དོལ་སྨྱོན།
རྒུན་ཆང་མངར་མོས་དབང་རྩ་སྦྲིད་དུས་འདོད་པའི་སྤུ་ལོང་ལང་ཙམ་གཡོ་ཙམ།།
སྟོན་རླུང་བསིལ་མོ་བཞིན་ལ་ཕོག་དུས་ལུས་སེམས་གཉིས་པོ་ཡོམ་ཙམ་འཕྱོ་ཙམ།།
མཚམས་སྤྲིན་དམར་པོའི་འཛུམ་ཞལ་ངོམ་དུས་དགའ་མའི་ཞལ་རས་དྲན་ཙམ་དུང་ཙམ།།
སེམས་དང་བསམ་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་དུས་ཚོར་བ་དེ་ཉིད་འཐོར་ཙམ་རྒྱལ་ཙམ།།
འདོད་སྲེད་མེ་ལྕེ་དམར་པོ་འབར་དུས་ཉལ་ཆས་འདི་ཡང་འཚིག་ཙམ་བསྲེགས་ཙམ།།
འཐམ་དང་འཁྱུད་པའི་བྱ་བར་བྲེལ་དུས་ཉལ་ཁེབ་དག་ཀྱང་རལ་ཙམ་ཆད་ཙམ།།
ཏཱ་ན་བློ་བཟང་།
ལྷིང་འཇགས་མཚན་མོའི་ཁ་དབུགས་ཟླ་འོད་ལ་འདྲེས་ན།།
དུངས་པའི་རྒྱུ་སྐར་ལྷེམ་ལྷེམ་མཁའ་མཐའ་ནས་འཚེར་བས།།
གངས་ཀྱི་འདབ་མ་ཐོར་བའི་དྭངས་གཙང་གི་རླབས་རིས།།
མིག་སྤུའི་མཐའ་ནས་འཛུམ་པའི་ཟིལ་ཆབ་ལ་འཐིམ་སོང་།།
ལམ་ཆེན་ཐགས་སུ་འཐེན་པའི་གཞི་མདོ་ལ་བལྟས་ན།།
ཁྱི་སྐད་གཉོམ་པོ་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་དང་སྡེབ་པས།།
ཕྱི་ལོ་༢༠༡༥ཟླ་༧ཚེས་༢༥ཉིན། <<དབྱངས་ཞུགས་པའི་ང་རོ>>ཞེས་པའི་གློག་རྡུལ་དེབ་དེ་ནི་དེབ་ནང་མཚན་འཁོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་པ་ལས་རྩོམ་པ་པོ་༨༥ལྷག་གི་སྐད་འཕྲིན་བསྡུ་བསྒྲིགས་ཀྱིས་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པ་བཟོས་ཏེ་དབུ་འབྱེད་དང་བསྐྱར་ཞིབ་བྱས་པ་ཡིན།
མི་ཉག་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས།
ན་ནིང་ལོ་སྟེ། 2014 ལོའི་ལོ་དཀྱིལ་ལ་བལ་ཡུལ་དུ་དབྱ
འཇམ་དབྱངས་དཀར་པོ།
ཚན་རིག་མཁས་དབང་ཆེན་མོ་ཨེ་ཕི་ཇེ་ཨབ་དྷུལ་ཀ་ལམ་(Avul Pakir Jainulabdeen Abdul Kalam)མཆོག་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༡ ཟླ་༡༠ ཚེས་༡༥ ཉིན་དེང་གི་ཏ་མལ་ན་དྷུ་(Tamil Nadu)ཡི་ཁ་ཆེ་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་སྐུ་བལྟམས། ཁོང་གི་ཡབ་ཇཱེ་ནུ་ལ་བྷུ་དྷིན་(Jainulabudeen)ནི་གྲུའི་སྦྱིན་བདག་ཅིག་ཡིན་ལ། མ་ཡུམ་ཨ་ཤཱི་ཡམ་མ་(Ashiamma)ནི་ནང་ལས་གཉེར་བའི་སྤྱིར་བཏང་གི་བུད་མེད་ཅིག་ཡིན། ཁོང་གི་ནང་མིའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱབ་རྩ་ཧ་ཅང་སྐྱོ་བས་
དེ་ལས་མང་བ་། “ཚན་རིག་པ་ཆེན་མོ་ཨབ་དྷུ་ཀ་ལམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས།” »
ཅོག་མྱི།
བོད་ནས་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་མྱོང་མཁན་དང་རྒྱ་ནག་གི་རྩོམ་གྱི་འབྲི་སྟངས་ལ་ཆ་རྒྱུས་རོབ་ཙམ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་ཇི་བཞིན་བརྗོད་པའི་རྩོམ་ཞེས་པའི་ཟེར་སྲོལ་འདི་ལ་རྣ་རྡིབ་ཏུ་གྱུར་ཡོད་སྲིད།
ཇི་ཞིག་ནི་ཇི་བཞིན་བརྗོད་པའི་རྩོམ་ཡིན། སྒྲུང་རྩོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་བཏགས་དང་སྣང་གྲག་རིག་གསུམ་ལ་རྩོམ་མཁན་གྱི་དགའ་མོས་དང་ཆུ་ཚད་ལྟར་ཇི་བཞིན་བྲིས་པ་ཞིག་ལ་ཟེར། ལ་ལ་ནི་དངོས་ཡོད་ལས་བྱུང་བ་དང་ལ་ལ་ནི་བློ་ལས་བསླངས་པ་ཡིན། ལ་ལ་ནི་འདྲེས་མ་ཡིན། དེ་ལ་རིགས་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ཐིགས་ལྟར་མང་བས་བགྲངས་ཀྱིས་མི་ལངས་སོ།།
སེང་མགུལ་སྨན་བླས་བསྒྱུར།
སྐབས་ཤིག་རྡུལ་ཕྲན་འབར་མདེལ་(nuclear bomb)འཛམ་གླིང་སྟེང་ཐེངས་འགར་ཐོར་ཞིང་། དེའི་འཇིགས་སྣང་གིས་མིའི་བསམ་བློ་ལ་གྲང་དམག་(cold war)ནི་ནམ་ཡང་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པར་བསྐུལ་ནའང་། ད་ལྟའི་དུས་སུ། གྲང་དམག་ནི་ཡལ་བར་གྱུར་ནས་དྲན་གསོ་ཙམ་ལས་ལྷག་མེད།
གྲང་དམག་ནི་ཐོག་མ་ནས་ཨ་རི་གཅིག་སྒྲིལ་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཨུ་རུ་སུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་གྱི་འཁྲུག་རྩོད་ཅིག་དང་། ཕན་ཚུན་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་མང་པོའང་ཕྱོགས་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་ཏུ་འཐེན།
ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ།
ཕ་ཡུལ་གྱི་གོ་རེ་འདི་མ་ཟོས་ལོ་མང་འགོར་སོང་། གོ་ཐོས་ལ་གོ་རེའི་རྒྱུ་ཆ་དང་བྲོ་བ་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་འདུག་ཟེར། སྔོན་ཆད་རེབ་གོང་ན་གྲགས་ཆེ་བའི་སྨད་པའི་གྲོ་ཕྱེ་ནི་སྐྱེ་ལྡན་སོ་ནམ་ལས་བྱུང་། ཞིང་ཁ་ནས་ཐོན་པའི་འབྲུ་རྡོག་མ་གཏོགས། གཞན་ས་ཞིང་གིས་བསྐྱེད་པའི་རྩྭ་དང་ཕུབ་མ་མཐའ་དག་སྒོ་ཕྱུགས་ཀྱིས་བཟས་ཏེ་ལུད་དུ་གྱུར་ན་་ཕྱིར་ས་ཞིང་ལ་རང་བྱུང་གི་བཅུད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འདྲེན་པ་དང་། གོ་རེ་བསྲེགས་པའི་བོང་ཐལ་ནོར་ཁང་དུ་འགྲེམས་པ་དང་སྒོ་ཕྱུགས་ཀྱི་ཉལ་ས་སྐམ་པོར་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་དུས་དེང་རབས་རྫས་འགྱུར་གྱི་ལུད་ཉུང་ཉུང་ལས་མི་སྤྱོད།
ཁང་ཟླ་སྲས།
ཚེ་འདིའི་ཕན་ན་འཚོ་བ་གཞན་ཡོད་ཅེས།།
ཐར་པ་འཚོལ་རྣམས་སྤོབས་པས་བསྒྲགས་མོད་ཀྱང་།།
མར་མེ་ཤི་དང་སྡོང་རྒན་འགྱེལ་བ་ལྟར།།
ཀུན་གྱིས་མྱང་བ་འདི་སྣང་ཙམ་དུ་ངེས།།
མི་རྣམས་འཚོ་བ་སྡུག་གི་ཆེད་མིན་ཡང་།།
འཚོ་བའི་གཞུང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་གཟེར་གྱིས་ཁེངས།།
ཁྲོ་གཏུམ།
—-སྙན་ངག་པའི་མཚན་མོར་ང་རང་གཉིད་ལས་སད་དུས་སྔ་དྲོ་རེད་མོད། འོན་ཀྱང་སེམས་སུ་སྙན་ངག་པའི་མཚན་མོ་འདུག
སེམས་ཆུ་སྙིང་དུ་འཁོལ་བའི་ཁ་རླངས
བྲང་རུས་བརྡར་བའི་སྣང་བ་མཐོན་པོ་དེ་དག་གི་དབུས་སུ
སེམས་ཀྱི་ཁ་དོག་ན་འོད་དུ་ཚེར་བའི་སྙིང་གསོན་པོ་ཡོད
ལུག་ཁྱུས་ཟིལ་རྩྭ་བདའ་བའི་འགྲན་རྩོད་དུ
མཁའ་དབུགས་ཀྱི་དྭངས་ཞིམ་འཐིབས་པའི་གཡས་གཡོན་ལ
བསྟན་འཛིན་འཇམ་དཔལ།
དེང་སྐབས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་མིའི་སྐོར་ནས་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་དྲ་ལམ་ཁག་ནང་རྒྱུན་མར་སྤེལ་དང་སྤེལ་གྱིན་འདུག་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་མིའི་ཐད་ནས་འོས་བབ་དང་འོས་ཆོས་ཚང་ཡོད་མེད་ལ་མ་བལྟོས་པར་ཚ་ཚ་འུར་འུར་ངང་རང་ཉིད་ཀྱི་དགའ་ཞེན་འདོད་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་མི་རེ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྒྲོག་གིན་མཆིས།
སྤྱིར་ན་སྐྱེ་བོ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཞེ་འདོད་དམ་དགའ་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་འོས་མི་རེ་སོ་སོར་ཡོད་ངེས་ཙམ་དུ་མ་ཟད།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་མིའི་ཐད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཐུང་ངུ་།” »
གནས་ཚུལ་གཏོང་མཁན། བ་ར་ཚེ་དབང་བཀྲ་ཤིས
༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱིས་བོན་གཞིས་སུ་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བ།
ཕྱི་ལོ་༢༠༡༥ ཟླ་བ་༠༧ ཚེས་༢༥ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ པའི་སྟེང་ས་གནས་བོན་གཞིས་མི་མང་ཚོགས་ཁང་དུ། ༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་སྐུ་ངོ་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་སྐུ་ངོ་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ལ་འོས་མིའི་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་གཏམ་བཤད་ཟུར་ཉན་དུ་བོན་གཞིས་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་མི་གྲངས་ ༣༠༠ ལྷག་ཙམ་མཉམ་འཛོམས་གནང་འདུག
དེ་ལས་མང་བ་། “སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད།” »
སྐལ་བཟང་།
ཁ་སང་དེ་རིང་དྲ་ལམ་ཁག་ན་མ་འོངས་པའི་སྲིད་སྐྱོང་དང་སྤྱི་འཐུས་སྐོར་ལ་ཚོགས་པ་དང་སྒེར་བ་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྲིད་དོན་གྱི་གོ་རྟོགས་ཡོད་མེད་ལ་མ་བལྟས་པར་རང་རང་ས་ན་རང་གི་འདོད་པ་ཞིག་བཤད་ཡོང་གིན་འདུག ཡག་པོ་རེད། གཅིག་བྱས་ན་ཀུན་པོས་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་རྩ་དོན་ལ་འགན་འཁུར་གྱི་ཡོད་པའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་རེད།
ངས་འདིར་བཤད་འདོད་པ་ནི་སྲིད་སྐྱོང་མིན་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་སྐོར་ཡིན། རང་ཉིད་སྐྱབས་བཅོལ་ལ་འབྱོར་ནས་བཟུང་
དེ་ལས་མང་བ་། “རྩ་དོན་ལ་འགན་འཁུར་གྱི་ཡོད་པའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་རེད།” »
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།
སྡུག་དཀའ་ལས་ཉིས་ཀ་རང་གིས་མྱངས།།
སྐྱིད་ཡོན་ཏན་ཉིས་ཀ་བུ་ལ་གནང།།
བུ་བུ་མོར་རང་མགོ་ཐོན་བཅུགས་རྗེས།།
ཁྱོད་ལམ་སེང་ཕེབས་སོང་ཨ་མ་ལགས།།
ཁྱོད་ཕེབས་པ་སྔ་སོང་ཨ་མ་ལགས།།
ཏཱ་ན་བློ་བཟང་།
སྤྲིན་པས་ལྡིང་ཁང་ཕུབ་པ་ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས།།
རླུང་བུར་གཤོག་པ་ཐོགས་པ་རྒོངས་ཁའི་དུས།།
ཉི་མའི་ཚོར་བ་དེ་ཡང་དམར་པོ་ཡིས།།
མི་སེམས་སྒུལ་སོང་སྐུད་སྣེ་འདར་ལྕིག་ལྕིག།།
སྤང་ལ་དྲན་པ་ཤོར་བ་རླབས་གཉེར་ཆགས།།
ཕྱིར་མིག་ལམ་དུ་ཆས་པ་གྲང་ཤུར་ཤུར།།
ཡོང་ཁུངས། བོད་ཀྱི་དུས་བབ།
ང་ཚོས་དབུས་དང་མཉམ་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་ཐབས་མི་འདུག་ཟེར་ནས་ཡི་གེ་འདི་ཕུལ་བ་ཡིན།
ཁ་ཉིན་ནེའུ་ཡོག་དང་ནེའུ་ཇར་སི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཡི་གེ་ཞིག་བཏང་སྟེ་དབུས་གཞོན་ནུའི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་མ་བཏང་བར་དབུས་གཞོན་ནུའི་འོག་ནས་ཟུར་དུ་འཐོན་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཚེས་༢༡ ཉིན། ནེའུ་ཡོག་དང་ནེའུ་ཇར་སི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས།
དེ་ལས་མང་བ་། “དབུས་གཞོན་ལྷན་དང་མཉམ་ལས་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་ཡི་གེ” »
ཅོག་མྱི།
༼དེ་རིང་ཨ་སྐྱབས་དར་རྒྱས་ཀྱི་རྩོམ་འདིར་བལྟས་པ་ཡིན། ང་ཚོ་རང་ས་རང་ཐོག་ནས་རྒྱ་དང་ཁ་ཆེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱི་སྤྱང་ངན་འབྲེལ་གྱིས་འདི་ལྟར་པགས་པ་དམར་རྗེན་ལ་བཤུས་པ་དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་རབ་ཏུ་བླངས་པ་མ་ཟད། མཁན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས་སོགས་དཔལ་འབྱོར་རིག་པའི་གནས་ལ་རྨོངས་ཏེ་བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་འབྲོག་པའི་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བཟོ་བཅོས་བརྒྱབ་པའི་ལས་ལེན་རེད་སྙམ་ནས་དེ་ཚོར་ཚིག་པ་གཡག་རོ་འདྲ་ཞིག་ཟོས་སོང་། བོད་ཀྱི་འབྲོག་པ་ལས་ངན་པོ། ང་ཚོར་རྩེད་སྤྱད་བྱེད་མཁན་རྒྱ་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་
ལྷ་རྩེའི་ཁུ་བྱུག
ས་ཆ་འདི་ནི་རག་ཤུལ་རྒོད་སྟོད་མོ་ཧུ་ཁའི་ས་ཡི་དཀྱིལ་སྙིང་ལྟ་བུ་ཡིན། མཚོ་ཆུང་འདི་ལ་གཡུ་མཚོ་རུ་འབོད། གཡུ་མཚོ་ནི་མེས་པོའི་ངག་རྒྱུན་ལ་འབྲུག་མོའི་རྟ་ཆུ་བླུད་ས་ཡིན་པར་གྲགས། སྤྱིར་མོ་ཧད་ཁ་འདིའི་ས་ཆ་ནི་འབྲུག་མོའི་རྟ་འཚོ་ས་ཡིན་པར་བཤད། དེ་དག་ནི་མེས་པོའི་བཤད་སྲོལ་ཙམ་ནི་བོད་སྤྱི་ཡོངས་དང་འདྲ། ངས་དེ་རིང་འདི་ནས་ཡར་བརྩིས་པའི་མི་ལོ་སུམ་ཅུ་ལྷག་གི་དྲན་པ་དུམ་བུ་ཞིག་བསྐྱར་དུ་གསོས་སོང་། ས་ཆ་འདིར་འགྲོ་མ་མྱོང་ནས་མི་ལོ་ཉི་ཤུའི་ཡན་ལས་འདས། དབྱར་གནང་ངལ་གསོ་དང་བསྟུན་ཏེ་དེ་རིང་ས་ཆ་འདིར་ཅུང་ངལ་གསོས་མོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཁོ་བོའི་ཕ་འདས་པོ་དྲིན་ཆེན་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་ཐུང་ངུ་།” »