སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ།
མི་རིགས་ཀྱི་གནས་བབ་མཚོན་ཐུབ་པ་དགོས་ན་ཤེས་ཡོན་དང་ལེགས་བྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྩར་གྱུར་པའི་སྐད་ཡིག་འདི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས།
དེང་སང་མང་པོ་ཞིག་གིས་མི་རིགས་ཞེས་བཤད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོ་རྒྱ་གར་དུ་སླེབས་མཚམས་ནས་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་དེ་དག་མ་འོངས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སོན་རྩ་ཡིན་ཞེས་ཁ་ལ་འཇགས་ཡོད། དེས་ན་སོན་རྩ་དེ་གཙང་མ་གཞག་དགོས། སོན་དེ་རྫས་བསྒྱུར་བྱས་པ་ཡིན་ན་སྟོན་ཐོག་གསར་པ་སྐྱེ་རྒྱུ་དེའང་རྫས་བསྒྱུར་བྱས་པ་ཞིག་སྐྱེ་རྒྱུ་རེད། གང་ལྟར་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་བ་ཞིག་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་གཙང་མ་ཞིག་སྐྱེ་ཐབས་མེད། བོད་མི་རིགས་འདི་མི་རིགས་གཞན་ལས་ཟུར་དུ་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཐུབ་པ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་གནས་བབ་མཚོན་ཐུབ་པ་དགོས་ན་ཤེས་ཡོན་དང་ལེགས་བྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྩར་གྱུར་པའི་སྐད་ཡིག་འདི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་དེའང་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
སློབ་ཚན་གང་འདྲ་འཇོག་མིན་དང་། འཛིན་གྲྭ་གང་འདྲ་ཚོགས་མིན། ཡིག་རྒྱུགས་གང་འདྲ་གཏོང་མིན་སོགས་ཡན་ལག་གི་རྣམ་གྲངས་ལྟ་བུ་རེད། གཙོ་བོ་ནི་ང་ཚོའི་ལྟ་སྟངས་འདི་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཨིན་སྐད་ནང་ Perception དང་ Viewpoint ཞེས་བརྗོད། གལ་ཏེ་ Perception དེ་མངོན་སུམ་ལ་བསྒྱུར་ན་ཁྱབ་ཆུང་དྲགས་པ་རེད།གནས་ཚུལ་ཚང་མའི་ཐོག་ང་ཚོས་ལྟ་སྟངས་ཤིག་གཟུང་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ལྟ་སྟངས་ཤིག་གཟུང་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོའི་གཤིས་ཀ་ལ་འཇགས་དགོས། དེའི་ཐོག་ཕྱི་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་བཞིན་པའང་བརྗོད་མེད་རེད། དེར་བརྟེན་དེའི་ནང་སྤྱིར་གནད་འགག་ཆེ་བ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་གཙོ་ཆེ་ཤོས་སློབ་སྦྱོང་གི་དམིགས་ཡུལ་ལ་ལྟ་སྟངས་དང་། སློབ་སྦྱོང་གི་ཐབས་ལམ་ལ་ལྟ་སྟངས། སློབ་ཕྲུག་ལ་ལྟ་སྟངས་བཅས་གསུམ་པོ་གལ་ཆེ་བ་རེད།
སློབ་སྦྱོང་གི་དམིགས་ཡུལ་བསྡོམས་བརྒྱབས་ནས་ཞུ་ན། དེང་རབས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གཉིས་རེད། དེང་རབས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་ནི་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་མི་ཚེའི་ནང་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་ཇི་ཙམ་བྱེད་ཐུབ་མིན་དེ་རེད། གཡོག་རྒྱུགས་ནས་ཕོགས་ཇི་ཙམ་ལེན་ཐུབ་མིན་དང་། ཕོགས་མཐོ་ཤོས་ལེན་ཐུབ་མཁན་དེ་སློབ་སྦྱོང་གི་གནས་ཚད་མཐོ་ཤོས་སུ་བརྩི། དེར་བརྟེན་སློབ་སྦྱོང་གི་དམིགས་ཡུལ་ལ་ལྟ་སྟངས་ནི་འཚོ་ཐབས་ཀྱི་དོན་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་དམ། ཡང་ན་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བསལ་ནས་མི་དེར་ཤེས་ཡོན་དང་བློ་གྲོས་ལྡན་པ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུའི་དོན་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གཉིས་པོ་ཧ་ཅང་མི་འདྲ་བ་རེད།
