སྙན་བཟང་གཡུང་དྲུང་ཚེ་རིང༌།
————————————
སྐར་ཚོགས་རྒྱ་མཚོའི་འོག་ཏུ། རི་བོ་རྡ་རམ་ས་ལ་ནི་སེང་གེ་དཀར་མོ་རལ་བ་ནག་པོ་ཅན་ཞིག་གིས་ཆོས་འཆད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་བཅས་ཏེ་ཤར་ལ་གཟིགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ཀུན་ནས་མཚུངས་ནའང༌། རི་བོ་འདིའི་གཡས་གཡོན་ཀུན་ཏུ་གྲག་འགུལ་ཅི་ཡང་མེད་པར་ལྐུགས་པའི་རྣམ་ཐར་འཛིན་པར་གཞིགས་ན། གནས་འདིར་གཉུག་མར་སྡོད་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་དབྱངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག་ལྡན་པའི་སྔུར་བ་རིང་མོ་ཧུར་ཧུར་དུ་འཐེན་བཞིན་ཡོད་པ་འདྲ། རྒྱུ་རྐྱེན་ཅི་ཡིན་མི་ཤེས་ཀྱང༌། ད་དུང་ཐོག་ཁང་འགའ་རེའི་སྒེའུ་ཁུང་ལས་གློག་འོད་ལམ་ལམ་འཚེར་གྱིན་འདུག དེ་ནི་ཕར་བལྟས་ཚོད་ཀྱིས་མཁའ་མཐའི་སྐར་མ་འགའ་སྟབས་མ་ལེགས་པར་རི་བོའི་མགུལ་བར་ལྷུང་སྟེ་དངངས་སྐྲག་གིས་འདར་གྱིན་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་བཅོས་མིན་དུ་སྟེར། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་སྲུང་བ་ཚོའང་གྲུང་ཤ་དོད་པའི་ངང་ཕོ་བྲང་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོ་བྱེད་པ་དང༌། ཚང་ཚིང་དུ་རྒྱས་པའི་ལྗོན་ཤིང་དག་གི་གསེབ་ཏུ་སྤྲེའུ་འགའ་མཆོང་ལྡིང་གིས་ལྗོན་རྩེ་ནས་མར་འབབ་པའི་སྒྲ་ཐོས་ཤིང༌། སུས་ཀྱང་མ་བཏབ་པའི་མེ་ཏོག་གི་དྲི་ཞིམ་ཞིག་རླུང་གིས་ཁྱེར་ཏེ་རི་བོ་འདིའི་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་འདུག་པས། མུན་འོགསནས་བལྟས་ནའང༌། རི་བོ་རྡ་རམ་ས་ལ་ནི་ཡུལ་ལྗོངས་ལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞིག་རེད་ཨང༌།
དུང་དཀར་སེར་པོ།
ཉེ་ཆར་༧གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིར་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་འབྲེལ་གྱི་གསར་འགྱུར་ཁག་ལས་ང་ནི་སླར་ཡང་མགོ་འཐོམས་པར་གྱུར། ང་མགོ་འཐོམས་པ་ནི་ཧ་ཅང་ཡིན་འོས་པ་ཞིག་སྟེ། ང་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་མེད་ཁར། འཛིན་སྐྱོང་གི་ཉམས་མྱོང་ཡང་མེད། དེ་ལས་ཀྱང་ཉེ་ཆར་འགྲོ་བཞིན་པའི་ “བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་”གྱི་སྐོར་ལ་ཤེས་ཚད་ཧ་ཅང་ཞན་པ་ཡིན། དེ་བས་གོ་དོན་གསལ་པོ་ཞིག་འབྱིན་མི་ཐུབ། འོན་ཀྱང་གཤམ་གསལ་གྱི་མཐོང་ཚུལ་འདི་འགོག་མེད་དུ་སྐྱེས་བྱུང་། ཨ་རིའི་ནང་གི་གསར་འགྱུར་དག་ན། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཆིབས་བསྒྱུར་སྐོར་གླེང་སློང་བྱེད་སྐབས། རྒྱ་གཞུང་ལ་ཁེ་གྱོང་གང་ཡོད་དང་། བོད་ལ་ཐོབ་ཤོར་གང་ཡོད་གཙོས་ མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དགོས་མཁོ་སྐོར་ཞིག་བརྗོད་ཡོང་གི་འདུག འོན་ཀྱང་།…
“རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཐེབས་རྩ་”ཞེས་པས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་”དམངས་གཙོའི་ཞབས་འདེགས་གཟེངས་རྟགས་”ཕུལ་བ།
དགའ་སྤོབས་ལྡན་པའི་མཇལ་འཛོམས།
རིག་པའི་རྡོ་རྗེས།
——-
དེ་རིང་སྟེ་བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༣༧ བོད་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༤ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༨ ཉིན། ༧སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་དབུ་རགས་ཨོ་བྷ་མ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས། དུས་ཚོད་བཅུ་གཅིག་ནས་བཅུ་གཉིས་བར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཚོམ་ཆེན་དུ་ལོ་རྒྱུས་དང་། གཟི་བརྗིད། དགའ་སྤོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་མཇལ་འཛོམས་གནང་ཡོད་ཅིང་། མཇལ་འཛོམས་དེའི་སྐབས་སྲིད་འཛིན་དབུ་རགས་ཨོ་བྷ་མ་མཆོག་གིས། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོང་ཐང་དང་། ཆོས་དད་རང་དབང་། ལྷག་པར་དུ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་རླབས་ཆེན་ཐུགས་བཞེད་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐབས་ལམ་བརྒྱུད། བོད་དོན་འཐད་རྩོད་གནང་གིན་ཡོད་པར་བླ་ན་མེད་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་དང་ཁས་ལེན་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་རྗེས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམ་གཉིས་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྗེས། བཞུགས་གནས་མགྲོན་ཁང་དུ་ཕེབས་ཏེ་གསར་འགོད་ལྷག་འཚོགས་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཞིབ་རྒྱས་མཁྱེན་འདོད་ཡོད་མཁན་ཚོས་གཤམ་གྱི་འབྲེལ་ཐག་ཁག་གི་ཐོག་ཕེབས་ནས་གསན་གཟིགས་གནང་རོགས་ཞུ་བ་ཡིན།
ལོ་སར་གྱི་དམ་བཅའ།
དེ་རིང་དྲ་རྒྱ་ནས་ བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་རྡོར་ལགས་དང་། ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་ལྷ་སྒྲོན་གཉིས་ཀྱིས་ ལོ་སར་དམ་བཅའི་ སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་འདི་དག་བཤད་འདུག ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་། འདིར་གཟིགས་རོགས། ལོ་སར་གྱི་དམ་བཅའ། ང་བོད་པ་ཡིན་ཙང་ ཞེས་པ་འདི་དབྱིན་ཡིག་གི་དྲ་རྒྱ་ལ་འདུག “ང་བོད་ཡིན་ཙང་། ཉིན་ལྟར་བོད་སྐད་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་གི་ཡིན།” “ང་བོད་པ་ཡིན་ཙང་། བདུན་རེར་བོད་ཆས་ལན་རེ་གྱོན་གི་ཡིན།” འདི་འདྲ་འདུག…
རྒན་ལྷ་མོ་སྐྱབས་ལ་བུ་སྟག་ལོ་བ་ཞིག་འཁྲུངས་སོང་།
རྒན་ལྷ་མོ་སྐྱབས་ལ་བུ་སྟག་ལོ་བ་ཞིག་འཁྲུངས་སོང་། དབྱངས་ཅན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་། ངའི་རྒན་ལྷ་མོ་ལགས་ནི་སྨྲ་བ་ཉུང་ལ་བསྒྲུབས་པ་མང་བའི་ངེས་དོན་གྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་བ་ཞིག་ཡིན། ཁོས་བོད་བཙན་བྱོལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་མི་གཅིག་གི་ནུས་བ་ལས་བརྒལ་བའི་ཞབས་ཞུ་བྱས་ཡོད་ལ། དེ་རིང་ཡང་ཁོང་གིས་དབྱངས་ཅན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ཞེས་བའི་དྲ་ཚིགས་ཤིག་ང་ཚོར་སྟག་ལོ་གསར་ཚེས་ལ་སྐྱེས་སུ་བཏེགས་ཡོད། www.chapdaklhamokyab.fr ཁོང་གིས་ང་ཚོར་ལོ་གསར་བའི་མགྲོན་འབོད་དུ་ (ཕེབས་ཤོག མཛེས་སྡུག་གི་རྨི་ལམ་སྙེག་མཁན་དང། དབྱངས་གསལ་གྱི་བདག་པོ་རྣམ་པ། ངའི་སྐུ་མགྲོན་ལ་ཉེ་རིང་མེད་ལ། ངའི་བསུ་བ་ལ་སྔ་གཞུག་མེད། ངའི་སྟག་ལོ་བས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ལོ་གསར་གྱི་བསུ་སྟོན་བྱེད།)ཟེར། དེ་བས་ཁྱེད་ཚོ་ཚང་མ་ངའི་རྒན་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱི་མགྲོན་དུ་ཕེབས་ཤོག། འདི་རུ་ངའི་དགེ་རྒན་ལྷ་མོ་ཞེས་ང་རང་བཙན་གྱིས་སྦྱོར་དོན་ནི་ང་རང་གི་ངོམ་སོ་དང་སྤོབས་པ་ཡིན།…
དེ་ལས་མང་བ་། “རྒན་ལྷ་མོ་སྐྱབས་ལ་བུ་སྟག་ལོ་བ་ཞིག་འཁྲུངས་སོང་།” »
ཏིན་ཏིན་བོད་ལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་བརྙན་དེབ་གླེང་བ།
སྙན་བཟང་གཡུང་དྲུང་ཚེ་རིང་།
ཏིན་ཏིན་(ཀྲིན་ཀྲིན)བོད་པ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་བརྙན་དེབ་འདི་ནི་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་བྷེལ་རྗམ་གྱི་ཧར་རྗེ་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་བྲིས་ཤིང་། ༡༩༥༨ལོར་བྷེལ་རྗམ་དུ་དཔར་སྐྲུན་བྱས་པ་ཞིག་རེད། བརྙན་དེབ་འདི་དཔར་སྐྲུན་བྱས་ནས་ད་ལྟའི་བར་དེབ་གྲངས་ས་ཡ་མང་པོ་བཀྲམས་ཤིང་། དེབ་འདིའི་འགྱུར་ཡང་སྐད་ཡིག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡོད་ཅིང་། ཡིན་ན་ཡང་། སྐུ་ཞབས་ཧར་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ཏིན་ཏིན་བོད་ལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་བརྙན་དེབ་འདི་གཅིག་པུ་བྲིས་ཏེ་སྙན་གྲགས་རྒྱས་པ་ཞིག་མིན་འདུག ཏིན་ཏིན་ཞེས་པའི་བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་དང་ཁྱི་དཀར་པོ་གཉིས་གཙོར་བཞེངས་ཀྱིས་ཏིན་ཏིན་ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་ཕྱིན་པ། ཏིན་ཏིན་ཨ་མི་རི་ཀར་ཕྱིན་པ་སོགས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཡོད་ཀྱང་། དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ཧར་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ཏིན་ཏིན་བོད་ལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་བརྙན་དེབ་འདི་ནི་བརྙན་དེབ་གཞན་པ་ཁག་ལས་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་དང་། ང་རང་དགའ་སྣང་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་བརྙན་དེབ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། ཏིན་ཏིན་བོད་ལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་བརྙན་དེབ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཡང་གསར་དུ་ཤེས་པར་གྱུར། ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོས་བོད་ཟེར་ནའང་འདྲ། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དུ་མི་རྒོད་ཟེར་བའི་སེམས་ཅན་འཇིགས་སྣང་ཙན་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་མཚར་སྣང་སྐྱེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་བྱུང་ཡོད་པ་འདྲ། ཕྱིས་སུ་ཏིན་ཏིན་བོད་ལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་བརྙན་དེབ་འདི་རྒྱ་ནག་གི་སྐད་དུ་བསྒྱུར་པ་དང་། སྐབས་དེར་དེབ་མིང་བཟོ་བཅོས་ཀྱིས་ཏིན་ཏིན་ཀྲུང་གོའི་བོད་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་དེབ་མིང་གསར་པ་ཞིག་ཀྱང་བཏགས་འདུག
དེ་ལས་མང་བ་། “ཏིན་ཏིན་བོད་ལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་བརྙན་དེབ་གླེང་བ།” »
བོད་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་སྐོར།
ཉེ་ཆར་ཁ་བརྡའི་ཐོག་ སྐད་ཡིག་གི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་མང་པོ་བྱུང་སྟབས། འདིར་ མཁས་པ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གི་ སུམ་རྟགས་མཐའ་དཔྱད་ལས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་སྐོར་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཆབ་སྤེལ་ཚེ་བརྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེའི་མཐུན་སྦྱོར་སྐོར་ཅུང་ཟད་གླེང་བ་ཞེས་པ་གཉིས་གཤམ་དུ་བཀོད་ཡོད། གཤམ་གྱི་འབྲེལ་ཐག་ལ་བསྣུན་ནས་གཟིགས་རོགས། འདི་ལྟར་འགོད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། བོད་ཀྱི་མཁས་པ་གོང་མ་ཚོས་ སྐད་ཡིག་གི་སྐོར་ཅི་ཞིག་གསུངས་ཡོད་པ་ལ་མ་གཟིགས་པར་དགོངས་ཚུལ་མང་པོ་གསུངས་ན་ཅུང་ཐལ་ཆེ་བ་ཞིག་རེད་དྲན་ནས། དེའི་ཆེད་དུ་བཀོད་པ་ཡིན་ལགས། དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གི་རྩོམ། dmu-dge-bsam-gtan ཆབ་སྤེལ་ཚེ་བརྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་རྩོམ།…
བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།
བསྟན་འཛིན་བདེ་སྐྱིད།
————————
བོད་སྐད་ནི་ཐལ་འཚུབ་དཀྱིལ་གྱི་དབུགས་བསག་གི་ནད་པ་ཞིག་བཞིན་དུ་དབུགས་ཧལ་བཞིན་གནས་ཡོད། ས་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ལྷ་ས་དང༌། དྷ་རམ་ས་ལཱ། ནིའུ་ཡོརྐ་བཅས་ཀྱི་ནང་སྐྱེས་པ་དང་འཚར་ལོང་བྱས་པའི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དེ་ཁ་སྐད་དང་པོའི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་འཚར་ལོང་བྱེད་སྲིད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོས་བོད་ཡིག་དེ་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ལམ་ངེས་པ་རེད། ཇི་སྲིད་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ལ་འགྱུར་བ་མི་ཡོང༌། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་ཆེད་ལས་ལམ་ལྷོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་སྐད་ཡིན། ཕྱི་ལ་གནས་པའི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་སྐད་ཡིག་དེ་དབྱིན་སྐད་ཡིན། ལམ་སྲོལ་གྱི་གྱོང་གུན་གྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་སྐད་དེ་ངེས་པར་དུ་སྣང་ཆུང་དུ་ལུས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།” »
བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།
བསྟན་འཛིན་བདེ་སྐྱིད།
————————
བོད་སྐད་ནི་ཐལ་འཚུབ་དཀྱིལ་གྱི་དབུགས་བསག་གི་ནད་པ་ཞིག་བཞིན་དུ་དབུགས་ཧལ་བཞིན་གནས་ཡོད། ས་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ལྷ་ས་དང༌། དྷ་རམ་ས་ལཱ། ནིའུ་ཡོརྐ་བཅས་ཀྱི་ནང་སྐྱེས་པ་དང་འཚར་ལོང་བྱས་པའི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དེ་ཁ་སྐད་དང་པོའི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་འཚར་ལོང་བྱེད་སྲིད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོས་བོད་ཡིག་དེ་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ལམ་ངེས་པ་རེད། ཇི་སྲིད་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ལ་འགྱུར་བ་མི་ཡོང༌། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་ཆེད་ལས་ལམ་ལྷོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་སྐད་ཡིན། ཕྱི་ལ་གནས་པའི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་སྐད་ཡིག་དེ་དབྱིན་སྐད་ཡིན། ལམ་སྲོལ་གྱི་གྱོང་གུན་གྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་སྐད་དེ་ངེས་པར་དུ་སྣང་ཆུང་དུ་ལུས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།” »
བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།
བསྟན་འཛིན་བདེ་སྐྱིད།
————————
བོད་སྐད་ནི་ཐལ་འཚུབ་དཀྱིལ་གྱི་དབུགས་བསག་གི་ནད་པ་ཞིག་བཞིན་དུ་དབུགས་ཧལ་བཞིན་གནས་ཡོད། ས་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ལྷ་ས་དང༌། དྷ་རམ་ས་ལཱ། ནིའུ་ཡོརྐ་བཅས་ཀྱི་ནང་སྐྱེས་པ་དང་འཚར་ལོང་བྱས་པའི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དེ་ཁ་སྐད་དང་པོའི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་འཚར་ལོང་བྱེད་སྲིད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོས་བོད་ཡིག་དེ་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ལམ་ངེས་པ་རེད། ཇི་སྲིད་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ལ་འགྱུར་བ་མི་ཡོང༌། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་ཆེད་ལས་ལམ་ལྷོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་སྐད་ཡིན། ཕྱི་ལ་གནས་པའི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་སྐད་ཡིག་དེ་དབྱིན་སྐད་ཡིན། ལམ་སྲོལ་གྱི་གྱོང་གུན་གྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་སྐད་དེ་ངེས་པར་དུ་སྣང་ཆུང་དུ་ལུས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།” »
བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།
བསྟན་འཛིན་བདེ་སྐྱིད།
————————
བོད་སྐད་ནི་ཐལ་འཚུབ་དཀྱིལ་གྱི་དབུགས་བསག་གི་ནད་པ་ཞིག་བཞིན་དུ་དབུགས་ཧལ་བཞིན་གནས་ཡོད། ས་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ལྷ་ས་དང༌། དྷ་རམ་ས་ལཱ། ནིའུ་ཡོརྐ་བཅས་ཀྱི་ནང་སྐྱེས་པ་དང་འཚར་ལོང་བྱས་པའི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དེ་ཁ་སྐད་དང་པོའི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་འཚར་ལོང་བྱེད་སྲིད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོས་བོད་ཡིག་དེ་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ལམ་ངེས་པ་རེད། ཇི་སྲིད་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ལ་འགྱུར་བ་མི་ཡོང༌། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་ཆེད་ལས་ལམ་ལྷོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་སྐད་ཡིན། ཕྱི་ལ་གནས་པའི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་སྐད་ཡིག་དེ་དབྱིན་སྐད་ཡིན། ལམ་སྲོལ་གྱི་གྱོང་གུན་གྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་སྐད་དེ་ངེས་པར་དུ་སྣང་ཆུང་དུ་ལུས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།” »
བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།
བསྟན་འཛིན་བདེ་སྐྱིད།
————————
བོད་སྐད་ནི་ཐལ་འཚུབ་དཀྱིལ་གྱི་དབུགས་བསག་གི་ནད་པ་ཞིག་བཞིན་དུ་དབུགས་ཧལ་བཞིན་གནས་ཡོད། ས་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ལྷ་ས་དང༌། དྷ་རམ་ས་ལཱ། ནིའུ་ཡོརྐ་བཅས་ཀྱི་ནང་སྐྱེས་པ་དང་འཚར་ལོང་བྱས་པའི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དེ་ཁ་སྐད་དང་པོའི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་འཚར་ལོང་བྱེད་སྲིད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོས་བོད་ཡིག་དེ་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ལམ་ངེས་པ་རེད། ཇི་སྲིད་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ལ་འགྱུར་བ་མི་ཡོང༌། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་ཆེད་ལས་ལམ་ལྷོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་སྐད་ཡིན། ཕྱི་ལ་གནས་པའི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་སྐད་ཡིག་དེ་དབྱིན་སྐད་ཡིན། ལམ་སྲོལ་གྱི་གྱོང་གུན་གྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་སྐད་དེ་ངེས་པར་དུ་སྣང་ཆུང་དུ་ལུས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།” »
བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།
བསྟན་འཛིན་བདེ་སྐྱིད།
————————
བོད་སྐད་ནི་ཐལ་འཚུབ་དཀྱིལ་གྱི་དབུགས་བསག་གི་ནད་པ་ཞིག་བཞིན་དུ་དབུགས་ཧལ་བཞིན་གནས་ཡོད། ས་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ལྷ་ས་དང༌། དྷ་རམ་ས་ལཱ། ནིའུ་ཡོརྐ་བཅས་ཀྱི་ནང་སྐྱེས་པ་དང་འཚར་ལོང་བྱས་པའི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དེ་ཁ་སྐད་དང་པོའི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་འཚར་ལོང་བྱེད་སྲིད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོས་བོད་ཡིག་དེ་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ལམ་ངེས་པ་རེད། ཇི་སྲིད་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ལ་འགྱུར་བ་མི་ཡོང༌། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་ཆེད་ལས་ལམ་ལྷོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་སྐད་ཡིན། ཕྱི་ལ་གནས་པའི་བོད་ཕྲུག་སློབ་གཉེར་བ་ཚོའི་སྐད་ཡིག་དེ་དབྱིན་སྐད་ཡིན། ལམ་སྲོལ་གྱི་གྱོང་གུན་གྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་སྐད་དེ་ངེས་པར་དུ་སྣང་ཆུང་དུ་ལུས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་སྐད་ཇི་ལྟར་སྐྱོབ་པའི་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་བར་སྟོང༌།” »
ཨང་རྩིས།
དགེ་འདུན།
————
