སྤོ་ཆུང་ཚང་དོན་གྲུབ་ལྷ་དར།
༄༅། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་བཅུ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་གསར་གཏོད་དང་གོམ་པ་རིམ་བགྲོད་གནང་བ་མ་ཟད། གྲོས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་བཞ◌ི་པའ◌ི་ཚོགས་དུས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཐོག བོད་ཀྱི་མ་འོངས་འབྱུང་ངེས་པའི་ཕུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་ཉེན་ཁ་རྣམས་སེལ་ཞིང་། མང་གཙོ་མདུན་སྐྱོད་ཆེད་རླབས་ཆེན་གྱི་ཐུགས་དགོངས་ཟབ་མོ་སྟེ། མགོན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་དབང་རྣམས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ལ་རྩིས་སྤྲོད་གནང་རྒྱུའི་མཐའ་ནན་གྱི་བཀའ་གསལ་ཕེབས་ཡོད།
མང་ཚོགས་དཀྱུས་མའི་ཁྲོད་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་དང་དེ་བཞིན་ཕུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་དགོས་མཁོ་རྣམས་ཇི་བཞིན་མ་རྟོགས་པར། དགོངས་གཞི་དེ་ཉིད་དང་ལེན་མི་ཐུབ་པའི་རིགས་ཡོང་ངེས་ལགས་ཀྱང་། ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་པ་ཞིག་ལ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་བཀའ་ཁྲི་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་འགྱུར་བ་དེའི་དགོས་ཕན་རྣམས་ཇི་བཞིན་མ་རྟོགས་པའམ་རྟོགས་བཞིན་དུ། སྒེར་ཕན་དང་འགན་འཁུར་ལས་གཡོལ་ཆེད་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ཡོད། གང་ལྟར་ཁོང་ཚོས་༸གོང་ས་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་ཕེབས་ཚེ་དེའི་དཀའ་ངལ་གྱི་ཕྱོགས་ངོས་ཁོ་ན་ལས། དེའི་དགོས་ཕན་རྣམས་གླེང་གི་མེད་པ་མ་ཟད། དེ་བས་ཀྱང་། གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལོག་འགྲེལ་བྱས་པ་ནི། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་ཉེན་ཁ་ཞིག་དང་། ད་དུང་ཡང་ང་ཚོའི་བཀའ་ཤག་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོར་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པར་འཆར་གཞི་དང་འགན་འཁུར་གྱི་བསམ་སྤྱོད་ཧ་ཅང་དམའ་ཚད་དུ་ཡོད་པའི་དན་རྟགས་ཤིག་ཡིན།
བོད་ཀྱི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་དགོས་ཕན་ཆེད་བགྲེས་ཡོལ་ཆ་ཚང་གནང་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་སྔ་མོ་ཞ◌ིག་ནས་ཡོད་ཀྱང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་སྨིན་ཚད་དབང་གིས་དེ་ལྟར་དང་ལེན་བྱེད་དཀའ་བར་བརྟེན། རྒྱུན་རིང་ཡང་ཡང་དེ་སྐོར་ཕེབས་པ་མ་ཟད། དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་དགག་དགོས་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ཧ་ཅང་ཞིབ་གསལ་དང་མཐའ་ནན་གྱིས་ཕེབས་ཡོད་ཅིང་། དེ་འབྲེལ་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ངེས་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་དེ་རིང་དེ་འབྲེལ་གསུང་འཕྲིན་རིན་པོ་ཆེ་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཕེབས་སྐབས། བཀའ་སྤྱིའི་འོས་བསྡུ་བྱེད་པར་ཉིན་གྲངས་དྲུག་ལས་མེད་ཅིང་། ང་ཚོའི་བཀའ་སྤྱིའི་འོས་གཞི་མང་པོ་ཞིག་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཡིན་ངེས་ཀྱང་། འོས་གཞི་ཁག་ཅིག་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་འོས་ཤོག་ཤོར་བའི་འཇིགས་སྣང་འོག རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ལངས་ཕྱོགས་དང་། བསམ་ཚུལ་ངོ་མ་ལས་ཟློག་པའི་སྐབས་འཚོལ་གྱི་གཏམ་བཤད་ནི་གཅིག་རྗེས་གཉིད་མཐུད་དུ་ཐོན་དང་ཐ◌ོན་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ལྷག་པར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དབང་དང་འབྲེལ་བའི་ཐད་དེ་དག་གིས་སོ་སོའི་བསམ་ཚུལ་ངོ་མ་དང་། བོད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཇི་ཡིན་མི་གླེང་བར། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་སེམས་དང་མང་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་ཆེ་མདོག་གིས་འཁྲབ་སྟོན་རྫུན་མ་ཞིག་བྱེད་ཉེན་ཆེ་བ་བཞིན། དེ་◌རིང་གྲོས་ཚོགས་ནང་གཏམ་བཤད་མཁས་སྙན་འདྲ་ཆགས་རེ་སྤེལ་ཏེ། སླར་ཡང་སོ་སོའི་འགན་འཁུར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྲག་ཏུ་གཡུགས་ཐབས་བྱས་ཡོད།
འོན་ཀྱང་བགྲེས་ཡོལ་ཕེབས་ན་མི་འགྲིག་པ་གསུང་མཁན་ཁྲོད་ནས་ཁག་ཅིག་གི་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཀྱང་ཡིན་ངེས་མོད། འོན་ཀྱང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་དབང་ལ་ལྷག་བསམ་ཁོ་ནས་མི་ཆོག་པར། ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོར་བལྟ་ཐུབ་པའི་བློ་མིག་དང་། འཆར་སྣང་། དེ་ལྟའི་འགན་འཁུར་གྱི་ཆོད་སེམས་དང་སྙིང་སྟོབས་དགོས་པ་མ་ཟད། དེ་བས་ཀྱང་སྤྱིར་དབུ་ཁྲིད་ཚོར་བསམ་བློའི་སྨིན་ཚད་མང་ཚོགས་ལས་མཐོ་བ་ཞིག་དགོས་པ་ལས། བསམ་བློའི་སྨིན་ཚད་མང་ཚོགས་ཙམ་ལས་མེད་ཅིང་། བླང་དོར་ཅི་ཡང་མེད་པར་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་དེར་བསྟུན་ཐབས་བྱ◌ེད་མཁན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ནི། དགོས་མེད་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་འཕར་མ་ཙམ་ལས་ཅི་ཡང་མེད།
འགོ་ཁྲིད་ཅིག་ངོས་ནས་ཚོར་སྣང་གིས་བཀའ་མོལ་དང་ཐག་གཅོད་འོག ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་མཐོང་ལམ་སྒྲིབ་ཚེ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན།
འགོ་ཁྲིད་ཀྱི་འགན་ནུས་ནི། འགོ་ཁྲིད་ཚོས་མང་ཚོགས་ལས་ཚད་མཐོ་བའི་བསམ་སྤྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་མང་ཚོགས་སྣེ་འཁྲིད་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་བསྐྲུན་དགོས་ཤིང་། མདོར་ན། དབུ་ཁྲིད་ལ་གོ་སྐབས་ལས་ཀྱང་འགན་འཁུར་གལ་ཆེ་བ་བརྩི་རྒྱུའི་སྤྱི་སེམས་ཤིག་ངེས་པར་དགོས་ངེས་ཀྱང་། ང་ཚོའི་འཐུས་མི་ཚོ་ལ་དེ་ལྟར་མེད་པ་ནི། ང་ཚོས་འཐུས་མི་འདེམས་སྟངས་ནོར་སོང་བ་ལ་ཐུག་ཡོད་པས། འཐུས་མི་ཚོ་ཁོ་ནར་ལེ་བདའ་མི་རུང་བར། ང་ཚོས་ང་ཚོར་ཡང་བསྐྱར་ཞིབ་བྱ་དགོས།
༸གོང་ས་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་ཆ་ཚང་གནང་ཚེ་དེར་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་དཀའ་ཉེན་དང་དགོས་ཕན་གྱི་ཕྱོགས་ངོས་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་མ་ཟད། དཀའ་ཉེན་རྣམས་ངེས་པར་གདོང་ལེན་དགོས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དཀའ་ཉེན་དང་། དགོས་ཕན་རྣམས་གནས་སྐབས་ཀྱི་དཀའ་ཉེན་ལས་ཆེ་བ་མ་ཟད། དེ་ཡང་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་དགོས་ཕན་ཆགས་ཡོད་མོད། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་བགྲེས་ཡོལ་གྱི་དཀའ་ཉེན་ཁོ་ན་གླེང་བ་ལས། དགོས་ཕན་རྣམས་ཟུར་ཙམ་ཡང་གླེང་མེད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་དཀའ་ཉེན་གྱི་ཕྱོགས་རྣམས་འགྲེལ་བཤད་ལོག་པ་ཡང་བརྒྱབ་སོང་།
དཔེར་ན། བགྲེས་ཡོལ་གནང་ཚེ་བོད་གཞུང་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་འཛིན་ཡོད་པ་བརླག་འགྲོ་སྐོར་བཤད་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་ཐོག་ད་ཡོད་རྒྱལ་སྤྱིས་ཐོག་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་གཟི་བྱིན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་གཞུང་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་གཙོས་སྲིད་གཞུང་ཁག་གིས་ལག་ལེན་ངོ་མའི་ཐོག་ནས་ངོས་ལེན་གང་ལེགས་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་ལ་བསྟུན་མཁས་འོག་ལག་ལེན་ཐོག་གི་ངོས་ལེན་དེ་ཉིད་ཡོངས་གྲགས་ཡིག་ཐོག་དང་བརྒྱུད་ལམ་དུ་ཕྱིར་མངོན་པའི་རྣམ་འགྱུར་གྱི་ངོས་ལེན་ནི་སྲིད་གཞུང་སུས་ཀྱང་མེད་པར། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་བོད་ཀྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཙམ་ལས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དུ་ངོས་ལེན་བྱེད་པའི་གནས་བབ་མེད་ཅིང་། ལག་ལེན་ཐོག་བོད་གཞུང་ངོས་ལེན་དང་རྣམ་འགྱུར་ཐོག་ནས་༸གོང་མཆོག་བོད་ཀྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ནི་བགྲེས་ཡོལ་གནང་བའི་རྗེས་སུ་ཡང་མུ་མཐུད་གནས་ངེས་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་དང་ལི་བྷི་ཡ་སོགས་ལ་སྲིད་དབང་འཕོ་འགྱུར་ཆེད་ཚེ་སྲོག་གྲངས་མེད་ཀྱིས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། འདི་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དབང་མི་མང་གིས་བདམས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ལ་མར་རྩིས་སྤྲོད་གནང་བའི་རང་འགུལ་གྱི་མདུན་སྐྱོད་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་སྔར་ལྷག་ཆེ་མཐོང་གུས་བཀུར་ཐོབ་ངེས་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་བཀས་བཀོད་རྒྱུན་འཛིན་པ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་འཁྱོག་བརྗོད་རིམ་པའི་རྫུན་རྐུབ་ཡོངས་སུ་དོར་ཏེ། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ཏཱ་ལ་བླ་མ་སྒེར་གྱི་ཁེ་ཕན་ཆེད་མིན་པའི་ར་སྤྲོད་གསལ་པོ་བྱུང་བ་བརྒྱུད། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དང་བོད་གཞུང་ལ་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བདེན་རྒྱབ་དང་གུས་བཀུར་སྔར་ལྷག་ཐོབ་ངེས་པ་ལས། བདེན་རྒྱབ་དང་གུས་བཀུར་བརླག་གཞི་མ◌ེད།
