(མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ཨིན་སྐད་དུ་བརྩམས་པའི་སྙན་ངག་ཁག་བཞི།)

Rebkong རེབ་གོང་།

My feet are wandering neath the alien star,
My native land, – the road is far and long.
Yet the same light of Venus and Mars
Falls on the small green valley of Rebkong.
རྒྱུས་མེད་གནམ་གྱི་ སྐར་མའི་འོག་ཏུ་ ཁོ་བོས་གོམ་པ་ སྤོ་བཞིན་ཡོད།།
བདག་གི་ཕ་ཡུལ་ རྒྱང་ན་གནས་ཤིང་ དེ་ཡི་བཤུལ་ལམ་ ཧ་ཅང་རིང་།།
འོན་ཀྱང་སྐར་མ་ པ་སངས་དང་ནི་ མིག་དམར་ཟུང་གི་ འོད་དེ་ཉིད།།
ལྗང་མདོག་ལྡན་པ་ རེབ་གོང་ཞེས་བྱ་ ལུང་ཆུང་དེ་རུ་ འཕྲོ་བར་བྱེད།།

Rebkong, – I left thee and my heart behind,
My boyhood’s dusty plays, – in far Tibet.
Karma, that restless stallion made of wind,
In tossing me; where will it land me yet?
རེབ་གོང་ཞེས་བྱ་ ཁྱོད་དང་ལྷན་དུ་ བདག་གི་སྙིང་ཆུང་ཤུལ་དུ་ལུས།།
རྒྱང་རིང་བོད་དུ་ ས་རྡུལ་ཁྲོད་ཀྱི་ བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་ དང་བཅས་བསྐྱུར།།
རླུང་གིས་བསྐྲུན་ཅིང་ ངལ་བ་མེད་པའི་ ལས་དབང་རྟ་ཕོ་ ཞེས་བྱ་འདིས།
བདག་ཉིད་འཕངས་པར་གྱུར་ཏོ།། ད་ནི་གང་དུ་ལྷུང་བར་འགྱུར།།

Like autumn cloud I float, soon, there, soon here,
I know not what the fleeting moons may bring.
Here in this land of roses, fair Kashmir,
My years are closing around me like a ring.
སྟོན་གྱི་སྤྲིན་བཞིན་ སྐད་ཅིག་ཡུན་ལ་ ཁོ་བོ་འདིར་གཡེང་དེ་རུ་ལྡིང་།།
འཁྱུག་ཙམ་བྱེད་པའི་ ཟླ་བ་འདི་ཡིས་ ཅི་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་ མ་ངེས་མོད།།
མཛེས་ཤིང་སྡུག་པ་ ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ཞེས་ རྒྱ་སེ་མེ་ཏོག་ བཀྲ་བའི་ལྗོངས།།
ཨ་ལོང་ཇི་བཞིན་ ལོ་ཡི་འཁོར་ལོས་ ཁོ་བོར་ཉེ་བར་ གཏུགས་ནས་ཡོད།།

Fate sternly sits at Destiny’s hard loom
And irrevoked her tangled pattern weaves
The winds are blowing around my father’s tomb
And I but dream of those still summer eves,
When – child – I listened to my mother’s voice,
Whose stories made my youthful heart rejoice.
ལས་དབང་དེ་ནི་ འདུན་མའི་ཐགས་ཁྲི་ མཁྲེགས་པོའི་མདུན་དུ་ བཙན་གྱིས་སྡོད།།
མཚམས་མ་བཅད་པའི་ རང་གི་འཐག་རིས་ ཟ་ང་ཟིང་ངེར་ བསྣོལ་བར་བྱེད།།
རླུང་བུ་དེ་ཡང་ ཁོ་བོའི་ཕ་རྒན་ འདས་པོའི་དུར་སར་ གཡོ་ཞིང་ལྡང་།།
འོན་ཀྱང་ཁོ་བོས་ ད་ལྟ་ཡིན་ཡང་ དབྱར་ཁའི་ས་སྲོད་ དེ་རྣམས་སུ།།
བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ ཨ་མའི་སྐད་ལ་ མཉན་བཞིན་དུ།།།
ཁོ་མོའི་སྒྲུང་གིས་ སྙིང་ཆུང་གཞོན་ནུ་ ཚིམ་པར་བྱས་པ་ རྨི་བར་བྱེད།།

So far, so far I may not see those graves.
Ah, friend, these separation pangs are sore.
My heart is thrown upon the ocean waves
Where shall at last reach a peaceful shore?
ད་ལྟའི་བར་དུ་ ཆུ་བུར་མིག་གིས་ དུར་ས་དེ་དག་ མ་མཐོང་ངོ་།།
ཀྱེ་མ། གྲོགས་པོ། གསོན་བྲལ་བྱས་པའི་ ཟུག་གཟེར་དག་ནི་ རྨ་ཁ་རེད།།
བདག་གི་སྙིང་ཆུང་ རྒྱ་མཚོའི་རྦ་རླབས་ འཕྱོ་བའི་སྟེང་དུ་ འཕངས་ནས་ཡོད།།
དུས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ ཞི་བའི་མཚོ་ངོགས་ གང་ལ་ཇི་ལྟར་ སླེབས་པར་འགྱུར།།

I’ve drunk of holy Ganga’s glistening wave,
I’ve sat beneath the sacred Bodhi tree,
Whose leaves the wanderer’s weary spirit lave.
Thou sacred land of Ind, I honour thee,
But, oh, that like valley of Rebkong,
The sylvan brook which flows that vale along.[1]
ཆུ་མོ་གངྒའི་ འོད་འཚེར་རླབས་རྒྱུན་ བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ འཐུང་ཡོད་དོ།།
གནས་མཆོག་དམ་པ་ བྱང་ཆུབ་ཤིང་འོག་ བདག་ནི་ཙོག་པུར་ བསྡད་ཡོད་དོ།།
དེ་ཡི་ལོ་མས་ དེར་འོང་རྣམས་ཀྱི་ མྱ་ངན་གདུང་བ་ བཀྲུ་བར་བྱེད།།
བདག་ཡིད་དང་བས་ གནས་མཆོག་དམ་པ་ རྒྱ་གར་འཕགས་ཡུལ་ ཁྱོད་ལ་འདུད།།
འོན་ཀྱང་། ཨེ་མ། འདི་ནི་རེབ་གོང་ ཡུལ་གྱི་ལུང་གཤོངས་ དེ་ཇི་བཞིན།།
ནགས་ཚལ་ཅན་གྱི་ ཆུ་ཕྲན་ཞིག་ཀྱང་ ཡུལ་ལྗོངས་དེ་ཡི་ རྒྱུད་དུ་འབབ།།

Manasarovar མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ།

In the times now long forgotten
In the night of other ages,
When things were not as they now are
Lay the earth a lifeless body,
Cold and hard and all unyielding,
Like a maid in dreamless slumber,
Untouched by life’s budding springmood,
Ere the glow of sun light calls her.
And the sky looked down and saw her.
Gently then in stealth descending,
In the rose of early twilight
Stooped and kissed her in her slumber.
And behold her young heart heaving,
Throbbed her pulse, her eyelids opened
And those eyes, all filled with wonder
Shed the hot tears of her being.
Thus was born this lake Himalayan,
Mother of the holy Ganga.

ད་ལྟ་གཏན་ནས་བརྗེད་པའི་དུས་ཤིག་ན།།
བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་ཅིག་གི་མཚན་མོ་རུ།།
ད་ལྟའི་འདི་འདྲ་མེད་པའི་དུས་ཤིག་ན།།
གསོན་ཉམས་བྲལ་བའི་ས་ཡི་གོ་ལ་མོ།།
གཉིད་སྟུག་རྨི་ལམ་མེད་པའི་ན་ཆུང་བཞིན།།
ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་མ་རེག་གོང་རོལ་དུ།།
ཚེ་སྲོག་དཔྱིད་ཀྱི་ལྒང་བུ་མ་གྲོལ་བར།།
གྲང་ཞིང་མཁྲེགས་ལ་ཐེར་ཟུག་ངོ་བོར་གནས།།
ནམ་མཁས་གཟིགས་སྐབས་གོ་ལ་མོ་མཐོང་ནས།།
དལ་ཞིང་ལྷོད་པའི་ངང་ནས་མར་བབས་ཤིང་།།
སྐྱ་རེངས་དང་པོ་འཆར་བའི་སྐབས་དེ་རུ།།
གཉིད་སྟུག་གོ་ལར་འཁྱུད་ཅིང་འོ་བསྐྱལ་ནས།།
ཁོ་མོའི་སྙིང་ཆུང་འཕར་ལྡིང་ཁྲོད་དུ་བཟུང་།།
ཁོ་མོའི་སྙིང་རྩ་འཕར་ཞིང་མིག་ཟུང་ཕྱེས།།
མིག་ཟུང་དེ་ནི་ཡ་མཚན་གྱིས་ཡོངས་ཁེངས།།
ཁོ་མོའི་མིག་ནས་མཆི་མ་ཚ་བོ་འཐོར།།
དེ་ལྟར་ཆུ་མོ་གངྒའི་མ་ཡུམ་སྟེ།།
གངས་ཅན་ཡུལ་གྱི་མཚོ་འདི་བལྟམས་པར་གྱུར།།

II

Mountain-wave, mystic and dreamy,
By thy shore does stand a maiden
And the rhythm of thy water
Blends into her burning bosom,
Stands she motionless and gazing,
Knows not where her flocks are staying.
གཉིས།
རི་བོའི་རླབས་ཕྲེང་ཡ་མཚན་རྨི་ལམ་འདྲ།།
དེ་ཡི་འདབས་སུ་གཞོན་ནུ་མ་ཞིག་འགྲེང་།།
ད་དུང་ཁྱོད་ཀྱི་ཆུ་མོའི་རླབས་སྒྲ་དག།
ནུ་འབུར་རྒྱས་པ་དེ་རུ་འདྲེས་པར་གྱུར།།
རང་གི་ཁྱུ་ཚོགས་གར་ཡོད་མ་འཚལ་བར།།
མོ་ནི་འགུལ་མེད་ཅེར་ཏེ་ལུས་པར་གྱུར།།

The young hunter aims his arrow,
And, behold, he sees thy water,
And no more sees he the roebuck
Slacks the bowstring, flees the quarry.
རྔོན་པ་གཞོན་ནུ་དེ་ཡིས་མདའ་གཏད་ནས།།
བལྟས་པའི་མོད་ལ་ཆུ་མོ་ཁྱེད་མཐོང་གྱུར།།
ཤ་ཕོ་དེ་ནི་ད་གཟོད་མཐོང་མ་གྱུར།།
གཞུ་ཐག་གློད་ཅིང་མདའ་མོ་འཕུར་བར་གྱུར།།

When the sun is golden glory
Sheds his aureole o’er thy surface, –
Standst thou like the shrine Campaca
But the white dreamrays of moon-light
Veils thee in a garb of silver,
In the rope of Milarepa.[2]
ཉི་མ་དེ་ནི་གསེར་མདོག་འོད་འཚེར་བཞིན།།
ཁྱེད་ཀྱི་ཐད་ནས་འོད་གོར་སྤྲོས་དུས་དེར།།
ཙམ་པ་ཀ་ཡི་ལྷ་ཁང་བཞིན་ཁྱོད་འགྲེང་།།
འོན་ཀྱང་ཟླ་འོད་རྨི་ལམ་འོད་དཀར་གྱིས།།
མི་ལ་རས་པའི་རས་ཡུག་དཀར་པོའི་ཁྲོད།།
དངུལ་མདོག་ཕྱུ་པའི་ནང་དུ་ཁྱོད་ཉིད་བཏུམས།།

 

Oh Where?  ཀྱེ་མ་གང་དུ།

A city there is which lone does stand
In ruins mid bamboo trees
Hot blows the burning desert sand
Where dry shrubs sigh on thirsting land,
Where monkeys cry, and with these
Joins the shrill cry of the jungle cock
Where a maiden drives her scattered flock
To the tunes of the ancient lay.
Where an ox cart moves on its lazy way
And the halts for shade neath a jutting rock;
Oh, City, where is the day,
When on thy golden Throne sat Kings
Who held the Sceptre high in this place?
Hark, heareth thou Time’s fleet wings?[3]
ཁེར་རྐྱང་ངང་དུ་འགྲེང་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག།
སྨྱུག་ཚལ་དབུས་ན་གནས་པའི་གྱང་རོའི་ཁྲོད།།
ཚ་སྲེག་རླུང་བུ་རྒྱུ་བ་བྱེ་མའི་ཐང་།།
སྡོང་ལྡུམ་སྐམ་པོས་ཆུ་འདོད་དབུགས་དབྱུང་བྱེད།།
སྐོམ་མནར་ཐང་དུ་སྤྲེའུས་ངུ་སྐད་སྒྲོག།
ནགས་ཀྱི་བྱ་ཕོས་གཙེར་སྐད་སྒྲོག་དང་ལྷན།།
གནའ་བོའི་གླུ་དབྱངས་སྙན་མོ་གཏོང་བཞིན་དུ།།
ན་ཆུང་ཞིག་གིས་ར་ལུག་ཐར་ཐོར་དེད།།
གླང་གི་ཤིང་རྟ་ལེ་ལོའི་ལམ་ཐོག་ཏུ།།
བསྐྱོད་བཞིན་བྲག་རིའི་གྲིབ་འོག་ངལ་གསོ་བྱེད།།
རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་གསེར་གྱི་ཁྲིར་བཞུགས་ནས།།
ཕྱག་གི་བེ་ཅོན་མཐོན་པོར་བསྒྲེངས་བྱས་པའི།།
ཉིན་དེ་གང་དུ་ཡོད་དམ།  གྲོང་ཁྱེར་ཀྱེ།།
ཉོན་དང་དུས་ཁྱོད་འཕུར་རྩལ་མགྱོགས་པ་ཨང་།།

 

Milarepa’s Reply མི་ལ་རས་པའི་ལན།

The earth and sky held counsel one night,
And called their messengers from northern height.
And came they, the storm fiends, the bleak and the cold,
They, who the storm winds in grim fingers hold.
མཚན་མོ་ཞིག་ལ་གནམ་ས་གྲོས་མཐུན་ནས།།
རང་རང་ཕོ་ཉ་བྱང་ཕྱོགས་རྩེ་ནས་བོས།།
གྲང་ཞིང་བདུད་འདྲའི་རླུང་འཚུབ་དེ་རུ་སླེབས།།
དྲེག་ཅན་མཛུབ་མོ་རླུང་གིས་རེངས་པར་བྱས།།

They swept o’er the earth, and then they called forth
That glist’ning maid from the far Polar North
In white trailing robe, the Queen of the Snow
And she sent her flutt’ring plumed children below.
ས་སྟེང་ཕྱགས་ཏེ་བྱང་སྣེའི་རྩེ་མོ་ནས།།
འོད་སྟོང་འཕྲོ་བའི་ན་ཆུང་མགྲོན་དུ་བོས།།
དར་དཀར་གྱོན་པའི་གངས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་དེས།།
སྒྲོ་དར་བརྒྱན་པའི་བུ་ཕྲུག་ལས་སུ་མངགས།།

And downward they flew in wile, whirling showers,
While in black masses hung threat’ning the sky.
Some were large cruel sharp-stinging flowers
Some pierced his chest with a fierce-cutting eye.
དྲག་ཆར་འཚུབ་མའི་ཟོལ་གྱིས་འོག་ཏུ་འཕུར།།
སྤྲིན་ནག་ལྡིང་བས་གནམ་ལ་འཇིགས་པ་སྟེར།།
རེ་འགའ་དབྱིབས་ངན་ཚེར་མའི་མེ་ཏོག་སྟེ།།
སྐྱི་གཡའི་མིག་གིས་བྲང་ཁོག་བརྟོལ་བར་བྱས།།

