ཀླུ་སྨྱོན།
ཡེ་ཤུ་བ་དང་ཁ་ཆེ་བ་ཚོ་ཁོ་ཚོའི་ཆོས་ལུགས་ལས་གསུངས་པའི་ཁྲིམས་དང་འགལ་ན་དམྱལ་བར་འགྲོ་གི་རེད་དམ་མ་རེད། འགྲོ་ན་དམྱལ་བའི་ལས་མཁན་ཚོར་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་གྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་འགལ་མཁན་གྱི་མིང་ཐོ་ཉར་སའི་ཐོ་དེབ་ནག་པོ་འདྲ་མིན་ཡོད་པ་རེད་དམ། ཁ་ཆེ་བ་ཞིག་གིས་ཕག་ཤ་ཟོས་ན་དམྱལ་བ་གང་འདྲ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་དགོས་རེད། ནང་པ་ཞིག་གིས་བྱ་ཤ་ཟོས་ན་དམྱལ་བ་ག་འདྲ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་དགོས་པ་རེད། ཧིན་དུ་བ་ཞིག་གིས་བ་ལང་གི་ཤ་ཟོས་ན་དམྱལ་བ་ག་འདྲ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་དགོས་པ་རེད།
སྒྱུ་རྩལ་བ་གྲགས་ཅན་བསྟན་འཛིན་རིག་གྲོལ་གྱིས་
དེ་ལས་མང་བ་། ““གསུང་རབ་ཀྱི་ཐུག་པའི”་སྐོར་ལ་བསྟན་འཛིན་རིག་གྲོལ་ལ་དངོས་སུ་བཅར་འདྲི།” »
ཟླ་བ་གཞོན་ནུས།
གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཟུགས་སུ་རུང་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་རྟོགས་འདོད་དམ?
མཚོན་བྱ་དང་མཚོན་བྱེད་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་མཁན་དག་ལ་ཆེད་དུ་དམིགས་ཏེ་འདིར་བཀོད་པའོ།།
དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་པཱ་ལི་ནས་བསྒྱུར་བའི་སློབ་དཔོན་མ་འགག་པས་མཛད་པའི་<<ཆོས་མངོན་བསྡུས་པ་>>ལས།
༈ གཟུགསཿ དོན་དམ་པའི་ཆོས་བཞི་ལས་གསུམ་པ་གཟུགས་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལས་གཞན་པ། གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ།
ཨ་ནུ་ཐང་བསོད་ནམས།
ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛེས་མ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཁ་ཆེའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དྲག་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་དང་དཔའ་སྟོབས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཀྱིས་ཡིད་སེམས་བཀུག་ཅིང་། རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་ནང་དུ་ཞུགས་མཁན་མང་དུ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར། ཡི་ཤུའི་ཆོས་དཔོན་ཚོས་ཨོ་བྷ་མ་ལ་དཀྱིལ་ཤར་ཁུལ་གྱི་ཡི་ཤུ་ཆོས་དད་པ་རྣམས་སྐྱོབ་ཆེད་དུ་ཨ་རིའི་དྲག་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་འབུལ་དགོས་ཚུལ་གྱི་ཞུ་འབོད་བྱས་འདུག
དེ་ལས་མང་བ་། “སངས་ཆོས་ནི་མི་རྣམས་སྡར་མར་སྒྱུར་བྱེད་ཅིག་རེད་དམ།” »
བློ་གྲོས་རབ་བརྟན།
ཕྲན་ཉེ་ཆར་༼སྐད་ཡིག༽ཟེར་བའི་བྱིས་དེབ་རྩོམ་པ་པོ་དོན་འགྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་ཐུག་པའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ངས་ཁོང་ལ་ཁོང་གིས་གསར་དུ་བརྩམས་པའི་བྱིས་དེབ་སྐོར་ནས་སྐད་ཆ་སྐོར་ཞིག་དྲིས་ཡོད།
དྲི་བ། བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་གི་ཀློག་དེབ་དེ་འདྲ་ཞིག་འབྲི་དགོས་པའི་ཐོག་མའི་བསམ་བློ་འཁོར་སྟངས་ཞིག་གསུང་རོགས།
དོན་འགྲུབ། བོད་ཕྱི་ནང་ཚང་མ་ན་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཐད་ལས་འགུལ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་ལྟར། བདག་གིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཉིས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཆེས་གནད་འགག་ཏུ་མཐོང་།
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།
དམ་སྲི་དོལ་རྒྱལ་རྗེས་འབྲངས་པ་ཉུང་ཤས་ཤིག་གི་གདོང་རུས་གསལ་སྟོན་བྱ་རྒྱུའི་ཐད། ཉེ་སྔོན་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་འདི་ཁྱད་མཚར་ཞིག་ཡོད་པ་ཚོར། ཨ་རིར་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐབས་རྡུག་དེའི་རྗེས་ནས་བོད་མི་མང་སྤྱི་ལྷན་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་༧ པའི་སྟེང་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་ ༥ ཅན་ཞིག་༢༠༡༤། ༣། ༡༧། ཉིན་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་བཞག་སྟེ། དམ་སྲིའི་རྗེས་འབྲངས་པར་ཁ་གཡར་བའི་བོད་མི་ཆེས་ཉུང་ཤས་ཤིག་གིས། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་གྱི་སྙིང་བོ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཛད་འཕྲིན་སྤྱིའི་ཁ་གཏད་དུ་བླངས་ཏེ།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་དོལ་རྒྱལ་ཐད་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར།” »
དགའ་ཉག་འཁྱམ་པོ།
ཉིད་ཀྱིས་ཞེ་ས་དང་འབྲེལ་བའི་དོགས་སློང་ཟིན་ཐུང་ལ་”བྲག་གཡབ་ཚང་གི་རྩོམ་ཞིག་བཀླགས་པ་”ཞེས་པའི་ཁ་བྱང་སྟབས་བདེ་ཞིག་སྤྱད་དེ་བགྲོ་གླེང་རྣམ་པས་སྤེལ་འདུག་པར། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་བ་དང་སྦྲགས། གུས་པས་ཀྱང་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་དང་། དྲི་བའི་རིགས་ལ་ཁ་བརྡ་ཅུང་ཙམ་བྱའོ།
1) ཁྱེད་དང་ཁྱོད་གཉིས་ཞེ་ས་ཡིན་མིན་གྱི་ཚད་ཅིག་དེ་སྔོན་སུས་ཀྱང་མ་བཞག་ཅིང་། ནན་གྱིས་བཞག་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀའ། མིང་མཛོད་དང་ཚིག་མཛོད་ག་གེ་མོ་ནང་གསལ་ཞིང་། མཁས་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་ཆེ་གེ་མོས་དེ་ལྟར་བཤད་འདུག་ཟེར་ན་ཡང་ཁྱབ་པ་མེད།
འོས་སྦྱོར་བ། གཅན་རྣམ་ཐར།
བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ནས་སློབ་གསོ་མི་རིགས་ཅན་དུ་འགྱུར་རྒྱུར་མདུན་ལམ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་སྐོར།
དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས།
ནང་དོན་གནད་བསྡུས། བོད་ཡིག་དང་བོད་སྐད་ཐོག་ནས་སློབ་གསོ་མི་རིགས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་ཐུབ་པར་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ལ་མི་རིགས་གཞན་གྱི་ཡི་གེ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་བདུན་ཡོད་པ་བརྗོད་ཡོད།
གནད་འགག་མིང་བརྡ། བོད་སྐད་ཡིག སློབ་གསོ། མི་རིགས་ཅན།
བོད་ཡིག་དང་བོད་སྐད་ཐོག་ནས་དེང་རབས་རིག་གནས་གསར་བའི་སློབ་གསོ་མི་རིགས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་ཐུབ་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། དེའི་མདུན་ལམ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ནས་སློབ་གསོ་མི་རིགས་ཅན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ།” »
རིན་ཆེན་དབང་རྒྱལ། (རྡ་ས་རིགས་སློབ།)
གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་ཡི་ཤུའི་ཆོས་གཉིས་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་རེ་ཡིན་སྟབས་དད་པ་དང་དམ་ཚིག་སོགས་ཆ་ཤས་རེ་ཟུང་འདྲ་བའི་ཆ་ཡོད་མོད། འདིར་དེ་གཉིས་ངོ་བོ་བྱེད་ལས་རྒྱུ་གསུམ་གའི་སྟེང་ནས་བསྡུར་བ་བྱེད་འདོད་པས་མི་ཤེས་རྨོངས་པས་བསྒྲིབས་པ་དག་ལ་དགོངས་སེལ་ཡོད་པ་ཞུའོ།།
སྣོད་བཅུད་དཀོན་མཆོག་གི་བཀོད་པ་ནི་ཡི་ཤུའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་ཡིན་ལ། སྣོད་བཅུད་རང་གི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་ཡིན།
བཅར་འདྲི་བ།- ཨེན་ རྗོན་སོན། སྒྱུར་མཁན།- འཕྲིན་ལས་དོན་གྲུབ།
ནིའུ་ཡོག་དཔེ་དེབ་བསྐྱར་ཞིབ། ནེཧི་རུ་མཐོ་སློབ། ཉམས་ཞིབ་སློབ་མ།
(འདི་ནི་ཨེན་རྗོན་སོན་གྱི་བཅར་དྲི་དུམ་བུ་གཉིས་ལས་དང་པོ་དེ་ཡིན་བཅར་འདྲིའི་མ་ཡིག་གཤམ་གྱི་སྦྲེལ་ཐག་ནས་གཟིགས་རོགས་གནང།) http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2014/aug/07/interview-tsering-woeser-wang-lixiong/
ཉེ་བའི་ཟླ་ཤས་ནང་མི་རིགས་ཀྱི་དྲག་སྤྱོད་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་སྐབས་རྒྱ་ནག་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མགོ་རྨོངས་རུ་བཅུག་བཞིན་ཡོད་འདུག བོད་ནང་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ནས་བཟུང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་རིགས་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་དེ་ལ་དྲག་གནོན་བྱས་སྟབས་བོད་མི་༡༢༥ལྷག་གིས་རང་ཉིད་མེ་ལ་བསྲེག་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “༧ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་ཕ་རོལ་ན། འོད་ཟེར་དང་ལྦང་ལི་ཞུང་ལྷན་དུ་བཅར་འདྲི།” »
དྲ་འདྲེ།
མི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་རིང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐས་རིམ་བརྒྱུད་དེ་བོད་པའི་སེམས་ཁམས་ལ་རྐང་ཚུགས་པ་དང་རང་རྐྱ་འཕེར་བ་ཞིག་གྲུབ་ཡོད་པའི་ཕུལ་བྱུང་རྒྱན་ཆའི་རིག་གནས་ཀྱི་རིན་ཐང་། མི་རིགས་ཀྱི་མཛེས་ཆོས་ལྟ་བ། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་སོགས་ལ་དྲང་བདེན་གྱིས་ལྟ་བའི་མིག་ཟུང་ལྡོངས་ཤིང་གཞན་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱི་བསམ་བློ་ཡན་གར་བ་རེ་ཁྱེར་ཏེ། དེང་རབས་ཅན་དུ་འབོད་པའི་གཅེར་གཟུགས་མཛེས་ཆོས་ཀྱི་གད་སྙིགས་རིག་གནས་རིན་ཐང་སྒུམ་པའི་གཡམ་རྒྱུག་པ་ཁ་ཅིག་གིས། གང་དྲན་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྨྲ་བའི་གཏམ་ལ་རྒྱུ་མཚན་སྣ་གཅིག་མ་མཐོང་།
ཀླུ་སྨྱོན།
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་ཐང་ཀ་སོགས་ལ་དཔྱད་ན་སངས་རྒྱས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དབུ་སྐྲ་ཆ་ཚང་མ་གཞར་བར་སྤྱི་བོར་ཐོར་ཅོག་བྱས་ནས་བསྡམས་བཞག་པ་ཤེས་ཐུབ་ཀི དེ་སྔ་མཐོང་བའི་ཁོང་གི་སྐུ་བརྙན་གང་དུ་ཡང་ཁོང་གི་དབུ་རྦད་དེ་རྗེན་པ་ཡིན་པ་དེ་འདྲ་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག ཤཱ་རིའི་བུ་སོགས་ཀྱི་དབུ་སྐྲ་ནི་རྦད་དེ་གཞར་ཡོད་པ་མཐོང་ཐུབ།
རྟེན་འབྱུང་།
གཡུ་བྱུར་གྱི་རྒྱན་ཆ་འདོགས་པ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཡིན་ན་གླང་གོག་གི་རྭ་ཅོ་ཡང་གླང་གོག་གི་རིག་གཞུང་ཡིན་དགོས།
བོད་མི་རིགས་འདི་ལ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་ལྟར། ཐོག་དང་པོ་མི་རིགས་སུ་ཡིན་ཀྱང་དུད་འགྲོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཞིན་འཚོ་བ་བསྐྱེལ་བཞིན་ཡོད། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་མིའི་རྣམ་དཔྱོད་མཐོ་བོར་འགྲོ་བ་དང་མཉམ་དུ་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་ལམ་དང་། བཟའ་བཏུང་གཡོ་སྐོལ་སོགས་ཀྱང་ཇེ་ལེགས་སུ་བཏང་ཡོད།
དྲ་འདྲེ།
མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་གི་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། རིག་གནས། སྒྱུ་རྩལ། འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་དང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས། རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་དང་འགྱུར་ལྡོག་ཁྲོད། མི་རིགས་རེ་ལ་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་དང་། ཟས་གོས་གནས་མལ། གླུ་ལེན་གར་རྩེན་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་རེ་གྲུབ་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་མི་རིགས་ལའང་དེ་བཞིན་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་ཐོན་པ་ཞིག་ཡོད།
དྲི་བ་འདོན་མཁན་རིགས་ལྡན་རྒྱལ་པོ། ལན་བླན་མཁན་གངས་སེང་།
༡༽ དྲི་བ། གནའ་ཆོས་བོན་དེ་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་གོང་ནས་གསུངས་འདུག་པས། མཉམ་མེད་ཤཀྱཱ་སེང་གེ་དང་དུས་མཉམ་པ་ཡིན་ནམ་དེའི་གོང་ནས་ཡིན། ལོ་ཚིགས་གསལ་པོ་ཁུངས་གཏུགས་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ཕྱིས་འབྱུང་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མང་དག་ནང་དུ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་དུ་ལོ་༡༦༠༡༧ སོང་བར་བཤད་ཡོད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་དངོས་གཙོ་རིག་པའི་ལམ་ནས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རྙིང་པ་ཁག་གཅིག་ལ་ཞིབ་དཔྱད་གནང་ན་ད་ནས་ཡར་རྩིས་པའི་ལོ་༣༩༠༠ གོང་དུ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་འཇིན་རྟེན་མི་ཡུལ་ལ་བཞུགས་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད།
སྐྱིད་བྱམས་བསྟན་འཛིན་དགའ་བ།
ལ་དྭགས་ནི་སྟོད་མངའ་རིས་ཕྱོགས་ནས་བཞུར་འོང་བའི་སེངྒེ་ཁ་བབས་ཀྱི་གཙང་པོའི་གཡས་གཡོན་དུ་ཆགས་པའི་ཡུལ་གྲུ་ཞིག་རེད་ལ། མི་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་དང་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་ནི་བོད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། ཡུལ་གྲུ་འདི་དག་གི་མཐའ་སྐོར་དུ་རི་བོ་སྐམ་པོ་གནམ་ལ་ཟུག་པ་ལྟ་བུ་ཤ་སྟག་གིས་བསྐོར་ཡོད་སྟབས་མཐོང་སྣང་དུ་ས་ཆ་འདི་དག་དེ་ཙམ་གྱི་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་མ་ཡིན་རུང་། ཡུལ་འདིའི་མཛེས་སྡུག་ངོ་མ་ནི་ཕྱི་རོལ་ན་མེད་པར་ཡུལ་འདིའི་མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་ན་མཆིས་པའི་མཛེས་སྡུག་དག་ཡུལ་འདིའི་མཛེས་སྡུག་ངོ་མ་དེ་ཡིན།
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟས་འོས་སྦྱོར་ཞུས།
འདུས་བྱུང་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་ནས་མཚམས་སྦྱོར་ཞུས།
བྲག་གཡབ་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྷན་དུ་གླེང་མོལ།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་སྲོལ་དང་། ལམ་སྲོལ་དེར་བསྒྱུར་བཅོས་དགོས་མིན།” »
ཁང་ཟླ་སྲས།
གཉིས་པ། གནམ་ཐང་གི་སྣེ་ལེན་འཕར་མ།
ཆུ་ཚོད་གསུམ་ཙམ་གྱི་འགྲུལ་བཞུད་
ཁང་ཟླ་སྲས།
དམར་པོ་སེམས་ཀྱིས་མྱངས་པའི་འཚོ་བ་དངོས། །
བདེན་གཏམ་སྨྱུ་གུའི་ཁ་ནས་ལུད་པ་ན། །
ཅོལ་ཆུང་སྐྱེས་བུས་བཏབ་པའི་ཀུ་ཅོ་སོགས། །
ཕལ་བའི་ཚིག་ལ་བརྡ་ལན་ཡོད་མ་ཡིན ། །
དང་པོ། མཁའ་ལམ་གྱི་གླེང་མོལ།
ཕྱི་ལོ་༢༠༡༣ ལོར་ཁོ་བོས་ལོ་བདུན་བརྒྱད་རིང་རེ་སྒུག་བྱེད་མྱོང་བའི་ལམ་ཡིག་ཅིག་སྟེ། ལྡི་ལིའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ནས་བོད་དུ་གཉེན་ཕྲད་འགྲོ་རྒྱུའི་ཡི་གེ་ཐོབ་པ་གོ་འཕྲལ། བསམ་གཞིགས་མང་པོ་ཞིག་བྱས་རྗེས་ད་གཟོད་ཡུ་རོབ་གླིང་ནས་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་བ་ཡིན།