༡༩༧༩ ལོར་ཏིན་གྱིས་རང་བཙན་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཆ་གང་ཡིན་ཡང་བཤད་ཆོག་ཅེས་པ་ནས་བརྩིས་ན། ད་བར་དུ་ མི་ལོ་ ༣༢ སོང་ཟིན། ༡༩༨༧ ལོའི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་གསུང་བཤད་དང༌། ༡༩༨༨ ལོའི་སི་ཊ་སི་སྦག་གི་གསུང་བཤད་གཉིས་ནས་བརྩིས་ན་ མི་ལོ་ ༢༣ ཙམ་སོང་ཟིན། ༢༠༠༢ ལོ་ནས་ད་ལྟའི་འབྲེལ་མོལ་ཟེར་བ་འདི་མགོ་བཙུགས་ནས་ད་བར་དུ་མི་ལོ་ ༨ ཙམ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དུས་ཚོད་འདི་ནི་བྱིས་པ་ཞིག་སྐྱེས་ནས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཐོན་པ་དང་། དེ་ནས་གཉེན་སྒྲིག་ཅིང་། བྱིས་པ་ཡང་གཉིས་གསུམ་གྱི་ཡབ་ཡུམ་ཆགས་པའི་དུས་ཡུན་ཞིག་རེད། དུས་ཚོད་འདིའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་གསུམ་བརྗེས་ཟིན་པ་རེད།
གསར་འགྱུར་ཚ་བོ། ནང་དོན་རློན་པ།
ཁ་སང་དེ་རིང་གི་གསར་འགྱུར་ཚ་བོ་ཞིག་ནི། ཨ་རིས་ཐའེ་ཝན་ལ་མཚོན་ཆ་བཙོང་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དེ་རེད། ཐག་གཅོད་འདིས་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་གི་སྙིང་དཀྱིལ་ལ་མདེའུ་འཕངས་ཡོད་པ་རེད་ཟེར། ད་དུང་གལ་སྲིད་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་མཇལ་འཕྲད་བྱས་པ་ཡིན་ན། ན་ཚ་དེ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་གི་རེད་ཟེར། ད་དུང་ཉེ་ཆར་གྱི་གཱོ་གཱལ་གྱི་རྙོག་ཁྲ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཚོང་འབྲེལ་ཐད་དྲང་པོ་མི་བྱེད་པའི་རྙོག་ཁྲ་སོགས་ཀྱིས་ ཨ་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་དེ་ན་ཚ་ཅན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད་ཟེར། ནང་དོན་ཚ་བོ་དང་རློན་པ་འདི་དག་གིས་ང་རྒྱལ་ཅན་གྱི་རྒྱ་ནག་ལ་དཔའ་ཞུམ་པ་ཞིག་སྤྲོད་ཐུབ་བམ།
རིམ་ལྔའི་གནད་ཆིངས།
རྔ་བ་རྒྱལ་ཁམས་པ།
————–
དད་པ་ཅན་ལ་བྱིན་རླབས་གློག་ལྟར་མྱུར།།
ཤེས་རབ་ཅན་ལ་ཤེས་བྱའི་གསང་བ་སྟོན།།
ལྟ་དགོངས་ཅན་ལ་ཉམས་ལེན་གྲོགས་སུ་བྱོན།།
ཨརྱཱཏ་རེར་འཛིན་མེད་སེམས་ཀྱིས་འདུད།།
སྦྱང་བྱ་སྐྱེ་ཤི་བར་དོ་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས།། སྣ་ཚོགས་བློས་བཏགས་སྣང་སྟོང་ལྷ་ཡི་སྐུ།།
རྫོགས་རིམ་སྨིན་བྱེད་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་སྟེ།། དབྱེ་ན་ཕྲ་རགས་རྟོག་དྲན་རྣལ་འབྱོར་གཉིས།།
རགས་པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ།། རིམ་པར་གསལ་བཏབ་གསལ་བར་སྣང་ན་ཡང༌།།
སྐད་ཅིག་ཡུན་ལ་དེ་འཆར་མི་ནུས་པའི།། རྣལ་འབྱོར་ལ་བ་ལ་ལས་དང་བོ་ཞེས་བརྗོད།།
གཞས་ཚིག་ཕྱོགས་སྒྲིག་གི་གསལ་བསྒྲགས།
དུས་བབ་དྲྭ་ཐོག་གི་ཟིན་བྲིས་ནང་དུ། ༼བོད་ཀྱི་གཞས་ཚིག་ཕྱོགས་སྒྲིག་གི་ཟིན་བྲིས་༽ཤིག་ཕྲན་པ་འཆམ་ར་དྲི་མེད་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གཉེར་འཆར་ཡོད།
དེའི་དགོས་པ་དང་དམིགས་ཡུལ་ནི།
སྤྱིར་ན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་། སྐད་ངག་སྙན་པའི་གཞས་པ་མེད་པ་མ་རེད་ལ། སྒྱུ་རྩལ་རྒོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་མེད་པའང་དེ་བས་ཀྱང་མ་རེད་མོད། གཞས་གཏོང་མཁན་དང་རྩོམ་པ་པོའི་བར་ན་སྟོང་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལུས་འདུག་པ་དེས། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གཞས་ཕལ་མོ་ཆེར་བྲོ་བ་ཟེར་ཅང་མེད་པ་ལན་གཅིག་མཉན་རྗེས་ཡང་སྐྱར་ཉོན་འདོད་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོང་གིན་འདུག དེར་བརྟེན་གུས་པས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་།
ཕམ་ཉེས་སུ་ཕྱིན་པའི་སྐད་གསར་བཅད་བཞི་པ།
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
——————
༡༩༦༠དང་༡༩༧༠ནང་དུ་བོད་ཡིག་ལ་སྐད་གསར་བཅད་ལྟ་བུར་བྱེད་འབྲེལ་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་སོགས་བྱས་འདུག་ཀྱང་མུ་མཐུད་དུ་ལག་ལེན་དུ་ཐེབས་མི་འདུག ངས་དེའི་སྐབས་ཀྱི་ཡིག་ཆའི་ངོ་བཤུས་ཐུང་ངུ་འདི་དཔེར་མཚོན་ཙམ་དུ་གཤམ་དུ་བཀོད་པ་དེར་རྣམ་པ་ཚོས་གཟིགས་ཞིབ་ཡོང་བ་ཞུ།
ལིའུ་ཧྲའོ་ཆིའི་སྐོར།
ཚང་འཛོམ་གྲོས་ཚོགས་གིས་ཀྲུང་དབྱང་ཆེད་དོན་ཞིབ་བཤེར་ཚོགས་ཆུང་གི་ངོ་ལོག་པ་དང་། ནང་རུལ་པ། བཟོ་རྐུན་བཅས་ཡིན་པའི་ལིའུ་ཧྲའོ་ཆིའི་ནག་ཉེས་སྐོར་གི་ཞིབ་བཤེར་སྙན་ཞུ་ལ་ཆོག་མཆན་བཀོད་པ་ཡིན། སྙན་ཞུ་འདིས་དཔང་རྟགས་ཁུངས་བཙན་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ཞིབ་བཤེར་བྱས་གསལ། ཏང་ནང་མ་རྩའི་རིང་ལུགས་གི་ལམ་ལ་འགྲོ་མཁན་དབང་འཛིན་པ་ཆེ་ཤོས་ལིའུ་ཧྲའོ་ཆི་ནི་ཏང་ནང་གབ་ནས་བསྡད་པའི་ངོ་ལོག་པ་དང་། ནང་རུལ་པ། བཟོ་རྐུན་བཅས་དང་། བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་དང་། དེང་རབས་གི་བཟོ་བཅོས་རིང་ལུགས། གོ་མིན་ཏང་ལོག་སྤྱོད་ཤོག་ཁག་བཅས་གི་རྒྱུགས་ཁྱི་ནག་ཉེས་ཚབ་ཆེན་ཡོད་མཁན་ཞིག་རེད།
ཚང་འཛོམ་གྲོས་ཚོགས་གིས་ངོས་འཛིན་བྱས་དོན། འབྱོར་མེད་གྲལ་རིམ་གི་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་ནང་ཏང་དང་གསར་བརྗེའི་མང་ཚོགས་གིས་ལིའུ་ཧྲའོ་ཆིའི་གསར་བརྗེར་ངོ་རྒོལ་གི་གདོང་རིས་ཐེར་འདོན་བྱས་པ་དེ་ནི་མའོ་ཙེ་ཏུང་དགོངས་པའི་རྒྱལ་ཁ་རླབས་ཆེན་ཅིག་དང་། འབྱོར་མེད་གྲལ་རིམ་གི་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་ཁ་རླབས་ཆེན་ཅིག་རེད།
ས་ལེབ་འདོད་མཁན་སྐད་གྲགས་ཅན་དང་དེ་དག་གི་ཁ་གཏད་རྣམས་ཀྱི་རགས་ཟིན་རེའུ་མིག་
རྔ་བ་རྒྱལ་ཁམས་པ།
————–
ས་གཞི་ལེབ་ལེབ་ཏུ་འདོད་པའི་ཕྱོགས།
བྷ་བྷི་ལོན་Babylon Mesopotamia 2300 BC ཡི་ཤུ་མ་འཁྲུངས་སྔོན།
ཨེ་ལྗེབAncient Egypt
གནའ་བོའི་ཧེ་བྷི་རོས་ད་ལྟའི་ལྗོས་རིགས།
དམ་ཆོས་རྙིང་མ་Hebrew Bibleསྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་ཡས་མས་ནས་མགོ་ཚུགས
ལུང་བསྟན་པ་ཨ་སེ་ཡIsiahསྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་བདུན་པ་ཡས་མས།
St Lactantiv 245-325
St Cyril of Jerusalem 315-386
St Basil 330-379
St Ambro 339-397
St Augustin 354-430
St John Chrysostom 344-408
St Diodorus 394
St Severian 408
St Procopius 491-518
St Boniface 755
Cosmas Indicopleustes 550
St Zacharias 741-752
དེ་ལས་མང་བ་། “ས་ལེབ་འདོད་མཁན་སྐད་གྲགས་ཅན་དང་དེ་དག་གི་ཁ་གཏད་རྣམས་ཀྱི་རགས་ཟིན་རེའུ་མིག་” »