མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་གླེང་བ།

དགེ་འདུན་རབ་གསལ་གྱིས།

དང་པོ། ཐོག་མའི་མཚམས་སྦྱོར།

ཉེ་ཆར་ཞིབ་འཇུག་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་གི་ཆེད་དུ་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་དཀར་ཆག་ཁག་སྔོག་བཤེར་བྱས་པ་ཡིན།  སྐབས་འདིའི་འཚོལ་བྱའི་ཡུལ་དེ་ནི་ཤོང་སྟོན་གྱི་འཁྲུངས་ཡུལ་དཔྱལ་ལུང་ཤར་བོང་ར་ཞེས་པ་དེ་ཡིན།  བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་དཔེ་ཚོགས་ལྟེ་གནས་ (www.tbrc.org) ཀྱི་དྲ་ཐོག་ནས་འཚོལ་སྐབས་གློ་བུར་དུ་གཤམ་གསལ་གྱི་རེའུ་མིག་འདི་འདྲ་ཞིག་མིག་ལམ་ཤར་བར་གྱུར།

ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ “མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་”དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དག་གི་་དཀར་ཆག་ཁྲོད་སླེབས་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཁྲོད་ཀྱི་དཔྱད་གཞིའི་ཁོངས་སུའང་སླེབས་འདུག  དཔེར་ན་ཟུར་གསལ་གྱི་འབྲེལ་ཐག་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན། http://places.thlib.org/features/15480/descriptions/88

དེ་ནས་ཉིན་ཤས་རྗེས་སུ་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་དང་ལྷན་དུ་ཁ་བརྡ་ཞིག་བྱེད་ཞོར་ཁྱེད་ཀྱི་ “མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་”དེ་དེ་ལྟར་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་སྐོར་བཤད་པ་ཡིན།  འོན་ཀྱང་སྐབས་དེར་ངེད་ཀྱིས་ “མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་”མཐོང་མྱོང་བ་ཙམ་དང་། ལེ་ཚན་གཅིག་གཉིས་ཤིག་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་གི་རྒྱུ་ཆའི་སླད་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་པ་ཙམ་ལས་དེབ་ཡོངས་རྫོགས་བཀླགས་མྱོང་མེད།  དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ད་ལྟའི་ལས་ཀའི་ངོ་བོའི་ཆ་ནས་ཉིན་གྲངས་བསྟུད་བསྟུད་ནས་དེབ་མཐུག་པོ་དེ་འདྲ་ཀློག་རྒྱུའི་ལོང་དང་འདུན་པ་གཉིས་ཀ་མེད་པས་ཡིན།  སྐབས་དེར་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་དེབ་འཕར་མ་ཆ་ཚང་གཅིག་ཡོད་པ་དང་།  དེ་དག་ཕྲན་ལ་བསྐུར་ཆོག་ཅེས་གསུངས་བྱུང་ལ། དེ་ནས་ཡུན་རིང་པོ་མ་འགོར་བར་དེབ་དྲུག་པོ་དེ་ཕྲན་གྱི་ཁ་བྱང་ཐོག་བསྐུར་གནང་འདུག

དེབ་ཀློག་ཐུབ་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་དེབ་གསོག་རྒྱུ་ལ་དགའ་བའི་གོམས་གཤིས་ཤིག་ཡོད་པའི་ཉེར་ལེན་གྱིས་ཐེངས་འདིར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་རྒན་དྲུག་དེ་ཕྲན་ལ་བསྐུར་གནང་བ་དེ་ནི་དགའ་བ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བའི་ལེགས་སྐྱེས་ཤིག་རེད། དེབ་དེ་དག་མདུན་ཅོག་གི་གཡས་གཡོན་ནས་བརྩིགས་ཤིང་། དཀར་ཆག་སོགས་བམ་ཀློག་བྱེད་ཞོར་ཟླ་བ་གཉིས་ཙམ་ཞིག་ཡལ་བར་གྱུར།  དེ་རིང་གཞི་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཆེན་དེ་དག་གི་བམ་པོ་དང་པོ་དེ་ཡོངས་སུ་བཀླགས་ཟིན་ཏེ་བཀླགས་བྱང་འདི་འབྲི་བའི་སྟ་གོན་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན།

 

གཉིས་པ།  སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་བོ་ཞིག

མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ཞེས་པའི་དེབ་འདི་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་འདི་འབྲི་སྐབས་དྲ་རྒྱ་ཁག་ལ་ཉུལ་ཏེ་བསྐྱར་ཞིབ་འབྲི་ཚུལ་དེ་ཨེ་ཤེས་བལྟས་པ་ཡིན། དྲ་རྒྱ་ཞིག་ཏུ། “དེབ་ཀྱི་བསྐྱར་ཞིབ་ཅེས་པ་ནི་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཉེ་ཆར་ཐོན་ཟིན་པའི་དེབ་ཅིག་གི་སྤུས་ཀ་ལ་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་། དེས་དེབ་དེའི་ནང་དོན་འགངས་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད་མདོར་བསྡུས་རེ་དང་། དེབ་དེའི་བཟང་ཆ་དང་ཞན་ཆ་ལ་དབྱེ་ཞིབ་ཕྲན་ཙམ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།  ཡིག་འབྲུའི་ཆ་ནས་ཡིག་འབྲུ་ ༥༠༠ ནས་ ༧༥༠ ཙམ་རེ་ཡོད་དགོས། བསྐྱར་ཞིབ་དེས་དེབ་གཟིགས་མཁན་རྣམས་ལ་དེབ་དེའི་ནང་དོན་རོབ་ཙམ་སྤྲོད་བྱས་ཏེ་ཞིབ་ཆ་རྣམས་དེབ་ཉོས་པའི་རྗེས་ནས་ཤེས་པར་འཇུག་རྒྱུ་དེ་ཡིན།”ཞེས་དང་།  ཡང་གཞན་ཞིག་ཏུ། “དེབ་ཅིག་གི་བསྐྱར་ཞིབ་ཅེས་པ་ནི་དེབ་དེའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ནང་དོན། སྤུས་ཀ་བཅས་ལ་དབྱེ་ཞིབ་དང་འགྲེལ་བརྗོད། དགག་བཞག་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན།  འོན་ཀྱང་དེབ་ཅིག་གི་བསྐྱར་ཞིབ་འབྲི་ཚུལ་འདི་ཡིན་ཞེས་ལམ་ལུགས་མ་ནོར་བ་ཞིག་ཀྱང་བཤད་དུ་མེད། དེབ་ཀྱི་བསྐྱར་ཞིབ་ཁྲོད་དུ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་མཁན་གྱི་སེམས་ཚོར་ཆེན་པོ་མངོན་ཡོང་།” ཞེས་སོགས་བྲིས་འདུག

