རྨེ་རུ།
འཕགས་ཡུལ་གདན་སར་བཞུགས་དུས།།
དགེ་བཤེས་གཞུང་ལ་དཔྱད་བདར།།
ཕྱི་གླིང་ཡུལ་ལ་སླེབས་དུས།།
མགོ་སེར་ཕོར་པ་བརྡར་མཁན།།
གནས་མཆོག་རྡ་སར་བཞུགས་དུས།།
སྐུ་ངོས་མི་ཆེན་དཔོན་པོ།།
རྨེ་རུ།
འཕགས་ཡུལ་གདན་སར་བཞུགས་དུས།།
དགེ་བཤེས་གཞུང་ལ་དཔྱད་བདར།།
ཕྱི་གླིང་ཡུལ་ལ་སླེབས་དུས།།
མགོ་སེར་ཕོར་པ་བརྡར་མཁན།།
གནས་མཆོག་རྡ་སར་བཞུགས་དུས།།
སྐུ་ངོས་མི་ཆེན་དཔོན་པོ།།
འབྲོང་ངུར་ཕོ་ཉས།
ཆོས་ལུགས་འབྲི། ལྟ་གྲུབ་འབྲི། ལོ་རྒྱུས་འབྲི། ཚན་རིག་འབྲི། སྙན་ངག་འབྲི། རྩོམ་རིག་འབྲི། འཚོ་གནས་འབྲི། ཆབ་སྲིད་འབྲི། ཐ་ན་གཉིད་ལམ་ཡང་འབྲི། བྲིས་བྲིས་ནས་ཤེས་བྱ་རྫོགས་རུང་ད་དུང་བོད་ཡིག་རྫོགས་མེད་ལ་བོད་ཡིག་གི་མ་འདང་བའི་སེམས་ངལ་དགོས་དོན་མེད། དེ་ལྟ་བས་ན་ང་ཕ་སྐད་ལ་དུང་ཞིང་མཛའ། འདི་ཉིད་ཀྱི་དབུ་འཕང་བསྟོད་དགོས་ལ། འདི་དོན་གཞན་གྱིས་ཤེས་སུ་འཇུག་དགོས། དེས་ན་མི་ཚེར་རྫོགས་ཚིག་མ་བཀོད་བར་དུ་ང་འདི་མཉམ་དུ་འཚོ་བར་སྤོབས་པ་དང་གཟི་བརྗིད་དུ་བགྲང་གི་ཡོད།
ཡོང་ཁུངས། བོད་ཀྱི་དུས་བབ།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཉེ་སྔོན་ཨ་རིའི་ནང་བྱུང་བའི་སྐུ་ཕྱྭ་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་གསལ་བཤད་གནང་སྐབས་དོན་གཅོད་དང་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་སོགས་ནས་གནང་དགོས་པ་ཆ་ཚང་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ཨར་བྷན་མཐོ་སློབ་ནས་བཀའ་འཁྲོལ་གནང་མེད་པར་བརྟེན་ཕེབས་བསུར་བཅར་ཐུབ་མེད་སྐོར་གསུངས་སོང་།
དེ་རིང་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པའི་ལས་ཉིན་དྲུག་པའི་སྔ་དྲོར།
དེ་ལས་མང་བ་། “དོལ་རྒྱལ་གྱི་ངོ་རྒོལ་བ་ཚོ་ཆིབས་འཁོར་འཁྲིས་ལ་བསླེབས་མི་འདུག” »
ལོ་ཡག
དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་༩ ཚེས་༢༡ ཉིན། རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་གྱི་ཚགས་ཤོག་བརྡ་འཕྲིན་ནམ་(The Telegraph)ཞེས་པའི་སྟེང་། ༼ལྐོག་ཚོང་བྱས་པའི་བུ་མོ་རྣམས་སྐྱོབ་ཕྱིར་བལ་ཡུལ་གྱིས་རོགས་རམ་འཚོལ་བ་༽ཞེས་པའི་མགོ་བརྗོད་ཅན་གྱི་གསར་འགྱུར་ཞིག་བཀོད་འདུག
གསར་འགྱུར་དེའི་ནང་འདི་ལྟར། ཟླ་འདིའི་བདུན་ཕྲག་གཉིས་པའི་ནང་། བལ་གཞུང་གི་ཆེས་མཐོའི་ཉེན་རྟོག་པ་ཁག་ཅིག་རྒྱ་གར་ལྡི་ལིར་ཕེབས་འབྱོར་གྱིས། བལ་པོའི་བུ་མོ་རྣམས་ལྐོག་ཚོང་གི་འཕྲང་ནས་སྐྱོབ་ཕྱིར།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་མི་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་བུ་མོ་ཚོས་གྲུང་ཤ་དོད་པོ་བྱོས།” »
ལྷ་རྩེའི་ཁུ་བྱུག
ལྷ་རྩེའི་མིག་གིས་མཁན་པོ་དཔའ་བརྟན་སྙིང་རྗེའི་དགེ་སྒྲུབ་ལ་བལྟས་པ།
