བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད།
འབྲོག་མྱི།
དང་ཐོག་དགོས་དབང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་མིང་འདི་གཉིས་ལ་ཡིག་ཐོག་གི་གོ་དོན་ལ་འགྲེལ་བཤད་ཅིག་མི་རྒྱག་ཐབས་མེད་རེད།
༡༽བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང།
བཙན་བྱོལ —- ཞེས་པ་ནི་གང་ཟག་སྒེར་དང་ཚོགས་སྡེ། གཞུང་སོགས་རང་ས་རང་ཡུལ་དུ་གནས་ཐབས་བྲལ་ནས་འཇིགས་པ་དང་ཉེན་ཁ་བྱོལ་ཆེད་ས་ཁུལ་གཞན་དུ་སོང་ནས་མུ་མཐུད་ནས་ལས་དོན་གང་ཞིག་གི་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་ཡང་ན་འཚོ་གནས་མཐུད་འཛིན་གྱི་འཚོ་ཐབས་ཤིག་ལ་ཟེར།
བོད —- ཞེས་པ་ནི་གནའ་ནས་ད་བར་དུ་རི་བོ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་དུ་འབོད་པའི་སྟོད་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ། བར་དབུས་གཙང་རུ་བཞི། སྨད་མདོ་ཁམས་སྒང་དྲུག་གིས་གྲུབ་པའི་གནས་དེ་རུ་འཚོ་ཞིང་གནས་པའི་ཆོས་དང་རིག་གནས་གཅིག་མཚུངས། སྐད་དང་ཡི་གེ་གཅིག་མཚུངས། ཤ་མདོག་དང་སྐྲ་མདོག་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་མི་ཡི་རིགས་དེའི་སྤྱི་མིང་ངམ་ཡུལ་གྲུ་དེའི་མིང་ཡིན།
གཞུང —-ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་དབང་འཛིན་སྒྲིག་གཞི་ལ་གོ་ཞིང༌། ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་དང་མངོན་འདོད་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་མངོན་འགྱུར་ཡོང་སླད། ས་ཁོངས་དབྱེ་བགོས་ངང་གཞི་རྩའི་ཐབས་ལམ་ལྟར་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་པ་དང༌། དྲག་ཤུགས་ལ་རྒྱབ་རྟེན་པའི་ཆབ་སྲིད་དབང་བསྒྱུར་དང་སྤྱི་ཚོགས་དོ་དམ་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས།
༢༽བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས།
བཙན་བྱོལ་ཞེས་པ་གོང་དང་མཚུངས།
བཙན་བྱོལ་བོད་མི —-ཞེས་པ་ནི་བོད་ཡུལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ན་བཙན་བྱོལ་གྱི་ངོ་བོར་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཡོངས་ལ་གོ་ཞིང༌། ཁ་གསལ་ནས་བཤད་ན་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་དང་ཁྲི་ལྔ་ལ་གོ་རྒྱུ་ལས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་མི་གོ
བོད་མི་—-ཞེས་པ་ནི་གནའ་ནས་ད་བར་དུ་རི་བོ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་དུ་འབོད་པའི་གནས་དེ་རུ་འཚོ་ཞིང་གནས་པའི་ཆོས་དང་རིག་གནས་གཅིག་མཚུངས། སྐད་དང་ཡི་གེ་གཅིག་མཚུངས། ཤ་མདོག་དང་སྐྲ་མདོག་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་མི་ཡི་རིགས་དེའི་སྤྱི་མིང་རེད།
སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་ཁྱབ་ཆེ་བའི་གོ་དོན།
རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་བྱེད་ཐབས་ངེས་ཅན་ཞིག་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི་མ་ལག
སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་ཁྱབ་ཆུང་བའི་གོ་དོན།
མི་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་ཡུལ་གང་ཞིག་མངོན་དུ་འགྱུར་སླད་ཕན་ཚུན་མཉམ་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་ནས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་པ་དང་ཤོག་ཁག་སྟེ། དཔེར་ན་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་ལྟ་བུའོ།
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང —-ཞེས་པ་ནི་བཙན་བྱོལ་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཤིང་བོད་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་རྒྱུན་དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་སྐྱོང་པའི་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་སྟེ། ལྷ་ས་ནས་ལྷུན་རྩེ། ལྷུན་རྩེ་ནས་མ་སུ་རི། མ་སུ་རི་ནས་རྡ་རམ་ས་ལར་མཐུད་སྤོར་གྱིས་ཡོང་བའི་གཞུང་དེ་བཞིན་དམའ་རིམ་དམངས་གཙོ་ནས་མཐོ་རིམ་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་སྒང་གོམ་པ་རིམ་བགྲོད་ཀྱིས་འཁོར་བསྐྱོད་བྱེད་ཀྱིན་པའི་དེང་གི་གཞུང་འདིར་གོ
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས།
བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་ཕན་ཚུན་མཉམ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི་སྐྱིད་སྡུག་གམ་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་གོ
འདྲ་ས། མི་འདྲ་ས། ཤིན་ཏུ་མི་འདྲ་ས། ཁྱད་པར། ངོ་བོ། ཁྱབ་རྒྱ།
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་། བཙན་བྱོལ། བོད་མི། བོད། གཞུང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་སྐྱོང་བའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང༌། ཆེ།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས། བཙན་བྱོལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མི། བོད་མི། སྒྲིག་འཛུགས། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་གི་སྒྲིག་འཛུགས། ཆུང༌།
