རྔ་བ་ཀུན་བཟང་།
བུ་མོ་འཁྱགས་པོ་ཞིག་ཀུན་བཟང་སྒྲོལ་མ།།
བུ་ཕོ་རིག་རྒོད་ཞིག་སེར་རྡོར་རིན་ཆེན།།
ལེ་བར་སྟོང་ཕྲག་གི་ཕ་རོལ་ཞིག་ནས།།
རྨི་ལམ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རྨིས་ན་ཨེ་ཆོག།
རེ་བ་ཆེ་ཆེ་ཞིག་སེམས་ན་ཡོད་ཀྱང་།།
ལས་དབང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རྒྱང་ལ་ཤོར་བས།།
རྔ་བ་ཀུན་བཟང་།
བུ་མོ་འཁྱགས་པོ་ཞིག་ཀུན་བཟང་སྒྲོལ་མ།།
བུ་ཕོ་རིག་རྒོད་ཞིག་སེར་རྡོར་རིན་ཆེན།།
ལེ་བར་སྟོང་ཕྲག་གི་ཕ་རོལ་ཞིག་ནས།།
རྨི་ལམ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རྨིས་ན་ཨེ་ཆོག།
རེ་བ་ཆེ་ཆེ་ཞིག་སེམས་ན་ཡོད་ཀྱང་།།
ལས་དབང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རྒྱང་ལ་ཤོར་བས།།
ཆབ་མདོ་ངག་ཕུན་གྱིས།
བོད་མི་རིགས་དཀའ་སྡུག་དངོས་ཡོད་རྣམས།།
ཐུགས་ཞུམ་མེད་སྙན་ཞུ་ཁྲི་བདུན་ཞིག།
རྒྱ་དམར་པོའི་མདུན་དུ་ཕུལ་བར་མཛད།།
དེས་རྐྱེན་པས་དམར་པོས་བཙོན་དུ་བཅུགས།།
རྒྱ་དམར་པོའི་བཙོན་ནང་བཞུགས་དགོས་ཀྱང་།།
ཐུགས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་བདེན་དོན་རྩད།།
རྔ་བ་རྒྱལ་ཁམས་པ།
༈ ༀ་སྭ་སྟི། རབ་འབྱམས་རྒྱལ་བ་ཀུན་ཀྱི་མཁྱེན་བརྩེའི་མདངས།།
དཀར་འཇམ་མཚན་དཔེའི་ཕུང་བོར་གསལ་བའི་ལྷ།།
སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཐུགས་རྗེ་རྒྱ་མཚོའི་དཔྱིད།།
རོང་ཆེན་ཆོས་རྗེའི་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
ལྟ་བ་ནམ་མཁའི་མཐའ་ལ་འཛེགས་གྱུར་ཀྱང་།།
སྤྱོད་པ་རྒྱལ་བསྟན་སྤྱི་ཡི་གཉེན་གྱུར་པ།།
འབྲིང་བ་འཇིགས་མེད།
༄༅།། སྙན་ངག་དང་སྒྲུང་གཏམ་སོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་ལྡན་པའི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཐབས་ཀྱི་རིག་པ་ལ་རྩོམ་རིག་ཅེས་འབོད་པ་དང་། སྐབས་རེར་རིག་པ་དེའི་སྒོ་ནས་བྲིས་པའི་བརྩམས་ཆོས་ལའང་རྩོམ་རིག་ཅེས་འབོད། དེ་ལྟ་བུའི་རྩོམ་རིག་དེ་ལ་སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལ་དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རྩོམ་རིག་ནི། སྙན་ངག་མེ་ལོང་བོད་དུ་མ་དར་སྔོན་གྱི་གླུ་གཞས་སོགས་ཀྱི་འབྲི་སྲོལ་དང་། སྙན་ངག་མེ་ལོང་བོད་དུ་དར་བའི་རྗེས་ཀྱི་སྙན་རྩོམ་བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མ་དང་སྒྲུང་གཏམ་སོགས་ཀྱི་འབྲི་སྲོལ་དེ་དག་ལ་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྩོམ་རིག་ཏུ་བྱེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྩོམ་རིག་གི་ཁྱད་ཆོས་མཛུབ་མོ་རི་སྟོན།” »
