།
ཡིན་ཡང་ཐབས་སྐྱོ་བ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་མགོ་མཁྲེགས་དེ་ཚོས་ཕྱེད་རང་བཙན་གྱི་དོག་པའི་ཁེངས་ཏེ་།ལེགས་འབྲས་གང་ཡང་མ་བྱུང་བར་དེ་རིང་བཞིན་འགྲེལ་བརྗོད་འདྲ་མིན་གྱིས་དུས་ཚོད་བསྐྱལ་སྟེ་ཁས་ལེན་བྱས་མེད།
ལོ་རབས་དགུ་བཅུའི་ནང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་མིང་དོན་མཚུངས་བའི་ཆོལ་གསུམ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་རང་སྐྱོང་ཚད་ལྡན་ཞིག་གི་གྲོས་གཞི་རྒྱ་ནག་གི་མདུན་ཅོག་ཐོག་བཞག་སྟེ་གཉིས་ཕན་གྱི་ལམ་གསར་བ་ཞིག་གི་གཞུང་ལམ་ཆེན་པོ་བཟོས་བ་རེད།
འོན་ཀྱང་རྒྱ་དོག་པས་ཕོངས་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་སྔར་བཞིན་འགྲེལ་བརྗོད་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་མ་ཎི་འདོན་པ་བཞིན་བསྐྱར་ཟློས་བྱས་།ཉི་མ་མདུན་ལ་ཤར་ནས་ཐང་གི་གྲོག་མ་མཐོང་ན་ཡང་ད་རུང་གདོན་འདྲེ་འདུག་ཟེར་ནས་དོག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་མོལ་ལ་འབྲས་བུ་ཞིག་ནམ་ཡང་བྱུང་མེད་ལ། བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་པ་ཚོ་ཀྱང་ཚུར་འབྱོར་དུས་སྐད་ཆ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཕར་བཤད་པ་ཡིན་དང་།ཚུར་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདི་འདྲ་ཞིག་བཤད་སོང་ཞེས་གསལ་ཁ་ཅན་ཞིག་མེད་པར་ར་བཟིའི་གཏམ་འདྲ་ཞིག་བཙན་བྱོལ་གཞུང་ལ་སྤྲད་ཡོད།
གང་ལྟར་སྔ་རྗེས་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་གྲོས་མོལ་རིམ་པ་མང་པོ་ལས་དབུ་མའི་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་དོན་རང་སྐྱོང་གི་གྲོས་གཞི་འདི་ལ་འབྲས་བུ་ཅི་ཡང་བྱུང་མེད་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་དང་ལན་ལྟ་བུ་ནི་ནམ་ཡིན་ཡང་ཧུའུ་ཆིན་ཐའོ་ཡི་དྲག་སྤྱོད་ཀྱིས་བོད་མི་ཞི་རྒོལ་བ་ཚོར་དམར་གསོད་གཏོང་རྒྱུ་དང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཏེ་གཅར་རྡུང་གི་བཙོན་ཁྲིམས་གཅོད་པ་འདི་རེད། ད་དུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་༧གོང་ས༧་མཆོག་ལ་མཚན་སྨད་དང་བོད་ནང་གི་ཞི་རྒོལ་བ་ཚོར་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་མིང་འདོགས་ཐབས་ལ་འབད་བཞིན་ཡོད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་ལ་ཁ་གཡར་སྟེ་དྲག་དམག་གི་མེ་མདའི་ཁ་ནས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཁོངས་ནས་བཙན་གྱིས་ཕྱིར་འབུད་གཏོང་འདོད་པ་དང་ཁ་བྲལ་དུ་བྱེད་འདོད་པ་གསལ་བོ་རེད།
དེ་མིན་བོད་ནང་གི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བ་ཚོས་འབོད་སྒྲ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པ་མ་ཟད། བྱེས་བོད་པ་ཚོས་ཀྱང་བོད་རང་དབང་དང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཡང་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདི་ལྟར་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཏེ་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་ངན་སྐུལ་བྱས་བ་རྟེན་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཉུང་ཤས་ཞིག་གིས་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་འཛམ་གླིང་སྟེང་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
ཁ་སང་དེ་རིང་ལྷག་པར་དུ་ཡང་འཛམ་གླིང་གི་རང་དབང་གསར་འགོད་པ་ཚོ་བོད་ནང་བསྐྱོད་པའི་འགྲོ་ལམ་བཀག་སྟེ་བོད་འདི་དྲག་དམག་གི་འཇིག་རྟེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་འཛམ་གླིང་གིས་མཐོང་ཐུབ་མེད། གལ་སྲིད་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱི་བྱེད་འདོད་ཚེ། ཁོང་ཚོའི་མདུན་ན་ཡོད་པའི་དབུ་མའི་ལམ་དེ་རྒྱ་ཡིག་དང་བོད་ཡིག་དེ་མིན་ཡིག་རིགས་གཞན་སྟེང་ཡོད་ལ།ལོ་མང་འདི་འདྲ་ཞིག་གི་རིང་ལ་གོ་བརྡ་མི་འཕྲོད་པ་ཞིག་ཡོང་མི་སྲིད། ད་རུང་ཡང་གོ་བརྡ་མི་འཕྲོད་པའི་རྣམ་པའི་འགྲེལ་ལོགས་རྒྱག་པ་འདིས་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་༧གོང་ས༧མཆོག་གི་དབུ་མའི་ལམ་དེར་འདོད་པ་མེད་པར་ཨུ་ཚུགས་དང་བཙན་དབང་གིས་རང་བཙན་དང་ཁ་བྲལ་གྱི་ལམ་ཁར་ཧུའུ་ཆིན་ཐོ་ཡི་དྲག་སྤྱོད་ཀྱིས་བསྐྱལ་གྱི་ཡོད།
གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་རྒྱ་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཚོས་ཀྱང་ཧུའུ་ཡི་དྲག་སྤྱོད་དེས་བོད་རྒྱ་གཉིས་བར་འགལ་ཟླ་དང་མེ་མདའི་ཁ་ནས་བཙན་གྱིས་ཁ་བྲལ་དུ་བཏང་བ་ཤེས་དགོས། དེ་མིན་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཡོངས་ཀྱི་མིག་མདུན་དུ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་གྲོས་གཞི་བཞག་སྟེ། ཁོང་ཚོའི་མི་དམངས་ཀྱིས་དམར་ཕྱོགས་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་གོ་བརྡ་སྤྲོད་དགོས་བའི་དུས་ལ་བབ་ཡོད། ང་ཚོ་བོད་མི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཉམས་ཞིབ་པ་ཚོས་གསལ་བཤད་ག་ཚོད་བྱས་ཀྱང་ཁོང་ཚོས་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་འདུག་པས་གོ་བརྡ་ནམ་ཡང་འཕྲོད་མི་སྲིད།
ད་རུང་ཡང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཀྱིས་ཤེས་དགོས་བ་ཞིག་ལ། བོད་ནང་གི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་དཀྱིལ་དུ་ཧུའུ་ཆིན་ཐའོ་ཡི་དྲག་དམག་དེ་ཚོས་མེ་མདའ་གང་བྱུང་དུ་རྒྱབ་སྟེ་དམར་གསོད་བྱས་ཀྱང་།ད་རུང་ཁོ་དང་ཁོའི་རྗེས་འཇུག་པ་ཚོས་བོད་མིའི་ཞི་རྒོལ་ལ་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་མིང་འདོགས་ཐབས་བྱེད་པ་དེ་དྲང་བདེན་ཡིན་མིན་ཡང་ཤེས་དགོས་བ་གལ་ཆེན་ཡིན། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་གཉིས་ཕན་དབུ་མའི་ལམ་དེར་འདོད་པ་མེད་པ་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་ཤེས་ཐུབ། རྒྱུ་མཚན་ནི་གལ་སྲིད་༧གོང་ས༧མཆོག་གིས་རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་སྲམ་ལྤགས་དང་སྟག་ལྤགས་སོགས་ཀྱི་རྒྱན་ཆའི་རིགས་བཀག་འགོག་བཀའ་སློབ་གནང་སྟེ།
མདོ་སྨད་རེབ་གོང་ནས་འགོ་བརྩམས་ཏེ་སྲམ་ལྤགས་སོགས་མེ་བསྲེགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་དུས། རྒྱ་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ཚོར་ཁྱེད་ཚོས་སྲམ་ལྤགས་ཉོས་དང་དངུལ་གཞུང་གིས་སྤྲད་ཀྱི་ཡིན་ཟེར་བའི་བཀའ་སྐུལ་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་སྤེལ་གང་ཐུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།མ་ཟད་ལྷ་སའི་ལོ་གསར་སྐབས་བོད་མི་ཁ་ཤས་ལ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་བཙན་གྱིས་སྲམ་ལྤགས་ཅན་གྱི་བོད་ཆས་གོན་དུ་བཅུགས་ཡོད།
གལ་སྲིད་རྒྱ་གཞུང་གིས་བསམ་གཞིགས་ཡང་དག་ཞིག་བྱས་ཚེ་སྲམ་ལྤགས་སོགས་གཅན་གཟན་གྱི་ལྤགས་པ་སོགས་བཀག་འགོག་བྱེད་པ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབས་ཀྱི་ནང་གི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པས་དེ་ལ་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་དགོས་དོན་མེད། ཡིན་ཡང་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་བཙན་དབང་གིས་སྲམ་ལྤགས་སོགས་ཉོ་རུ་འཇུག་པ་འདིའི་ཤུགས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་ནི་༧གོང་ས༧མཆོག་གིས་གང་ཞིག་གསུང་བ་ཐམས་ཅད་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ལ། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་དགོངས་དོན་ལ་ཡང་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཁ་གཞན་ལ་གཡར་སྟེ། དོན་ངོ་མ་འདོད་པ་མེད་པར་དུས་ཚོད་བསྐྱལ་རྒྱུ་དང་འཛམ་གླིང་སྟེང་༧གོང་ས༧་མཆོག་གིས་ཁ་བྲལ་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ཞེས་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་གྱི་ཡོད།
པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་འདིའི་སྐོར་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ངོས་འཛིན་བྱས་བའི་བྱིས་པ་དེར་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ན་ཡང་། བསམ་བཞིན་༧གོང་ས༧་མཆོག་གིས་ངོས་འཛིན་གནང་བའི་པཎ་ཆེན་ཡང་སྲིད་དེ་། ངོས་འཛིན་མི་བྱེད་པར་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་པ་ཚོས་དབང་ཤུགས་ཁོ་ན་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ་བྱིས་པ་གཞན་ཞིག་ངོས་འཛིན་བྱས་སྟེ།ཡང་སྲིད་དངོས་དེའི་ནང་མི་དང་བཅས་བཙོན་ཁང་དུ་བཅུགས། པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ནི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་ཞིག་ལས་གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་དགོས་མཁོ་མེད། དེང་སང་ཁོང་ཚོས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆར་བེད་སྤྱོད་གཏོང་འདོད་ཀྱང་བོད་མི་ཚོས་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པས་བྱ་ཐབས་བྲལ་ཡོད།
རྒྱ་གཞུང་གི་བྱ་སྤྱོད་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ལ། ༧གོང་ས༧་མཆོག་གིས་ཤུགས་ལྡན་བཀག་འགོག་བྱས་དུས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་དགོན་པ་སོ་སོར་ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་དགོས་བའི་བཙན་དབང་བྱེད་པ་དང་། སྤྲུལ་རྫུན་སྐོར་ཞིག་ལ་དངུལ་གྱིས་བསླུས་ཏེ་ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་དུ་བཅུགས་པ་འདི་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་རེད། ལྷ་འདྲེ་གང་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པའི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་གིས་སྲུང་མ་གང་བསྟེན་མིན་ལ་ཡང་བཀས་བཀོད་བྱེད་པ་འདིར་གཞིགས་ཚེ། སྐབས་རེ་རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོའི་བསམ་བློ་ནི་བྱིས་པའི་རྩེད་རའི་ནང་གི་བསམ་བློ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། གང་ལྟར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་རྒྱ་གཞུང་གི་ལག་ཏུ་སླ་ང་ཚ་བོ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད།
ནམ་མཁའ་ལགས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་་་་་་་ཁྱེད་ཀྱིས་གསུང་དེ་ཧུའུ་་ཅང་ཐོ་དང་ཁོ་འདྲ་བའི་དཔོན་ངན་མཁྲིགས་འཛིན་ཅན་མ་གཏོགས་གོ་ཤེས་ངེས་ཤེས་ཐུབ་ཉེན་འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ཡིན་ན་བདེན་པར་འཛིན།