བོད་དང་བོད་མི་ཞེས་པའི་མང་ཚིང་འདི་གཉིས་ལ་རྩ་བའི་ཁྱད་པར་ཆེ། བོད་ཅེས་ཚེ་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་བོད་ཁམས་ཆགས་སའི་ས་སྒང་དང་བོད་ཡུལ་དུ་འཚོ་ཞིང་གནས་པའི་ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་སྤྱི་མིང་ཡིན། བོད་མི་ཞེས་ཚེ་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་བོད་ཁམས་ཆགས་སའི་ས་སྒང་དོར་བ་མ་ཟད། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལས་ཀྱང་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བོད་མི་ཁོ་ན་ལས་མི་གོ དཔེར་ན། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་དང་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལྟ་བུའོ།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པར་འདི་ལྟ་བུའི་འགྲེལ་བཤད་ཀྱང་རྒྱག་སྲིད། ང་ཚོ་ད་ལྟ་ཡུལ་གྱར་བའི་ངོ་བོར་གནས་པས་བཙན་བྱོལ་དང་། གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་གཞུང་ཡིན་པས་བོད་མིའི་གཞུང་། རྒྱ་གར་གཞུང་སོགས་ལ་སྟབས་བསྟུན་ཆེད་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་དེ་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་ན། བོད་མིའི་གཞུང་ཡིན་པ་བདེན་ན་རྗེས་སུ་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་ཅིག་སྦྱོར་དགོས་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ། གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་གཞུང་ཡིན་ན་བོད་དང་གཞུང་གི་བར་དུ་མི་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་ཅིག་སྦྱོར་དགོས་དོན་གང་ཡིན། རྒྱ་གར་ལ་བསྟུན་ཆེད་དབྱིན་ཇིའི་ནང་Administration ཞེས་པ་ལས་Government ཞེས་བཏགས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ།ཐ་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཀྱང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཟེར་བ་དེ་ཞེས་ངོས་ལེན་མེད་པ་མཚོན་ཡོད་ཀྱང་། བོད་གཞུང་དེ་བཙན་བྱོལ་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་པ་ཕུགས་སུ་བསྟན་ཡོད། ང་ཚོ་རང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་དོན་ཧ་མི་གོ་ནི་ཞིག་རེད།
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ་ནི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཚོན་དོན་དང་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཡིན་པའི་ཚུལ་དེ་ཅུང་ཤེད་ཆེན་པོས་སྟོན་རྒྱུར་དགོས་དབང་ཆེན་པོ་འདུག་སྙམ།
རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ནི་ཚིག་གི་རྩེད་མོ་རྩེད་ས་མིན་པ་དང་གཅིག རྩ་ཁྲིམས་སམ་བཅའ་ཁྲིམས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཡིན་པས་ཡིན་ན་ཡིན་དང་མིན་ན་མིན་ཞེས་གསལ་བོ་ཡིན་དགོས་པ་དང་གཉིས། གཞུང་ཡིན་ན་སྒྲིག་འཛུགས་ཡིན་པས་ཁྱབ་མོད་སྒྲིག་འཛུགས་ཡིན་ན་གཞུང་ཡིན་པའི་མི་ཁྱབ་པ་དང་གསུམ་བཅས་ཀྱི་དབང་གིས་ཀྱང་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ཕ་རོལ་བའི་རེ་བ་བསྐོང་རྒྱུ་ཁོ་ནར་དམིགས་ནས་རང་ཉིད་རོ་སྒམ་ནང་འཇུག་སྟངས་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་འོས་པ། མི་འཚམས་པ། མི་རུང་བ་ཞིག་རེད་སྙམ།
གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་ཚེ་གཞུང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཅིག་ཡོད་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཅིག་ཀྱང་ཡོད་པས། གཞུང་གང་ཡིན་སྒྲིག་འཛུགས་གང་ཡིན། གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་གཞུང་ཡིན་པ་བདེན་ནམ་སྒྲིག་འཛུགས་ཡིན་པ་བདེན། གཞུང་ཡིན་ན་སྒྲིག་འཛུགས་སྦྱོར་དགོས་དོན་མེད། སྒྲིག་འཛུགས་ཡིན་ན་གཞུང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེར་ནུས་པ་ཡོད་དམ་མེད། རྒྱུ་མཚན་ནི། གཞུང་ཡིན་ན་སྒྲིག་འཛུགས་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཀྱང༌། སྒྲིག་འཛུགས་ཡིན་ན་གཞུང་ཡིན་པའི་མི་ཁྱབ།
གཞུང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཡོད་ཀྱང་ཆོག་ལ་མེད་ཀྱང་རུང་། དོན་གྱིས་སྒྲིག་འཛུགས་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ན་རྙོག་དྲ་ཆེན་པོའི་ཁ་ཕྱེས་པ་རེད་སྙམ། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ང་ཚོས་བདམས་པའི་བཀའ་བློ་ཁྲི་བ་དེ་སུ་ཡི་བཀའ་ཁྲི་ཡིན། སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནི་སུ་ཡི་འཐུས་ཚབ་ཡིན་སོགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་འགྲེལ་བཤད་མེད་པར་ཆགས་མི་འགྲོའམ། ཚང་མས་ཤེས་གསལ་ལྟར་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་ཅིག་ལ་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན་དང་རྒྱུན་ལས་ལས་བཀའ་བློན་དང་འཐུས་མི་མེད།