དེ་ལྟར་བསྐྱར་ཞིབ་འབྲི་ཚུལ་སྐོར་སེམས་ལ་འཇགས་པར་བྱས་པའི་རྗེས་སུ། མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་གླེང་བའི་སྟ་གོན་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན།  སྟ་གོན་གྱི་སྐབས་སུ་ངས་བསྐྱར་ཞིབ་འབྲི་བའི་ལམ་སྲོལ་དེ་དག་རྨང་གཞིར་བཞག་ཐོག  དེ་དག་ལས་བརྒལ་ཏེ་སེམས་ཚོར་སྟོན་པའི་ཚིག་གི་མདུད་པ་གྲོལ་འདོད་བྱུང་སོང་།  དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་སྐབས་སྒེར་གྱི་སེམས་ཚོར་མི་འདོན་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་བྱེད་མཁན་ཞིག་གི་ངོས་ནས་ཐེངས་འདིར་རང་ཉིད་ལ་གུ་ཡངས་ཤིག་སྤྲད་པ་ཡིན།  ངའི་འགོག་ཏུ་མེད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་གཅིག་ནི་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་སུ་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ཡིན།  ཕྲན་རང་ཉིད་ཀྱང་བོད་ཡིག་ཐོག་ནས་ལས་ཀ་བྱས་མྱོང་བའི་བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ནི་སྒེར་གྱི་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་འོང་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།

ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་གསུངས་བྱུང་། “དེབ་དྲུག་པོ་འདི་པར་སྐྲུན་ཟིན་རྗེས་མདུན་ཅོག་ཅིག་གི་སྟེང་དུ་བཞག་ཅིང་། དེ་ནས་དེ་ལ་མིག་གཅེར་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། ཚོད་ཚོད་ལ་ངུ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོང་ཞིང་དེ་འགོག་མ་ནུས་པར་ཡུན་རིང་པོར་ངུས་པ་ཡིན།” ཞེས་བཤད་བྱུང་།  དེ་ནས་ཡང་། “དེབ་ཀྱི་དཔར་གཞི་བཟོ་སྐབས་ཆུ་ཚོད་མང་པོའི་དུས་ཚོད་བཏང་སྟེ་དེབ་ཅིག་གི་དཔར་གཞི་བཟོས་གྲུབ་ཟིན་པའི་རྗེས་དེར་གློག་ཀླད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མ་ཟིན་དེ་བརླག་པ་དང་། དེ་ནས་ཇི་ལྟར་བཙལ་ཀྱང་སླར་ཡང་མ་རྙེད་པའི་མཚན་མོ་ཞིག་ལ་མགོ་བོ་འཐོམས་ནས་རྩིག་པ་ལ་བསྙེས་ཏེ། ཡུད་ཙམ་ལ་དྲན་པའང་འཐོར་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་ཤིག་བྱུང་།” ཞེས་ཀྱང་བཤད་བྱུང་།  རྗོད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་དགའ་བ་དང་སྐྱོ་བ་བསྡུས་ཡོད་ཅིང་། དེས་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་གིས་ངལ་རྩོལ་བྱས་པའི་དཔེ་མཚོན་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འདིར་དྲངས་པ་ཡིན།  ད་དུང་རང་གིས་གཅེས་པའི་བཟའ་ཟླ་བུ་ཕྲུག་ཀྱང་བློས་བཏང་ནས་དེབ་རྒན་འདི་དག་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་གསུངས།  དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་དང་བློས་གཏོང་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་ཞིག་གིས་དེབ་རྒན་འདི་དག་འགྲུབ་པར་བྱས་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལེའུ་དང་པོ་དེ་རེད།

ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་དེབ་དྲུག་པོ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་བཀྲམས་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་བསྔགས་བརྗོད་དང་ཁ་རྡུང་བསྡུར་ན་ཁ་རྡུང་མང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་སོང་།  ཁ་རྡུང་དེ་དག་གིས་ཧོར་གཙང་གི་དཀའ་སྡུག་མཐོང་མ་ཐུབ།  ཧོར་གཙང་གིས་འབད་པ་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་མཐོང་མ་ཐུབ། འོན་ཀྱང་ཧོར་གཙང་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་སྐྱོན་ཆ་རེ་ཟུང་ཡོད་པ་དེ་ལས་སླ་པོར་མཐོང་ཐུབ་པར་གྱུར། སྐྱོན་ཆུང་ཆུང་གཅིག་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་སྡིག་པ་མིག་བཙུམས་བྱས་སོང་།  སྐྱོན་དེ་ཚོ་ཡང་ “མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་”ཡི་སྐྱོན་བཤད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་གང་ལ་གང་འཚམས་ཀྱི་འོས་བབ་ཆེ་བ་ཞིག་རེད།  འོན་ཀྱང་སྐྱོན་བཤད་སྐབས་བཤད་བྱའི་དེབ་ལས་བརྒལ་ཏེ་ལོ་རྒྱུས་འདིའི་ལས་རིམ་འཆར་གཞི་དང་།  ལོ་རྒྱུས་འདིའི་འཛིན་སྐྱོང་། ལོ་རྒྱུས་འདིའི་དུས་ཡུན། མཐའ་ན་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་ཁུངས་སོགས་ཚང་མ་ཧོར་གཙང་གི་མགོ་ཐོག་ལ་བཀལ་སོང་།  ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་སྡུག་གི་ཁུར་བོ་ཞིག་འཁུར་ཏེ་བསྟན་སྲིད་ལ་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་པའི་ལྷག་བསམ་དང་།  བརྩོན་པ། མཐའ་མའི་གྲུབ་འབྲས་བཅས་ནི་དེ་ལྟར་འོས་བབ་མེད་པའི་ལྟ་ཚུལ་དང་ལབ་གླེང་མང་པོ་ཞིག་གི་ཁྲོད་ནས་མོག་མོག་པོར་བསྒྲུབས་སོང་།  དེ་ནི་ཕྲན་གྱིས་མཐོང་བའི་མཐོང་སྣང་དེ་ཡིན།

ལར་ནས་འདི་ལྟར་ཡང་དྲན་ཏེ།  གླེགས་བམ་ཆེན་པོ་དྲུག་པོ་འདི་ཅོག་ཙེའི་སྟེང་བཞག་སྟེ་བམ་ཀློག་ཙམ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་ལའང་ཉིན་ཞག་མང་པོའི་རྩོལ་བ་ལ་བསྟེན་དགོས་ཤིང་།  བམ་ཀློག་ཅིག་བྱས་ནས་བཟང་ངན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་ཅིག་བྱེད་པ་ལའང་། འདིར་དྲངས་པའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་རྣམས་ལ་རྒྱུས་ཡོད་ཡིན་དགོས་པ་གང་ཞིག་ལ།  ཧ་ལམ་སྲིད་པ་ཆགས་པ་ནས་ད་ལྟའི་བར་གྱི་བོད་དང་། བྱེ་བྲག་མདོ་སྨད་ཀྱི་སྐོར་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་དགོས་སྟབས། དེབ་དྲུག་པོ་འདིའི་དོན་སྤྱི་ཡིད་ལ་འཆར་བ་དང་། དེའི་ཐོག་ནས་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡང་སུ་རུང་རུང་ཞིག་གིས་ནུས་པ་ཞིག་མ་རེད།  འོན་ཀྱང་སུ་ཡིན་ཡང་ནུས་པ་ཞིག་ནི་དག་ཆ་རེ་ཟུང་འཁྲུགས་པ་དང་། ཡུལ་ལུང་བྱེ་བྲག་པའི་གནས་ཚུལ་འགོད་ནོར་ཐེབས་པ་སོགས་རྙེད་རྒྱུ་དེ་རེད།  ནོར་འཁྲུལ་ཆུང་ཆུང་དེ་ཚོས་ “ང་འདི་ན་ཡོད་།”ཅེས་གཟེངས་སུ་ཐོན་ཡོད་པ་དེ་རྙེད་ནས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་དེ་མངོན་པར་མི་གསལ་བ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་མ་འོས་པ་ཞིག་རེད་སྙམ་མོ།།

གོང་དུ་ཞུས་པ་འདི་དག་ནི་ཕྲན་གྱི་མཐོང་སྣང་ཙམ་ཞིག་མ་རེད།  ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་ཞུས་ན་ཡང་།  རང་གིས་འབད་པས་བཙལ་ཏེ་ཞིབ་འཇུག་གི་རྩོམ་རེ་ཟུང་འབྲི་སྐབས། བརྗོད་གཞི་འདི་འདྲ་ལ་ནི་ཞིབ་འཇུག་ལེགས་པོར་བྱས་མི་འདུག་ཅིང་། བརྗོད་གཞི་འདི་འདྲ་ལ་ཞིབ་འཇུག་གི་རིན་ཐང་འདུག་སྙམ་ནས་འབད་འབུངས་ཆེན་པོས་འབྲི་ཁུལ་བྱས་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་བཀྲམས་སྐབས། རང་གི་དུས་ཚོད་དང་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་ལ་ཡོན་ཞིག་ཕར་ཞོག  དེ་ལ་འོས་ཤིང་འཚམས་པའི་བསྔགས་བརྗོད་ཅིག་ཕར་ཞོག  དེ་ལ་འོས་ཤིང་འཚམས་པའི་བཀའ་བཀྱོན་ཞིག་ཕར་ཞོག  ད་དེ་ལ་མི་འོས་མི་འཚམས་པའི་ཁ་རྡུང་གཟེད་དགོས་པ་དང་།  དེ་ཡང་རྩོམ་མ་བཀླགས་པར་བསམ་ཚུལ་ཙམ་པོ་བ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁ་རྡུང་གཟེད་དགོས་པ། བསམ་ཚུལ་དེ་ཡང་། རྩོམ་ཡིག་དང་དཔེ་དེབ་ལ་འབྲེལ་བ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་རྩོམ་པ་པོ་སྐྱེ་བོ་སྒེར་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་ཚུལ་ཙམ་པོ་བ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་བཞིན་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས། བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཡིག་གི་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་པ་ནི་དགོས་མེད་སྡུག་གི་ཁུར་བོ་ཞིག་ཡིན་པའི་སེམས་ཚོར་ཡང་ཡང་བྱུང་མྱོང་ཡོད་ལ། ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྡུག་གི་ཁུར་བོ་འདི་འཁུར་དགོས་བྱུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལེའུ་གཉིས་པ་དེ་རེད།

 

གསུམ་པ།  བསྔགས་འོས་པ་ཞིག་ལ་བསྔགས་པ།

དེ་རིང་བསྐྱར་ཞིབ་འདི་འབྲི་སྐབས་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་རིམ་པ་དེ་འབུར་དུ་ཐོན་པར་བྱེད་འདོད་ཅིག་སླེབས་བྱུང་།  དེ་ཡང་གོང་དུ་བྲིས་པ་ལྟར་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་ཡིག་ཚོགས་འཕེལ་བའི་ཁྲོད་དུ་བསྔགས་འོས་པ་རྣམས་ལའང་དོ་སྣང་འདྲེན་དགོས་པ་དེ་ཁ་སྐོང་བྱེད་ཕྱིར་ཡིན།