ནུབ་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བ་ཧ་ཅང་འགྲོ་མུས་རེད། ང་ཚོའི་གནས་ཚང་རྒྱ་གར་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་ལ་ལྟ་སྟངས་ནི་གཡོག་རྒྱུག་རྒྱུའི་བསམ་ཚུལ་དེ་རང་རེད། དེ་ནི་ཁག་མེད། མེ་ཀོ་ལེ་ (Macaulay) ཡིས་ཐོག་མར་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་བཟོ་སྐབས་ནས་པགས་པའི་མདོག་དེ་རྒྱ་གར་བ་མ་གཏོགས། གཞན་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་དང་། སྐད་ཆ་ཤོད་སྟངས།འདུན་པ་འཁྱེར་སྟངས་སོགས་ཚང་མ་ཨིན་ཇི་རང་ཡིན་པའི་གྲལ་རིམ་གསར་པ་ཞིག་རྒྱ་གར་ནང་བསྐྲུན་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད། འདི་ངས་བྱུང་རྒྱལ་དུ་བཤད་པ་ཞིག་མིན། དེའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད། མེ་ཀོ་ལེ་ཞེས་པ་དེ་བོད་དུ་གླང་པོ་ཆེ་བཅུ་འཁྲིད་ནས་འགྲོ་གྲབས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཡོད། ཁོང་ནི་རྒྱ་གར་དུ་ཨིན་སྐད་ནང་ཤེས་ཡོན་སྤྲོད་རྒྱུའི་མ་རྩ་ཐོག་མ་འཛུགས་མཁན་དེ་རེད།
གལ་ཏེ་དེ་འདྲའི་སློབ་གསོ་ཞིག་སྤྲད་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་ཨིན་ཡུལ་ནས་འདིར་ཡོང་ནས་དབང་སྒྱུར་བྱེད་མི་དགོས་པར་ཁོང་ཚོར་གླ་ཕོགས་ཡག་པོ་སྤྲད་དེ་ཨིན་ཇིའི་གཞུང་དང་ཨིན་ཇིའི་རྒྱལ་པོའི་མངོན་འདོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བསྒྲུབ་ཐུབ་ཅེས་བཤད་ཡོད། དེར་བརྟེན་བསམ་བློ་དེ་བྲན་གྱི་བསམ་བློ་རང་རེད། རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཐོབ་ནས་ལོ་ ༧༠ སོང་ཡང་། ད་དུང་སྐད་ཡིག་དང་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ཐོག་ནས་རང་བཙན་ཐོབ་མེད། རྒྱ་གར་ནང་ད་དུང་ཨིན་ཇིའི་དབང་བསྒྱུར་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ན་མི་འགྲིགས་པ་མེད།”
(༢༠༡༧ ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་སྔ་དྲོ་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཟབ་སྦྱོང་ཐོག་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་སྤྱི་ཡོངས་བྱེད་སྒོ་ལམ་སྟོན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་བ་ལས་ཕྱུང་།)
རང་གིས་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་དོན་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་དང་སྤྱི་ཚོགས་འགན་འཁུར་ཆེད་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་དང་མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབས་ཆེད་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་བཅས་དེ་ཚོ་འདྲ་བོ་འདྲ་བོ་ལ་ནོར་ཉེན་ཡོད་དོ་།
བོད་པ་བོད་པ་བོད་པ་བོད་པས། །
བོད་སྐད་བོད་སྐད་བོད་སྐད་མི་ཤེས། །
བོད་ཡིག་བོད་ཡིག་བོད་ཡིག་མི་འབྲི། །
བོད་པར་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་མི་དགོས། །
བོད་པར་ཤོད་དུས་བོད་སྐད་མི་ཤེས། །
བོད་པ་གསོན་དུས་བོད་ཡིག་མ་སྦྱང་། །
བོད་པ་འཆི་དུས་བོད་སྐད་མི་ཤེས། །
བོད་པ་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་ལས་ངན། །
སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཟེར་བའི་སྐད་ཕོ་ཆེ།།
མཁས་པའི་ཁ་ལྕེའི་རྒྱན་ཆ་གཅིག་པུ་སྟེ།།
ལྟོ་ཞིག་མེད་ཀྱང་གཏམ་ཞིག་ཡོད་རེ་ཆེ།།
གྲགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་པ་ཡི་གཏམ་ཁོ་ན།།