ཟླ་བ་གཞོན་ནུ།
　
अनिरोधमनुत्पादमनुच्छेदमशाश्वतम्।
अनेकार्थमनानार्थमनागममनिर्गमम्।
यः प्रतित्यसमुत्पादं प्रपञ्चोपशमं शिवम्।
देशयामास सम्बुद्धस्तं वन्दे वदतां वरम्।
གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང༌།། འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ།།
ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ།། འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ།།
ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན།། སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ།།
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི།། དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།

དེ་ལས་མང་བ་། “ཤིས་བརྗོད་ཤན་སྦྱར་མ།” »

བོད ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།

ཉེ་སྔོན་ང་རང་གི་གྲོགས་པོ་ཞིག་གིས་ང་རང་ལ་ཡང་ཡང་རེ་བ་བྱས་པ་ལྟར། ངས་ཀྱང་ཁས་ལེན་བྱས་པ་དང་ང་ཚོ་ཚང་མ་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོའི་རོགས་ཚོགས་ཤིག་གི་མགྲོན་འབོད་ལྟར། ལོ་ལྟར་ས་ཁུལ་འདི་རུ་རྒྱ་གར་བོད་ཀྱི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ནས་རེས་མོས་ཀྱི་ལོ་ལྟར། སོ་ནམ་སློབ་སྤྱོང་བྱེད་དུ་ཡོང་གི་ཡོད་ལ། ང་དང་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་འདིར་བསྡོད་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལོ་ལྟར་ཐེངས་མ་རེ་ཟུང་ལ་ཐུགས་འཕྲད་བྱེད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།
ཉིན་འགའི་སྔོན་ལ་ཡང་ང་དང་ངའི་གྲོགས་པོ་ཁོ་རང་དང་བལ་ཡུལ་ནས་སླེབས་པའི་བོད་ཀྱི་བུ་མོ་གསུམ་བཅས་ང་ཚོ་ཚང་མ་སློབ་ཕྲུག་གི་མིང་ཐོག་ནས་ཡོང་བའི་ཁོང་ཚོས་སར་གཟའ་མཇུག་གི་གུང་གསེང་ལ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ལ། ཁོང་ཚོས་ཀྱང་ང་ཚོ་ལ་དངོས་ནས་སྣེ་ལེན་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་བྱས་སོང་། དེ་ནས་ང་ཚོས་ཁ་བརྡ་བྱེད་པའི་འགོ་བཙུགས་པ་ཡིན།
ང་ཚོ་ཚང་མ་བོད་རིགས་ཤ་སྟག་ཡིན་ན་ཡང་། ཁ་བརྡ་བྱེད་དུས་སུ་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ནི་བོད་མིས་བོད་སྐད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཕན་ཚུན་ལ་གོ་བརྡ་ལེགས་པོ་ཞིག་སྤྲོད་མི་ཐུབ་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་དར་རྒྱས་གླིང་ནས་ཕེབས་པའི་བུ་མོ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་སྐད་ཐར་ཐོར་ཞིག་ལས་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག དེ་ནས་ང་ཚོའི་ཐུན་མོང་གི་ཕན་ཚུན་ལ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་དེ་ནི་བོད་སྐད་ལས་ཟློག་ནས་ཧིན་རྡུའི་སྐད་དང་དབྱིན་སྐད་རེད། དེ་དུས་སུ་ང་རང་གི་སེམས་ནང་དུ་གློ་བར་དུ་ན་ཟུག་ཡང་ཡང་བརྒྱབ་ཀྱང་། ང་རང་གིས་ཟུར་ནས་ཐ་མག་རྔམ་འཐེན་བྱས་ནས་བསྡོད་པ་ལས། ངོ་ཤེས་ནས་རྒྱུན་རིང་མ་སོང་བའི་བོད་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་གསུམ་ལ་སྐད་ཆ་ལྷོད་ལྷོད་ཅིག་བཤད་ཡ་ལ་ང་རང་ལ་འཚེར་སྣང་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག

དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་བོད་སྐད་བརླག་བཞིན་པ།” »

ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐྱབས།

སྔོན་གླེང་དག་དང་འབྲེལ་བའི་གསལ་འདེབས་འགའ།
ལས་རིགས་འདྲ་མིན་ཁྱིམ་ཚང་ཀུན་ལ་མཁོ།
འགལ་བ་ལྟག་སྤྲོད་ཁྱིམ་གཞི་འཐོར་བའི་གཞི།
རང་སྐྱོང་དགོས་ན་རང་བཙན་འདོར་དགོས་ལ།
ཕ་མ་ངན་ན་དེ་ཡང་འདོར་བར་རིགས།

མིའི་རིགས་ལ་སྲོག་ཆགས་གཞན་ལས་འགལ་བ་མང། འགལ་བ་ཆེ། འགལ་བ་དེ་ནི་བསམ་ཚུལ་དང་ལྟ་བ་མི་མཐུན་པའི་དབང་གིས་ཡོང་གིན་ཡོད། ལྟ་ཚུལ་དེ་རིགས་ལ་ནང་གསེས་ཧ་ཅང་མང་ཡང། བསམ་བློའི་ཆ་ནས་བཤད་ན། མ་འདོད་པའི་ལྟ་སྟངས། མ་ཤེས་པའི་ལྟ་སྟངས། ལོག་ཤེས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས། འཁོན་སེམས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་རིགས་ནི་ལྟ་ཚུལ་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་རིགས་ཡིན་ལ། ཉེན་ཁ་ཅན་གྱི་རིགས་ཀྱང་ཡིན་ངེས།
མིའི་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འདིར་འགལ་འདུ་མངས་དྲགས་མེད་ན་ཉུང་མེད། ང་ཚོ་རང་ལ་མཚོན་ན་ཡང། རྒྱལ་ཁབ་ཇི་ལྟར་ཐོར་ཚུལ་དང་སིལ་བུར་གནས་སྟངས། ས་སྐྱ་བ་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བའི་བར་ལ་སྤྱིར་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་སླར་གསོ་བྱས་ཀྱང་སོར་ཆུད་མ་ཐུབ་པའི་བྱུང་རབས་ཉོག་འཛིང་ཅན། རྒྱ་དམར་གྱི་དམག་དཔུང་གིས་བཙན་འཛུལ་བྱེད་དུས་ཀྱང་གཅིག་རྒྱབ་གཅིག་གནོན་གྱི་འགོག་སྲུང་མ་ཐུབ་པའི་བློ་ཕམ་འགྱོད་པའི་ངང་ཚུལ་མང་པོ། བཙན་བྱོལ་ལ་འབྱོར་ནས་ཀྱང་སྡུག་གི་ཁུར་བོ་མཉམ་འཁུར་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་སྐྱོན་དང་ནོར་འཁྲུལ་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་བྱི་ལོང་ས་འབུར་བཞིན་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་པའི་འགལ་འདུ་རྣོ་ངར་ཅན་རྣམས་གསར་སྐྱེས་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཚོར་ཐུབ་ཀྱིན་མེད། དེའི་དཔེ་མཚོན་གསལ་ཤོས་ཤིག་ནི་ལོ་སྔོན་མར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་མཇུག་སྡོམ་རྒྱག་མ་ཐུབ་པའི་གནད་དོན་ཐད་ལ། དེ་ནི་མི་ཚང་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ལས་འགལ་འདུ་ཆེན་པོ་ཞིག་མིན་ཚུལ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ཡང་གཞོན་སྐྱེས་དྲག་གྲས་ཤིག་གིས་བཤད་པ་རེད། གལ་ཏེ་མི་ཚང་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁོ་ན་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ནི་ཐག་གཅོད་དཀའ་མོ་ཞིག་ཅི་ལ་ཡིན། དེ་ནི་མེ་ཆུ་ལྟ་བུའི་འགལ་འདུའི་རྒྱབ་ལྗོངས་དག་མ་མཐོང་བའི་རྟགས་གསལ་བོ་རེད།

དེ་ལས་མང་བ་། “ནང་བཀྲ་མ་ཤིས་ན་ཕྱི་དོན་མི་འགྲུབ།” »

བསེ་རུ།

ཉེ་དུས་ཀྱི་གསར་འགྱུར་ཁག་ཏུ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཆུང་བྱིས་པ་ཡན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་དང་། སློབ་གཉེར་བའི་སྡེ་ཁག་ལ་སུན་གཙེར་དང་། འཛིན་བཟུང་། བཙོན་འཇུག བཀག་ཉར། དྲི་བརྩད་སོགས་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ། འགྲོ་བ་མིའི་འགྲོ་བསྐྱོད་རང་དབང་དང་། བསམ་བློའི་རང་དབང་། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་སོགས་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་འཕྲོག་དང་འཕྲོག་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་མི་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་སྙིང་ལ་རྨ་ཁ་རིམ་པར་བཟོ་སྟངས་ལ་བལྟས་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་སེམས་ཅན་དུད་འགྲོའི་བརྩི་མཐོང་ཙམ་ཡང་འཇོག་གི་མི་འདུག་སྙམ། གནས་སྟངས་འདི་དག་ཇེ་སྡུག་ཏུ་སོང་ན། བོད་ས་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་སློབ་གཉེར་བའི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་མི་ཡོང་བའི་ངེས་པ་མི་འདུག་པས། སྐབས་དེ་དང་དེའི་དུས་ང་ཚོའི་མི་རིགས་འདིའི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བདག་པོ་གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་ཚེ་སྲོག་དགྲ་བོའི་མཚོན་ཁར་ཤོར་བར་སོམ་ཉི་མེད། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེང་སྐབས་བོད་ནང་གི་སློབ་གཉེར་བའི་སྡེ་ཁག་ནང་འཆི་རྒྱུར་མི་སྐྲག་ཅེས་པའི་ཚིག་དེ་གཅིག་ནས་གཉིས་བརྒྱུད་ཀྱི་རྣ་བར་སིམ་སྟེ་སེམས་པ་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་གི་དབུས་སུ་ཐིམ་བཞིན་ཡོད་འདུག

དེ་ལས་མང་བ་། “འཆི་རྒྱུར་མི་སྐྲག་ཟེར།” »

བོད ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།

ང་ཚོས་ད་ལྟ་ཀུན་གླེང་གི་ལེའུ་ཚན་གྱི་སྒོ་ཕྱེ་ནས་ཉན་པ་ཡིན་ན། དོ་ནུབ་ཀྱི་ཀུན་གླེང་ལེའུ་ཚན་ནང་དུ་མི་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་གི་ལེགས་བཅོས་ཐད་དུ་བསམ་ཚུལ་གསུང་བཞིན་པ་དེ་ཐོས་ངེས་ཡིན་ལ། དེ་རུ་ཡོད་པའི་མི་སྣ་དེ་གཉིས་ཀྱང་། གཅིག་ནི་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་རྡ་རམ་ས་ལ་ས་ར་སློབ་གྲུའི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བསོད་ནམ་རྒྱལ་མཚན་དང་། གཅིག་ཤོས་དེ་ནི་ན་གཞོན་དབྱིན་ཡིག་སྨྱུག་ཐོག་པ་བསྟན་འཛིན་བདེ་སྐྱིད་རེད།
རྡོ་རྗེ་ཚེ་བརྟན་ནས། ཁོ་གཉིས་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་བྱས་སོང་། དོ་ནུབ་ཀྱི་ལེའུ་ཚན་ནི་བོད་ཡིག་ལ་ལེགས་བཅོས་བྱེད་དགོས་མིན་དེ་ཡི་ཐད་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། བགྲོ་གླེང་འདིར་ངེས་སུ་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཟེར་ནས་ནམ་རྒྱུན་ལྟར་སྐད་ངག་ལ་ཉམས་འགྱུར་ལྡན་པའི་ངང་འགོ་འཛུགས་བྱས་སོང་།
སྤྱིར་བཏང་གི་དངོས་ནས་བཤད་ན། ལེགས་བཅོས་ཟེར་བ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་སྐད་ཡིག་དེ་ཡི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་དགོས་འཁོ་སྐོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་དང་དེ་ཡི་འདང་གི་ཡོད་མེད་སོགས་ལ་བལྟས་དེ། ལེགས་པའི་ཆ་མང་བོ་ཞིག་ནང་དུ་འདྲེན་པ་དེ་ལ་ལེགས་བཅོས་ཟེར་ན་མ་འགྲིག་པ་མེད་ཀྱང་། ཁོ་གཉིས་ཀྱིས་བསམ་ཚུལ་བཤད་སའི་ལེགས་བཅོས་ཟེར་ནས་གླེང་བཞིན་པ་དེ་ནི་འགྱུར་བཅོས་ཀྱི་སྒང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཞིག་ལས། སྒྱུར་བཅོས་ཀྱང་རེད་མི་འདུག

དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་པ་ཡིན་ན་བསམ་ཚུལ་ཤོད།” »

གཡུ་དྲུག་དཀར། ས་རཱ།

ཁ་སང་དེ་རིང་གསར་འགྱུར་གྱི་མདུན་ངོས་སུ། ལོ་ནག་དེའི་གྲིབ་ནག་གོན་པའི་ལོ་ཟླའི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་སྒེར་ཉམས་དེ་མཐོང་བས། གསར་ཤོག་དང་དྲ་ཤོག་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ་ལག་པ་འཆང་ཡང་།སྙིང་འདར་འདར་གྱིས་འཛིན་དགོས་འདུག ལྟོས་དང་། མི་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་མེ་མདས་རྐྱེན་ལམ་དུ་བཏང་འདུག རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་བོར་བརླག་ཏུ་སོང་འདུགགྲྭ་བ་གྲངས་དེ་ཙམ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག ལས་བྱེད་དེ་དང་དེ་ལས་གནས་ནས་ཕྱིར་འབུད་བྱས་འདུག བཙུན་མ་ཞིག་ལ་གཅར་རྡུང་གིས་ནད་པ་བཟོས་འདུག

དེ་ལས་མང་བ་། “གསར་འགྱུར་གྱི་མདུན་ངོས།” »

བོད ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།

ང་རང་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་དམིགས་བསལ་གྱི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་གི་གུང་གསེང་དང་བསྟུན་ནས། ཉིན་འགའི་སྔོན་དུ་རང་གི་དགའ་རོགས་མ་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་བྱས་པ་ལྟར། རྒྱབ་ཁབ་འདིའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རང་བྱུང་གི་ཁོར་ཡུག་འགར་སྤྲོ་གསེང་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་བྱས་པ་དང་། རྒྱབ་ཁབ་འདིར་ཡོད་པའི་རང་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཁ་ཤས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་སུ་ཁོམ་ན་ངེད་གཉིས་དང་འགྲོག་ནས་རས་གུར་ཕུབ་ནས་སྤྲོ་གསེང་བྱེད་དུ་སྐད་བཏང་བ་ཡིན།

ངེད་གཉིས་མ་གཏོགས་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་རིང་ལ་ཁོམ་ནས་བསྡད་ཡོད་མཁན་མི་འདུག ཕལ་ཆེ་བ་ལ་གཟའ་མཇུག་མ་གཏོགས་གུང་གསེང་མེད་པ་དང་། ཁ་ཤས་ཤིག་རང་རང་གི་ལས་བྲེལ་གྱི་དབང་གིས་ངེད་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་སྤྲོ་གསེང་དུ་བསྐྱོད་ཐུབ་མེད་པའི་སྐོར་སོགས་གླེང་གི་འདུག གང་ལྟར། ཡོང་མཁན་དག་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་པར་བཏང་ནས་ཕེབས་རོགས་ཞུ། ངེད་གཉིས་དེ་རིང་ལམ་དུ་ཆས་ཀྱི་ཡོད་ཟེར་ནས་ཅ་དངོས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བསྡུ་གསོག་བརྒྱབ་དེ་ངེད་གཉིས་རླངས་འཁོར་ནང་ལམ་དུ་མ་ཆས་གོང་། ངེད་གཉིས་ཀྱི་རླངས་འཁོར་སྒང་དུ་དུས་རྒྱུན་དུ་བོད་སྐྱོབས་རོགས་ཟེར་བའི་དབྱིན་ཡིག་གི་སྤྱར་བྱང་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། དེ་རིང་ངས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཞིག་རླངས་འཁོར་གྱི་ཟུར་དེར་བཏགས་ནས་ངེད་གཉིས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ལམ་ལ་བུད་པ་ཡིན།

དེ་ལས་མང་བ་། “ལམ་བར་དུ་བོད་གླེང་བ།” »

མི་རྐང་གླིང་བུ།

༡༽སྟོད་འགག་གི་བྱུང་རབས་ནི། ཆ་ལུགས་དང་། ཡོ་བྱད་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཉུང་ངུར་གླེང་བ། ཞེས་པ་ལས། སྔོན་དུས་རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་གྲུ་ཞན་ཟིན་བྱ་བའི་ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་པོ་བུད་མེད་ཀྱིས་བྱེད་པས་རྒྱལ་མོ་དེས་ནང་པ་ལ་དད་ཅིང་། ཡུལ་དེར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་མང་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་འདུག་པས། ཟླ་རེ་བཞིན་རབ་བྱུང་རྒྱལ་མོའི་ཕོ་བྲང་དུ་གསོད་སྙོམས་ལ་གདན་འདྲེན་བྱེད་ཅིང་སྙེན་བཀུར་བཟང་པོ་ཕུལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རབ་བྱུང་ཡོད་ཚད་ལ་གཟེངས་བསྟོད་མཛད་པར་གྲགས་ལ། སྐབས་ཤིག་རྒྱལ་མོས་ཁྱོད་བནྡེ་རྣམས་ཀྱི་གོས་ཅི་ཡང་མེད་པར་ཤ་རྗེན་པར་མཐོང་བས། ངེད་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་འདུག་པས། ཤམ་ཐབ་དང་ཆོས་གོས་གཉིས་སྦྲེལ་ལ་ཚེམ་པའམ་ཤ་མི་མཐོང་བར་གྱིས་ཤིག་གསུངས་པའི་ལུང་བྱུང་བས། དེ་ནས་བཟུང་རབ་བྱུང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོད་གཡོག་བྱེད་ཅིང་སྣ་ཚོགས་གྱོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་བོད་དུ་དར་བས། འདུལ་འཛིན་ཆེན་པོ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་སྟོད་འགག་འདི་བཞིན་མཛད་ནས་བཞེས་པ་ཡིན་ཞེས་ཐོས་སོ།

དེ་ལས་མང་བ་། “སྟོད་འགག་དང་། སྟོད་འགག་གི་ཁུང་ལུང་གཉིས་ཀ་འདི་ན་འདུག” »

བོད ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།

མི་མང་བོ་ཞིག་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་ལ་རེ་བ་མེད་པར་འདོད་ཀྱི་ཡོད་ལ། དེ་ནི་རང་ཉིད་ནས་འགོ་བརྩམས་པའི་བྱས་ཉེས་དེ་ཉིད་རང་ཉིད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་གཏན་ནས་ངེས་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་བློ་ཞིག་གི་བཙན་འོག་ནས་རང་ཉིད་སུས་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་བཙོན་དུ་བཅུགས་དེ། མི་ཡུལ་དུ་རང་ཉིད་ཁེར་རྐྱང་དུ་འཚོ་ཡོད་པར་འདོད་ནས། སྨྱོས་རྫས་ཀྱི་རིགས་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ལས་ཀ་སོགས་བྱེད་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་མེད་པར་གཏོང་བ། མི་རིགས་ཚད་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་ལ་ཚུགས་པ་ཟ་བ་དང་། རང་ཉིད་ནི་མི་དེ་དག་ལས་ཀྱང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་དུ་བསམ་ནས་ཟུར་དུ་འཇོག་པའི་སྣང་ཚུལ་འདིས། རང་ཉིད་ཁེར་རྐྱང་གི་སྣང་བ་ཞིག་དུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཇིག་རྟེན་ནི་བདེ་བ་མེད་པ་ཞིག་དུ་འདོད་ཀྱི་ཡོད་ལ། གང་བྱས་ཐབས་ཅད་ནི་སྙིང་བོ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དུ་ཚོར་ནས་མི་སུ་ཡིས་སྐད་ཆ་ལ་ཉན་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་མེད་པར་གྱུར་བ་རེད།
ལྷག་པར་དུ་ཁེར་རྐྱང་གི་སྣང་བ་འདི་བྱུང་ཡུལ་གཙོ་བོ་དེ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་དབལ་འབྱོར་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་མི་སེམས་བོར་བའི་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་དུས་རབས་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེང་སང་ནད་ཚ་དེ་རིགས་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་བཙན་འཛུལ་ཐེབས་ནས་བོད་མི་བྱེས་གཞིས་གཉིས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ནད་ཚ་འདི་བྱུང་ཟིན་པ་རེ་ཟུང་དང་། བྱུང་ལ་ཉེ་བའི་མི་ཡང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། ངས་དེ་རིང་རེ་བ་མེད་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་མི་ཟེར་ནས་གླེང་གཞི་འདིས་སྟེང་ནས་མི་གླེང་ཀ་མེད་བྱུང་།

དེ་ལས་མང་བ་། “རེ་བ་མེད་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་མི།” »

སྨྱུག་རྒོད་གངས་བུ་དཔལ་ནས།

དེང་སང་མང་པོས་བྱ་མ་བྱི་ནི་འཕུར་རྩལ་ཅན་གྱི་ཐང་རྒྱུགས་རེད་ཟེར་བ་དང་། ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱི་མ་རེད་ཙི་ཙི་སྒམ་པོ་རེད་ཟེར་ནས་རྩོད་བཞིན་ཡོད་མོད་ཀྱང་། ཁོ་བོས་ལྟར་ན་དེ་ལྟར་རྩོད་མི་དགོས་པར་བྱ་མ་བྱི་དང་བྱ་མ་བྱིའུ་ལ་ཁྱད་པར་ཞིག་འཆད་ན་མིང་ཚིག་ཕྱུག་ཏུ་འགྲོ་བས་མ་ཚད་རྩོད་པ་ཅང་མི་འདུག་སྙམ། དེ་ཡང་ཁོ་བོར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འདི་ཡིན་ཞེས་རྒྱུ་མཚན་ཁུངས་དང་བཅས་པའི་ངེས་བཟུང་གི་ཐ་སྙད་གང་མེད་ཀྱང་བོད་མི་སྤྱི་བྱིངས་ཀྱི་ངག་འགྲོས་ཀྱི་སྒྲ་གདངས་འདོན་སྟངས་དང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་གོ་སྟངས་ལ་རིགས་པས་བརྟགས་ནས་བརྗོད་ན། དེ་ཡང་།

དེ་ལས་མང་བ་། “བྱ་མ་བྱི་དང་བྱ་མ་བྱིའུ་ཡི་ཁྱད་པར།” »

བོད ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།

བོད་མི་དག་ད་ལྟ་ནི། འཛམ་གླིང་གི་མི་དམངས་སྤྱི་འབུངས་ལྟར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་ལམ་དུ་དང་དོད་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདི་ལ། བོད་མི་དག་གིས་དཔལ་འབྱོར་འཚོལ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཚ་ཚ་འུར་འུར་སྐར་ཆ་རེ་དང་སྐར་མ་རེ། ཟླ་རེ་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་འགྱུར་བ་འགྲོ་འགོ་ཞིག་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དེ་ཡི་ཁྲོད་ནས་བོད་མིས་བོད་ཡིག་ལ་བཅིངས་པའི་བརྩེ་བ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་གཙོ་བོ་དེ་ནི། བོད་ཡིག་སྤྱང་ནས་རང་ཁ་གསོ་མི་ཐུབ་པའི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་མཐོ་དམན་ཀུན་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་གི་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྤས་སྐོང་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེར་དཔྱད་ཞིབ་ལོ་མང་རིང་བྱས་པ་ལས་རང་གི་ཉམ་མྱོང་སྟེང་ནས་སྐད་ཆ་ཕྲན་པུ་ཞིག་ཞུས་འདོད་བྱུང་།

དང་བོ་བྱེས་སུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བཞིན་པའི་བོད་མི་དག་གི་བོད་ཡིག་བཅིངས་པའི་བརྩེ་བ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ནི། བྱེས་སུ་སྐྱེ་བའི་བོད་མི་དག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟོ་གོས་དེ་སྲ་བརྟན་ཞིག་ཆགས་པར་འབད་བརྩོན་ཤུགས་ཆེར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་གི་ཡོད། དེ་ནི་བོད་མི་རྒན་རབས་པ་དག་གིས་རང་རང་གི་མི་ཚེ་ནང་དུ་གཞན་ཡུལ་ནས་ལོ་ཟླ་བསྐྱལ་ནས་གཞན་ཡུལ་ནས་རང་ཁ་གསོ་དགོས་དུས། གཞན་མི་ལ་མི་བསྟུན་ཁ་མེད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་དང་འཕྲད་དུས། གཞན་མིའི་སྐད་ཡིག་ཤེས་རྒྱུ་དེ་ནི་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་དང་། གཞན་མིའི་སྐད་ཡིག་ཤེས་པ་ཡིན་ན། གཞན་ཡུལ་ནས་འཚོ་བ་བསྐྱེལ་བར་སྟབས་བདེ་བ་དང་རང་གི་འཚོ་གོས་སོགས་ལ་དཀའ་ངལ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དེ་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་རང་གི་བུ་ཕྲུག་དག་ལ་ལྟོ་གོས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མེད་པར་བཟོ་བ་ལ་གཞན་གྱི་སྐད་ཡིག་སྤྱང་བ་དེ་ནི་ཐབས་ལམ་ཆེས་ཡག་ཤོས་ཡིན་པའི་བསླབ་བྱ་རྒྱག་ཚུལ་ནི། དབྱིན་ཡིག་ཡག་པོ་སྤྱོང་། འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་ཐུབ་པ་དང་རང་གི་འཚོ་གནས་སུ་དཀའ་ངལ་མི་ཡོང་བ་སོགས་འཚོ་གོས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་དེ་ཉིད་གཅིག་བུ་ཡིན་པས་ལམ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ལ། ཕྱི་ལོག་གང་རུང་དུ་འགྲོ་ཐུབ་སོང་བ་ཡིན་ན། དེ་ནི་རང་གི་འཚོ་གོས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ནི་མེད་པར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་ནས་བྱུང་གི་ཡོད།

དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་མིས་བོད་ཡིག་ལ་བཅངས་པའི་བརྩེ་བ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནད་དོན།” »

བདེ་སྐྱིད་སྒྲོལ་དཀར།
གུས་མོས་བོད་ཡིག་མ་གཏོགས་ཡིག་རིགས་གཞན་པ་ཤེས་ཀྱི་མེད། བོད་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཨེ་ཙི་ན་ཚའི་སྐོར་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་བཤད་ཡོད་ས་ཞིག་ད་བར་མ་མཐོང་བས་འདིར་དྲ་གྲོགས་ཚོ་ལ་གླེན་འདྲི་ཁ་ཤས་བྱེད་འདོད་བྱུང་། ད་སྔོན་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ཨེ་ཙི་ན་ཚའི་སྐོར་གྱི་སློབ་གསོ་གཏོང་མཁན་བོད་མི་འགའ་རེ་དང་ཐུག་སྐབས་དྲི་བ་རེ་ཟུང་བྱས་ཀྱང་། ད་གཟབ ་གཟབ་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཟེར་བ་ཙམ་ལས་ལན་ཞིབ་པོར་གནང་མ་སོང་། དེས་ན་དྲི་བ་དངོས་ནི།

༡༽ ཨེ་ཙི་ན་ཚ་ཡོད་མཁན་གྱི་མི་དང་སོ་ཁྲུས་གཅིག་པ་བྱས་ན་ནད་འགོས་སམ།

༢༽ ཨེ་ཙི་ན་ཚ་ཡོད་མཁན་གྱི་མི་གཟུགས་པོ་རྨ་ཅན་སོགས་དང་ཁྲུས་རས་གཅིག་པ་བྱས་ན་ནད་འགོས་སམ།

༣༽ ལུས་པོའི་རླན་གཤེར་བརྒྱུད་ནས་ནད་འགོ་བར་བཤད་པ་ལྟར་ན་རྔུལ་ནག་བརྒྱུད་ནས་ནད་འགོས་སམ།

༤༽ ཨེ་ཙི་ན་ཚ་ཡོད་མཁན་གྱི་མི་དང་མཉམ་དུ་འོ་བྱེད་པ་དང་ལྕེ་འཇིབ་པ་སོགས་བྱས་ན་མཆིལ་མ་བརྒྱུད་ནས་ནད་འགོས་སམ།

དེ་ལས་མང་བ་། “ཨེ་ཙི་ན་ཚའི་སྐོར་ལ་གླེན་པའི་དྲི་བ་བརྒྱད།” »

༼དུས་བབ་དྲ་ངོས་ནས་བཤུས་འགོད་ཞུས༽

སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་གྲོས་ཚོགས་འདི་ལ་གསལ་བཤད་ག་ཚོད་བྱས་ཀྱང༌། གསལ་བོ་ཆགས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཉམས་མྱོང་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་ཆགས་འདུག གསལ་བཤད་མགོ་འཛུགས་སྐབས་ནས་གསལ་བོ་ཆགས་པ་མ་རེད་ལ། གསལ་བོ་ཆགས་རྒྱུར་འདོད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། གསལ་བཤད་དང་རྒྱུ་མཚན་བཤད་དེ་གསལ་བོ་ཆགས་རྒྱུ་ཡོད་ན། ཐེངས་འདིར་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་ཕེབས་དགོས་དོན་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཅེས་བཀའ་བློན་ཁྲི་པས་གསུངས་ཡོད།
ཉེ་ཆར་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ལ་བསྩལ་བའི་གསུང་འཕྲིན་སྐོར་ལ་གྲོས་ཚོགས་ནང་བགྲོ་གླེང་དང་དོགས་འདྲི་སྣ་ཚོགས་བྱས་པ་ཁག་ལ། དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ སྟེང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཆོག་གིས་དོན་ཚན་ ༥ ཡི་ལན་འདེབས་དང་གསལ་བཤད་རྒྱས་པ་ཞིག་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ནན་ཏན་གྱི་ཐོག་ནས་གསུངས་དོན། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུང་འཕྲིན་གསལ་བོ་གནང་ཡོད་སྟབས། དེ་ལ་གསལ་བཤད་བྱ་རྒྱུ་ལྷག་མེད་ཀྱང༌། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་གྲོས་བསྡུར་གནང་བའི་སྐབས་སུ་བཀའ་འདྲི་མང་པོ་ཞིག་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཐད་ཀར་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་ཚོར་སོང༌།

དེ་ལས་མང་བ་། “བཀའ་ཁྲིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོར་སློབ་ཚན་འཁྲིད་གནང་བ།” »

