ཨ་ནུ་ཐང་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཆེ་ཁུ་རྒྱལ་ས་ཕ་རྰ་རྒུ་ནས་སྥྱི་ལོ ༢༠༡༠ལོར་ཟླ ༦་ཚེས ༢༡ ཉིན
—————
སྒོམ་བདེ་ཡི་ཁ་སྤོབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཁ་ཚོན་གཅད་ནས་བཤད་པ་ནི་མོས་མཐུན་བྱེད་དཀའ་ལ་གནས་ཚུལ་དེ་སྐུ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐད་ཡིག་འཕེལ་རིམ་ལ་རྒྱུས་མངའ་མེད་པའི་རྟགས་སུ་འཁུམས་ཏེ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལེགས་སྦྱར་ནས་འོང་བའི་དབང་བཏང་ཡང་དུས་ཀུན་དེ་དང་སྟུན་དགོས་བའི་ངེས་པ་མེད་ཅིང་། སྐད་ཡིག་ནི་མིའི་དགོས་མཁོ་དང་སྟུན་ནས་ལེགས་བཅོས་སྟངས་དགོས་བ་ལས་གཞུང་ལུགས་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་ཏུ་གཞི་བཅོལ་བའི་རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གི་སྐད་ཡིག་ཅིག་མེད་ལ། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་ཡོད་ན་སྐད་ཡིག་འཕེལ་རྒྱས་དང་ལེགས་བཅོས་གཏང་བའི་གནས་མེད་དེ། གཞུང་ལུགས་ནི་སྐད་ཡིག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འགོག་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བས་སོ། ཡོད་ཚད་དུས་ཀུན་གཞུང་ལུགས་ཤིག་དང་སྟུན་པའི་ཐེར་ཟུག་གི་སྐད་ཡིག་ཅིག་མེད་ལ་མ་འོངས་བའང་ཡོང་མི་སྲིད་དེ་གཞུང་ལུགས་དེ་མིའི་སྐྲུན་པས་གཞུང་ལུགས་དེས་མི་འདོད་བློ་སྐོང་བའི་ནུས་པ་ཟད་ཚེ། དེར་སྒྱུར་བཅོས་བཏང་བའི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་གཞུང་ལུགས་དེ་བཀོད་སྤྱོད་བཏང་མཁན་གྱི་མི་མང་ལ་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི་སྐད་ཡིག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ནི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་རེད།། ཨ་མདོ་བས་བ་ལ་ཅི་ལྟར་འབོད་ཀྱང་བ་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་ནང་ཁུལ་གོ་བརྡ་མི་ཕྲོད་པའི་དུས་ཤིག་བྱུང་མྱོང་མེད་ལ། གལ་སྲིད་མ་འོངས་བར་བྱུང་ཚེ་བ་ཡིག་ལ་ཝ་འབོད་མཁན་གྱི་མི་མང་དག་གིས་ལེགས་བཅོས་སྟངས་ངེས་ཡིན་པ་ཕྲན་གྱིས་གདེངས་ཚོད་ཡོད། ཡོ་རབ་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཕལ་ཆེར་ལ་ཌིན་ནས་ཡོང་ཡང་་རྒྱབ་ཁབ་དང་ལུང་མཚན་སོ་སོའི་ཀློག་སྟངས་མི་འདྲ་བ་དཔེར་ན། དབྱིན་སྐད་དུ C གསེའུ་ཡི་སྒྲ་ཡི་ཀློག་ཀྱང་ཆེ་ཁའི་སྐད་དུ C ཚ་ཡི་སྒྲ་ཀློག་པ་སོགས་ཤིན་ཏུ་མང་ཡང་དགོས་པ་མེད་པས་ངལ་བས་མི་འབྲི། དབྱིན་སྐད་ལ་ཨ་རི་དང་ཨན་ལན་གྱི་ཀློག་འདོན་མི་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་མང་ཡང་བདེན་རྫུན་བརྩོད་ཤག་མེད་ལ། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་རྒྱབ་ན་མཐུན་སྒྲིལ་དང་ཞི་མཐུན་ཟེར་བ་ཧ་ཅང་དཀའ་སྟེ། མི་སུ་ཡང་རང་གི་ཕ་མེས་ནས་རྒྱུད་པའི་སྐད་ཆ་ལ་སུས་དགག་ཀྱང་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་དཀོན་ལ། ལྷག་པར་ཕྱི་མིས་རང་སྐད་ལ་དགག་པ་རྒྱག་པ་ནི་དེ་བས་མི་མོས། རྒྱུ་མཚན་ཕྱི་མི་ནི་ནམ་ཡང་ཕྱི་མི་ཡིན་ཞིང་དེས་བཟའ་ནང་དུ་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་དབང་མེད། དེ་བརྟེན་དབུས་གཙང་གི་སྐད་ལ་ཁོ་བོའི་ཕྱི་མི་ཡིན་པས་ངས་ཡག་བཙོག་གི་སྐད་བཤད་ན་མི་འདོད་ལ་བྱེད་དབང་ཡང་མེད། གང་ལྟར་སྒོམ་སྡེ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱིས་སྐད་ཆ་དེ་ལྟར་བཤད་ན་ཨ་མདོ་བ་སུས་ཡང་དགའ་བོ་བྱེད་དཀའ་ལ། དེས་བོད་མིའི་གཅིག་སྒྲིལ་ལ་གནོད་པ་ལས་ཕན་པ་དཀའ་བས་མ་འོངས་བར་དེའི་རིགས་མཛེམ་ན་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ལགས་འབུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གལ་སྲིད་སྐུ་ཉིད་བོད་ལ་ཤ་ཚ་ཡོད་ན་གུས་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཁ་ཚོན་བཅད་ཅིང་ཁེངས་སེམས་ཀྱིས་ཚིག་སྦྱོར་སྤེལ་དོན་མ་མཆིས་ཤིང་ཤ་ཚ་བྱེད་སྟངས་དེ་འདྲ་མིན་པ་སེམས།
ལུང་པ་སུ་དང་སུ་ཡིན་རུང་སྐད་རིགས་དེ་ལུང་པ་དེ་དང་དེ་ལ་གལ་ཆེ་ཞིང་དེར་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་མི་འོས་ཏེ། ལྷ་ས་པ་ལྷ་སའི་སྐད་གལ་ཆེ་ལ་ཁམས་པ་བར་ཁམས་སྐད་གལ་ཆེ། ཨ་མདོ་བ་ཨ་སྐད་གལ་ཆེ་ཞིང་དེ་ལ་བདེན་རྫུན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་དེ། ཕ་མ་ཀུན་ལ་རང་གི་བུ་འགངས་ཆེ་བ་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀུན་ལ་རང་སྐད་རང་ལ་གལ་ཆེ་ཞིང་སྐད་གང་ལ་གོམས་ན་དེ་ནི་རྣ་བ་སྙན། དེར་བརྟེན་སྐད་ཡིག་ལ་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་ཅིང་མེད་པའི་གནས་ལུགས་ཤེས་ན་ང་ཚོས་དགོས་མེད་ཀྱི་རྩོད་པ་མེད་དེ། འཇར་མན་ཤར་ནུབ་བར་གོ་བརྡ་ཕྲོད་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་ཀྱང་་བདེན་རྫུན་གྱི་རྩོད་ཤག་མེད་ལ་ཆེ་ཁུའི་ཤར་ནུབ་བར་མི་མཐུན་པའི་སྒྲ་གངས་ཡོད་ཀྱང་རྩོད་པ་མེད། ཅིས་ཕྱིར་ང་ཚོས་དགོས་མེད་ཀྱི་རྩོད་པ་བྱེད་དགོས་བ་ཡིན་ནམ། བདེན་ཏེ། བོད་ལ་ཡོད་པའི་ཐུན་མོང་གི་ཡིག་སྐད་མ་བརླགས་པའི་སྒང་ནས་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ལ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ཐུབ་པའི་སྤྱི་སྐད་ཅིག་དགོས་ཀྱང་། དེ་ཡོང་བ་ཕན་ཚུན་ལུགས་མེད་ཀྱི་རྩོད་པ་རྒྱག་རྒྱུ་འམ་བདེན་རྫུན་གྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་རྒྱུ་མིན་པར་བོད་པ་ཡོངས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་ལེགས་པོ་སྦྱངས་ནས་ཡིག་རྨོངས་ལས་གྲོལ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ལ། ཡིག་རྨོངས་ལ་གྲོལ་ན། གྲོང་སྐད་རྣམས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཉམས་ཤིང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཡིག་སྐད་དང་མཐུན་པའི་ཚད་མཐོའི་སྐད་ཆ་བཤད་ངེས་ཡིན་ལ། རིག་གནས་པ་རྣམས་མར་བབས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དང་མཐུན་པའི་གྲོང་སྐད་བེད་སྤྱོད་བཏང་དགོས་མེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཡིག་སྐད་ལས་ཆད་པའི་ཚད་མཐོའི་སྐད་ཆ་རྣམས་བོད་པའི་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་པའི་ནུས་བ་ཡོད་པས་ཡིན། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་མིན་ཚེ་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལྟར་བོད་མི་མང་ཤོས་བོད་ཡིག་ཐོག་ཡིག་རྨོངས་པ་ཡིན་ཚེ། བོད་ཡིག་གི་ཆུ་ཚད་ངེས་ཅན་ལྡན་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་རིག་གནས་པ་རྣམས་བཙན་དབང་གིས་མར་བབས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དང་མཐུན་པའི་གྲོང་སྐད་བེད་སྤྱོད་བཏང་དགོས་ཏེ། གྲོང་སྐད་མེད་ཚེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མི་གོས་བས་སོ། ང་ཚོས་ཤེས་དགོས་བ་ཞིག་ལ་གྲོང་སྐད་བེད་སྤྱོད་བཏང་མཁན་ནི་བོད་མི་གཅིག་བུ་མིན་པར་རྒྱལ་ཁབ་ཀུན་ལ་ཡོད་ཅིང་། ཡིག་རྨོངས་ལས་གྲོལ་ཟིན་པའི་ཡོ་རབ་ཀྱི་རྒྱལ་ནང་གི་ཆང་རྐྱ་དང་སྲང་ལམ་གྱི་འཁྱམ་པོ་ཚོས་ད་དུང་ཡང་གྲོང་སྐད་ལས་བརྒལ་བའི་སྐད་ཆ་བཤད་མིཐུབ་པས་སྐད་གསར་སློབ་མཁན་ཁོ་ཚོའི་མདུན་ནས་སྐད་ཆ་གོ་བའི་འདོད་མོས་མེད་ལ། གོ་བའང་དགེ་རྒན་གྱི་དགག་བྱའི་གནས་སུ་མཆིས།
གལ་སྲིད་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གྲོང་ཚིག་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཚེ་དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཆེན་པོ་གསུམ་ཡོད་པ་ནི་ཆོལ་གསུམ་གྱི་སྐད་ཡིན་ལ། ཕན་ཚུན་གོ་བརྡ་ཕྲོད་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་ནི་མཐོང་ཆོས་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་ལ་དབང་བའི་ཐུན་མོང་གི་ཡིག་སྐད་ཡོད་པས་དེ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུང་ཚན་གྱི་སྐད་དང་མཐུན་པའི་ཚིག་མཛོད་དང་རྩོམ་ཡིག་མ་སྤེལ་བར་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་ཐུབ་ན་དེས་བོད་མི་རྣམས་དུས་ཀུན་གོང་བུ་གཅིག་ཟླ་སྒྲིག་བཏང་ངེས་ཡིན། ཕྱོགས་གཞན་བཤད་ན་ཆོལ་སྐད་གང་རུང་ཞིག་གིས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་ཀྱི་ཚབ་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ་སྐད་ཡིག་དེ་དག་གི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་གྱི་ས་ཁྱོན་དང་མི་འབོར་ཕལ་ཆེར་འདྲ་འཚུངས་ཡོད་པས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་དབང་ཡོད་བཏང་མི་ཐུབ། དེ་བརྟེན་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་བོད་མི་རྣམས་ཡིག་རྨོངས་ལས་གྲོལ་བའི་ཐོག་ཟླ་དྲུག་གམ་ལོ་གཅིག་གི་རིང་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་དགེ་སློབ exchange students and teachers ཕན་ཚུན་བརྗེ་རེས་བྱས་ན། བོད་ལ་དབང་བའི་སྤྱི་སྐད་ཅིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཐོན་ངེས་ལ། དེས་མ་འོངས་བར་བོད་མི་རྣམས་ཕན་ཚུན་གོ་བརྡ་མི་ཕྲོད་པའི་དཀའ་ངལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ངེས་ཡིན། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་བབ་དང་དུས་ཀྱི་འགྱུར་བར་ལྟོས་ན། བོད་ལ་དེ་ལྟར་ལག་ལེན་བྱེད་པའི་ནུས་བ་མེད་ཀྱང་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་གློག་བརྙན་དང་རླུང་འཕྲིན་ལ་ཉན་ཐུབ་ན་དེས་ཕན་ཐོག་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་པ་ནི་སྨོས་མེད་རེད། མ་འོངས་བའི་ལོ་བཅུ་དང་ཉི་ཤུའི་ནང་དགེ་སློབ་བརྗེ་རེས་བྱེད་པའི་ལུགས་སྲོལ་འདི་སྤེལ་ཐུབ་ན་བོད་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་འབྱུང་བའི་སྔ་ལྟས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ལ་སྤྱི་སྐད་ཅིག་བཟོ་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ལས་འགན་དུ་འཁུམས། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་མིན་པར་སྒོམ་སྡེ་བཞིན་ལྷ་སའི་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་བོད་སྐད་ལ་ཞི་དག་བཏང་ཟེར་ན་དེ་དཀའ་ངལ་གྱི་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ལ་ཡོང་ཐབས་མེད་དེ། ཁམས་པ་དང་ཨ་མདོ་པ་ཚང་མས་རང་སྐད་གཡུག་སྟེ་དབུས་སྐད་སྦྱང་མི་ཐུབ་ལ། སྦྱང་བའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་འགོར་ལ་གནས་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་དཀའ། འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་མི་སེར་སྤེལ་བའི་རིང་ལུགས་མ་གཏོགས་བཙན་ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་སྐད་སྦྱོང་དུ་བཅུག་མཁན་མེད་ལ་བཅུག་ཀྱང་དེ་ནི་སྙོགས་འཛིང་གི་གཞི་ཞིག་ཡིན་པ་ལོ་རྒྱུས་ལས་གསལ། ལྷ་སའི་སྐད་ཀྱང་མི་སེར་བའི་སྤེལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྐད་མིན་ལ་ལྷ་ས་པར་མི་སེར་སྤེལ་མཁན་གྱི་རྒྱབ་ཁབ་ལྟར་བཙན་ཤུགས་དང་དཔལ་འབྱོར་མེད་པས་གཞན་ལ་བཙན་དབང་གིས་སྦྱོང་བཅུག་པའི་ནུས་བ་མེད་ཕྱིན། ཨ་མདོ་དང་ཁམས་པའི་མི་མང་ཡོངས་ཀྱིས་ལྷ་སའི་སྐད་སྦྱང་མི་ཐུབ་ལ། མི་ཐུབ་པའི་ལས་དོན་ཞིག་ངལ་བས་སྒྲུབ་པ་ནི་བླུན་པའི་རྒྱུ་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ།