ངས་པོ་རྒྱལ་མཚན།
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་”ང་ཚོས་གཞན་ཟེར་རྗེས་འབྲངས་མ་ཡིན་པའི་ཁུངས་ལྡན་གྱི་གནས་ཚུལ་རང་གིས་མཐོང་ཐོས་བྱུང་བ་དག་ཚང་མས་དོ་སྣང་ཆེན་པོས་ཡིག་ཐོག་ཏུ་འགོད་དགོས་”ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་མཁན་ཡིན་ནའང་འདྲ་དེ་བཞིན་ལོ་རྒྱུས་ཤོད་མཁན་ཡིིན་ནའང་འདྲ་ཉེ་དགའ་ཕྱོགས་རིས་དང་། སྤྲེལ་ལད། ཆགས་སྡང་རགས་པའི་གཞན་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བར་དངོས་ཡོད་ལོ་རྒྱུས་དང་། དོན་དངོས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་གཏུགས་ནས་འབྲི་དགོས་པ་ལས་རང་སྣང་གང་དྲན་གྱིས་དངོས་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་ལ་འཁྱོག་བཤད་དང་རྫུན་སྒྲིག་ནས་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་སྨད་ར། སྒྲོ་སྐུར། འཆལ་གཏམ། རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་སོགས་ཀྱིས་དྲིས་མ་འདྲེས་པར་དོན་དངོས་དང། དྲང་བདེན་གཞི་རྩར་བཞག་ནས་འབྲི་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཤིན་ཏུ་ཆེ། འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནི་འབྱུང་འགྱུར་ང་ཚོའི་སྒྲོན་མེ་ཡིན། དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་གོང་བོད་དུ་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་རིམ་ཞེས་པའི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་ ༢༤ དེའི་དཀར་ཆག་དོན་ཚན་བཞི་པ་ཧོར་ཟུར་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་ལགས་སུ་ལོ་རྒྱུས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ལན་ཞེས་པ་དེའི་ནང་ཡིད་སྐྱོ་དགོས་པ་ཞིག་ལ་འཁྱོག་བརྗོད་དང་རུལ་དྲི་བྲོ་བའི་ཚིག་ངན་གྱིས་མང་པོ་ཞིག་འདུག
ཧོར་ཟུར་ལགས་ཀྱིས་གསར་བརྗེའི་དཔའ་བོ་ལུང་ཤར་བ་མཆོག་གི་མིག་རིལ་བཏོན་རྒྱུའི་འཆར་གཞིར་རྒྱལ་པོ་རྭ་སྒྲེང་གིས་ཁོ་བོ་རྟེན་དགེ་སློང་ཡིན་ཙང་དབང་པོ་གཅོད་བྲེགས་ལ་ཕྱག་རྟགས་བསྩལ་རྒྱུ་ཡོང་མིན་བཀའ་གནང་དུས་“ཀླུ་ཁང་པས་རིན་པོ་ཆེ་ཐུགས་ཁག་ཡོད་མ་རེད། སྐུ་ངོ་སྲིད་བློན་གྱིས་ཕྱག་རྟགས་གནང་ན་འགྲིགས་ཀྱི་རེད་ཅེས་ལམ་སང་འཆར་གཞི་ཚུར་ཞུས་ཀླུ་ཁང་པའི་ཕྱག་ཏུ་ཟིན་མུར་སྲིད་བློན་གླང་མདུན་ནས་ཕྱག་རྟགས་གནང་རྒྱུ་འཁེལ་དོན་ལུང་ཤར་མིག་རིལ་བཏོན་པ་རེད་”ཅེས་དང་། དེ་མིན་གསར་བརྗེ་དཔའ་བོ་རྩིས་དཔོན་ལུང་ཤར་མཆོག་གི་སྤྱན་འབྲས་བཏོན་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་མཆོག་གིས་གྲོས་མགོ་བཏོན་པ་ལྟ་བུ་མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་བཤད་བྲིས་བྱས་འདུག ཕྲན་གྱིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་ཚད་བློས་གཏོང་ཕོད་པའི་རླབས་ཆེན་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་གིས་དེ་ལྟར་གསུངས་ཡོད་མེད་གྱི་ཐད་ལ་ཉམས་ཞིབ་ཕྲན་བུ་ཞིག་མ་བྱེད་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར། དེར་བརྟེན་གུས་པས་གསར་བརྗེའི་དཔའ་བོ་རྩིས་དཔོན་དམ་པ་ལུང་ཤར་མཆོག་དང་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་ལ་ཉམས་ཞིབ་ཕྲན་བུ་ཞིག་བྱས་འབྲས་སུ། ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གང་གི་ནང་ལ་ཡང་གོང་གི་ཚིག་ཉོག་དེ་འདྲ་མཐོང་རྒྱུ་དང་ཐོས་རྒྱུ་གཏན་ནས་མི་འདུགཡིན་ནའང་བཀའ་ཟུར་ས་དབང་ལྷ་ཀླུ་མཆོག་གིས་བྲིས་པའི་ངའི་ཕ་ལུང་ཤར་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རྒྱལ་དྲན་གསོ་བྱས་པ་ཞེས་པའི་ནང་ལ་གསར་བརྗེའི་དཔའ་བོ་རྩིས་དཔོན་ལུང་ཤར་པ་མཆོག་གི་མིག་རིལ་འདོན་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་རྒྱལ་ཚབ་རྭ་སྒྲེང་རིན་པོ་ཆེར་སྤྱན་འབུལ་ཞུ་སྐབས། རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེས་“ང་ནི་བླ་མ་ཡིན་པས་འདིར་ལག་རྟགས་བརྒྱབ་ན་མི་འགྲིག
ཁྱེད་ཚོས་གཟིགས་རོགས་གནང་གསུངས་པར་། སྲིད་བློན་གླང་མདུན་ནས་ཐུགས་ཁག་མིན་འདུག་ང་ཚོས་ཞུས་ཆོག་ཅེས་ཚུར་བསླངས་ནས་དེ་འཕྲལ་བཀའ་བློན་ཁྲི་སྨོན་པ་ནོར་བུ་དབང་རྒྱལ་དང། བཀའ་བླ་དགེ་འདུན་ཆོས་དར། བཀའ་བློན་གནང་བྱུང་པ། སྣེ་མགྲོན་ཕུན་རབ་པ་བཅས་ནང་གྲོས་ཀྱིས་རུ་སུ་དམར་པོའི་ལས་ལུགས་བྱས་པ་རེད་ཅེས་སྲིད་བློན་གླང་མདུན་ཀུན་དགའ་དབང་ཕྱུག་ནས་ལག་རྟགས་བཀོད་དེ་སྤྱན་གཉིས་བཏོན་ནས་ཚེ་བཙོན་དུ་ཐག་གཅོད་བྱས་”ཞེས་དང་། སྐུ་ངོ་བཀའ་ཟུར་སྟག་ལྷ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྲིད་འཛིན་རྩ་འཛུགས་དང་། ༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་རྗེས་བོད་གཞུང་གི་སྲིད་དབང་འཛིན་ཕྱོགས་ཐད་ནང་ཁུལ་དོན་མིན་བྱུང་སྐོར་ཞེས་པའི་ནང་”ལུང་ཤར་འཛིན་བཟུང་གི་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་ཤར་ཆེན་ལྕོག་ཏུ་བཅུག་ཅིང་། དེ་ནས་ཞིབ་དཔྱོད་ཚོགས་ཆུང་དེར་བཀའ་བློན་ཁྲི་སྨོན་ནོར་བུ་དབང་རྒྱལ་གྱི་བྱུས་བཀོད་ཤུགས་སྣོན་ལ་བརྟེན་ལུང་ཤར་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རྒྱལ་གྱི་མིག་འབྲས་གཉིས་འདོན་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་བཀའ་ཤག་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྲིད་ལྷན་ཚོགས་ལ་འབུལ་སྐབས་རྭ་སྒྲེང་རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེས་ང་དགེ་སློང་ཡིན་པས། དེར་ཕྱག་རྟགས་གནང་ཐབས་མེད་ལུགས་གསུང་པར་བརྟེན་བཀའ་བློན་ཚོས་ནང་གྲོས་ཀྱིས་ལུང་ཤར་གྱིས་རུ་སུ་དམར་པོའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ལུགས་ཀྱི་མིང་འདོགས་དེ་འདྲ་ཞིག་བཟོས་ནས་སྲིད་བློན་གླང་མདུན་ཀུན་དགའ་དབང་ཕྱུག་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་ཕྱག་རྟགས་ཕབ་པ་ལྟར་ལུང་ཤར་ཀྱི་དབང་པོའི་དང་པོམིག་འབྲས་གཉིས་ཡ་ང་སྙིང་རྗེ་སྤུ་ཙམ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱིར་ཕྱུངས་ཏེ་བཙོན་དུ་བཅུག”ཞེས་དང་། བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་མཁས་དབང་ཆེ་མོ་ཆབ་སྤེལ་ཚེ་བརྟན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་དང་ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན་ལགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བསུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་དགོངས་པ་རྫོགས་པ་དང། བོད་ཀྱི་དབར་འཛིན་ནང་ཁུལ་སྲིད་དབང་འཕྲོགས་རེས་བྱས་པའི་སྐོར་ཞེས་པའི་ནང་“ཁྲི་སྨོན་གྱིས་གནས་ཚུལ་དེ་ཐོས་འཕྲལ་སྲིད་སྐྱོང་རྭ་སྒྲེང་ཐུབ་བསྟན་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་ལ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་སྟབས་བཀའ་ཤག་གིས་ལུང་ཤར་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རྒྱལ་འཛིན་བཟུང་ཐོག་མིག་འབྲས་གཉིས་ཀར་བཏོན་པ་མ་ཟད། མཁར་དབང་ཡང་གཞུང་བཞེས་བཏང་”ཞེས་གླང་མདུན་དང་ཁྲི་སྨོན་པ་སོགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལྟ་བུ་བྲིས་འདུག
ཁྲི་སྨོན་པ་ནི་རྭ་སྒྲེང་རྒྱལ་ཚབ་སྐབས་ས་དབང་རྣམ་པའི་ཁྲོད་དབང་ཤུགས་ཆེ་བས་ཁོང་རང་གིས་དབང་ཤེད་ཁོ་ན་སྤྱད་དེ་ཉེ་ཕྱོགས་སྐུ་དྲག་ཁག་ལ་ཕྱོགས་རིས་གང་འདོད་དང་། ཁོང་རང་གི་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་པའི་རིགས་ལ་དབང་ཤེད་ཆེན་པོས་བཟོ་ལྟ་ཚ་ནན་སྤྲོད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ཞིག་རེད། ཧོར་ཟུར་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས་ནང་ལ་ལྷ་ཀླུས་དེ་ལྟར་བྲིས་འདུག་ཅེས་མང་པོ་ཞིག་ལུང་དྲངས་འདུག་ཀྱང་། གོང་གི་ཚིག་དུམ་དེ་མི་མཐོང་བ་ཅི་ཡིན་ནམ། ལེགས་བཤད་ལས། ཡོན་ཏན་མེད་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ། ང་རྒྱལ་མགོ་འཕངས་ཅི་ལས་མཐོ་ཞེས་པ་ལྟར་ཧོར་ཟུར་ལགས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཤོད་མི་ནུས་པའི་ནང་གི་ཆགས་སྡང་ངན་པའི་རང་གཟུགས་ཤུགས་མ་ཐུབ་ཀྱིས་ཕྱིར་མངོན་ཏེ་མངོན་སུམ་འཛེམས་མེད་ཀྱིས་སྲིད་བློན་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་ཞེས་མཚན་སྙན་ཉི་ཟླར་འགྲན་པ་དེ་ཕྲག་དོག་གི་དུག་རླངས་ནག་པོས་སྒྲིབ་ཐབས་བྱ་བར་བརྩོན་གྱི་ཡོད་པ་ནི་ཟུར་བལྟས་ལེབ་མཐོང་རེད་འདུག བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྒྲུབ་མཁན་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་སྣ་དག་གི་མཛད་རྗེས་དག་ལ་བསྔགས་བརྗོད་དང་རྗེས་སུ་ཡིད་རངས་ཙམ་མེད་པར། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་རང་དང་མི་མཐུན་པ་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེ་དག་ལ་ཞྭ་ནག་བསྐོན་ཐབས་ཀྱི་བྱ་བར་བརྩོན་པ་དེ་ནི། སྤྱི་བཏང་མི་ཆོས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བཤད་ན་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བག་ཆགས་དྲི་མ་ཙམ་མེད་པའི་ཆེས་ཁྲམ་པ། ཆེས་མ་རབས། ཆེས་ཐ་ཤལ་གྱི་རང་རྟགས་ངོ་མ་ཕྱིར་མངོན་པ་ཞིག་རང་རེད། རྩིས་དཔོན་དམ་པ་ལུང་ཤར་མཆོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་རྗེས་ཁྲི་སྨོན་པས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་སྐབས་ང་ཚོ་བཀའ་ཤག་ལ་མིང་ཙམ་མ་གཏོགས་དབང་ཆ་མེད་ཅིང་དོན་དངོས་ཀྱི་དབང་ཆ་ནི་སྤྱན་བསལ་ཀུན་འཕེལ་ལགས་དང་ལུང་ཤར་གཉིས་ནས་རྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེའི་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་དབང་ཆ་ཆེན་པོ་བཟུང་ཡོད་ཅེས་ཡིད་མ་རངས་པ་ཞེན་འཁོན་གཏམ་བཤད་དེ་འདྲ་སྤེལ་ཡོད།
སྲིད་ཟུར་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་ནི་༸རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་དང་བཅུ་བཞི་པ་གཉིས་ཀྱི་དགྱེས་ཚོར་གནང་ཡུལ་དང་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕྲོ་བྲང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ལ་ངོ་དགའ་སྤྲེལ་ལད་ཀྱིས་གཞན་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་མཁན་དང་མི་གཤིས་ཀྱང་ཁ་རི་ཁ་ཐུག་ཞིག་ཡིན། དེ་སྔོན་གཞུང་གི་ལས་སྣེ་ཚོར་ལས་དོན་ཞུ་བར་བཅར་སྐབས། མར་དང་ཇ། དེ་མིན་དངུལ་སྲང་ཊམ་ག་སོགས་འབུལ་ཚན་དུ་འབུལ་སྲོལ་ཡོད། སྲིད་ཚབ་མཆོག་གིས་འབུལ་ཚན་རྩ་བ་ནས་བཞེས་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད་ཐ་ན་ཁ་གཏགས་ཙམ་ཡང་བཞེས་མྱོང་མེད། དེར་བརྟེན་གཟིམ་ཤག་གི་རྒྱུ་ནོར་སྟོབས་ཤུགས་ལྷ་སའི་སྐུ་དྲག་གི་ཁྲོད་ནས་སྐྱོ་ཤོས་དེ་ཡིན། གཞུང་ཞབས་ཚོའི་དབྱར་སྐྱིད་ལོ་འཁོར་ཐུགས་སྤྲོ་བཤམས་རེས་སྲིད་བློན་མཆོག་ལ་འཁོར་སྐབས། སྲིད་བློན་མཆོག་གི་གཟིམ་ཤག་ནས་འགྲོ་གྲོན་སོགས་གཏོང་མི་ཐུབ་པར་སྐུ་ངོ་ཟུར་ཁང་དབང་ཆེན་དགེ་ལེགས་མཆོག་གིས་རོགས་རམ་གནང་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་སྲིད་ཚབ་ཏུ་བསྐོ་བཞག་གནང་དུས་སྐུ་དྲག་གཞན་ལྟར་གཟབ་རྒྱུན་ན་བཟའ་ལེགས་གྲས་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་སྟབས། རྟགས་རྟེན་མ་འཇོལ་ཙམ་གྱི་མཛད་སྒོ་སྟབས་བདེ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་སྲིད་ཚབ་ཀྱི་བཞུགས་ཁྲིར་ཕེབས་པ་རེད། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ལགས་བཙོན་ནས་གློད་འགྲོལ་ཆེད། སྒོ་མང་གི་ལས་སྣེ་འབུལ་ཚན་འབུལ་བར་འགྲོ་མི་སྣང་ར་དགེ་འདུན་བཟོད་པ་ལགས་ཀྱིས་“འགའ་རེས་ཟ་རྐྱང་དང་ལེན་རྐྱང་རེད། སྐུ་ངོ་ཀླུ་ཁང་པས་ང་གཉིས་ཀྱི་ལག་པ་ནས་པད་ཤག་ཞ་ར་གཅིག་བཟས་མ་སོང་”ཞེས་དང་། དགེ་ཆོས་ལགས་གློད་གྲོལ་བྱུང་རྗེས་ཐུགས་རྗེ་ལེགས་འབུལ་ཞུ་བར་འགྲོ་སྐབས་”ཀླུང་ཁང་པ་པད་ཤག་་མི་ཟ་མཁན་ཡིན་ཙང་བྱེ་རིལ་ལྕགས་ཀྲིང་གཉིས་འཁྱེར་སོང་བ་ཡིན། ང་གཉིས་ཀྱི་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབ་ནས་སྤྲད་པ་ཡིན། ང་ལ་བུ་གུ་མང་པོ་རེད། བུ་གུ་ལ་རྔན་པ་སྤྲད་ཡག་ལ་ཏག་ཏག་རེད་གསུངས་ནས་བཞེས་སོང་། དེ་མ་གཏོགས་ཁ་བཏགས་སྐྱ་ཤ་ཙམ་ཡང་ང་གཉིས་ཀྱི་ལག་ནས་ལེན་མ་སོང་། སྡེ་པ་གཞུང་གི་སྐུ་དྲག་འདི་ལས་ཡག་པ་གཅིག་ཨེ་ཡོད་བསམ་པ་དྲན་བྱུང་”ཞེས་སྲིད་ཚབ་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་གི་གཞུང་དོན་རྣམས་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཁོ་ནའི་ཐོག་ནས་ནས་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་དག་གསུངས་འདུག