སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
དེ་རིང་རང་རེའིཁ་བརྡ་གླེང་སྟེགས་ཀྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པས་བོད་མིའི་དད་མོས་མངོན་འདོད་དང་འགལ་བའི་གཏམ་བཤད་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་རིགས་ལྟ་བུ་སྤེལ་ན་ཀློག་མཁན་མང་པོའི་སེམས་ཁམས་ལ་ཕོག་ཐུག་འགྲོ་བས་བསུབ་གང་ཐུབ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་དང་ད་དུང་གཏམ་བཤད་གང་དང་གང་རིགས་བསུབ་དགོས་ཚུལ་ཤོད་དགོས་ཞེས་སྤེལ་འདུག རང་གི་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ཕན་བདེའི་བཙས་སུ་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་མཆིས་ཀྱང་དེ་དང་དེ་ནིརྗེས་སུ་ཡི་རང་གི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་སྟབས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཞུ་བ་ལགས།
ང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་དྲྭ་སྟེགས་འདིར་བཀླགས་ན་ཆེས་མི་སྐྱིད་པ་ཞིག་ནི་མི་ལ་ལས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དང་བ་སྟོན་མི་འདོད་པ་ཞིག་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་མངོན་ལྐོག་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་མི་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ལས་པ་སོགས་ཀྱི་བསྙོན་འཛུགས་ཀྱིས་རབ་ན་བོད་མིའི་གྲལ་ནས་ཕུད་ཐབས་དང་དེ་མ་བྱུང་ན་ཡང་ཁ་བརྡ་གླེང་སྟེགས་ཀྱི་ནང་ནས་ཕུད་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་རེད། བསམ་བློ་ལེགས་པོ་ཞིག་བཏང་ན་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་མི་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ལས་པ་ཡིན་པའི་དཔང་རྟགས་ཁུང་འཁྱོལ་ཞིག་མེད་ན་དེ་ལྟར་གླེང་རྒྱུ་ནི་ལས་སླ་པོ་ཞིག་མིན། གལ་ཏེ་རྩེད་མོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཟེར་ཡང་རྩེད་མོ་ལ་ཡང་མཚམས་དང་ཚད་ཅིག་ལོས་ཡོད། རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ལས་པ་དང་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་པ་གཉིས་ནི་རང་རེའི་སེམས་ནང་ན་ཆེས་མི་སྡུག་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་ཡིན་སྟབས་ཁྱེད་ལ་མི་ཞིག་གིས་་དེ་ལྟར་བསྙོན་འཛུགས་བྱེད་ན་དེ་ཁྱེད་རང་གི་སེམས་ལ་གནོད་དམ་མི་གནོད། ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ལས་པ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱོན་འཛུགས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡེ་ནས་མིན་པ་མཁྱེན་དགོས། སྐད་ཆ་བཤད་ན་སྐད་ཆའི་འགན་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཁྱེར་དགོས་ཞེས་ང་ཚོས་རྟག་ཏུ་གླེང་བཞིན་པ་ཡིན་ཕྱིར་དཔང་རྟགས་ཁུངས་འཀྱོལ་མེད་བཞིན་དུ་མི་ཞིག་གི་འགྲོ་ཉེས་འདུག་ཉེས་ཆུང་ངུ་ཞིག་གམ་སྐད་ཆ་ཚིག་རེ་ཟུང་ཞིག་ཤོད་ཉེས་ལ་བརྟེན་ནས་གནམ་སར་མི་ཤོང་བའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་མི་དེ་བོད་མིའི་གྲལ་ནས་ཕུད་ཐབས་བྱེད་པ་ནི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡང་མི་མཐུན་ལ་ཉག་ཕྲ་བའི་མི་རིགས་འདིའི་འཐབ་བྱུས་ལ་རྒྱ་ལ་ཡང་མི་ཕན། སྤྱིར་མིས་འགྲོ་ཉེས་འདུག་ཉེས་དང་སྐད་ཆ་ཤོད་སྟངས་ནོར་བ། སེམས་ལ་གཞན་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་ཁ་ནས་གཞན་ཞིག་ཤོར་བ་ཡང་སྐབས་རེར་མི་འབྱུང་མི་སྲིད་པས་གུ་ཡངས་གུས་བརྩི། མཐུན་ལམ་དང་ལ་རྒྱ་བཅས་ལ་བསམ་གཞིག་ནན་པོ་གཏོང་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
