ཁྲོ་གཏུམ།
ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་རིས་མིག་མདུན་དུ་རྩེན
མཚོ་དེའི་ཕ་རོལ་ང་ཡི་ལྟེ་ཁྲག་འཕོ་ས་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་ཡོད་ཀྱང
རྒྱང་ཤེལ་ཇི་འདྲ་ཡག་རུང་རང་ཡུལ་མཐོང་བའི་རྒྱང་མིག་གཅོད་ཐུབ་བྲལ
སེམས་དང་བསམ་པ་ཞིག་གིས་ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་ལྟ་ཁུལ་བྱས་པ་འདི་ཡང་སེམས་བདེ་བག་ཕེབས་ཤིག
ཁྲོ་གཏུམ།
ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་རིས་མིག་མདུན་དུ་རྩེན
མཚོ་དེའི་ཕ་རོལ་ང་ཡི་ལྟེ་ཁྲག་འཕོ་ས་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་ཡོད་ཀྱང
རྒྱང་ཤེལ་ཇི་འདྲ་ཡག་རུང་རང་ཡུལ་མཐོང་བའི་རྒྱང་མིག་གཅོད་ཐུབ་བྲལ
སེམས་དང་བསམ་པ་ཞིག་གིས་ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་ལྟ་ཁུལ་བྱས་པ་འདི་ཡང་སེམས་བདེ་བག་ཕེབས་ཤིག
གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས།
བོད་རྒྱའི་ཆབ་སྲིད་འཕེལ་རིམ་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ལ་ཕྱི་མིག་བལྟ་སྐབས་ལོ་རབས་བདུན་བཅུའི་འཇུག་ཏུ་རྒྱ་དཔོན་ཏིང་གི་ཆབ་སྲིད་རྣམ་འགྱུར་གྱིས་སྔོན་བརྡའི་འོག་ནས་བོད་མི་གཞིས་བྱེས་གཉིས་དབར་ཕར་འགྲོ་ཚུར་ཡོང་གི་སྒོ་ཆེན་ཕྱེ་ནས་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ནས་གནས་མཇལ་དང་གཉེན་འཕྲད་། ཚོང་ལས་སོགས་ལ་ཚང་ཁ་ཤིག་ཤིག་ངང་ཕྱི་་སྡོད་རྒྱ་མིའི་ཡིག་ཆ་བླངས་ནས་བོད་ནང་འགྲོ་མཁན་གྱི་གྲངས་ཚད་དེ་ཉུང་ཉུང་མིན་པ་དང་། བོད་ནང་ནས་བོད་མི་སྟོང་ཚོ་མང་པོ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་མཇལ་ཁ་དང་གསུང་ཆོས་ཞུ་རྒྱུ།
དེ་ལས་མང་བ་། “རེ་དོགས་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་དུ་ལྷག་པའི་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་ལ་དཔྱད་པའི་གཏམ།” »
རྒྱ་སྟོན་བུ་དར་རྒྱས།
དུས་རབས་ད་ལྟའི་རྣམ་འདྲེན་སྟོན་པ་འམ།།
ཤཱཀྱའི་ཡོན་ཏན་མངའ་བའི་བདག་ཉིད་མཆོག།
རྒ་བའི་ཚེ་འདིར་དམོད་པ་འདེབས་ཕོད་པའི།།
བསྟན་དགྲའི་ལྟ་བ་ཅན་ནི་བོད་ལ་མང་།།
གཡུ་སྔོན་པོས།
དང་པོ། ཐོག་མའི་གླེང་གཞི།
ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་གྲས་སུ་གཏོག་པ་ཞིག་ཡིན་དུས་ང་ཚོར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དགོས་ལ། ང་ཚོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་གྱི་རང་དབང་ཡང་དགོས། ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་གྱིས་ང་ཚོར་བློ་སྟོབས་བསྟེར་ཐུབ་ལ། བལྟ་རྒྱ་དང་མཐོང་རྒྱ་ཆེ་རུ་འགྲོ་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཡོད། རྩེད་མོ་འདི་ནི་ཆེས་གཞི་རྩ་མིན་ཡང་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་ཡིན། དེ་ཡང༌། ང་ཚོས་ངེས་པར་འདྲི་དགོས་པའི་དྲི་བ་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་གྱི་ཆེད་དུ་གང་ཟག་སྒེར་ལ་མཁོ་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཞེས་པ་དེ་གཙེགས་ཆེར་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་སྤྱི་ལ་མཁོ་བའི་ཀུན་ཕན་དང་ཡར་རྒྱས་རྩ་བར་བཟུང་ནས་ཨོ་རྩེད་གཙེགས་ཆེར་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། དོན་དངོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
དེ་ལས་མང་བ་། “ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་དེས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང༌ལ་གནོད་ཀྱི་འདུག་ཟེར།” »
སྐྱེས་སར་འཕྲིན་ལས།
ན་ནིང་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་བའི་ཚེས་ཉེར་བདུན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་ཨ་ཁུ་ཤེས་རབ་ཁྲིད་སོང་བའི་གཏམ་དེ་ཐོག་མར་ཐོས། དུས་དེ་ནས་བཟུང་མཇུག་འབྲས་གང་ཞིག་ཐོན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་རེ་དོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཟླ་ངོ་བཅུ་གསུམ་ལྷག་ཉི་མ་རེ་རེ་བཞིན་བསྐྱལ་རྗེས། སེམས་ངོར་ཤར་མྱོང་ལ་ཤར་མ་མྱོང་པའི་སྐད་ཆ་སྙིང་ལ་གཟན་པ་དེ་དངོས་སུ་གོ་བྱུང་བས། ཉིན་འདི་གར་ཁོང་དང་འབྲེལ་བའི་དྲན་པ་རྫོགས་མེད་ཅིག་གློག་བརྙན་བཞིན་རྨི་ལམ་ཚུན་ཆད་དུ་འཆར་ཡོང་སྟེ། རང་གཞན་ཐམས་ཅད་བརྗེད་ངན་པའི་ལོ་ཟླ་འདིའི་ནང་དུ་དྲན་པ་སྲུང་པའི་ཆེད་ཡི་གེ་ཁ་ཤས་ཤིག་བྲི་འདོད་སྐྱེས། མ་གཞི་ཨ་ཁུ་ཤེས་རབ་ནི་བདག་ལ་མཚོན་ན་ལེགས་ཞེས་ཉན་སའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཆོག་དང༌། སྐྱིད་སྡུག་ཞུ་སའི་མཆེད་གྲོགས་ཀྱི་ཕུལ་ཡིན་པས། ཁོང་གིས་རབ་དང་རིམ་པར་མྱངས་ཤིང་མྱོང་བར་འགྱུར་པའི་དཀའ་སྡུག་གི་ལོ་ཟླ་དག་དྲན་ན་ཞེ་རྩ་གྲང་ཤིར་ཤིར་དང༌། མིག་མཐའ་འཁྱག་སིབ་སིབ་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་རང་དབང་གཏན་ནས་མེད་རུང་། དུས་རྒྱུན་ཨ་ཁུ་ཁོང་གིས་སྡུག་གི་སྔུན་ནས་སྲ་དགོས་ཞེས་ཡང་ཡང་ཁ་ཏ་བྱེད་པས། རེ་ཞིག་སྐྱོ་གདུང་གི་མཆི་མ་སྐྱུར་མོ་ཁོག་ཏུ་སྦས་ནས་ཨ་ཁུའི་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་དང་། མི་གཞིའི་མཛེས་སྡུག་ལ་དྲན་གསོ་ཐུང་ཐུང་ཞིག་བྱེད་པར་འདོད།
༧ཐེག་པ་མཆོག་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་གནས་བརྟན་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་བདག་གི་མཁན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ཀུན་སྤངས་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་༧ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་༼ཡོངས་གྲགས་ལ་མཇའ་མོ་ཨ་ཁུ་ཚང་༽མཆོག་ལ་རྗེས་དྲན་དུ་ཕུལ་བ།
རོང་བོའི་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་ཆོས་གྲགས།
