བོད་ནས་གནས་ཚུལ་འདོན་སྤྲོད་པ། ཁམས་ཕྲུག
(2012 01 30 )ཁ་སང་ཞོགས་པར་ཁམས་བྲག་འགོ་ནས་འོང་བའི་རླངས་འཁོར་ཁ་ལོ་བ་འགའ་ཞིག་ལས་ཤེས་གསལ་ལྟར་ན། ད་ཆ་བྲག་འགོ་རྫོང་དུ་དྲག་ཆས་དམག་མི་ཤིན་ཏུ་མང་བོ་འབྱོར་ཏེ། ཉེ་སྔོན་འོས་ལངས་བྱས་པའི་བོད་མི་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བརྒྱད་ཡོད་པ་དག་ལས་མང་ཤོས་ཤིག་ཁྲིམས་ཁང་དུ་བཙན་བཟུང་བྱས་ཚར་བ་དང་། འོས་ལངས་ཁྲོད་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་ཤིང་རྨས་སྐྱོན་མ་ཐེབས་པའི་སྐྱ་སེར་དང་། དེ་བས་ཀྱང་རྫོང་མཁར་དུ་འཚོ་བ་རོལ་བཞིན་པའི་ཕོ་མོ་དག་བཙོན་འཇུག་བྱས་དང་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་ལ།
དེ་ཡང་རྒྱའི་ལོ་གསར་གནམ་གང་དང་ཚེས་གཅིག་པའི་སྐབས་དག་ལ་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་དང་འོས་ལངས་སྐད་འབོད་བཏང་བའི་མི་དམངས་རྣམས། མིག་ཟུང་ཁོ་ནས་ལས་གང་ཡང་མི་མཐོང་བའི་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པ་དང་དམག་མི་མང་བོས་ཚོད་ཚོད་དུ་བཙན་ཁྱེར་དང་རྗེས་འདེད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཅིང་། དེ་རིང་ཕྱི་དྲོར་གསེར་བའི་ཚོང་བ་ཞིག་ལས་ཤེས་པ་ལྟར་ན། གསེར་རྟ་རྫོང་མཁར་དུ་ཡང་གོང་བཞིན་མི་སེར་དང་གྲྭ་བ་གང་མང་འཛིན་བཟུང་དང་བཀག་གཉེར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། གསེར་བའི་གྲྭ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་དེ་རིང་གསར་དུ་བཟུང་ཟིན་པའི་ཚུལ་འདུག་ཀྱང་། མིང་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གསལ་བོ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མ་སོང་།
གཞན་བྲག་འགོའི་དགོན་ཆེན་དང་འཇང་སྒང་དགོན་པ་ཁག་ཏུ་ཉེ་སྔོན་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་འདས་གྲོངས་ཕྱིན་པའི་དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་བསྔོ་སྨོན་དང་དགོངས་རྫོགས་བྱེད་པ་དང་། དེར་ཁམས་ཀྱི་ལ་ལུང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་དམངས་རྣམས་གདུང་སྐྱེད་ཞུ་བ་དང་། གདུང་མཇལ་བྱེད་དུ་འོང་བ་བཅས་ལ་བཀག་སྐྱེལ་དང་དམ་དྲག་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་རེད།
(ཡང་/༢༠༡༢ /༢/ ༣)/ དེ་རིང་གསར་དུ་བྲག་འགོའི་ཡུལ་མི་འགའ་ལས་ཤེས་གསལ་ལྟར་ན། རྨས་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཐེབས་པའི་རྨས་པ་དག་ལས་ཕྱེད་ཀ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཟིན་པ་དང་། ལ་ཤས་ཀྱིས་བཙོན་ཁང་དུ་འགྲོ་བར་མ་བཟོད་ནས་རི་འགོར་བྲོས་བྱོལ་དུ་འགྲོ་དགོས་བྱུང་ཞིང་། དེའང་རྨས་ཐེབས་པའི་མི་ཁྱོན་སྡོམ་དྲུག་ཅུར་ཉེ་བར་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁ་སང་དེ་རིང་གསར་དུ་བཟུང་བའི་བོད་མི་དག་རྫོང་ཁྲིམས་ཁང་གི་ར་སྐོར་ནང་དུ་གཅེར་བུར་ཕུད་དེ་གཅར་རྡུང་བྱས་འདུག་པ་ཡུལ་མི་མང་མང་གི་ཁ་ལ་ཡོད་ཁར། ད་ལྟ་རྫོང་མཁར་གྱི་དཀྱིལ་དུ་བོད་མི་བཅུ་ཙམ་རེ་མ་གཏོགས། མང་ཤོས་ཀྱི་འགྲོ་འདུག་མཚམས་ཆད་ཟིན་ཞིང་། རྫོང་བར་གྱི་ལམ་འགྲམ་དང་གཡས་གཡོན་དུ་ཡོད་པ་མང་བོ་རྒྱ་མི་དག་ལས་ཡོད་མི་འདུག ཁ་སང་བྲག་འགོའི་རྫོང་མཁར་ལས་འོང་བ་ཞིག་གིས་བཤད་པ་ལྟར་ན། རེབ་འདིར་སྲིད་གཞུང་གི་གསང་བའི་དྲིལ་སྒྲོག་ལྟར་ན། ཉེ་སྔོན་འོས་ལངས་པའི་བྱས་པའི་མི་དག་ལས། ད་དུང་འཛིན་བཟུང་དགོས་པའི་མི་བཞི་བརྒྱ་ཡོད་རེད་ཅེས་ཡུལ་དེའི་སྲིད་གཞུང་ཁྲོད་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་འགའ་ཞིག་ལས་ཤེས་འདུག)
དེ་བཞིན་བྲག་འགོ་དང་གསེར་རྟ། རྟའུ་དང་འཛམ་ཐང་གཙོས་པའི་ཡུལ་གྲུ་སོགས་ལ་དྲྭ་ལམ་དང་ཁ་པར་གྱི་འབྲེལ་བ་ད་དུང་ཡང་གཏན་བཅད་བྱས་ཡོད་ཅིང་། རླངས་འཁོར་གྱི་འགྲོ་འོང་དང་མགྲོན་པོའི་འགྲུལ་སྐྱོད་ཁག་ལ་ཞིབ་བཤེར་དང་བཀག་སྐྱེལ། དངོས་རྫས་སློག་བཤེར་དང་ནང་སློག་བར་མེད་བྱེད་པ་མ་ཟད། མཐའ་ན་སྤྱི་ལེ་བཅོ་ལྔ་ཙམ་ལས་མེད་པའི་བླ་རུང་ལྔ་རིག་ནང་བསྟན་སློབ་གྲྭ་ནས་གསེར་རྟ་རྫོང་མཁར་དུ་འགྲོ་དགོས་ཀྱང་། ཐོབ་ཐང་དཔང་ཡིག་ཞིབ་ལྟ་དང་འཁུར་ཁུག་སློག་བཤེར་ནན་མོ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན། རྫོང་མཁར་རང་རང་ལས་གཞན་དུ་འགྲོ་དགོས་ན་དཀའ་ལས་ག་ཙམ་གཏོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་ནི་སྨྲ་མི་དགོས་པས། ཁ་པར་དང་དྲྭ་ལམ། འགྲུལ་སྐྱོད་བཅས་ཀྱི་བཀག་སྡོམ་གྱིས། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གསོག་སྤེལ་དང་འཚོ་བ་མཐོར་འདེགས་སོགས་ལ་རྡུང་རྡེག་ཚབས་ཆེན་བྱས་ཡོད་པའི་ཁར། ཉིན་རེ་བཞིན་བོད་ཁོག་ཏུ་རྒྱ་དམག་གི་གྲངས་ཀ་ཤིན་ཏུ་མང་བོ་འབྱོར་གྱིན་ཡོད་པའི་སྟབས་ཀྱིས། མུ་ནས་མུ་རུ་འདི་ལྟར་བཀག་སྡོམ་དང་ཚ་གནོན། འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། མཐར་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་སེམས་ནང་དུ་སྔར་བས་ཀྱང་འཁོན་ནད་ལྕི་མོ་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་པ་ནི་བོད་ནང་གི་མི་མང་བོས་ཚོད་དཔག་དང་བསམ་འདུན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཞིག་གོ། །
འདི་ཡང་སྤྱི་ཟླ་གཉིས་པའི་ཚེས་སུམ་ཅུ་སོ་གཅིག་ལ་བྲིས་འདུག་ཅིང་། མཆན་རྟགས་ནང་གི་ཡི་གེ་འདི་ཟླ་གཉིས་པའི་ཚེས་གཉིས་ལ་བསྣན་པ་རེད་འདུག
བོད་ཕྱི་ལོགས་སུ་༢༠༡༠་༠༢་༠༣ཉིན་གུང་འབྱོར།