ད་དུང་ཚབས་ཆེའི་འགྲེལ་བཤད་ལོག་པ་གཞན་ཞིག་ནི། ༸གོང་ས་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་གནང་ཚེ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་བརླག་འགྲོ་སྐོར་བཤད་ཡོད། བཤད་སྟངས་དེ་ན◌ི་རྒྱུན་རིང་རྒྱ་ནག་གི་བཤད་སྟངས་ཏེ། དགྲ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་མང་གི་སེམས་ཤུགས་གཅོག་ཆེད་དང་། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ཉིད་བོད་རྒྱལ་དང་བོད་མི་མང་གི་འཐབ་རྩོད་མིན་པར། ཏཱ་ལ་བླ་མ་སྒེར་གྱི་ཐོབ་ཐང་དང་བརྒྱུད་སྐུལ་རང་བཞིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ཡིན་སྐོར་འཁྱོག་བཤད་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་འཐབ་རྩོད་དེ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མི་གཅིག་ལ་ཐུག་ཡོད་སྐོར་གྱི་འཁྱོག་བཤད་ལ་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཁས་ལེན་དང་རྒྱབ་གཉེར་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུའི་སྣང་བརྙན་དང་གཅིག་པ་ལས། དེ་མིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གཞན་ཞིག་མེད་སྐོར་བཤད་ཡོད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྣང་བརྙན་དེ་བོད་པ་མི་རེ་རེ་ལ་གོང་ཚད་བརྒྱབ་ན་༸གོང་ས་མཆོག་ལས་མཐོ་བ་ཞིག་སུ་གང་ཡང་མེད་པ་བདེན་པ་ཡིན་མོད། དེ་དང་མཉམ་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་དང་། བོད་རང་བཙན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་བདེན་དོན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདས་པའི་མི་ལོ་སུམ་ཅུ་ཙམ་གྱི་རིང་བོད་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་དོན་ཁོ་ན་ལས་མེད།
བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ལས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱུན་ཆད་ཉེན་ཡང་བཤད་ཡོད། དོན་དངོས་ཐོག་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་མུ་མཐུད་ཡོང་མིན་ནི། ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྒུལ་ཤུགས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གནོན་ཤུགས་ལ་རག་ལས་ཡོད་པ་བཞིན། མ་འོངས་པར་ང་ཚོས་ནུས་ཤུགས་ལྡན་པའི་ལས་འགུལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནོན་ཤུགས་བྱུང་ཚེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་དག་ལས་གཡོལ་ཆེད། འབྲེལ་མོལ་གྱི་འཁྲབ་སྟོན་མུ་མཐུད་སྟོན་ངེས་མ་ཟད། ད་བར་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གནད་དོན་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་ལས་མེད་སྐོར་བཤད་པའི་ཧམ་བཤད་ཀྱང་བཤད་ཐབས་དཀའ་བའི་གནས་དུ་འགྲོ་ངེས་ཡིན་ཞིང་། མདོར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དོན་དེ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་རེད་ཟེར་བ་དེ་དངོས་བདེན་མིན་པའི་ར་སྤྲོད་གསར་པ་ཞིག་འབྱུང་ངེས།
དེ་བཞིན་གཞུང་ཞབས་སྲི་ཞུ་བ་ཚོས་གཞུང་ཞབས་བྱེད་པ་༸ག◌ོང་ས་མཆོག་ཁོ་ནའི་ཞལ་ལ་བལྟས་པ་ལས། དེ་མིན་གྱི་བལྟ་ས་ཞིག་མེད་སྐོར་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་གནང་ཚེ་གཞིས་ལུས་མི་མང་སེམས་ཤུགས་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བཤད་པ་སོགས་ནི། གངས་ཅན་པ་སྤྱིའི་རྒྱལ་གཅེས་དང་རྒྱལ་ཞེན་གྱི་བསམ་སྤྱོད་ལ་མཐོང་ཆུང་ཁྱད་གསོད་བྱས་པ་ཞིག་དང་། ལྷག་པར་སྲི་ཞུ་བ་དང་གཞིས་ལུས་མི་མང་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། གང་ལགས་ཞེ་ན། གཞུང་ཞབས་སྲི་ཞུ་བའི་སྲི་ཞུའི་ཆོད་སེམས་དང་གཞིས་ལུས་མི་མང་གིས་རྩ་དོན་ཆེད་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་བ་བཅས་ནི། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་གུས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་མིན་པར། སོ་སོ་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་དེ་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ། དེ་འབྲེལ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དེ་བོད་མི་མང་གི་རྩ་དོན་ཞིག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་འོག ༸གོང་ས་མཆོག་དང་བདེན་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས། དགྲ་བོ་རྒྱ་ནག་གིས་བཟོས་པའི་མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་རྒྱ་བོད་བར་གྱི་ཤ་◌འཁོན། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ། རྒྱལ་གཅེས་རིང་ལུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་གངས་ཅན་པའི་བློ་སྤོབས་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་སྣ་མང་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན།
གལ་སྲིད་གྲོས་ཚོགས་ནང་བཤད་པ་ལྟར་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་སྲིད་དབང་བཞེས་རིང་དང་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་རིང་མ་གཏོགས་དེ་རྗེས་རེ་བ་མེད་ན། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་དང་སྤྱི་འཐུས་ཚོས་ད་བར་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་དང་སྟོང་ཕྲག་རིང་བྱ་དགོས་ཀྱང་བྱ་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་དང་། དེའི་ཆེད་དུ་རིག་གཞུང་དང་རེ་བ་བརླག་མི་རུང་བ་བརྗོད་པ་རྣམས་སུ་ཞིག་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་གི་ཡོད་དམ།
རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ངོས་འཛིན་ནི། ང་ཚོའི་བླ་མེད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་དང་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་མཆོག་ཡིན་པ་བཞིན། ང་ཚོས་ངེས་པར་༸གོང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པའི་སྐུ་རིང་བོད་རང་བཙན་སླར་གསོ་བྱས་ཏེ། ༸ཁོང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལར་གདན་ཞུ་དགོས་པ་དང་། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་མ་བྱུང་ཚེ་◌ཁ◌ོང་མེད་པའི་ཉིན་ང་ཚོར་ཟློག་ཏུ་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་འཕྲད་ངེས་ཀྱང་། བདེན་དོན་གྱི་ནུས་པ་དང་། གངས་ཅན་པའི་རྒྱལ་གཅེས་སྙིང་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་མི་ལོ་ཇི་ཙམ་འགོར་ཞིང་། དཀའ་ངལ་ཇི་ཙམ་འཕྲད་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཚོར་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་མ་ཤི་གསོན་གནས་ཀྱི་བོད་རང་བཙན་སླར་གསོ་ཐུབ་ངེས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་དང་གདེངས་སྤོབས་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་བོད་རང་བཙན་སླར་གསོའི་རང་འགན་རང་འཁུར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལས། མ་མཐའ་ཡང་སོ་སོས་སོ་སོར་མགོ་སྐོར་གཏོང་གི་མེད་པའི་ཡིད་ཆེས་དང་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད།
གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མང་པོ་ཞིག་གིས་གནད་དོན་དེ་ཉིད་མང་མོས་འོས་བསྡུ་དགོས་སྐོར་ཡང་གླེང་བ་ནི། དགོས་མེད་ཀྱི་འགྲེལ་ལོག་ཁོ་ནར་ཟད། གང་ལགས་ཞེ་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་ཕེབས་རྒྱུའི་གསུང་འཕྲིན་ཕེབས་པ་ནི། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཁོང་དབུ་ཁྲིད་ལ་མོས་མཐུན་ཡོད་མེད་དོགས་པ་ཟ་ནས་མིན་པར། ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་བགྲེས་ཡོལ་གནང་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་ཡིན་པ་དང་། དེར་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་ཡང་ཁོང་མུ་མཐུད་དབུ་ཁྲིད་གནང་དགོས་པའི་གསོལ་འདེབས་ཕུལ་བར་བརྟེན། དེ་རིང་བགྲེས་ཡོལ་ཕེབས་རྒྱུའི་དགག་དགོས་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ཞིབ་གསལ་མཐའ་ནན་གྱིས་ཕེབས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
ད་དུང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་དེ་རིང་གསུང་འཕྲིན་དགོངས་དོན་བཞིན་ཐག་གཅོད་མི་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཞིག་ནི། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དབང་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་བ་དེ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ལོ་རྒྱུས་ནང་ནག་ཉེས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྲིད་པའི་དོགས་འཆར་དང་། དེའི་ནང་རང་ཉིད་མི་ཚུད་པའི་ཆེད་དེ་ལས་གཡོལ་ཐབས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གོ་རྒྱུ་འདུག་ཅིང་། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དེ་ནི་ཧ་ཅང་གི་འགན་འཁུར་མེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་དུ་ཟད།
གང་ལགས་ཞེ་ན། དེ་སྔོན་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གནད་དོན་མི་སྣ་ཞིག་ལ་བོད་མི་མང་ལ་ཕན་ཐོགས་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལ་ཕན་ན་རྒྱལ་ཚོང་པ་རེད་ཟེར་ཡང་། དེའི་ནག་ཉེས་འཁུར་རྒྱུའི་སྙིང་སྟོབས་དགོས་སྐོར་ཕེབས་པ་བཞིན། འགོ་ཁྲིད་ཅིག་གི་འགན་འཁུར་ནི་རང་ཉིད་ལ་མང་ཚོགས་ལ་འགྲ◌ེལ་བཤད་ཇི་ལྟར་རྒྱག་མིན་དེ་མིན་པར། རྒྱལ་ཁབ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཆེད་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་དང་དཀའ་ཉེན་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་ཆ◌ོད་སེམས་ཡོད་པ་ཞིག་དགོས་གལ་ཆེ།
གསུང་འཕྲིན་ཐད་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མང་དག་ཅིག་གིས་སྐུ་དབང་རྩིས་སྤྲོད་མི་གནང་བའི་གསོལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུའམ་ཡང་ན་དུས་འགྱངས་ཡོང་བའ◌ི་གསོལ་འདེབས་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐུ་དབང་རྩིས་སྤྲོད་སྐོར་བགྲོ་གླེང་དང་བཅའ་ཁྲིམས་འགྱུར་བ་གཏང་རྒྱུའི་སྤོབས་པ་མེད་སྐོར་ཡང་བརྗོད་ཡོད། དེ་དག་ནི་ཡུན་རིང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རེ་བ་བཟང་ས་དང་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་དགོས་ཞེས་པའི་ལམ་སྟོན་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་། དེ་འབྲེལ་འཆར་གཞི་མེད་པའི་སྐྱོ་གནས་ཤིག་ཡིན།
གང་ལགས་ཞེ་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ང་མེད་པ་བཞིན་ལས་ཀ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། རེ་བ་བཟང་ས་དང་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་དེ་ཉིད། དེ་རིང་གློ་བུར་དུ་ཕེབས་པ་ཞིག་མིན་པར། ལོ་བཅུ་ཕྲག་དུ་མའི་གོང་ནས་ཕེབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བགྲེས་ཡོལ་ཆ་ཚང་གནང་རྒྱུའི་བཀའ་ཕེབས་ནས་ཀྱང་མི་ལོ་བཅུ་ལ་ཁ་གཏད་བཞིན་ཡོད་མོད། བཀའ་ཁྲི་དང་སྤྱི་འཐུས་ཚོས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་དགོངས་དོན་ལ་བགྲོ་གླེང་དང་ཐག་གཅ◌ོད་ཀྱི་འགན་འཁུར་བྱེད་པའི་སྤོབས་པ་ཡང་མེད་བཞིན་དུ། བཀའ་ཁྲི་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་འོས་གཞི་ལ་ག་རེ་བྱེད་ནས་ལངས་ཡོད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་འགྱུར་བ་དང་གྲ་སྒྲིག་དེ་ཉིད་སྔ་ས་ནས་དགོས་སྐོར་ཡང་ཡང་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་། ཉུང་མཐར་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གྲངས་ནས་ཕེབས་པའི་དགོངས་གཞི་བཟང་པོ་དེ་ཉིད་ང་ཚོས་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་ལག་བསྟར་མེད་པར་བརྟེན། དེ་རིང་མཐའ་ནན་གྱི་ལམ་སྟོན་ཕེབས་ཡོད་ཅིང་། ད་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་དགུངས་གྲངས་དོན་ལྔར་ཕེབས་ཟིན་པས། འཕྲལ་གྱི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ངེས་རྣམས་༸གོང་ས་མཆོག་བཞུགས་རིང་སེལ་ཞིང་། ཕུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་མདུན་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུའི་དུས་ལ་བབ་ཡོད་པ་ལས། འགན་འཁུར་ལས་དུས་འགྱངས་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་ཡོལ་ཟིན།
མདོར་ན། ད་ནས་མཁས་སྙན་འདྲ་ཆགས་ཀྱིས་དུས་ཚོད་འབུད་རྒྱག་གཏོང་ནས་ཁུངས་འཁྱོལ་ཐབས་མེད་པར་བརྟེན། མང་ཚོགས་ཚང་མའི་བསམ་ཚུལ་སྨིན་པའི་དུས་ལ་སླེབས་མེད་ཀྱང་། ལོ་མང་ནས་བཀའ་སློབ་སྩལ་བའི་རེ་བ་བཟང་ས་དང་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་པའི་ལག་ལེན་གྱི་དུས་ལ་སླེབས་ཡོད་པས། འགོ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལ་བརྩི་དགོས་ཀྱང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་དུ་སྣེ་འཁྲིད་དགོས་པའི་འགན་འཁུར་ཡང་ཡོད་པ་བཞིན། དེ་ལྟའི་གདེངས་སྤོབས་དང་ནུས་པ་ངེས་པར་ལྡན་དགོས།
ལྷག་པར་དངོས་གནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་གུས་དང་ཤ་ཚ་ཡོད་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༡༦ ནས་ད་བར་བོད་ཀྱི་བདེ་དོན་ཆེད་སྐུ་ངལ་བརྒྱ་ཕྲག་བསྐྱངས་ཟིན་པས། དགུངས་གྲངས་ ༧༥ ལ་ཕེབས་ཟིན་ཀྱང་། ད་དུང་ང་ཚོས་འགན་འཁུར་འཁྱེར་ཐུབ་ས་མ་རེད། ཁྱ◌ེད་རང་རང་གིས་འཁྱེར་རོགས་ཞེས་ཞུས་ན་དེ་ནི་བཟང་སྤྱོད་དང་གུས་བཀུར་ཞིག་རེད་དམ། ད་ནས་བཀའ་སྤྱིས་འགན་འཁྱེར་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་སྐུ་ངལ་གསོ་བའི་དུས་ཚོད་ཅིག་མ་མཐའ་ཡང་འབུལ་དགོས།
དེ་ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་དབང་རྩིས་སྤྲོད་གནང་རྒྱུར་འཆར་གཞི་དང་གོ་རིམ་རང་བཞིན་གྱི་ཐག་གཅོད་ཅིག་ངེས་པར་དགོས་ལ། དེའི་ཆེད་དུ་ཉིན་གྲངས་འཕར་མའམ། ཡང་ན་ཚོགས་དུས་འཕར་མ་བསྐོངས་ཏེ། བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་འཛུགས་པ་དང་། ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་མ་གྲུབ་བར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་དབང་མུ་མཐུད་བཞེས་རྒྱུ་དང་། ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་དང་འཆར་གཞི་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་རྗེས་དངོས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དབང་བཀའ་ཁྲི་དང་གྲོས་ཚོགས་ལ་གནང་དགོས། འོན་ཀྱང་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་བོད་གངས་ཅན་པའི་བསམ་བློའི་གཙོ་འཛིན་དུ་ནམ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པ་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་ངེས་པར་ཁ་གསལ་འགོད་དགོས།
དེ་ལྟར་གསུང་འཕྲིན་དང་འབྲེལ་བའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་ཏེ། མ་མཐའ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ གོང་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དབང་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱིས་འགན་འཁུར་རྣམས་བཀའ་ཁྲི་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་ལེན་ཐུབ་པའི་ལག་ལེན་གྱི་གྲ་སྒྲིག་དགོས་ངེས་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལྟར་གནང་ན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ནས་མ་མཐའ་ཡང་མི་ལོ་ ༣༠ ལྷག་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་འོག བཀའ་སྤྱིའི་འགན་འཁུར་ཆ་ཚང་ལེན་ཞིང་དཀའ་ངལ་རིམ་སེལ་གྱ◌◌ིས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་། བོད་གཞུང་ཕུགས་འཕེར་སྲ་བརྟན་བཟོ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཡོད་པས། གོ་སྐབས་དེ་ཉིད་འགན་འཁུར་དང་མདུན་ལམ་རང་བཞིན་ཞིག་ཡིན་པ་ངོ་འཕྲོད་དགོས། མདོར་ན་གསུང་འཕྲིན་གྱི་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་གསལ་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་རྒྱུན་གནས་ ཐུབ་པ་དང་། བོད་མིིའི་དྲང་བདེན་གྱི་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྐྱོང་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ ཞིང་། ཅི་སྟེ་ད་དུང་ལོ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་ཤས་མུ་མཐུད་གནས་དགོས་པ་བྱུང་ན་ངོས་ནས་འགོ་ ཁྲིད་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་དུས་ཤིག་ངེས་པར་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ནི་ཚང་མས་ཤེས་གསལ་དང་། ད་ལྟ་ངོས་རང་བདེ་ཐང་ཡོད་སྐབས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགན་ ཁུར་ཆ་ཚང་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་བརྟེན་མི་དགོས་པར་རང་ཚུགས་ཐུབ་པ་ཡོད་རྒྱུའི་ གོམས་གཤིས་འཇགས་ཐབས་སུ། ལམ་སྲོལ་འདི་ད་ལྟ་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུ་བྱུང་ན་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཚེ་སེལ་ཐབས་སུ་ ངོས་ནས་མཐུན་འགྱུར་བྱེད་ཐུབ། དེ་མིན་འདི་མུར་ལུས་ཏེ་ནམ་ཞིག་གློ་བུར་ངོས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་མེད་པའི་དུས་སྐབས་ ཤར་ཚེ་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཡོང་སྲིད་པས་དེ་འདྲ་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་ ད་ལྟ་ནས་ངེས་པར་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་དེ་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་ལས་འགན་ཞིག་ ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཅེས་ཕེབས་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་པས། དེའི་དགོས་དོན་བསྙེགས་ཐུབ་པ་དགོས་རྒྱུ་ནི། འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོའི་ལས་འགན་དང་བོད་ཀྱི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་མདུན་ལམ་ཆགས་ཡོད། དེར་བརྟེན། འཕྲལ་སེལ་གྱི་དཀའ་ངལ་གདོང་ལེན་གྱིས་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་ཁེ་ཕན་དང་སྟོབས་ཤུགས་གསོག་འཇོག་དགོས་པ་ལས། འཕྲལ་སེལ་གྱི་དཀའ་ངལ་བཤད་ནས་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་དགོས་མཁོ་འགོག་མི་རུང་ཞེས་རང་ཉིད་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་དུ།། །།
དེང་སང་གནད་དོན་ཆེ་ཤོས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་དབང་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགན་དབང་ནས་བགྲེས་ཡོལ་ཕེབས་ཀྱི་ཡིན་པས་བཅའ་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བཀའ་གནང་ཡོད་པ་འདིར་རེད། སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་སེམས་འཁྲུལ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་གི་ཡོད། གལ་ཆེ་ཤོས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་དབང་དང་བདག་དབང་སུ་ཡི་ལག་ཏུ་འགྲོ་མིན་འདི་རེད།
དེས་སང་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་པ་མང་པོས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བདག་དབང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་མང་གཙོའི་འོས་འདེབས་བྱས་པའི་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་སུ་གནང་གི་ཡོད་པར་གསུངས་བཞིན་འདུག འདིར་བདེན་པ་མ་རེད་འདོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་གནང་ས་བོད་རྒྱ་ཆེན་མི་དམངས་ཡིན་པ་ལས་དམངས་མོས་འོས་འདེབས་བྱུང་བའི་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་གཅིག་པོར་ག་ལ་ཡིན། འདི་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་སྙམ།
བཙན་བྱོལ་རྒྱ་ཆེན་མི་དམངས་ཀྱིས་ཀྱང་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་སྐབས་ཚུར་ཆན་ནས་བོད་ཀྱི་བདག་པོ་བོད་མི་ཡིན་ཞེས་འབོད་སོང་ལ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་མཁན་གཙོ་བོ་གཞིར་ལུས་རྒྱ་ཆེན་མི་དམངས་ཡིན་གསུངས་ཡོད། བཙན་བྱོལ་རྒྱ་ཆེན་མི་དམངས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་གཉིས་ཀ་གཅིག་མཐུན་དུ་ཡོད་པ་ནི་དགའ་འོས་པ་ཞིག་ཡིན།
བོད་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱལ་གྱི་བདག་དབང་དངོས་གནས་ཡོད་མཁན་ནི་བོད་མི་རྩམ་ཟན་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཡིན། བོད་མི་དེ་དག་གི་ནང་དུ་གོང་ཁྲན་ཏང་མི་ཡོད་ལ་རྒྱལ་ཁབ་སུམ་ཅུ་སུམ་གྲངས་ཀྱི་མི་སེར་འགྱུར་ཟིན་པའི་བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཡོད། བོད་རིགས་གོང་ཁྲན་ཏང་གི་ལས་པ་བྱམས་པ་ཕུན་ཚོགས་དང་ཉི་མ་ཚེ་རིང་སོགས་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་བོད་རིགས་ཏང་མི་ཡོངས་སུ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་ཡོད་པ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།
བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་འདི་༧གོང་ས་མཆོག་མི་གཅིག་གི་མ་རེད་ལ་གོང་ཁྲན་ཏང་དམར་ཕྱོགས་གཞུང་གི་ཀྱང་དེ་བས་མ་རེད། དེང་རབས་ཉེར་གཅིག་གི་དུས་སུ་བོད་མི་རིགས་འདི་རྒྱལ་ཁབ་མི་འདྲ་བ་སུམ་ཅུ་བཞི་བཅུའི་ནང་དུ་གནས་སྡོད་བྱས་ཀྱི་ཡོད་ལ་རྒྱལ་ཁབ་མི་འདྲ་བ་དུ་མའི་མི་སེར་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཡང་ཡོད། ཡིན་ནའང་མི་སེར་གཅིག་ལ་ཐོབ་ཐང་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཀྱི་འོག་ནས་ལུས་ཤ་ཁྲག་བོད་རིགས་སུ་གྲུབ་པའི་བོད་མི་རྩམ་ཟན་པ་ཡོངས་སུ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་ཡོད། དོན་གྱི་བདག་པོ་ཡིན།
བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁྱོན་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན་རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་གྱིས་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་ཟས་བསྡད་ཡོད་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཡིན། ས་ཆ་ཆེ་ཤོས་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་ཟས་བསྡད་ཡོད། དེ་ནས་རྒྱ་གར་གྱིས་ཀྱང་ཧན་མ་ལ་ཡའི་རི་བརྒྱུད་ཀྱི་བོད་པ་དང་བལ་ཡུལ་གྱིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་གང་རག་པ་རྣམས་ཟས་ནས་བསྡད་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གི་མངའ་ཁུངས་བསྡད་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་གང་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་ཡིན་པར་གསལ་པོ་དག་པོ་ཡོད།
དོན་གྱི་བདག་པོ་བོད་མི་རྩམ་ཟན་པ་ཡོངས་ཀྱིས་འགན་ཁུར་མ་ཐུབ་ན་སྔར་ཡང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་སྔོན་ཐོན་གྱི་ཆབ་སྲིད་བྱུང་མྱངས་མེད་ལ་རྗེས་སུ་ཡང་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་རེད། དེའི་ཕྱིར། འགན་ཁུར་གལ་ཆེ། དེ་ཡང་མང་གཙོ་ཚད་ལྡན་གྱི་ཐོག་ནས་འགན་ཁུར་ཐུབ་པ་བྱུང་ན་རང་ས་རང་བདག་དང་རང་ཡུལ་རང་བདག་གཅིག་ཡོང་ཐུབ་པའི་ཡིད་ཆེས་གཙང་མ་བྱེད་ཆོག་པ་ཡོད། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་སུ་འོས་འཕེན་ཐུབ་ཙམ་དང་ཆོག་ཙམ་གྱི་མང་གཙོ་ལྡན་ཚད་རེད་བསམ་ནས་བསྡད་ན་ཡར་རྒྱས་ནམ་ཡང་མེད།
ང་རང་ཚོས་ཁ་ཕར་འཁོར་ནས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལ་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་རེད་གསུངས་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཡང་མི་གཅིག་གི་ཟིན་བསྡད་པ་ཞིག་དང་མི་གཅིག་ལ་རག་ལུས་བསྡད་ཡོད་པ་ཞིག་མ་རེད། ཁོ་ཚོ་ལ་ཡང་གྲོས་ཚོགས་ཡོད་ལ་འཐུས་མི་ཡོད། ཡིན་ནའང་ཏང་གི་འཐུས་མི་ཉུང་ཤས་ཤིག་གི་བསམ་ཚུལ་གྱི་ཐོག་ནས་མི་རིགས་ལྔ་ཅུ་ང་དྲུག་གི་རང་དབང་དང་བདག་དབང་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་ལབ་ཀྱི་ཡོད།
བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གནད་དོན་འདིར་འོས་འདེབས་བྱུང་བའི་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འཐུས་མི་གཅིག་པོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་བྱ་བ་རྣམས་སུ་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་ཟེར་ཆོག་པ་ཡོད་སྙམ། བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཁག་དཔང་སྒྲིག་དང་དམངས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་སུ་འདོད་མོས་མེད་བཞིན་དུ་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་རྣམས་སུ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཆ་ལ་འཐུས་མི་སྒེར་གྱིས་བེད་སྤྱོད་བྱས་པའི་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་མི་ཟེར་ན་ཅི་ཟེར།
དེང་སང་འོས་བསྡུའི་སྐབས་ཁེལ་བ་ཡིན་ནའང་འདྲ། སྤྱི་འཐུས་རྣམས་སུ་ཤེས་ཡོན་མེད་པ་ཡིན་ནའང་འདྲ། འོན་ན་རང་སྒེར་གྱི་མི་ཚེའི་གོ་གནས་དང་འཚོ་བ་སོགས་ཀྱི་བར་དུ་འབྲེལ་བ་ཆེ་བས་ཡིན་ནའང་འདྲ། མདོ་དོན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་བཅའ་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་བ་གཏོང་ཕད་ཀྱི་མེད་པ་རེད། འདི་རྗེས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་རེད། གསར་གཏོད་མ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་དམིགས་ཡུལ་འགྲུབ་བཅུག་གི་མེད་པ་དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་སུ་ཡི་ལག་ཏུ་འགྲོ་མིན་ཚད་དཔག་དཀའ་བའི་འགོག་སྐྱོན་བཟོ་ཡི་ཡོད་ས་རེད།
གཞོན་ནུའི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པའི་ལྟ་ཚུལ་ཧ་གོ་སོང་ང་། མུ་མཐུད་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་རོགས་ཞུ།
༈ ད་ཡོད་བཀའ་བློན་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཡང༌། ༧གོང་ས་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་ཕེབས་པ་ནས་ཟུང༌། བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་པའི་མཚན་དེ་ཡང་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད། གང་ཡིན་ཞེས་ན། ད་ལྟའི་བོད་གཞུང་དེ་མང་གཙོའི་གཞུང་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་གཞུང་གཅིག་ལ་མིང་གཉིས་ནམ་ཡང་ཡོང་ཐབས་མེད། དངོས་ཡོད་ཡིན་ན་ང་རང་ཚོའི་གཞུང་མང་གཙོ་ཆག་པ་ནང་ཟུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་པའི་མཚན་དེ་རང་གཤུགས་ཀྱི་མེད་པ་ཆག་དགོས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་དེའི་གོང་གི་གཞུང་གི་མཚན་སྡེ་སྲིད་དང༌། ཕག་གྲུ་དང༌། ས་སྐྱ་དང༌། རིན་སྤུང་པ་སོགས་ཀྱི་མཚན་དང་དུས་དྲན་སོགས་སྲུང་བརྩི་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟ་བོད་གཞུང་དེ་མང་གཙོ་མཚན་ལྡན་ཞིག་ཡིན་པ་ཡིན་ན། དེ་དང་མཚུངས་པའི་གཞུང་གི་མཚན་དང་ལས་སྣེ་སོགས་ཀྱི་མཚན་ཡང་སྲིད་གཞུང་རང་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་མཚན་སོགས་སྒྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག །དཔེར་ན། དང་པོ་གཞུང་དེ་ལ་མང་གཙོའི་གཞུང་དང༌། གཉིས་པ་བཀའ་བློན་ཁྲིད་པ་ལ་སྲིད་འཛིན་དང༌། གསུམ་པ་བཀའ་ཤག་ལ་སྲིད་བློན་སོགས་ཀྱི་སྒྱུར་ངེས་པར་དུ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད། བོད་གཞུང་གི་ལས་སྣེ་རྣམས་ཐུགས་རྗེ་གཟིགས་དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེར་གཟིགས་རོགས་གནང༌། བོད་རྒྱལ་ལོ།། །།
༄། །དོན་མཐུན་གྱི་དཔྱད་བརྗོད་མཐོང་དཀོན་པ་ཞིག་དང་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་འདོད་པ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་། གཙོ་ཆེ་ཤོས་སྤྱི་འཐུས་ལས་ཐོག་ཚོས་༧གསུང་འཕྲིན་གྱི་བཀའ་མངགས་ལག་ལེན་གནང་བའི་སྒོ་ནས་བོད་དོན་རྒྱང་ཕུགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་བརྟན་སྲུང་ཆེད་༧གོང་ས་མཆོག་ཞལ་བཞུགས་རིང་ལས་རིམ་གོམས་སྟབས་བརྟན་པོ་བཟོ་དགོས་པ་ལས། ཁེ་ཉེན་ལ་ལྟ་བའི་མིག་མེད་ཁར་༧བཀའ་གསུང་ཡང་དང་ལེན་མེད་པའི་བཟོ་བསྟན་ཚེ་གོ་ཅི་ཡང་མ་ཆོད་པས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉེས་ཅན་རང་ལས་མ་འདས་སོ།།
ཡག་པོ་འདུག་ ཡིན་ན་ཡང་གཞུང་གི་མིང་དེ སྤྱི་མིང་ཞིག་ལས་བོད་རང་གི་མཚོན་དོན་དུ་མི་འགྱུར་བས་ ད་ལྟའི་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ཚབ་ཏུ་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་པོ་ཏ་ལ་ཞེས་འབྲི་ན་འོས་།དེ་ནི་བོད་མི་སྤྱིས་གུས་བཀུར་ཞུ་བ་དང་ རྒྱལ་སྥྱིའི་ཐོག་ལ་ཡང་སྙན་གྲགས་ལྡན་པ་ཞིག་རེད་། ད་རེས་ཅུང་་དུས་དང་ཡང་འཚམ་པ་ཞིག་ཏེ་ རྒྱལ་བས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྲིད་དབང་ཡོད་ཚང་མི་མང་གི་ལག་ཏུ་རྕིས་འབུལ་གནང་བས་སོ་། ག་འདྲ་འདུག་གྲོགས་པོ་ཚོ་དགོངས་ཚུལ་རེ་གསུངས་དང་།
༄༅། །དོན་མཐུན་གྱི་དཔྱད་བརྗོད་མཐོང་དཀོན་པ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་འདོད་བྱུང་། གཙོ་ཆེ་ཤོས་སྤྱི་འཐུས་ལས་ཐོག་ཚོས་༧གསུང་འཕྲིན་དགོངས་དོན་བཞིན་དོན་འཁྱོལ་ལག་ལེན་གནང་བའི་སྒོ་ནས་རྩ་དོན་རྒྱང་ཕུགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་བརྟན་སྲུང་འགན་ལེན་ཐུབ་པའི་གོམ་པ་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་ཞལ་བཞུགས་པའི་དུས་འདིར་བཀའ་དགོངས་ལྟར་སྤོ་དགོས་ཤིང་། དཀའ་ཁག་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ལས། ཁེ་ཉེན་ལ་ལྟ་བའི་མིག་རྒྱང་མེད་ཁར་བཀའ་གསུང་ཡང་ལག་ལེན་མ་ཞུས་ཚེ་གོ་ཅི་ཡང་མ་ཆོད་པས་ཀླད་སྟོང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉེས་ཅན་ལས་མ་འདས་པར་སེམས་སོ། །དེ་འདྲའི་སྤྱི་འཐུས་དག་སྐབས་རྗེས་མར་ཕྱི་ལོག་ཏུ་བཏོན་ན་འགྲིག་ཐག་ཆོད། རེབ་གོང་ནས།
ངས་བལྟས་ན་གོང་ས་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་ཞུས་རྗེས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་བོད་མིར་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པས་མང་མོས་འོས་འདེམས་ཀྱིས་ཐོན་པའི་སྲིད་བློན་དང་གྲོས་ཚོགས་ནས་འགན་གཙང་ལེན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད། ཡིན་ནའང་། ལོ་ལྔའི་ནང་མང་ཚོགས་ཀྱི་བློར་སྲིད་བློན་དང་སྤྱི་འཐུས་སུ་ཞིག་མི་འབབ་ན་བརྗེ་བོ་བརྒྱབ་ཆོག་པས། བོད་དོན་གཙང་སེལ་ཡོང་རག་བར་དུ་བདག་དབང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ལག་པ་ན་ཡོད་པ་རེད།
དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་པ་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ངོས་ནས་བཀོལ་བཞིན་པ་ཞིག་ལས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་དང་བོད་ནང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་འབོད་ཀྱིན་པས། གཞུང་མིང་ལ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་མུ་མཐུད་ཆོག་པར་གོར་མ་ཆག་པ་ཞིག་རེད་འདོད།
དཔྱད་གླེང་ཡག་པོ་གནང་འདུག འོན་ཀྱང་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་ནང་བོད་ཡིག་མ་ཤེས་པ་དང། ཀློག་ཤེས་ཀྱང་ནང་དོན་མ་ཤེས་པ། མང་པོ་ཞིག་བོད་ཡིག་ལ་དོ་སྣང་ཡང་མེད་པས་དྲ་ངོས་དེ་དག་ག་ལ་མཐོང་སྲིད།