དགེ་བཅུ་བསླབ་གསུམ་བྱང་སེམས་ཕྱིན་དྲུག་སྤྱོད།།
འདུན་ལྡན་སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་ལམ་སྲོལ་མཆོག །
ཆོས་འདུལ་ཇི་བཞིན་སྟོན་དང་སྒྲུབ་མཁས་པ།།
འཕེལ་འགྲིབ་ཡོངས་བྲལ་སྨྲ་བའི་ཟླ་བར་འདུད།།
དེ་ལས་མང་བ་། “༄༅ །།བསྟོད་པ་བདེན་གཏམ་དྲང་སྲོང་དགྱེས་པའི་རོལ་དབྱངས།” »
— རྩོམ་འདི་དེབ་ཞིག་གི་ཁ་བརྡ་ཡིན།
རྔ་བ་ཀུན་བཟང་།
ཕྲན་ནི་1988ལོར་མི་ཡུལ་ལ་སོ་མ་ཐོན། ང་སྲོག་མེད་བེམ་པོ་་གཟུགས་ཡིན་པས། མི་ལྟར་དགའ་སྡུག་གི་ཚོར་སྣང་མྱོང་མི་ཤེས། ནམ་ཡིན་ན་པར་འགྲེམས་ཁང་གི་ནང་ལ་ཡོད། ང་ལ་ལྟ་མཁན་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་རེད། ལས་འབྲེལ་ཅན་རེ་འགའ་མ་གཏོགས་ང་ལ་ལྟ་རུ་ཡོང་མཁན་མི་འདུག། དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་མེད་པར་ང་གནས་ས་གཅིག་ཡིན། གཙང་བཟོ་ཡང་གནང་མཁན་ཉུང་ཉུང་ཡིན། དུས་བཟང་རེ་ཐོན་དུས་ངའི་མགོ་ཐོག་ལ་རུལ་དྲི་ངན་ཅན་གྲང་ཤུར་ཤུར་ཞིག་གིས་ཐུག་ཙམ་གནང་བྱས་ནས་བུད་འགྲོ། ད་དུང་པར་འགྲེམས་ཁང་ལ་དབྱར་ཁ་ཚ་གདུང་གིས་བསད་ལ། དགུན་ཁ་གྲང་ངར་ཀྱིས་རྡུང་། མ་གཞི་ང་གཅིག་པོ་མིན། ང་ཡོད་སའི་གཡས་གཡོན་ན་ང་འདྲ་བ་ཧ་ཅང་མང་། ལ་ལ་ཞིག་ལ་ཚེ་གཅིག་ལ་ལྟ་མཁན་མེད། དེ་ཕྱིར། ངའི་དུས་ཚོད་ནས་དུས་ཚོད་མཐུད་། ཉིན་མོ་ནས་ཉིན་མོ་མཐུད་། ཟླ་བ་ནས་ཟླ་བ་མཐུད།ལོ་ནས་ལོ་མཐུད་ཀྱང་ང་ལ་ལྟ་ཙམ་གནང་བྱས་ནས་བུད་འགྲོ།
དེ་ལས་མང་བ་། “ང་པར་འགྲེམས་ཁང་ནང་ནས་རྒས་སོང་། (ཞར་བཀོད་གཅིག)” »
ནམ་མཁའ།
ལོ་ངོ་དྲུག་བརྒྱའི་དུས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དུ།།
མདོ་ཁམས་གཡར་མོ་ཐང་གི་ཡུལ་ལྗོངས་ཀྱི།
ཙོང་ཆུ་སྔོན་མོའི་འགྲམ་གྱི་སྦྲ་ཁྱིམ་རུ།།
རིག་པའི་ཁྱེའུ་འཁྲུངས་པ་དེ་ལ་འདུད།།
དེ་ལས་མང་བ་། “རེབ་གོང་གི་བླ་རྒན་ཞིག་གི་དགེ་ཕྲུག་ཤར་ཙོང་ཁ་བ།” »
མཁྱེན་ལྡན་མ་ཉི་མ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་གསུམ་ཙམ་ནང་བྱིས་སྒྲུང་དེབ་ ༣༢ བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་གནང་ཡོད་པ་དང་། ད་ཐེངས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀློག་སྤྲོ་ལ་རྒྱུན་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱིས་སྒྲུང་བཅུ་གཉིས་བོད་བསྒྱུར་གྱིས་འགྲེམ་སྤེལ་བྱེད་འཆར་འདུག གཞོན་ནུ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་སྐྱེད་ཚལ་དུ་གྱ་ནོམ་པའི་ལེགས་སྐྱེས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཕུལ་རྒྱུ་ལས་སླ་བོ་ཞིག་གང་ནས་ཡིན།
ཉི་མ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་བོད་བསྒྱུར་གནང་བའི་བྱིས་སྒྲུང་གི་དཔེ་ཚོགས་འདི་ནི་བརྩམས་སྒྲུང་གི་མི་སྣ་གཙོ་བོས་རྒྱལ་ཁམས་རིག་པས་སྐོར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན།
དེ་ལས་མང་བ་། “བྱིས་སྒྲུང་བཅུ་གཉིས་བོད་བསྒྱུར་གྱིས་འགྲེམ་སྤེལ་བྱེད་འཆར།(འོས་སྦྱོར།)” »
ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀ གཅིག དུ་ཞགས་ཀྱིས་དཀྲིས་པའི་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ས་ཀ་ཐ་མན་ཀྲུའི་ནུབ་བྱང་གི་ཕྱོགས་སུ་རི་མཐོན་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་མིང་ལ་གླང་རུ་ལུང་བསྟན་ཟེར། རི་དེའི་རྩེ་མོར་འཛེགས་ན་དེར་ལྡིང་ཁང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་བྱང་ཕྱོགས་སུ་རྒྱང་བལྟ་བྱེད་རྒྱུར་དགའ་བའི་རྡོ་རྗེ་ལ་མཚོན་ན། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་གངས་རིའི་ཕྲེང་བ་ཕྱི་བརྩེགས་ནང་བརྩེགས་དེ་ཚོ་ནི་གནའ་བོའི་གཏུམ་འབྲུག་ཏུ་གྲགས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཆེན་པོ་དེ་ཚོའི་སྒལ་ཚིགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྐྱེས་པའི་ཁྲབ་རིས་དེ་ཚོ་ཡང་འདྲ་ཙམ་ཡོད། རི་རྩེ་འདིར་དབྱར་དགུན་མེད་པར་རླངས་འཁོར་བསྐོར་ནས་ཡོང་མཁན་དང་སྦག་སྦག་ལ་ཞོན་ནས་ཡོང་མཁན་རྒྱུན་ཆད་མེད་ཅིང་། ཉེན་མཆོངས་པ་ལ་ལ་རི་གཤམ་ནས་རི་རྩེ་བར་དུ་གོམ་བགྲོད་ཀྱིས་བསླེབས་པ་ཡང་ཉུང་ཉུང་མིན། རི་འདིའི་སྐེད་ཙམ་ཞིག་ལ་བལ་བོའི་དམག་སྒར་ཞིག་ཡོད་པས། རླངས་འཁོར་དང་སྦག་སྦག་གི་རིགས་རི་རྩེར་འགྲོ་མཁན་ཚོར་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནི་འགྲོ་ལུགས་ཙམ་ཞིག་མ་གཏོགས་འགག་སྒོ་དེ་ནས་མི་ཐར་བའི་དཀའ་ངལ་དེ་ཙམ་ཞིག་མེད། རྡོ་རྗེ་ལ་རླངས་འཁོར་དང་སྦག་སྦག་གང་ཡང་མེད་པས། ནམ་རྒྱུན་རི་རྩེ་འདིར་ཡོང་འདོད་སྐྱེས་ཚེ་ངོ་ཤེས་གྲོགས་པོ་རེར་ཞུ་བ་འཐེན་ནས། དེ་ཚོའི་རླངས་འཁོར་གྱི་ནང་ངམ་སྦག་སྦག་གི་འཕོང་ལ་ཞོན་ནས་འདིར་ཡོང་གི་ཡོད། རི་རྩེ་འདིར་བསླེབས་ན་མཁའ་དབུགས་དྭངས་ཤིང་སྣང་བ་སྐྱིད་པས།…
རླུང་དམར།
མུན་པ་དང་མུན་པའི་བར་ཐག་ལ་ཚད་གཞི་འཇལ་བའི་ཉི་གདུགས་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་པོ
རང་དབང་དང་བཙན་ཤེད་ཀྱི་ཤ་ལུས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འདྲ་མཉམ་བརྩིགས་པའི་ནམ་མཁའི་ཕོ་བྲང
འཇིག་རྟེན་དཀར་ངོགས་འདིར་ཞི་བདེའི་ངོ་གདོང་ལ་བསུས་པའི་ཡེ་ཤུའི་ལྷ་ཆེན་པོ
མཛད་དཔྱོད་ཀྱི་བྱམས་བརྩེ ཐུགས་མཛངས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ བྱམས་སྐྱོང་གི་ཆོས་དཔོན
ཁྱེད་རང་སྐུ་གཤེགས་པར་གདུང་ཚོར་དྲག་པོས་མིག་ཆུ་ཆར་བཞིན་ལྷུང
ཁ་བ་ཉི་མས་བསྐམས བྲག་ནགས་སྤྲིན་རླུང་གིས་གཡོགས
ཞི་བདེའི་དབུ་འདྲེན་པ་སྐྱེས་བུ་ཁྱེད་འཁོར་བ་འདི་ནས་གཏན་གཤེགས་གནང་ཡོད་ནའང
ཁྱེད་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ཀྱི་འོད་གཏེར་འཇིག་རྟེན་འདིའི་དབུ་ན་རྒུད་མེད་ཀྱི་ཉི་མ་ཤར་ཡོད
དེ་ལས་མང་བ་། “ཡེ་ཤུའི་སྐྱེས་མཆོག་ཌེ་སི་མོན་ཋུ་ཋུ་སྐུ་གཤེགས་པར་མྱ་ངན་ཞུ་ཚིག” »
རྔ་བ་ཀུན་བཟང་།
དང་པོ་མ་མཐོང་ཆོག་ཀ ། སེམས་པ་འཆོར་དོན་མི་འདུག ། གཉིས་པ་མ་འདྲིས་ཆོག་ཀ། སེམས་གཅོང་ཞུགས་དོན་མི་འདུག། ཅེས་པའི་ཚིག་རེ་ཀློག་དུས། ད་གཟོད། ངས་བྱམས་དུང་དུང་གི་མཚོ་ཁ་དེ་མཐོང་བའི་ཉིན་མ་དེ་དྲན་ཐལ། ང་ཚོ་སློབ་མ་བརྒྱ་ལས་མང་བ་ཞིག་མཉམ་དུ་སྣང་བ་རླུང་ལ་བཏང་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་གི་རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ནས་སྤྱོ་སྐྱིད་ལ་སོང་བའི་ཉིན་མོ་དེ་དྲན་བྱུང་།
ཡུལ་འདི་ན་ཚེ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐྱོ་གར་དང་ཚེ་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་བརྗོད་མཁན་ཞིག་གང་ན་ཡོད། ཁྱེད་རང་དགའ་ས་ལ་གངས་དཀར་རི་བོའི་རྩེ་ནས་བྱམས་དུང་གི་ལ་གཞས་ལེན་ཆོག་ལ། རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་པ་ལྕགས་ཀྱི་ཚེར་མ་དང་ཟངས་ཁབ་ཀྱི་མགོ་ལ་བསྐོན་ནས་ལྷོ་ནུབ་གང་ལ་སྐོར་ཆོག། སྐབས་དེ་དུས་ཁྱེད་ལ་དགྲ་བོ་ཟེར་བའི་རི་གཤམ་ནས་ལག་གཡུག་བྱེད་ཡང་། ཁྱོད་སྣང་བ་དང་མཐོང་བ་ཡོད་ཚད་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཤུགས་དང་དྭངས་གཙང་གི་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་ནས་གློ་སྙིང་སེམས་ལྟར་འབྲེལ་ཟིན་པས། ནམ་ཡང་གོ་ནོར་དང་ལམ་ནོར་གྱི་བློ་ཞིག་མེད།
གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས་།
ཀ་ཁ་སྤྱི་བོར་བཀུར་ནས་ཀ་བཤད་བྲིས།།
ཁ་སྐད་བོད་སྐད་རྒྱབ་ནས་ཀ་བཤད་སྤེལ།།
ག་པར་གནས་ཀྱང་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་ཟབ།།
ང་ཚོའི་སྐད་ཡིག་ང་ཚོའི་བདག་པོ་རྒྱོབ།།
སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་སྐལ་ལྡན།
དགེ་ལུགས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཅེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་ཤིང་། སྙན་གྲགས་ལྡན་པའི་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཆེན་མོ་དེར་འཛུལ་ཞུགས་གནང་མཁན་གྱི་ཁྲོད་དུ། ད་ལྟའི་ཆར་བཀའ་བརྒྱུད་རྙིང་མ་སོགས་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་དག་ནས་ཀྱང་ཕེབས་ཏེ་དགེ་བཤེས་ཐོན་མཁན་ཉུང་ཤས་ཤིག་འདུག་ཅིང་། ཉིན་འགའི་སྔོན་དུ་རྒྱུད་སྟོད་གྲྭ་ཚང་ནས་ངེད་ལའང་ཇོ་ནང་གི་དགེ་བཤེས་ཞིག་གིས་ཀྱང་རྟགས་གསལ་བཏང་གནང་སོང་བ་དང་། ཁོང་པའང་ཕྱག་དཔེ་མཁས་པའི་གྲས་རེད་འདུག་ལ། འདི་དག་ནི་དགའ་དད་སྤྲོ་གསུམ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་སེམས་འཁོལ་བའི་གནས་ཤིག་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན།
གཡུ་ལུང་རྣོ་གྲི།
རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་ནང་འཁྲུག་དང་སྐད་ལོག་རེ་བརྒྱབ་སྟེ་སྡོད་པར་དེ་ཙམ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་། ཐག་ཉེ་རྡ་ས་གངས་སྐྱིད་ནས་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ར་བ་དང་དེ་ལས་བརྒལ་ནས་གང་ལ་བསྐྱོད་ཀྱང་། ངེས་པར་མཁོ་བ་ནི་སྐད་ཡིག་གཉིས་གསུམ་རེའི་མཁྱེན་རྒྱ་ཅན་མཁོ་བར་མཐོང་། ཁ་སང་དེ་རིང་རྡི་ལི་ན་ཞུ་གཏུགས་ཀྱི་ལས་ཀ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་དཀའ་ལས་མང་པོ་ཞིག་བསྐྱོན་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་གི་གནས་རེད། ཁོང་ཚོའི་སྤྱི་སེམས་དང་འབད་བརྩོན་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གང་ཡང་མེད་དེ། ལྷ་རྒྱ་རིའི་བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་དང་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོ་གཉིས་ཀྱིས་གོི་བརྡ་འཕྲོད་པ་ལས་གཞན་དག་གིས་སྐད་ཡིག་གཞན་གྱིས་སྤྱིར་བཏང་གི་ཟ་སྐད་འཐུང་སྐད་ཀྱང་མི་འཁྲོལ་བ་དངོས་ཡོད་ཆགས་ཡོད། དྲང་པོར་བཤད་ན། སྐད་བརྡ་མི་འཕྲོད་པ་རྣམས་བང་སྒྲིག་ནས་འགྲོ་བ་འགྲོ་སོང་འཕྲོ་བརླག་རེད། ཞུ་གཏུགས་ནི་བརྡ་འཕྲོད་དགོས་པ་དེ་གཙོ་བ་ལས་མི་གྲངས་མང་པོ་ཞིག་བང་སྒྲིག་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་མེད།
དེ་ལས་མང་བ་། “སྤྱི་འཐུས་ཡིན་ན་སྐད་ཡིག་གཉིས་ལྡན་ཡིན་ན་ལེགས།” »
ལྷག་པ་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་བརྩམས།
གླེང་གཞི།
སྤྱིར་རྩོམ་རིག་ནི་བརྗོད་བྱ་དོན་དང་རྗོད་བྱེད་ཚིག་གཉིས་ནས་གྲུབ་པ་གང་ཞིག དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་བརྗོད་བྱ་གང་ཞིག་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པར་བརྟེན་ནས་སྣང་བརྙན་བཞིན་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རིག་ཚན་གང་དེའི་བླང་བྱ་ཡིན་པས་དོན་སྐྱོན་དང་ཚིག་སྐྱོན་གང་ལྡན་ཡང་བརྩམས་ཆོས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུ་མི་བརྩི་བ་ནི་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ཡིན།
བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སིལ་བུ་ནས་བཟུང་སྐབས་ཤིག་རིང་དོན་ལས་ཚིག་གཙིགས་ཆེར་འཛིན་པའི་སྣང་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཐ་ན་རྩོམ་པ་པོ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་རྩོམ་པ་བཟང་ངན་ནི་ཚིག་སྦྱོར་བཟང་ངན་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གིས་ཚིག་གི་རྩལ་ཐོན་ན་བརྩམས་ཆོས་ལེགས་པོ་དང་མི་ཐོན་ན་མི་ལེགས་པ་ཚད་དུ་བཟུང་ནས་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཙམ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཚིག་རྩལ་ངོམ་ཆེད་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་མི་ཉུང་ཙམ་ཐོན་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྙན་ངག་ལ་ཚིག་རྒྱན་གཙོ་བཟུང་གིས་སྙན་ངག་