ཁ་སང་དེ་རིང་བོད་ཨ་མདོའི་དགོན་པ་ཆེ་ཁག་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དང་རེབ་གོང་རོང་བོ་དགོན་ཆེན་སོགས་སུ་ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཚོགས་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་སྤྱི་ཚེས་སུམ་ཅུ་ནས་བླ་བྲང་ལུང་པའི་མགོ་མཇུག་གི་ལམ་ཁར་དང་མགྲོན་ཁང་དག་ཏུ་ཉེན་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འགྲུལ་བ་ཀུན་གྱི་ལག་ཁྱེར་ཐོ་འགོད་དང་ཅ་ལག་བསྔོགས་པ་སོགས་བྱེད་པ་དང་མགོ་ལོག་དང་སི་ཁྲོན་བྲག་མགོ་དང་གསེར་རྟ། རྔ་བ་བཅས་ཀྱི་མི་འགྲོ་འོང་བྱེད་དུ་འཇུག་གིན་མེད་པ། ད་དུང་ཚེས་གཅིག་དང་གཉིས་ནས་བཟུང་བླ་བྲང་གི་སྲང་ལམ་ཀུན་ཏུ་མངོན་སུམ་འཛེམས་མེད་སྒོས་དམག་མིས་སྐོར་གཡེང་དང་དྲག་ཆས་སྤྲས་པའི་རླངས་འཁོར་བདུན་བརྒྱད་ཙམ་བསྐོར་གཡེང་བྱས་ཏེ་མི་མང་ལ་འཇིགས་བསྐུལ་བྱེད་བཞིན་འདུག
རེབ་གོང་གི་ཕྱོགས་ཀུན་གྱི་བགྲོད་ལམ་གྱི་འགག་མདོ་རུ་ཉེན་རྟོགས་པའི་ཞིབ་བཤེར་དང་ཐོ་འགོད་བྱེད་པ་དང་ལྷག་པར་ཏུ་གྲྭ་བཙུན་ལ་བལྟ་རྟོགས་ནན་པོ་བྱེད་གྱིན་འདུག སྲང་ལམ་དུ་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོགས་པ་དང་དམག་མིས་བསྐོར་གཡེང་བྱེད་བཞིན་པར་མ་ཟད། གྲོང་སྡེ་སོ་སོའི་ནང་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་པ་མངགས་སྟེ་རོང་བོ་དགོན་ཆེན་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་ལ་མཆོད་མཇལ་འགྲོ་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་གཏོང་བ་དང་ལམ་མདོ་སོ་སོ་ནས་བཀག་འགོག་བྱེད་བཞིན་འདུག མི་མང་ལ་འཇིགས་བསྐུལ་སྒོས་མི་སུ་ཞིག་ཟིང་འཁྲུག་ནང་ཞུགས་པ་ཡིན་ན་སྐབས་དེའི་ཟིང་འཁྲུག་གི་འགན་ཆ་ཚང་མི་དེ་ལ་ཡོད་སོགས་ཟེར་བའི་འཇིགས་བསྐུལ་བྱེད་བཞིན་འདུག ད་དུང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དང་རེབ་གོང་རོང་བོ་དགོན་པའི་ཉེ་འདབས་སྲང་ལམ་དུ་ཉེན་རྟོགབས་པས་ལྭ་བ་བརྗེས་ཏེ་མི་དཀྱུས་མར་བརྫུས་ཏེ་འགྲོ་མཁན་མང་པོ་འདུག གང་ལྟར་རྒྱ་མིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་སྐབས་སུ་ཟིང་འཁྲུག་འབྱུང་ཤག་བྱེད་བཞིན་འདུག
ད
ང་པོ་བཀའ་ཁྲི་བློ་བཟང་སེང་གེས་གཙོ་བོ་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་སུ་བརྩི་གི་མེད་འགྲོ་བསམ་བསམ་བྱུང་། འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རེ་སྟོང་གི་ཆེད་དུ་བཀའ་ཤག་གི་རྩ་ཆེའི་ཆུ་ཚོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་མི་འགྲོ་བའི་ངེས་མེད། གཉིས་པ་བཀའ་ཁྲིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ལ་ཆིལ་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཚུལ་ཡང་ཡང་གསུངས་པ་ལས། ཆིལ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ལས་འགུལ་གང་དང་གང་སྤེལ་དགོས་མིན་ཞིབ་ཚགས་པོ་གསུངས་རྒྱུ་མི་འདུག འོ་ན་ལས་འགུལ་ཅི་ཡང་མ་སྤེལ་པར་བོད་རིགས་ཚང་མ་ཆིལ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ཁུ་སིམ་པོར་བསྡད་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་རེད་དམ།
དངོས་ཡོད་ཐོག་བོད་མི་ཚོ་ཆིལ་སྒྲིལ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་རབས་ཅིག་ཡིན་ཙང་། ཡང་ཡང་ཆིལ་སྒྲིལ་གསུངས་བསྡད་པ་ལས་ང་ཚོས་བསྒྲུབ་འོས་པའི་ལས་དོན་དང་། དམིགས་བསལ་བོད་མི་རང་ངོས་ནས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཅི་ཡོད་ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་བྱས་ནས་བང་སྒྲིག་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་རེད། དེ་མིན་རྒྱ་མིས་སྙིང་རྗེ་ལ་མ་ལྟོས་པའམ་ཡང་ན་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གིས་རོགས་པ་མ་བྱས་ན། བོད་པ་རང་ངོས་ནས་བྱེད་ཐུབ་ཡ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་རྩིས་ན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་རེད། ཁ་ཐུག་བཤད་ན་དེ་ནི་ཤི་སྒུག་བརྒྱབ་བསྡད་པ་རེད།
དཔེར་ན། རྒྱ་མའི་སྲིད་ཇུས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་བོད་མི་དང་བོད་ཀྱི་རིགས་གཞུང་གི་ངོ་བོ་རྩ་བརླག་ཏུ་བཏང་སྟེ། ས་ཆ་ཚང་མ་འཕྲོག་ནས་བོད་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ལ་ཐབས་ལམ་ཞི་དྲག་གཉིས་ཀ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་རེད། དང་པོ་དྲག་པོའི་དམག་དཔུང་གིས་བོད་མིའི་གཉའ་མནན་རྗེས། གཉིས་པ་རྒྱ་མིའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་ཚོང་པ་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་དང་སྤྲང་པོ་སོགས། ཞི་བའི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་ལ་འཛུལ་བཅུག་གི་ཡོད་རེད། བོད་ལ་མཚོན་ན་བོད་ཀྱི་ས་ཐོག་ཏུ་གོམ་པ་སྤོ་མཁན་རྒྱ་མི་ཞི་དྲག་གཉིས་ཀ་དགྲ་བོ་རེད།
དྲག་ཆས་སྤྲས་པའི་དམག་དཔུང་ནི་བོད་མི་ཚོའི་གཉའ་གནོན་བྱེད་དང་ཧ་ལམ་འཕྲལ་སེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ལས་ལྡག་ཏེ་བོད་དུ་ཡོང་བཞིན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོང་པ་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་སོགས་རྒྱའི་མེ་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས། ང་ཚོའི་ཁྱིམ་ཕུགས་བཤིག་མཁན་གྱི་ཙི་ཙི་ནང་བཞིན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་རེད། མཐར་ཐུག་བོད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་དང་སྐད་ཡིག་སོགས་རྩད་རྫོགས་བྱེད་རྒྱུར་རྒྱའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས་བདེ་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་རེད། རྒྱའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་མང་པོ་བོད་དུ་གཏན་བསྡོད་བྱས་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་སྐད་ཡིག་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་གི་ཡོད་ཅིང་། འདི་ཚོས་བོད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྣུབ་རྒྱུར་དམག་དཔུང་ལས་ཀྱང་ཉེན་ཚབས་ཆེ་ཞིང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ནུས་པ་འདོན་གི་ཡོད་རེད།