Thus stormfiends, snow and icy frost blending
Came cold and sharply upon him descending.
On his half nude form these shapes did alight.
And tried with his single thin garments to tight.
དེས་ན་བདུད་འདྲའི་གངས་རླུང་སད་བསྡེབས་ནས།།
ཁོང་གི་ཐོག་ཏུ་རྣོ་བའི་གྲང་ངར་སླེབས།།
སྟོད་ཧྲེང་གཟུགས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་འོད་འཚེར་བས།།
སྣ་གཅིག་ལ་བའི་སྐེ་རགས་དམ་པར་བསྡམས།།

But Milarepa, the Snow-mountain’s child
Feared no their onslaughts, so cruel and wild.
Though they attacked him most fiercely and grim,
He only smiled – they had no power over him.[4]
འོན་ཀྱང་གངས་ཕྲུག་མི་ལ་རས་པ་དེ།།
གདུག་དང་རྩུབ་པའི་རྒོལ་བར་འཇིགས་མ་ཡིན།།
ཧ་ཅང་འཇིགས་སྐྲག་སྒོ་ནས་རྒོལ་བྱས་ཀྱང་།།
མཐུ་ནུས་ལྡན་པ་ཁོང་གིས་འཛུམ་ཙམ་གནང་།།

 

མཇུག་བྱང་།  མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ཨིན་སྐད་དུ་བརྩམས་ཏེ་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་སྙན་ངག་ཁག་བཞི་འདི་དག་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གི་སྔ་རོལ་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ཞིག་ནས་པར་བཤུས་ཀྱིས་ཉར་ཡོད་མོད། ད་ལྟ་དེ་དག་གར་ཡོད་ཆ་མ་འཚལ།  ཉེ་ཆར་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་Donald S. Lopez Jr.  གྱིས་ཨིན་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ཅིང་ ༢༠༠༩ ལོར་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་སྙན་རྩོམ་ ༡༠༤ ཅན་གྱི་དེབ་ In the Forest of Faded Wisdom ཞེས་པ་ནས་སྙན་རྩོམ་འདི་དག་སླར་ཡང་མཇལ་ཞིང་། དེ་འཕྲལ་གྲོགས་རྒན་པད་མ་ཚེ་དབང་ཤཱསྟྲི་ལགས་དང་ལྷན་དུ་ལོ་གསར་པའི་གུང་གསེང་དང་བསྟུན་ནས་འཕྲལ་འཕྲལ་དུ་རིག་པའི་རྩེད་མཚར་གྱི་རྣམ་པས་བསྒྱུར་པ་ཡིན་ལ།  དེ་ཡང་ཨིན་སྐད་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་ཉམས་རྣམས་ནི་བོད་སྐད་དུ་མི་འོང་བ་གཞིར་བཞག་ཐོག  བོད་སྐད་དུའང་ཨིན་སྐད་ཀྱི་ནང་དོན་དེ་དག་གོ་ཨེ་ཐུབ་ལ་བལྟས་པ་ཙམ་མོ།།  འདི་ཡང་མི་རབས་རྗེས་མ་བ་དག་གི་དཔྱད་གཞིར་ཕུལ་བ་དགེའོ།། ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག

[1]༡༩༤༡ལོའི་སྤྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ “བྱང་ཆུབ་ཆེན་མོ་(Maha-Bodhi)”ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཤོག་ངོས་ ༢༩༤ ནས་ ༢༩༥ པར་འཁོད། དགེ་འདུན་རབ་གསལ་གྱིས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར།
[2]༡༩༤༡ལོའི་སྤྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ “བྱང་ཆུབ་ཆེན་མོ་(Maha-Bodhi)”ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཤོག་ངོས་ ༢༩༣ པར་འཁོད། དགེ་འདུན་རབ་གསལ་གྱིས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར།
[3]༡༩༤༡ལོའི་སྤྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ “བྱང་ཆུབ་ཆེན་མོ་(Maha-Bodhi)”ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཤོག་ངོས་ ༢༩༤ པར་འཁོད། པད་མ་ཚེ་དབང་ཤཱསྟྲིས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར།
[4]༡༩༤༡ལོའི་སྤྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ “བྱང་ཆུབ་ཆེན་མོ་(Maha-Bodhi)”ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཤོག་ངོས་ ༢༩༥ པར་འཁོད། པད་མ་ཚེ་དབང་ཤཱསྟྲིས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར།