ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར། མཚོ་ངོས་ལས་སྨིས་བརྒྱད་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ཡོད་པའི་རི་བོ་ཇོ་མོ་གླང་མར་རྒྱང་སྐྱོད་དང་རི་འཛེག་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ལས་སླ་བོ་ཞིག་མིན་པར། རི་འཛེག་པ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན། ལུས་པོའི་བདེ་ཐང་དང་། ལུས་རྩལ་སྦྱོང་བརྡར། གྱོན་གོས། ཡོ་བྱད། ད་དུང་དུས་ཚིགས་དང་གནམ་གཤིས་དྲོད་གྲང་རན་པོ་སོགས་རང་བྱུང་དང་མིས་བཟོས་མཐུན་རྐྱེན་འཛོམས་པོ་ཞིག་ཡོད་ཐོག་དེ་གར་རི་འཛེག་དང་གོམ་བགྲོད་བྱེད་པ་ཡིན།
གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ།
གནས་ཚུལ་མཁོ་འདོན་པ། བློ་བཟང་ཆོས་གྲགས།
རྒྱ་གར་རྡ་རམ་ས་ལར་རྟེན་གཞི་བྱེད་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཀའ་ཤག་དང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཐུན་མོང་ནས་བོད་མིའི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདི་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༣༠ ནས་ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༢ བར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་གསར་པར་གོ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོས་ལས་འགུལ་འདི་སྤེལ་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་མཚོན་བྱེད་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཆེས་ཛ་དྲག་དང་ཡིད་སྐྱོ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་མཁྱེན་རྟོགས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཐབས་ཆེད་དུ་ཡིན།
ཝི་སི་ཀོན་སིན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭར་ ༼མལ་ཌི་སིན༽བོད་མིའི་རང་སྲེག་སྐོར་གསུང་བཤད།
གསུང་བཤད་བརྗོད་གཞི། བོད་ཀྱི་རང་སྲེག་དང་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་འབོད་ཚིག་གི་འགྱུར་བ།
(Self-Immolations in Tibet: the Changing Language of Protest)
དེ་ལས་མང་བ་། “ཝི་སི་ཀོན་སིན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭར་ ༼མལ་ཌི་སིན༽བོད་མིའི་རང་སྲེག་སྐོར་གསུང་བཤད།” »
གལ་ཆེའི་གསལ་བསྒྲགས།
གནས་ཚུལ་མཁོ་འདོན་པ། རྫ་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས།
མཉམ་མེད་ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་ངོ་སྤྲོད་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེ་ཝན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་ལས་འཆར་བཞིན་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༣ཟླ་༣ཚེས་༡༥ཉིན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དར་སྤེལ་གྱི་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་གསུམ་པ་འཚོགས་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཡོད། ཚོགས་ཞུགས་པ་ཐའེ་ཝན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དྲ་རྒྱའི་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་ཚོགས་ཞུགས་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་གཙོ་བྱས་པའི་ཐའེ་བཞུགས་བླ་གྲྭ་གང་མང་ཕེབས་གནང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཞུ།
བོད་རང་བཙན་ཆེད་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད།
༄། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རང་བཙན་ལས་འགུལ་ཚོགས་པས་(www.rangzen.org)ལོ་ལྟར་བོད་རང་བཙན་ཆེད་གོམ་བགྲོད་གནང་མུས་ལྟར། ད་ལོའི་གོམ་བགྲོད་(གོམ་བགྲོད་ཐེངས་བཅུ་དགུ་བ་)དེ་བཞིན། བྱང་ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་ཀེ་ལི་ཕོར་ནི་ཡའི་གྲོང་ཁྱེར་ཨོཀ་ལེནཌ་ནས་རྒྱལ་ས་ སན་ཕ་རན་སི་ཀོ་ བར་མེལ་ལེ་ ༡༠༨ དང་། ཉིན་ཞག་བརྒྱད་རིང་གོམ་བགྲོད་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད།
རང་སྲེག་རྫུན་བསྒྲགས་ལ་ལན་འདེབས་འབྲི་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ།
༄༅།། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་རང་སྲེག་འཁྱོག་བཤད་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་འདི་ཐེར་འདོན་ཆེད་ཆུ་ཚོད་ཆེད་གཏོང་དང། རང་ཁུར་ཕྲག་ཏུ་བླངས་ནས་གང་མགྱོགས་གནད་འདུས་རྣོ་ངར་ཅན་གྱི་ལན་འདེབས་བྲིས་པ་ཡིན་ན། དུས་ལྟར་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་གོ་སྒྲིག་པས་རང་སྲེག་འཁྱོག་བརྗོད་ལ་དགག་ལན་ཚ་ནན་གྱི་དཔེ་དེབ་༼ རྫུན་དང་གཡོ་ཇུས་ཀྱི་བར་ན་ཉིན་མཚན་མ་འཁྱོལ་བའི་རྒྱ་ནག་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་གདོང་རིས་གསལ་སྟོན། ༽ཞེས་པ་པར་བསྐྲུན་བྱ་ངེས་ཡིན་ན། དེ་དོན་ཐུགས་འཁུར་ཆེར་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཕྱི་ཟླ ༢ ཚེས ༧ བར་གཤམ་འཁོད་ཁ་བྱང་ཐོག་ལན་འདེབས་རྩོམ་ཡིག་བསྐུར་གནང་ཡོང་བ་དགོངས་འཇགས་ཞུ། Email: loveyoutibet@gmail.com / 0091-9882533773/ …
དེ་ལས་མང་བ་། “རང་སྲེག་རྫུན་བསྒྲགས་ལ་ལན་འདེབས་འབྲི་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ།” »
ཟགས་པ་རྒྱུན་གཏོར་གྱི་གཟུངས་སྔགས་བཞུགས་སོ།།
ཀླུ་སྨྱོན། དྲ་ངོས་འདིར་ཆོས་དད་པ་འགའ་ཡོད་པར་དམིགས་ཏེ་འདིར་གུང་ཐང་བསྟན་སྒྲོན་ཚང་གི་ཚེ་གཅིག་ཉམས་ལེན་ཞེས་པའི་དཔེ་ཆའི་ནང་དུ་བཞུགས་པའི་སྐྱག་བསྔོའི་གཟུངས་སྔགས་སོགས་ངོ་སྤྲོད་བྱ་སྟེ། དྲི་ཆེན་བསྔོ་བའི་སྔགས། ཨོཾ་ཨྰཿབི་ཊ་ཨྰ་ཧ་རེ་བྷྱཿསྭྰ་ཧྰ། དྲི་ཆུ་བསྔོ་བའི་སྔགས། ཨོཾ་ཨྰཿམྰུ་དྲ་ཨྰ་ཧ་རེ་བྷྱཿསྭྰ་ཧྰ། ལུད་པ་བསྔོ་བའི་སྔགས། ཨོཾ་ཨྰཿཁྲེ་ཏ་ཨྰ་ཧ་རེ་བྷྱཿསྭྰ་ཧྰ། སྣབས་བསྔོ་བའི་སྔགས། ཨོཾ་ཨྰཿབིགྷི་ན་ཨྰ་ཧ་རེ་བྷྱཿསྭྰ་ཧྰ། མཆིལ་མ་བསྔོ་བའི་སྔགས། ཨོཾ་ཨྰཿཤླེཥྨ་ཨྰ་ཧ་རེ་བྷྱཿསྭྰ་ཧྰ།
རང་སྲེག་འཁྱོག་བརྗོད་ཡིག་ཆའི་དཀར་ཆག་གད་སྙིགས་ནང་གཡུག་པ།
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།
༡ རང་སྲེག་གནང་དོན་ལ་འཁྱོག་བརྗོད་ཧམ་བཤད་བྱེད་པའི་ཇུས་ངན་ཕམ་ཉེས་འགྲོ་རྒྱུ་ཉག་ཅིག་རེད།
༢ ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རང་སྲེག་ངན་སྐུལ་བྱས་ཡོད་མེད་ཐད་ཞིབ་འཇུག་བྱ་ཆོག་པའི་སྒོ་ཆེན་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཕྱེས་ཡོད།
༣ བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་ཆོས་ལུགས་དང་སྐད་ཡིག་གི་སྲིད་བྱུས་གཉིས་རང་སྲེག་བྱུང་རྐྱེན་གྱི་དངོས་རྒྱུ་རེད།
༤ “བོད་རང་བཙན”་ཞེས་པའི་ཚིག་གཅིག་འཕྱར་ནས་རང་སྲེག་ངན་སྐུལ་བ་ཡོད་ཚུལ་སྒྲུབ་མི་ཐུབ།
༥ རྔ་བ་དང་རེབ་གོང། བླ་བྲང་སོགས་སུ་རང་སྲེག་གཏོང་དོན་ལ་འཁྱོག་བཤད་བྱས་ན་རྒྱ་སྒོར་ཕོན་ཆེ་སྤྲོད་རྒྱུའི་གཡོ་ཇུས་ལམ་ལྷོང་བྱུང་མེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “རང་སྲེག་འཁྱོག་བརྗོད་ཡིག་ཆའི་དཀར་ཆག་གད་སྙིགས་ནང་གཡུག་པ།” »
༄༅། །བཀའ་བརྒྱུད་སྨོན་ལམ་ཐེངས་སུམ་ཅུ་པ།
ངོ་སྤྲོད་པ་ཀརྨ་དབང་འདུས།
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༡ ནས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡ བར།
༄༅།། དཔལ་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པས་དབུས་པའི་བླ་སྤྲུལ་ཆེ་བགྲེས་རྣམས་ཀྱིས་ཚོགས་མགོན་མཛད་དེ་གྲྭ་བཙུན་དང་དད་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཞལ་འཛོམས་པས་འཛམ་གླིང་བདེ་བ་དང་།
ཁ་བརྡའི་བགྲོ་གླེང་། “རང་སྲེག་གནང་མཁན་མང་ཆེ་བ་ན་ཆུང་གཞོན་ནུ་ཡིན་དོན་ཅི”
བོད་ནང་རང་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་འདི་ལོ་གསུམ་རིང་བསྟུད་མར་སྤེལ་ཡོད། ད་ཆ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ཁ་བརྡའི་ངོས་ནས་༼རང་སྲེག་གནང་མཁན་མང་ཆེ་བ་ན་ཆུང་གཞོན་ནུ་ཡིན་དོན་ཅི༽ཞེས་པའི་ཁ་བྱང་ཐོག་ནས། ལོ་ན་ཆུང་བའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཕོ་མོ་རྣམས་རང་སྲེག་ནང་ཞུགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་འཚོལ་བ་དང་། ཁོང་ཚོའི་སྙིང་སྟོབས། ཆོད་སེམས། ཁོང་ཚོའི་སྐུ་ཚེ་ཐུང་ཐུང་དེ་རྗེས་དྲན་བཅས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དུས་ཡུན་ནི་དེ་རིང་ནས་ཉིན་བདུན་རིང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། བགྲོ་གླེང་གནང་ཕྱོགས་ཐད་ནས་ དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་ཡང་བརྗོད་བྱ་དོན་ལ་དམིགས་པ་མ་གཏོགས་རྗོད་མཁན་གྱི་སྐྱེ་བོ་སྒེར་ལ་འཕྱ་སྨོད་ཀྱི་ཚིག་མི་འབྲི་བའི་རེ་བ་ཞུ་བ་ཡིན།
གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས།
གནས་ཚུལ་མཁོ་གཏོང་བ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ།
ལྡི་ལི། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཉིན་མོར་བོད་དོན་ཆེད་སྤེལ་བའི་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་གྲུབ་མཚམས། འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གནས་པའི་བོད་པ་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས་སོ་སོའི་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་ཁག་ལ་བརྙན་པར་གྱི་ལམ་ནས་བོད་དོན་ཆེད་འཛམ་གླིང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་ངེས་པར་དུ་མཉམ་རུབ་ཐོག་ཕྱག་ལས་འགོ་འཛུགས་གནང་དགོས་སྐོར་གྱི་དགོེེས་འདུན་བཏོན་ཡོད་ལ།
ཁ་བརྡའི་བགྲོ་གླེང་། “རང་སྲེག་ལས་འགུལ་གྱི་ནུས་པ་ངོས་འཛིན།”
བོད་ནང་རང་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་འདི་ལོ་གསུམ་རིང་བསྟུད་མར་སྤེལ་ཡོད། ད་ཆ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། རང་སྲེག་སྐོར་གླེང་མཁན་ཚོའི་ནང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་འདི་ལ་དོ་སྣང་དང་ངོས་འཛིན་འོས་འཚམ་གནང་གི་མེད་པའི་ལྟ་ཚུལ་ཡོང་གི་ཡོད། ཁ་བརྡའི་ངོས་ནས་༼རང་སྲེག་ལས་འགུལ་གྱི་ནུས་པ་ངོས་འཛིན༽ཞེས་པའི་ཁ་བྱང་ཐོག་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་དོ་སྣང་ཆུང་སྐྱོན་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དུས་ཡུན་ནི་དེ་རིང་ནས་ཉིན་བདུན་རིང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། བགྲོ་གླེང་གནང་ཕྱོགས་ཐད་ནས་ དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་ཡང་བརྗོད་བྱ་དོན་ལ་དམིགས་པ་མ་གཏོགས་རྗོད་མཁན་གྱི་སྐྱེ་བོ་སྒེར་ལ་འཕྱ་སྨོད་ཀྱི་ཚིག་མི་འབྲི་བའི་རེ་བ་ཞུ་བ་ཡིན།
ཀུན་ཕན་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པའི་ཞལ་འདེབས་གསལ་བསྒྲགས།
བོད་མི་ན་གཞོན་ ༣༠ ཐམ་པར་སློབ་གསོའ་ིརོགས་སྐྱོར་སྤྲོད་རོགས་ཞུ།
བོད་ནང་གི་ས་ཆ་མང་པོ་ཞིག་ལ། ལམ་ཐག་རིང་བ་དང་། འགྲོ་སོང་མེད་པ། མཐུན་རྐྱེན་ཞན་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྐད་ཡིག་གི་དཀའ་ངལ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས། བོད་པའི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་དཀའ་ངལ་མང་པོ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད། ངེད་ཚོའི་འཛམ་གླིང་རོགས་རམ་ལས་གཞི་(Global-Giving project)བརྒྱུད། ང་ཚོས་བོད་པའི་རབ་འབྱམས་པ་དང་འབུམ་རམས་པ་སློབ་མ་༣༠ལ་སློབ་ཡོན་ དང་། འཚོ་བའི་རོགས་རམ་སྤྲོད་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཀུན་ཕན་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པའི་ཞལ་འདེབས་གསལ་བསྒྲགས།” »
ཁ་བརྡའི་བགྲོ་གླེང་། “རང་སྲེག་ཐད་ཅི་བྱ་ཅི་འགབ།”
རང་སྲེག་ནི་བོད་མི་ཚོའི་སེམས་ལ་ཟུག་ཡོད། རང་སྲེག་གིས་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་འདི་རྣམ་པ་གསར་པ་ཞིག་ལ་བསྐྱལ་ཡོད། སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེའི་བཀའ་ཤག་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རང་སྲེག་གི་ལོ་ཟླ་ཞིག་ཡིན་པ་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ་རེད། ཁ་བརྡའི་ངོས་ནས། “རང་སྲེག་ཐད་ཅི་བྱ་ཅི་འགབ།”ཅེས་པའི་ཁ་བྱང་ཐོག་ནས། རང་སྲེག་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་མི་སྒེར་པ་རེ་རེ་དང་ཡང་ན་བཀའ་ཤག་གིས་མཚོན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གིས་ཅི་བྱ་ཅི་འགབ་ཀྱི་ཐད་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། དུས་ཡུན་ནི་དེ་རིང་ནས་ཉིན་བཅུའི་རིང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། བགྲོ་གླེང་གནང་ཕྱོགས་ཐད་ནས་ དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་ཡང་བརྗོད་བྱ་དོན་ལ་དམིགས་པ་མ་གཏོགས་རྗོད་མཁན་གྱི་སྐྱེ་བོ་སྒེར་ལ་འཕྱ་སྨོད་ཀྱི་ཚིག་མི་འབྲི་བའི་རེ་བ་ཞུ་བ་ཡིན།
དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པའི་རྒྱབ་གཉེར་སྙན་ཐོའི་དགོངས་དོན་ཕྱག་ལེན་མཇུག་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་ཐད་བཀའ་སྤྱི་ཐུན་མོང་གི་ཐག་གཅོད་གསལ་བསྒྲགས།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༥༩ པའི་འོག་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༥ ནས་ཚེས་ ༢༨ བར་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་སྐོང་འཚོགས་གནང་བ་བཞིན། ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱབ་གཉེར་སྙན་ཐོ་ཁག་གི་དགོངས་དོན་ཕྱག་ལེན་མཇུག་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་བཀའ་སྤྱི་ཐུན་མོང་གི་ཐག་གཅོད་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་འདུག་པ་གཤམ་གྱི་སྦྲེལ་ཐག་ན་ཡོད། བཀའ་སྤྱི་ཐུན་མོང་གི་ཐག་གཅོད་གསལ་བསྒྲགས།
མཁྱེན་རབ་ཀྱི་ཁོ་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་དམར་སེར་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལ་ཤ་ཞེན་ཟབ་པའི་རྒྱ་ཆེན་སྨྱུག་ཐོགས་པ་དག་གི་དྲུང་དུ་ཞུ་བྱ།
ཤིང་རྟ་ནས།
མཁྱེན་རབ་ཀྱི་ཁོ་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་དམར་སེར་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལ་ཤ་ཞེན་ཟབ་པའི་རྒྱ་ཆེན་སྨྱུག་ཐོགས་པ་དག་གི་དྲུང་དུ་ཞུ་བྱ། ཆོས་བྱེད་ངུར་སྨྲིག་གི་དཔུང་སྡེ་འདིའི་ཁ་ཕྱོགས་འཚོལ་བའི་ཆེད་དུ་ང་ཚོ་གྲྭ་རྐྱང་འགས་ལོ་སྔོན་མར་གསར་ཤོག་ཅིག་འདོན་སྤེལ་ཞུས་པ་བཞིན། ཐེངས་འདིར་ཡང་བཀའ་བརྒྱུད་སྨོན་ལམ་དང་སྟབས་བསྟུན་ཏེ་ཡང་བསྐྱར་འདོན་འཆར་ཡོད་པས་ཚིག་བསྡུས་ལ་དོན་རྒྱས་པའི་རྩོམ་ཡིག་གང་མང་བསྐུར་གནང་རོགས་ཞུ།
ཝི་སི་ཀོན་སིན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭར་ (མལ་ཌི་སིན་) ཁྱི་རྒན་ཞེས་པའི་གློག་བརྙན་གཟིགས་འབུལ།
གློག་བརྙན། ཁྱི་རྒན།
འཁྲབ་ཁྲིད་པ། པདྨ་ཚེ་བརྟན།
སྟོན་དུས། ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༧། རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་དགོང་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༦ །
སྟོན་ཡུལ། ཝི་སི་ཀོན་སིན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་སོ་ཞེལ་ སན་སི་ (Social Science) ཁང་པ། ཚོགས་ཁང་ཨང་ ༥༢༠༦ །
བལྟ་གླ། རིན་མེད།
གློག་བརྙན་མ་བསྟན་གོང་། བོད་ཟས་མཉམ་རོལ།
གློག་བརྙན་བསྟན་རྗེས། འཁྲབ་ཁྲིད་པར་དྲི་བ་དྲི་ལན།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཝི་སི་ཀོན་སིན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭར་ (མལ་ཌི་སིན་) ཁྱི་རྒན་ཞེས་པའི་གློག་བརྙན་གཟིགས་འབུལ།” »
ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་གསལ་བསྒྲགས།
༄༅།། ཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་ནང་ཞུགས་འདོད་ཡོད་མཁན་རྣམས་ཀྱི་ཞུ་སྙན་ལེན་མཚམས་དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས ༡༤ ནས་གསལ་བསྒྲགས་སྔོན་སོང་ལྟར་བཞག་ཡོད་པ་དང། ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཚོགས་ཆེན་དང་པོའི་བརྗོད་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་ཡིག སྤྱི་ལོ ༢༠༠༩ ནས་ད་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གཞུང་སྒེར་སྡེ་ཚན་ཁག་འདྲ་མིན་ནས་སྤེལ་བའི་རང་སྲེག་ཐད་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སོགས་དང། དེ་བཞིན་དབུས་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱིས་སྤེལ་བའི་གསལ་བསྒྲགས་བཅས་ཕྱོགས་སྡེབས་འགྲེམས་འཆར་ཡིན་ན། ཚོགས་ཞུགས་པ་སྒེར་བར་རང་སྲེག་ཐད་མཁོ་སྒྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱི་ནང་གི་ཡིག་ཆ་དང།
དེ་ལས་མང་བ་། “ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་གསལ་བསྒྲགས།” »
སེར་སྲུང་སྔགས་པ་ཞིག་གི་སྐོར་ལ་བཟོས་པའི་དངོས་བྲིས་གློག་བརྙན་སྟོན་རྒྱུ་ཡིན།
གཟའ་འཁོར་འདིའི་གཟའ་ཕུར་བའི་དགོང་མོ་དུས་ཚོད་དྲུག་པ་དང་ཕྱེད་ཀ་ནས་བརྒྱད་པ་དང་ཕྱེད་ཀའི་བར། ཀུན་ཕན་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པའི་ལ་རྩེ་དཔེ་མཛོད་ཁང་ན་སེར་སྲུང་སྔགས་པ་ཞིག་གི་སྐོར་ལ་བཟོས་པའི་དངོས་བྲིས་གློག་བརྙན་ཞིག་སྟོན་གྱི་འདུག གློ་བརྙན་དེ་བཟོ་མཁན་ནི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་འཁྲིད་པ་པད་མ་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གིས་ཁོང་གི་ཡུལ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྔགས་པ་ཞིག་གིས་སེར་སྲུང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་དེ་རང་ཚ་བོ་ལ་བརྒྱུད་ཐབས་བྱས་པའི་སྐོར་ཡིན་ལ། དེ་ནི་༢༠༠༤་ལོར་ཨེ་ཤར་ཡའི་ Discovery Channel གྱི་ཆེད་དུ་བཟོས་པ་ཞིག་རེད། པད་མཚེ་བརྟན་ལགས་ནས་གློག་བརྙན་འདིའི་བཟོ་སྟངས་སྐོར་ལ་ཡང་གསུང་བཤད་གནང་རྒྱུ་རེད་ཟེར།
བཙོན་འོག་ཚུད་པའི་རྩོམ་པ་པོའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང།
སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་བཙོན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོ།
༄༅།། བཀུར་འོས་སེར་སྐྱ་མི་དམངས་ཡོངས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དུ།
ཆེད་གསོལ། འདི་ཟླའི་ཚེས་༡༥རེས་གཟའ་ཕུར་བའི་ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཙོན་འོག་ཏུ་ཚུད་པའི་རྩོམ་པ་པོའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་པའི་དུས་དྲན་ཐེངས་༣༡པའི་ཉིན་མོ་འཁེལ་ཡོད་སྟབས། པེན་ཕྱི་སྡོད་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་དེའི་ཉིན་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་ནས་༼སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་བཙོན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོ་༽ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་སྟེང་མེག་གྷན་བོད་ཁྱིམ་ཉིན་མོའི་སློབ་གྲྭ་རུ་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་༤ཐོག་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པས་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་རྣམས་ངེས་ཕེབས་ཡོང་བའི་གསལ་བརྡ་རུ།
དེ་ལས་མང་བ་། “བཙོན་འོག་ཚུད་པའི་རྩོམ་པ་པོའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང།” »