བོད། ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།
དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་མྱུར་ཞིང་། རིགས་དངོས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཡར་ཐོན་ཆེ་བའི་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་འདི་ལ། བྱ་དངོས་ཆེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་བླ་ལྷག་འཕེལ་བ་དང་དུས་བསྟུན། ཁ་སང་དེ་རིང་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཆེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ན། གཉེན་སྒྲིག་གི་ལས་ལ་ཡང་འགྱུར་བ་སོང་ནས། མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་དར་བའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཆེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ལ། རྒྱལ་ཁབ་རེ་ཟུང་གིས་མཚུན་མཐུན་བཟའ་སྒྲིག་ལ་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ངེས་ལེན་བྱས་པའི་རྒྱུད་རིམ་ཡང་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། མིའི་འདོད་སྲེད་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་ལ་མཐའ་མེད་པ་དང་། འདོད་པའི་བདེ་བ་འཚོལ་ལུགས་ཀྱང་གཏན་ནས་མི་འདྲ་བའི་གནམ་འོག་འདིའི་འཚོ་བའི་ནང་དུ། དེང་དུས་སུ་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་མཁན་མང་ནས་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
དེ་དང་འགྲོགས་ནས་དེ་དག་ལ་བསམ་ཤེས་བྱེད་མཁན་ཡང་ཆེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་གི་ཡོད་ལ། འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་དགའ་གུས་ཡི་རུང་བྱེད་ལུགས་གསར་བ་ཞིག་ཀྱང་། རིགས་གསར་ལ་དགའ་ཞིང་། གང་བདེ་ལ་འཁྲིག་སྲེད་ལ་གོམས་པ་དག་གིས་དགའ་བའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ནས་ཡོད་ལ། དེ་དག་གི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་ཞིབ་མོ་ཞིག་གཏོང་བ་དང་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཞིབ་མོ་ཞིག་མ་བྱས་ཚེ། དངོས་ནས་ང་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་བཤད་མི་ཤེས་མོད། དེ་རིང་ངས་འདི་ནས་མཚན་མཐུན་བཟའ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན་ཆེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་དེང་སང་རིགས་རྒྱུད་ཉོ་བ་དང་རིགས་རྒྱུད་ཞལ་འདེབས་སློང་བའི་འགོ་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་བཙུགས་ནས་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་ཡིན།
ང་རང་བསྡོད་སའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ལ་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་མཁན་ཆེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་ལ། ང་རང་གི་མཛའ་མོའི་ངོ་ཤེས་མ་ཞིག་གི་རྒན་པོའི་ངོ་ཤེས་བུད་མེད་གཉིས་ཀྱང་། མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་ལ། ང་རང་ཡང་ཁོ་མོ་གཉིས་ལ་ཐེངས་ཁ་ཤས་ཤིག་ལ་འཕྲད་མྱོང་ཡོད། ཕར་བལྟས་ཚོད་ཀྱིས་བུད་མེད་དེ་འདྲའི་ཉམ་ཆུང་དང་གཟུགས་སྐྱེ་གཟུགས་མཛེས་པའི་བུད་མེད་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་གི་ལས་ཤིག་འདེམས་དོན་དངོས་ནས་བློ་ཡུལ་དུ་གཤོང་མ་སོང་ཡང་། མིག་གིས་མཐོང་བ་དང་མཉམ་དུ་འཛོམ་ཐེངས་རེར། དངོས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཕོ་མོའི་ལུས་ལ་བརྩི་བཀུར་མ་བྱས་པའི་ལམ་ཕྲན་འདི་ལ་ཡིད་འགྱོད་ཆེན་པོ་སྐྱེ་མྱོང་ཡོད་ཀྱང་། ཁོ་མོ་གཉིས་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་ལ། ཁོ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རིགས་རྒྱུད་ཅིག་སློང་ནས་བུད་མེད་གཅིག་གིས་ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེ་བ་རེད། ཕྲུ་གུ་གཉིས་ཀ་བུ་ཡིན་ལ། བུ་ཆུང་དེ་གཉིས་ཀྱང་ཁོ་གཉིས་ཀྱི་སྙིང་ནོར་ལྟ་བུ་ཆགས་ནས་ཡོད།
རིགས་རྒྱུད་སློང་བ་ཟེར་བ་ནི། སྐྱེ་བ་ཕོ་ཞིག་གི་ཁུ་བ་སློང་བ་དེ་ཡིན། ཁུ་བ་དེ་ཡང་སུའི་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་མེད་གཏན་ནས་ཤེས་ཆོག་གི་མེད་ལ། ཁུ་བ་དེ་སློང་ཡུལ་ནི་སྨན་ཁང་རྒྱུད་ནས་ཡོང་གི་ཡོད། སྐབས་རེར་ཁུ་བ་སྤྲོད་མཁན་དང་ཁུ་བ་སློང་མཁན་གྱི་མི་གཉིས་མོས་མཐུན་བྱུང་ན། ཕན་ཚུན་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་རེ་ཟུང་ཡང་བྱུང་གི་ཡོད་པ་རེད་འདུག རིགས་རྒྱུད་བཙོང་མཁན་ཡང་དེ་མཚུངས་བཞིན་བྱུང་གི་ཡོད་པ་རེད། རིགས་རྒྱུད་ཉོ་བ་དང་སློང་མཁན་ལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཁག་ཁ་ཤས་ཤིག་འདུག ཁ་ཤས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་ཁུ་བའི་ཚ་དྲོད་ཉམས་ནས་བུད་མེད་ཀྱིས་བྱིས་པ་སྐྱེད་བསྲུང་མ་ཐུབ་པར་བརྟེན། བུད་མེད་ལ་རན་པའི་ཁུ་བའི་དྲོད་ཚད་ཅིག་གཞན་ནས་ཉོ་བ་དང་སློང་བ་སོགས་རེད། ཁ་ཤས་ཤིག་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ནས་བྱིས་པ་རེ་ཟུང་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་ལ། ཁ་ཤས་ཤིག་ལ་གཏན་ནས་ལམ་འགྲོ་བྱུང་གི་མི་འདུག
གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི། མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་མཁན་གྱི་ཁྲོད་ནས་བུད་མེད་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་པའི་རིགས་ཀྱི་བྱིས་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་ལས། སྐྱེ་བ་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་ཁྲོད་དུ་དེ་ལྟར་བྱུང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་ནི། སྐྱེ་བ་ལ་བུ་སྣོད་མེད་པའི་ལོས་ཡིན་ལ། གཅིག་བྱས་ན་སྐྱེ་བ་དང་བུད་མེད་གཉིས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ནས་བུད་མེད་ཟེར་བ་འདི་ནི་བྱིས་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པར་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་ཡོད་པ་ཡིན་དུས། བུད་མེད་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཀྱང་། བྱིས་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ལས་དེ་གཉེར་བར་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་བུད་མེད་དེ་གཉིས་ལ་འདོད་མོས་གཅིག་གྱུར་དུ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་འདྲ། དེས་ན་སྐྱེ་བ་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་པ་དེ་དག་གིས་འདོད་སྲེད་ཁོ་ན་ལས་གཞན་ཞིག་འདོད་ཀྱི་མེད་དམ། དེ་ཡང་རིགས་རྒྱུད་མ་འདོད་པ་དང་རིགས་རྒྱུད་ལ་འགན་འཁུར་འདོད་མེད་པར་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་གི་ལམ་ཁ་འདི་འདེམས་པ་ཡིན་ནམ། གང་ལྟར། རིགས་རྒྱུད་སློང་བ་དང་རིགས་རྒྱུད་བཙོང་བའི་མཇུག་འབྲས་འདི་ལ་བསམ་བློ་ཐེངས་མང་བོ་ཞིག་ལ་བཏང་ནས། ང་རང་དངོས་ནས་མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་མཁན་གྱི་བུད་མེད་དེ་དག་གི་བྱིས་པ་འཚར་ལོངས་བྱུང་དེ་འོང་དུས། ཕྲུ་གུ་དེ་དག་ལ་འགྲོ་བ་མི་སྤྱིར་བཏང་གི་སེམས་གཤིས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཕོ་མོའི་ལུས་ཁམས་ཀྱི་འཁོར་སྤྱོད་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་དམ་སྙམ་ན་སེམས་པ་སྐྱོ་ནི་ཞིག་རེད།
མ་ཡོད་ཕ་མེད་བུ་ཆུང་རེད། །
ཕ་་ཡོད་མ་ཡོད་བུ་ཆུང་རེད། །
ཡོད་མིན་མེད་མིན་བུ་ཆུང་རེད། །
བུ་ཆུང་འདི་ཡི་སྐྱེས་སྟངས་མཚར། །
མཚན་མཐུན་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་འབྲས་ངན། །
མདོ་ལས།
ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསམ་མི་ཁྱབ།།
བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡང་དུད་འགྲོར་སྐྱེ།།
ཞེས་དང་ཡང་།
ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་དག་ནི།།
བསྐལ་བ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟ།།
ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་པ་ན།།
འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་མེད་པར་འབྱུང་།།
ཞེས་སོགས་གསུངས་པས་ལས་ངན་སྣ་ཚོགས་རྣམས་མ་བཤག་ན་འབྲས་བུ་ལྡོག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡ་མཚན་དང་ལྐུག་པ་ལྷ་མཐོང་གི་རྟུལ་ཞུགས་འཛིན་དོན་མེད་ཅིང་རང་དབང་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་དག་ཏུ་འགོག་ཐབས་ཀྱང་མེད་དོ།
རང་ཉིད་གང་ལ་མོས་ན་དེ་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དགེ་མཚན་ལས་གྱོང་གུད་དདང་གནོད་འགྱོད་མ་རེད། གནོད་འགྱོད་ནི་བོད་བརྒྱ་ཆ་བཅུ་བདུན་ཙམ་གྲྭ་གཙུན་བཟོས་ཤིང་རིགས་རྒྱུད་མེད་པ་དེ་རེད། མི་རིགས་སྟོང་ལ་ཉེ་བའི་བོད་པ།
རང་སྐྱོན་མི་མཐོང་བ་གཞན་སྐྱོན་ཁོ་ན་རིག་པའི་བོད་པ།
གྲྭ་བཙུན་བྱས་པས་མི་རིགས་འཕེལ་གནོད་འདི། །
གུང་ཕྲན་མྰ་འོ་ཀླ་ཀློའི་ཀླད་ནད་འཇགས། །
འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་མི་འབོར་ཆེ་དྲགས་པའི། །
གྲ་བཙུན་བཟོས་པས་ཕན་པ་མ་ཤེས་བླུན། །
འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་ལ་མི་འབོར་མང་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་ཀྱང་བོད་པ་དང་ཨར་ལན་དྲི། ཁ་ན་དྲ། ཨ་སི་ཐྲི་ལེའི་ཡ་སོགས་སུ་མི་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་ཡོད། ཨ་ཕྷུ་རི་ཁ་དང་རྒྱ་གར་ནག་ལ་མི་འབོར་མང་བའི་དཀའ་ངལ་དེ་བོད་དང་བསྡུར་ཐབས་མེད། ཀེ་ལོ་མེ་ཁྲ་གྲུབ་བཞི་མ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་ས་ཁྱོན་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲི་འདུས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་འབོར་ཕྱེད་ལས་མེད་པ་མ་ཤེས་བ་ཧ་ཅང་བླུན། ཞྭ་དཔེར་ལྷམ་ལ་ཀབ། བྱི་ལ་ཙན་དན་བཟོས་བའི་དཔེ་ལས་མ་འདས། གནས་ཚུལ་འདི་དག་མ་ཤེས་བའི་དབང་གིས་བོད་རིགས་འདི་ཕུང་ཞིང་ད་ལྟའི་སྐྱི་གཡའ་བའི་གནས་སྟངས་འདི་བྱུང་བ་རེད།
ཕོ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཁའི་མི་འབོར་འཕེལ་ཚེ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་མི་འབོར་འཕེལ་ཚེ་ལས་མྱུར་ཞིང་ལྡབ་གསུམ་གྱི་འཕར་བཞིན་ཡོད། ད་ནས་བརྩིས་བའི་ལོ་བརྒྱ་ཡི་རྗེས་སུ་མི་འབོར་ས་ཡ་གཅིག་ཅན་གྱི་ཨ་ཧྥུ་རི་ཁའི་ལུང་བ་རྣམས་ས་ཡ་གསུམ་དུ་གྱུར་བས་མི་མང་པ་ཞིག་ལ་འཇིགས་སྣང་སྐྱེས་བཞིན་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི། མི་རིགས་ནག་པོ་རྣམས་གཞས་དང་གར་རྩེད་ལས་ལས་ཀ་དེ་ཙམ་མི་མོས་བ་མ་ཟད། ཡོངས་གྲགས་སུ་དྲག་ལས་མོས་ཤིང་རྩུབ་སྤྱོད་ལྡན་པས་རེད། དེ་ལས་ཟློག་སྟེ་ཡར་རྒྱས་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱི་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་དལ་ཞིང་ཨིན་ལན་སོགས་ལུང་པ་ཁ་ཤས་ཉུང་དུ་འགྲོ་བས་རེད།
མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་ ༧ ཅན་གྱི་བྱིས་པ་སྐྱེས་ཚར་འདུག་པས། ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་གྱི་གྲྭ་བཙུན་ཚང་མས་མི་འབོར་ཕར་གྲངས་ཉུང་དུ་བཏང་བ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་འོས་སུ་མཐོང་ལགས།
ཐེར་འབུམ་བདུན་དུ་འཕར་བ་ནི་དཀའ་ངལ་ཞིག་མིན་པ་དོན་དངོས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ནི་མི་འབོར་ཆ་མ་སྙོམས་པའི་དཀའ་ངལ་རེད། ལུང་པ་ཁ་ཤས་སུ་མི་འབོར་ཧ་ཅང་མང་ཞིང་ཧ་ཤས་སུ་མི་འབོར་ཉུང་བའི་དཀའ་ངལ་གྱིས་མི་འབོར་མང་པའི་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་མི་འབོར་ཉུང་བའམ་མ་འདང་བའི་ས་ཆའི་སྟེང་དུ་ཁྲིམས་འགལ་དང་ཁྲིམས་མཐུན་གང་རུང་གིས་འཛུལ་ཞིང་མཐར་ཉུང་བའི་རིགས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་དཀའ་ངལ་སྤད་ཀྱིན་ཡོད།
མི་འབོར་ཉུང་དུ་བཏང་མཁན་མི་ནང་ཆོས་ཡིན་ཞིང་དེའི་ནང་ནས་བོད་རྒྱུད་ནང་བསྟན་ཡིན། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་དང་སོག་པོ་མི་འབོར་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཞིང་རང་བཞིན་ཕམ་ཁ་མྱོང་བཞིན་ཡོད་ལ། དེ་ལྟར་ཕྱིན་ན་མཐར་སྟོང་རྒྱུ་ཉེ། ཆོས་ལ་ཐམས་ཅད་མི་འབོར་ལ་གནོད་པ་འདོད་པ་ནི་ལྟ་རྒྱ་དོག་པའི་སྐྱོན་ཏེ། ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་ནི་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་མངའ་ཐང་རྒྱ་སྐྱེད། རིགས་རྒྱུད་སྐྱེས་སྲེང་བྱེད་པ་ཕན་པས་འཛམ་གླིང་ཤར་དཀྱུལ་ནས་ཆེད་པའི་ཁ་ཆེའི་མི་རིགས་ཡོ་རབ་དང་ཨ་རི། རྒྱ་གར་ནག་ཐེ་བའི་ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་ས་ཆ་ཁྱབ་བཞིན་ཡོད། ཁ་ཆེའི་ཆོས་དཔོན་ཚོས་རང་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས་ཆུང་མ་ག་ཚོད་ཡོད་ཀྱང་ལེན་ཆོག་ཅིང་། མི་རིགས་གཞན་ཆུང་མ་ལེན་ཐུབ་ཚེ་དེ་ལས་དགེ་མཚན་དུ་སྒོམ་པས། འབྱོར་ལྡན་ཁ་ཆེ་རྣམས་ལ་ད་ལྟའང་ཕྲུ་གུ་ལྔ་ཅུ་ནས་དྲུག་ཅུ་ཡོད་མཁན་མང་། བྷན་ལ་ཊའི་ནི་ཁྱིམ་ཚང་དེ་དག་གི་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན།
འོ་དེ་ཡང་དོགས་བདེ་པོའི་ལས་དཀའ་ཞིག་འདུག་མོད་འོན་ཀྱང་མི་དགོས་ས་དཀའ་ལས་
ཐོ་བ་ལྟ་བུ་རེད་ཡ།སྐྱེ་བ་ལེན་རྒྱུ་དང་དེ་ལམ་འགྲོ་རྒྱུགས་མི་རྒྱུགས་སོགས་མང་པོ་འདུག