དེ་ཡང་དང་པོ་ནི།  དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་ ༥༠༠ ལྷག་ལ་དཔེ་ཀློག་གི་འབད་པ་བྱས་པ་དེ་རེད།  ཡིག་ཆ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ལོ་རྒྱུས་འཆད་པ་ནི་དེང་སང་དར་སྲོལ་ཆེ་བར་སྣང་།  འོན་ཀྱང་འདིར་ཡིག་ཆ་དེ་ཙམ་ཞིག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་པ་དང་།  དེ་ཡང་བོད་རྒྱའི་སྐད་ཡིག་གཉིས་ཀྱི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་བསྡུར་ཡོད་པ་དེ་རེད།  མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་འདི་མི་ཞིག་ཡིན་པར་ཆ་གཞག་ན་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་ནི་མི་དེའི་སྙིང་གི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་འདུག  འདི་ནི་ཧ་ཅང་བསྔགས་འོས་པ་ཞིག་རེད།

གཉིས་པ་ནི།  ཡིག་ཆ་དེ་དག་ཀློག་པ་དང་དེ་ནས་འབྲི་བའི་ལས་ལ་ཞུགས་པའི་འབད་བརྩོན་ཏེ་ཁྱོན་བསྡོམས་ཉིན་ནས་མཚན་ལ་སྦྲེལ་ཞིང་ཆུ་ཚོད་ནས་ཆུ་ཚོད་ལ་སྦྲེལ་ཏེ་རྩོལ་བ་ཆེན་པོ་བསྟེན་ཡོད་པ་དེ་རེད།  རྩོམ་པ་པོས་ཀྱང་། “མི་ལོ་དགུའི་རིང་ཉིན་མཚན་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་འབད་འབུངས་བྱས་པ་འདི། ཉིན་རེའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཞིག་གིས་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལ་བསྒྲུབས་ཀྱང་འགྲུབ་དཀའ་བའི་གནས་ཤིག་ཡིན།”ཞེས་བྲིས་པ་དེ་རེད། འབད་པ་བསྟེན་ནུས་པའི་ནུས་པ་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་བསྔགས་འོས་པ་ཞིག་རེད།

གསུམ་པ་ནི། འདས་པའི་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གསུམ་དང་བཞིའི་རིང་ལ་ཡུལ་དུས་དང་རྐྱེན་དབང་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རས་གཞི་འདི་ལ་ཚོན་ཁྲའི་རི་མོ་སྣ་ཚོགས་པ་བཏབ་པ་དེ་ལ་ཡོ་བ་བསྲང་བའི་འགན་ཞིག་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱི་དེབ་འདིའི་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་འཁྱེར་ཡོད་པ་དེ་ཡང་བསྔགས་པ་འོས་པ་ཞིག་དང་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཞིག་རེད།  གཏམ་དང་རྗོད་པ་འགའ་ཞིག་ལ་གཏམ་ལན་མེད་པར་ལུས་པ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་ཚོས་ང་ཚོའི་མི་ཐོག་འདི་ལ་འཁང་ར་བྱེད་ངེས་པ་རེད།  འཁང་ར་ཙམ་དུ་མ་ཟད་ཐ་ན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་དེ་སྟོང་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡལ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཡང་ཡོད་སྲིད་པ་རེད།   དོན་ཚན་འདི་ལ་སོགས་པ་ལ་རྩོམ་པ་པོས་ཀྱང་ “མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོའི་ཁྱད་ཆོས་བཅུ་” ཞེས་སྔོན་གླེང་དུ་བགྲངས་འདུག་པ་རེ་རེ་ནས་འདིར་འདྲེན་དགོས་པ་མི་འདུག

བཞི་པ་ནི།  མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ཞེས་དེབ་རྒན་དྲུག་པོ་འདི་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་དུ་བཞག་པ་དེས།  ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་ཟས་ཀྱི་སྟོན་མོ་ཞིག་བཤམས་ཡོད་པ་སྟེ།  ཡུལ་བྱེ་བྲག་པའི་མིང་འདོགས་ཚུལ་ནས་བརྩམས་ཏེ་རི་བོ་ཞིག་གི་ཆགས་ལུགས། ཆུ་མོ་ཞིག་གི་བཞུར་ལུགས། མཁས་པ་ཞིག་གི་བཞེད་ལུགས། མི་ཞིག་གི་སྐྱེས་ལུགས། རྒྱལ་པོ་དང་རྒྱལ་མོ།  རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱལ་ཕྲན། ཞིང་པ་དང་འབྲོག་པ། སྡེ་བ་དང་འཚོ་བ་སོགས་མདོ་སྨད་དམ་ཨ་མདོ་ཞེས་པ་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་གླེང་གཞིར་དྲངས་ཡོད་པ་དེས། “རྟ་ཕོ་རྒྱུགས་ཤེད་ཡོད་ན། བྱང་ཐང་སྟོང་པ་རེད།” ཅེས་པའི་བཤད་སྲོལ་ལྟར་མདོ་སྨད་ཀྱི་ “བྱང་ཐང་”དེ་གཅལ་དུ་བཀྲམས་ཡོད་པ་དེ་རེད།  ད་ནི། “ཨ་མའི་བུ་འཇོན་ཐང་ཡོད་ན། དགའ་ལྡན་ཁྲི་ལ་བདག་པོ་མེད།” ཅེས་པ་ལྟར། མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་སྤྲོ་ན་དཔྱད་གཞི་འདི་དང་དེ་ཞེས་དམིགས་འཛུགས་ས་ཞིག་ཡོད་པ་རེད།

ད་ནི་བསྔགས་པར་འོས་པའི་སྡེ་ཚན་འདིའི་མཇུག་སྡོམ་ལྟ་བུར་འདི་ཡང་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་རེད།  ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་མི་ཞིག་དང་། དེ་ཡང་རྣམ་དཔྱོད་ཅན་གྱི་མི་ཞིག་རེད།  མིའི་རྣམ་དཔྱོད་ལ་ཚད་བཀག་ཡོད་པ་རེད།  མིའི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཚད་བཀག་དེ་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་མ་རེད། ང་ཚོ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པ་ལ་གོམས་གོམས་ནས་ང་ཚོས་རང་ཅག་ནི་མི་ཞིག་ཡིན་པའང་བརྗེད་གྲབས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག  བསྟོད་པ་བྱེད་མཁན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་བསྒྲུབས་པ་དང་། སྨད་པ་བྱེད་མཁན་གྱིས་བདུད་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་བསྒྲུབས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་འདིས་ནམ་ཡང་རང་ཅག་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གྱོང་གུད་ཆེན་པོ་ཞིག་སྦྱོར་བཞིན་འདུག འདི་དག་ལ་ནི་ང་ཚོས་ངོ་འཕྲོད་དགོས་པ་ཞིག་ཧ་ཅང་གལ་ཆེའོ་ཞེས་ཀྱང་དྲན་ནོ།།

 

བཞི་པ། མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོའི་ངོ་སྤྲོད་ཅིག

མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ཞེས་པའི་དེབ་ཕྲེང་འདི་ལ་དེབ་ཕྲེང་དྲུག་འདུག  ༢༠༠༩ ལོར་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་པར་དུ་བཏབ་འདུག  དེབ་ཕྲེང་འདིའི་ངོ་སྤྲོད་རགས་ཙམ་གཤམ་གསལ་གྱི་རེའུ་མིག་ཏུ་བཀོད་པ་ལྟར་ཡིན།

གླེགས་བམ།	ནང་དོན།	ཤོག་གྲངས
དང་པོ་	བོད་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་མདོ་སྨད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྤྱི་བྱིངས།	814
གཉིས་པ།	རྒྱལ་རོང་དང་རྔ་བ་སོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས།	696
གསུམ་པ་	བླ་བྲང་དང་གཙོས། རྨ་ཆུ་སོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས།	773
བཞི་བ།	རེབ་གོང་དང་གཅན་ཚ་སོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས།	701
ལྔ་བ།	དགོན་སྡེའི་སྐོར།	940
དྲུག་པ་	ལོ་རྒྱུས་མི་སྣའི་སྐོར།	783

གོང་གསལ་གྱི་དེབ་དྲུག་བསྡོམས་ན་ཤོག་གྲངས་ 4707 ཡོད་པ་དེའི་ཁོངས་སུ་གླེང་བརྗོད་སོགས་ཚུད་མེད།  ཤོག་གྲངས་རེར་ཐིག་ཕྲེང་ ༢༢ རེ་ཡོད་ཅིང་ཐིག་ཕྲེང་རེར་ཡིག་འབྲུ་ ༡༥ ཙམ་རེ་ཡོད་པའི་རོབ་རྩིས་བྱས་པ་ཡིན་ན། ཡིག་འབྲུ་ས་ཡ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་སྐོར་ཞིག་ཡོད་པ་རེད།  དེ་ཡང་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་ ༥༢༢ ལ་ལོ་ངོ་དགུའི་རིང་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་ཆོས་འབྱུང་དང་ལོ་རྒྱུས། བླ་མ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་ཐར། དེང་སྐབས་བསྒྲིགས་པའི་ས་གནས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཕལ་ཆེ་བ་བོད་ཡིག་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་ཡིག་གི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་དང་ཨིན་ཇིའི་ཡི་གེ་ཡང་འགའ་རེ་བཅས་སྤྱད་དེ་བརྩམས་གནང་འདུག

རྩོམ་པ་པོས་སྔོན་གླེང་དུ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ལས་གཞི་འདིར་རྨ་ཆུའི་འཇམ་དབྱངས་དང་ཚེ་བརྟན་རྒྱལ་སོགས་མི་སྣ་དགུ་ཙམ་གྱིས་ཡིག་ཆ་འཚོལ་སྒྲུབ་སོགས་ཀྱི་རོགས་མཛད་པ་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་ཡི་གེ་བ་སུམ་ཅུ་ལྷག་གིས་ཚན་པ་རེའམ་དུམ་བུ་རེ་ལ་ཞུ་དག་གི་རོགས་རམ་ཀྱང་གནང་ཡོད་འདུག   ལས་འཆར་འདི་ལ་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་ནས་དཔལ་འབྱོར་རོགས་རམ་གནང་བ་དང་རྩོམ་པ་པོ་ཉིད་ལ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐད་ཀར་ལམ་སྟོན་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་འཆར་འདི་བསྒྲུབས་འདུག  ཡང་རྩོམ་པ་པོས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་འདི་ལ་གདེང་འཇོག་སྐབས་འདི་ལྟར། “མིའི་ནུས་པས་མ་འདང་བ་དང་། དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་མ་རག་པ། རྩོམ་མཁན་གྱི་ཉམས་མྱོང་དང་ཤེས་ཚད་ཀྱིས་མ་འདང་བ། རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་ཀྱིས་མ་ལྕོགས་པ་བཅས་ཀྱི་ཆ་ནས་ལོ་རྒྱུས་གླེགས་བམ་འདི་དག་ལ་མ་དག་པ་དང་། མ་ཚང་བ། མ་འགྲིག་པ་སོགས་སྐྱོན་གནས་གང་འཚམ་འབྱུང་རྒྱུ་ནི་གཡོལ་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་མོད། ཁོ་བོས་དཀའ་ལས་གླིང་ལ་གྲགས་དགོས་པ་ཞིག་བརྒྱབ་ནས་བསྒྲུབས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་སྟབས། འདིའི་ནང་གི་དོན་དག་བརྒྱ་ཆའི་དགུ་བཅུ་གོ་ལྔ་ལྷག་འགྲིག་ཡོད་པ་ཐག་གིས་བཅད་ཆོག་པ་ཡིན་པས། ལེགས་འབྲས་ཅི་ཡོད་ལ་དེ་མཐུན་གྱི་ངོས་ལེན་ཡོད་འོས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།” ཞེས་སྔོན་གླེང་དུ་བྲིས་འདུག

 

ལྔ་པ། “མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས་ལོ་རྒྱུས་སྤྱིའི་གཞུང་ཤིང་གི་སྐོར་”ཞེས་པའི་བསྐྱར་ཞིབ་ཆུང་ཆུང་།

“མདོ་སྨད་”དང་། “ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་”ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ལ་འགྲེལ་བཤད་སྟབས་བདེ་ཞིག་རྒྱག་ཏུ་མེད་པ་རེད།  བོད་ཀྱི་ས་ཆའི་མིང་དང་དེའི་ཁྱབ་ཁོངས་རྣམས་དུས་རབས་ནས་དུས་རབས་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཡོད།  ད་ལྟའི་མཁས་པ་ཚོའི་འགྲེལ་བཤད་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་འགའ་ཞིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལ་རལ་གྲི་གནམ་གཡུགས་བྱེད་ས་མེད།  ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་ཡིག་ཆ་མང་པོའི་ཁུངས་དྲངས་ནས་དུས་སྐབས་རེ་རེའི་མདོ་སྨད་ཀྱི་མིང་གི་འགྱུར་བ་དང་དུས་སྐབས་རེ་རེའི་མདོ་སྨད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འགྱུར་བ་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་འདུག

དེབ་དང་པོར་བོད་ཡུལ་ཆགས་ཚུལ་དང་བོད་དུ་འགྲོ་བ་མི་བྱུང་ཚུལ། གནའ་རྫས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པ་བཀོད་ཡོད་ཅིང་། འདི་དག་ཁུངས་སྐྱེལ་གྱི་ལུང་ ༢༡ དྲངས་ཏེ་བསྒྲུབས་འདུག  གཙོ་ཆེར་དེང་རབས་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་པས་དཔྱད་པ་བྱས་པའི་རྩོམ་ཡིག་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཁུངས་དྲངས་ཏེ་བསྒྲུབས་འདུག  རི་བོ་དང་ཆུ་བོ་སོགས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་དང་གྱེས་ཚུལ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་ས་ཁམས་བཤད་སྐབས་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་གི་ཚད་བཅད་ཀྱིས་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་འདུག

དེ་ནས་གནའ་བོའི་རྒྱལ་ཕྲན་གྱི་སྐོར་ཏེ་ འ་ཞ་དང་དྲུ་གུ   སུམ་པ། མི་ཉག་  འཇང་། ཆཱང་། ལི་ཡུལ། ལི་ཡུལ་དང་འབྲེལ་ནས་མཐོང་ཁྱབ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་དཔྱད་བརྗོད་བྱས་འདུག  དེ་ཡང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་ལ་ཁུངས་གཏུགས་ཏེ་དཔྱད་ཞིབ་ནན་པོ་མཛད་འདུག་ཅིང་ལྷག་པར་དུ་འ་ཞའི་སྐོར་ཞིབ་འཇུག་ལེགས་པོ་ཐོན་པའི་ཚོར་བ་བྱུང་། ཆཱང་གི་སྐོར་བཤད་སྐབས། “རྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་ཡང་ཡང་མཐོང་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི། བོད་ལ་གཏན་ནས་མ་གྲགས་ཤིང་། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་དུ་ས་བོན་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་སྒྲུང་གཏམ་མང་བོ་ཁོ་ཚོའི་རང་འདོད་ལྟར་བྲིས་ཤིང་། དེ་ཡང་མིག་གིས་མཐོང་ཚད་དང་རྣ་བས་ཐོས་ཚད་ང་ཚོའི་ཡིན། ང་ཚོའི་མངའ་འོག་ཡིན་ཟེར་བ་དེ་རེད།” ཅེས་བྲིས་ཤིང་། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ཁག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་སྐབས་གཟབ་གཟབ་ནན་བྱེད་དགོས་པའི་གླེང་ཕྱོགས་སྤེལ་འདུག  འོན་ཀྱང་མཚམས་རེར་དཔེར་ན་ཡུ་གུར་ཞེས་པའི་འགྲེལ་བཤད་སྐབས་ “གཡུ་གུར་”ཞེས་བཀྲལ་བ་སོགས་ཅུང་ཐལ་ཆ་ཡོད་པར་སྣང་སྟེ། དཔེ་མཚོན་འདི་རང་ལ་མཚོན་ན། ཡུ་གུར་བ་ཁོང་ཚོས་ཀྱང་རང་གི་མི་རིགས་ལ་ Uyghur ཞེས་འབོད་པས་སོ།།

འདིའི་མཇུག་ཏུ་ལོ་རྒྱུས་སྔོན་འགྲོའི་ཐ་སྙད་ཁག་ཅིག་ངོས་འཛིན་དང་དཔྱད་ཞིབ་ཅེས་པའི་མགོ་བརྗོད་ཀྱི་འོག་ཏུ་བོད་དང་བོད་ཆེན་པོ། ཁམས་དང་ཆོལ་ཁ་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་འདུག  དཔྱད་ཞིབ་སྐབས་སུ་ཁུངས་ལུང་གི་ཡིག་ཚན་ ༦༥ དྲངས་ཏེ་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་ཐ་སྙད་དག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་ཤིང་།  དཔེར་ན། “བོད་ཅེས་པའི་མིང་ཚིག་འདིས་སྐབས་རེར་བོད་ཁམས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་ཁྱབ་པ་དང་།  སྐབས་རེར་བོད་ཁྱོན་ཡོངས་རྫོགས་ཕར་ཟད་དབུས་གཙང་ཡོངས་རྫོགས་ལའང་ཁྱབ་མི་ཐུབ་པར་ལྷ་ས་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་ཡུལ་གྲུ་དུ་མ་ལ་གོ་བ་ཡིན།” ༼ཤོག་གྲངས་ ༡༩༩༽སོགས་ཐ་སྙད་ཀྱི་ནང་དོན་ལ་འགྲེལ་བཤད་བྱས་པ་དང་།  འ་ཞ་དང་མདོ་སྨད་ཅེས་པའི་མིང་གི་ཚིག་འབྲུ་དང་པོ་གཉིས་བསྡོམས་ཏེ་ “འ་མདོ་”ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཆགས་པ་རྗེས་སུ་ “ཨ་མདོ་”རུ་འགྱུར་བའི་དགོངས་ཚུལ་བཏོན་པ་སོགས་ཀྱི་གསར་བཤད་ཀྱང་འདུག་གོ།

དེ་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་དུས་རབས་རིམ་བྱུང་སྐབས་སུ་མདོ་སྨད་ཅེས་པ་དེ་གང་ཡིན་དང་ཅི་འདྲ་ཡིན་འཆད་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ།  གཉའ་ཁྲིའི་སྐབས་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པའི་སྐབས་ཀྱི་མདོ་སྨད་ཅེས་པའི་བར་བསྐྱལ་ཅིང་།  དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཕྲན་ལ་དཔྱད་པ་བཟང་ཞིང་གསལ་ཁ་ཆེ་བའི་ཚོར་བ་སླེབས་ས་ནི་དཔེར་ན།  བཙན་པོའི་དུས་རབས་སུ་མདོ་སྨད་དུ་དབུས་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་གྱེས་པའི་དམག་འཁྲུག་གཡུལ་འགྱེལ་དང་དེ་དག་གི་འཕེལ་རིམ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐོར་ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་སོགས་དང་བསྡུར་ནས་དཔྱད་ཞིབ་དང་། དེ་བཞིན་ས་སྐྱ་དང་སོག་པོའི་སྐོར་དང་། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བའི་སྐབས་ཀྱི་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བཙུགས་པའི་བརྒྱུད་རིམ།  མདོ་སྨད་དུ་བྱུང་བའི་དམག་འཁྲུག་ “ཆུ་ཡོས་དུས་འཁྲུག་ཆེན་མོ་”ཞེས་པའི་ལོ་རྒྱུས། དེ་བཞིན་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་ཡིན་པའི་མདོ་སྨད་པ་ཁག་གཅིག་གི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་རེད།  འདི་ཙམ་ཞིག་གིས་དབྱེ་ཞིབ་ཀྱི་རིམ་པ་འདི་གྲུབ་པར་བྱའོ།།

 

དྲུག་པ། ཕྲན་དང་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད།

དེ་ལྟར་དོན་ཚན་ཆུང་གྲས་ལྔ་ཡི་ལམ་ནས་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱི་ “མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ” ཡི་སྐོར་རོབ་ཙམ་ཞུ་ཁུལ་བྱས་ཟིན་ཏེ།  ད་ནི་རྩོམ་པ་པོའི་སྐོར་ལ་ཚིག་གྲུབ་རེ་ཟུང་ཞིག་གིས་མཚོན་ཙམ་འབྲི་བར་བྱ་སྟེ།  ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་རྒྱ་གར་དུ་མ་སླེབས་པའི་སྔོན་ནས་ཁོང་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཡོང་བཞིན་པའི་གཏམ་དེ་རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་གོ་བར་གྱུར།  དེ་ནས་སྐབས་ཤིག་ལ་སྨན་རྩིས་ཁང་དང་གངས་སྐྱིད་ཀྱི་བར་དེ་ནས་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཐོག་མར་མཐོང་བྱུང་།  མཚམས་འདྲི་རེ་བྱས་པ་ལས་གཞན་པའི་སྐད་ཆ་བཤད་པ་སེམས་ལ་མི་དྲན།

ཕྲན་ཝ་ར་ཎ་སི་ན་ཡོད་སྐབས་ཁོང་དེར་སླེབས་བྱུང་།  སྐབས་དེར་ཁོང་གནས་མཇལ་དང་རྡོར་གདན་གྱི་གསུང་ཆོས་ཤིག་ལ་བརྟེན་ནས་སླེབས་འདུག  ཕྲན་གྱི་ཁང་ཆུང་གཡར་མའི་ནང་དུ་ང་ཚོ་འཛོམས་ཏེ་རིག་གཞུང་དང་བོད་ཀྱི་སྐོར་སོགས་གླེང་གིན་གླེང་གིན་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར།  དུས་ཚོད་དེ་ཙམ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་ལོའི་བར་གྱི་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་སྐོར་ཞིག་གི་རིང་ལ་ང་ཚོ་གཞིས་ཆགས་བུ་མོའི་མག་པར་གྱུར་པ་ནས་བརྩིས་ཏེ་ཕ་རྒན་ཆགས་པ་དང་། རྡ་རམ་ས་ལར་ལས་ཀ་སྣ་ཚོགས་པའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱས་པ། མཐར་ཨ་མི་རི་ཁར་སླེབས་ཏེ་གནས་གཞི་བཟུང་བ་སོགས་གློག་བརྙན་ཞིག་དང་མཚུངས་པའི་ཟློས་གར་འདི་ང་ཚོས་འཁྲབ་པ་རེད།

ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ནི་སེམས་ཚོར་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཡིན་ལ། སེམས་ཚོར་དེ་དག་གིས་ཁོང་གི་མི་ཚེའི་རི་མོ་ལའང་ཚོན་མདོག་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བྲིས་ཡོད་པ་རེད།  ནོར་ལྡེ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་མཛད་བཞིན་པའི་ཉིན་ཞིག་གི་ཕྱི་དྲོ་ཞིག་ལ། “ལྷ་མོ་དོན་འགྲུབ་”ཅེས་པའི་སྙན་ངག་ཅིག་འཁྱེར་ནས་ངེད་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ལ་ཕེབས་བྱུང་།  དེ་ནས། “ཡ། འདི་ཆི་མོ་རེད། ཅིག་ཀློགས་དང་།” ཞེས་ཟེར། ངས་རེབ་གོང་གི་རོང་སྐད་ཀྱིས་སྙན་དངགས་དེ་གྱེར་པ་རེད།  “ཡང་བསྐྱར་ཀློགས་དང་། བྲོ་བ་གཅིག་ཀྱང་མི་འདུག ང་ཚིམ་མ་སོང་།” ངས་སླར་ཡང་རེབ་གོང་རོང་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་པའི་སྙན་ངག་གྱེར་སྲོལ་ལ་དྲངས་ཏེ་བཀླགས། “ཡ་ད་ཆོད་མི་འདུག ང་འགྲོ་གི་ཡིན།” ངའི་ལག་ནས་སྙན་ངག་བླངས་ཏེ་ཕྱིན་སོང་།  ཕྱིས་སུ་ཁོང་གིས་བཤད་པ་ལྟར་ན། ཁོང་དེ་ནས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ལ་ཕེབས་ཏེ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ལ་སྙན་ངག་དེ་ཀློག་བཅུག་པ་དང་། དེ་ནས་རྩོད་པ་བྱས་པའི་སྒྲུང་ཞིག་གསུངས་རྒྱུ་འདུག  དེ་ལྟ་བུའི་གཤིས་ཀ་ཅན་གྱི་མི་ཞིག་རེད།

འོན་ཀྱང་ངས་ནམ་ཡང་བརྗེད་མི་ཐུབ་པ་དེ་ནི།  ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་དང་གཤིབས་ནས་མི་ལོ་ཉི་ཤུའི་རིང་། ཁོང་གིས་ང་ལ་འཛིན་པའི་གདོང་གི་རྣམ་འགྱུར་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་མ་མྱོང་།  གྲོགས་པོ་མང་པོ་ལ་གློ་བུར་གློ་བུར་གྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ཕྲན་གྱིའང་གྲོགས་པོ་མང་པོ་ཞིག་ནི། “དགོས་དུས་རྡོ་རྗེ་དང་མི་དགོས་དུས་གདོན་འདྲེ་”ཞེས་པའི་དཔེ་ལྟར་རྒྱུན་བསྲིངས་མ་ཐུབ་པའི་གནས་ཤིག་ལ་སོང་ཟིན། འོན་ཀྱང་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་ཕྲན་ལ་འཛིན་པའི་གདོང་གི་རྣམ་འགྱུར་དེ་དང་གྲོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དེ་ད་བར་དུ་དེ་ལྟར་གནས་བྱུང་།  འདི་ནི་ཕྲན་ལ་མཚོན་ན་ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན།

དེ་ལྟ་བུའི་ཚོར་བ་དང་འཆར་སྣང་འགའ་རེ་དང་བཅས་པའི་སྒྲུང་གི་རིམ་པ་ནི་ཧ་ཅང་མང་ཡང་རེ་ཞིག་བསྐྱུངས་ལ། སླར་ཡང་གྲོགས་པོ་ཁྱེད་ཀྱིས་འདི་ལྟ་བུའི་ལས་ཀ་བྱས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་།། དགའ་བ་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་སྐུལ་བ་དང་བཅས་དེ་རིང་གི་བསྐྱར་ཞིབ་འདི་གྲུབ་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ།།

ད་ནི་གཏམ་བཟང་གི་གནས་ཚུལ་འདི་ཡང་ཞུ་བར་བྱ་སྟེ།  བསྐྱར་ཞིབ་ཀྱི་ཚིག་ཐོ་འདི་དག་གྲུབ་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་སུ་ཁོང་གིས་ང་ལ་གསུངས་དོན་ལྟར་ན།  ད་ལྟ་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་གིས་ལོ་ཚིགས་ཀྱི་གྲངས་ཀ་དང་མིང་གི་དག་ཆ་སོགས་ལ་ཞུ་དག་གི་རིམ་པ་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།  ཞུ་དག་གི་རིམ་པ་འདི་གྲུབ་པ་ན། མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་འདི་ཉིད་གློག་དེབ་(E-book)ཏུ་བཟོས་ཏེ་འགྲེམས་སྤེལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།  དེའི་རྗེས་ནས་ཁོང་གི་འཆར་གཞི་ལ། མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་འདི་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་བྱས་ཏེ་པར་སྐྲུན་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་པས། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་མདོ་སྨད་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་དེ་ནི་ད་དུང་ཡང་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བཞིན་པའི་ན་ཆུང་བྱིས་པ་ཞིག་ཇི་བཞིན་ང་ཚོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་སྐྱེད་རྒྱུ་རེད་ཅེས་ཞུ་བ་ཡིན་ནོ།།

 

གསལ་བཤད།  འདིར་ཕྲན་གྱིས་སེམས་ཚོར་ཆེན་པོས་རྩོམ་ཡིག་འདི་བྲིས་པ་ཡིན་སྟབས།  ཀློག་མཁན་རྣམས་ལ་ཕོག་ཐུག་སོང་ན་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་དགོངས་འགལ་མེད་པ་ཞུ་བ་ཡིན།  དེ་བཞིན་ཕྲན་གྱི་གྲོགས་པོ་མཁྱེན་ཡངས་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་མཆོག་ལའང་གྲོགས་པོའི་རྩིས་ཀྱིས་མ་གུས་པ་སོགས་ཀྱི་ཚིག་ཐལ་ཤོར་ཡོད་རིགས་ལའང་དགོངས་འགལ་མེད་པ་ཞུ་ཞེས་ཞུ་བ་ཡིན་ལགས།