དཔེར་ན་ཉིན་ཤས་གོང་ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀའི་སྐུ་ཕྲེང་གོང་མ་ལ་དོ་རྡོ་རིན་པོ་ཆེ་ཞུ་བ་ཡིན་པ་ལ་མི་ཞིག་ཀླུ་སྨྱོན་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཁུལ་གྱི་ཁྱོད་དོལ་རྒྱལ་རིན་པོ་ཆེ་རེད་ཅེས་བྲིས་འདུག དེ་ལྟར་འབྲི་མཁན་དེས་ཁོ་རང་ཁ་ལྕེ་བདེ་བོ་དང་དྲན་རིག་རྒོད་པོ་བྱུང་བས་ཀླུ་སྨྱོན་ཁ་གྲག་རྒྱུ་མེད་པ་བྱས་ཡོད་བསམ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། དོན་དུ་ང་ཚོ་ཚང་མ་ཤ་རུས་གདུང་རྒྱུད་གཅིག་པ་དང་སྐད་ཡིག་གོམས་སྲོལ་གཅིག་པའི་བོད་རིགས་ཡིན་ལ། ལྷག་པར་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དབང་གྲལ་ཆོས་གྲལ་ལ་མཉམ་དུ་ཞུགས་པའི་ཆོས་གྲོགས། ཀླུ་སྨྱོན་རང་ངོས་ནས་བསྟོད་སྨད་གང་བྱས་ཀྱང་རྩ་བཞིའི་ཁྲིམས་དང་དབང་བཞིའི་དམ་ཚིག་སྲུང་བའི་བཙུན་པ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཞིག་དང་བོད་ཡིག་གི་སྟེང་ནས་གསར་རྩོམ་གྲངས་དང་སྤུས་ཚད་གཉིས་ཐད་ནས་འབུར་དུ་ཐོན་པ་ཞིག་རེད། དོ་རྡོ་རིན་པོ་ཆེ་དོལ་རྒྱལ་ཡིན་པའི་ལུང་རིགས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཐོག་ཀླུ་སྨྱོན་དོལ་རྒྱལ་ཚོགས་མི་ཡིན་པའི་ཁུངས་སྐྱེལ་མེད་ན་དེ་ལྟར་ཤོད་མཁན་དེས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་རྡོག་རོལ་ཚད་མེད་ཅིག་བཏང་བར་བསྙོན་དུ་མེད། མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་དང་མི་ཆོས་ཡ་རབ་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་ཟེར་བ་དེ་ཚོ་ཡང་དཔག་ཚད་སྟོང་གི་གཡངས་ལ་གཡུགས་པ་མ་རེད་དམ།
ཁར་སང་བསྟན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་བརྟག་དཔྱད་མི་བྱེད་ཚུལ་ཞིག་བཀོད་ཡོད་པ་བཞིན་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ཞིག་ལ་ཁུངས་སྐྱེལ་ཚད་ལྡན་མེད་བཞིན་དུ་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་མི་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ལས་པ་ཡིན་པའི་བསྙོན་འཛུགས་བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྟབས་མ་ལེགས་ན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་གང་ཟག་དེ་ལ་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་གླེང་གཞི་ངན་པ་རེར་གྱུར་ནས་བོད་མིའི་གྲལ་དུ་མི་ཚུད་པ་ཞིག་བྱུང་ན་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གང་ཐད་ནས་ཉེས་པ་ཚད་མེད་བསག་པ་མ་རེད་དམ། ཀྱེ་མ། སྲིད་པ་རྒན་པོའི་གཏམ་དཔེར། མྱིས་མྱི་བཀྱགས་ན་དཔོན་པོ་དང་བློན་པོ། ཤིང་གིས་ཤིང་བཀྱགས་ན་ཀ་བ་དང་གདུང་མ། ཞེས་པ་བཞིན་ང་ཚོས་གཅིག་གིས་གཅིག་ཕན་ཚུན་དགྲ་མྱི་ཤ་བོ་མཐོང་བ་ལྟར་བརྙས་བཅོས་དང་བསྙོན་འཛུགས། དགྲ་བོ་དང་ཉུལ་མ་སོགས་ཀྱིས་སྐྱོན་འཛུགས་བགྱི་བ་ལས་ལྡོག་སྟེ་མཐུན་ལམ་དང་གུས་བརྩིའི་གླེང་སྟེགས་ཤིག་བསྐྲུན་ཐུབ་ན་ཅི་མ་རུང་།
དཔང་རྟགས་ཁུངས་འཁྱོལ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་མི་དགའ་སའི་མི་དེ་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་མི་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ལས་པ་ཡིན་པའི་བཤད་ཡམ་སྤེལ་བ་དེ་ནི་རང་རེའི་ཁ་བརྡ་གླེང་སྟེགས་གཅིག་པོར་འབྱུང་བའི་གནད་དོན་ཞིག་མ་ཡིན་པར་རྡ་རམ་ས་ལ་གཙོས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་པའི་གནས་ཡུལ་ཕལ་མོར་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་ཞིག་ཀྱང་རེད། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་ད་ནས་དཔང་རྟགས་ཁུངས་འཁྱོལ་མེད་ན་དོལ་རྒྱལ་ཚོགས་མི་དང་རྒྱ་དམར་གྱི་གསང་ལས་པ་སོགས་གང་བྱུང་དུ་མ་སྨྲས་ན་བཟང་། གལ་སྲིད་གཏམ་གླེང་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་ཞིག་སྤེལ་ན་ཡང་ཚིག་དོན་འདི་དང་འདིའི་ཐད་ནས་འགྲིགས་མི་འདུག་ཅེས་ཨ་རུ་སྡེར་བཏོན་གྱིས་དགག་སྒྲུབ་སྤེལ་བ་འདིས་རང་གཞན་ལ་ཕན་རླབས་ཆེ་བར་མཐོང་།
གོང་དུ་སྤོབས་པས་མཐུན་ལམ་གྱི་གླེང་སྟེགས་དང་ཨ་རུ་སྡེར་བཏོན་གྱིས་དགག་རྒྱག་དགོས་པར་བསྐུལ་འདུག་པར་བལྟས་ན་ཨ་མའི་བུ་རྒོད་ཞིག་གི་བཟོ་ལྟ་འདུག་པས་རྗེས་སུ་ཡིད་རངས་ཡོད། ཡིན་ནའང་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་མི་འགས་ཁ་གཏོང་དུས་རང་རིག་ས་ན་མེད་ཀི ད་ཡིན་ན་ཨ་ལགས་དོ་རྡོ་ཡིན་ན་ཅིག་ལ་དོལ་གྱལ་རིན་པོ་ཆེ་ཟེར་སོང་ཟེར་ནས་ངར་དོན་གང་ཡིན་ནམ། མ་གཞི་རིགས་འདྲར་འདུག་པས་བཤད་མཁན་ཁ་ནོར་སོང་ནས་ཡིན་ན་ཐང་། དེ་མིན་ཡང་ཨ་ལགས་ལ་སོ་བ་ཟེར་སོང་ཟེར། སོ་བ་མིན་རུང་མི་མང་གི་བདེ་འཇགས་གཏོར་བའི་སྐད་ཆ་ལ་བདག་མ་ཐུབ་ན་སོ་བ་ཕར་ཞོགས་སོ་ནག་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་འགྲོ་བ་ཆོས་ཉིད་རེད། མ་གཞི་ནས་བོད་པ་ལྟ་ལོག་པ་དང་བོད་པ་སོ་བ་སོགས་ཡོད་པ་རང་རེ་ཁས་བླངས་ན་མི་འདོད་རུང་ཡོད་པ་དངོས་འབྲེལ་རེད།
དཀོན་མཆོག་ལགས། ལྟ་བ་ལོག་དང་མ་ལོག་ཞེས་པ་དེ་ལྟོས་འཇོག་གི་བསམ་བློ་ཞིག་རེད། ནང་པ་ཞིག་ཁ་ཆེར་གྱུར་ན་ནང་པའི་ངོས་ནས་ལྟ་ལོག་ཡིན་ལ་ཁ་ཆེའི་ངོས་ནས་ལྟ་བ་ཡང་དག་ལ་ཚུད་པ་ཡིན། ཁ་ཆེ་ཞིག་ནང་པར་གྱུར་ན་ཁ་ཆེའི་ངོས་ནས་ལྟ་ལོག་པ་ཡིན་ལ་ན་པའི་ངོས་ནས་ལྟ་བ་ཡང་དག་ལ་ཚུད་པ་ཡིན། ང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངོས་ནས་སུ་ལ་ཡང་ལྟ་བ་ལོག་པ་ཞེས་བརྗོད་འདོད་མེད། ཨ་ལགས་དང་རྩོམ་པོ་སུ་ཡིན་ཡང་ལྟ་བ་ལོག་པ་ཡོད་ཆོག་ལ་སོ་ཉུལ་བ་ཡང་ཡོད་སྲིད་རྒྱུ་རེད། སོ་བ་ཡོད་ན་དེ་ཚོ་ངོས་ཟིན་དགོས་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡང་ལྟ་ཅི་སྨྲོས། དཔང་རྟགས་ཚད་ལྡན་མེད་བཞིན་ཅིག་ཅིག་ཅིག་སོ་བ་རེད་དང་ཉིན་ཉིས་ཉིས་ཉུལ་མ་རེད་ཅེས་བརྗོད་པ་དེས་ཕན་ཐོགས་དེ་ཙམ་ཨེ་ཡོད་ན། སྤྱིར་བཏང་སོ་བ་དང་ཉུལ་མ་དེ་ཚོ་ཁ་བརྡ་གླེངས་སྟེགས་འདིར་ཞུགས་ནས་ང་རྒྱ་དམར་ལ་དགའ་དང་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་མི་དགའ་ཞེས་བཤད་མི་ཡོང་སྙམ། འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་མཁས་བླུན་འདྲེས་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་སྟབས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ལ་ཁ་གཏོང་མཁན་ཡོད་མི་སྲིད་པ་མ་རེད། ས་སྐྱ་པནྜི་ཏས། བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མཁས་པ་ཡང་། །མཆོད་པར་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་མེད། །ཉི་མ་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་ཡང་། །འབྱུང་པོའི་གདོན་རྣམས་མི་འབྲོས་སམ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལགས་སོ། །
སྤོབས་པ་ལགས། སྤྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་བཏོན་པའི་བསམ་ཚུལ་དེ་བདེན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་འདྲའི་གུ་དོགས་པོ་གནང་དོན་མི་འདུག མ་གཞི་ཁ་བརྡ་ནི་རང་དབང་གི་གླེང་སྟེགས་ཤིག་ཡིན་སྟབས་དེ་འདྲེའི་རིགས་བྱུང་བའང་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ཡིན་ལ། རྒྱུན་ལྡན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ལ་གུ་དོགས་པོས་གང་ཡང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད།