ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དཔའ་བོའི་ཁ་ཆེམས་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བ།

གསང་གྲོལ།

ཕྱི་ཟླ་༣པའི་ཚེས་༢༨ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་Edward McMillan-Scott དང་ལྕམ་ Kristiina Ojuland, གཉིས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་འོག་མེ་ལྕེ་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་ཅེས་བའི་བརྗོད་གཞི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་འཚོགས་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་མེ་ཁུ་མིའུ་ལན་སི་ཀོ་ཐི་ཡིས་ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བ་ཚོའི་ཆེད་དུ་མྱ་ངན་ངག་བཅད་སྐར་གཅིག་རིང་ཞུས་རྗེས། སྐུ་ཞབས་མེ་ཁུ་མེ་ལན་སི་ཀོ་ཐི་ཡིས་ད་རེས་ཚོགས་འདུ་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གིས་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལྷན་ཕྱིན་ཡོད་ནའང་བོད་མི་ཚོ་ད་རུང་གཉའ་གནོན་དང་ཞེད་སྣང་འོག་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་ལ། འདས་བའི་ལོ་གཅིག་རིང་བོད་མི་༣༡ ་འུ་ཐུག་སྟེ་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡོད་པ་ང་ཚོའི་ཤེས་ཡོད་ལ། བོད་མི་༢༢ དངོས་སུ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་ནའང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཤུགས་དྲག་པོའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཅི་ཡང་བྱས་མེད་པ་རེད། ད་ནི་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ ཆབ་སྲིད་པ་དང་མི་མང་ཚང་མའི་ངོས་ནས་བོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་བའི་དུས་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་རེད་བཅས་བརྗོད་པ་དང་།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་པར་དྲག་གནོན་ཚབས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་པར་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་སོང་། ལྕམ་ཨོའུ་ལན་ཊི་ཡིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཐུག་སྐབས་ང་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆའི་སྒང་ནས་ཁ་གསལ་བོ་དང་ཤུགས་ཆེ་བའི་འབོད་སྒྲ་སྒྲོགས་དགོས་བ་ཚོར་གྱི་འདུག་ལ་སྒྲོག་ཐུབ་པའང་རེད། ང་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་སྐབས་དགོས་འདུན་མང་ཙམ་མདུན་ཅོག་སྟེང་ལ་འཇོག་དགོས་བ་རེད་ཅེས་བརྗོད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྐུ་ཚབ་རིག་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་༢༠༠༩ ལོ་བཀྲ་བྷེ་ཡིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བའི་སྐོར་དང་། ༢༠༡༡ ལོ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བ་བཅས་ད་ལྟའི་བར་ཏུ་བོད་མི་༣༠ཡིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་སྟེ་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད་ལ། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མཁན་ཚོ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་མི་ལོ་༦༠་རིང་གི་ནོར་འཁྲུལ་སྲིད་ཇུས་འོག་ནས་རང་སྲོག་ཤོར་བའི་ཉེས་མེད་མི་སེར་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཏུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་བརྒྱུད་ལམ་གྲགས་ཅན་ཁག་གིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལུངས་དྲངས་ཏེ་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཡིན་པའི་སྐོར་གླེང་སྟེ་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་དང་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་བོད་ལ་གཏོང་དགོས་བ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དང་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་བ། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཞིག་བསྐོ་བཞག་གནང་དགོས་བ་བཅས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་།

དབྱིན་ཡུལ་ཨོ་ཁུ་ཟི་ཧྥོར་ཊི་སློབ་གྲ་ཆེན་མོའི་རང་དབང་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་ལོ་ཙྰ་བ་བླ་མ་སྐྱབས་སྐྱབས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་༡༩༥༩ལོ་བོད་ས་བཙན་འཛུལ་སྐབས་བོད་མིའི་བཙན་རྒོལ་རྒྱལ་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཁག་དང་། མདོ་སྨད་ས་གནས་ཁག་ཅིག་ནས་༡༩༥༠ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད་པའི་སྐོར་བཅས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་གླེང་བ་དང་། ཉེ་ཆར་བོད་མིའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མཁན་ཚོའི་དགོས་འདུན་དང་འབོད་སྒྲ་ནི་གོང་ས་མཆོག་ཕྱིར་ཕེབས་དང་བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་ཞེས་བ་དེ་ཡིན་ལ། སྔོན་ཆད་བོད་པ་ཚོའི་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་ཉེན་ཁ་དང་བོད་མིའི་ངོ་བོ་བརླག་བཞིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་དང་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་སོང་། རི་མཐོ་ས་གཙང་དྲ་རྒྱའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་བདེ་ཆེན་སྤེན་པ་ཡིས་བོད་ནང་སེང་རྡོར་དྲ་བ་དང་རང་གྲོལ་སྨྱུག་གསར་དྲ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བར་མྱ་ངན་ཞུ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་དྲ་ཚིགས་དེ་གཉིས་གནས་སྐབས་རིང་སྒོ་བརྒྱབ་པ་དང་། སེང་རྡོར་དྲ་བའི་སྟེང་སེང་རྡོར་གྱི་སྙན་ངག་མྱ་ངན་ཞུ་ཞེས་བ་དབྱིན་བསྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་ཀློགས་འདོན་གནང་བ། ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་མཐོང་མི་ཐུབ་པའི་བོད་ཞེས་བའི་དྲ་རྒྱ་སྟེང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད། ལྷག་པར་ཏུ་རྒྱ་ཡིག་ཝུ་པོ་དྲ་བ་རུ་བོད་མི་ཚོའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མཁན་གྱི་པར་བཞག་པ་དང་བསམ་ཚུལ་བརྗོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དྲ་ཚིགས་དེ་ནས་རང་ལུས་མེ་བསྲེགས་སྐོར་གླེང་མི་ཐུབ་པ་བཟོས་ཚུལ་བཅས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་སོང་ལ། མཐར་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བའི་བླ་མ་བསོད་བྷ་ལགས་ཀྱི་ཁ་ཆེམས་དབྱིན་ཡིག་ནང་ནས་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་སོང་། ཧྥ་རན་སི་ཤར་ཕྱོགས་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སློབ་གླིང་ཆེན་མོའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྡེ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་གཞོན་པ་ཆོས་ཉིད་དབང་མོ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོ་ཟེར་བ་ལག་བསྟར་བྱས་རྐྱེན་༢༠༡༠དང་༢༠༡༡། ༢༠༡༢ལོ་བཅས་སུ་མཚོ་སྔོན་དང་ཀན་སུའུ་ས་ཁུལ་དུ་དགེ་སློབ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བའི་སྐད་ཡིག་རང་དབང་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོ་བོ་འཛིན་དགོས་བའི་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱས་པ་དང་། བོད་མི་ཚོའི་ཕ་སྐད་རྒྱུན་འཛིན་ཚོགས་པ་བཙུགས་ཏེ་གཞས་དང་སྙན་ངག གཏམ་བརྗོད་དང་དྲ་རྒྱ་བཅས་ཀྱི་ལམ་ནས་སྐད་ཡིག་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ནའང་། ༢༠༠༨ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ། གཞས་བ་སོགས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཀྱི་ཡོད་ཚུལ་གླེང་བ།

ལྷག་པར་ཏུ་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་གྱིས་རྩོམ་ཡིག་དེ་ཡིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་བར་ཉེན་ཁ་སླེབས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
གཏམ་བཤད་པ་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་སྐུ་ཞབས་རོའོ་སི་ཐི་རེ་དིར་ Roy Striderལགས་ཀྱིས་ལྡི་ལིར་རང་ལུས་མེ་བསྲེགས་བཏང་མཁན་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་ལགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་དང་། བོད་མི་ཅི་ཙམ་གྱིས་རང་ལུས་མེ་བསྲེགས་བཏང་ཚེ་གཞི་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་དོ་སྣང་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ནམ་ཅེས་དྲི་བ་བཏོན་སོང་ལ། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ངོས་ནས་བོད་ནང་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་གཏོང་བར་དེ་རིང་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུ་དང་ཕྱིེར་འགྱངས་མི་བྱ་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་བ་དང་། མཐར་ཁོང་གིས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་ལགས་ཀྱི་ཁ་ཆེམས་དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་དེ་དབྱིན་ཡིག་སྒང་ནས་སྒྲོགས་སྦྱངས་གནང་སོང་།
ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཐོ་མ་སུ་མན་གྱིས་ཁོ་ཚོའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེད་གསུམ་བཅུ་དུས་དྲན་སྐབས་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་པ་དང་། བཀའ་ཁྲི་བློ་བཟང་སེང་གེ་དང་སྐུ་ཚབ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་བཅས་ཀྱིས་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་གཏམ་བཤད་གོ་སྒྲིག ལྷག་པར་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་སྐུ་ཚབ་ཞིག་བསྐོ་བར་སྔོན་མ་ནས་ཤུགས་རྒྱག་གི་ཡོད་ལ། དེའང་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཚོགས་པ་མང་པོ་དང་འཐུས་མི་མང་པོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཚེ་འགྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད་བཅས་བརྗོད། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ལས་དོན་གྱི་འགན་འཛིན་དང་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་འགུལ་ཚོགས་ཆུང་European External Action Service (EEAS) གི་ཚོགས་གཞོན་གཅིག་ལྕོགས་Dr Gerhard Sabathilལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་གྲོས་མོལ་སྐབས་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་མདུན་ཅོག་སྒང་སླེབས་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། བོད་པ་ཚོའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་ལ་ཐུགས་ཚབས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་པ་དང་། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་དུ་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་གཏོང་རྒྱུ་དང་། བོད་དོན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཞིག་བསྐོ་རྒྱུའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།