བོད ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ།

ངའི་བསམ་བློ་མང་བོ་མང་བོ་ཞིག་བཏང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་། ངའི་རྟག་པར་རང་ཉིད་ལྟ་བུའི་བོད་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་ལམ་ཁ་འདི་ནི་མི་རིགས་ཤིག་ཆགས་པའི་ཉེན་ཁ་ཡིན་པ་མཐོང་བ་ལས། མི་རིགས་ཤིག་སྐྱོབས་པའི་ལམ་ཁ་ཞིག་མིན་པའི་ངེས་ཤེས་ཡང་ཡང་སྐྱེ་ཡི་འདུག ང་རང་ལ་མཚོན་ན་རང་ཡུལ་དང་བྲལ་ནས་མི་ལོ་བཅོ་ལྔ་ལྷག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དང་བོ་བོད་ཡུལ་ནས་ཡོང་དུས་དམིགས་ཡུལ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་དང་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་ན་ཤི་སོང་རང་འགྱོད་པ་མེད་པ་དེ་ཡིན། དེ་ནས་སེམས་ཐག་གཙང་བཅད་ཀྱིས་ནང་མི་ལ་ཞུ་བ་ཞུས་སྟབས། ནང་མིས་ཀྱང་རང་གི་བསམ་ཚུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་སོང་བ་མ་ཟད། དྲིན་ཆེན་མ་ལོས་ཀྱང་ཁྱེད་རང་རྒྱ་གར་དུ་འབྱོར་ནས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཚང་གི་ཞབས་ཞུ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་སོང་བ་ཡིན་ན་མ་རྒན་ང་ཤི་རུང་བློ་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་ཁོ་ཐག་ཡིན། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཚང་གི་ཐུགས་དགོང་དང་འགལ་བའི་ལས་གཏན་ནས་མ་བྱེད་ཅེས་ཁ་བརྡ་སློབ་གསོ་གནང་སོང་། ངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དུ་ཁས་ལེན་བྱས་པ་ཡིན།
ང་རང་གིས་དཀའ་ཚེགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བརྒྱུད་དེ་རྒྱ་གར་དུ་འབྱོར། ང་རང་གྲྭ་བ་ཡིན་སྟབས། རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་དུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཐོ་འགོད་བྱས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་། དེ་ནི་གྲྭ་བ་ཡིན་ཚད་ཅིག་འགྲོ་ཐུབ་སའི་གྲྭ་ཚང་ཞིག་མིན་པ་གསལ་བཤད་བྱས་པ་ལྟར། རང་ཉིད་ཀྱང་གྲྭ་སར་ཐོ་འགོད་བྱས་པ་ཡིན། གྲྭ་སར་ཐད་ཀར་བཏང་ནས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཚང་ལ་མཇལ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་བྱུང་མ་སོང་བར་ཟླ་ངོ་ཁ་ཤས་ཤིག་བུད་སོང་བ་མ་ཟད། གྲྭ་སར་འབྱོར་དུས་གཞི་ནས་སྒེར་ནས་འགྲོ་སོང་བཏང་ནས་འགྲོ་བ་ལས་གཞུང་གིས་འགྲོ་སོང་གཏོང་གི་མི་འདུག་པ་ཤེས་སོང་། ཟླ་ངོ་རེ་ཟུང་གི་རིང་དུ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་མཇལ་འདོད་ཀྱི་མདུན་པ་ནི་དངོས་ནས་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེན་པོ་འདུག་སྟབས། ཐུགས་སྤྲོ་ཞིག་གི་སྟེང་ནས་ཁ་ཤགས་ཤིག་བཤད་སྐབས་མིག་ཆུ་ཡང་རང་དབང་མེད་པར་ཤོར་དུ་བཅུགས་སོང་།

དེ་ལས་མང་བ་། “ལམ་ཁ་འདི་མི་རིགས་ཤིག་འཇིག་པའི་ཉེན་ཁ་རེད།” »