དེའི་ཕྱིར་ང་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་པའི་བོད་ཀྱི་དཔའ་པོ་དཔའ་མོ་རྣམས་དང་། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙོན་འོག་ན་ལུས་སེམས་ལ་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་མྱོང་བཞིན་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་སོགས། བོད་སྤྱི་བའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཆེད་དུ་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཡོངས་རྫོགས་བློས་བཏང་ནས་དཀའ་ལས་བརྒྱག་མཁན་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། ཁོང་ཚོའི་བློ་གཏོང་བྱས་ཚད་འབྲས་མེད་དུ་མི་འགྲོ་ཆེད། ཤུལ་ལུས་བོད་མི་ཚང་མ་རྡོག་རྩ་སྒྲིལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་ནད་འབུ་ནང་བཞིན་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་ཉེས་ཆེད་ཅིག་ངེས་པར་དུ་གཅོད་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་ནི་ང་ཚོས་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད་ནུས་པ་ཡོད་བསྡད་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ། བོད་པ་སུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་མའི་ཟ་ཁང་ནས་ཟ་མ་ཧུབ་གང་མི་ཟ་བའི་དམ་བཅའ་འཇོག་ཐུབ་ན། སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་གང་ཐད་ནས་དོན་སྙིང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་པར་སྣང་། ལས་འགུལ་འདི་ལག་ལེན་འཁེལ་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་དང་། དྲན་ན་ཐང་ཆད་ཡོང་བའི་སྣང་བ་སྟེར་སྲིད་ཀྱང་། བསམ་བློ་ཡག་པོ་བཏང་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཁག་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པར། ང་ཚོས་རྒྱུས་སྤྲོས་གོམས་གཤིས་ངན་པ་ཞིག་སྤངས་རྒྱུ་དེ་རེད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱང་དེ་འདྲ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་གཉིས་བར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགལ་ཟླ་བྱུང་ན། འཕྲལ་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་པ་དང་། ཡང་ན་ཅ་དངོས་མི་ཉོ་བ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ལན་སློག་གི་ཡོད་པ་རེད། ལན་སློག་སྟངས་འདི་ནུས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་རེད། དེ་བཞིན་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་མནར་གཅོད་འོག་ཡོད་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚོས་རྒྱ་དམར་དབུས་གཞུང་ལ་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུའི་ནུས་པ་མེད་ནའང་། བོད་ཀྱི་ས་ཐོག་ཏུ་གཞིས་ཆགས་ཤིང་བོད་མི་རང་ལ་རྟེན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོང་ལས་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་དང་གྱོང་སྤྲོད་ཐུབ་ཀི་རེད། འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་ཕུགས་བསམ་དང་བོད་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཉེས་ཆད་བཅད་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་རེད་དམ། ང་ཚོ་རང་གི་ས་ཐོག་ཏུ་སྡོད་བཞིན་དུ་རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་ནང་མ་སོང་ན་དཀའ་ངལ་ག་རེ་འཕྲད་ཀྱི་འདུག་གམ།
བོད་ནང་གི་རྒྱ་མི་ཚོང་པ་ཚོ་ཚོང་པ་མ་རེད། ས་ལས་རྡོ་ལས་བྱེད་མཁན་ཚོ་གླ་བ་དཀྱུས་མ་མ་རེད། སྤྲང་པོ་དེ་ཚོ་ཡང་སྤྲང་པོ་དཀྱུས་མ་མ་རེད། སྤྲོ་འཆམ་པ་ཚོའང་སྤྲོ་འཆམ་ངོ་ནས་མ་རེད། འདི་ཚོ་ཚང་མ་ཕྱིའི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཙམ་ལས་དོན་གྱིས་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ཡུལ་སྲོལ་རྩ་གཏོར་གཏོང་མཁན་དང་། བོད་མིའི་ལས་ཀ་དང་ས་ཆ་སོགས་རྒྱུ་དངོས་འཕྲོག་མཁན་རེད། བོད་ཟ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་ལག་དང་ལག་པ་རེད།
བོད་པས་འཇོན་གི་མེད་ས་མང་པོ་མཐོང་གི་འདུག ང་ཚོར་རྒྱ་མིའི་དམག་དཔུང་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུའི་བློ་ཁོག་ཡོད་ཀྱང་ནུས་པ་འདང་གི་མ་རེད། འོན་ཀྱང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཟོད་སྒོམ་གྱིས་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་དམག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་འདུག འོ་ན་ང་རང་ཚོའི་ལག་འོག་ན་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་ཐུབ་བཞིན་དུ། ང་ཚོས་ག་རེ་བྱས་ནས་བསམ་བློ་འཁོར་གི་མེད་པ་རེད་དམ།