༣༽རང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱ་ཇེ་ཆུང་དང་ཚད་ཇེ་དམར་བཏང་བ།
ཕྱི་ལོ ༢༠༡༡ལོའི་ཟླ ༤བའི་ཚེས ༢༡ཉིན། བོད་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་བཅའ་ཁྲིམས་ཟིན་བྲིས་ཚོགས་ཆུང་གིས་བཏོན་པའི་༼བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་འཆར་ཟིན་བསྡུས་པ་ཞེས་པའི༼བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་རགས་ཟིན་དང་པོའི་བཞི་པ་ནས་ཟུར་བཏོན་དོན་ཚན་ཁག༽ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་མིང་ངམ་འབོད་ཚུལ་གསར་བ་འདི་ཐོག་མར་མཐོང་དུས་ང་ལ་གང་ཟེར་ཅི་ཟེར་མི་ཤེས་པ་དང་། གང་ཡིན་འདི་ཡིན་མི་ཤེས་པའི་མགོ་མི་ཚོས་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་རང་བཞིན་ངང་གིས་སྐྱེས། རྒྱུ་མཚན་ནི་གནའ་ནས་ད་བར་མིག་ལ་རན་ཞིང་རྣ་བར་བྱང་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་པའི་འབོད་ཚུལ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གསལ་བོ་རེད། ༡༽ བོད་མིའི་གཞུང་ཡིན་པ་དང༌། ༢༽རྒྱ་ནག་གི་བཙན་དབང་འོག་རང་ས་དང་ཁ་བྲལ་ནས་བཙན་བྱོལ་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་ཡོད་པ། ༣༽གཞུང་ཞིག་སྟེ་གཞུང་གཞན་དག་ཇི་བཞིན་བྱ་རྒོད་པོ་ཞིག་ལ་ཇི་ཚང་བྱ་བྱེའུ་ཞིག་ལའང་དེ་ཚང་གི་དཔེ་ལྟར་དོན་ལྔ་སྣོད་དྲུག་ཁ་ཚང་ལྡན་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པར་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་དེ་བསྣན་འདུག དེ་འདྲ་བརྗེ་དགོས་དོན་གྱི་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་དང་འགྲེལ་བཤད་སོགས་མཐོང་ཐོས་མེད། འོན་ཀྱང་། མ་མཐའ་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་ཚོར་སྣང་འགའ་བསྐྱེད་ཡོང་གི་འདུག
༡༽བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ་བཞིན་མི་གསལ་བ་དང༌། མག་མོག ཧ་གོ་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་འདུག་པ།
༢༽བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་ཚེ་གསལ་བོ་གསལ་རྐྱང་རེད། གཞུང་གི་རྗེས་སུ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་བསྣན་པ་དེ་ནི་ཁ་ལྷག་ཞིག་དང༌། འདོ་རིག་རྟ་བོར་ར་ཅོ་དང་དགོས་མེད་དོན་མེད་རྙོག་བཟོ་ལས་མ་འདས།
༣༽བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་པའི་འབོད་ཚུལ་ལམ་མིང་དེ་ལས་རྒྱ་ཇེ་ཆུང་དང༌ཚད་ཇེ་དམའ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། མིའི་ཚོར་བར་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་ཅིག་ལས་ཅི་ཡང་བསྐྲུན་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག
༤༽འདི་ལྟ་བུའི་འགྱུར་བ་དེ་རྒྱུ་མཚན་དང་དགེ་བ་གང་ཞིག་ལ་དམིགས་པ་མི་ཤེས་མོད། ཚོད་དཔག་ཅིག་བྱས་ན། གལ་སྲིད་གཞུང་ཞེས་པའི་འབོད་ཚུལ་དེའི་ཚབ་ཏུ་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་ལྟ་བུའི་སྣང་བརྙན་ཞིག་བསྐྲུན་དོན་ནི་མ་འོང་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ལ་ཆ་རྐྱེན་སྐྲུན་ཆེད་མིན་ནམ་བསམ་པའི་དོགས་པ་ཡོད།
གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་བཞིན་ཆ་རྐྱེན་སྐྲུན་པ་ཡིན་ཚེ། འོ་ན་དེ་རིང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་མི་འབོད་པར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་འབོད་པ་དང༌། སང་ཉིན་གཞུང་ཞེས་པའི་ཡི་གེ་དེའང་བླངས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་བཏགས་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་བྱ་སྲིད་དམ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་གནས་སྟངས་ངོས་ལེན་བྱ་སྲིད་དམ་ཞེ་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གཉིས་བར་གྱི་གནད་དོན་དེ་མིང་ཞིག་གམ་འབོད་ཚུལ་ཞིག་ལ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་རག་ལས་མེད་ལ། གཞུང་ཞེས་པ་དེ་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་བསྒྱུར་རྒྱུར་དེ་བས་ཀྱང་ཐུག་མེད། ང་ཚོས་འབོད་ཚུལ་ཅི་ཞིག་འདེམས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་སྲིད་དབང་གིས་མ་གཞི་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ངོས་ལེན་བྱས་མེད་པ་མ་ཟད། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་མའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཡིན་པའི་གོ་ས་དེའང་ངོས་ལེན་བྱས་མེད། དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་འདི་ནི་ད་བཟོད་གཞི་རྩའི་གནད་དོན་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་རྒྱ་ནག་སྲིད་དབང་འདིས་མུ་མཐུད་ནས་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་དང་མི་སེར་སྤེལ་པའི་དབང་སྒྱུར་བྱ་འདོད་ཡོད་པས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་གྲོས་མོལ། འབྲེལ་འདྲིས་སོགས་བྱས་པ་དེ་ནི་དུས་ཚོད་འགོར་འགྱངས། གཡོ་སྒྱུ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་མགོ་གཡོག་ཐབས་ཁོ་ན་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཨ་རི་དང་ཡོ་རབ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་འཇགས་ཐབས་སུ་ཐེངས་གཅིག་གཉིས།……. དགུ་བཅུ་ལ་གྲོས་མོལ་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ལ་མགོ་གཡོག་མགོ་སྐོར་བཏང་དང་གཏོང་གིན་ཡོད།
རྒྱ་ནག་ལ་མཚོན་ན་གྲངས་ཀ་ལས་སྤུས་ཀ་དགོས་ཀྱིན་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་ལས་གྲུབ་འབྲས་དགོས་ཀྱིན་མེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་གྲོས་མོལ་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་མཚོན་ན་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་ཡིན། ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་དང་ལག་རྡང་གིས་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་གིན་ཡོད།
༤༽བདེན་དོན་གཉིས་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་ཁྱབ་སྤེལ།
དེ་རིང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང། བོད་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བླུན་བསྒྱུར་འོག་ཚུད་པའི་བོད་མི་ཁེ་བཟང་ཚོགས་སྡེ་བར་གྱི་གཞི་རྩའི་འགལ་ཟླ་ནི་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་གདམ་ཀའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱེད་མིན་ཐུག་ཡོད། དེ་རིང་རྒྱ་ནག་པ་ཚོས་ཀྱང་འདེམས་བསྐོའི་ཐོབ་ཐང་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང༌། གསར་འགྱུར་དང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་སོགས་དགོས་པའི་རེ་འདུན་བཏོན་དང་འདོན་གྱིན་པའི་སྐབས་ཡིན་མོད། བོད་ནང་བོད་མི་ཚོའི་གཞི་རྩའི་ཡོངས་ཁྱབ་རིན་ཐང་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཡོད་པས། གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་ཤེས་འདོད་ཀྱང་ཤེས་ཐབས་མེད། སྐད་ཆ་མང་པོ་ཞིག་བཤད་འདོད་རུང་བཤད་ས་མེད། དེ་བས། རང་དབང་ཡུལ་གྲུ་ན་ཡོད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་ང་ཚོ་ལ་ཡོད་པའི་བདེན་དོན་དེ་ཤེད་ཆེན་པོས་བསྒྲགས་དགོས། བདེན་དོན་དེ་ནི་ང་ཚོ་ལ་རང་བྱུང་གིས་ཡོད་པ། གདོད་མ་ནས་ཡོད་པ། ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐར་དུ་ཡོད་པའི་བདེན་དོན་གཉིས་ལ་ཟེར་གྱིན་ཡོད།
དེ་དག་ནི།
གཅིག༽ ལོ་རྒྱུས་སྟེང་དུས་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པར། བོད་ནི་རང་དབང་སྒེར་ཚུགས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པའི་བདེན་དོན།
གཉིས་པ༽ བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་པོར་༧སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱིར་བོད་དུ་མྱུར་དུ་ཕེབས་རྒྱུ་དང༌། མི་སེར་སྤེལ་བའི་དབང་བསྒྱུར་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ། མ་འོང་པར་མི་སེར་སྤེལ་བའི་དབང་བསྒྱུར་རིགས་གཅིག་ཀྱང་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པར། དོན་དམ་པའི་རང་དབང་སྒེར་ཚུགས་ཀྱི་སྔར་ཡོད་ཐོབ་ཐང་སླར་གསོ་བྱ་རྒྱུའི་རེ་སྨོན་ཡོད་པའི་བདེན་དོན་བཅས་ཡིན།
བདེན་དོན་འདི་གཉིས་ནུས་སྟོབས་དང་ཐོན་ཁུངས་ཡོད་ཚད་བཀོལ་ནས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་ལས་ང་ཚོར་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པ་མ་ཟད། ལྷག་བསམ་སྤུ་རྩེ་ཙམ་མེད་པའི་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་དང་གྲོས་མོལ་བྱ་ཆེད་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་མི་གཏོང་རྒྱུ་དེ་རེད།
གལ་སྲིད་བཙོན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་གཞིས་སྡོད་བོད་མི་ཚོ་མོས་མཐུན་ཡོད་མེད་ལ་མ་བལྟས་པར། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་པའི་གདོད་མའི་མིང་འདིའང་བསྒྱུར་ནས། རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུར་ཆ་རྐྱེན་སྐྲུན་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་ཆེས་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་དང༌། བློ་ཕམ་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཏུ་ཅི་ནས་ཀྱང་གྱུར་སྲིད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་བོད་དོན་གྱི་མ་འོང་མདུན་ལམ་དེའང་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མག་མོག་ཏུ་སོང་ཡོད་པས་སེམས་ཁྲེལ་མི་བྱེད་རང་བྱེད་རེད།
༥༽སྟག་ལ་སྟག་ལྤགས་སློང་བ།
འོ་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་པའི་མིང་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་བ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དོན་དམ་པའི་གྲོས་མོལ་བྱ་སྲིད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡོང་མི་སྲིད་པས་ཕལ་ཆེར་རེ་སྟོང་རེད། ཚུལ་དེ་ནི་རྒྱའི་གཏམ་དཔེ་རུ་སྟག་ལ་སྟག་ལྤགས་སློང་པ་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས།
འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུའི་རིང་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་ཐེངས་དགུ་ལ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དོན་དམ་པའི་གཞི་རྩའི་གནད་དོན་ཐད་གྲུབ་འབྲས་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད། གྲུབ་འབྲས་ཐོན་དང་མ་ཐོན་པའི་ཐད་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ལས་རང་སྟེང་གི་སྐྱོན་ཆ་དང་ཞན་ཆ་ལ་འདང་རྒྱག་ཨེ་མྱོང༌། མྱོང་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང་བྱེད་ལུགས་བྱ་ཐབས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་ཨེ་ཡོད། ནན་གྱིས་བཤད་ན་ང་ཚོའི་སྐྱོན་ཆ་ཅིའི་ཕྱིར་མིན། ནོར་འཁྲུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་པར་ཚོད་དཔག་བྱས་པ་མ་ཟད་ནོར་འཁྲུལ་གྱིས་ཐག་གཅོད་ཀྱང་བྱས་ཡོད་པས་ཡིན།
སྤྱང་ཀི་དང་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་པ་དེ་ནི་བྱིས་བློའི་ངང་ཚུལ་རང་རེད། སྤྱང་ཀི་དེས་དང་ཐོག་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས། དེ་ནས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་འཕྲོག་བྱས། དེ་ནས་བོད་ཀྱི་ས་སྟེང་གི་སྐྱེ་དངོས་དང་སའི་འོག་གི་གཏེར་ཁ་བཙན་འཕྲོག་བྱས། དེ་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གནས་རྨེག་མེད་དུ་བཏང༌། དུས་དེ་རིང་ད་དུང་མི་སེར་སྤེལ་བའི་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་མུས་སུ་ཡིན། ཇི་ལྟར་སྤྱང་ཀི་དང་མཉམ་གནས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། སྤྱང་ཀི་སེམས་བཟང་ཅན་ལ་རེ་སྒུག་བྱས་ཡོད་དམ། སེམས་པ་བཟང་བོ་ཡོད་ཚེ་དེ་སྤྱང་ཀི་མིན།
ང་ཚོས་སེམས་བསམ་པའི་གཏིང་ནས་། བདེན་པ་བདེན་དྲང་གིས། བོད་མིའི་འདོད་བློ་དངོས་དེའི་ཆེད་དུ་འཐབ་རྩོད་མི་བྱེད་པར། བོད་མིའི་མི་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་ཐབས་སུ་ཐབས་ཇུས་མི་འཚོལ་བར། བོད་མི་རྟོགས་པ་ལས་སད་རྒྱུར་ཡར་སྐུལ་མི་བྱེད་པར། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་གཉིས་མི་བསྒྲག་པར། དགྲ་གྲོགས་མི་འབྱེད་པར། གྲ་སྒྲིག་མེད་པའི་ངང་རྒྱ་ནག་དམར་པོར་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུ་ཁོ་ནར་འབད་བརྩོན་དང་རེ་འདུན་བཅོལ་བ་དེ་ནི་གཞི་རྩའི་ཁ་ཕྱོགས་ནོར་བ་རེད། འདས་པའི་ལོ་ཟླའི་ཁྲོད་བགྲང་ལས་འདས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་ཡིན་མིན་གྱི་འབྲེལ་འདྲིས་ལས་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད་པར་སྙམ།
དེ་རིང་ང་ཚོས་མིང་བརྗེས་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་ཁོ་ན་ལས་མ་ལྷག་ན་ཡང་གྲོས་མོལ་ལ་དོན་དམ་པའི་འབྲས་བུ་བྱུང་མི་སྲིད། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔོན་ནས་གསལ་བོ་བཤད་ཡོད། པེ་ཅིན་གཞུང་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་བོད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཡིན་པའི་གོ་གནས་དེར་ངོས་ལེན་མེད། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ངོས་ལེན་མེད། བོད་དོན་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པར་ངོས་ལེན་མེད། བོད་རང་སྐྱོང་ཞེས་པ་དེའང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབུ་ཁྲིད་འོག་གི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཡོད། ཁ་གསལ་ནས་བཤད་ན་བོད་མིའི་ངེས་པར་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་མི་སེར་སྤེལ་པའི་དབང་བསྒྱུར་ལ་ངོས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་དེ་རེད།
༦༽ཁ་ཕྱོགས་གཏན་འཁེལ་བྱ་དགོས།
དེ་ན་ང་ཚོས་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་ད་བཟོད་རེ་བ་ཡོད་ཅེ་ན། གཙོ་བོ་ཁ་ཕྱོགས་ལ་རག་ལས་ཡོད་པར་སྙམ།
དུས་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་གསོལ་རས་གནང་ཨེ་ཡོང་དང༌། ཁོང་ཚོར་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཨེ་ཡོང་བར་རེ་བ་མི་བཅངས་པར། རེ་བ་ཡོད་ཚད་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་རྟོགས་སད་ལ་བཅངས་དགོས།
