གངས་སེང་དཀར་མོ།

བསང་ཆུ་འབྲུག་བྷེ།<རྡ་ས།>

(བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་མཁན་པོ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་མཆོག་སྐུ་གཤེགས་ནས་ལོ་ངོ་བཅུ་འཁོར་བར།)

དེ་རིང་ང་ཚོས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ངོས་ནས་ལྟོས་ན། དུས་རབས་ཉི་ཤུའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་བཅུ་བ་ནི་རང་རེའི་མི་རིགས་འདི་རྟོགས་པ་སད་ཅིང་སྟ་གོན་ལ་སྐྱོད་པའི་དུས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། དུས་དེར་སྐྱེས་མཆོག་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྦབ་ཆུས་གཡོ་སྐྱོམ་ལས་བསླངས་པའི་གྲལ་སྒྲིག་པའི་རུ་དཔུང་དེ་ལས་མི་རབས་གསར་བ་ཞིག་དུས་རབས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཐོན་ཞིང་འཚར།
སྙན་ངག་པ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་ནི་དུས་རབས་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་གངས་རིའི་ངར་སྐད་དགུང་ལ་འདེགས་མཁན་གྱི་སེང་ཆེན་གཡུ་རལ་ཅན་ཞིག་དང་། སྙན་ངག་གི་གཤོག་རྩལ་མཁའ་རུ་བརྐྱངས་པའི་ཁྱུང་ཆེན་རྒོད་པོ་ཞིག་ཡིན།

དེ་རིང་ནི་སྙན་ངག་པ་ཁོང་ང་ཚོ་དང་ཞལ་གྱེས་ནས་ལོ་ངོ་བཅུ་འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་ཡིན་པ་དང་། ངས་དྲན་ཚོད་ཀྱི་ལོ་ངོ་བཅུའི་ཡར་སྔོན་དུ་སྙན་ངག་པ་དམ་པ་འདི་བ་འདས་མཇུག་གི་སྔོན་རྗེས་ཙམ་དྲན་ཐོ་རུ་བཀོད་པའི་སྨྲ་བ་བསྐྱུངས།
2004ལོའི་ཟླ་10 ཚེས་24 ཉིན་ཕྲན་ཁོ་བོ་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བོད་ཁམས་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་ཀྱིན་པའི་དགོང་མོ་དེར། ཕ་ཡུལ་ཨ་མདོ་ནས་གྲོགས་སྙན་ངག་པ་རི་སྔོན་བླ་མ་ཐར་གྱིས་ཁ་པར་ཞིག་ཡོང་ནས་ཨ་ཁུ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་མ་བདེ་ཐལ་ཟེར།
དེ་མ་ཐག་བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་གནས་ཚུལ་མི་སྙན་པ་དེས་ངའི་ཡིད་སེམས་བློ་བོར་བོར་གྱུར་ཞིང་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས་ཀྱིས་མནར། རྒྱུ་མཚན་ནི་བོད་ལ་ཡོད་པ་འི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་སྡེ་རུ་སྙན་ངག་པའི་གྲངས་ཚད་དེ་མང་ཙམ་གདའ་ཡང་། སྙན་ངག་པ་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་ལྟ་བུའི་རྩོམ་གཤིས་དང་མི་གཤིས་ཉེ་བ། མི་རིགས་ལ་ཤ་ཚ་དང་ལ་རྒྱ་ཡོད་པ།ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་ལ་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་དང་ལས་དོན་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་བསྟིམས་མཁན་གྱི་སྙན་ངག་པ་ངོ་མ་ཉུང་བས་ཡིན།

སྐབས་དེའི་ལྷ་སའི་མཚན་མོ་ནི་སྨུག་ནག་མཐུག་པོ་ཞིག་གི་སྒྲིབ་ནས་ཡོད་པ་དང་།ནང་མ་སྤྲོ་སྐྱིད་ཁང་རེ་ཡི་གློག་འོད་ཀྱི་སྐར་ཚོམ་ཁྲལ་ཆིལ་འོག་ན་རྒྱ་ནག་གི་མཛའ་གཞས་སྣ་མང་གི་སྐད་སྒྲས་ཁྱབ་ནས་ཡོད།
ངས་འདས་པོ་སྙན་ངག་པ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་མཆོག་གི་བླ་ན་མེད་པའི་མི་གཤིས་བཟང་པོ།ཆེས་དྭངས་གཙང་གི་ལྷག་བསམ། རྨ་མེད་པའི་སྙན་ངག་ལས་ང་རྒྱལ་གྱིས་འགྲེངས་པའི་གངས་སེང་གི་ང་རོ་དེ་དག་དྲན་ནས་ལྷ་སའི་མཚན་མོ་འོག་ནས་ཁོང་ཉིད་སེམས་ཀྱིས་དྲན། མིག་ཆུ་ཤམ་ཤམ་བཞུར་་་་་་་
བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་ཕ་རྒན་ལྟ་བུའི་ཁོང་ཉིད་གཤེགས་རྗེས་བོད་ཁུལ་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཡོངས་ནས་ཕྱོགས་གང་སར་མྱ་ངན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་གྲངས་ལས་འདས་པ་བྱུང་།

ལྷག་པར་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་དུ་སྙན་ངག་པ་གང་ལ་མྱ་ངན་ཚོགས་འདུ་བསྡུས་ཤིང་། དེར་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དོར་ཞི་ཚང་དང་། ན་གཞོན་རྟོགས་སད་པ་ཞོགས་དུང་ཉི་གཞོན། བྱང་སྐར་སོགས། སྙན་ངག་པ་སྨན་བླ་སྐྱབས་དང་དཔའ་རྩེ་སོགས་ལས་རིགས་འདྲ་མིན་གྱི་མི་སྣ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་འཛོམས་ནས་དམ་པ་གང་གི་མཛད་རྗེས་རྗེས་དྲན་དང་མྱ་ངན་ཞུ་ཚིག་སྒྲོག
སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་སོགས་ནས་མིག་ཆུ་བཞུར་ནས་གཏམ་བཤད་ཀྱང་བྱས་ཡོད།

སྙན་ངག་པ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་སྐུ་གཤེགས་ནས་བདུན་ཚུགས་དང་བོ་རུ་<<མཚོ་སྔོན་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར>>ཁང་གིས་མྱ་ངན་ཆེད་བསྒྲིགས་ལེའུ་ཚན་བཟོས་ནས་དེར་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་། བྱང་སྐར། འབར་རྡེའུ་སོགས་ན་གཞོན་གསར་བ་མང་བོས་མྱ་ངན་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ།
ལོ་དེའི་<<སྦྲང་ཆར>>འདོན་ཐེངས་བཞི་བ་རུ་སྦྲང་ཆར་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གིས་མྱ་ངན་ཆེད་བསྒྲིགས་བཟོས་པར། དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ་དང་། འཇམ
དཔལ་རྒྱ་མཚོ། སྐལ་བཟང་ཡེ་ཤེས། ཁ་སྒང་བཀྲིས་ཚེ་རིང་།མེ་སྒྲོན། ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ།འཇུ་སྐལ་བཟང་། ལྗང་བུ་སོགས་ནས་མྱ་ངན་ཆེད་རྩོམ་འདོན་སྤེལ་བྱས།

ཡང་ལོ་དེའི་<<གངས་རྒྱན་མེ་ཏོག>>འདོན་ཐེངས་བཞི་བ་རུ་མྱ་ངན་ཆེད་བསྒྲིགས་བཟོས་ཏེ་ན་སྙན་ངག་སྐྱབས་ཆེན་བདེ་གྲོལ་དང། རེ་རྐང་གླིང་། རི་སྔོན་བླ་མ་ཐར། གཉའ་གོང་ལྷ་བྷེ། མདའ་བཙན་པོ་སོགས་གསར་དར་སྙན་ངག་པ་མང་བོས་མྱ་ངན་ཞུ་རྩོམ་སྤེལ།

ཡང་ལོ་དེའི་<<ཟླ་ཟེར>>འདོན་ཐེངས་བཞི་བ་རུ་མྱ་ངན་ཆེད་བསྒྲིགས་སྤེལ་ནས། བསེ་ཚང་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་མཆོག་དང་། འབའ་བ་ཕུན་ཚོགས་དབང་རྒྱལ། བློ་བཟང་ལྷུན་གྲུབ་རྡོ་རྗེ། རྨ་ཆུ་ཚེ་དྲུག ལྷ་རྒྱལ་ཚེ་རིང་སོགས་ནས་མྱ་ངན་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ། གཞན་དེ་མིན་བོད་ཁུལ་གྱི་དགོན་དེབ་དང་སྒེར་དེབ། ཚགས་པར་སོགས་སུ་མྱ་ངན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་གྲངས་ཚོད་ཟིན་དཀའ།

བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ངོས་ལ་མཇལ་ཚེ། མི་ཞིག་ལ་འདི་འདྲའི་མྱ་ངན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་མང་བ་སྤེལ་བ་ནི་དཀོན་ཙམ་གདའ་མོ། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་སྙན་ངག་པ་གང་གིས་མི་རིགས་ལ་བཅིངས་པའི་བརྩེ་སེམས་དང་། སྙན་ངག་ལ་དགའ་བའི་དད་འདུན་དེ་ལས་བྱུང་ཡིན་པ་སྨོས་ཅི་དགོས།
སྐབས་དེར་ངས་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་པ་གྲགས་ཆེན་ཞིག་ལ་བོད་ཁུལ་གྱི་རྩོམ་པ་བོ་ཚོས་ཨ་ཁུ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་ལ་འདི་འདྲའི་མྱ་ངན་རྩོམ་ཡིག་མང་བོ་ཐོན་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་དུས། ཁོང་གིས་ང་ལ་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་པ་ཚོའི་ཁྲོད་ན་མི་རིགས་ལ་ཤ་ཚ་མཁན་གྱི་སྙན་ངག་པ་ཁོང་ལྟ་བུ་མེད་པས་རེད་ཟེར།

ངོ་མ་ཅི་མ་བདེན། 2003ལོར་མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་སྐུ་གཤེགས་ནས་ལོ་ངོ་བཅུ་འཁོར་བའི་རྗེས་དྲན་ཚོགས་འདུ་སི་ཁྲོན་འབར་ཁམས་ནས་བསྡུས་ཤིང་། སྐབས་དེར་སྙན་ངག་པ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་མཆོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་གྲས་སུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཡོད།
ཁོང་གིས་སྐབས་དེའི་ཚོགས་ཐོག་རང་ནས་འབར་ཁམས་ཁུལ་དཔོན་མདུན་ནས་སྐད་ཤུགས་ཆེན་པོས་འབར་ཁམས་ཁུལ་བོད་རིགས་སློབ་འབྲིང་སྲ་བརྟན་ཡུན་གནས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས་ལུགས་དང་།
ལྷག་པར་1981ལོ་འདོན་ཐེངས་གཉིས་རྗེས་ཆད་སོང་བའི་རྔ་བའི་དུས་དེབ་<<སྤངས་ལྗོངས>>ངེས་པར་དུ་འདོན་སྤེལ་མྱུར་དུ་གནང་དགོས་པའི་ངར་སྐད་ཆེན་པོ་སྒྲོག་པ་སྐབས་ཐོག་དེའི་མཁས་པ་ཞིག་ནས་ང་ལ་དངོས་སུ་གསུངས།

གཞན་ཁོང་གིས་འགོ་གཙོ་དང་ནུས་པས་སྒྲུབ་པའི་ལྗོངས་ཞིང་ཆེན་ལྔའི་<ཆོལ་ཁ་གསུམ>རྩོམ་རིག་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གསུམ་ཙམ་རྩོལ་བ་ཆེན་པོ་སྒོ་ནས་གཙོ་སྒྲུབ་བྱས་ཀྱང་། རྗེས་སུ་རང་གི་དགུང་ལོའི་གནས་བབ་དང་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྲིད་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་འོག་ནས་ཚོགས་ཐུབ་མི་འདུག

ཁོང་གིས་འཚོལ་སྙེག་གི་འདུན་པ་བརྟན་པོའི་སྣེ་འོག་ནས་དུས་རབས༢༠པའི་ལོ་རབས༥༠པ་ནས་བཟུང་སྙན་ངག་གསར་རྩོམ་གྱི་མགོ་བརྩམས་ནས་སྔ་རྗེས་སུ་དམངས་གླུ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས《གཉེན་སྟོན་གྱི་གླུ》དང༌། སྙན་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས《གངས་རི》《གངས་སེང》《གངས་ལྗོངས》《གངས་དབྱངས》《གངས་ལྗོངས་ཀྱི་ཉི་མ་གླུ》དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས《གངས་སེང་དཀར་མོའི་ང་རོ》རྣམ་ཐར《གངས་ལྗོངས་མཚན་ཉིད་པའི་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་མེ་ཏོག》སོགས་པར་དུ་བསྐྲུན་ཡོད།
སྙན་ངག་པ་ཡི་དམ་ཚེ་རིང་ང་ཚོ་དང་ཞལ་གྱེས་ནས་ལོ་ངོ་བཅུ་འཁོར་ཡང་། ཁོང་གིས་ང་ཚོ་ལ་བཞག་པའི་མཛད་རྗེས་རྣམས་བསྐལ་བའི་མཐར་ཡང་གནས་ངེས།