ད་རིང་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༡ པའི་དབུ་བཞུགས་སུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བཀྲིན་བསྐྱངས་པའི་བོད་མིའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན། སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་གུས་ཕྱག་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཐོག་ནས། ད་རིང་འདིར་འདུས་སྐྱབས་གནས་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་དང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་ལས་ཟུར་རྣམ་པ་དང༌། རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་མཛད་གཙོ་ལས་ཟུར་རྣམ་པ། དྲུང་ཆེ་ཆུང་སོགས་སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད་རྣམ་པ། རྡ་ས་ས་གནས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང༌། ས་གནས་འགོ་འཛིན། ས་གནས་བོད་རང་དབང་བདེན་པའི་ལས་འགུལ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ། གཞུང་ཁོངས་མ་ཡིན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལས་བྱེད་རྣམ་པ། དགེ་རྒན་དང་སློབ་ཕྲུག བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ། ལྷག་པར་དུ་ད་རིང་དུས་དྲན་འདི་དང་བསྟུན་ཏེ་ཆེད་ཕེབས་རྒྱ་རིགས་གྲོགས་པོ་རྣམ་པ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་སྐུ་མགྲོན་རྣམ་པ་ཚང་མར་ངས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཞུས་ཏེ་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་ངན་བྱུས་དམར་རྗེན་དུ་ཐོན་ཏེ་བོད་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་སྡོད་བཟོད་མ་ཐུབ་པར་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་ཆེན་པོ་བྱ་དགོས་བྱུང་བ་ནས་དུས་ད་ལྟའང་བོད་ནང་བོད་མིར་རང་དབང་མེད་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་ཁེངས་དྲེགས་དང་མཁྲེགས་བཟུང་གིས་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་དང་མ་འཚམས་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་ལས་འཆར་ནོར་བ་ཁོ་ན་ལག་བསྟར་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་གཞི་མ་བཅོལ་བར་བརྟེན་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་མེད་རུང༌། མི་ལོ་ ༥༡ སླེབས་མཚམས་སུའང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་དོན་འདི་འགྲིག་འཇགས་ཡོང་དགོས་པའི་གནད་དོན་གལ་ཆེ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཐོག་གནས་ཐུབ་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་སྣང་མེད་དུ་འཇོག་ཐབས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་དེ་འདས་པའི་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ལྔ་ལྷག་རིང་གཙོ་བོ་སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ྋསྐུའི་མཛད་འཕྲིན་འཛམ་གླིང་མཐའ་དབུས་སུ་རྒྱས་པའི་ནུས་མཐུའི་བཀྲིན་དང༌། བོད་གཞིས་ལུས་མི་མང་གི་དཔའ་མཛངས་སྙིང་སྟོབས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གཞུང་སྒེར་མང་པོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་པས་ད་རིང་གི་གོ་སྐབས་འདི་ཟིན་ནས་ྋགོང་ས་མཆོག་དང༌། བོད་གཞིས་ལུས་མི་མང༌། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚང་མར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྔ་ལོ་སྤྱི་ལྷན་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་གྲོས་ཆོད་སྣོལ་འཇོག་གནང་ཡོད་པ་བཞིན་ད་ལམ་བོད་གཞིས་ལུས་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་དྲན་རྡོ་རིང་ཞིག་གསར་བཞེངས་གྲུབ་ཡོད།

དེ་ལས་མང་བ་། “གསུམ་བཅུ་དུས་དྲན་སྟེང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད།” »

མི་རྐང་གླིང་བུ།

འདི་ནི་གླང་བྲ་འཕུར་ལྡིང་ཅན་ཞིག་སྟེ། བྲ་བའི་རིགས་སུ་གཏོགས། གཟུགས་པོའི་བོངས་ཚོད་བྱི་བ་ཙམ་དང་། སྤུ་མདོག་རྒྱབ་ཕྱོགས་སུ་ཁམ་ནག་དང༌། མདུན་ངོས་སུ་དཀར་ཤས་ཅན། མིག་ཀོང་ནག་པོ། རྔ་མ་རིང་ལ་སྤུ་མཐུག་པ། རྒྱུན་དུ་རྔ་མ་གྱེན་དུ་བསླངས་ནས་ལུས་ཀྱི་བོངས་ཚོད་དང་མཉམ་ལ་ཁད་པ། གོམ་འགྲོས་ཤིན་ཏུ་མགྱོགས་པ། ཤིང་སྡོང་གི་ཡལ་ག་སོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཅི་བདེར་བགྲོད་ཐུབ་པ། ཤིང་འབྲས་དང་འབྲུའི་རིགས་སོགས་སུ་སྤྱོད་པ། རྣམ་རིག་དང་སྤྱང་གྲུང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་ཟས་རིགས་འཚོལ་མཁས་པ། རྐུ་མའི་གཡའ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ཡིན།

དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་རི་དྭགས། (2)བྱ་མ་བྱིའུ། flying squirrel” »

སྨྱུག་རྒོད་གངས་བུ་དཔལ།

༡ ནད་དེའི་སྐོར།
འཛམ་གླིང་ནང་ལོ་རེར་མི་གྲངས་༥༠༠༠༠ལྷག་པ་ཁྱི་སྨྱོའི་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འཆི་ཡི་ཡོད་ལ།
དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་ཨེ་ཤེ་ཡ་གླིང་ཆེན་དང་ཨཕ་རི་ཀའི་གླིང་ཆེན་ནང་བརྒྱ་ཆ་༩༥ནད་དེས་རྐྱེན་ལམ་དུ་གཏོང་གི་ཡོད།
དེ་ཡང་མང་ཆེ་བ་ཁྱིས་སོ་རྒྱབ་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་ནས་བརྒྱ་ཆ་༣༠ནས་༦༠བར་བྱིས་པ་ལོ་༡༥མན་ཆད་ཡིན།
སྤྱི་ལོ་༢༠༠༣མགོ་སྟོད་དུ་ལྷོ་ཨཕ་རི་ཀའི་ནང་མི་མང་པོ་རང་འཁྱམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་བདག་གཉེར་བྱེད་མཁན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་སྤྱི་དང་དམིགས་བསལ་ཙི་ཙི་སྒམ་པོ་དང་ཁྱི་བརྒྱུད་ནས་ཁྱི་སྨྱོ་ཕོག་ནས་འདས་ཡོད་འདུག

དེ་ལས་མང་བ་། “ཁྱི་སྨྱོ། ༼རྒྱུན་ཤེས།༽” »