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་རེ་བ་ཆེན་པོ་བཅོལ་ཡོད་པ་འདྲ། རྒྱ་རིགས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་པ་དང་བོད་དོན་ལ་ངེས་ཤེས་སྐྱེ་ན་དངོས་གནས་བཟང་བོ་རེད། ཡིན་ན་ཡང། དེ་འགག་རྩ་མ་རེད། འགག་རྩ་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྟོགས་པ་སད་རྒྱུ་དེ་རེད། ནང་སྒོས་སུ་བོད་རིགས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་རྟོགས་སད། གོང་ནས་བརྗོད་པ་ཇི་བཞིན་བདེན་དོན་དེ་གཉིས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་ནང་གི་འགངས་ཆེན་རེད་བསམ་བྱུང༌། དེ་བས། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་ཁ་ཕྱོགས་དེ་བདེན་དོན་དེ་གཉིས་ཁྱབ་སྤེལ་དང་བདེན་དོན་དེ་གཉིས་སྟོབས་ཤུགས་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་བྱ་རྒྱུ་ལས་གྲོས་མོལ་ལ་ཆ་རྐྱེན་སྐྲུན་ཆེད་བོད་གཞུང་གི་མིང་དེ་བཞིན་གཞུང་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་སོགས་ནི་དགོས་མེད་ཀྱི་རྩེད་མོ་ཞིག་རེད།
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་བོད་ཁུལ་ཁག་གི་གཞུང་དེ་དག་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་ལས་བྱུང་པའི་གཞུང་དེ་མིན་པས་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་དེར་ངོས་ལེན་ཡང་བྱས་མེད། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ནི་བོད་མིའི་སེམས་ནང་གི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་དེ་ཡིན་ལ། ལྷག་པར་དུ་ཐེངས་འདིའི་མི་དམངས་འོས་འདེམས་ལས་བྱུང་པའི་གཞུང་གསར་བ་འདིའི་དབང་གྲགས་རང་བཞིན་དང༌། ཁྲིམས་མཐུན་རང་བཞིན་ལ་ངེས་ཤེས་དང་ཁྱབ་སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་ལས་གཞུང་དེ་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་ནས་ཁྱབ་ཇེ་ཆུང་དང་ཚད་ཇེ་དམའ་རུ་གཏོང་དོན་མེད། ཚུལ་དེ་ནི་ཐང་གི་རྡོ་བླངས་ནས་རིམ་གྱི་བྲོ་ལྷུང་ཞེས་པའི་དཔེ་ཡིས་རྗེས་སོང་བ་རེད།
༧༽ ང་ཚོའི་ལས་བྱ་ནི་གྲ་སྒྲིག་ལས་ཐག་གཅོད་མིན།
བཙན་བྱོལ་གཞུང་ཞེས་པ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་ཚེ་མ་མཐའ་ཡང་གཤམ་གྱི་ཉེན་ཁར་ཐུག་སྲིད་པར་སེམས།
དང་པོ༽ ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ལོའི་ཟླ་༤བའི་ཚེས་༡༨ཉིན་གྲོ་མོ་ནས་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སྐབས་ང་དང་ངའི་བཀའ་ཤག་ས་གང་ན་ཡོད་ན་དེ་ནི་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་དེར་ཡིད་ཆེས་དང་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཅེས་བསྒྲགས་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་འཐུས་ཚབ་བྱས་ཏེ་བོད་དོན་སེལ་ཐབས་སུ་བཀོལ་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་འཐུས་ཚབ་ཉན་མིན་ལ་དོགས་པ་ཟ་མྱོང་མེད། འོན་ཀྱང་། གལ་སྲིད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་ཚེ་བོད་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ངོ་བོར་ཕར་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དང། གཞུང་དེའང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོ་བོར་བསྒྱུར་ཡོད་པས། ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་འཐུས་ཚབ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་དོར་ཡོད་པར་འདོད། དེ་དུས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ནམ་ཀུན་བསྒྲགས་ཀྱིན་པ་ནང་བཞིན་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དེ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་ཁོ་ན་དེ་ཡིན་ཞེས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད།
གཉིས་པ༽ གལ་སྲིད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་ཚེ། ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ལོའི་ཟླ་༣པའི་ཚེས་༢༨ཉིན་སྐབས་དེའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་ཀྲུག་ཨེན་ལེ་ཡིས་ཆོག་མཆན་བཀོད་པའི་བོད་ས་གནས་གཞུང་རྩིས་མེད་དང་ཆབས་ཅིག་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གྲ་སྒྲིག་ཨི་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་བོད་ས་གནས་གཞུང་གི་ཚབ་བྱེད་པ་ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་དེར་དོན་གྱིས་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད་པ་དང། ༼ཟླ་བཞི་བའི་ནང་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བའང་རྩིས་མེད་དུ་བཏོང་ཡོད།༽དེ་ངོས་ལེན་བྱས་ཚེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་ནང་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཞེས་པ་དེའང་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད་པས། ནམ་ཀུན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་ལས་བོད་དོན་ཞེས་པ་ཞིག་མེད་ཅེས་པའི་བཤད་སྲོལ་དེའང་ཁོང་ཚོའི་ཁ་ཐོག་ཏུ་མི་འགྲོ་རང་འགྲོ་རུ་སོང་ཡོད་ཅིང་། དེ་དུས་བཙན་བྱོལ་བ་ཆ་ཚང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་མཁན་གྱི་ཁྲིམས་འགལ་བའི་གནས་སྟངས་འོག་ཚུད་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྐབས་དེར་བོད་དོན་ཕར་ཞོག་བཙན་བྱོལ་བ་ཁྲིམས་འགལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་གནད་དོན་གཅིག་པུ་ལས་ཅི་ཡང་ལྷག་མེད།
གསུམ་པ༽ཀུན་པོས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་མིག་གིས་ལྟ་ས་དང་རྣས་ཉན་ས་དེ་རྡ་རམ་ས་ལ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་གར་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཡོད་པས་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་ཚེ། བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཁྱབ་ཁོངས་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་རུ་གྱུར་ཡོད་པས། གཞིས་སྡོད་བོད་མིའི་རེ་ཐག་ཆད་འགྲོ། སེམས་ཤུགས་ཉམས་འགྲོ། སྡུག་ན་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བར་ཐག་ཇེ་རིང་དུའང་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད། ཡང་རྒྱུ་མཚན་དེའི་དབང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་ཚབ་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་མེད་ཀྱང་གནད་དོན་གྱི་གནད་དོན་ཡིན།
བཞི་བ༽ ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། ད་ལྟ་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་ཀྱང་། བོད་བཙན་པོ་དུས་ནས་ད་བར་གྱི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་དེ་མ་ཆད་པར་བསྐྱངས་ཡོད། གལ་ཏེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་ཚེ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་དང། འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ན་བོད་ཅེས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡོད་མྱོང་བའི་མཚོན་བྱེད་དེའང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐར་དང་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་དུ་བསྐྱལ་བ་རེད།
ལྔ་བ༽ བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་ན་བོད་རང་ལ་དགེ་བ་སྤུ་རྩེ་ཙམ་མི་མཐོང་བ་མ་ཟད། ད་དུང་རང་གིས་རང་ལ་མཐོང་ཆུང་། རང་རྩིས་ལ་དམའ་འབེབས། ལ་རྒྱར་རྡོག་རོལ་བཏང་པ་ཞིག་དང། དེ་ལས་ལྡོག་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འདོད་དོན་ཁོ་རང་ཚོས་བསྒྲུབ་མ་དགོས་པར་ང་ཚོ་བོད་པ་རང་གིས་ཁོང་ཚོའི་འདོད་པ་ཇི་བཞིན་སྒྲུབ་པ་ཞིག་རེད་སྙམ།
དྲུག་པ༽ བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་རྗེས་བོད་ཀྱི་འཐུས་ཚབ་ཏུ་རུང་བའི་གཞུང་གསར་བ་ཞིག་ལོགས་སུ་མི་བྱུང་བའི་ངེས་པ་མེད་ལ། དེ་དུས་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བར་ལའང་དགོས་མེད་ཀྱི་འགལ་བ་ཛ་དྲག་ཅིག་བྱུང་སྲིད་པས། དེང་སྐབས་ཀྱི་པཱ་ལི་སི་ཐན་ཤོག་ཁག་གཉིས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་ལས་ཀྱང་བསླབ་བྱ་ལེན་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་མིན་སྙམ།
མཇུག་མཐར། ང་ཚོ་མི་རབས་འདིས་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང། ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་འོས་པ་དེ་སྒྲུབ་དགོས་ལ། དུས་སུ་མ་བབས་པའི་ལས་དོན་རྣམས་ཕྱི་རབས་པ་ཚོའི་ལས་སྐལ་ཡིན་པས་ཁོང་ཚོར་འཇོག་དགོས། ང་ཚོས་དེ་རིང་ཕྱི་རབས་པ་ཚོའི་ལྕེ་གཅོད་མི་རུང་ལ་རྐང་ལག་བསྡམས་ནས་ལམ་ཁ་མེད་པ་དེ་བས་ཀྱང་བཟོ་མི་རུང། དེའི་ཕྱིར། ང་ཚོའི་ལས་བྱ་ནི་གྲ་སྒྲིག་ལས་ཐག་གཅོད་མིན། མདོར་ན། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས༼དབུ་མའི་ལམ༽གྱི་ཡང་སྙིང༼བོད་རྒྱ་གཉིས་ཕན་དང་བོད་དོན་གྱི་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་དམངས་ལ་ཡོད༽ཅེས་པ་ལས་སྔ་མ་དེང་གི་བར་ལག་ལེན་དུ་་བསྟར་ཡོད་པས་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ལ་ངོ་འཕྲོད་ཡོད་ཅིང་། ད་ལྟ་ཚིག་ཕྱི་མ་སྟེ། ༼བོད་དོན་གྱི་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་དམངས་ལ་ཡོད༽པ་དེར་བརྩི་བཀུར་དང་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་རན་གྱི་དུས་སུ་འཁེལ་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༥ བའི་ཚེས་ ༦ ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཞིན་ཊིན་ནས།
རྙོག་དྲ་དེ་ཚོ་ཚང་མ་བཟོ་མཁན་ཟམ་གདོང་བླ་རྒན་རེད། དངོས་གནས་བླ་རྒན་མགོ་སེ་འདིས་གནད་དོན་འདི་གཅིག་པོ་མིན་དོན་དག་མང་བོའི་ཐོག་ནས་ཐག་པ་གློད་ཚར་ཡིན། མ་འོངས་པར་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་སུམ་ཅུའི་རྗེས་སུ་བླ་རྒན་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉེས་ཅན་པ་ཆགས་རྒྱུ་ཉག་ཅིག་རེད།་མི་བདེན་ན་ལྟོས་ཤོག་ཨཱ།
གནད་ལ་འཁེལ་ཞིང་དུས་སུ་བབས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་སྤེལ་འདུག་པས། རྒྱབ་བསྐྱོར་གྱི་ཁར་ཡི་རངས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས། །
བདེན་པ་ཉིད་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག
ཅེས་པའི་ནང་ལ་༼བོད་༽དང་༼གཞུང་༽ཚིག་དེ་གཉིས་མེད་པར་བཟོས་པ་ནི། གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་ཤས་ཆེ་ལ་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་རེད།
བདེན་པ་ཉིད་རྒྱ་གྱུར་ཅིག ཅེས་པ་ཡང་མི་ཐད་པ་མེད་དེ། གལ་སྲིད་བདེན་པ་དེ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཡོད་ན་ཡང་དེ་རྒྱལ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེའོ། དགེའོ། དགེའོ། །
བཙན་བྱོལ་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོར་གཏོགས་པ་དག་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞེད་དག་ཆེ་ནས་སྡད་ཡོད་པས་ཁག་ཅི། ཁོ་ཚོས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ནི་དར་རྩེ་ལྟར་རླུང་གིས་འཁུ་བ་བལྟར་ག་བ་འཁྱེར་འཁྱེར་རེད། རྒྱ་དམར་གཞུང་ནས་ཀྱང་བཙན་བྱོལ་གཞུང་དང་། ཡུལ་གྱར་སྲིད་གཞུང་བཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ང་ཚོས་གཞུང་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ཐ་རྙད་དེ་དག་ཁ་ནས་ལབ་མི་ཆོག་ལ། བསྟན་དགྲ་རྒྱ་དམར་ཡང་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ལབ་མི་ཆོག་པ་ཡིན། ག་ཏེ་དེ་ལྟར་ལབ་མཁན་ཡོད་ན་དེ་ནི་རྒྱ་མིའི་བསོ་བ་ཡིན་ཟེར། སྐད་ཆ་དེ་ཚོ་འབངས་སྒྲིག་ནས་སྙན་ན་དགོད་ཁ་སློང་བའི་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཞིག་གམ། ཡང་ན་རིག་འཚོ་མ་ཟིན་པའི་སྐད་ཆ་རང་རེད། བྱས་ན་སྐད་དེ་དག་ཤོད་མཁན་ནི་སུ་ཡིན་ནམ།
གོ་སྐབས་འདི་དང་བསྟུན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་དང་རྒྱ་དར་གཉིས་ལ་འགྱུར་བ་ངེས་པར་གདོང་དགོས་འདི་གཉིས་ཀྱི་བོད་ཆིལ་སྒྲིལ་ལ་ཧ་ཅང་གནོད་པ་ཡོད་པ་ཀུན་གྱི་མཁྱེན་གསལ་རེད། གཞུང་ཞབ་མང་པོ་ཞིག་གི་རང་གི་ཐོབ་ཐང་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བ་མ་དོན་དག་ཆེ་རིག་མང་པོ་ཞིག་མཐེས་ཤོལ་འགྲོ་གི་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང་།
དྲྭ་གྲོགས་ཚོ་ཚར་ཚར་བའི་ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་བསྐྱར་བརྗོད་བྱེད་པ་ལས་མ་འོང་བའི་སྐོར་ལ་ཐུག་བསམ་རེ་བཞེས་ན་མི་དགའ་སམ་
ཕ་ཡུལ་བྲལ་བའི་སྡུག་སྔལ་ནི་གཞན་གྱི་མཚོན་ཐབ་ཞིག་མི་འདུག་ད་ཅི་ཞིག་བྱེད་དགོས་མིན་སླབ་བྱ་སེམས་ལ་འགྲོ་བ་ཞིག་སེས་བྱེད་ཐུབ་གི་རེད། དེ་རིང་བདག་གི་ཕ་ཡུལ་ལྷག་པར་དྲན་གི་ང་ནི་རྒྱ་གར་གི་གྲོང་གསེབ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ནང་གནས་ཚུང་གཡར་ནས་ལོ་ངོ་གསུམ་ཙམ་སོང་ཡང་ད་དུང་ཕ་ཡུལ་དུ་འགྲོ་ཐུབ་གི་མི་འདུག་ངོ་མ་ཤི་རེ་ཁོ་ཧ་་་ཡཡ
འབྲོག་མི་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་ཆོས་ལ་གཤིས་པའི་དབུག་དབྱུང་དང་ལྷན་གསལ་ཁ་ཞིག་གཏོད་འདོད་བྱུང་། བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པ་དང་། བོད་བཙན་བྱོལ་གཞུང་ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་ཁྱད་པར་གནམ་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་གོང་གསལ་ཆེད་བརྩོམ་ལས་རྟོགས་ནའང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མཁྱེན་བཞིན་དུ་ད་དུང་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཟབ་གདོང་མགོ་སེར་རྣམ་གཉིས་ནས་མུ་མཐུད་ང་ཚོ་བོད་དོན་དེ་མུན་ནག་ནས་མུན་ནག་ནང་ལྷུང་དུ་འཇུག་པ་ནི་ཆེས་མི་རིགས་ཏེ།
ད་ལྟ་བར་ཁྱེད་རང་ཚོའི་གཞུང་བཙུགས་པ་ལ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་། ད་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་དགོངས་པ་བཞུས་ཟིན་མཚམས་གཞུང་དེ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་གི་ངོ་བོར་གསུངས་ནས་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་གསར་པའི་ལག་ཏུ་རྩིས་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་གཞུང་ལས་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་སྤྲད་རྩིས་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་མ་རུངས་པའི་གནས་ལས་མ་འདས་པས་ཡིད་གཟབ་གྱིས་ཨ།
འབྲོང་བུ་སོག་ཚ་ནས་གསུངས་དངོས་གནས་རེད་དེས་རྒྱག་ལོག་ན་གསང་བ་འམ་གཡོ་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་ཐག་ཆོད་རེད་ཡིད་གཟབ་བྱེད་དགོས།