བདེན་རྒྱབ་བདེན་གནོན།
ཉེ་ཆར་ངོ་དེབ་དང་སྐད་འཕྲིན་སོགས་སུ་བྱང་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་དང་། སྤྲུལ་སྐུ་དབང་ཆེན་ནམ་ཉག་རོང་དོན་གྲུབ་མིང་ཅན་གཉིས་མཉམ་དུ་དཔུང་སྦྲེལ་གྱིས་བརྒྱབ་པའི་པར་ཞིག་ཁྱབ་པའི་ཐད་གླེང་སློང་མང་པོ་ཞིག་བྱེད་བཞིན་འདུག མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁོ་པ་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་མི་རྐྱང་ཞིག་ཡིན་ན་སུ་དང་མཉམ་དུ་ལག་པ་གཏོང་བ་དང་པར་རྒྱག་པ་སོགས་བྱས་ཀྱང་བཤད་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བྱང་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་དང་ཁྱི་སྤྲུལ་དབང་ཆེན་ཉི་མ་གཉིས་ཀྱི་དཔུང་སྒྲིག་དཔུང་ངོམ།” »
བློ་གྲོས་རབ་བརྟན།
ལོ་མང་བོ་སོང་ཤུལ་ན་ཁྱེད་ལྟ་བུ་ཞིག་བོད་ཡུལ་ན་སུ་ཡང་བྱོན་མ་སོང་། དེའི་དབང་གིས་བོད་ཡུལ་འདི་དང་བོད་མི་ཚོས་ད་བར་དུ་གནམ་ལ་ལག་པ་གཟེད་ཅིང་། རྐང་པས་ས་གཞི་འདི་དྲག་ཏུ་བརྡུངས་ཀྱང་དགོས་པ་དེ་རག་མེད་ལ། ཐོབ་དགོས་པ་དེ་ཐོབ་པ་ཕར་ཟད་ད་དུང་འགྲོ་སོང་ཇེ་མང་དུ་གྱུར་སོང་།
འགྲོ་སོང་མང་བའི་བོད་ཡུལ་འདི་དྲན་ཐེངས་རེ་དང་། བསམ་ཐེངས་རེ་ལ་ཁྱེད་དྲན་ཞིང་། དྲན་དགོས་པ་དེ་ཁྱེད་ད་དུང་འཚོ་བཞུགས་གནང་ཡོད་ན། ཐོབ་དགོས་པ་དེ་ཐོབ་མེད་ཀྱང་འགྲོ་སོང་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་མི་སྲིད་སྙམ། འགྲོ་སོང་འདི་དངུལ་མ་རེད་ལ་
དེ་ལས་མང་བ་། “ལོ་30 རྗེས་སུ། སྐུ་ཉིད་དྲན་གི འགྲོ་སོང་མང་གི” »
གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས་ནས།
འཛམ་གླིང་གི་སའི་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོ་འདིའི་སྒང་དུ་གནས་པའི་མི་གི་སྤྱི་ཚོགས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་སོ་སོར་དབང་བའི་ས་ཆ་དང་སོ་སོར་དབང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་སོ་སོར་དབང་བའི་ཕ་ཡུལ་དང་སོ་སོར་དབང་བའི་འགོ་དཔོན་དང་སོ་སོར་དབང་བའི་ཕ་མ་བུ་ཕྲུག་དང་སོ་སོར་དབང་བའི་རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་དང་སོ་སོར་དབང་བའི་སྒོ་ཕྱུགས་སེམས་ཅན་དང་སོ་སོའི་དད་མོས་བྱེད་སའི་ཆོས་ལུགས་དང་སོ་སོའི་དད་པའི་རྟེན་ལྷ་ཁང་ལྷ་ལྐུ་དང་སོ་སོའི་འཚོ་བའི་མདུན་ལམ་ས་ཞིང་འདེབས་ལས་སྒོ་ཕྱུགས་གསོ་སྐྱོང་དང་ཚོང་ལས་གཉེར་རྒྱུ་དང་ཤེས་ཡོན་གྱི་མདུན་ལམ་སློབ་གྲར་འགྲིམས་རྒྱུ་དང་ཆོས་ར་འགྲིམས་རྒྱུ་སོགས་རང་རང་གི་
སྟག་ལུང་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ།
༄༅།། དེ་ཡང་གངས་ཅན་མཁས་པའི་གཙུག་གི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པ་འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་སྐུ་ཞི་བར་གཤེགས་ནས་ལོ་ཡི་འཁོར་མོ་དྲུག་བརྒྱར་ཉེ་བའི་དུས་དེར། འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཁོང་གི་དངོས་སློབ། བསྟན་པ་ཕྱོགས་མཐར་སྤེལ་བའི་དར་ཆེན་བདུན་གྱི་ནང་ཚན། མདོ་རོང་གི་མཁས་པ་མི་བཞིའི་ཡ་གྱལ་རོང་ཆེན་དགེ་འདུན་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྐུ་ཡི་འཕྲེང་བ་བཅུ་གཅིག་པ་སྐྱབས་མགོན་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བའི་ལམ་སྟོན་གྱི་སྒྲོན་མེ་སྤར་ཏེ། གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ཀིརྟིའི་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དུ་ཀིརྟིའི་དགེ་རྩ་ཚོགས་པ་དང་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་ཐུན་མོང་ནས་གོ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ནོར་ᨊགོང་ས་ᨊསྐྱབས་མགོན་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཆོག་གིས་དབུས།