དགེ་བསྟན།
སེམས་པ་བཟང་བས་བརྩེ་བའི་མིག་གིས་ལྟ།།
གཤིས་ཀ་འཇམ་པས་སྙན་པའི་ངག་གིས་བསུ།།
རྣལ་འབྱོར་མ་ཡི་རིགས་ལས་མཆེད་པ་ཡི།།
བལ་ཡུལ་བུ་མོ་སེམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཡིན།།
གཟུགས་བྱད་བཟང་བས་སེམས་པ་དབང་མེད་འཆོར།།
བཞིན་རས་མཛེས་པས་མིག་གི་དབང་པོ་འགུག།
འོད་གསལ་ལྷ་ཡི་རིགས་ལས་མཆེད་པ་ཡི།།
བལ་ཡུལ་བུ་མོ་མིག་གི་དགའ་སྟོན་ཡིན།།
དགའ་བ་མཇེ་ཕྲུག
མི་རིགས་རེ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་རེ་རེ་དང་།།
རྒྱལ་ཁབ་རེ་ལ་མི་དཔོན་རེ་འགའ་ཡོད།།
མི་འབངས་བདེ་ཞིང་ལྷིང་འཇགས་ཡོད་མེད་ཀྱང་།།
ཡུལ་གྱི་རྗེ་བོའི་གང་བྱས་རང་བཞིན་གྱུར།།
མགོ་དཔོན་བར་གྱི་འཛད་མེད་གྱོད་ཁའི་ཀློང་།།
མེ་མདའི་སྐད་སྒྲ་འབྲུག་ལྟར་གང་སར་གྲགས།།
མདའ་དང་མདེའུ་ཆར་བཞིན་ཆད་མེད་བབས།།
ལུང་པའི་ཕུ་མདའ་ཁྲག་དང་ངུ་ངག་རྒྱང་།།
ཐོད་འབུར་མ།
སྐྱ་རེངས་དྭངས་དུས་ཕུག་རོན་ཚང་ལས་འཐོན།
ཉི་འོད་འཕྲོད་ཁ་ཐང་ཆེན་ར་བ་ནང་།།
ཡུལ་བྱ་ཕུག་རོན་ཤོག་རྩལ་ངོམ་བཞིན་ཏུ།།
ཆ་ཡོད་ཇི་བཞིན་བདག་གི་ཕྱོགས་སུ་འཕུར།།
ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ལས།།
མྱུར་ཏུ་ཕུག་རོན་ལག་ཏུ་འཛིན་འདོད་ཆེ།།
སྐྲ་རིང་མ།
དུས་དབྱར་ཟླ་ཤར་དུས་ཁྱེད་རང་དྲན།།
དབྱར་མེ་ཏོག་ཤར་དུས་ཁྱེད་རང་དྲན།།
རྒྱན་མེ་ཏོག་འདྲ་བའི་སྲས་མོ་ཁྱོད།།
དུས་དེང་སང་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡོད།།
དགུན་ནམ་ཟླ་ཤར་དུས་ཁྱེད་རང་དྲན།།
དགུན་ཁ་བ་བབས་དུས་ཁྱེད་རང་དྲན།།
གངས་དཀར་པོ་འདྲ་བའི་གཞུངས་དྲང་མ།།
དུས་དེང་སང་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡོད།།
རླུང་དམར།
བདེན་པའི་སྐྱེས་ཐོབ་གདོད་ནས་སྨིན་པའི་དྲི་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབྱངས་གསོལ་བཞིན།།
ཤེས་རབ་དད་པའི་མ་བསླུས་ཕན་པའི་དགེ་ཚོགས་གཏམ་གྱི་བདེན་བཤད་འདུག།
དེང་གི་གསེར་ལྗོངས་རྒུད་མིན་སྒུལ་བའི་ངན་ངོན་རང་སྟོན་མཚང་བྱེད་བསྒྲེས།།
གཡོ་མེད་གློག་ཞགས་ཐུར་མདའི་རྒོད་པོས་མ་རིག་ནག་པོའི་དཔུང་གདང་གཅུན།།
སཱ་ལའི་ལྗོངས་འདིར་གཙུག་རྒྱན་ཆོ་འཕྲུལ་ངོ་མཚར་བྱེ་བ་དུས་དབང་དགྱེས།།
ལས་དབང་དམན་པའི་རླུང་རྟ་ནག་པོ་དམར་དམག་དཔུང་གི་རྟབ་རྟབ་བཟུང་།།
དཔྱིད་སྨིན། ༼གློག་བརྙན་(美味奇缘)བལྟས་པའི་སེམས་ཚོར་དངོས་མ།༽
མ་བརྟགས་སྒྱུ་མའི་དོ་ཤལ་ངོས་སུ་ཚོར་བའི་སིལ་བ་ཁྲོམ་ཁྲོམ་འབབ།།
བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ན་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་མི་སྡོད་གཡོ་སྐྱོམ་བྱེད།།