ད་དུང་བོད་ཀྱི་ལོ་སར་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་སོགས་དུས་ཆེན་ཚང་མ་བོད་རང་ཉིད་ཕམ་ཉེས་སུ་འགྲོ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་ལག་ཆ་ཆགས་འགྲོ་གི་འདུག རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་སོགས་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན་བོད་ཀྱི་ཁྲོམ་རར་སྟོང་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལྷག་རྒྱུ་ཡིན་ཤེས་གསལ་རེད། འོན་ཀྱང་སྟོང་ཆ་དེ་བོད་པ་རང་ངོས་ནས་བསྐང་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། འདི་སྟོང་ཆ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་གོ་སྐབས་ཤིག་ཀྱང་རེད།
དཔེ་མཚོན་གཞན་ཞིག་ནི་བོད་ནི་མར་ཕྱུར་འོ་མ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་བཞིན་དུ། རྒྱ་ནང་ནས་ཡོང་བའི་ཤིང་མར་སོགས་ཉོ་བ་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དོན་གང་ཡིན་ནམ། རྒྱུས་སྤུས་དང་འཕྲོད་བསྟེན་གང་ཐད་ནས་བོད་ཀྱི་ཐོན་རྫས་རྣམས་སླད་མེད་དྭངས་གཙང་ཡིན་བཞིན་དུ། རྒྱ་མིའི་བཟོས་པའི་སླད་མ་རྣམས་སྤྱད་ནས་བོད་རང་གི་ཐོན་རྫས་རྣམས་གད་སྙིགས་སུ་བསྒྱུར་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ། ང་ཚོས་སྲོག་བཏང་ནས་རྒྱ་ལ་འཐབ། དངུལ་བཏང་ནས་རྒྱ་མི་མང་པོ་གསོས་བསྡད་ན་སྙིང་བོ་འདུག་གམ།
ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་མི་རིགས་རང་གི་ཐོན་རྫས་ལ་དུང་ཞེན་དང་རྩ་ཆེན་པོ་བརྩི་གི་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ཐོན་དངོས་ནི་གད་སྙིགས་ནང་བཞིན་གོང་ཁེ་བོ་རེད། གོམས་གཤིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་རྣམས་མཛེས་ཉམས་མེད་པའི་ཆེས་སྐྱུགས་བྲོ་བོ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་བ་ལས། རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་ཡོད་མ་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་གཤིས་ཀར་དེང་རབས་ཡིན་མདོག་གིས་རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་ལད་ཟློས་བྱེད་པ་དང་། རྒྱ་མིའི་ཅ་དངོས་རྩ་ཆེན་པོ་བརྩི་བ་དང་། ད་དུང་བློ་མ་སྨིན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་སྐད་བཤད་ན་བསམ་བློ་སྔོན་ཐོན་ཡིན་མདོག་མདོག་བྱེད་ནི། ངོ་ཚ་མ་ཤེས་པའི་བྱེད་སྟོངས་མཐོང་ན་ངུ་ཤོར་བ་ཞིག་རེད།
ཆེས་མང་པོ་འབྲི་འདོད་ཀྱང་མི་སྒེར་བ་ཞིག་གིས་ཞོར་ལ་སྤུས་དག་པོ་དང་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་འབྲི་མི་ནུས་པས། གཞུང་གིས་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁོ་ན་ལས། བོད་མིའི་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་དང་བསྒྲུབ་འོས་པའི་དོན་དག་ག་རེ་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི། བོད་མིའི་ནུས་པར་བདག་པོ་མ་བརྒྱབ་པར་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བ་ཞིག་མ་རེད་དམ། འདི་འདྲ་དྲན་དུས་རང་བཞིན་གྱིས་འགན་ཡོད་བཀའ་ཁྲི་སོགས་ལ་ཞེ་འཁོན་ལངས་ཡོང་གི་འདུག གཙོ་བོ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་ལས་ལས་ཀ་བྱེད་རྒྱུར་དགའ་བོ་མེད་པ་མ་རེད་དམ།
དང་པོ་བཀའ་ཁྲི་བློ་བཟང་སེང་གེས་གཙོ་བོ་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་སུ་བརྩི་གི་མེད་འགྲོ་བསམ་བསམ་བྱུང་། འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རེ་སྟོང་གི་ཆེད་དུ་བཀའ་ཤག་གི་རྩ་ཆེའི་ཆུ་ཚོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་མི་འགྲོ་བའི་ངེས་མེད། གཉིས་པ་བཀའ་ཁྲིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ལ་ཆིལ་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཚུལ་ཡང་ཡང་གསུངས་པ་ལས། ཆིལ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ལས་འགུལ་གང་དང་གང་སྤེལ་དགོས་མིན་ཞིབ་ཚགས་པོ་གསུངས་རྒྱུ་མི་འདུག འོ་ན་ལས་འགུལ་ཅི་ཡང་མ་སྤེལ་པར་བོད་རིགས་ཚང་མ་ཆིལ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ཁུ་སིམ་པོར་བསྡད་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་རེད་དམ།
དངོས་ཡོད་ཐོག་བོད་མི་ཚོ་ཆིལ་སྒྲིལ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་རབས་ཅིག་ཡིན་ཙང་། ཡང་ཡང་ཆིལ་སྒྲིལ་གསུངས་བསྡད་པ་ལས་ང་ཚོས་བསྒྲུབ་འོས་པའི་ལས་དོན་དང་། དམིགས་བསལ་བོད་མི་རང་ངོས་ནས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཅི་ཡོད་ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་བྱས་ནས་བང་སྒྲིག་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་རེད། དེ་མིན་རྒྱ་མིས་སྙིང་རྗེ་ལ་མ་ལྟོས་པའམ་ཡང་ན་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གིས་རོགས་པ་མ་བྱས་ན། བོད་པ་རང་ངོས་ནས་བྱེད་ཐུབ་ཡ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་རྩིས་ན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་རེད། ཁ་ཐུག་བཤད་ན་དེ་ནི་ཤི་སྒུག་བརྒྱབ་བསྡད་པ་རེད།
དཔེར་ན། རྒྱ་མའི་སྲིད་ཇུས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་བོད་མི་དང་བོད་ཀྱི་རིགས་གཞུང་གི་ངོ་བོ་རྩ་བརླག་ཏུ་བཏང་སྟེ། ས་ཆ་ཚང་མ་འཕྲོག་ནས་བོད་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ལ་ཐབས་ལམ་ཞི་དྲག་གཉིས་ཀ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་རེད། དང་པོ་དྲག་པོའི་དམག་དཔུང་གིས་བོད་མིའི་གཉའ་མནན་རྗེས། གཉིས་པ་རྒྱ་མིའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་ཚོང་པ་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་དང་སྤྲང་པོ་སོགས། ཞི་བའི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་ལ་འཛུལ་བཅུག་གི་ཡོད་རེད། བོད་ལ་མཚོན་ན་བོད་ཀྱི་ས་ཐོག་ཏུ་གོམ་པ་སྤོ་མཁན་རྒྱ་མི་ཞི་དྲག་གཉིས་ཀ་དགྲ་བོ་རེད།
