སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
ཞིབ་ཏུ་བཀླགས་སྐབས་དགེ་འདུན་མཐར་ཕྱིན་ཟེར་བ་དེས་གནད་དོན་ཁ་ཤས་ཤིག་བྲིས་འདུག ཁྱོད་ཚོ་གླང་དར་སྐོར་ཞིག་ནས་མར་འབབ་གི་མི་འདུག ངས་ད་དུང་ཁ་ཤས་ཤིག་ཤོད་འདོད་བྱུང༌།
གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཟམ་གདོང་གཞུང་གི་གཞི་རྩའི་སྲིད་ཇུས་སུ་བཞག་ཡོད་ཀྱང་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་ག་འདྲ་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་མེད་མ་རྟོགས། གཞིས་ཆགས་ཁག་མང་པོ་ཞིག་སྔོན་དུས་སུ་ས་གནས་ཡུལ་མི་དབུལ་ཕོངས་ཚོར་བསྡུར་ན་འཚོ་བ་ཅུང་ལེགས་ཙམ་ཡོད་ངེས་ཀྱང་དེང་སྐབས་སྔོན་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་བོད་པ་ཚོའི་གྱོན་ཆས་ཚོང་ལས་འདི་ལ་ས་ཆོད་ཆེན་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་གཙོ་བོ་ཞིག་རེད། ཕྱོགས་མཐའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་འཚོ་བ་ཧ་ཅང་སྐྱོ་བོ་དང་ལས་ཀ་ཧ་ཅང་ལྗིད་པོ་རེད།
དཔེར་ན། ལ་དྭགས་ལ་གཞིས་ཆགས་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཚོར་ལྟ་སྐབས་ཕལ་མོ་ཆེ་གཞུང་ལམ་དང་ཁང་པ་བཟོ་སར་འགྲོ་གི་འདུག དེ་ཡང་སྔོན་མར་རྒྱ་གར་བ་དང་ནེ་པ་ལའི་ལས་ཀ་བ་མང་པོ་ཞིག་ས་ཆ་དེ་འགྲིམ་འགྲུལ་ཞན་སྟབས་ལས་ཀ་བྱེད་དུ་འབྱོར་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྟབས་བོད་པ་ཚོས་ལས་ཀ་མང་པོ་དང་ལས་ཀའི་གླ་ཆ་ཡག་ཙམ་ཐོབ་མོད། དེང་དུས་རྒྱ་གར་གྱི་ལས་ཀ་བ་མང་པོ་དང་ལྷག་པར་ཡང་ན་པ་ལའི་ལས་བཟོ་བ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ས་དེར་སླེབས་འོངས་ནས་བོད་པ་ཚོར་ལས་ཀ་མང་པོ་མི་ཐོབ་པ་དང་གླ་ཆ་ཡང་དམའ་བོ་ལས་ཐོབ་ཀྱི་མེད།

དེ་ལས་མང་བ་། “དགེ་འདུན་མཐར་ཕྱིན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་སྐོར་ལ་བསམ་ཚུལ་ཅུང་ཙམ་བརྗོད་པ།” »

སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
དགེ་བསྐོས་བཙན་པོ་དང་ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀ། སྤྲུལ་སྐུ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ནི་བདུན་ཕྲག་ནས་བདུན་ཕྲག་མཐུད་དེ་དྲྭ་སྟེགས་འདིའི་སྟེང་དུ་གླེང་གཞི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སོང་བས་ད་ནི་དེའི་སྐོར་གླེང་ན་མང་པོ་ཞིག་སུན་ངེས་ཡིན། སུན་མཁན་ཚོས་འདི་ནས་མ་ཀློག་ན་ཡང་ཆོག ངས་ཉེ་སྔོན་ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀས་དེབ་གསར་ཞིག་དཔར་འགྲེམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་དང་དེབ་དེ་ནི་རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དུས་བབ་གནད་སྨིན་གྱི་དགོས་མཁོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་བྱས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་གྱི་དཔེ་བཞིན་རང་གིས་གང་བཤད་པ་དེ་གཞན་ལ་གོ་བརྡ་གསལ་ཐག་ཆོད་ཅིག་འཕྲོད་པའི་རེ་བས་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་བརྗོད་པར་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བཀའ་བཀྱོན་ཡང་གནང་བྱུང་།
ང་ལ་མཚོན་ན་སྔོན་བརྗོད་པ་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོན་ནི་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་ཞིག་དང་། མཚན་མཐོང་ཆེ་བའི་སྤྲུལ་སྐུ་ཞིག་དུ་ངོས་བཟུང་ཡང་གྲྭ་རྐྱང་དཀྱུས་མའི་གོ་ས་ཁོ་ནར་དགྱེས་པ། གུ་ཡངས་རང་དབང་གི་ཡུལ་སྐོར་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་སྐོར་མང་དུ་ཐོས་མྱོང་ཡོད་སྟབས་ཡིད་སྨོན་དང་དགའ་གུས་ཆེན་པོ་ཡོད། ལྷག་པར་ཡང་ང་ལ་མཚོན་ན་ཁོང་གི་རྩོམ་ཡིག་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་ཁོང་གི་སྙན་ངག་ཀློག་པར་ཧ་ཅང་དགའ། དེ་ནི་ཁོང་ནི་ངག་སྒོ་ཧ་ཅང་ཡངས་པོ་དང་། ཆོས་སྲིད་གནའ་དེང་གི་རིག་གནས་གང་ལས་གླེངས་ཀྱང་མཁྱེན་རྒྱ་ཆེ་བས་ཁོང་གིས་བྲིས་པའི་སྙན་ངག་དག་ཚིག་གི་སྙན་ཆ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་པར་དོན་ཟབ་མོ་བརྗོད་ཀྱིན་འདུག་པས་ཀྱང་ཡིན། ཁོང་ནི་རང་རེའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རྩོམ་དང་། རང་མོས་སྙན་ངག གཞས་ཚིག་སོགས་གང་ཞིག་བྲིས་ཀྱང་ཁ་གསལ་བ། གཏིང་ཟབ་པ། ཚིག་སྙན་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས་ཕྱོགས་རེ་བའི་མིག་ཅན་དག་དང་མི་མཚུངས། ལྕང་མ་སྐྱེ་ལུགས་ཇི་ལྟར་དྲང་ཡང་ཡོ་ཕྱོགས་ཆུ་ཞེས་པ་བཞིན་རང་རེའི་ཆོས་ལུགས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་ཕལ་མོ་ཆེར་ཆོས་ལུགས་ཕྱོགས་ཞེན་གྱི་ན་ཚས་མ་གོས་པ་ཧ་ཅང་དཀོན། དེ་ནི་རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་རྒུད་པའི་རྩ་བ་གཅིག་ཏུ་ཡང་གྱུར་ཡོད་སྟབས་ད་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བར་འོས་ཀྱང་རང་རེའི་རྩོམ་པ་པོ་ཕལ་མོ་ཆེར་ད་དུང་ནད་གཞི་དེ་སངས་ཡོད་པ་ཆེར་ཉུང་ཡང་ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀའི་བརྩམས་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་གངས་རིའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་རྒྱུད་མཐའ་དག་གི་གཞུང་ལུགས་གང་ནས་གླེང་ཡང་ཤེས་ནས་ཐོབ་པའི་དད་པ་དང་དག་སྣང་གིས་ཁེངས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཕྱོགས་དང་རིས་སུ་ཆད་པའི་འཐེན་འཁྱེར་གྱི་ཚིག་ཟུར་ཙམ་ཡང་མི་མངའ། སྤྱིར་བཏང་ཁོང་གིས་རྩོམ་ཡིག་དག་ལ་ཚིག་དོན་གང་ཐད་ནས་གསར་བཏོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཀྱང་རྒྱུན་དུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད།

དེ་ལས་མང་བ་། “དགེ་བསྐོས་བཙན་པོ་དང་ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀའི་སྐོར་གྱི་འའཕྲོས་བཤད་ཉུང་ངུ་།” »

སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
ངོ་རྒོལ་ལངས་པའི་ཕྱི་ཉིན་ནས་རྡ་རམ་ས་ལའི་ཚོགས་པ་ཚོས་བོད་མི་དགུ་བཅུ་ལྷག་ཅིག་བསད་སོང་ཟེར་ནས་བཞི་བཅུ་ཙམ་ཞིག་གི་གནས་ཡུལ་དང་མིང་ཐོ་ཚུན་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་སོང་། དེ་ནས་མི་རིང་བའི་དུས་ནས་པེ་ཅིང་གི་ཕྱོགས་ནས་དེ་བདེན་པ་མིན་སྐོར་དང་བསད་སོང་བའི་མིང་ཐོའི་ཁོངས་མི་དེ་དག་ལ་ལ་ནི་ད་དུང་གསོན་པོ་བདེར་གནས་ཡིན་ཚུལ་དང་། ལ་ལ་ནི་དེ་ལྟའི་མི་ཞིག་གཏན་ནས་མེད་ཚུལ། ལ་ལ་ནི་མིང་ཙམ་ལས་གསལ་བོ་མེད་པ་སོགས་ལན་འདེབས་བྱས་སོང་། དེ་ལ་རྡ་རམ་ས་ལའི་ཕྱོགས་ནས་གསལ་ཁ་བཏོན་པ་སོགས་བྱེད་ཐུབ་མ་སོང་། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཡུལ་དེ་ནས་མི་དེ་དང་དེ་ཙམ་བསད་སོང་ཟེར་ནས་བགྲངས་བཞིན་ད་ལྟ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཅིག་ལོངས་ཚར་འདུག པེ་ཅིང་ཕྱོགས་ནས་ཟིང་འཁྲུགས་པས་ལྷ་ས་ནས་མི་ཉི་ཤུ་ཡས་མས་ཤིག་བསད་སོང་ཟེར་བ་དང་གཞན་ཡང་མཚོ་སྔོན་དང་དཀར་མཛེས་སོགས་ནས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་རེ་ཟུང་ཞིག་བསད་པ་ཙམ་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད།
རྡ་རམ་ས་ལའི་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་ཆ་གང་ཞིག་ཏུ་ཟིང་ཆ་ལངས་ཚུལ་དང་ལྷན་དུ་མི་འདི་དང་འདི་བསད་འདུག་ཟེར་ཡང་དེ་དག་གི་འབྱུང་ཁུངས་རུས་མིང་སོགས་གསལ་ཁ་ཡོད་པ་ཧ་ཅང་ཉུང་། བོད་ནང་དུ་གཞུང་གི་བཀག་སྡོམ་དམ་བསྒྲགས་དེ་ཙམ་ཡོད་ཐོག་འབྲེལ་གཏུག་གི་ཆ་རྐྱེན་དེ་ཙམ་མི་བཟང་སྟབས་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་མགྱོག་མྱུར་དུ་གོ་བ་དཀའ་ཞིང་གནས་ཚུལ་ལོག་པར་གོ་བ་ཡང་སྲིད། ཡིན་ན་ཡང་རིམ་གྱིས་གནས་ཚུལ་ཇེ་གསལ་དུ་འགྱུར་ངེས་ཡིན་པས་རིམ་བཞིན་ཁ་གསལ་དུ་གཏོང་འོས་ཀྱང་དེ་ནས་སྔགས་འདྲ་ཞིག་བགྲང་ཚར་བ་བཞིན་བསྐྱར་ཞིབ་ཀྱིས་ལམ་ནས་མི་སུ་དང་སུ་བསད། སུ་དང་སུ་རྨས། སུ་དང་སུ་ཞིག་བཙོན་དུ་ཚུད་པ་སོགས་ཐེང་དང་པོའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་ལས་ལྷག་ཅིག་གང་ཡང་གོ་རྒྱུ་མི་འདུག

དེ་ལས་མང་བ་། “ད་ལོའི་ངོ་རྒོལ་སྐབས་དངོས་གནས་བོད་མི་སུ་དང་སུ་བཀྲོངས་པ་ཡིན་ནམ།” »

གཡང་སྐྱབས་རྒྱལ་གྱིས།
ད་ནི་མཚན་གྱི་ཆུ་ཚོད་དང་པོ་རེད། ངའི་སྡོད་ས་འདི་འཇམ་ཏིང་ངེར་འདུག ཁ་ཤས་ཀྱིས་གཉིད་ལམ་འཁྲུགས་པོ་རེ་གཏོང་གི་ཡོད་ལས་ཆེ་ལ། ཁ་ཤས་ནི་འདོད་པའི་་་་་ཡོད་ལས་ཆེ། ངས་ཨོ་ལིམ་པིག་གི་ལྟད་མོ་འགའ་ལ་བལྟས་པ་ཡིན། རྒྱ་ནག་གིས་གསེར་གྱི་རྟགས་མ་བཅུ་གྲངས་ཤིག་བླངས་པ་རེད་ཟེར། ད་དུང་ག་ཚོད་ལེན་མིན་སུས་ཤེས་ཟེར། ང་ལྕགས་རྒྱ་འགྲམ་ནག་གིས་ཉིན་ཤས་སྔོན་གླེང་མོལ་བྱས་པའི་དོན་དེར་བསམ་བློ་བཏང་། ཨ་ཁ།
ངས་རང་སྐྱེས་སའི་གྲོང་གསེབ་དེ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་། ངའི་མིག་ལམ་དུ་སྲང་ལམ་འདམ་གྱིས་ཁེངས་པ་དེ་ཤར། མི་ཐོག་འདི་ལ་འདམ་གྱིས་ཁེངས་ལ་མི་ཐོག་སྔོན་མ་ལ་ཡང་འདམ་གྱིས་ཁེངས། མི་ཐོག་བདུན་བརྒྱད། དེ་ལས་མང་བའི་མི་ཐོག་མང་པོར་འདམ་གྱིས་ཁེངས། ངའི་གྲོང་གསེབ་ལ་རྡོ་དང་ཆུ་ཡོད། འདམ་གྱིས་ཁེངས་པའི་ལམ་འདི་ལ་བཟོ་བཅོས་བྱེད་པའི་འདུན་པ་ཡེ་ནས་མ་ཤར། དེའི་དོད་དུ་ཁོང་ཚོས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་གསེར་རྐོང་དང་དངུལ་རྐོང་ཕུལ་ནས་ལུས། ད་དུང་ཉིན་རེ་བཞིན་མཁོ་བའི་གསང་སྤྱོད་གཅིག་ཀྱང་མེད། ཆོས་དང་དད་པ། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་དང་བླ་མ། འཛམ་གླིང་གི་མིའི་ཚེ་ཚད། འདི་ཚོ་ནི་ཁོ་ཚོས་གཅེས་པ་དེ་རེད། ལྟོ་རང་གིས་འཚོལ། དཔུང་རང་གིས་སྒྲིག རང་ས་རང་གིས་སྲུང་། འདི་ཚོ་ནི་ཁོ་ཚོ་ལ་མི་དགོས་པ་དེ་རེད།

དེ་ལས་མང་བ་། “སྟོང་སེམས་དང་གདུང་སེམས།” »

གཡུ་ཚང་ལྷ་མོ་དོན་གྲུབ། ཨ་རི།
ཉིན་འདི་དག་ལ་བོད་དོན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ཐེངས་རེར། རྒད་པོ་ང་སེམས་འཚབ་ཀྱིས་མནན་ཅིང་སེམས་སྡུག་གིས་མནར། ང་དགུ་ལོར་བཙན་བྱོལ་ལ་སླེབས་ནས་བཟུང་ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་ལ་ལོག་རྒྱུར་རེ་བ་བརྒྱབ་ནས་བསྡད་ཡིན། འོན་ཀྱང་། དེ་རིང་སང་ཉིན། རྒད་པོ་ངའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་བལྟས་ན། ང་ཤི་རྒྱུར་ཅང་མི་འདུག མང་ན་ལོ་གཉིས་དང་ཉུང་ན་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ལས་ང་འཇིག་རྟེན་འདིེར་བསྡད་ཐུབ་རྒྱུའི་རེ་བ་མི་འདུག
ཐོག་མར་བཙན་བྱོལ་ལ་སླེབས་དུས། སོ་སོར་མཐོང་རྒྱ་དང་ཐོས་རྒྱ། ཉམས་མྱོང་སོགས་ཅི་ཡང་མེད་ན་ཡང་། མང་གཙོ་ཟེར་དུས་ཡག་པོ་ཞིག་རེད་བསམ་མྱོང་། ཚང་མ་ལ་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་དང་རང་དབང་འདྲ་མཉམ་ཡོད་པ། ཇི་འདྲའི་སྐྱིད་པ་ལ་བསམ། འོན་ཀྱང་། ངའི་མི་ཚེའི་ནང་ལ་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཕར་ཞོག སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གཙང་མ་ཞིག་ཀྱང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཐུབ་མ་སོང་། ལོ་ན་གཞོན་པའི་སྐབས་སུ། མཚམས་རེར་སེམས་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་སོ་སོའི་ཡོད་པའི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་དེ་དག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུར་བརྩོན་ལེན་བྱས། ཡིན་ན་ཡང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གསལ་བའི་རང་དབང་དང་འདྲ་མཉམ་ཟེར་བ་དེ་དང་དོན་དངོས་ཀྱི་རང་དབང་དང་འདྲ་མཉམ་ཟེར་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འདུག དེའི་ཕྱིེར། ད་ལྟ་བར་དུ་རྒད་པོ་ང་ཁ་ཚུམས་ནས་བསྡད། གང་ལྟར། ད་ཤི་ཁ་འགྲོ་ཁར་རྒད་པོ་ངས་ཀྱང་སོ་སོའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དེ་བེད་སྤྱོད་གཙང་མ་ཐེངས་གཅིག་བྱེད་ན་འདོད། འོན་ཀྱང་། ངའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་འདིས་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་སེམས་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་སྔོན་ཚུན་ནས་ངའི་སེམས་ལ་ཡོད། ད་ནི་སྐད་ཆ་རེ་གཉིས་བློ་ཁོག་ཆེན་པོས་མ་བཤད་རང་བཤད་ཆགས་སོང་།

དེ་ལས་མང་བ་། “བོད་ཀྱི་དབུ་འཁྲིད་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་ངོས་གཞན་ཞིག་ནས་བལྟ་བ།” »