༡༽
ཡུལ་ཤུལ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ནི། བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ཚེ་ཁམས་པ་དང་། བོད་བཙན་པོའི་སྟོང་སྡེའི་དབང་དུ་བྱས་ན་སུམ་པའི་སྟོང་སྡེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས། གནའ་དུས་རྒྱ་དང་། འ་ཞ། འཇང་། ས་ལ། མི་ཉག་སོགས་མི་རིགས་དུ་མའི་ཚོང་འདུས་ཀྱི་ལྟེ་བ་དང་། ཇ་རྟ་བར་གྱི་ཚོང་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་དང་། རྒྱ་དཀར་ནག་བར་གྱི་འགྲུལ་ལམ་ཀྱང་འདི་ནས་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། གནའ་དུས་རྒྱ་ཡི་བཙུན་པ་ཐང་སན་ཀྱང་དབུས་འགྱུར་འཕགས་པའི་ཞིང་དུ་ཕེབས་པའི་ལམ་སོ་དང་རབ་སོ་བྱས་པའི་བཤད་རྒྱུན་དང་། དཔང་རྟགས་ཀྱང་བསྟན་དུ་ཡོད། དེ་རྗེས་རྒྱ་བོད་བར་གྱི་གཉེན་འབྲེལ་གྱི་སྐབས་སུ་བཙན་པོ་སྲོང་བཙན་སྒོམ་པོའི་གནའ་མ་འོན་ཤིང་ཀོང་ཅོ་གནས་འདི་ནས་ཡོངས་བ་དང་། ལམ་བར་གྱི་ཚུགས་སོ་བྱས་པའི་སྐོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དག་ན་འཁོད་ཡོད། དེ་ནས་བཙན་པོ་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་རྣམ་པ་སྣང་མཛད་འཁོར་དགུ་ཅན་གྱི་བྲག་བརྐོས་ཀྱི་ཡིག་རིགས་དང་། བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་འགྱུར་རྙིང་དཔྱད་གཞི་རིན་ཐང་ཅན་སོགས་རྟེན་འགངས་ཆེན་ཡུལ་མིས་འབིས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཟེར་བ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད། རྒྱ་ཡིག་ཁག་ན་འོན་ཤིིང་ཀོང་ཅོའི་ལྷ་ཁང་ཞེས་བཏགས། གཞན་ཡང་བོད་བཙན་པོའི་དུས་སུ་བརྐོས་པའི་བྲག་རྐོས་ཡིག་རིས་ཀྱང་ད་ལྟ་ཁྲ་ལམ་མེར་མཇལ་དུ་ཡོད། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པའི་དུས་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པ་ཧོར་གོང་མའི་གཙུག་གཏོར་དུ་འདི་ནས་དད་ལྡན་མི་སེར་གྱི་རེ་བ་སྐོང་བཞིན་དུ་ཕེབས་པ་རེད། དེ་ནས་༸གོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་རྒྱ་ནག་གོང་མའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཆིབས་ཞལ་བསྒྱུར་བའི་སྐབས་ཀྱང་འབྲི་ཆུའི་རབ་སོ་ཆུ་དམར་རབ་བདུན་ཟེར་བའི་གནས་འདི་ནས་ཕེབས་པ་དང་། པཎ་ཆེན་དཔལ་ལྡན་ཡེ་ཤེེས། རྒྱལ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ། པཎ་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་སོགས་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལྟར་བུ་བོད་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་དེ་དག་གིས་རྒྱ་བོད་བར་དུ་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་ཉི་མའི་རྒྱུ་ལམ་ཡིན་པ་རེད།
ས་ཁྱོན་ནི་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ཁྲི་ཚོ་28.8ཟིན་ཞིང་འདིས་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ས་ཡི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱིའི་སུམ་ཆ་གཅིག་ཟིན་པ་ཡིན། ས་ཁྱོན་འདི་བལ་ཡུལ་ལས་ཆེ་བ་དང། ཡུ་རོབ་ཀྱི་ཨོ་སུ་ཁྲི་རེ་ཡ་(austria)ལས་ལྡབ་གཉིས། སུད་སི་(switzerland)ལས་ལྡབ་བཞི་ལས་ཆེ་ངེས་ཡིན།
རྨ་ཆུ་དང་། འབྲི་ཆུ། རྫ་ཆུའམ་ཡང་ན་ཟླ་ཆུ་བཅས་ཆུ་མགོ་གསུམ་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་། ད་དུང་ཆུ་ཕྲན་དུ་མའི་ཕ་ས་ཡིན་པས་ཨེ་ཤ་ཡའི་བདུད་རྩི་ཆུ་མཛོད་ཆེན་མོ་ཞིག་ཡིན། གཙང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་གསུམ་གྱིས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་དུ་མའི་སྙིང་གཤག་ནས་མཐར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འབབ་པ་རེད།
དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་པའི་གངས་རི་ལ་མཚོན་ན། བྱང་ཨ་ཆེན་གྭ་ཡུ་སེང་ཐོད། བ་ཡན་ཁྲ་ལ། མཐིང་གི་གདོང་ལ། སྐུ་ལྷ་དར་མདུང་། ཁུ་ནུ་རི་རྒྱུད་སོགས་དང་། གནས་རིའི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྒ་སྟོད་ཇོ་བོ། རྒྱམ་རྒྱལ་རྡོ་ཏི་གངས་དཀར། གནས་རི་རྡོ་རྗེ་སེམས་པ། སྐྱོ་བྲག་སེང་གེ་གནམ་མཆོངས། བྱང་གི་རྟ་རྣ་རི་བོ་སོགས་ཡོད། ས་བབ་སྤྱི་ཡི་མཐོ་ཚད་ནི་མཚོ་ངོས་ལས་སྨིས་སམ་ཡང་ན་ཕྲག་འདོམ་4000ལས་བརྒལ་བ་དང་། ཆེས་མཐོ་སར་ཕྲག་འདོམ་6621ཙམ་ཡོད་པ་རེད། ལོ་རེའི་དྲོད་ཚད་ཆ་སྙོམས་བྱས་ན་0.8མ་གཏོགས་མེད་པ་དང་། ནམ་ཟླ་ཆེས་གྲང་བའི་སྐབས་སུ་གྲང་ཚད་42ལ་སླེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ནམ་ཟླ་ཚ་དུས་སུ་དྲོད་ཚད་མཐོ་ཤོས་སུ་28ཙམ་དང་། ལོ་རེའི་ཆར་ཆུ་འབབ་ཚད་ཧོ་སྨིས་463.7ཙམ་ཡིན། འབབ་ཚད་ལ་ངེས་གཏན་མེ་དེ། 1996ལོར་གངས་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་བྱུང་ནས་མི་ཕྱུགས་གཉིས་ལ་གོད་ཆགས་ཚད་མེད་ཕོགས་ཡོད། ན་ནིང་ལོ་མཇུག་དང་། ད་ལོའི་ལོ་འགོ་འདི་ལ་ཁ་བ་གཏན་ནས་མ་བབ་པས་ལུང་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཐལ་མདོག་ཆགས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་མི་སྡུག་པ་གཅིག་དང་། དེ་རིང་གི་དུས་སུ་ཡང་རྩི་ཤིང་ཁ་འབུས་ནས་དཔྱིད་ཀའི་རྣམ་འགྱུར་མི་འདུག་ཟེར།
ཡུལ་ཤུལ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཟེར་བ་འདི་ཕྱི་ལོ་༡༩༥༡ལོའི་ཟླ་བ་༡༢པའི་ཚེས་༢༥ཉིན་དངོས་སུ་བཙུགས། ཡུལ་ཤུལ་ཞེས་མིང་བཏགས་དོན་ནི། སྔ་མོ་ཞིག་ནས་ཡུལ་འདི་ན་ལྡོང་རག་མ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་དཔོན་ཁ་སྟོབས་ཅན་ཞིག་ལ་བུ་ཡུལ་རིས་དང་། དགེ་རིས། རག་རིས་ཞེས་བུ་སྤུན་གསུམ་ཡོད་པར་གྲགས། ཕྱིས་སུ་བུ་སྤུན་གསུམ་པོ་ལུང་པ་གསུམ་གྱི་དཔོན་པོ་རེ་བྱས་ནས་བསྡད་པས་ཡུལ་རིས་ཀྱི་རྒྱུད་པ་ལ་ཡུལ་ཤུལ་དང་། རག་རིས་ཀྱི་རྒྱུད་པ་ལ་རག་ཤུལ། དགེ་རིས་ཀྱི་རྒྱུད་པ་དགེ་ཤུལ་ལམ་དེང་སང་དགེ་རྒྱས་སུ་བཏགས་པ་འདི་དག་ཡིན། དེ་ལྟར་དཔོན་ཉི་ཚེ་དེའི་མིང་ནས་དྲས་ཏེ་བྱེ་བྲག་གི་མིང་སྤྱི་ལ་འཕོས་ནས་ཁུལ་ཡོངས་ཀྱི་མིང་དུ་ཡུལ་ཤུལ་ཞེས་ཐོགས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ཡིག་ཡུས་ཧྲུའུ་ཞེས་པ་འབྲི་བཞིན་པ་རེད་ལ་འབྲི་དགོས་པའི་ཁྲིམས་ཀྱང་བཅས་ཡོད། ཁུལ་འདིའི་མངའ་ཁོངས་ལ་ཡུལ་ཤུལ་རྫོང་དང་། ནང་ཆེན་རྫོང་། ཁྲི་འདུ་རྫོང་། ཆུ་དམར་ལེབ་རྫོང་། འབྲི་སྟོད་རྫོང་། རྫ་སྟོད་རྫོང་བཅས་རྫོང་ཁག་དྲུག་དང་། ཤང་ ༤༧ ། གྲོང་སྡེ་ ༢༥༧བཅས་ཡོད་ལ། བསྡོམས་མི་གྲངས་ཁྲི་28.32ཡོད་ལ་དེའི་ནང་དུ་རྒྱ་རིགས་དང་། སོག་རིགས། ཟ་ལར་གྱི་རིགས། ཧུའུ་རིགས། མན་ཇུའི་རིགས་བཅས་ཡོད་པ་ནས་རྒྱ་ཆ་90ཡན་དུ་བོད་རིགས་ཀྱིས་ཟིན་པར་བཤད། ཆོས་ལུགས་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་དགོན་སྡེ་བརྒྱ་དང་དགུ་བཅུ་གོ་གཅིག་ཙམ་ཡོད། མི་རིགས་རིག་གནས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྒར་པའི་བྲོ་གཞས་དང་། གེ་སར་གྱི་སྒྲུང་། རྟ་བཤད་དང་། སྟོན་བཤད་སོགས་དམིགས་བསལ་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་པད་ཚལ་ཅི་ཡང་བཀྲ་བ་ཡིན།
དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༧ལོར་སྤྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ནང་དེར་ས་ཡོམ་ཅུང་ཙམ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་རྒྱབ་འདུག་དེ་ཡང་ད་ལྟའི་ས་ཡོམ་རྒྱག་སའི་ལྟེ་བ་རེད་ཟེར་བ་རག་ཤུལ་སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་སྟོད་ཀྱི་ཕྱོགས་དེར་རེད། སྐབས་དེ་དུས་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་མེད་ཀྱང་དགོན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་འདུ་ཁང་གས་གྲུམ་ཤོར་བ་དང་། གསེར་ཡབ་དང་རྒྱལ་མཚན་གཞུང་དུ་གཡུགས་པ་སོགས་བྱུང་བ་རེད། དབྱར་དུས་ཡིན་པས་འབྲོག་པ་སྦྲ་གུར་གྱི་ནང་དུ་ཡོད་པས་མི་ལ་སྲོག་སྐྱོན་བྱུང་མེད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་ནས་སྐྱེ་དགུ་མདོ་རུ་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་བརྒྱ་སྐོར་ཙམ་ལས་མེད་ཀྱང་ས་ཡོམ་དེའི་ཤུགས་རྐྱེན་སྐྱེ་དགུ་མདོ་རུ་མ་སླེབས་པ་རེད།
༢༽སྐྱེ་དགུ་མདོ། ཆབ་མདོ་དང་། དར་རྩེ་མདོ། སྐྱེ་དགུ་གསུམ་ནི་ཁམས་ཀྱི་མདོ་ཆེན་གསུམ་རེད། སྐྱེ་དགུ་མདོ་ནི་སྔ་དུས་རྒྱ་དང་། མི་ཉག ས་ལ། འཇང་། འ་ཞ་སོགས་མི་རིགས་དུ་མ་ཚོང་འདུས་དང་རྒྱུ་འགྲུལ་གྱི་གནས་ཡིན་པས་ན་སྐྱེ་དགུ་མདོ་ཐོགས། ལྷོ་ནུབ་གཉིས་ནས་ཆུ་བོ་གཉིས་རྒྱུགས་ཏེ་འཕྲད་པས་ས་དབྱིབས་ནོར་བུ་སུམ་ཚུགས་སུ་ཡོད། དེས་ན་སྒ་སྐྱེ་དགུ་ནོར་བུ་གླིང་ཞེས་རང་བསྟོད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། རྒྱ་ཡི་ལོ་རྒྱུས་ལས་འབྲི་ཆུ་སྟོད་རྒྱུད་ཞིག་ཏུ་སུམ་པའི་རྒྱལ་ས་དེ་ཉིད་ཡོད་པར་བཤད་པས་འདི་ཤེད་དུ་མིན་ནམ་སྙམ། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ནང་དེར་སྟོད་རྒྱ་རྨ་ཁྱི་ཚང་གིས་ཡུལ་འདིར་དམག་འཁྲུག་མང་པོ་བྱེད་མྱངས་ཤིང་བོད་རིགས་དཔའ་བོ་མང་པོ་གོད་ཆགས་འགྲོ་མྱངས། རྨ་ཁྱི་ཚང་གིས་ས་སྒོ་ཟེར་བའི་ལས་ཁང་ཡང་བཙུགས་མྱངས། དུས་ཟིང་གི་སྔོན་དུ་གྲོང་ཁྱེར་འདི་དྭའུ་དཔོན་གྱི་ཁོངས་གཏོགས་རེད། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གསར་པས་ཡུལ་ཤུལ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོངས་ཁུལ་དང་། ཡུལ་ཤུལ་རྫོང་སོགས་རིམ་པས་བཙུགས་ཡོད།
གྲོང་ཁྱེར་དེའི་མཚོན་དོན་འདྲ་བ་ཞིག་ནི་ཉེའི་ཆར་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༥ལོ་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཟངས་ས་ལེར་སྦྲམ་ལས་གྲུབ་པའི་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་བརྙན་གདན་ཁྲི་སོགས་ཕུད་པའི་མི་རྟ་གཉིས་རྐྱང་པ་ལ་མེ་ཏྲར་རམ་ཡང་ན་ཕྲག་འདོམ་22.2ཡོད་པ་དང་། གདན་ཁྲི་བཅས་པ་ལ་ཕྲག་འདོམ་25ཙམ་ལས་གྲུབ་པ་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ཏུ་གེ་སར་གྱི་སྐུ་བརྙན་ཆེས་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། དེ་ནས་བཟུང་གླིང་ག་དེ་ལ་གེ་སར་རིག་གནས་ཐང་ཆེན་ཞེས་མིང་ཡོངས་སུ་བཏགས་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་བརྙན་དེ་དེ་རིང་གོད་ཆགས་འདིས་བཤིགས་ཡོད་རབས་མི་འདུག སྤྱིར་ན་ཡུལ་གྲུ་འདི་ནི་དེང་སང་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེ་དཔལ་འབྱོར་དང་། ལ་རྒྱ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད། དེ་ཡང་འབྲོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་རྣམས་རིན་གོང་མཐོ་བ་དང་། ལྷག་པར་དབྱར་རྩྭ་དགུན་འབུ་དང། འབྲོག་ཁྱིའི་རིགས་གོང་ཆེན་པོ་ཅན་ཡུལ་ཕྱོགས་འདི་དག་ནས་ཡོང་གིན་ཡོད་པས་འབྱོར་ཕྱུགས་ཀྱི་ལམ་དུ་བསྐྱོད་མུས་ཡིན་ནའང་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་ཞིང་དགེ་བའོ།།
༣༽ས་ཡོམ་གྱི་རིགས། མཁན་ཆེན་དཔལ་ལྡན་ཆོས་སྐྱོང་གི་རྣམ་ཐར་ཏུ་ཕྱི་ལོ་༡༩༤༦ཙམ་དེར་ཡུལ་འདིར་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་པ་གསལ་ནའང་མི་ནོར་ལ་གོད་ཆགས་ཅི་ཕོག་གི་གསལ་ཁ་མེད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ལོ་རྒྱུས་སུ་དེའི་སྔོན་དུ་ས་འགུལ་རྒྱུགས་པའི་གནས་ཚུལ་འཁོད་པ་མ་མཐོང་བས་ཁྱེད་ཅག་ལ་རྒྱུས་འདྲ་ཡོད་ན་གསུངས་རོགས་གནང་།
དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༧ལོར་སྤྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ནང་དེར་ས་ཡོམ་ཅུང་ཙམ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་རྒྱབ་འདུག་དེ་ཡང་ད་ལྟའི་ས་ཡོམ་རྒྱག་སའི་ལྟེ་བ་རེད་ཟེར་བ་རག་ཤུལ་སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་སྟོད་ཀྱི་ཕྱོགས་དེར་རེད། སྐབས་དེ་དུས་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་མེད་ཀྱང་དགོན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་འདུ་ཁང་གས་གྲུམ་ཤོར་བ་དང་། གསེར་ཡབ་དང་རྒྱལ་མཚན་གཞུང་དུ་གཡུགས་པ་སོགས་བྱུང་བ་རེད། དབྱར་དུས་ཡིན་པས་འབྲོག་པ་སྦྲ་གུར་གྱི་ནང་དུ་ཡོད་པས་མི་ལ་སྲོག་སྐྱོན་བྱུང་མེད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་ནས་སྐྱེ་དགུ་མདོ་རུ་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་བརྒྱ་སྐོར་ཙམ་ལས་མེད་ཀྱང་ས་ཡོམ་དེའི་ཤུགས་རྐྱེན་སྐྱེ་དགུ་མདོ་རུ་མ་སླེབས་པ་རེད།
༤༽ད་ཐེངས་ཀྱི་དཀའ་ངལ། བོད་ཟླ་གཉིས་པའི་ཐོ་རེངས་ཆུ་ཚོད་ལྔ་དང་སྐར་མ་བཞི་བཅུ་ཙམ་ལ་ས་འགུལ་ཕྲན་བུ་བྱུང་བས་སྐབས་དེ་དུས་སུ་འགའ་ཞིག་དོགས་འདྲོགས་བྱས་ནས་སྒོར་ཐོན་ཡོད་འདུག་ལ་དེ་དག་སྲོག་ཐར་བ་རེད། ད་ཐེངས་གཏན་ནས་ནག་འཇོམས་བྱས་མ་སོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྔོན་བརྡ་ལྟ་བུ་འདར་སིག་ཨེན་ཙམ་ཞིག་སྔོན་ནས་བྱུང་བ་དེའི་བཀའ་དྲིན་རེད་འདུག འདི་ལ་མི་མང་པོས་ཞེད་སྣང་བྱས་འདུག དེ་ནས་ཆུ་ཚོད་གཉིས་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྟེ་ཆུ་ཚོད་བདུན་པ་བཞི་བཅུ་ཙམ་གྱི་སྐབས་སུ་དངོས་སུ་བདུད་ཀྱི་གཤེད་མ་དེ་ཡོམ་ཡོམ་དུ་རྒྱུགས་ཡོད་འདུག་འདི་ལ་བྲོས་ལོངས་དང་བསམ་ལོངས་ཡོད་མི་འདུག་ལ་སྟེས་དབང་གིས་སྒོ་ཕྱི་ལོགས་སུ་ཡོད་པ་འགའ་ཞིག་དང་། རྣོ་ལྕགས་དང་ཨར་འདམ་གྱིས་བསྐྲུན་པའི་གཞུང་གི་ཁང་བརྩེགས་ནང་དུ་སྡོད་མཁན་དཔོན་པོ་དེ་དག་ནི་སྐྱུགས་མེར་ཨེན་ཙམ་ལངས་པ་ཙམ་ལས་མ་བྱུང་ཡང་། བོད་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་ཅན་གྱི་ཁང་པར་བསྡད་པའི་བོད་རིགས་ཉམས་ཆུང་ཕལ་མོ་ཆེར་འཆི་བདག་གི་ཁ་སྒོར་དེད་སོང་བ་རེད། ཨོཾམཎིཔདྨེཧཱུཾ།
དེ་ནས་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཅིག་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཡང་སྐྱར་ཕྲན་བུ་འདར་བསིག་བྱས་འདུག དེ་ནས་དེའི་ནུབ་མོར་བོད་ཟླ་གསུམ་པའི་ཚེས་གཅིག་གི་དགུང་མོའང་གཡུག་གཡུག་ཐེངས་འགའ་ཞིག་བྱས་ཀྱང་སྐྱོན་ཆེར་མ་བྱས། འདི་ལ་བསམ་ན་ད་ལོ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལོ་ཐོ་བསྡུས་པ་དེས་ཅུང་ཞིག་ཐིག་པ་མིན་ནམ། “ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་མུ་གེ་དང་ས་འགུལ་ཡོང་ཉེན། དེ་ཡང་བོད་ཟླ་གསུམ་པའི་ཚེས་ཤར་ནས་བོད་ཟླ་བཞི་པའི་ཉེར་གཉིས་ཀྱི་བར་དང་། སླར་ཡང་བོད་ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ནང་བཅས་པར་ས་འགུལ་ཡོང་བའི་ཉེན།” རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྟེས་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན་སྲིད། ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཟེར་བ་ཅུང་ཞིག་འགྲིག་དཀའ་བས་སོ།།
གོད་ཆགས་འདི་ལ་དཀའ་ངལ་གཙོ་བོ་གསུམ་སྟེ། དཀའ་ངལ་དང་པོ་དེ་གློ་བུར་དུ་ཁང་པ་བརྡིབས་ནས་མི་མང་པོ་ཞིག་ཁང་པའི་འོག་ཏུ་མནན་པ་རེད། དེའི་སྐབས་སུ་འཕྲལ་མ་ཉིད་དུ་ཤི་མ་ཐུབ་པར་སྐད་ངན་སྣ་ཚོགས་འདོན་པ་ཐོས་ནའང་མྱུར་སྐྱོབས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་མེད་པས་ཉེ་འཁོར་དག་གིས་ས་སེལ་རྡོ་སེལ་བྱས་ནས་སྲོག་སྐྱོབས་ཐབས་བྱས་ཀྱང་ཉམམ་མྱོང་དང། ལག་ཅ་མེད་པས་ཕལ་མོ་ཆེར་སྲོག་སྐྱོབས་མ་ཐུབ་པར་གྲོངས་ཤོར་ཡོད་འདུག ད་དུང་ཡང་ཉིན་ཞགས་ཆ་གཅིག་གི་རྗེས་སུའང་བདག་པོ་མེད་པར་ཁང་པ་བརྡིབས་རོ་མང་པོ་ཞིག་སློག་མ་ཐུབ་ནས་ཤི་གསོན་གྱི་དབྱེ་ཐག་མི་ཆོད་པ་རེད། དགོན་སྡེ་ཁག་ནས་ཡོང་བའི་གྲྭ་པ་དེ་དག་གིས་རང་སྲོག་ལ་ཡེ་ནས་མ་འཛེམས་པར་མིག་ཆུ་འཕྱིད་བཞིན་དུ་དཀའ་ངལ་ཆེ་ས་དང་། ཁུག་དཀྱོག མངོན་ཆུང་དེ་དག་ནས་དངོས་སུ་ལག་པ་བརྐྱངས་འདུག རོགས་སྐྱོར་ས་སློག་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་དོན། འདི་ན་གློག་དང་། ཆུ། ཟས་གོས། གནས་མལ་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཡག་པོ་མེད་པས་བཀྲེས་སྐོམ་དང་ངལ་དུལ་གྱིས་དཀའ་ངལ་ཤི་གྲབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག འོན་ཀྱང་འདི་དག་ནི་ཕྱིའི་ཚོར་འདུ་ཙམ་རེད། དཀའ་ངལ་དང་ཡི་ཆད་ཆེ་ཤོས་དེ་ནི་ལག་ཆ་དང་མྱུར་སྐྱོབས་མེད་ནས་སྤུན་ཟླ་དེ་དག་གི་སྲོག་སྐྱོབས་མ་ཐུབ་པ་དེ་རེད་ཟེར། ཨ་ཁ། ཟེར། དཀའ་ངལ་གཉིས་པ་དེ་ནི་སྐབས་འདིར་རྨས་སྐྱོན་ཕོགས་པའི་ནད་པ་དེ་དག་སྨན་བཅོས་ཚུལ་བཞིན་མ་རེག་པར་ཁྲག་དང་དབུགས་མི་འདེངས་པ་སོགས་བྱེད་དུ་ཡོད་ཀྱང་རྐྱེན་ཕྲན་བུ་མ་ཚང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོངས་ཤོར་གི་འདུག་པས་སེམས་ཕམ་ཅི་བས་ཆེ་བ་འདུག་ཟེར། དཀའ་ངལ་གསུམ་པ་དེ་ནི་ཤུལ་དུ་ལུས་པའི་དྭ་ཕྲུག་བདག་མེད་དེ་དག་དང་། གཉོར་སྐྱོང་མེད་པའི་རྒན་རྒོན་བདག་མེད་དེ་དག་རེད་ཟེར། འདི་དག་མིག་གིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དགྲ་ཤ་ཕ་ཡིན་ཀྱང་མིག་ཆུ་ཤོར་ས་རེད་ཟེར། མ་འོངས་པ་འདི་དག་གི་མདུན་ལམ་སྐྱ་ཐིང་ཐིང་དང་། འོག་མོག་མོག་ཅིག་ལས་མེད་པར་བཤད། དེ་རིང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་བློན་དབུན་ཅ་པའོ་དངོས་སུ་འདིར་སླེབས་ནས་ལས་ཀ་ལ་བཀོད་འདོམས་བྱས། བར་ཆད་འདི་ལས་མྱུར་དུ་སྐྱོབ་པའི་དམ་བཅས་ནས་བུད་སོང་ཟེར། གཞན་ཡང་དམག་མི་རོགས་སྐྱོར་མཁན་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པ་སོགས་རང་དབང་གང་མཚམས་ཀྱིས་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད་འདུག་ལ་ནད་པ་ཚབས་ཆེ་བ་འགའ་ཞིག་གནམ་གྲུ་ནང་དུ་རྒྱ་གཏིང་དུ་དབོར་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བཤད་སོང་ཟེར། འོན་ཀྱང་ཤི་བའི་ཁ་ཚོན་ནི་སུས་ཀྱང་མི་ཆོད་སྟེ། སུས་ཀྱང་གྲངས་འདྲེན་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་ཕྱིར། ཁ་སང་རོ་ལོན་པ་རྣམས་དེ་རིང་ནས་བྱ་ཁྱིར་གཏོར་ཚར་སོང་། དེ་རིང་ང་ཚོའི་ཕ་ཡུལ་དགོན་པ་ཞིག་དུ་དུར་ཁྲོད་ཆུང་ཆུང་ཡོད་དེའི་སྒང་དུ་རོ་བཅུ་གསུམ་བྱ་ལ་གཏོར་བ་ཡིན་ཟེར། ད་དུང་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་ཞིག་ལྷགས་འདུག་པས་སང་ཉིན་ནས་བྱ་ཡིས་དེ་ཙམ་མང་པོ་ཟ་རོགས་བྱེད་ཨེ་ཡོང་ན་ཟེར། ད་མི་བཤད་དཀོན་མཆོག་མཁྱེན་མིག་ཆུ་ཆོད་ཐབས་མི་འདུག
བཀུར་འོས་ཁ་བརྡ་རྩོམ་སྒྲིགས་པ་ལགས།
གུས་པས་བྲིས་པའི་སྐྱེ་དགུ་མདོའི་ཆགས་འཇིག་ཅེས་པ་དེ་བོང་བ་གསེར་གཟིགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དྲ་ངོས་སུ་བཀོད་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། འདི་ལྟར་བྲི་དོན་ནི་རང་རིགས་ལ་རྒྱ་ཅན་མང་པོ་ཞིག་གིས་ད་ཐེངས་ཀྱི་གོད་ཆགས་འདི་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་མཛད་ཀྱིན་འདུག འོན་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ནས་ཡུལ་ལུང་འདི་ཡིས་གནས་ཚུལ་གསལ་པོ་མ་ཤེས་ནས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱིན་འདུག་པས་རྒྱུ་ཆ་འདི་དག་བཙལ་འཚོལ་གྱིས་ཆེད་དུ་བཀོད་པ་ཡིན།
ཁྱེད་ཅག་གིས་བཀོད་པ་དེ་གོང་འོག་ཏོག་ཙམ་འཁྲུག་འདུག་པས་གུས་པའི་ཟིན་བྲིས་ལས་(སྐྱེ་དགུ་མདོའི་ཆགས་འཇིག ༢༽)ཡང་བསྐྱར་བཤུ་འགོད་བྱེད་རོགས་ཞུ།
མི་རྐང་གླིང་བུ་ལགས།
ཡུལ་ཤུལ་གྱི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཞིབ་ཙམ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། མི་ཤི་ལ་ཉེ་བ་མང་པོ་ཞིག་རྡིབ་འོག་ནས་བཏོན་ཚར་ནའང་། ཕྱི་རུ་བཏོན་ཚར་རྗེས་སྨན་བཅོས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མ་འདང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤི་དང་འཆི་བཞིན་པ་ནི་སེམས་སྐྱོ་བ་ལས་མི་འདུག
དེ་རིང་ཡུལ་ཤུལ་འཕྲོད་བསྟེན་མི་སྣས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། རྨས་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་པའི་མི་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་འདུག་ཀྱང་། དེ་ལས་བརྒྱ་དང་ཁ་ཤས་གནམ་ཐོག་ནས་ཟི་ལིང་ལ་ཁྱེར་བ་དང་། ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཁྲིན་ཏུ་ལ་ཁྱེར་ཚུལ་འདུག མང་ཆེ་བ་ཤུལ་དུ་ལྷག་ནས་རྨས་སྐྱོན་གྱི་ན་ཟུག་དྲག་པོ་དེ་སྲོན་བཞིན་འཆི་བདག་ལ་སྒུག་བསྡད་འདུག་པ་དེ་ཚོ་སུ་ཞིག་གིས་སྐྱོབས་ཐུབ།
ད་རེས་རྒྱ་གཞུང་གི་མྱུར་སྐྱོབ་རུ་ཁག་དག་འགོར་འགྱང་གིས་ཉིན་གཅིག་གི་རྗེས་ནས་མ་གཏོགས་མ་སླེབས་ན་ཡང་། མཐའ་སྐོར་བོད་མི་ཚོ་གང་མགྱོགས་ཡོང་སྟེ་མི་སྲོག་བསྐྱབས་དང་སྐྱོབས་བཞིན་པ་ནི་ངོ་མ་དགའ་འོས་པ་ཞིག་རེད།
གསེར་རྟ་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་ཚོས་མི་སྐོར་ཞིག་གི་སྲོག་སྐྱོབས་ཐུབ་འདུག མདོ་སྨད་ཀྱི་དཔའ་ལུང་ལ་མཚོན་ན། ཐག་རིང་བོ་ནས་དེར་ལམ་སང་ཡོང་ཐུབ་མེད་ནའང་། བླ་མ་ཞིག་གིས་འགན་ཁུར་ནས་ཞང་གཅིག་གི་ནང་ཁོ་ན་ནས་སྒོར་འབུམ་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་གནང་འདུག
འདི་ཚོ་ངོ་མ་ཁ་མིག་ཡར་ལྟ་བྱེད་འོས་པ། དཀའ་ངལ་ལ་འཕྲད་སྐབས་ཚང་མ་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་བྱེད་ཐུབ་པའི་བདེན་དཔང་གསོན་པོ་རྐྱང་རྐྱང་རེད།
ངས་ཐོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཏུ། སྐྱེ་རྒུའམ་སྐྱེ་དགུ་ཞེས་འབོད་དོན་ནི། སྔོན་དུས་ས་དེར་དགོན་པ་ཞིག་བཞེངས་སྐབས་སུ་ས་འོག་ནས་ཀྱེ་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཞིག་བུད་པ་རེད་ཟེར། དེས་ན་ཀྱེ་སྐུ་དགོན་ཞེས་བྱ་ལ། རྗེས་སུ་ཟུར་ཆགས་ཏེ། སྐྱེ་རྒུའམ་སྐྱེ་དགུ་ཞེས་འབོད་པར་བཤད།
ཨ་རོག