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་ཚད་འཛིན་ས་གཙོ་བོ་ཚིག་སྦྱོར་མཛེས་མི་མཛེས་སམ་སྙན་མི་སྙན་ལ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་བོད་མཁས་པ་དང་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་གཉིས་དཔེ་མཚོན་དུ་གྱུར་པའི་སྙན་ངག་ལ་སྲོག་ལྡན་མིན་གྱི་རྩོད་པ་དེ་ཡང་རྩོམ་རིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་གནད་དོན་དེ་འདྲ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་དང་། དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོར་རྗེས“ཚིག་གི་ལོ་མས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་། །དོན་གྱི་འབྲས་བུ་གཡུར་ཟ་བའི། །ལེགས་བཤད་ལྗོན་པའི་དབང་པོ་འདི། །དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོ་རྗེས་སྤེལ”༡ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་ཚིག་གཙོ་བཟུང་གི་སྣང་ཚུལ་དེ་ལ་དམིགས་ནས་ཟུར་ཟའི་ཚུལ་དུ་བརྗོད་པ་སྨོས་མི་དགོས།
དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་གི་ཚིག་སྐྱོན་སྐོར་གླེང་བ།” »
བེ་རི་རིག་པའི་རྡོ་རྗེ།
{ནང་དོན་གནད་བསྡུས།} ཇོ་ནང་ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་མཁྱེན་དོལ་པོ་སངས་རྒྱས། དེང་དུས་བལ་བོའི་རྒྱལ་ཁོངས་དོལ་པོར་སྐུ་འཁྲུངས། ནར་སོན་རྗེས་བོད་དབུས་སུ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་མཛད། དབུས་གཙང་གཉིས་སུ་གྲྭ་སྐོར་མཛད་པས་རྩོད་བྲལ་དུ་གྱུར་ཏེ་ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་གྲགས། ཇོ་ནང་གི་གདན་ས་མཛད་ཅིང་། སྐུ་འབུམ་མཐོང་གྲོལ་ཆེན་མོ་གསར་བཞེངས་དང་འབྲེལ། གངས་ལྗོངས་སུ་སྔོན་ཆད་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་རྒྱལ་བའི་བཀའི་དགོངས་འགྲེལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པར་སྐྱོན་བསྲེས་པ་དང་ལྷད་བཅུག་པ་རྣམས་གཙང་སེལ་གྱིས་རྒྱལ་བསྟན་དག་ཐེར་དང་བཀའ་བསྡུ་བཞི་བ་མཛད་པས། བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་དང་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་སྐོར་རོ།།
{གནད་ཚིག} ལུང་བསྟན། རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ། གཞོན་ནུ་ལི་ཙ་བཱི། ཀ་ཡོ་རི། བན་ཚང་། དོལ་པོ་སངས་རྒྱས། རྫོགས་ལྡན། གཞན་སྟོང་དབུ་མ། བཀའ་བསྡུ་བཞི་བ། བསྲེས་ལྷད།
གཞུང་པ་ཚེ་དབང་བསོད་ནམས།
མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ལས་གལ་ཆེ་བ་མེད་པ་དང་། ཁྲིམས་ཡིག་གི་ལམ་སྟོན་འོག་མི་མང་འཚོ་དགོས་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་དང་། སྲིད་གཞུང་། སྒྲིག་འཛུགས་སོགས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཁྲིམས་ཡིག་གི་ལམ་སྟོན་བརྒྱུད་ནས་ལས་དོན་ཚང་མ་སྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། གལ་སྲིད་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞིའི་ལས་ཀ་བྱ་རྒྱུར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་གི་ཡོད་ན་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་དགོས་པ་དེ་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཚང་མའི་འཇུག་ཏུ་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཚན་བཞག་ཡོད་པ་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང་། ཁྲིམས་དང་མཐུན་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་ལ་འགན་མ་འཁུར་ནས་ཁྲིམས་བཟོའི་དབང་ཆ་ལོག་པར་སྤྱད་ནས་འབྲེལ་བཤད་རིང་ཙམ་ཐུང་ཙམ་རྒྱབ་ནས་ཁྲིམས་འགལ་དང་སྒྲིག་འགལ་རྒྱུད་ནས་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་སྤེལ་ནས་མི་མང་གི་འཚོ་བའི་མདུན་ལམ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བརྟན་ལྷིང་སོགས་ལ་ནམ་ཡང་གནོད་རྐྱོན་གཏོང་མི་ཉན་པ་དང་། མི་མང་གི་མངོན་འདོད། ( will of the people ) མི་མང་གི་བསམ་
དེ་ལས་མང་བ་། “མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ལས་གལ་ཆེ་བ་མེད།” »
རྔ་བ་ཀུན་བཟང་།
དེ་རིང་ནི་གཟའ་མཇུག་ཡིན་པས། རྒྱུན་གཏན་གྱི་དུས་དང་མི་འདྲ། ཡར་མ་ལངས་གོང་ལ་ངོ་དེབ་ཚང་ལ་སྐོར་ར་ཞིག་བྱེད་དུས། ཁྱེད་མཐོང་སོང་། མིག་ཤེལ་ཞིག་གྱོན་ནས་སེམས་ནང་ལ་ན་ཟུག་དུ་མ་ཞིག་གསང་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་སྐྱུར་མོ་ཞིག་བྱུང་ཐལ། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཀློག་ཡོང་དུས། “ལོ་བཅུ་ཡི་ཁྲིམས་ཐག་”ཅེས་པའི་ཚིག་རྐང་འགའ་མཐོང་།
སྐབས་དེ་ཀློག་མཚམས་བཞག་ནས་སྔར་བཞིན་ཉལ་ཁེབས་ནང་ལ་མར་འཛུལ་ཡིན། འོན་ཀྱང་། གཉིད་ཅིག་གང་ནས་ཡོང་། ཆང་གིས་བཟི་ནས་སེམས་རྣལ་དུ་མི་གནས་པར་ཟ་རི་ཟི་རི་འགྱུར་བ་བཞིན། ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མེད་པའི་གནས་ལ་ལྷུང་། སྐབས་དེ་ཡང་བསྐྱར་གསར་འགྱུར་ཞིག་མ་ཀློག་ཀ་མེད་བྱུང་། “རྩོམ་པ་པོ་”ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ངའི་མི་ཡུལ་ནས་གོ་བའི་ཚེས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་གཅིག་པོ་དེ་ཡིན། མིང་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་མི་སུ་ཡིན་ན་ངས་དགའ་བ་སྟོང་གི་སྟོང་གླུ་འབུལ་བཞིན་ཡོད། ད་དུང་གསར་འགྱུར་ནང་ལ་རྩོམ་
ཆང་སྐྱེས།
སྒོ་ཤེར་ལགས་ལ་ལོ་བཅུའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གཏམ་ངན་ཐོས་རྗེས་སྐྱོ་སེམས་དང་བཅས།
རང་གི་རིགས་ལ་ཕན་དང་བདེ་བའི་ལས།།
ཧུར་གྱིས་བརྩོན་པའི་དཔའ་མཛངས་རྟུལ་ཕོད་ཅན།།
མི་གཙང་ཁ་དབུགས་རུལ་བའི་འཁོར་ཡུག་ན།།
སྐུ་ངལ་ཡང་ཡང་མྱངས་སོང་ཨ་མའི་བུ།།
སྨུག་པོ་གདོང་དམར་ཅན་གྱི་མི་རིགས་འདིའི།།