ཁོང་ནི་ཆུང་ནས་ད་བར་དུ་འདྲིས་ཤིང་འགྲོགས་པ་ཟབ་པའི་མཆེད་གྲོགས་མིག་ལས་གཅེས་པ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་ནི་སྤྱིར་བཏང་མི་དང་བསྡུར་ན། ཆུང་དུས་ནས་གཤིས་ཀ་ཤིན་ཏུ་གྱོང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། ར་ལོ་ཙཱ་དང་། མར་སྟོན་ལོ་ཙཱ་སྐུ་ན་ཕྲ་བའི་རྣམ་ཐར་ལ་འགྲན་བཟོད་པ་ཞིག་ཡོད། ད་དུང་མཚམས་རེར། ང་ཚོ་ཚང་མས་ལྕེ་སྣར་ས། མགོ་སྒུར་ས། ཁྱེད་ཁྱེད་དང་། ལགས་ལགས་ཞུ་ས་ལྟ་བུ་ཡིན་ནའང་གཉོམ་མི་ཁུར་བའི་གྱོང་པོའི་རྟགས་སྟོན་ཡོང་གི་ཡོད།
རྫ་ཆུ་སྔོན་མོ།
ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༠ ཉིན། དྷ་རམ་ས་ལའི་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁུངས་ནས། འཆར་ལོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། བོད་མི་ཡུལ་གྱར་པའི་ཁྲོད་དུ་ཚུལ་དང་མཐུན་མིན་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མའི་ཐོག་ནས་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་མི་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱི་ཡོ་ལང་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་དང་འབྱུང་གིན་པ་ནི་ཀུན་ལ་ཤེས་རྟོགས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་རགས་པ་ཞིག་རེད།
པདྨ་ཆོས་སྒྲོན།
རྐྱེན་ངན་གྲོགས་ཤར་ཟེར་བ་ལྟར། རྒྱ་མིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཕོ་ཟད་མོ་ལ་ཐུག་ཡོང་དུས། བོད་མི་རིགས་འདིར་དཔའ་བོའི་རྒྱབ་ལ་དཔའ་མོ་ལངས་མཁན་ཡོད་པ་གང་ཞིག་ལ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་དཔའ་མོ་ཡོད་ཆོག་པ་ངོས་འཛིན་རབ་རིབ་ཅིག་བྱུང་བཞིན་པ་འདི་རེད། དེ་རིང་ངས་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ལོ་འཁོར་ལས་སྡོམ་ཞིག་གི་ཚུལ་དུ། <<བོད་ཀྱི་དཔའ་མོའི་ལོ་རྒྱུས་སམ་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་ལག་རྗེས་ཅན་གྱི་བུད་མེད་ཁག་ཅིག་གི་ལོ་རྒྱུས>> ཞེས་པའི་དེབ་འདི་བྲེལ་ཟིང་ངང་རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་སྐབས།
ལྷ་རྩེའི་ཁུ་བྱུག
སྒྱུ་མ་ཞིག་པའི་ཐང་སྟོང་དུ། །
ཁོ་ཐག་ཆོད་པའི་ངེས་འབྱུང་ཡོད། །
ཕ་ཡུལ་བྱ་སྤུ་རླུང་ཁྱེར་དུ། །
མི་རྟག་སྟོན་པའི་རྩིས་ཁྲ་ཡོད། །
འདུ་བྲལ་སྣང་བའི་འཕྲུལ་འཁོར་ལ།།
ཧྥན་སེ་སི་བྷེ་ཀུན་གྱི་《་ལྷུག་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྡུས་》ལས།
ཚེ་རིང་ཆོས་སྒྲོན་ནས་བསྒྱུར།
ནང་མི་དང་བུ་ཕྲུག་ཡོད་མཁན་གྱི་མི་ཞིག་གི་འགན་ཁུར་ནི་ཁོ་ཚོའི་བདེ་སྡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་སྟེས་དབང་གི་ཉེན་ཁ་ལས་སྐྱོབ་ཞིང་འདོད་འདུན་སྐོང་རྒྱུ་དེ་རེད། ཆབ་སྲིད་པ་ཚོས་བཤད་ན། བྱ་བ་ཡག་སྡུག་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྒྲུབ་མི་ཐུབ་པའི་གེགས་རྡོ་ལྟ་བུ་ནི་ཆུང་མ་དང་བུ་ཕྲུག་ཚོ་རེད། དེའི་ཕྱིར་ནང་མིའི་བདེ་སྡུག་ལ་ལྟ་དགོས་མཁན་གྱི་མི་དེ་ལ་དམིགས་ཡུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་མི་སྲིད་ཟེར། རྒྱུ་མཚན་ནི་མི་དེ་ཚོས་དུས་རྒྱུན་དུ་ནང་མིའི་སྐྱིད་སྡུག་ལ་སེམས་ཁུར་དང་གཟབ་ནན་བྱེད་དགོས་པས་སོ།
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།
བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་དང་གཡུང་དྲུང་བོན་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཚོགས་སྟེང་དཔལ་རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་བ་འདི་བཞིན་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་ལྟར། རང་རྐང་ཚུགས་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་ཐག་གཅོད་གསལ་བོ་གནང་བ་བཞིན། སྤྱིར་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་དང་རིས་མེད་ཆོས་ཚོགས་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་དེང་སྤྱོད་སྒོ་ཆེ་བའི་ཐ་སྙད་ཁག་ཅིག་ལ་གསལ་འགྲེལ་དེ་ཙམ་བསྐྱོན་རྒྱུར་ལུང་རིག་གང་ནས་ཀྱང་ཡིད་ཆེས་འཕེར་བ་ཞིག་མེད་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་རྣམ་པ་སྟེ་དོན་གྱི་བདག་པོ་ཚོས་རང་རྐྱ་འཕེར་བའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཅིག་ཡིན་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་མཚུངས་ཟླ་བྲལ་བའི་ཐག་གཅོད་ཅིག་རེད།
བློ་སྦྱིན། (རྡ་ས།)
བོད་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་མེད་པ་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་ལམ་ལྷོངས་མི་ཡོང་བའི་དབང་གིས་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱོན་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ། མ་གཞི་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་ཅིས་ཀྱང་ཡོད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་གནད་འགག་ནི་ཐོང་ཐང་ཙམ་གྱི་སྐད་ཆ་དང་གནད་དོན་མིན་པར། དེའི་ཁེ་ཕན་དང་དགོས་པ་དམིགས་ཡུལ་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་ཐུག་བསྡད་ཡོད་དམ།
ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཅིས་ཀྱང་ཡོད་དགོས་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནའང་།
___ སྨྱུག་མདའ།
ངྷ་སའི་སྨུག་ནང་གི་གཏམ་རྒྱུད་རེ་རེར
དགོང་ཁའི་དཀར་ངོས་ཀྱི་ནག་ཐིག་ཅིག་གམ
སྦྲང་མས་གཤོག་པ་དྲུད་དེ་བུད་སོང་པ་ཞིག
འགོ་ཁྲིད་ཚོ་མྱོས་བུམ་སྟེང་ལ་འགོས་ནས
སྒྱུ་མའི་འཇིག་རྟེན་སྔས་འོག་ཏུ་མནན་ཏེ
ད་དུང་གོམ་པ་ཞིག་སྤོ་བཞིན་འདུག
ཅོ་རི་ཉི་མ། (ལྡོང་སྲས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས།)
རིང་ནས་སྙིང་དུ་བརྣགས་པའི་འདོད་པའི་དོན།།
ཡོངས་རྫོགས་བོད་ལྗོངས་རང་དབང་གཙང་མའི་དཔལ།།
ལྷུན་འགྲུབ་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་དགའ་སྟོན་ལ།།
སྤྱོད་པའི་སྐལ་བཟང་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་སྩོལ།།ཞེས་པའི་གདུལ་བྱ་ཡིན།
བོད་དམངས་སྙིང་དུ་བརྣགས་པའི་འདོད་པའི་དོན།།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་རང་བཙན་ལེན་སྟངས་ཀྱི་འཆར་སྣང་ཁྲིམས་གཏུག་མ།” »
གཙུག་ལག་རང་གྲོལ་དང་མིག་ཆུ། (ཡོ་རོབ།)
ངེད་གཉིས་འདས་པའི་ལོ་གཅིག་གི་རིང་ལ་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོ་འདུས་སྡོད་བྱས་ཡོད་སའི་ཡོ་རོབ་ཀྱི་ལུང་པ་ཆེ་ཁག་ཚང་མའི་ནང་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད། ལུང་པ་དེ་དག་གི་ནང་གི་བོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཚང་མར་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་ཁུལ་བྱས་པ་ཡིན། ཡིད་སྐྱོ་བ་ཞིག་ལ་ང་ཚོའི་ཧ་གོ་བའི་དོན་དག་མང་ཆེ་བ་གཏམ་ངན་ཤ་སྟག་རེད། དཔེར་ན། ༧སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྐབས་ཀྱི་མཚན་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་ཐོག་ཏུ་བོད་པ་ནང་ཁུལ་དབར་འཛིང་རེས་བྱས་ནས་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པར་དཀའ་ངལ་བཟོ་བ་དང་།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཧོ་ལན་ཌི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་བོད་ཀྱི་ཟ་ཁང་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག” »
རྩིབས་རི་རྒོད་ཕྲུག
མི་ཆེན་ཁྱིམ་ཚང་གི་གཏམ་རྒྱུད་དེ་གོ་དུས་ནི་དབྱར་དུས་སུ་ཡིན་ཞིང་སྐབས་དེར་ང་གནས་ཆེན་རྩིབས་རིའི་ལྷོ་ངོས་ན་ལུག་རྫིའི་འཚོ་བར་རོལ་བཞིན་ཡོད། དེ་ནི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་གོང་དུ་རེད། ཉིན་མོ་དེར་ངས་གཏམ་རྒྱུད་དེ་ངའི་རྫི་རོགས་ཀྱི་ས་ནས་གོ་ཞིང་། དུས་སྐབས་དེར་ངའི་སེམས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཞིག་མི་ལོ་དུ་མའི་རྗེས་ཀྱི་དེ་རིང་དྷ་རམ་ས་ལ་ནས་མཐོང་ཐོས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་ཡོང་བསམ་པ་ག་ནས་ཤར། འོན་ཀྱང་ངའི་ཨ་མས་ང་ལ་ཆུང་དུས་ནས་མི་ཞེས་པ་དེ་ས་ཆ་གང་དུ་སླེབས་མིན་དང་། ག་རེ་གོ་མིན།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོ་ཇོ་གཉིས་དང་མི་ཆེན་ཁྱིམ་རྒྱུད་གཉིས་དབར་གྱི་ལས་དབང་།” »
བློ་སྦྱིན། (རྡ་ས།)
རང་དང་གཞན་གྱི་འཕྲལ་དང་ཕུགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་འགྲུབ་པའི་ཐབས་ལམ་གང་ཞིག་བསྟེན་དགོས་མིན། ཐབས་ལམ་དེ་བསྟེན་ན་ཕན་མི་ཕན་དང་འོས་མི་འོས། དེ་བཞིན་ཐབས་ལམ་གང་ཞིག་རང་གཞན་གཉིས་སྨན་དང་འཕྲལ་ཕུགས་ཀུན་ཕན་ཡིན་མིན། ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་མཐུན་མིན་སོགས་ནི། མངོན་འདོད་དེ་ཉིད་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་པ་ཙམ་དང་བདེན་པ་ཡིན་མིན་ཙམ་གྱི་གནད་དོན་མིན་པར། ཐབས་ལམ་གང་ཞིག་དེས་མི་རེ་འགའ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་མི་རིགས་གང་ཞིག་གི་འཕྲལ་སེལ་ཛ་དྲག་གི་དཀའ་ངལ་དང་།
•མྱི་རྐྱང་སྨྱོན་པ།
ཉིན་འདི་དག་ལ་དྲྭ་ལམ་ཀུན་ཏུ་དགུ་བའི་བཅུ་བདུན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ར་བའི་ཕྱི་ནང་གི་གནས་ཚུལ་མང་བོ་ཞིག་གླེང་གཞིར་གྱུར་འདུག དོན་དངོས་གླེང་མཁན་དང་། བསམ་བཞིན་དཀྲུག་སློང་མཁན་སོགས་མོད་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་དེང་གི་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་དུས་འདིར་དར་སོ་ཆེ་བའི་ནད་ཡམས་ཤིག་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་རེ་རེ་བཞིན་ལན་འདེབས་པ་ནི་དུས་ཚོད་གྲོན་པའི་རྒྱུ་ལས་མ་མཆིས་ཏེ་ཁོང་ཚོས་བསམ་བཞིན་སྣོག་རྒྱག་པས་སོ།།
འོན་ཏེ། ཉིན་དེའི་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་།
ཧྥན་སེ་སི་བྷེ་ཀུན་(Francis Bacon)གྱི་《ལྷུག་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྡུས་》ལས།
ཚེ་རིང་ཆོས་སྒྲོན་ནས་བསྒྱུར།
གནའ་བོའི་རོ་མན་ལྗོ་དེ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་༡པེ་ལེ་ཏྲེ་ཡིས་”བདེན་པའི་དོན་ཅི་ཞིག་རེད་”ཅེས་བཞད་གད་ཀྱིས་ཉམས་དང་སྦྲགས་ནས་བཏོན་ཞིང་དྲི་ལན་ལ་རེ་བ་བྱས་མེད། དེའི་ཁོས་བདེན་པའི་དོན་ནི་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པར་མཚོན། བྷེ་ཀུན་གྱིས་བརྗོད་ན་མཚན་ཉིད་པ་ལ་རེའི་བསམ་བློར་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུར་རྒྱུན་དུ་དགའ་བོ་བྱེད་ལ་དེ་ཚོས་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་ནི་སེམས་ཀྱི་བྲན་གཡོག་གི་ཚུལ་དུ་འཛིན། དེ་ཚོས་མཐར་ཐུག་གི་དམིགས་པ་ནི་བསམ་སྤྱོད་གཉིས་རང་དབང་གི་བཀག་རྒྱ་ལས་གྲོལ་བའོ།།