ཁང་གསར་འོག་པ།
དེང་སང་གངས་ཅན་སྐྱིད་གཤོང་གི་ཁོར་ཡུག་ནང་སྐད་ཆ་སྙན་པོ་ཞིག་གོ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི་དགེ་ལུགས་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཞིག་གིས་ཉེ་ཆར་རྩ་དགོངས་ཞུས་ཟིན་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་མཚན་མཉམ་ཞིག་ལ་བརྐྱང་ཕྱག་འཚལ་བ་རེད་ཟེར་བའི་སྐད་ཆ་དེ་རེད། དགེ་ལུགས་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན་སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དང། ཡང་སྒོས་སུ་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པའི་དོན་དུ་མཆོག་དམན་སུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནའང་དེ་ནི་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་ཞིག་དང་། སྤོབས་པ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཅིས་མ་ཡིན། ཡིན་ནའང་དེ་རིང་ཁོང་གིས་སྒོ་གསུམ་
དེ་ལས་མང་བ་། “དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པས་ཟླ་སྒྲོན་ཤར་གླིང་ལ་བརྐྱང་ཕྱག་འཚལ་བ།” »
འཇིགས་མེད་བློ་གྲོས།
རྩོད་གཞི་འདི་ནི་སྲིད་སྐྱོང་སེང་གེ་ཡིས་ཚོགས་ཟུར་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་དོན་གཅོད་ནས་གནས་དབྱུང་བཏང་ཞིང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་དོན་ཚན་བཅུ་ཅན་གྱིས་སྐྱོན་འཛུགས་རིམ་པར་བྱས་ཏེ། ཞུ་སྦྱོར་བ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གི་མཚན་སྙན་གྲགས་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཡོད། མི་ཞིག་གི་མཚན་སྙན་གྲགས་ལ་གནོད་པའི་ལས་ཀ་བྱས་ན་དེ་ལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མདུན་ཏུ་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་གི་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པས། གྱོད་བདག་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གིས་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་རྒྱབ་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་སྙད་གྲགས་གཙང་བཟོ་བྱེད་གིན་ཡོད་པ་རེད། འདི་ནི་གྱོད་རྩ་ངོ་མ་དེ་རེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཞུ་ལན་སྣོན་འཕྲི་ལས་འཕྲོས་བའི་གཏམ།” »
གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས་ནས།
མང་གཙོ་ ( DEMOCRACY ) ཟེར་བའི་ནུབ་ཕྱོགས་ལུང་པའི་ནང་དར་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ངོ་ཚར་ཅན་རྒྱལ་ཁབ་དང་སྲིད་་གཞུང་གི་འགན་དབང་ཡོངས་རྫོགས་ཡུལ་མིའི་ལག་ཏུ་ཡོད་པ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་འཁྲིད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་འགོ་འཁྲིད་དེ་དག་ཡུལ་མི་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཡན་གྱི་འོས་བསྡུའི་ལམ་ནས་འོས་འདེམས་དགོས་པ་ལྟར་ཡུལ་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ ( REPUBLIC ) ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་དེ་ནས་ཐོག་པ་དང་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ལ་ཆ་མཚོན་ན་སྲིད་འཛིན་ལམ་ལུགས་དང་གྲོས་ཚོགས་ལམ་ལུགས་བཅས་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཡོད་པ་ནས་ཨ་རི་ལྟབུ་སྲིད་འཛིན་ལམ་ལུགས་