ཆུ་གླང་། ཕྱི་ལོ་༡༩༡༣ལོར་མདོ་སྨད་ཞི་དྲག་སྤྱི་འདོམས་བཀའ་བློན་བླ་མ་བྱམས་པ་བསྟན་དར་མཆོག་གི་ལས་བྱ་བཀའ་དྲུང་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་ལྟར་མདོ་སྤྱི་གར་ཕེབས་ལྷན་བཅར་གནང་སྟེ་ཐོག་མར་ལྷོ་རྫོང་ཁུལ་དུ་བཞུགས་ཏེ་རི་བོ་ཆེ་དང་། ཁྱུང་པོ་དཀར་ནག་སེར་གསུམ། དཔའ་ཤོད་ཁུལ་ཡོད་རྒྱ་དམག་རྣམས་མཐར་སྤྲོད་གནང་སྟེ་རིམ་བཞིན་ཆབ་མདོའི་ས་ཁུལ་ཡོངས་རྫོགས་ཚུར་བཞེས་ཏེ་མདོ་སྤྱིའི་བཞུགས་ཡུལ་ཆབ་མདོར་སྤོ་གནང་མཛད་པ་དང། དམག་སྒར་ཁག་ལ་བཀོད་ཁྱབ་གནང་རྒྱུ། གསར་དུ་དཔུང་སྣོན་དང། ལས་སྣོན། རྫས་མདེལ་ཞུ་གཏོང་སོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ཕན་ནུས་ལྡན་པ་རྒྱ་ཆེར་གནང་ཡོད། རྒྱ་དམར་ཇག་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཤར་ཕྱོགས་ནས་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་སྐབས་བཀའ་ཤག་དང་མི་མང་གིས་ཞུ་འབོད་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུའི་གསང་བ་གསུམ་ལ་འགལ་རྐྱེན་གནོད་འཚེ་སོགས་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་གྲོ་མོར་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་རྒྱུའི་གཏན་འཁེལ་གནང།
སྐབས་དེ་དུས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་ལོ་མང་གཞུང་ལས་གཡོ་ལྷད་མེད་པར་གནང་མཁན་ཉམས་མྱོང་ཅན་ཀླུ་ཁང་པ་དང་སེར་མོ་བ་བློ་བཟང་བཀྲིས་གཉིས་སྲིད་ཚབ་གསར་དུ་བསྐོས། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་སྟོན་འཁོར་གྲོ་མོར་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་རྗེས། ལྷ་ས་ཁུལ་དུ་ཟིང་ཆ་ཡོང་གི་ཡོད་ཚུལ་སྦིར་སྒྲ་བསྒྲགས་པས་མང་ཚོགས་རྣམས་འཇིགས་སྣང་དང་དངངས་སྐྲག་ངང་གནས་དུས། རྒྱལ་གཅེས་ལྷག་བསམ་དང་། ལ་རྒྱ། སྐུ་ཡོན། ཐུགས་མྱོང་སོགས་གང་ས་ནས་ཀྱང་མི་དམན་པའི་སྲིད་ཚབ་ཀླུ་ཁང་པ་དང་བློ་བཟང་བཀྲིས་གཉིས་ཀྱིས་ལྷིང་འཇགས་བག་ཕེབས་ངང་གནས་ཐུབ་པ་བཟོས་ཡོད། དེ་ཡང་སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས་ལས་“༸གོང་ས་ཆེན་པོ་མཆོག་གྲོ་མོར་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་སྟེ་ཁམས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཉེན་འགན་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བའི་སྐབས་མི་ངན་འགའ་ཤས་ཀྱིས་ལྷ་སའི་ནང་འུར་གཏམ་ཆེད་བཟོས་རྐུན་ཇག་དང། བཅོམ་འཕྲོག་ཡོང་རྒྱུར་ཚང་མར་བློ་གཡེང་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡང། སྲིད་ཚབ་བློ་བདེ་རྣམ་གཉིས་ནས་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་ལྷ་ཞོལ་གཉེར་མི་དཔོན་དང། ཁྲིམས་སྲུང་རྣམས་ལ་བདེ་འཇགས་བལྟ་རྟོགས་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྱབ་ཐོག གཞུང་ཞབས་སེར་སྐྱ་སྦྲེལ་པོ་ཁག་བགོས་ཀྱིས་མཚན་མོ་བལྟ་སྐོར་བྱེད་འཇུག་གནང། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བཟའ་བཅའི་རིན་ཐང། མདོར་ན་གཟན་མེ་ཤིང་ཡན་གྱི་རིན་གོང་ལ་འབལ་ཉོ་དཀོན་ཚོང་མི་ཆོག་པའི་ཞིབ་འཇུག སྨོན་ཚོགས་སྐབས་འབྲས་སྤུངས་ཚོགས་ཆེན་དགེ་བསྐོས་ཟུང་ནས་སྔར་ལམ་ཁྲིམས་གནོན་བྱེད་རྒྱུར་ཟ་བེད་བརྡབ་གསིགས་མི་ཆོག་པའི་ཚ་བརྗིད་ཅན་གྱི་བཀའ་ཁྱབ་འདོམས་པ་སོགས་ཡུལ་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་དང། དཔལ་འབྱོར། ལྷག་པར་གཞུང་གི་སྔར་སྲོལ་སྒྲིག་ཁྲིམས་བཅས་ལ་ཐུགས་སྣང་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་གནང་སྟེ་ཡུལ་མི་སེར་སྐྱ་མཆོག་དམན་ཚང་མས་སྲིད་ཚབ་བློ་བདེ་གཉིས་ནས་མཚན་དོན་དང་མཚུངས་པའི་ང་ཚོ་བློ་བདེ་བག་ཕེབས་བཟོས་གནང་བྱུང་ཞེས་ཀུན་གྱི་སྤྱི་མོས་དང། བསྔགས་བརྗོད་ཆེན་པོ་ཞུ་བ་རེད་ཅེས་”དང་། སྲིད་ཟུར་དམ་པ་མཆོག་སྲིད་ཚབ་གནང་རིང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་རེ་ལྟར་གཞུང་དོན་ལས་ཀར་གཡོ་ཟོལ་ཉིན་གཅིག་ཙམ་ཡང་གནང་མེད་པ་མ་ཟད་ལས་དོན་ཁག་སྒྲུབ་དུས་སྲིད་ཚབ་རྣམ་གཉིས་གཅིག་འོག་གཅིག་ཏུ་མ་འདུས་པ་ལྟ་བུ་མ་མིན་པར་ཕན་ཚུན་དགོངས་ཚུལ་ལྷུག་པོར་བརྗོད་དེ་ཐག་གཅོད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཡང་སྐུ་ངོ་ཐུབ་བསྟན་བསམ་མཆོག་ལགས་ཀྱིས་“སྲིད་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ཕྱག་ལས་ལོ་འཁོར་ཕྱེད་གཉིས་ཙམ་གནང་རིང། དགུང་གསར་སོགས་འཆར་འཕར་མཛད་སྒོ་ཁག་དང་། རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་མཛད་སེང་ཙམ་ལས། དུས་ཀུན་ཤོད་གཟིམ་ཆུང་དུ་ལྷན་རྒྱས་རྟག་ཕེབས་གནང་བ་ལས། སྙུན་དགོངས་དང། དལ་བཞུགས་གནང་བ་སོགས་བྱུང་མ་སོང། ཕྱག་ལས་ཆེ་ཆུང་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང། སྐུ་ངོ་སྲིད་ཚབ་གཉིས་ཕན་ཚུན་དགོངས་བསྡུར་ནན་བརྟག་གནང་སྟེ། ༸རྒྱལ་དབང་དོན་གྱི་བདག་པོ་གྲོ་མོ་བཞུགས་སྒར་དུ་སྐུ་བཞུགས་གནང་བར་གང་ཅིའི་གནས་ལུགས་ཆོས་སྤྱོད་སྙན་ཞུ་དང། ཆབ་མདོ་ནས་རྒྱ་དམར་གྱིས་བཙན་འཛུལ་སོགས་ལ་བརྟེན་པས་ཞི་དྲག་ཕྱི་ནང་གང་ཅིའི་ཕྱག་ལས་མཛད་རྒྱ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ན་ཡང། གནས་སྙན་ཚང་མར་རེ་རེ་བཞིན་ཞིབ་གཟིགས་ཀྱིས་བྱེད་བདེའི་བཀའ་ལན་འཕྲལ་འཕྲལ་གནང་བ་དང། འཆར་འཕར་གྱི་མཛད་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་༸རྒྱལ་དབང་དོན་གྱི་བདག་པོ་དངོས་བཞུགས་ལྟར་གཟི་བརྗིད་སྔ་ཉམས་དང་ལྡན་པ་གནང་སོང་ཞེས་བསམ་ཡོད་ཅན་གྱི་མི་སྣས་བསྔགས་བརྗོད་དང་ཡིད་རངས་ཞུ་ཡི་འདུག རྒྱ་དམག་གིས་ཆབ་མདོར་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་བཙན་ཤེད་ཆེན་པོས་ཐམ་ག་རྫུན་མ་བཟོས་ཏེ་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་བཞག་བཅུག་ནས་རྒྱ་དཔོན་ཀྲང་ཅིང་ཨུ་ལྷ་སར་ཐོག་མར་འབྱོར་སྐབས། ཕན་ཚུན་འཚམས་འདྲི་གནང་རྗེས། ཁོ་བས་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་བཀྲོལ་ཐོབ་ནས་གྲོས་ཆོད་ཞི་དོན་ལེགས་འགྲིགས་ཟིན་པར་སྲིད་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ཐུགས་མཉེས་པོ་བྱུང་ཡོད་ཀྱི་རེད་ཅེས་བརྗོད་དུས།”སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་དེའི་སྐོར་ལ་རིམ་པས་བཀའ་མོལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡོད་”ཅེས་རྒྱ་དམར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་པོར་བསྟན། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གལ་ཆེའི་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་སྐབས། བོད་མི་མང་གི་བདེ་སྡུག་ཁོ་ན་ཐུགས་སུ་བཅངས་ཏེ། རྒྱ་དམར་གྱིས་དྲག་ཤུགས་དཔུང་ངོམ་དང། འཇམ་རྩུབ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་། རྩ་བའི་ཞི་དོན་གྲོས་ཆོད་རྩ་བཟུང་གིས་འདི་དང་འདི་ཁྱོད་ཚོས་འགལ་བ་བྱས་སོང།
འདི་དང་འདི་གྲོས་ཆོད་ནང་གསལ་མེད་ཅེས་དངོས་སུ་ངོ་ལྐོག་མེད་པར་ཁ་ཐུག་གསུངས་ཀྱི་ཡོད། ཀྲང་ཅིང་ཨུས་ཚོགས་འདུ་སར་ང་ཚོའི་བཟའ་བཅའ་ཡོངས་རྫོགས་བོད་ནས་གོ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་ཞེས་བཙན་ཤེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་དུས། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་ལས་“ཀླུ་ཁང་པས་བོད་མི་རྣམས་སྙོམས་ཆུང་ཆོས་བྱེད་པ་ཡིན་སྟབས་ཡུལ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་རང་ཉིད་ལ་ལྡེང་ཙམ་ལས་མེད། ཁ་ལྷག་ཕྲན་བུ་ཡོད་རིགས་ནས་རྒྱ་དམག་རྣམས་ལ་ཟླ་བ་རེ་ཟུང་ལས་མེད་ལྡེང། གློ་བུར་དུ་ཐོན་སྐྱེད་མང་པོ་བཟོ་མི་ཐུབ་ལྷ་སར་དམག་ཤུགས་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་ཉར་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་”ཅེས་དང་། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས། འདོན་ཐེངས་ ༡༦ སྲིད་ཚབ་གཉིས་ནས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ལ་གཏོར་བཤིགས་གཏོང་བའི་མཐོང་ཐོས་ཞེས་པའི་ནང་ལ་“སྲིད་ཚབ་ཀླུ་ཁང་པས་ང་བོད་མི་དམངས་ལའང་བཟའ་འབྲུ་འདང་མིན་ལ་འབྲུ་རིགས་ཕོན་ཆེ་ཞུ་ཚོང་ཐབས་མི་འདུག་གསུངས་པ་མ་ཟད། དམག་ཤོར་བ་ལས་གྲོད་ཁོག་ལྟོགས་པ་དཀའ་ལས་ཁག་གི་རེད་ཨཱ་”ཅེས་རྒྱ་དམར་ཇག་ཚོགས་ཀྱིས་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ལ་གནས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མགོ་ཐོག་ཏུ་ཧམ་ཤེད་ཆེན་པོས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པར་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་པོར་བསྟན་ཡོད། ཀྲང་ཅིང་ཨུས་ང་ཚོའི་གཞུང་ནས་གྲོས་མཐུན་ལ་མིང་བཏགས་བཀོད་གསལ་ལྟར་རྒྱ་དམག་བོད་དུ་འཇོག་དགོས་ཤིང། སྡོད་ས་དང་བཟའ་ཆས་སྤྲོད་དགོས། ཁོང་ཚོ་ནི་བོད་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་ཡར་རྒྱས་དང། བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་བཙན་ཤུགས་འོག་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཆེད་ཡོང་བ་ཡིན། བོད་མི་རྣམས་རང་མགོ་ཐོན་པ་དང། ས་མཚམས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་བོད་མིས་བྱེད་ཐུབ་ན་རྒྱ་དམག་རྣམས་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕྱིར་ལོག་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། ཁྱོད་ཚོ་ཁྱེད་རང་ཚོའི་རྐང་པའི་སྟེང་ལ་ལངས་ཐུབ་ན་ང་ཚོར་སྡོད་རོགས་བརྗོད་ཀྱང་སྡོད་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་བརྗོད་དུས་“སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་ང་ཚོའི་ས་མཚམས་སུ་ཉེན་ཁ་བཟོ་མཁན་རྒྱ་མི་མ་གཏོགས་མེད། ང་ཚོ་རང་མགོ་ཐོན་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཕྱིན་སོང་ཞེས་དང་ ཁྱོད་ཚོ་བོད་དུ་རོགས་རམ་ཆེད་ཡོང་ཚུལ་བརྗོད་མུས་ཀྱང་། ད་ཕན་རོགས་རམ་གང་ཡང་བྱས་མ་སོང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་མི་བོད་ལ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ཡོང་གི་འདུག་”ཅེས་བདེན་དོན་ངོ་མ་རྣམས་ཞུམ་པར་མེད་གསུངས་ཡོད། རྒྱ་དམར་གྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་བོད་དམག་རྣམས་བཅིངས་བཀྲོལ་དམག་ལ་བསྒྱུར་བའི་དུས་སུ་བབས་ལུགས་དང་། བོད་དམག་གཞོན་ནུ་འདེམས་བསྒྲུགས་ཀྱིས་ལྷ་སར་རྒྱ་མིའི་དམག་སྒར་ནང་ལ་སློབ་སྦྱོང་དུ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བརྗོད་སྐབས་”སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་བསམ་འཆར་དེ་ནི་དགོས་དོན་མེད་ལ་ཁས་ལེན་ཐུབ་པའང་མ་རེད། རྒྱ་ནག་ཏུ་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་ ༡༧ ལ་མིང་རྟགས་བཀོད་ཚུལ་རྒྱ་མི་ཚོས་བརྗོད་པ་དེ་དག་ང་ཚོའི་མི་མང་ནས་ཁས་ལེན་བྱས་པ་མེད། གྲོས་མཐུན་གྱི་དོན་ཚན་རྣམས་ལ་ནི་རྒྱ་དམར་རང་ཉིད་ནས་ཡང་ཡང་འགལ་འདས་བྱས། བོད་ཤར་ཕྱོགས་ད་དུང་རྒྱ་མིའི་དམག་འོག་ཏུ་ཡོད། ས་ཆ་དེ་རྣམས་བོད་གཞུང་ལ་ཕྱིར་སྤྲོད་དགོས་ཀྱང་སྤྲད་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་ལ་རྒོལ་འཛིངས་བྱས་པ་ནི་བདེན་འབྲེལ་ཞིག་མ་ཡིན། ཞི་བའི་གྲོས་མོལ་བྱེད་སྐབས་རྒྱ་མིའི་དཔུང་དམག་དངོས་སུ་ས་ཐོག་ཏུ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་རེད། བོད་དམག་རྒྱ་དམག་ཏུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་ཐད་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་སྐོར་བོད་མིར་བཙན་ཤེད་མི་བྱེད་པ་གྲོས་མཐུན་ནང་གསལ་ཡོད། བཅོས་བསྒྱུར་དེ་ལ་བོད་མིས་དགའ་མོས་མི་བྱེད་ཅེས”་རྒྱ་དམར་སྲིད་བྱུས་ཀོ་བ་སྐམ་པོ་མགོ་ལ་གཡོག་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་དངོས་སུ་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད། གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་ལ་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱ་ཇག་ཀྲང་ཏའེ་པེའོ་དང། ཀྲང་གོ་ཧྭ་སོགས་ནས་བོད་དམག་འདི་རྣམས་ཁོ་བ་ཚོའི་ལག་འོག་ཏུ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུའི་བྱུས་ངན་བོད་དམག་གི་རུ་བརྒྱ་ལས་མེད་མང་པོ་བསྡད་ཡོད་ཤིང་ཁོང་ཚོར་འཚོ་བ་དང། སློབ་སྦྱོང་གི་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ན་ཞེས་བརྗོད་དུས་“སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་གསུང་དོན། ད་ལྟ་ཁོ་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ན་འགྲིགས་ཀྱི་མ་རེད། དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེར། མགོ་གསེར་སྐུས་བཅག་ན་བྱིན་རླབས་མེད། དམའ་ཉེ་བས་ཕབ་ན་དགའ་རྒྱུ་མེད། ཟེར་བ་ལྟར་ཆབ་མདོར་ང་ཚོའི་མགོ་བོ་བརྡུངས་བའི་ཁྲག་རལ་མ་སྐམ་པར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ག་ལ་ཡོད། དེ་ལས་སྔོན་ལ་ཆབ་མདོ་ང་ཚོར་ཕྱིར་སློག་གནང་དགོས་ཟེར་”ཞེས་རྒྱ་དམར་ཇག་ཚོགས་ཀྱིས་ཞི་བའི་བཅིངས་འགྲོལ་ལ་ཁ་གཡར་ནས་བོད་མི་དམར་གསོད་བཏང་བའི་སྐོར་ལ་འཇིགས་ཞུམ་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་རང་སྲོག་བློས་བཏང་གིས་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད། རྒྱ་དམག་ཇག་དཔོན་གྱིས་ཁ་མཁས་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པ་དང། བོད་ཀྱིརྒྱལ་དར་དེ་བོད་ཀྱི་དམག་སྒར་ཁག་ནས་ཕབ་སྟེ་རྒྱ་མིའི་དར་ཆ་འཛུགས་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་པར་“སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་རྒྱ་མིའི་དར་ཆ་བཙུགས་ན་བོད་དམག་གིས་ཕབ་ཀྱི་རེད། དེ་ལྟར་བྱུང་ན་ངོ་ཚ་པོ་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་དང། ཡང་བོད་དུ་རྒྱ་མིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཟིན་པར་བརྟེན་འབྲེལ་ལམ་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་པ་དེར་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་མ་རེད། མི་ཞིག་གི་མགོ་ལ་བརྡུངས་ཏེ་ཀ་ལི་བཅག་ནས་ཁྲག་མ་བསྐམ་པར་ཡོད་མུས་སུ་དེ་དང་ལམ་སེང་གྲོགས་པོ་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་ལྟར་རེད་”ཅེས་སོགས་གཡོ་བྱུས་ལ་ལན་ཚ་བོ་ཚ་བོ་ཐད་ཀར་གསུངས་པས་ཕན་མིང་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ནས་སྐར་ཅོར་ཆེན་པོ་ངང་ཀླུ་ཁང་པས་ལྐོག་ཏུ་ཕྱི་རྒྱལ་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་དང་འབྲེལ་བ་བྱས་ཚུལ་བརྗོད་ནས། ཀླུ་ཁང་པ་ལས་འཁུར་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་ཚུལ་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་“སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ངས་ནོར་འཁྲུལ་བྱས་པ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་ན་ལས་འཁུར་ལས་ལྷག་པ་སྲོག་ཀྱང་གཏོང་གི་ཡིིན། དེ་མིན་རྒྱ་མིས་ང་ཚོར་བཀའ་གནང་དགོས་དོན་མེད། རྒྱ་མིའི་བཀའ་ལ་མི་ཉན་ཐག་ཆོད་ཡིན་”ཞེས་རྒྱ་དམག་ཇག་ཚོགས་ཀྱིས་དངུལ་དང་དེ་མིན་ཞི་དྲག་ཐབས་ཤེས་ཇི་ལྟར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན་ཡང་“སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་འཁོར་ངན་ངོ་སྲུང་དཔོན་གྱི་དགྲ་རེད་”ཅེས་གཞན་གྱིས་ངོ་སྲུང་སྟེ་སྤྱི་དོན་ཆེད་བཤད་དགོས་སར་བཤད་མ་ཐུབ་པ་དང། ལས་དོན་བྱེད་དགོས་པ་རྣམས་བྱེད་མ་ཐུབ་ན། དེ་དངོས་གནས་དཔོན་གྱི་དགྲ་རེད་ཅེས་རྒྱ་དམག་ཇག་དཔོན་ཚོ་དང་། གདོང་དང་གདོང་གཏུགས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་ལན་འདེབས་ཁ་རི་ཁ་ཐུག་ཐེངས་མང་གནང་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁག་དང་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་རང་སྲོག་དོར་དགོས་བྱུང་ནའང་འགྱོད་པ་སྤུ་ཙམ་མེད་ཅེས་ཡང་ཡང་གསུངས་མྱོང་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་“ཀླུ་ཁང་པས་སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོས་རྒྱ་མིར་ལན་འདེབས་བྱས་པ་དེར་ཕྲན་བརྩི་མཐོང་ཆེན་པོ་ཡོད་”ཞེས་སྲིད་ཟུར་དམ་མཆོག་གི་ཞུམ་པ་མེད་པའི་བློ་སྟོབས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་གནང་གི་ཡོད།
ཡང་ཁོ་བས་“ས་དབང་ལྷ་ཀླུའི་བཀའ་མགྲོན་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེས་ཕྲན་ལ་ལྷ་ཀླུ་མ་འཁྱུར་བར་དུ་རྒྱ་མི་ཡོང་གི་མ་རེད་ཅེས་བཤད་བྱུང་ཞེས་དང་། དེ་ཡི་བདེན་འབྲེལ་ནི་ང་ཕོད་ཀྱིས་མདོ་སྤྱི་རྩིས་ལེན་མ་བྱས་བར་རྒྱ་མིས་ཆབ་མདོར་དངོས་སུ་དྲག་གནོན་གཏོར་སྐྱོན་བཏང་མེད་”ཅེས་བཀའ་ཟུར་ས་དབང་ལྷ་ཀླུ་མཆོག་དང་རྒྱ་མིའི་བར་འབྲེལ་བ་ཡོད་རེད་ཅེས་བཤད་འདུག རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ཤར་ཕྱོགས་ཆབ་མདོ་ནས་ལས་སླ་བོ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་ཐུབ་པ་དེ་ནི་ང་ཕོད་ས་དབང་ཆེན་མོ་དེ་སྔོན་ལྷ་ཀླུས་བཙུགས་པའི་མདོ་སྨད་ཁུལ་བར་ལུང་མདོ་སོགས་ས་འགག་གལ་ཆེ་ཁག་དང། ཆབ་མདོའི་བྱང་ཤར་ས་མཚམས་རི་རྩེ་ཚང་མར་སོ་སྲུང་སྲ་བརྟན་འགྲེམས་འཛུགས་གནང་བའི་རྩེ་རིའི་སྲུང་བྱ་དམག་མི་རྣམས་འཐེན་གནང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། ས་དབང་ལྷ་ཀླུ་དང་རྒྱ་འབྲེལ་ཡོད་པའི་རྟགས་སུ་མི་མངོན། རྒྱལ་ཁབ་གང་འདྲ་ཞིག་གི་མཐའ་མཚམས་སྲུང་དམག་བརྟན་པོ་མེད་ན་དེའི་ནང་ལ་ལས་སླ་བོའི་ངང་དགྲ་བོས་བཙན་འཛུལ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དཔེར་ན་ང་ཚོའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་སྒོ་དང་ཉེ་འཁོར་གྱི་ལྕགས་རི་བརྟན་པོ་ཡག་པོ་མེད་ན་ནང་ལ་རྐུན་པོ་ལས་སླ་བོས་འཛུལ་ཐུབ་པ་ང་ཚོས་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་ལྟ་བུ་རེད། གནས་སྟངས་རགས་པ་དེ་འདྲ་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པར་ད་དུང་བོད་ཀྱི་བྱས་རྗེས་ཅན་གྱི་བཀའ་བློན་ཚོར་ལེགས་ཉེས་དཔྱད་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་དེ་ནི་ནེ་ཙོས་ཁ་ལ་འབུ་སྲིན་ཟ་བཞིན་མ་ཎི་འདོན་པ་དང་ཅི་མི་མཚུངས། ས་དབང་ལྷ་ཀླུའི་ཞལ་ནས་ངོས་ཀྱིས“་ཆབ་མདོའི་ས་མཚམས་རི་རྩེ་ཁག་སྲུང་བྱ་རིམ་སྣོལ་དུ་བཙུགས་ཡོད་ཀྱང་ང་ཕོད་ནས་དེ་འདྲ་དགོས་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་ཚང་མ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་ཙང་གློ་བུར་རྒྱ་མི་ཆབ་མདོར་ཤོར་ཡག་རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་འདྲ་རེད་”ཅེས་གསུངས་པ་དེ་ལས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ། མི་ཚེ་ཕྱོགས་རིས་དང་ང་རྒྱལ་ལ་གོམས་པའི་ཧོར་ཟུར་ཁྱོད་ཀྱིས་དྲི་ངན་བྲོ་བའི་རྫུན་ཚིག་ཤིང་སྡོང་རུལ་པོ་དེ་ལྷ་ཀླུ་ས་དབང་ཆེན་མོས་ས་འགག་གལ་ཆེ་ཁག་དང། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་རི་རྩེ་ཁག་ཚང་མར་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་རྫུན་འགོག་བྱེད་སོ་སྲུང་སྲ་བརྟན་འགྲེམས་འཛུགས་གནང་ནས་དམག་རྒྱག་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་བྱས་ཡོད་པ་བདེན་པའི་རལ་གྲིས་རྩ་བཀོག་བཏང་སྟེ་གཅོད་ཐུབ། གསང་མི་ཐུབ་པའི་གསང་ཞེས་པའི་ནང་མདོ་སྤྱི་ལྷ་ཀླུས་ནང་ཆེན་ཁུལ་གྱི་དཔོན་རྒན་ཁ་ཤས་དང་ཡང་ལྷན་ཚོགས་གྲོས་མཐུན་གྱིས། སྔོན་ལ་སྐྱེ་རྒུ་མདོར་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢ ཉིན་རྒྱ་དམག་ལ་ཕར་རྒོལ་བྱེད་འཆར་གཏན་འཁེལ་ཡང་ཞེས་དང་ལྷ་ཀླུ་ནི་ཆབ་མདོའི་ས་བབ་ལ་རྒྱུས་མངའ་དང་ཡུལ་མིར་འབྲེལ་ཆེ་ཞིང། རྒྱ་ནག་དགྲ་བོ་ཡིིན་པ་གསལ་པོ་ངོས་འཛིན་ངེས་ཤེས་རྙེད་དེ། རྒྱ་ནག་ལ་ཕར་རྒོལ་གྱི་འཆར་འགོད་ཆོས་སེམས་ལྡན་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་བྲིས་འདུག ངོ་མ་རེད་ས་དབང་ལྷ་ཀླུ་མཆོག་ནི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ལ་རྒྱ་ཡོད་པའི་བསམ་ཡོད་ཅན་གྱི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་གིས་བྲིས་པའི་ཁོང་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ནང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་བར་ཐོག་སྣང་སྲིད་ནང་ཀྲང་ཏའི་པེའོ་དང་། ཀྲང་གོ་ཧྭ། ཐན་ཀོན་སཱན། ཕཱན་མིང་སོགས་དང། སྲིད་བཀའ་མཉམ་ཚོགས་སྐབས་ཀྲང་ཅིན་ཝུའུ་ནས་བོད་ཀྱི་ཅུན་ཆུས་ཁོངས་སུ་བོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ནས་སི་ལིང་ཡོན་གཞོན་པ་གཉིས་དགོས་པ་བཀའ་བློན་ནང་ནས་ང་ཕོད་དང་ལྷ་ཀླུ་གཉིས་ལ་བསྐོས་ན་ག་འདྲ་འདུག་གམ་ཞེས་གསུངས་སོང་བར་ཚང་མ་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་སྐབས་ངོས་རང་གི་བསམ་པར། འདི་ཐད་ཅུན་ཆུས་དཔོན་རིགས་དང། བཀའ་ཤག་གྲོས་བསྡུར་གྱིས་ཐག་གཅོད་བྱས་ན་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དབང་དང་འགལ་གྱི་ཡོད་ཙང་ངོས་ནས་འདི་སྐོར་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དགོངས་བསྐོར་ཞུས་ཏེ་གཏན་འཁེལ་གནང་ན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཞེས་དང་། ང་ཕོད་མདོ་སྤྱི་གསར་བསྐོས་ཀྱི་སྐབས་སྐུ་མགྲོན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཕེབས་འདུག་ལ། གསོལ་སྟོན་ཡང་གཟབ་རྒྱས་གཤོམ་གནང་མཛད་སོང། དགོང་དྲོའི་གསོལ་ཚིགས་ཞུས་ཟིན་རྗེས་ལྷ་སའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ པ་པེ་ཅིན་ཆུ་ཚོད་ ༡༡ ཙམ་ལ་ནང་དུ་ལོག་ཡོང་གི་ཡོད་ཅིང་ཞེས་པའི་ཚིག་དུམ་དང་པོས་བོད་ཀྱི་དཔོན་རིགས་བསྐོ་བཞག་དབང་ཆ་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མ་གཏོགས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་དཔོན་པོ་ཚོར་མེད་པ་དངོས་སུ་གསལ་སྟོན་བྱས་འདུག ཚིག་དུམ་གཉིས་པས་ལྷ་སའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ པ་པེ་ཅིན་ཆུ་ཚོད་ ༡༡ ཞེས་པ་དེས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་རྒྱལ་ཁབ་ཐ་དད་ཡིན་པ་དངོས་སུ་བསྟན་འདུག རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་ནང་ལ་གཅིག་འགྱུར་གྱི་ཆུ་ཚོད་རྩིས་སྟངས་གཅིག་མ་གཏོགས་གཉིས་མེད་པ་ནི་དེང་དུས་འཛམ་གླིང་ནང་ལ་མངོན་སུམ་བདེན་གྲུབ་ཡིན། ནོར་གླིང་དུ་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་ནས་གསར་བཙུགས་པའི༸གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐུའི་ཉེན་སྲུང་གི་ཆེད་དུ་ཛ་དྲག་བཀའ་བཀོད་དམག་སྤྱི་ཁང་གི་དམག་སྤྱི་ཆེ་མོ་གནང་སྐབས་བོད་དུས་འགྱུར་གློག་བརྙན་ལས་“ང་བཀའ་ཤག་གིས་བཀོད་བཞག་པའི་སྣེ་འཛིན་ཞིག་རེད། མ་གཞི་ང་མདོ་སྤྱི་ལས་གནས་ཁྱུར་ཡོད་རེད་དེ། བཀའ་ཤག་གི་ང་ལ་ས་ཞིང་དང་གཞིས་ཀ་གསོལ་རས་གནང་ཡོད་རེད། ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་མར་མེ་སྣུམ་ཟད་ལྟར་ཉེན་ཁའི་དུས་ལ་གྱར་ཡོད་རེད། ངས་བག་སྟེ་འདས་ནས་མདུན་ལ་མ་ཕྱིན་ན་འགྲིགས་ཀྱི་མ་རེད། ད་ངས་བཀའ་ཤག་གི་གནང་བའི་དྲིན་ལན་འཇལ་བའི་དུས་ལ་སླེབས་ཡོད་”ཅེས་དང། གངས་ལྗོངས་ཀུན་གླེང་གི་བཅའ་འདྲིའི་ལེ་ཚན་ནང་ཁོང་གིས་གལ་སྲིད་ང་བྲོས་བྱོལ་ལ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་ངས་སྡུག་པོ་དེ་འདྲ་མྱངས་དགོས་ཀྱི་མ་རེད་ཞེས་དང་། མའོ་ཡིས་ལོག་སྤྱོད་པའི་མགོ་གཙོ་བློ་བཟང་བཀྲིས་དང་ལྷ་ཀླུ་གཉིས་སྲོག་ཐོག་གཏོང་དགོས་ཞེས་བརྗོད་པ་སོགས་ལས་ཀྱང་ང་ཚོས་ཤེས་ཐུབ།
ཧོར་ཟུར་གྱི་ཆགས་སྡང་གི་མིག་ཤེལ་དམར་པོས་མི་མཐོང་བའི་ས་དབང་ལྷ་ཀླུའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཟུར་ཆ་འགའ་ཞིག
མདོ་སྤྱི་ལས་འཁུར་དངོས་སུ་འགོ་ཚུགས་སྐབས་ཞི་དྲག་དཔོན་རིགས་ཚང་མ་བསྐོང་འགུགས་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ཏེ་སླད་ཕྱིན་གྱི་ལས་འགན་སྒྲུབ་ཕྱོགས་སྐོར་གྲོས་མོལ་བྱས་ནས་མི་སེེར་ཐོག་རྟ་ཁལ་དང་། འབྲུ་ཁལ་སོགས་བསྐུལ་ལྩིས་བརྡབས་གསིགས་ཁག་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་དམིགས་ཏེ་བྱེད་སྒོའི་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ལྔ་བཀྲམ་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་ཡོད། ཟླ་དྲུག་སོང་མཚམས་ཕྱོགས་སྡོམ་ཞིག་བརྒྱབ་དུས་ས་གནས་ཚང་མའི་མི་སེར་གྱི་འཐུས་མི་དང་རྒན་པོ་ཚོས་རྟ་ཁྲལ་བསྐུལ་གཏོང་ཐད་གཏན་འབེབས་བཟོས་རྗེས་དེ་སྔོན་ལས་རྟ་ཁལ་བཞི་ཆ་གཅིག་ཙམ་ཉུང་དུ་སོང་འདུག་པས་མི་སེར་ཚང་མས་དགའ་པོ་བྱེད་ལུགས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་ཤོད་པ་དང། ལྷག་པར་དུ་སྨར་ཁམས་ཁུལ་རྟ་ཁལ་བསྐུལ་ཕྱོགས་གཏན་འབེབས་གསར་པ་ལག་ལེན་བསྟར་བ་ནས་བཟུང་མི་སེར་ལ་ཟོར་ཡང་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་སྟབས་མི་སེར་ནས་སྤྱི་འཐུས་ཆེད་བཏང་གིས་མདོ་སྤྱིར་བསྔགས་བརྗོད་བྱེད་མྱོང་ཡོད། རྒྱུན་དུ་ལྷག་བཞིན་པའི་བོད་རིགས་ནང་ཁུལ་གསོད་རྡུང་གྱོད་གཞི་ཆེ་གྲས་གོ་འཇོ་ཁུལ་གྱི་ཨ་ནན་དང་གླན་ཆུང་ཞེས་པ་གཉིས་རི་ཀླུང་རྩྭ་ཁའི་སྐོར་མི་གསོད་དོན་རྐྱེན་ཡང་ཡང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དེའི་ཐག་གཅོད་གང་ལེགས་ཡོང་ཆེད་ཆབ་མདོར་ཕེབས་པའི་རྫི་སྒར་སྤྲུལ་སྐུ་དང་གྲོས་མོལ་གནང་རྗེས་རྫི་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་གོ་འཇོར་ཕེབས་ཏེ་ཁུལ་དེའི་སྤྲུལ་སྐུ་གཞན་ཚོ་དང་གྲོས་མོལ་གནང་སྟེ་གྱོད་གཞི་འདུམ་སྒྲིག་གནང་ནས་དེ་དག་ཐག་གཅོད་གཙང་མ་བྱས་ཡོད།
དེ་སྔོན་མདོ་སྤྱི་བཀའ་བློན་དང་པོ་སེར་མོ་བ་ཡིན་ཙང་མདོ་སྤྱི་བཀའ་ཤག་ཚུགས་ཡུལ་ཆབ་དགོན་གྱི་འཁོར་ཆེན་གྲྭ་ཚང་དང། ལས་བྱ་ཚུགས་ཡུལ་བདེ་མཆོག་གྲྭ་ཚང་དུ་གནང་འདུགདེ་ནས་མདོ་སྤྱི་རིམ་ཕེབས་བཟའ་ཟླ་བུ་ཕྲུག་དང་བཅས་ཚང་མ་མུ་མཐུད་དེ་གར་བཞུགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་ས་དབང་ལྷ་ཀླུས་དགེ་འདུན་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་ཉལ་བ་སོགས་བྱས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལུང་དང་འགལ་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉལ་པ་པོ་ལ་ཡང་ཉེས་མིག་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང། བོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་ཡང་འགལ་གྱི་ཡོད་པ་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ངོས་བཟུང་ནས། ཆབ་མདོའི་ནུབ་ངོས་སུ་བསིལ་ཐོག་ཐང་ཟེར་བའི་ཐང་ཆེན་སྒང་ལ་མདོ་སྤྱིའི་བཞུགས་ཁང་དང་བཀའ་ཤག་ཚུགས་ཡུལ། དེ་མིན་དམག་མིའི་སྡོད་ཁང། ལས་བྱ་ཁང་ཚུགས་ཡུལ། གོ་མཛོད་ཁང་བཅས་གསར་རྒྱག་བྱས་ཡོད། དེ་སྔོན་མདོ་སྤྱི་ནས་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་འདི་གའི་གནས་ཚུལ་འབུལ་དུས་རྟ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ཉིན་མཚན་ལྟོས་མེད་དུ་ཕྱིན་རུང་བར་ལམ་ཉིན་དགུའམ་བཅུ་ཞིག་འགོར་གྱི་ཡོད་པས་གནས་ཚུལ་གལ་ཆེའི་རིགས་ཀྱང་ཡར་དུས་ཐོག་ཏུ་ཞུ་མི་ཐུབ་པ་མ་ཟད། མར་བཀའ་རྒྱ་སོགས་དུས་ཐོག་ཏུ་འབྱོར་མི་ཐུབ་པའི་ཁར་ལམ་བར་དུ་མི་སེར་ལའང་བརྡབ་གསིགས་ཅི་རིགས་བཟོས་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་མདོ་སྤྱིས་ཆབ་མདོ་ནས་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་བར་མི་རྟ་སོགས་ལ་སྟབས་བདེ་དང་ལས་དོན་མྱུར་གྲུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་གློག་འཕྲིན་གསར་འཛུགས་གནང་ཡོད།
ས་གླང་(༡༩༤༩)ལོར་བཀའ་་ཤག་ལྷན་རྒྱས་ནས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་ནས་གོ་མིན་ཏང་གི་ལས་མི་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་ཡོད། མདོ་སྤྱིས་ཀྱང་བྱ་མི་འདྲོག་པར་སྒོ་ང་བླངས་ཞེས་པ་ལྟར་མེ་མདའི་མདེལ་བུ་གཅིག་ཀྱང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མི་དགོས་པར་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་ལས་མདོ་སྤྱིའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་གོ་མིན་ཏང་གི་ལས་བྱེད་ཙོའོ་ཨུ་ཡོན་དང་ཟི་ཁྲོན་ལིའུ་ཙེ་ཆན་གྱིས་ལས་དོན་མི་སྣ་བུའུ་སེ་ཀྲུང་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་བ་སོགས་བརྗོད་ཀྱི་མི་ལང་བའི་བྱས་རྗེས་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་མཚན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་རྐྱེན་པས་འདིར་མཚམས་འཇོག་རྒྱུ་དང་། བཞུགས་སྒར་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་སྡེ་ཚན་ནས་ཉམས་མྱོང་ལྡན་པའི་རྒན་རབས་དག་ལ་བཅའ་འདྲི་ཞུས་ནས་དཀའ་སྤྱད་སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོས་བོད་ཡིག་ཏུ་ཕབ་བཤུས་བྱས་ཏེ་དཔར་བསྐྲུན་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཡིན་ནའང་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་འགའ་རེའི་ནང་ལ་ང་ཚོའི་དགྲ་བོར་མཁོ་བྱེད་ཚིག་ཉོག་མང་པོ་འདུག དེར་བརྟེན་བཅའ་འདྲི་སོགས་སྐབས་སུ་ཁྱི་དང་གློ་བ་ཕྲད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིིན་པར་གནས་ལུགས་དང་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པའི་བཅའ་འདྲི་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེར་མཐོང། ང་ཚོས་འདི་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཕྲེང་སོགས་ཀྱི་ནང་ལ་ཁུངས་མེད་རྫུན་བཟོའི་འཆམ་གཏམ་ཉན་མི་བཟོད་པའི་འཁྱོག་བཤད་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་བོད་མི་ཕྱི་རབས་པ་རྣམས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་ཞིག་བསྐྲུན་དགོས་པ་ལས།ང་ཚོའི་དགྲ་བོས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུ་ཞིག་བསྐྲུན་ན་རོ་བཅུད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཟས་ལ་དུག་བརྒྱབ་ནས་སྤྲད་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅི།
དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།
༡༽ དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་གོང་བོད་དུ་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་རིམ། ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་། ༢༤
༢༽ བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས། སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས། ༡༦
༣༽ མི་ཚེའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ། དེབ་ཕྲེང་དང་པོ།
༤༽ བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རགས་རིམ་གཡུ་ཡི་ཕྲེང་བ། སྨད་ཆ།
༥༽ བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས། སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས། ༡༦
༦༽ ཁ་བརྡ་དྲ་རྒྱའི་རྩོམ་ཡིག མཆོད་ཤིག བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས།
༧༽ བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས། སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས། ༡
༨༽ སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པའི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་སྙིང་བསྡུས། ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་། ༣
༩༽ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རབ་བྱེད་ཞབས་བཏགས་མ།
༡༠༽ སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པའི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་སྙིང་བསྡུས། ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་། ༣
༡༡༽ སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས། སྨད་ཆ།
༡༢༽ སྐུ་ངོ་ཐུབ་བསྟན་བསམ་མཆོག་ལགས་ཀྱི་གསུང་བཤད། སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པའི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་སྙིང་བསྡུས་ནས་དྲངས།
༡༣༽ སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པའི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་སྙིང་བསྡུས། ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་། ༣
༡༤༽ བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས། སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས། ༡༦
༡༥༽ ༸གོང་ས་མཆོག་མཛད་རྣམ་ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་མི་མང།
༡༦༽ བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས། སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས། ༡༦
༡༧༽ སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པའི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་སྙིང་བསྡུས། ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་། ༣
༡༨༽ སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པའི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྗེས་སྙིང་བསྡུས། ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཕྲེང་། ༣
༡༩༽ བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུ་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས། སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས། ༡༦
ངའི་རྟེན་དགེ་སློང་ཡིན་དགོངས་ན་རྭ་སྒྲེང་དང་འཁྲུག་སྟངས་ག་འདྲ་རེད། དགེ་སློང་གིས་གཞན་ལ་འཚེ་མ་ཆོག་པ་བདེན་མོད། ཉེས་ཡངས་གཏོང་ན་འདུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་གི་ཨ་ཡོད། གང་ལྟར་ཡི་གར་མིངས་པ་ཤ་སྟག་རེད།
ཡི་གར་མི་འོངས་པ་ཞེས་བཅོས།
འོ་ཡ་དཀོན་མཆོག་མཁྱེན་འུ་ཚང་གི་ཁྲིམས་འདི། མིག་འབྲས་གཉིས་ཀར་བཏོན་པ་མ་ཟད་ད་དུང་ཚེ་བཙོན། དཀོན་མཆོག་མཁྱེན།
ངས་པོ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་དཀའ་ལས་མང་པོ་བརྒྱབས་ནས་དཔྱད་རྩོམ་རིང་པོ་ཞིག་བྲིས་པར་སྙིང་ནས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ། ངོ་མ་དཀའ་ལས་མང་ཙམ་གནང་འདུག ཆ་ཚང་བ་བཀླགས་མ་ཐུབ་ཀྱང་ག་ལེར་ཞིབ་ཏུ་ཀློག་གི་ཡིན། དེང་སང་འདི་ལྟར་དཀའ་ལས་བརྒྱབས་ཏེ་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་རེད་པ། གཞན་གྱི་དཀའ་སྡུག་ངོས་ཟིན་མཁན་དེ་བས་ཉུང་ཉུང་ལས་མི་འདུག
སླར་ཡང་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ།
བཟོད་རྒན་འདིས་ངས་པོ་ལ་བསྟོད་པའི་ཞར་ལ་ང་ལ་ཟུར་ཟ་འདུག ཁྱེད་བདེན། ངས་པོ་ལ་རྩོམ་རིང་པོ་དོན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྲིས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།།
དྲ་གྲོགས་ཚོས་ལེགས་སྤེལ་ཉན་འགོག་ཐོག་དགོངས་ཚུལ་མང་ཙམ་གསུང་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད།
རེད་རེད། གྲུབ་འབྲས་མེད་པའི་སྟོང་གཏམ། ལུག་རྫི་རྒན་པོའི་སྒྲུང་བཤད། དཔྱིད་ཉིན་རིང་པོའི་ཕྱུག་རྫིའི། ལུང་སྟོང་ནང་གི་ཀི་ཤར། ཉན་མཁན་གོར་མོའི་བྲག་རི། ཡ་ལན་བྲག་ཅ་སྟོང་པ། ཀུ་རེ་ཡིན། ཡག་པོ་འདུག། ཆ་ཚང་ཀློག་ཐུབ་མ་སོང་ཡང་སྐུ་ངལ་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་ཡག་པོ་ཞིག་བལྟས་ནས་དགག་བཞག་བྱེད་གི་ཡིན་ད།
ལོ་རྒྱུས་རྙིང་པ་ལས་བསླབ་བྱ་གསར་པ་ཞིག་བླངས།
ད་དུང་དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གི་གཞུང་འབྲེལ་དྲ་ངོས་ཀྱི་དཔྱད་གཏམ་རྩོམ་ཡིག་རིགས་ལ་དགག་རྒྱག་ཐུབ་ན་ཕོ་རབ་དང་། ནང་ཁུལ་ནོར་སྐྱོན་ཐེར་འདོན་གྱིས་ལམ་ནོར་ལྡོག་ཤེས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་ནའང་ཕོ་རབ་ཡིན།
དེ་མིན་ནང་ཁུལ་གཅིག་གིས་གཅིག་གིས་མགོ་ལ་མཐོ་གནོན་དང་། ཀུན་སློང་ལ་ལྷད་ཞུགས་པའི་རྩོམ་ཡིག་རིགས་སྤེལ་ན་རང་གཞན་གཉིས་ཕུང་གི་རྒྱུ་རེད་དོ།།
ནོར་བཅོས།
མ་དག་པ། གཅིག་གིས་གཅིག་གིས།
དག་པ། གཅིག་གིས་གཅིག་གི
བསི་རུ་ལགས་འདིར་ཕེབས་ནས་དགོངས་ཚུལ་གསུངས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
རླབས་ཆེན་གྱི་མི་སྣ་དག་ལ་མིང་སྣ་ཚོགས་བཏགས་ནས་ནག་པོ་བཟོ་ཐབས་བྱ་བཞིན་པ་འདི་ལ་གུས་པས་ནམ་ཡང་དྭངས་ལེན་བཞུ་ཐུབ་ས་མ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་གུས་པས་ཁ་བརྡ་དྲ་རྒྱར་དཔྱད་རྩོམ་འགའ་ཞིག་སྤེལ་པ་དེ་དག་གཟིགས་ཡོད་ཀྱི་རེད། ད་དུང་མུ་མཐུད་ནས་ཁྲམ་རིགས་ལ་དགག་རྒྱག་བྱ་རྒྱུར་གུས་པར་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་ཡོད།
http://nyepogyaltsen.blogspot.in/