དྲག་ཆས་སྤྲས་པའི་དམག་དཔུང་ནི་བོད་མི་ཚོའི་གཉའ་གནོན་བྱེད་དང་ཧ་ལམ་འཕྲལ་སེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ལས་ལྡག་ཏེ་བོད་དུ་ཡོང་བཞིན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོང་པ་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་སོགས་རྒྱའི་མེ་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས། ང་ཚོའི་ཁྱིམ་ཕུགས་བཤིག་མཁན་གྱི་ཙི་ཙི་ནང་བཞིན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་རེད། མཐར་ཐུག་བོད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་དང་སྐད་ཡིག་སོགས་རྩད་རྫོགས་བྱེད་རྒྱུར་རྒྱའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས་བདེ་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་རེད། རྒྱའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་མང་པོ་བོད་དུ་གཏན་བསྡོད་བྱས་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་སྐད་ཡིག་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་གི་ཡོད་ཅིང་། འདི་ཚོས་བོད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྣུབ་རྒྱུར་དམག་དཔུང་ལས་ཀྱང་ཉེན་ཚབས་ཆེ་ཞིང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ནུས་པ་འདོན་གི་ཡོད་རེད།
དེའི་ཕྱིར་ང་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་པའི་བོད་ཀྱི་དཔའ་པོ་དཔའ་མོ་རྣམས་དང་། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙོན་འོག་ན་ལུས་སེམས་ལ་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་མྱོང་བཞིན་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་སོགས། བོད་སྤྱི་བའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཆེད་དུ་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཡོངས་རྫོགས་བློས་བཏང་ནས་དཀའ་ལས་བརྒྱག་མཁན་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། ཁོང་ཚོའི་བློ་གཏོང་བྱས་ཚད་འབྲས་མེད་དུ་མི་འགྲོ་ཆེད། ཤུལ་ལུས་བོད་མི་ཚང་མ་རྡོག་རྩ་སྒྲིལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་ནད་འབུ་ནང་བཞིན་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་ཉེས་ཆེད་ཅིག་ངེས་པར་དུ་གཅོད་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་ནི་ང་ཚོས་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད་ནུས་པ་ཡོད་བསྡད་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ། བོད་པ་སུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་མའི་ཟ་ཁང་ནས་ཟ་མ་ཧུབ་གང་མི་ཟ་བའི་དམ་བཅའ་འཇོག་ཐུབ་ན། སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་གང་ཐད་ནས་དོན་སྙིང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་པར་སྣང་། ལས་འགུལ་འདི་ལག་ལེན་འཁེལ་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་དང་། དྲན་ན་ཐང་ཆད་ཡོང་བའི་སྣང་བ་སྟེར་སྲིད་ཀྱང་། བསམ་བློ་ཡག་པོ་བཏང་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཁག་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པར། ང་ཚོས་རྒྱུས་སྤྲོས་གོམས་གཤིས་ངན་པ་ཞིག་སྤངས་རྒྱུ་དེ་རེད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱང་དེ་འདྲ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་གཉིས་བར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགལ་ཟླ་བྱུང་ན། འཕྲལ་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་པ་དང་། ཡང་ན་ཅ་དངོས་མི་ཉོ་བ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ལན་སློག་གི་ཡོད་པ་རེད། ལན་སློག་སྟངས་འདི་ནུས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་རེད། དེ་བཞིན་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་མནར་གཅོད་འོག་ཡོད་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚོས་རྒྱ་དམར་དབུས་གཞུང་ལ་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུའི་ནུས་པ་མེད་ནའང་། བོད་ཀྱི་ས་ཐོག་ཏུ་གཞིས་ཆགས་ཤིང་བོད་མི་རང་ལ་རྟེན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོང་ལས་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་དང་གྱོང་སྤྲོད་ཐུབ་ཀི་རེད། འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་ཕུགས་བསམ་དང་བོད་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཉེས་ཆད་བཅད་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་རེད་དམ། ང་ཚོ་རང་གི་ས་ཐོག་ཏུ་སྡོད་བཞིན་དུ་རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་ནང་མ་སོང་ན་དཀའ་ངལ་ག་རེ་འཕྲད་ཀྱི་འདུག་གམ།
བོད་ནང་གི་རྒྱ་མི་ཚོང་པ་ཚོ་ཚོང་པ་མ་རེད། ས་ལས་རྡོ་ལས་བྱེད་མཁན་ཚོ་གླ་བ་དཀྱུས་མ་མ་རེད། སྤྲང་པོ་དེ་ཚོ་ཡང་སྤྲང་པོ་དཀྱུས་མ་མ་རེད། སྤྲོ་འཆམ་པ་ཚོའང་སྤྲོ་འཆམ་ངོ་ནས་མ་རེད། འདི་ཚོ་ཚང་མ་ཕྱིའི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཙམ་ལས་དོན་གྱིས་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ཡུལ་སྲོལ་རྩ་གཏོར་གཏོང་མཁན་དང་། བོད་མིའི་ལས་ཀ་དང་ས་ཆ་སོགས་རྒྱུ་དངོས་འཕྲོག་མཁན་རེད། བོད་ཟ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་ལག་དང་ལག་པ་རེད།
བོད་པས་འཇོན་གི་མེད་ས་མང་པོ་མཐོང་གི་འདུག ང་ཚོར་རྒྱ་མིའི་དམག་དཔུང་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུའི་བློ་ཁོག་ཡོད་ཀྱང་ནུས་པ་འདང་གི་མ་རེད། འོན་ཀྱང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཟོད་སྒོམ་གྱིས་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་དམག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་འདུག འོ་ན་ང་རང་ཚོའི་ལག་འོག་ན་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་ཐུབ་བཞིན་དུ། ང་ཚོས་ག་རེ་བྱས་ནས་བསམ་བློ་འཁོར་གི་མེད་པ་རེད་དམ།
ད་དུང་བོད་ཀྱི་ལོ་སར་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་སོགས་དུས་ཆེན་ཚང་མ་བོད་རང་ཉིད་ཕམ་ཉེས་སུ་འགྲོ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་ལག་ཆ་ཆགས་འགྲོ་གི་འདུག རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་སོགས་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན་བོད་ཀྱི་ཁྲོམ་རར་སྟོང་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལྷག་རྒྱུ་ཡིན་ཤེས་གསལ་རེད། འོན་ཀྱང་སྟོང་ཆ་དེ་བོད་པ་རང་ངོས་ནས་བསྐང་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། འདི་སྟོང་ཆ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་གོ་སྐབས་ཤིག་ཀྱང་རེད།
དཔེ་མཚོན་གཞན་ཞིག་ནི་བོད་ནི་མར་ཕྱུར་འོ་མ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་བཞིན་དུ། རྒྱ་ནང་ནས་ཡོང་བའི་ཤིང་མར་སོགས་ཉོ་བ་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དོན་གང་ཡིན་ནམ། རྒྱུས་སྤུས་དང་འཕྲོད་བསྟེན་གང་ཐད་ནས་བོད་ཀྱི་ཐོན་རྫས་རྣམས་སླད་མེད་དྭངས་གཙང་ཡིན་བཞིན་དུ། རྒྱ་མིའི་བཟོས་པའི་སླད་མ་རྣམས་སྤྱད་ནས་བོད་རང་གི་ཐོན་རྫས་རྣམས་གད་སྙིགས་སུ་བསྒྱུར་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ། ང་ཚོས་སྲོག་བཏང་ནས་རྒྱ་ལ་འཐབ། དངུལ་བཏང་ནས་རྒྱ་མི་མང་པོ་གསོས་བསྡད་ན་སྙིང་བོ་འདུག་གམ།
ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་མི་རིགས་རང་གི་ཐོན་རྫས་ལ་དུང་ཞེན་དང་རྩ་ཆེན་པོ་བརྩི་གི་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ཐོན་དངོས་ནི་གད་སྙིགས་ནང་བཞིན་གོང་ཁེ་བོ་རེད། གོམས་གཤིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་རྣམས་མཛེས་ཉམས་མེད་པའི་ཆེས་སྐྱུགས་བྲོ་བོ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་བ་ལས། རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་ཡོད་མ་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་གཤིས་ཀར་དེང་རབས་ཡིན་མདོག་གིས་རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་ལད་ཟློས་བྱེད་པ་དང་། རྒྱ་མིའི་ཅ་དངོས་རྩ་ཆེན་པོ་བརྩི་བ་དང་། ད་དུང་བློ་མ་སྨིན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་སྐད་བཤད་ན་བསམ་བློ་སྔོན་ཐོན་ཡིན་མདོག་མདོག་བྱེད་ནི། ངོ་ཚ་མ་ཤེས་པའི་བྱེད་སྟོངས་མཐོང་ན་ངུ་ཤོར་བ་ཞིག་རེད།
ཆེས་མང་པོ་འབྲི་འདོད་ཀྱང་མི་སྒེར་བ་ཞིག་གིས་ཞོར་ལ་སྤུས་དག་པོ་དང་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་འབྲི་མི་ནུས་པས། གཞུང་གིས་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁོ་ན་ལས། བོད་མིའི་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་དང་བསྒྲུབ་འོས་པའི་དོན་དག་ག་རེ་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི། བོད་མིའི་ནུས་པར་བདག་པོ་མ་བརྒྱབ་པར་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བ་ཞིག་མ་རེད་དམ། འདི་འདྲ་དྲན་དུས་རང་བཞིན་གྱིས་འགན་ཡོད་བཀའ་ཁྲི་སོགས་ལ་ཞེ་འཁོན་ལངས་ཡོང་གི་འདུག གཙོ་བོ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་ལས་ལས་ཀ་བྱེད་རྒྱུར་དགའ་བོ་མེད་པ་མ་རེད་དམ།
ད
ང་པོ་བཀའ་ཁྲི་བློ་བཟང་སེང་གེས་གཙོ་བོ་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་སུ་བརྩི་གི་མེད་འགྲོ་བསམ་བསམ་བྱུང་། འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རེ་སྟོང་གི་ཆེད་དུ་བཀའ་ཤག་གི་རྩ་ཆེའི་ཆུ་ཚོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་མི་འགྲོ་བའི་ངེས་མེད། གཉིས་པ་བཀའ་ཁྲིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ལ་ཆིལ་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཚུལ་ཡང་ཡང་གསུངས་པ་ལས། ཆིལ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ལས་འགུལ་གང་དང་གང་སྤེལ་དགོས་མིན་ཞིབ་ཚགས་པོ་གསུངས་རྒྱུ་མི་འདུག འོ་ན་ལས་འགུལ་ཅི་ཡང་མ་སྤེལ་པར་བོད་རིགས་ཚང་མ་ཆིལ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ཁུ་སིམ་པོར་བསྡད་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་རེད་དམ།
དངོས་ཡོད་ཐོག་བོད་མི་ཚོ་ཆིལ་སྒྲིལ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་རབས་ཅིག་ཡིན་ཙང་། ཡང་ཡང་ཆིལ་སྒྲིལ་གསུངས་བསྡད་པ་ལས་ང་ཚོས་བསྒྲུབ་འོས་པའི་ལས་དོན་དང་། དམིགས་བསལ་བོད་མི་རང་ངོས་ནས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཅི་ཡོད་ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་བྱས་ནས་བང་སྒྲིག་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་རེད། དེ་མིན་རྒྱ་མིས་སྙིང་རྗེ་ལ་མ་ལྟོས་པའམ་ཡང་ན་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གིས་རོགས་པ་མ་བྱས་ན། བོད་པ་རང་ངོས་ནས་བྱེད་ཐུབ་ཡ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་རྩིས་ན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་རེད། ཁ་ཐུག་བཤད་ན་དེ་ནི་ཤི་སྒུག་བརྒྱབ་བསྡད་པ་རེད།