དེ་ལས་མང་བ་། “མང་གཙོ་སྤྱིའི་ལམ་ལུགས་དང་འགན་དབང་ལ་དཔྱང་་པའི་གཏམ།” »
འཇིགས་མེད་བློ་གྲོས།
དེ་ཡང་སྤྱི་ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས ༡༢་ཉིན། རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་གནས་ཚུལ་འབྱོར་གསལ་ལ། བྱང་ཨ་རའི་དོན་གཅོད་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་དང་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཏུག་སྐོར་ལ། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་བཀའ་ལན་འབྱོར་གསལ་དུ། སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཞུ་གཏུག་བྱེད་རྒྱུ་ལས། འབྲེལ་མེད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཡིག་བཀོལ་བ་དེར། ཞུ་ལན་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཏེ་བསྐྱར་བསྣོན་ཁ་གསབ་ཀྱིས་ཡང་བསྐྱར་ལན་འདེབས་དགོས་པའི་བཀའ་ལན་གནང་ཡོད་པ་རེད།
མ་གཞི་ནས་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ཞུ་གཏུག་སྙན་ཞུ་ལ་སྔོན་གཞུག་ཐེང་གཉིས་སུ་ཕྱིར་འགྱངས་བྱས་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྲིད་སྐྱོང་ལ་ཞུ་གཏུག་སྙན་ཞུ་ཨང ༢༠ ཅན་ཡང་བསྐྱར་འབྲི་དགོས་པའི་བཀའ་ལན་བཏང་ཡོད་འདུག” »
གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས་ནས།
མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ ( DEMOCRACY ) ནང་མི་མང་གི་འགན་དབང་ཆེ་ཤོས་དེ་འོས་བསྡུའི་ཐོབ་ཐང་དེ་ཡིན་པ་དང་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་མ་ཐག་གོང་ས་མཆོག་ནས་དུས་གསུམ་གསལ་གཟིགས་འོག་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དེ་མང་གཙོ་ལ་ཁ་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཀྱིརྩ་ཁྲིམས་ཟིན་བྲིས་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་སྒྲུབ་པའི་མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་མི་མང་གི་འཐུས་མི་ཁྲིམས་བཟོ་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ ( legislature ) དང་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་
དེ་ལས་མང་བ་། “ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་པའི་གཏམ།” »
བློ་གྲོས་རབ་བརྟན།
བློ་སེང་གི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་ལ་བསྡད་དེ། ལོ་བརྒྱད་ཙམ་འགྲོ་སོང་། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཞིག་ཕར་ཟད་རྣམ་འགྱུར་ཙམ་ཡང་མཐོང་ཐུབ་མེད། དེའི་རྐྱེན་རྩ་བློ་སེང་གིས་བཤད་ན། རྒྱ་ཕྱོགས་ལ་རག་ལས་པ་ལས་ང་ཚོའི་ལག་ན་མེད་ཚུལ་ཤོད་ཀྱི་ཡོད། རེད་དེ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་འཐུས་པ་ཞིག་མ་རེད། ང་ཚོས་བློ་སེང་ལ་འང་མི་ལྟ་རང་ལྟ་རེད། བློ་སེང་ལ་བལྟས་ན། དངོས་ཡོད་གང་དང་གང་ནས་ལས་ཀ་མ་བྱས་པའམ་བྱེད་མ་ཤེས་པ། མ་འཇོན་པ་ཡིན་པ་ཤེས་དགོས་པ་སྐོར་ཞིག་ཡོད་ཐག་ཆོད་རེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གྱི་བཀག་རྡོ། སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ ” »
རྟ་དབྱངས་ཀྱིས།
དེང་སང་ཕྱི་གླིང་གི་ཕ་མ་གསར་པ་ཚོར་དཀའ་ངལ་གསར་པ་འཕྲད་ཀྱིན་པའི་སྐོར་ནས་ཏོག་ཙམ་གླེང་ན། ཕ་མ་གསར་པ་ནི། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་རང་ཉིད་ཚུད་པའི་ཕ་མ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཕ་དང་མ་ལ་གོ
ད་ནི་སྐད་ཆའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ནས་འདི་ལྟར་གླེང་ན།
དེ་ཡང་མི་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་དཀའ་ངལ་མེད་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་དཀའ་ངལ་ཕར་ཞོག དཀའ་ངལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་དང་། འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་མཐོང་གསལ་རེད།
དེ་རིང་བདག་གིས་བརྗོད་འདོད་པའི་གླེང་གཞི་ནི་ཕྱི་གླིང་དུ་ཕ་མ་གསར་པ་ཚོར་དཀའ་ངལ་གསར་པ་འཕྲད་བཞིན་པ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཕྱི་གླིང་དུ་ཕ་མ་གསར་པ་ཚོར་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་གསར་པ།” »
གྲགས་པ།
དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སངས་རྒྱས་མཆོག དེ་རིང་ཨོ་སི་ཊི་ལི་ཡ་ལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་བྱེད་པ་དེ་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་རེད། གུས་པས་འདི་ནས་ཞུ་འདོད་པ་ནི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཀྱི་ནང་དོན་དང་། ས་གནས་སུ་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ། དོན་གཅོད་ལྷག་པ་མཚོ་སྒོ་ལགས་ཀྱི་གནང་སྟངས་སོགས་སྙོག་འཛིང་ཅན་གྱི་ལས་དོན་དེ་འཚོ་གནས་སྐབས་བཞག་ནས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་ཕེབས་བསུ་ཞུ་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་བསམ་ཚུལ་ཞིག་འདོན་འདོད་པ་དེ་ཡིན།
སྲིད་རྡོ།
ད་ལྟའི་སྲིད་སྐྱོང་གིས་སྐབས་དང་པོར་རང་ཉིད་སྲིད་སྐྱོང་ལ་ལངས་པའི་སྐབས་ཀྱི་དམ་བཅའ་དག་ལེགས་འགྲུབ་མ་བྱུང་བར་མི་མང་གི་རེ་བ་ས་ལ་བརྡབ་ཅིང་། གསར་འགོད་པའི་དྲི་བར་སྟོང་ལན་བཏབས་ནས་ད་རུང་ལྷག་ཡོད། སྐབས་གཉིས་པར་མི་མང་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་རྡོག་རྩ་གཏོར་སྟེ་ལས་གཞི་དེའི་རྨང་གཞི་རིམ་བཞིན་རྐུབ་བརྡོལ་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།
ཁ་སང་དེ་རིང་གི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་དོན་གཅོད་རྣམས་ཀྱིས་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་སུ་ལག་པ་བསྲིང་སྟེ་མཐུན་སྒྲིལ་གཏོར་བའི་ས་འོག་དར་ཐག་འགྲོ་ཞིག་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ད་ལྟའི་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ཅི་ལས་ཅི་བྱས་ཚང་མ་ནི་ཁོའི་རང་དོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་བོད་དོན་དང་བོད་མིའི་དོན་དག་རེད་བསམ་པ་མི་འདུག་པས། བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ས་ཆ་གང་སར་སྲིད་སྐྱོང་གི་ངན་ལག་སྦྲེལ་མཁན་རྣམས་མ་
དེ་ལས་མང་བ་། “ད་ལྟའི་སྲིད་སྐྱོང་ནི་གཡག་རྒན་རྒྱ་ཏོ་ཞིག་རེད།” »
བདེན་རྒྱབ་བདེན་གནོན།
ད་ལྟའི་གཞུང་འཛིན་བཀའ་ཤག་གི་ཆ་གཞི་ལྡན་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྟེ། ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་རང་དབང་ལྡན་པའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཁག་ས་གནས་དོན་གཅོད་བརྒྱུད་དབང་འོག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བཙན་ཤེད་འབུར་འཇོམས་བྱས་ཏེ་སྲིད་སྐྱོང་ལས་ཐོག་པར་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་འཇུག་གི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། བར་ལམ་བྱང་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་གསར་པ་དང་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་གྱི་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་བྱུས་བཀོད་འོག་བྱང་ཨ་རིའི་བོད་རིགས་གནས་སྡོད་མང་ཤོས་ནིའུ་ཡོག་དང་ནེའུ་ཇར་སི་ས་གནས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ས་རྒྱུན་ཡོངས་རྫོགས་སྲིད་སྐྱོང་ཐད་བསྐྱོད་པ་ཤ་སྟག་སླེབས་ཐབས་འབད་བརྩོན་འོག་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་མ་ཐག་ལས་འགན་དང་པོ་སྐྱེད་བུན་ཁ་གསབ་མ་ཐུབ་གོང་ནས་སྲིད་སྐྱོང་ལ་གཟེངས་རྟགས་ཡིག་ནོར་ཅན་བྲེལ་འཚུབ་ཀྱིས་ཕུལ་བ་ལས་གསལ་པོ་ཤེས་ཐུབ།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་དོན་གཅོད་མཚོ་སྒོ་ལྷག་པའི་ཡ་མེད་སྒལ་རལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད།” »
བདེན་རྒྱབ་བདེན་གནོན།
ཉེ་ཆར་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ནང་མ་འོངས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྤྱིའི་འོས་བསྡུར་དམིགས་ཏེ་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་བཟོ་བཅོས་སོགས་མང་དག་ཅིག་བཏང་ཡོད། རྣམ་འགྱུར་དེའི་ངོ་གདོང་ནས་ཞུས་ན་དེས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་ནང་ཟིང་ཆ་མ་ཡོང་བ་དང་དགྲ་བོའི་ཐེ་བྱུས་མ་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་དམིགས་པར་འདོད་ཀྱང་། ཟ་དང་ཟུར་ནས་མངོན་ཡོང་བའི་གདོང་རིས་ངོ་མ་དེ་ནི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་དེ་སྔོན་གྲོས་ཚོགས་ནང་མ་འོངས་པའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བུད་མེད་ཅིག་ཕེབས་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་ཚར་བའི་འོས་མི་དེའི་མདུན་ལམ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། ཁ་སང་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གིས་འཁྱེར་ཡོང་བའི་ཁྲིམས་བཅོས་དེ་གང་ཟག་ལ་དམིགས་དང་མ་དམིགས་ཀྱི་ཤོད་རེས་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ།
དེ་ལས་མང་བ་། “ལམ་འགྲོ་རྒྱུག་བཞིན་པའི་ཞབས་སྟེགས་ཀྱི་ནག་ཚོང་།” »
བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ནས།
དེང་འཛམ་གླིང་ནང་དུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་འདི་བཞིན་བསྟན་པ་མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་ཆ་ཚང་ཞིང་སྤུས་དག་ཡིན་པ་བློ་སྤོབས་བྱེད་བཞིན་པ་གང་ལེགས་ལ། འོན་ཀྱང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ནང་གི་འགོ་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་དབུ་འཁྲིད་རྣམས་ནས་བླ་སྤྲུལ་མཁན་པོ་དགེ་བཤེས་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་པ་སོགས་མང་པོ་ཡོད་པ་ཚང་མ་ལ་སྤྱི་དང་སྒེར་གྱི་འགན་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་བརྟེན་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པ་དང་མཚུངས་པའི་ནང་པ་ཡིན་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བར་སོང་གཤམ་གྱི་འབོད་བསྐུལ་དོན་གནད་རྣམས་ལ་དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཞེས་རོགས་ཞུ།
༼དང་པོ་༽ བླ་མའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱེད་ལུགས་འདི་བཞིན་རིང་མིན་མཚམས་
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་དབུ་འཁྲིད་རྣམས་ལ།” »
རླུང་དམར།
ད་ལྟའི་དུས་རབས་གསར་བའི་གླིང་འདིར་༧སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་གསེར་གྱི་དར་ཆེན་བླ་མེད་དེ་ཡིན་ལ། གོ་ལ་ཧྲིལ་བོའི་སྟེང་གི་མི་མང་གིས་ཆེས་དགའ་མོས་བྱེད་སའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞིག་རེད། ཁོང་གིས་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འགྲོའི་ཀུན་ཁྱབ་རིན་ཐང་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁོར་ཡུག་ལ་དོ་ཁུར། མི་རིགས་དབྱེར་མེད། ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ། ཞི་བདེ་མཉམ་གནས། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ། ཕན་བདེའི་བཀའ་སློབ་སོགས་གསུངས་བཞིན་དེང་གི་ཚན་རིག་པའི་མཉམ་དུ་བགྲོ་གླེང་གནང་གིན་ཡོད་པ་ནི་ཆེས་ངོ་མཚར་བའི་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་མཛད་འཕྲིན་ཞིག་རེད་འདུག དེའང་།
དེ་ལས་མང་བ་། “༧གོང་ས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་མཆོག་དང་འཛམ་གླིང་གི་ཚན་རིག་པ། ” »
བསྟན་འཛིན་མཁྱེན་བརྩེ། ༼རྡ་ས༽
ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ཉིན། བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་༼བཙན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་༽ཞུས་སོང་། ཚོགས་འདུ་དེའི་སྟེང་དེ་ནས་༼བཀག་སྡོམ་དང་དབྱེ་འབྱེད་འོག་གི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག༽ཅེས་པའི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོའི་དེབ་ཅིག་ཀྱང་བཀྲམས་སོང་། ང་རང་ཉིད་ཀྱང་ཚོགས་འདུར་དངོས་སུ་བཅར་བའི་སྐལ་བ་བྱུང་། མི་གྲངས་བཞི་བཅུ་ལྷག་འཛོམས་འདུག ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཤིང་སྙན་ཐོ་བཏོན་པ་འདི་གནང་སྟངས་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་རེད། སྙན་ཐོ་བཏོན་ནས་
བསྟན་འཛིན།
དུས་རབས་འདིར། བོད་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེ་ཤོས་དེ་བོད་སྐད་འཇིགས་ནས། རྒྱ་སྐད་དང་དབྱིན་སྐད་དེ་དག་བོད་པ་མང་ཆེ་བའི་བཀོལ་སྤྱོད་སྐད་ཡིག་ལ་འགྱུར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་ལྟར་ཕྱིའི་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྐད་ཡིག་ཉམས་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་བདེན་མོད། འོན་ཀྱང་ནང་གི་རྐྱེན་དུ་མ་ཞིག་ལ་ང་ཚོས་ནམ་ཡང་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་མེད།