ཟོལ་མཐོང་སྤྲིན་རུམ་སྟུག་པོའི་ཀློང་ནས་མིག་ཆུའི་ཆར་རྒྱུན་བྲེལ་གྱིས་འབྱོན།།
སྲིད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ངེས་ངེས་བདེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་བརྗིད།།
བགྲང་བྱ་ཉི་ཤུའི་གྲིབ་མའི་འོག་ཏུ་སྤྱན་ཆབ་དང་བཅས་ཡིབ་བྱེད་ཅིང་།།
ཁེ་དང་གྲགས་པ་སྐྱབས་སུ་འཆོལ་བའི་འཐོབ་རྩོད་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོ་ཡིས།།
གདུངས་པའི་ཉེན་ཞིང་ཐབས་ཀྱིས་ཕྱུགས་པའི་གཡོ་ཅན་མུན་པ་ནག་པོ་དེས།།
སྦྱར་བྱུང་ཚིག་གི་ཟེར་མདའ་ཁྱུ་གཅིག་མངོན་ཆུང་ལས་ལ་
ཉི་ཧོང་གི་ཡུལ་འདིར་མིའི་འགྲོ་བ་བྱུང་ནས་ལོ་ངོ་ཁྲི་གཅིག་ལྷག་ཕྱིན་པ་དང་། དུས་རབས་གསུམ་པའི་ནང་ཡ་ཡོ་ཨིའི་( Yayoi )ཡུལ་དུ་རྒྱལ་ཕྲན་ཆུང་ཆུང་མང་པོ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་བའི་ཡ་མ་ཐ་ཨི་ཁོ་ཀུ་( Yamataikoku)ཞེས་པའི་རྒྱལ་ཕྲན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ནའང་། དུས་རབས་གསུམ་པའི་མཐའ་ལ་རྒྱལ་ཕྲན་དེ་མེད་པར་མངོན། དུས་རབས་བཞི་པའི་མགོ་ཙམ་ལ་ཡ་མ་ཐོ་( Yamato)གྲགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡུལ་འདིར་ཐོག་མར་དབུ་བརྙེས་པས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་དབྱིབས་ཐོན་པ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་དང་ཁོ་རེ་ཡའི་དབར་དམག་འཐབ་ལན་མང་བྱུང་བས་ཡུལ་དེ་གཉིས་ནས་མི་མང་པོ་ཞིག་ཡ་མ་ཐོའི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བྲོས་བྱོལ་དུ་འབྱོར་འདུག་ལ། ཡུལ་འདིའི་ཤེས་རིག་དང་། ལམ་ལུགས། ཅ་ལག་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་ནག་ཡུལ་ནས་བླངས་པར་བཤད།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་དམག་དཔོན་དང་མདའ་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་མྱོང་བའི་ཉི་ཧོང་པ་ཞིག་གླེང་བ།” »
Refugees: A Poem by a Gaddi by Santosh Kumari
སན་ཏོཤ་ ཀུ་མཱ་རི་ཟེར་བའི་གདྡི་བ་ཞིག་གི་སྙན་རྩོམ། སྐྱབས་བཅོལ་བ།
Many say I am enlightened
but inside me is a darkness.
༅༅། །དུ་མས་བདག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བརྩི།།
འོན་ཀྱང་བདག་གི་བློ་ལ་མུན་པ་ཞིག།།
When I think about my homeland
I wake up from my deep, deep sleep.
རང་གི་ལུང་པ་སེམས་ལ་འཁོར་བའི་སྐབས།།
བདག་ནི་སྟུག་པོའི་གཉིད་ལས་སད་གྱུར་ཏེ།།
Eyes full open, I gaze
to find there is no one around.
མིག་ཟུང་གདངས་ཏེ་ཅེར་ནས་ལྟ་བའི་སྐབས།།
སུ་གཅིག་འགྲམ་དུ་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར།།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྐྱབས་བཅོལ་བ། (སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་གྱི་སྙན་ངག་ཅིག)” »
ཁྲོ་གཏུམ།
ཉིན་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་ད་དུང་སེམས་སུ་ཤར་བས་ཤར་མར་ཕབ།
ངྷ་སའི་དཔྱིད་འགོ་ཚོས་པའི་བར་ལོགས་དེར
མེ་ཏོག་གི་ཟེའུ་འབྲུ་ཁ་མ་ཕྱེ་བའི་སྔོན་དེར
སྡོང་ལོ་དང་རྩྭ་ལོས་ལྗང་མདོག་གོན་པར་བྲེལ་ཤ་ལངས་པའི་དུས་ཚིགས་དེར
བུ་ཆུང་ངའི་འཁྲིས་སུ་རྩེད་མོར་གཡེང་ཡོད
བུ་ཆུང་གིས་སྐད་ཆ་བཤད་མགོ་འཛུགས་པའི་སྐབས
སྐད་ཆ་ཆལ་མ་ཆོལ་གྱི་སྒྲ་གདངས་ཀྱིས་ཕ་མའི་རྣ་རྩ་བཀང་བའི་ལོ་ཟླ
དཔྱིད་འགོ་ཡིན་པས་སྦྲང་ནག་འགའ་ཡང་ཉན་བྱེད་ཀྱི་བུ་གར་གཙེས
བུ་ཆུང་གིས་གློ་བུར་དུ
ཆབ་མདོ་ངག་ཕུན་གྱིས།
བོད་ཆོས་རྗེས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ཡིས།།
བློན་ཐོན་མིའི་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་མངགས།།
སྒྲ་རིག་པའི་གནས་ལ་སྦྱོང་བར་མཛད།།
བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ལ་ཆོས་རིག་སྤེལ།།
སྔོན་ཆོས་རྒྱལ་ལོ་པཎ་དྲིན་ཅན་ཚོས།།
ཆོས་མདོ་སྔགས་གངས་ལྗོངས་སྒྲོན་མེ་སྤར།།
དོལ་པོ་པདྨ་དགོས་འབྱོར།
སྔོན་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་ན་དགོན་པ་ལྟ་ན་སྡུག་པ་གཅིག་ཡོད། དགོན་དེར་དཀོན་གཉེར་གཅིག་དང་དགེ་ཕྲུག་གཅིག་ཡོད། དཀོན་གཉེར་དགུང་ན་རེ་གྲངས་ལ་ཕེབས་པའི་བགྲེས་སོང་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་ཉིན་ལྟར་ཕྱག་མཆོད་གད་དར་དང་། དགེ་ཕྲུག་ཆུང་ཆུང་དེར་སྔ་དགོང་དུས་གསུམ་ལ་གསོ་སྐྱོང་གི་འགན་ཡང་ཁུར་དགོས་ཀྱི་ཡོད། རྒྱ་ཡུལ་ལ་དར་བའི་ནང་པའི་བཙུན་པའི་ཆས་གོས་ཅན་ལོ་ན་ལྔ་དྲུག་ལས་མ་སོན་པའི་བྱིས་པ་རྣམ་རིག་བཀྲ་ལ། གྲུང་ཆ་དོད། སྐྱེས་གཟུགས་ཀྱང་ལེགས་པའི་དགེ་ཕྲུག་དེའི་ནམ་ལངས་ནས་སྲོད་མ་རུབ་བར་གྱི་ལས་ཀ་ནི་གཙང་འགྲམ་ལ་བསྐྱོད་དེ་ཁེར་རྐྱང་ངང་རྩེད་འཇོའི་དུས་འདའ་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
དེ་ལས་མང་བ་། “དགེ་རྒན་གྱི་རིག་པས་དགེ་ཕྲུག་འགྱོད་དུ་བཅུག་པ།” »
ཁ་སྒང་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ།
ཨེ་མ་ལུང་རིགས་ནོར་བུའི་མཛོད་འཛིན་བཤེས་གཉེན་རི་དབང་བྱེ་བའི་ཞབས་སེན་དབུ་སྐྱེས་ཚལ་དུ་རབ་བླངས་ཤིང༌།།
ཐུབ་བསྟན་ཕ་ལམ་ཞུན་མའི་སྙེ་མ་རྣམ་དཔྱོད་མཆོག་གི་རླུང་བུར་འཁྲིལ་བས་ཀུན་བཟང་འབྲས་བུའི་རྡོག་པ་འབུམ།།
མཐའ་དག་ངུར་སྨྲིག་ཆོས་ཀྱི་གྲྭ་ན་མ་སྨད་བརྒལ་རྟགས་རིགས་པའི་སྐྱོགས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་ཀུན་ལ་ཉེར་བསྟབས་པས།།
འདྲེ་གླེན་པ།
དུས་ཀྱི་གོམ་སྒྲ་ཆུ་བོར་འགྲོགས་ཏེ་བཞུར །།
སྟོན་ཀྱི་ལོ་མ་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་སུ་སྤུར།།
སྐར་ཚོགས་དག་ཀྱང་རང་རང་གནས་སུ་ལོག །
ཀྱེ་མ་ང་ཡི་སེམས་ཀྱི་དག་ཞིང་ལགས།།
བས་མཐའ་འདི་ནས་ང་རང་གང་དུ་འགྲོ །།
སྐྱབས་བཅོལ་གྲུ་གཟེངས་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཀྱིས་སྐྱོམ།།
རང་ཐར།
གཟའ་སྤེན་པ་བསླེབས་བྱུང་། ཞོགས་པའི་སློབ་ཐུན་འཚོག་ཏུ་མ་ཕྱིན་སྔོན་ལ། ངས་གྲོགས་པོ་བསོད་དར་ལ་ཁ་པར་བཏང་ནས་ཕྱི་དྲོར་ཡར་རྡ་སར་ཡོང་སྟེ་གཟའ་མཇུག་ཁོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེལ་འཆར་ཡོད་པའི་སྐོར་བཤད། ཞོགས་པའི་སློབ་ཐུན་རྣམས་རེ་རེ་བཞིན་སྐད་ཅིག་གིས་རྫོགས་སོང་ལ། གུང་ཟས་ཟོས་ནས་སློབ་གྲྭའི་ཁོར་ཡུག་གཙང་མ་བགྱིས་རྟིང་གཟའ་མཇུག་གི་གུང་གསེང་དངོས་སུ་འགོ་ཚུགས།ནམ་རྒྱུན་ས་རཱ་ནས་རྡ་སར་འགྲོ་རྒྱུ་དེ་དགེ་སློབ་ཚོས་དང་ལེན་བྱས་ཟིན་པའི་དཀའ་ངལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ཐེངས་ང་ལ་ལམ་འགྲོ་རྒྱུགས་སོང་། ང་དང་སློབ་གྲོགས་གཞན་ཞིག་ས་རཱའི་རྒྱལ་
མུ་ལ་ནས།
ཆོལ་གསུམ་བར་ལ་ཕྱོགས་ཞེན་མི་དགོ
གྲུབ་མཐའི་བར་ལ་ཕྱོགས་རིས་མི་
བླ་མ་གྲྭ་བ་ཆབ་སྲིད་མི་དགོས།
ཕུ་ནུ་བར་ལ་ནང་དམེ་མི་དགོས།
མི་དགོས། འདི་ཚོ་བོད་ལ་མི་དགོས།
ཆོལ་གསུམ་བོད་པའི་གངས་ཕྲུག་རྣམ་
མི་དགོས་རིགས་དེ་མེད་ན་བདེ་མོ་
ཨ དོན་ཉིས་བསྒྱུར།
སྙན་ངག་འདི་ངའི་སྤུན་གྲོགས་སལ་མེན་ལཱ་ཁ་བཱལ་ངེད་གཉིས་( Guantanamo Bay) དམག་སྒར་བཙོན་ཁང་ནས་ཕན་ཚུན་ངོ་ཐུག་ཏུ་མ་བཅུག་པར་རྒྱུན་རིང་བོར་བཙོན་བཀག་བྱས་རྗེས་བྲིས་པ་ཡིན། ཨ་རིས་ང་ཅག་ཡུན་རིང་ལ་ཁ་བྲལ་བཏང་བས། ཟླ་བ་བཞིའི་རྗེས་སུ་ཁོང་གིས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ལ་འཚམས་འདྲིའི་ངག་འཕྲིན་ཞིག་བཏང་འདུག ཁོ་ན་རེ། “དཀོན་མཆོག་གིས་ཁྱེད་ལ་ཞི་བདེ་དང་བྱིན་རླབས་གནང་བར་སྨོན། ངས་ཁྱེད་རང་ཧ་ཅང་དྲན་པས་བདག་གིས་ཁྱེད་ལ་སྙན་ངག་