དཔེར་ན། རྒྱ་མའི་སྲིད་ཇུས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་བོད་མི་དང་བོད་ཀྱི་རིགས་གཞུང་གི་ངོ་བོ་རྩ་བརླག་ཏུ་བཏང་སྟེ། ས་ཆ་ཚང་མ་འཕྲོག་ནས་བོད་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ལ་ཐབས་ལམ་ཞི་དྲག་གཉིས་ཀ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་རེད། དང་པོ་དྲག་པོའི་དམག་དཔུང་གིས་བོད་མིའི་གཉའ་མནན་རྗེས། གཉིས་པ་རྒྱ་མིའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་ཚོང་པ་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་དང་སྤྲང་པོ་སོགས། ཞི་བའི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་ལ་འཛུལ་བཅུག་གི་ཡོད་རེད། བོད་ལ་མཚོན་ན་བོད་ཀྱི་ས་ཐོག་ཏུ་གོམ་པ་སྤོ་མཁན་རྒྱ་མི་ཞི་དྲག་གཉིས་ཀ་དགྲ་བོ་རེད།
དྲག་ཆས་སྤྲས་པའི་དམག་དཔུང་ནི་བོད་མི་ཚོའི་གཉའ་གནོན་བྱེད་དང་ཧ་ལམ་འཕྲལ་སེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ལས་ལྡག་ཏེ་བོད་དུ་ཡོང་བཞིན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོང་པ་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་སོགས་རྒྱའི་མེ་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས། ང་ཚོའི་ཁྱིམ་ཕུགས་བཤིག་མཁན་གྱི་ཙི་ཙི་ནང་བཞིན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་རེད། མཐར་ཐུག་བོད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་དང་སྐད་ཡིག་སོགས་རྩད་རྫོགས་བྱེད་རྒྱུར་རྒྱའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས་བདེ་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་རེད། རྒྱའི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་མང་པོ་བོད་དུ་གཏན་བསྡོད་བྱས་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་སྐད་ཡིག་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་གི་ཡོད་ཅིང་། འདི་ཚོས་བོད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྣུབ་རྒྱུར་དམག་དཔུང་ལས་ཀྱང་ཉེན་ཚབས་ཆེ་ཞིང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ནུས་པ་འདོན་གི་ཡོད་རེད།
དེའི་ཕྱིར་ང་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་པའི་བོད་ཀྱི་དཔའ་པོ་དཔའ་མོ་རྣམས་དང་། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙོན་འོག་ན་ལུས་སེམས་ལ་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་མྱོང་བཞིན་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་སོགས། བོད་སྤྱི་བའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཆེད་དུ་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཡོངས་རྫོགས་བློས་བཏང་ནས་དཀའ་ལས་བརྒྱག་མཁན་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། ཁོང་ཚོའི་བློ་གཏོང་བྱས་ཚད་འབྲས་མེད་དུ་མི་འགྲོ་ཆེད། ཤུལ་ལུས་བོད་མི་ཚང་མ་རྡོག་རྩ་སྒྲིལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་ནད་འབུ་ནང་བཞིན་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་ཉེས་ཆེད་ཅིག་ངེས་པར་དུ་གཅོད་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་ནི་ང་ཚོས་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད་ནུས་པ་ཡོད་བསྡད་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ། བོད་པ་སུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་མའི་ཟ་ཁང་ནས་ཟ་མ་ཧུབ་གང་མི་ཟ་བའི་དམ་བཅའ་འཇོག་ཐུབ་ན། སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་གང་ཐད་ནས་དོན་སྙིང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་པར་སྣང་། ལས་འགུལ་འདི་ལག་ལེན་འཁེལ་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་དང་། དྲན་ན་ཐང་ཆད་ཡོང་བའི་སྣང་བ་སྟེར་སྲིད་ཀྱང་། བསམ་བློ་ཡག་པོ་བཏང་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཁག་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པར། ང་ཚོས་རྒྱུས་སྤྲོས་གོམས་གཤིས་ངན་པ་ཞིག་སྤངས་རྒྱུ་དེ་རེད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱང་དེ་འདྲ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་གཉིས་བར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགལ་ཟླ་བྱུང་ན། འཕྲལ་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་པ་དང་། ཡང་ན་ཅ་དངོས་མི་ཉོ་བ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ལན་སློག་གི་ཡོད་པ་རེད། ལན་སློག་སྟངས་འདི་ནུས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་རེད། དེ་བཞིན་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་མནར་གཅོད་འོག་ཡོད་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚོས་རྒྱ་དམར་དབུས་གཞུང་ལ་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུའི་ནུས་པ་མེད་ནའང་། བོད་ཀྱི་ས་ཐོག་ཏུ་གཞིས་ཆགས་ཤིང་བོད་མི་རང་ལ་རྟེན་པའི་རྒྱ་མི་ཚོང་ལས་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་དང་གྱོང་སྤྲོད་ཐུབ་ཀི་རེད། འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་ཕུགས་བསམ་དང་བོད་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཉེས་ཆད་བཅད་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་རེད་དམ། ང་ཚོ་རང་གི་ས་ཐོག་ཏུ་སྡོད་བཞིན་དུ་རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་ནང་མ་སོང་ན་དཀའ་ངལ་ག་རེ་འཕྲད་ཀྱི་འདུག་གམ།
བོད་ནང་གི་རྒྱ་མི་ཚོང་པ་ཚོ་ཚོང་པ་མ་རེད། ས་ལས་རྡོ་ལས་བྱེད་མཁན་ཚོ་གླ་བ་དཀྱུས་མ་མ་རེད། སྤྲང་པོ་དེ་ཚོ་ཡང་སྤྲང་པོ་དཀྱུས་མ་མ་རེད། སྤྲོ་འཆམ་པ་ཚོའང་སྤྲོ་འཆམ་ངོ་ནས་མ་རེད། འདི་ཚོ་ཚང་མ་ཕྱིའི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཙམ་ལས་དོན་གྱིས་བོད་མིའི་སྐད་ཡིག་དང་ཡུལ་སྲོལ་རྩ་གཏོར་གཏོང་མཁན་དང་། བོད་མིའི་ལས་ཀ་དང་ས་ཆ་སོགས་རྒྱུ་དངོས་འཕྲོག་མཁན་རེད། བོད་ཟ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་ལག་དང་ལག་པ་རེད།
བོད་པས་འཇོན་གི་མེད་ས་མང་པོ་མཐོང་གི་འདུག ང་ཚོར་རྒྱ་མིའི་དམག་དཔུང་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུའི་བློ་ཁོག་ཡོད་ཀྱང་ནུས་པ་འདང་གི་མ་རེད། འོན་ཀྱང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཟོད་སྒོམ་གྱིས་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་དམག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་འདུག འོ་ན་ང་རང་ཚོའི་ལག་འོག་ན་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་ཐུབ་བཞིན་དུ། ང་ཚོས་ག་རེ་བྱས་ནས་བསམ་བློ་འཁོར་གི་མེད་པ་རེད་དམ།
ད་དུང་བོད་ཀྱི་ལོ་སར་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་སོགས་དུས་ཆེན་ཚང་མ་བོད་རང་ཉིད་ཕམ་ཉེས་སུ་འགྲོ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་ལག་ཆ་ཆགས་འགྲོ་གི་འདུག རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་སོགས་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན་བོད་ཀྱི་ཁྲོམ་རར་སྟོང་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལྷག་རྒྱུ་ཡིན་ཤེས་གསལ་རེད། འོན་ཀྱང་སྟོང་ཆ་དེ་བོད་པ་རང་ངོས་ནས་བསྐང་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། འདི་སྟོང་ཆ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་གོ་སྐབས་ཤིག་ཀྱང་རེད།
དཔེ་མཚོན་གཞན་ཞིག་ནི་བོད་ནི་མར་ཕྱུར་འོ་མ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་བཞིན་དུ། རྒྱ་ནང་ནས་ཡོང་བའི་ཤིང་མར་སོགས་ཉོ་བ་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དོན་གང་ཡིན་ནམ། རྒྱུས་སྤུས་དང་འཕྲོད་བསྟེན་གང་ཐད་ནས་བོད་ཀྱི་ཐོན་རྫས་རྣམས་སླད་མེད་དྭངས་གཙང་ཡིན་བཞིན་དུ། རྒྱ་མིའི་བཟོས་པའི་སླད་མ་རྣམས་སྤྱད་ནས་བོད་རང་གི་ཐོན་རྫས་རྣམས་གད་སྙིགས་སུ་བསྒྱུར་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ། ང་ཚོས་སྲོག་བཏང་ནས་རྒྱ་ལ་འཐབ། དངུལ་བཏང་ནས་རྒྱ་མི་མང་པོ་གསོས་བསྡད་ན་སྙིང་བོ་འདུག་གམ།
ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་མི་རིགས་རང་གི་ཐོན་རྫས་ལ་དུང་ཞེན་དང་རྩ་ཆེན་པོ་བརྩི་གི་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ཐོན་དངོས་ནི་གད་སྙིགས་ནང་བཞིན་གོང་ཁེ་བོ་རེད། གོམས་གཤིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་རྣམས་མཛེས་ཉམས་མེད་པའི་ཆེས་སྐྱུགས་བྲོ་བོ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་བ་ལས། རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་ཡོད་མ་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་གཤིས་ཀར་དེང་རབས་ཡིན་མདོག་གིས་རྒྱ་མིའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་ལད་ཟློས་བྱེད་པ་དང་། རྒྱ་མིའི་ཅ་དངོས་རྩ་ཆེན་པོ་བརྩི་བ་དང་། ད་དུང་བློ་མ་སྨིན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་སྐད་བཤད་ན་བསམ་བློ་སྔོན་ཐོན་ཡིན་མདོག་མདོག་བྱེད་ནི། ངོ་ཚ་མ་ཤེས་པའི་བྱེད་སྟོངས་མཐོང་ན་ངུ་ཤོར་བ་ཞིག་རེད།
ཆེས་མང་པོ་འབྲི་འདོད་ཀྱང་མི་སྒེར་བ་ཞིག་གིས་ཞོར་ལ་སྤུས་དག་པོ་དང་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་འབྲི་མི་ནུས་པས། གཞུང་གིས་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁོ་ན་ལས། བོད་མིའི་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་དང་བསྒྲུབ་འོས་པའི་དོན་དག་ག་རེ་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི། བོད་མིའི་ནུས་པར་བདག་པོ་མ་བརྒྱབ་པར་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བ་ཞིག་མ་རེད་དམ། འདི་འདྲ་དྲན་དུས་རང་བཞིན་གྱིས་འགན་ཡོད་བཀའ་ཁྲི་སོགས་ལ་ཞེ་འཁོན་ལངས་ཡོང་གི་འདུག གཙོ་བོ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་ལས་ལས་ཀ་བྱེད་རྒྱུར་དགའ་བོ་མེད་པ་མ་རེད་དམ།
ཧུ་ཅིན་ཐོ་ཡི་འཆམ་མཐུན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཟེར་དེའང་། ཡང་སྙིང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་གནས་སྤོར་མཁན་གྱི་རྒྱ་མི་ཚོར། ས་གནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚོས་རྣམ་འགྱུར་དང་སྣེ་ལེན་ཡག་པོ་ཐོབ་ཆེད་མགོ་སྐོར་གྱི་སྲིད་ཇུས་ཤིག་ལས། དོན་དག་རྡོག་རྡོག་ཞི་འཇམ་གྱི་ངང་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་མི་གང་མང་མང་བཀྲམས་རྒྱུའི་གཡོ་སྒྱུའི་སྲིད་ཇུས་ཤིག་རེད། འདི་ལ། ཁ་ཡག་ག་སྐོར་ནས། མགོ་འོག་ག་བཅུག་ཟེར་བ་མ་རེད་དམ།
དགོངས་དག་མང་པོ་བཅུག་འདུག གློག་་ཀླད་ཀྱི་སྐྱོན་རེད།